Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dialect" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 387
Tytuł:
XIX-wieczny słowniczek gwarowy z Podlasia Zygmunta Wasilewskiego jako przyczynek do dziejów polskiej leksykografii gwarowej
Autorzy:
Cygan, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152098.pdf
Data publikacji:
2021-09
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
dialect glossaries
Polish dialect lexicography
Podlasie region
dialect lexis
Opis:
The subject matter described in this paper is the lexicographic work of Zygmunt Wasilewski, a lawyer, politician, columnist, literary critic, which refers to his 19th-century glossary from the Podlasie region. When characterising this small collection of words (282 headwords), the macrostructure and microstructure of the glossary is taken into consideration. Its lexical material is fi rst of all a source of knowledge about the oldest state of Podlasie dialects and research on Polish dialects overall, but it also offers an insight in the methods of this unqualifi ed lexicographer, enthusiast of “folk things”, amateur ethnographer and dialectologist.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 786, 7; 87-99
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy kobiet w gwarach Warmii i Mazur
Names of women in the dialects of Warmia and Masuria
Autorzy:
Sobolewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3543944.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
feminine names
Masurian dialect
Warmian dialect
Opis:
This article presents more than 300 semantic units being names of women used in the area of Warmia and Masuria in the period from the mid-19th century to the mid-20th century in traditional rural communities. It discusses the semantic diversity of particular groups of lexemes, presents their number, and indicates the extralinguistic reasons which caused the growth of the number of feminine names within certain semantic fields. It also confronts certain specialised sets of lexemes, e.g. the names of unmarried women, with their male counterparts.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 801, 2; 57-64
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje czasownikowego przedrostka prze- w gwarze Luboli
Autorzy:
Fadecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206544.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
dialect
verb formation in dialect
functions of the prze- prefix in dialect
Opis:
This paper presents a derivative-semantic analysis of prefixial verb formations using the prefix prze- that occur in the dialect of Lubola village near Sieradz. Verbs with the u- prefix in the Lubola dialect create categories that denote the following: 1) ‘covering a distance in space, moving something from one place to another’ (e.g. przeciągnąć), or 2) ‘covering a distance in time while performing an action’ (e.g. przebajdurzyć), 3) ‘examining an object in detail’ (e.g. przebadać), 4) ‘performing an action with less-than-necessary intensity or thoroughness’ (e.g. przemyć), 5) ‘transforming, moving from one into another, constant change’ (e.g. przefarbować), 6) ‘crossing a border or permeating into something’ (e.g. przecedzić), 7) ‘performing an action in reference to future’ (e.g. przepowiedzieć), 8) ‘going too far in doing something’ (e.g. przepaskudzić), 9) ‘superseding someone or something in doing something’ (np. przerosnąć), 10) ‘ceasing, interrupting’ (np. przeszkodzić). A portion of the words has been subjected to lexicalization (e.g. przegapić). Among the collected examples there are also some characteristic of the dialect: some formative suffixes in the dialect replace standard Polish formative suffixes za-, e.g. przepaskudzić ‘zapaskudzić’; s-, e.g. przetracić ‘starcić’; wy-, e.g. przemłócić ‘wymłócić’; u-, e.g. przeszyć ‘uszyć’. The recorded verbs also include roots other than those included in standars Polish, such as przeburszować.
Źródło:
Językoznawstwo; 2016, 10; 77-87
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фонетичні архаїзми української говірки с. Булаєшти Республіки Молдова: система консонатизму
Phonetic Archaisms in the Dialect of the Bulaeshty Village of the Republic of Moldova: The Consonant System
Autorzy:
Гороф’янюк, Інна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031158.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dialect
sound
consonant
phonetic archaism
Ukrainian dialect
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 675-691
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawna leksyka Ciechanowca i okolicznych wsi
Autorzy:
Maryniakowa, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676811.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Ciechanowiec
local dialect
dictionary of local dialect
Opis:
Former lexis of Ciechanowiec and surrounding villagesIntroduction includes: a) the synthetic approach to the history of micro-regions – geographic location, ethnic and confessional composition, Krzysztof Kluk Museum of Agriculture, Krzysztof Kluk – a priest, an eighteenth-century naturalist who was born and settled here; b) a description of the microtoponimy of Ciechanowiec; c) a description of the local dialect; d) a list of place names; e) a dialect dictionary in alphabetical order; f) a list of proverbs and phraseological saings. In the dictionary part there is lexical material no longer used today, or so we hear rarely, usually at home, in the family. Using it is subject to certain factors: age of the caller, the themes of conversation, particular emotional situation or the other. The entries record not only the meaning of the word, but also the diversity of phonetic, inflectional, peculiar grammatical forms. The usual entry articles are examples of the use of the word in context, and often phrases and proverbs. Ранее употребляемая лексика города Цехановец и окрестных деревеньВступительная часть исследования состоит из: а) синтетического подхода к истории микрорайона – географическое положение, этнический и религиозный состав, краткий очерк истории Сельскохозяйственного музея имени священника и биолога Кшиштофа Kлюка, родившегося и работавшего в Цехановце в XVIII столетии; б) описания микротопонимии города Цехановец; в) описания местного говора; г) списка географических названий; д) словаря местного диалекта; е) списка пословиц и фразеологических оборотов. В словарь включены лексемы сегодня уже не употребляемые или употребляемые редко, как правило, дома, в семейном кругу. Примнение этой лексики обусловлено некоторыми факторами: возраст собеседника, тема разговора, особое эмоциональное состояние и др. Словарная статья отражает значение лексемы, разнообразие фонетических и морфологических форм, примеры использования слов в контексте.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2012, 36
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the role of etymology in dialect lexicography
О роли этимологии в диалектной лексикографии
Autorzy:
Варбот, Жанна Ж.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084471.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
etymology
dialect vocabulary
etymology in methods of dialect lexicography
Opis:
Connection of etymology and dialect lexicography is bilateral: progress of etymological investigations leads to the analysis of dialectal vocabulary, and composition of the dictionary of many / all dialects of some language requires standardization of initial records. Standardization presupposes removal of specific dialectal structural / phonetic modifications and consideration of the history of language. So, the attraction to etymological analysis of dialect words is useful and even inevitable. The author offers possible solutions of these methodological problems.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 251-257
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Language and identity. The case of Silesian
Autorzy:
Wieczorek, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577226.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
sociolinguistics
dialect
Silesian
Opis:
Bilingualism has long been observed in Silesia, a part of Poland which lies on the border between three cultures and languages: Polish, Czech and German. Some linguists consider Silesian one of the Polish dialects, others think it should be treated as a separate language. During the communist times the inhabitants of Upper Silesia were discouraged from using the local dialect at school or in public institutions. The situation has changed a lot since 1989 with the promotion of regional studies. Short characteristics of Silesian will be presented in the first part of the paper. The main part of the project presents the results of a questionnaire which focuses on young people's attitudes towards Silesian. The respondents (100 Polish students of English philology) fall into two groups - half of them identify themselves with the region and the other half do not. How many respondents speak Silesian? Where do they use it and how do they evaluate it? What is the linguistic stereotype of a person living in Upper Silesia? These are just a few questions that suggest themselves in the context of the study.
Źródło:
Linguistica Silesiana; 2011, 32; 7-17
0208-4228
Pojawia się w:
Linguistica Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy przekazu współczesnej gwary poznańskiej wśród młodzieży z Poznania i okolic
Forms of transmission of the contemporary Poznań dialect among young people from Poznań and its vicinity
Autorzy:
Szymańska-Galińska, Karina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41538600.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Poznań dialect
survey
forms of communication of Poznań dialect
Poznań youth
future of Poznań dialect
Opis:
The aim of the article is to define the forms of communication of the contemporary Poznań dialect among young people from Poznań and its vicinity. The research part was preceded by a theoretical introduction describing the current state of research on the Poznań dialect, its expansiveness in the public space of the city and its culture-forming and identity character. With regard to the current status of the Poznań Polish language, and above all the forms of its cultivation, the question was asked how interesting they are for the young generation of Poznań residents, on whom the future of this language variety depends. For this purpose, an anonymous survey was conducted with 202 students in three age groups. The analysis verified the active and passive knowledge of the most popular words from the Poznań dialect, the attitude of young people to this language, as well as all current and future forms of its promotion.
Źródło:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne; 2023, 15; 149-163
2084-1302
Pojawia się w:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Comparative Analysis of Focus Construction in Yorùbá and Èbìrà Languages
Autorzy:
Akintoye, Oluwole Samuel
Owoyele, Oluwasegun Joseph
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177476.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
Comparison
Constructions
Èbìrà dialect
Language family
Oǹdó dialect
Yorùbá
Opis:
Many research works have been carried out on focus construction in Yoruba and its dialects. These works include the comparison between the focus construction in Yoruba language and the dialects of Yoruba, a comparison between the focus construction in one dialect of Yoruba and the others. But no attention is paid to the comparison between the focus construction in Yorùbá and Èbìrà languages. Findings reveal that despite the fact that Yorùbá and Èbìrà languages belong to two different language families, there are some similarities between their focus constructions. However, the similarities between the two languages are noticed in the dialect of Yorùbá such as Oǹdó dialect. This forms the basis of the discussion in this paper. The data collection relies on the informants who are the native speakers of Òkené (a sub-dialect of Èbìrà language) and Oǹdó dialect (a sub-dialect of Yorùbá language). The informants are between ages 65-70 and have spent their lifetime in their dialect communities. Descriptive approach is adopted for the data analysis.
Źródło:
World Scientific News; 2018, 102; 116-130
2392-2192
Pojawia się w:
World Scientific News
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Опыт категоризации говора кубанских казаков: постановка проблемы
Experience categorization dialect Kuban Cossacks: problem
Autorzy:
Zalewski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135335.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
dialect
Kuban
Cossacks
Opis:
No region of Russia has such a distinct language of the original features as Kuban - the most southern Black Sea area, caught in the whirlpool of history. His name she received from flowing through its land river of the same name . History of settlement and base Kuban goes far back in hoary antiquity. Meots, Cimmerians, Scythians, Goths, Huns, Alans and Pechenegs, Khazars, Cumans, at a later time, the Greeks and the Turks, even the Genoese - who just have not seen Kuban steppes ! Already in the tenth century AD appear here Slavs Rus . Taman peninsula between the Black and Azov seas was formed Tmutarakan principality became for decades marginal fiefdom Russian princes. But as a result of the Mongol invasion principality was destroyed. Almost two and a half centuries, since the XVI century. Mongol-Tatar invaders were in the Kuban, obeying the almighty power of the Turkish Caliph, being subjects of the Crimean Khan.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2013, 2(11); 285-295
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikonografia w słowniku gwarowym
Iconography in a dialect dictionary
Autorzy:
Kąś, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854414.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect dictionary
iconography
Podhale dialect
słownik gwarowy
ikonografia
gwara podhalańska
Opis:
W związku z szybkim zanikaniem wiejskiej kultury materialnej opisy językowe artefaktów stają się coraz trudniejsze. Istotnym elementem dopełniającym takie opisy staje się w tej sytuacji ikonografia. Ikonografia jest więc w słowniku gwarowym:1) dopełnieniem definicji;2) szansą weryfikacji definicji;3) pomocą w poprawnym ustawieniu ekspozycji etnograficznych;4) środkiem przedstawienia specyfiki etnograficznej w danym regionie;5) uzupełnieniem opisu etnologicznego;6) środkiem przedstawienia relacji między elementami składowymi artefaktu złożonego konstrukcyjnie.
The rapid disappearance of rural material culture renders linguistic description of artifacts increasingly difficult. In this situation, iconography has become an important element complementing these descriptions. In a dialect dictionary, iconography1) complements the description;2) offers an opportunity to verify the definition;3) helps to correctly orient ethnographic exposition;4) acts as a vehicle for the presentation of the ethnographic specificity in a region;5) supplements the ethnological description;6) is a means of presenting the relations between the constituent parts of a structurally complex artifact.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 265-276
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фітоніми у творенні фразеологічного значення „нерозумний”
Phytonyms in the Creation of Words With the Phraseological Meaning “Foolish”
Autorzy:
Kowałenko, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844305.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
phraseological unit
phytonym
dialect unit
dialect language
phraseological component
area
Opis:
Research into the phraseological component of dialects in different Ukrainian areas is especially relevant due to the fact that during the last decade the phraseology of dialects has been studied very intensively, despite all the difficulties connected with collecting dialect material and the unrefined methods of their researching. The article is devoted to the structural/semantic description of phraseological units with phytomyn components, which make up the phraseologic/semantic line “unclever, stupid”. The source for this research was material from dictionaries, phrasal dictionaries, and from collections of modern words from three dialects of the Ukrainian language. Analysis of phraseological units and their components in space allowed for the determination of either non-fixed phrases or the absence of their expected components, the firmness of different dialectal phenomena, and system phenomena within phraseology.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 57-62
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Польский переселенческий говор в Респ ублике Хакасия и в Красноярском Крае РФ
Autorzy:
Егоров, Илья Михайлович
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776887.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish immigrant dialect in Siberia
Masurian dialect
dialectal systems
language contact
Opis:
The article deals with the essential aspects of the phonetic and, primarily, grammatical system of the Polish immigrant dialect spoken in two villages in Western Siberia: Znamenka (Bogradsky District of the Republic of Khakassia) and Alexandrovka (Krasnoturansky District of Krasnoyarsk Krai). The dialect appeared in the Yeniseysk Governorate of the Russian Empire at the end of 1890s as a result of Polish rural migration from Volhynia to Siberia. Before that, the ancestors of those settlers had moved to Volhynia from Masuria. The examined dialect shows relatively good preservation of its original system. At the same time, it has been strongly influenced by Russian, as the dominant language of its surroundings. The main effect of this intensive contact is the further development of trends that had taken place in the original dialect system, which have been supported by the Russian language.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2016, 73/1; 45-59
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O promowaniu dialektu wielkopolskiego w Internecie. Raport z badań
Promoting the Wielkopolska dialect on the Internet. Research report
Autorzy:
Cemborowski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968815.pdf
Data publikacji:
2014-11-26
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Greater Poland dialect (Wielkopolska dialect)
fanpage
dictionary
blog
music
clothes
memes
Opis:
The aim of this article is to show the forms of promotion and distribution of the Wielkopolska dialect on the Internet. The sources that were used in this study are interviews with respondents residing the międzychodzki district, a survey conducted among young people speaking this dialect and the most popular Internet forms, which affect the behavior of the dialect in the language of the younger generation of users. The article describes: Internet memes, a social networks fanpage, dictionary entries in an electronic form, blogs, music promoted by websites, clothing, and everyday objects that are distributed on auction sites - the author takes into account the use of these forms in order to promote and disseminate the Wielkopolska dialect.
Celem tego artykułu jest wskazanie sposobów promocji i dystrybucji dialektu wielkopolskiego w Internecie. Materiały użyte w tym studium pochodzą z wywiadów z informatorami zamieszkującymi w okolicach Międzychodu, ankiety przeprowadzonej wśród młodych osób używających dialektu oraz obserwacji najpopularniejszych form internetowych, które mają wpływ na zachowanie dialektu w języku młodego pokolenia użytkowników. W artykule opisano: internetowe memy, fanpage’e na portalach społecznościowych, ilustracje z hasłami słownikowymi, blogi, muzykę promowaną w sieci, ubrania i przedmioty codziennego użytku rozprowadzane na internetowych aukcjach. Autor bierze pod uwagę użycie tych form w celu promocji i upowszechniania dialektu wielkopolskiego.
Źródło:
Adeptus; 2014, 4; 86-103
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Polskie gwary na wyginięciu?”, czyli obraz polszczyzny ludowej i regionalnej w wypowiedziach użytkowników forum.mlingua.pl.
„Are polish local dialects extinct?”, the image of folk and regional polish on the basis of forum.mlingua.pl
Autorzy:
Ostrowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594263.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
gwara
dialekt
regionalne odmiany polszczyzny
local dialect
dialect
regional types of Polish
Opis:
Artykuł traktuje o polszczyźnie ludowej i regionalnej w świetle wypowiedzi użytkowników forum. mlingua.pl. Przedstawia terminologię z zakresu dialektologii, charakterystykę użytkowników forum oraz pozytywną i negatywną postawę wobec gwary, przejawiającą się jej wartościowaniem. Autorka przywołuje opinie internautów i zestawia je z definicjami badaczy dialektologii, przedstawia różnice między polszczyzną ludową i regionalną oraz szacunek do gwar niektórych społeczności lokalnych, np. Ślązaków, Kaszubów. Użytkownicy forum.mligua.pl interesują się zagadnieniem polszczyzny regionalnej, znają językoznawcze terminy, zwracają uwagę na wartość kulturową polszczyzny mieszkańców wsi.
The article is about folk and regional Polish on the basis of forum.mlingua.pl users’ opinions. It refers to terminology of dialectology, characteristic of forum.mlingua.pl users, positive and negative attitude to dialect manifested by its appraisal. The authoress compares statements with the definitions made by researchers of dialectology. Crucial for this research are distinction between folk and regional Polish and regard for local communities (e.g. Silesian, Kashubians). The users of forum.mlingua.pl are interested in regional Polish, they know linguistic terminology, draw attention to cultural value of folk and regional Polish.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 63; 101-116
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Codzienny język mieszkańców Bydgoszczy zapisany w tekstach literackich
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611399.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish dialects
city dialect
Bygdoszcz dialect
odmiany polszczyzny
gwara miejska
gwara bydgoska
Opis:
On the map of territorial diversity of Polish, big cities are characterised by the language used by their inhabitants: the city dialects. A valuable quasi-literary source of Bydgoszcz city dialect is Zbigniew Raszewski’s Pamiętnik gapia [‘Onlooker’s diary’]. The richest inventory of Bydgoszcz lexical stock is Jerzy SulimaKamiński’s trilogy Most Królowej Jadwigi [‘Queen Jadwiga Bridge’]. Other important sources include the novels Obóz Wszystkich Świętych [‘All Saints’ Camp’] by Tadeusz Nowakowski and Kamienny bruk [‘Stone Paving’] by Wiesław Rogowski. In the Bygdoszcz city dialect, apart from lexical phenomena, one can also identify occasional inflectional and phonetic peculiarities, as well as syntactic constructions of the type ‘have’ + accusativus cum infinitivo or ‘be … years old’. The author of “Queen Jadwiga Bridge” uses – as a linguistic building stock – the city dialect that he knows from his home, so that one can assume that it faithfully represents the authentic language Bydgoszcz inhabitants. The Bydgoszcz dialect exhibits similarities with the Poznań dialect because of their locations (both lie within the boundaries of the Great Polish dialectal area) and a common history of Germanisation.
Wyróżnikiem wielkich miast jest język, jakim posługują się na co dzień ich mieszkańcy, nazywany gwarą miejską. Cennym źródłem gwary bydgoskiej, choć nie stricte literackim, jest Pamiętnik gapia Zbigniewa Raszewskiego. Największy zapisany zasób leksyki bydgoskiej zawiera trylogia Jerzego SulimyKamińskiego pt. Most Królowej Jadwigi. Poza tym wymienić trzeba m.in. powieści: Obóz Wszystkich Świętych Tadeusza Nowakowskiego i Kamienny bruk Wiesława Rogowskiego. W gwarze bydgoskiej, obok zjawisk leksykalnych, występują nieliczne zjawiska fleksyjne i fonetyczne oraz konstrukcje składniowe typu mieć plus accusativus cum infinitivo oraz być x lat starym. Autor Mostu Królowej Jadwigi używa – jako tworzywa językowego – gwary bydgoskiej, znanej mu z rodzinnego domu, więc można uznać, że język, jakim posługują się bohaterowie i narrator tej powieści, to język autentycznych mieszkańców Bydgoszczy. Gwara bydgoska wykazuje wspólnotę cech z gwarą miejską Poznania. Wpływ na to mają: położenie obu miast (dialekt wielkopolski) i ich historia (germanizacja).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лексичнi запозичення в украïнських надсянських roвipкax Польщi
Lexical borrowings in the Ukrainian dialects from the San Rive region in Poland
Autorzy:
Kołodyńska, Tatiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481875.pdf
Data publikacji:
2010-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Lexical borrowings
Ukrainian dialect
Opis:
The article discusses of acquiring borrowings in the Ukrainian dialect over the territory of river San, occurring on Polish territory. Examined dialect is classified to south-western team of Ukrainian dialects and because of location it possesses features of insular dialects - peripheral. Assimilation and linguistic interference are on the factors contributing to acquiring borrowings from Polish language. This process, at the present stage of functioning of the dialect, is increasing phenomenon. Full or partial adaptation of Polish borrowings constitutes a contemporary source of enrichment of dialect vocabulary. However, the uses of this dialect retain their national and religions identity, the characteristic feature of East Slavic-Ukrainian lingual area.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2010, 1, XV; 257-263
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Helena Grochola-Szczepanek, Język mieszkańców Spisza. Płeć jako czynnik różnicujący, Kraków 2012, 370 ss.
Autorzy:
Głuszkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678498.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Spisz
language
dialect
gender
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Kaya” from Novella to Film
Autorzy:
Kapetanović, Amir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508730.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
film analysis
dialect
Czakavian
Opis:
Kaya from Novella to FilmThis paper analyses the transformation of K. Quien's novella Kaya into a screenplay adaptation and a film of the same name by eminent Croatian director Vatroslav Mimica. The analysis points out both significant characteristics of the transformation of the text and the transformation of the portrayed Mediterranean urban area (a crime in Trogir), as well as the linguistic stylisation of the characters' Trogir dialect, which contributes to the atmosphere of the film. Discussion of this film has so far only unfolded on the basis of a comparison of Quien's novella and Mimica's film. This analysis thus contributes important information about the structural and narrative characteristics of the unpublished screenplay, which sheds more light on the paths towards the creation of this Croatian film,which is considered V. Mimica's best work and one of the best Croatian films. Kaya, od noweli do filmuW artykule analizowane jest przekształcenie noweli Kaya, zabiję cię K. Quiena w scenariusz adaptacji filmowej, a następnie w film pod tym samym tytułem, nakręcony przez wybitnego chorwackiego reżysera Vatroslava Mimicę. Analiza skupia się na dwóch kwestiach. Po pierwsze, dotyczy przekształcenia tekstu i obrazu przestrzeni śródziemnomorskiego miasteczka (Trogiru). Po drugie, omawiana jest stylizacja językowa, wykorzystanie cech dialektu trogirskiego, przyczyniające się do stworzenia atmosfery filmu. Dotychczasowa dyskusja o filmie jedynie powierzchownie dotykała związków z nowelą Quiena na poziomie porównawczym. Niniejszy artykuł przynosi ważne informacje o strukturalnych i narracyjnych cechach niepublikowanego dotąd scenariusza, co rzuca nowe światło na proces tworzenia filmu, uznawanego za najwybitniejsze dzieło Mimicy i jeden z najlepszych chorwackich filmów w ogóle. Kaya, od novele do filmaU ovom radu analizira se transformacija novele K. Quiena Kaja, ubit ću te preko scenarističke adaptacije u istoimeni film istaknutoga hrvatskoga redatelja Vatroslava Mimice. U analizi se ističu ne samo bitne značajke transformacije teksta nego i transformacija predočene mediteranske urbane sredine (zločin u Trogiru) te jezična stilizacija trogirskoga govora likova, koji doprinosi ambijentalnom ugođaju filma. Do sada se o filmu raspravljalo samo na temelju usporedbe Quienove novele i Mimičina filmskoga ostvarenja, pa ova analiza donosi neke važne podatke o strukturnim i narativnim značajkama neobjavljenoga scenarija, čime se jače osvjetljavaju putovi kreacije toga hrvatskoga filma, koji se smatra najboljim redateljskim ostvarenjem V. Mimice i jednim od najboljih hrvatskih filmova.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2018, 7
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vom literarischen Volksvermögen des ostfränkischen Dialekts
From the literary national wealth of the East Franconian Dialect
Autorzy:
Corino, Karl
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679683.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
East Franconian Dialect
Dialectology
Opis:
The article is a description of the East Franconian Dialect from the point of view of the author who grew up in the town of Ehingen. The text, written in the form of an essay, interspersed with interesting and funny descriptions of the reality of this language area, is rich in authentic examples of this dialect. For the full transparency and understanding of the dialects in the text, the author has placed a glossary at the end.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2018, 14; 153-175
2449-6820
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lautliche Wechselwirkung im Berndeutschen
Speech Sounds Interaction in the Bern German
Autorzy:
Hawrysch, Olena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458713.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Bernese German dialect
Zurich German dialect
speech comprehension
vowel reduction
consonant weakening
Opis:
The article is dedicated to studying the assimilative processes in the Bernese German phonetics. It points out the dynamic character of the modern Bernese German sound system and shows that the realization of the Bernese German vowels and consonants is influenced by both, the other Swiss German dialects especially the Zurich German on the one hand and the Standard German language on the other. The Ber¬nese German vowel and consonant system develops in accordance with the universal principles such as saving of pronunciation efforts and acceleration of the speech tempo. Thus, it is subject to modifications like sound weakening, co-articulation or redistribution of syllables. At the same time, there still remain specific characteristics of the Bernese sounds realization that are connected to pronunciation habits of Bernese dialect speakers. These include the complete muting of semi-voiced consonants, the use of tran¬sient sounds in the intervocalic position at the syllable and word boundaries as well as the high functional strain of the vocalic allophone of the phoneme. /l/.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2019, 16; 263-269
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od rozmowy do słownika. Słownik gwarowy jako efekt współpracy szkoły i uniwersytetu
From conversation to dictionary. Dialect dictionary as a result of cooperation between the school and the university
Autorzy:
Osowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075913.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dialect
dialect dictionary
lexis
regional culture
gwara
słownik gwarowy
leksyka
kultura regionalna
Opis:
W artykule opisano możliwość działania projektowego – stworzenia szkolnego słownika gwarowego. Zwrócono uwagę na znaczenie edukacji regionalnej oraz gwar jako składnika kultury regionalnej. Opisano także przygotowanie uczniów do projektu, konkretne rozstrzygnięcia przyjęte w słowniku (sposób zapisu, budowa hasła), wykorzystanie efektów pracy (słownika) w dydaktyce szkolnej.
The article describes the possibility of a project activity – creating a school dialect dictionary. Attention was drawn to the importance of regional education and dialect as a component of regional culture. Also described are the students’ preparations for the project, specific solutions adopted in the dictionary (the way of writing, entry structure), the use of work effects (dictionary) in the school didactics.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 171-180
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka słowiańskich dialektów miejskich: egzoetnonimy w gwarze Warszawy, Brna i Moskwy
The vocabulary of Slavonic urban dialects: Exoethnonyms in Warsaw, Brno and Moscow dialects
Autorzy:
Juszczak, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022139.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ethnonyms
abusive exoethnonym
Warsaw urban dialect
Hantec slang of Brno
Moscow urban dialect
Opis:
The present study concentrates on the issue of exoethnonyms and, in particular, exoethnonyms replacing orthonyms in the vocabulary of Slavonic urban dialects – namely, the urban dialect of Warsaw, the Hantec slang of Brno and the urban dialect of Moscow. Based on the data extracted from dictionaries, it was possible to select such designations. From the linguistic point of view, these nominations are either occasionalisms or names more deeply rooted in the lexical system of the urban dialects in question. The article includes the analysis and classification of the research data in terms of the linguistic and extralinguistic motivation and axiological evaluation of particular items.
Źródło:
Studia Rossica Posnaniensia; 2020, 45, 1; 195-204
0081-6884
Pojawia się w:
Studia Rossica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwara policyjna w powieściach kryminalnych Katarzyny Bondy - na podstawie serii z profilerem Hubertem Meyerem
The language of the police in crime novels by Katarzyna Bonda – based on the series with the profiler Hubert Meyer
Autorzy:
Bawej, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519565.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
lice
dialect
vulgarism
humor
euphemism
Opis:
The aim of this article is to draw attention to the characteristics of the vocabulary of police officers in criminal departments. Because questions of their dialect may be multilateral, this paper presents the most typical features of the language of the police officers from a formal point of view, including the way of perceiving and valuing selected elements of the surrounding reality. As an illustration I will use lexicon material extracted from the crime novels by Katarzyna Bonda, author of the crime series with the profiler Hubert Meyer. The nature of the work Hubert Meyer does determines the characteristic of the language that he and his colleagues use in their investigative activities when they talk about reality and its elements. The police language in Bonda’s novels is also a language that police officers use e.g. in their free time. Attached to the work is a glossary of the police language where the individual lexemes, phrases and expressions of the police officers are explained, as well as the novels from which they come.
Źródło:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne; 2023, 14; 121-135
2084-1302
Pojawia się w:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
С верой вокруг мира (язык и личность старовера Орегона)
With Faith around the World (an Oregon Old Believer’s Dialect and Personality)
Autorzy:
Morris, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070547.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Oregon Old Believer
dialect
personality
Opis:
This article describes the main features of the dialect at different language levels of Alexei Ivanovich Afonin, a respected North American Old Believer belonging to the Bespopovtsy group of Chasovennye denomination and the Sintsyantsy group. Most of his life Afonin lived in Oregon, the USA, and in 2016 he went to the Siberian Dubchessky Monastery. His personality is also depicted in the article as being an au-thoritative old man, a good builder, a traveller, a talented storyteller, and a decent man.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2020, XXII/2; 209-220
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koń w tekstach gwarowych z Podlasia
Autorzy:
Kuć, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797990.pdf
Data publikacji:
2020-05-29
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
horse
dialect texts
Podlasie region
Opis:
The horse is not only an animal for the farmer, is also a valuable “tool” for working on the land and a friend sharing hardships. In this article I will try to determine how users perceive of a horse by the dialect, in his simple, but deeply traditional memories about horses. The paper is a clear two–part structure. The first part contains an image interpretation and its horse hierarchy, the second part presents the dialect texts, first spoken, next written, told by older residents explored the environment, written in a simplified manner, based on and which have been analyzed.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2014, 8; 51-61
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacyjność w gwarach ukraińskich
Autorzy:
Kołodyńska, Tatiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2141872.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Ukrainian dialect
innovations
East Slavic
Opis:
The analysis concerns the dialect of the Donetsk area and Southwestern dialects found in Poland and Ukraine. Innovations involve mainly the phonetic system, the morphological system, and the syntactic and lexical systems. These innovations demonstrate new processes that are occurring in dialects. They shape the contemporary development of dialects.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2022, 2, XXIV; 89-96
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielkopolskie Słowniki Regionalne okolic Gniezna w kontekście potrzeb badawczych tej części regionu
Wielkopolska Regional Dictionaries of the Gniezno area in the context of the research needs of this part of the regionAbstract
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39785356.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dialect
lexicography
field research
Wielkopolska
Opis:
The article presents the state of dialectological documentation for the area of today’s Gniezno County. The author statistically summarized Adam Tomaszewski’s pre-war materials, providing the number of index cards, and listed the research points and hours of recordings for the Atlas of the language and folk culture of Wielkopolska. Then the author cited statistics for contemporary materials, interpreted as field explorations after 2000, deposited in the audio library of the Dialectology Laboratory of Adam Mickiewicz University in Poznań. Explorations related to the development of dictionaries as part of the Wielkopolska Regional Dictionary series have been distinguished, which extend the source database many times in relation to its existing content. This situation proves the need to conduct field research, e.g. using the educational project method.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2023, 80/1; 81-89
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideograficzny słownik gwar języka bułgarskiego– koncepcja i struktura
An Iideographic Dialectal Dictionary of the Bulgarian Language – the Concept and Structure
Autorzy:
Radeva, Vasiłka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971468.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
słownik ideograficzny
słownictwo gwarowe
heteronimy
nazewnictwo
ideographic dictionary
dialect word
heteronyms
dialect nomination
Opis:
In its structure and conception the ideographic dialectal dictionary of the Bulgarian language differs considerably from all interpretative dialectal dictionaries published so far. The words offered in it make it possible to present from another aspect a complete picture of the lexical wealth and the denotative resources of the Bulgarian dialects. The choice of different motivational features in the formation of derivatives created in the various dialects to denote the same entity is related to the ethnocultural specificity of the native speakers (or users) of Bulgarian. The completion and publication of the first volume (A–D) are preceded by the make-up of the vocabulary of the whole dictionary, which gives an idea of its structure and character. The collected material, which is yet to be structured into dictionary entries, is arranged according to the semantically corresponding literary designations presented alphabetically. While collecting and processing the material, an endeavour was made to encompass diachronically the whole territory of the Bulgarian language, making use not only of Bulgarian published sources. This is the first generalizing lexicographical work which includes data from all the dialects representing the lexical system both from the Bulgarian language region and from the Bulgarian diaspora. The ideographic dictionary will make it possible to use the collected and lexicographically processed material for academic purposes by making it accessible to Bulgarian and foreign linguists in studying the history of the Bulgarian language and the tendencies in its development. It will contribute as well to the scientific explanation of the peculiarities which not only connect but also differentiate the Bulgarian language from the other Slavic and Balkan languages.
Źródło:
Gwary Dziś; 2015, 7; 19-28
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фонетичні особливості казок ХІХ ст. з Поділля
Phonetic Features of Fairytales of the 19th Century in the Podillya Region
Autorzy:
Kowałenko, Borys
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844288.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
folk and ethnographic records
Podillya
Podillian dialect
dialect
dialectal features
phonetic features
fairytales
Opis:
In the article it is shown that folklore and ethnographic records are an important source of historical research into Podillya dialects. S. Rudanskiy, K. Sheykovskiy, A. Kopitskiy, A. Dyminskiy, Marko Vovchok and O. Markovych played an important role in researching oral folk art. The author of the research analysed the texts of Ukrainian fairytales, which were recorded in the Podillya region in the middle of the 19th century by A. Dyminskiy and S. Rudanskiy, and composed by M. Levchenko. The texts of these fairytales fix a great number of Podillian phonetical features, which still exist even now and which demonstrate the remoteness and vitality of these dialects. It has been proved that only authentic texts can serve as a valuable and reliable source for linguistic study of the dynamic Podillyan people’s dialect.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 47-55
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy dawnego drewnianego przyrządu do zdejmowania butów z cholewami 30 lat po Atlasie języka i kultury ludowej Wielkopolski (na przykładach z wybranych wsi wielkopolskich)
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776824.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dialect
generation variation
old designatum
Opis:
The article describes the names of the old wooden instrument to remove the top boots from Greater Poland. the author confronted contemporary materials with the old material, especially as described in the Atlas of language and folk culture of Greater Poland and other available publications. Article is part of a series of studies entitled 30 years after Atlas language and folk culture of Greater Poland, which is realized in the Section of Dialectological AMU.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2015, 72/1; 65-72
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwary Lubelszczyzny w ujęciu Władysława Kuraszkiewicza
Dialects of the Lublin region presented by Władysław Kuraszkiewicz
Autorzy:
Pelcowa, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044672.pdf
Data publikacji:
2018-08-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language
Lublin region
Kuraszkiewicz
dialect
Opis:
The article is concerned with the state of the Lublin region dialects from the first half of the 20th century and their description made by Władysław Kuraszkiewicz in the monograph Dialectology. The overview of the dialects of the Lublin region from 1932. Kuraszkiewicz’s account has been confronted with later research and today’s state of dialectal diversification of the Lublin region. The multifaceted character of the linguistic analyses included in the monograph has been pointed out as well as the fact that they perform an important function in current dialectal research. They are still a source of inspiration and discovery of the ethnically, culturally and ethnographically complex linguistic diversification of the Lublin region.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 1; 253-262
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From the British Isles to Ceylon, or English in Sri Lanka
Autorzy:
Laskowska, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888827.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Sri Langa
regional
dialect
English
Opis:
Although Sri Lanka was a site of colonization of the Portuguese, Dutch and (under the treaty of Amiens in 1802) British, it was the English language that had the strongest infl uence on the indigenous population of the island as the earlier colonizers were less interested in disseminating their culture. Taking into consideration the fact that English was established in Sri Lanka by missionaries and British officers, it can be assumed that the language brought to the island of Ceylon was the Standard English of the turn of the 19th century. Exploiting data from International Corpus of English – Sri Lanka and articles on Sri Lankan English, the present study contains a comparison of contemporary Sri Lankan English and the English of the period when the language was brought to the Island (early 19th century). Thus, an effort is made to show the conservative features of the language of the first British settlers, which survive in English spoken in contemporary Sri Lanka.
Źródło:
Anglica. An International Journal of English Studies; 2018, 27/2; 159-172
0860-5734
Pojawia się w:
Anglica. An International Journal of English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialekt a język. Czynniki kształtujące rzeczywistość językową na przykładzie budowy statusu języka kastylijskiego
Dialect and language. Factors that create linguistic reality based on status evolution of the Castilian language
Autorzy:
Korsak-Suska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109877.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dialect
language
variety
Castilian
status
Opis:
The aim of this paper was to reduce confusion around the concepts of dialect and language. Although linguists often use separate terms, there are no linguistic criteria to make a distinction between the two. It is also difficult to delineate the boundaries of specific languages or dialects. Classification attempts may lead to developing linguistic hierarchy, therefore it is necessary to know that any distinction is artificial and arbitrary. In view of no clear definitions of dialect and language, the use of a neutral term “variety” is preferred. Human perception of linguistic reality – diverse varieties and their mutual relations – is the outcome of subjective, political decisions and organised social activity. Distinction between a dialect and a language is volatile – e.g. colloquial Latin had evolved into dialects that, over time, transformed into the Romance languages. The evolution of the Castilian language on the Iberian Peninsula shows how social and political factors, rather than linguistic ones, influence the actual status of a linguistic variety.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2019, 19; 205-224
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śladami historii Bałtów i Słowian: spojrzenie na melodie białoruskich pieśni żniwnych
Autorzy:
Žičkienė, Aušra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676518.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Belarusian harvest songs
musical dialect
Opis:
Галина Кутырёва-Чубаля, Белорусский жнивный напев: архетипы, инновации, диалекты, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2009, 264 ss. ReviewTracing the Footsteps of the Baltic and Slavic History: Lancing at the Melodies of the Belorussian Harvest Songs The book review: Кутырева-Чубаля, Г. (2009). Белорусский жнивный напев: архетипы, инновации, диалекты. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej. The rewiev contains the critical, polemical analysis of the objective content of the book. In the rewiever‘s conclusion, the investigation made by author seems to be on the level of the scientific discovery, however, the book did not reach more readers probably because of some vexatious pecularities of its form and unfavourable circumstances. RecenzjaŚladami historii Bałtów i Słowian: spojrzenie na melodie białoruskich pieśni żniwnych Recenzja książki Galiny Kutyriowej-Czubali Белорусский жнивный напев: архетипы, инновации, диалекты. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2009. Recenzja stanowi krytyczno-polemiczną analizę części merytorycznej książki. Autorka recenzji przekonuje, że pracę tę można uznać za prawdziwe odkrycie naukowe, jednak z powodu przyjętych w niej rozwiązań formalnych oraz niesprzyjających okoliczności nie trafiła ona do szerszego grona odbiorców.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2016, 40
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Da rugiada a ruggine. Poesia dialettale e ambiente: Pasolini, Zanzotto, De Vita
From dew to rust. The dialectal poetry and the environment: Pasolini, Zanzotto, De Vita
Autorzy:
Malicka, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43665612.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetry
dialect
environment
diversity
ecocriticism
Opis:
The scope of the present article is to reflect upon the question of the environment within the context of the discussion concerning the use of dialect in the poetry of Pier Paolo Pasolini, Andrea Zanzotto, Nino De Vita and other poets from Sicily. Commencing from the concept of ‘diversity’, as intended by Pasolini as the disappearance of the rural world, which occurs in step with the eclipses of dialectal variety, the essay will demonstrate how the environment – the crucial focus of the poetry of the above mentioned poets – converges concepts of dialects, territoriality and animality. The ecocritical method, which is applied in this study, enables one to signal the urgency to reflect upon the situation of contemporary poetry, in particular of Sicilian poetry, which has its roots in Nino De Vita’s poetic works, inextricably tied to the place, the natural and the cultural context of the island. The new Sicilian poetry does not cancel ‘diversity’, which on the contrary is capable of confronting environmental issues – at times also beyond the island’s borders – and it feeds from the lymph, from the root of the dialect.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2022, 49, 3; 31-47
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwara śląska w zbiorach pieśni Adolfa Dygacza
Silesian Regional Dialect in the Adolf Dygacz’s Collection of Songs
Autorzy:
Synowiec, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2078090.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
Adolf Dygacz
folk songs
Silesian dialect
dialect features
pieśni ludowe
gwara śląska
cechy gwarowe
Opis:
The idea of the following paper is to show that Adolf Dygacz’s song collections coming from different parts of Silesia provide precious data for dialectological studies. The characteristic features of the dialect that could be traced in the lyrics are discussed here. Special attention was paid to differences concerning phonetics in particular that appear in the lyrics and influence the dialect. Furthermore, the study also presents how the specific culture of the region as well as its past are described by means of the special vocabulary. It is postulated that the song collections were used in the school and academic education. It is also suggested that numerous lyrics of the songs that have not been published yet were prepared for publication. Scholars specializing not only in folklore studies and ethnology but also in dialectology should participate in the whole process.
W artykule wykazano, że zbiory pieśni Adolfa Dygacza z różnych subregionów Śląska stanowią cenny materiał dla badań dialektologicznych. Omówiono właściwości gwarowe występujące w tekstach pieśni. Zwrócono uwagę na zróżnicowanie dialektu śląskiego (zwłaszcza w warstwie fonetycznej), które się w nich ujawnia. Pokazano, jak w gwarowych słownictwie odzwierciedla się swoistość kulturowa regionu i jego przeszłość. Postulowano, by zbiory pieśni wykorzystywać w edukacji szkolnej i akademickiej. Sugerowano także, by przygotować do druku liczne teksty pieśni, które do tej pory nie zostały opublikowane. W przygotowaniu redakcyjnym pieśni powinni uczestniczyć nie tylko folkloryści i etnolodzy, ale też dialektolodzy.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2021, 9, 9; 9-18
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialekt miejski Moskwy. Próba definicji
Urban dialect of Moscow. An attempt to define
Autorzy:
Juszczak, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482543.pdf
Data publikacji:
2020-03-31
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
urban dialect
Moscow urban dialect
sociolinguistics
Warsaw urban dialect
Brno slang – Hantec
dialekt miejski
dialekt miejski Moskwy
socjolingwistyka
gwara warszawska
brneński hantec
lingwistyka kulturowa
Opis:
Artykuł koncentruje się na usystematyzowaniu aktualnych badań doty-czących języka miasta Moskwy i próby odniesienia tej kategorii do podstaw metodolo-gicznych i zakresów definicyjnych w badaniach czeskich i polskich dialektów miejskich. Próba usystematyzowania tej formacji może być bazą do konfrontacji w zakresie językowo-kulturowych aspektów przestrzeni miejskiej miast Słowiańszczyzny.
This paper focuses on systematizing current research on the Moscowurban dialect and qualifying this category to the developed methodology in the study of Czech and Polish urban dialects. The attempt to systematize this formation provides a basis for the confrontational cultural-lingual study of the urban space of the Warsaw urban dialect, Brno slang – Hantec, and Moscow urban dialect.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2020, 1, XXV; 119-134
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwara miejska jako determinant tożsamości regionalnej na przykładzie współczesnej gwary miejskiej Poznania
Urban dialect as a determining factor of regional identity based on the example of the present-day urban dialect of the city of Poznań
Autorzy:
Szymańska-Galińska, Karina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127806.pdf
Data publikacji:
2022-02-03
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
gwara miejska
Poznań
gwara poznańska
tożsamość regionalna
gwara w radiu
gwara w tekstach i książkach
urban dialect
dialect of the city of Poznań
regional identity
dialect in radio
dialect in texts and books
Opis:
Artykuł przedstawia gwarę miejską w kontekście determinanta tożsamości regionalnej. Autorka analizuje definicje gwary i wskazuje na zmieniający się odbiór tego pojęcia, jak i jego charakter i obecną rolę. Omówiona jest także tożsamość regionalna i jej korelacja z gwarą. Niniejsze rozważania eksplikowane są na przykładzie współczesnej gwary miejskiej Poznania, która mimo coraz mniejszej liczby czynnych użytkowników wykazuje wzrost popularności i chęć kultywowania w formach pozwalających postrzegać ten język w aspektach tożsamości regionalnej. Gwara poznańska analizowana jest w kontekście historycznym, gdzie wskazano na istotny wpływ języka niemieckiego oraz przemian gospodarczo-społecznych miasta na kształtowanie się języka mieszkańców Poznania. Artykuł rozpatruje gwarę miejską także we współczesnym ujęciu, omawiając jej występowanie w radiu, tekstach i książkach.
This paper presents urban dialect as a determining factor of local identity. The author analyses the definitions of dialect and shows the changing perception of this concept, as well as its nature and the current role. Regional identity and its correlation with the dialect is also addressed. The present considerations are explored through the example of the present-day urban dialect of the city of Poznań, which, despite of decreasing number of active users, shows an increase in popularity and willingness to cultivate it in forms that allow the language to be perceived in terms of regional identity. Local dialect of the city of Poznań is analysed in a historical context, showing the significant influence of the German language and the economic and social changes of the city on the language formation. The paper also investigates urban dialect from a modern perspective, discussing its appearance in radio, texts and books.
Źródło:
Językoznawstwo; 2021, 15; 51-71
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Another description of the Macedonian dialects of the Golo Brdo region
Kolejny opis macedońskich gwar regionu Golo Brdo. Rec.: Голо Бордо (Gollobordë), Албания. Из материалов балканской экспедиции РАН и CПбГУ 2008–2010 гг., под редакцией Андрея Н. Соболеваи Александра А. Новика, München: Verlag Otto Sagner ; Cанкт-Петербург:Наука, 2013. – 272 c.
Autorzy:
Sawicka, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084606.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Macedonian dialect
Albanian influence
Golo Brdo
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 222-226
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Examination of Hausa Terms and Concepts Used over Electronic Media in the Western Hausa Dialect Area
Autorzy:
Usman Ahmadu, Mohammed
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916702.pdf
Data publikacji:
2018-11-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Electronic Media
Western Hausa Dialect Area
Opis:
The study is set up to examine Hausa terms and concepts used over the Nigeria electronic media. Specifically the study analyses the use of Hausa in the eastern Hausa dialect area where we sample Katsina and Sokoto States in Nigeria. Through various instruments of research, the study comes up with various performances of the Hausa Broadcasters in terms of lOVs, IOAs, IOCs, and IOls. The study identifies that there are various degrees of variations among Hausa Broadcasters in the use of terms and concepts in the electronic media in the western Hausa dialect area. These variations are observed at different levels i.e. among Hausa Broadcasters in the same electronic media within the same dialect area and across electronic media. These variations occasion various degrees of performances among Hausa Broadcasters in terms of IOAs. The study further identifies various degrees of performances in terms of IOCs, which result in various degrees of performances in terms of IOIs.
Źródło:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2005, 30, 1; 141-157
0072-4769
Pojawia się w:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowane cechy dialektalne oraz wpływy polskie w rosyjskiej gwarze przedstawiciela starszego pokolenia staroobrzędowców regionu augustowskiego
Autorzy:
Głuszkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676398.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Old Believers
bilingualism
dialect
interference
idiolect
Opis:
Preserved dialectal features and the Polish influence in old believers' dialect on the example of a representative of the older generation in the Augustów regionPolish Old Believers constitute a bilingual ethno-cultural minority.Their bilingualism has developed especially in the 20th century, and since then it has been modified under the influence of Polish language. On the one hand, there are Polish borrowings, insertions and loan-translations in Russian Old Believers’ dialect. On the other hand, the Old Believers have preserved many dialectal features from their region of origin – Pskov region in north-Western Russia. The author attempts to reveal, how many and which Pskov language features are still present in the Old Believers’ dialect. The analysis is basing on an idiolect of a representative of the old generation of the community of our interest.  Сохраненные диалектные черты и польское влияние в русском говоре представителя старшего поколения старообрядцев августовского регионаПольские старообрядцы составляют этнокультурное меньшинство. Их билингвизм стал развиваться начиная с ХХ столетия, и с тех пор их русский диалект подвергался особосильномувлиянию польского языка. С одной стороны, в старообрядческом говоре наблюдаются польские заимствования, вставки и кальки. С другой стороны, старообрядцы сохранили многие диалектные средневеликорусские черты. Данная статья является попыткой выяснить, какие черты диалектов из окрестностей Великих Лук, Пскова и Новгорода до сих пор существуют в говоре старообрядцев. Анализ опирается на идиолект представителя старшего поколения исследуемой общины.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komercyjna waloryzacja gwary śląskiej w reklamowej narracji
Commercial valorization of the silesian dialect in the narration of advertisements
Autorzy:
Łuc, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117231.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
silesian dialect
narration of advertisements
valorization
Opis:
Taking into account that a dialect is a certain type of stylistic-communicative, semantic-cultural and functional category the aims of this article constitute: 1) an attempt to settle the matter of commercial valorization of dialect and its meaning towards the culture, language and communication, and 2) an illustration of the selected advertisement mechanisms connected with the ways of introducing a code, specific to the dialect and emphasizing the value of the product. The advertisements in which the textual valorization of dialect indicators is revealed, supported by structural indicators (dialogues, the presence of the narrator/narrators, the composition of utterances which include expressively marked text operators – modulants and lexical collocations subjected to the persuasive procedures) were described by the exploitation of pragmalinguistic and cognitive (theory of meaning fields) research conceptions with their methodological solutions.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2018, 18; 139-161
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zmierzch bezpowrotny?” O gwarze mazurskiej we współczesnych nieprofesjonalnych słownikach gwarowych
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084181.pdf
Data publikacji:
2020-03
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
dialect lexicography
Masurian dialects
Polish dialects
Opis:
This paper discusses the content of amateur dialect dictionaries related to the Masuria region, which have been published in recent years, as well as the presentation methods of the lexical material. It was also pointed to the fact that interest in dialects has increased and the trend for revitalising various dialectal systems has been noticeable lately. The analysis of Masuria dialect dictionaries allowed for the number of entries, applied graphy, method of defi ning the meanings of entries. The importance of the amateur material for enriching the resource of professionally compiled dictionaries was noticed, at the same time indicating numerous shortcomings in the word register preparation method, which arose from insufficient skills of the authors.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 772, 3; 83-93
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plebiscyt z 1920 roku w oczach Warmiaków na podstawie tekstów ustnych
The plebiscite of 1920 as seen by Warmians based on oral accounts
Autorzy:
Wełpa-Siudek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147019.pdf
Data publikacji:
2022-02
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
narration
linguistic worldview
dialect
Warmia
plebiscite
Opis:
This paper is an attempt to reconstruct the picture of a groundbreaking historical event captured in oral accounts from Warmia. To this end, terms from the fi eld of ethnolinguistics, in particular linguistic worldview and point of view, have been applied. The analysis of the texts has revealed a clear opposition marked by lexemes polski (Polish) and niemiecki (German) and their derivatives as well as positive evaluation of what is local (Warmian). At the lexical level, borrowings from German (welować ‘to elect’), dialectal lexis (poszczwać ‘to bait’) and a signifi cant share of collocations referring to the situation of elections (odprawiać wiece) can be distinguished. What plays an important role in the picture of the plebiscite is the language exponents of negative phenomena and emotions, e.g. acts of violence, feeling of fear. The predominant stylistic devices employed are metonyms and metaphors.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 791, 2; 113-123
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Übersetzung eines künstlichen Dialekts im Roman David Mitchells „Der Wolkenatlas“ („Cloud Atlas“)
The translation of an artificial dialect in David Mitchell’s novel “Cloud Atlas”
Autorzy:
Włosowicz, Teresa Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517789.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
dialect translation
neologisms
preserving the style
Opis:
The translation of an artificial dialect in David Mitchell’s novel “Cloud Atlas” The purpose of the present study is an analysis of the techniques applied by the translators of David Mitchell’s novel “Cloud Atlas” into Polish, German, French, Spanish, and Portuguese while translating the artificial dialect used in the chapter “Sloosha’s Crossin’ an’ Ev’rythin’ After”. The plot of that chapter is set in a distant future, after the fall of humanity. The narrator is a goatherd whose dialect can be described, on the one hand, as simplified, partly distorted English and, on the other hand, as an exotic dialect which contains neologisms referring to fictional species, culture-specific terms, etc. Special attention is paid to the translation of neologisms as well as to the rendering of the original style. As the results show, the translators used a number of techniques, especially lexicalization, colloquialisation and rusticalisation, adapting the dialect as much as possible to the morphologies of the target languages in order to preserve the style of the chapter as well as to achieve the appropriate effect on the TL readers. In fact, as the dialect is artificial, the translators were able to approach it in a creative way, without the risk that the dialect would be associated with a particular geographic region.
Źródło:
Beiträge zur allgemeinen und vergleichenden Sprachwissenschaft; 2018, 7; 145-161
2657-4799
Pojawia się w:
Beiträge zur allgemeinen und vergleichenden Sprachwissenschaft
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ТЕОРЕТИКО-ПРИКЛАДНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОПИСАНИЯ СОВРЕМЕННЫХ РЕГИОЛЕКТОВ
THEORETICAL AND PRAGMATIC PROBLEMS OF MODERN REGIOLECTAL DESCRIPTIONS
Autorzy:
Novikova, Tatʹâna Fedorovna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444750.pdf
Data publikacji:
2017-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
regional language
regiolect
dialect
dialectizm
lingvoregionalizm
Opis:
This article discusses theoretical and pragmatic problems aroused due to the transformation of dialects into regiolects and offers the description of modern regiolects. Additionally, lingvoregionalisms as the units of regiolectal descriptions are presented. The necessity of the creation of regional language dictionary is put forward and discussed as well.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2017, XIX/1; 171-178
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowniczek tykociński Zygmunta Glogera – źródła i dokumentacja
Tykocin Dictionary by Zygmunt Gloger – sources and documentation
Autorzy:
Nowowiejski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044744.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zygmunt Gloger
Tykocin Dictionary
dialect
lexicography
Opis:
The article focuses on lexicographic means and methods used in the 19th century dialectal lexicography. Zygmunt Gloger in Tykocin Dictionary refers not only to dialect but also to other sources, which makes his work unique. It contains numerous references, especially to literary and historical texts, but also specialised papers. They serve either to prove the presence of a particular word/phrase in the Polish language in the past or in the times of Gloger, or to document the use of selected units in various syntactic and semantic contexts. Scientific references enable to define and to deepen etymology of selected words, or to provide an alternative variation. Referring to various sources in order to show historically or/and geographically determined phonetic, morphological and semantic-lexical forms that differ from forms in Tykocin Dictionary is rare.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 147-162
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Social Differentiation of the Polish Language of the Upper Silesia in the Second Half of the 19th Century
Autorzy:
Kowalska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468420.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Upper Silesia
Polish language
Silesian dialect
Opis:
The industrialisation of the Upper Silesia, development of new towns and industrial settlements, and various methods of Germanisation applied to the society caused changes in the ethnic structure of this region and strengthened the position of the German language there. The major opponent to German was the Silesian dialect used both by town dwellers and countrymen in their families and neighbouring communities, and also by the scarce representatives of the Silesian intelligentsia.The differences between the village slang and that of the people living in towns were mainly connected with vocabulary which, especially in the industrious centres, was exposed to strong German influence. The common language of the intelligentsia was that of a mixed character; it included many phonetic dialectical characteristics, even though irregularly used ones. The general Polish language was known passively, but not used. It was the language of the prayer books, songs, sermons, calendars, and magazines printed by the local publishing houses. All of these factors created a specific linguistic situation which was based on the following issue: in the Silesia of the second half of the 19th century, the opposition of spoken language versus the language of printed texts equalled the opposition of dialect versus the literary Polish language.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2019, 6; 125-136
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótka historia wyrazu kudyś
A Short History of the Word kudyś
Autorzy:
Gałecki, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127770.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zapożyczenia
gwara środowiskowa
borrowings
middle dialect
Opis:
In the paper I discuss the history of the word kudyś “drunkard, loafer.” In the second half of the nineteenth century it is found in the local and folk dialects of eastern Poland, probably from the Russian language. Considering several etymological possibilities, the most probable one is that the word was borrowed. In the end of the twentieth century it appeared in the folk dialects in south Podlasia as an internal borrowing from the urban dialects.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 131-134
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonowanie nazw dawnych zwyczajów gospodarskich we współczesnym języku mieszkańców Kawczyna (gm. Drawsko, pow. czarnkowsko-trzcianecki) – pierzak, dożynki, szczeblik
The functioning of the names of old farm customs in the contemporary language of the residents of Kawczyn (Drawsko community, czarnkowsko-trzcianecki county) – pierzak, dożynki, szczeblik
Autorzy:
Krępuła, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39783328.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dialect
lexis
temporal variation
generational variation
Opis:
The article analyzes changes over time (temporal variation) in the name of three old farming habits: pierzak, dożynki and szczeblik. The author analyzed the materials obtained today in terms of generational diversity and compared them with archival data – Adam Tomaszewski and Atlas of the language and folk culture of Greater Poland. The analyzes showed that the generational differentiation is insignificant among the surveyed informants, while the chronological changes of the surveyed names show a varying degree of transformation.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2023, 80/1; 103-113
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwara jako tworzywo tekstów literackich (analiza językowa wybranych utworów pisarzy regionalnych z czeskiej części śląska Cieszyńskiego)
Autorzy:
Bogoczová, Irena
Bortliczek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48836156.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
stylisation
dialect
Polish language
Czech language
Opis:
This article aims to analyse dialect stylisation of literary texts written by authors from the Czech part of Cieszyn Silesia. This analysis was grounded in linguistic (stylistic) theories of hierarchical language and text structure. The article brings definitional and terminological considerations relating to the subject of stylisation as well as the results of a study of authentic linguistic material. From the point of view of stylistic analysis, the division of local authors into members of the Polish minority and those who belong to the Czech-speaking majority is important. It turns out that the dialect in the works of Polish authors serves, among other things, as an exponent of Polishness and, in the case of Czech authors, it is a kind of advertisement for the region, hitherto rather unnoticed by Czechs from other parts of the Czech Republic.The literature under study deserves to be highlighted for its thematic originality and for its linguistic stylisation. The cultural, social or regional embedding of the plot has a unique character, resulting from the unique history of Cieszyn Silesia. This text offers a rich exemplification of the conclusions formulated by the authors whose analysis is a linguistic voice in the discussion of the specific cultural situation of the Czech part of Cieszyn Silesia.
Źródło:
Stylistyka; 2022, 31; 197-213
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translating voices in a polyphonic novel: A contrastive analysis of Polish renditions of dialect in The Sound and the Fury by William Faulkner
Autorzy:
Żyśko, Konrad
Wójcik, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53369225.pdf
Data publikacji:
2022-12-11
Wydawca:
Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
dialect translation
William Faulkner
polyphony
otherness
Opis:
This paper discusses Polish translations of The Sound and the Fury by William Faulkner, which, being a polyphonic novel, relies heavily on the use of linguistic varieties, especially geographical dialects. The article surveys selected approaches to the functions of dialects in literature and outlines the major strategies of dealing with linguistic variation in translation. Examples are drawn from the Polish translations of The Sound and the Fury by Anna Przedpełska-Trzeciakowska (1971) and Jędrzej Polak (1993), which highlight the translators’ changing assumptions on the dialect markedness as reflected in the choice of the strategy and particular linguistic features of translation. Both a qualitative and quantitative analysis is performed, leading to a conclusion that there are significant differences between the translators’ choices and the overall markedness of dialects in the Polish texts. We conclude that Polak’s overall style is more diverse and more colourful, thus more faithfully grounded in the grim reality of Yoknapatawpha County in the first half of the 20th century, and closer to the polyphonic character of the original.
Źródło:
Studia Translatorica; 2022, 13; 161-179
2084-3321
2657-4802
Pojawia się w:
Studia Translatorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dati iniziali sulla reduplicazione linguistica nella lingua letteraria vigatese: la reduplicazione degli aggettivi tra diegesi e mimesi
Preliminary Data on Linguistic Reduplication in the Literary Language of Vigatese: The Adjectives’ Reduplication between Diegesis and Mimesis
Autorzy:
Mazzarisi, Pietro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929932.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
linguistic reduplication
literature
Vigatese
Sicilian dialect
Camilleri
Opis:
Il contributo presenta i risultati di una ricerca sulla reduplicazione linguistica in vigatese, la lingua letteraria inventata dallo scrittore Andrea Camilleri. Un aspetto, questo, della narrazione camilleriana spesso rilevato dagli studiosi, ma che non ha ancora ricevuto uno studio dedicato. Viene riportata parte dei dati della ricerca condotta sul corpus dei 101 testi con protagonista il commissario Salvo Montalbano - composto da 29 romanzi e 72 racconti pubblicati tra il 1994 e il 2020, entro cui sono state registrate quasi 300 differenti forme reduplicative con più di 2.000 occorrenze totali. Si presentano i dati sulla reduplicazione espressiva con aggettivi: 64 forme impiegate dall’autore con 379 occorrenze totali - analizzate per differenti scale letterarie, al livello della frase e al livello del paragrafo. Vengono restituite le collocazioni entro il corpus cartaceo, le varianti ortografiche e se l’impiego avviene mimeticamente o diegeticamente. L’approccio metodologico è di natura mixed methods: a una tradizionale analisi di close reading segue una digital assisted text analysis (DATA) seguendo il concetto di scalable reading (Mueller, 2014). È stata operata una seconda analisi dei dati sull’asse diegetico/mimetico. I risultati ottenuti sono stati quindi impiegati per una comparazione data driven condotta sul corpus di tutte le opere narrative di Giovanni Verga. I risultati mostrano che tre volte su quattro le reduplicazioni sono una ricorrenza diegetica. Nonostante il largo ricorso alla mimesi nei testi, la vera cifra dell’oralità dello storytelling camilleriano sembra risiedere altrove. La ricerca rientra in uno studio più ampio di tutti i testi narrativi sotto la generale ipotesi di ricerca che i corrispettivi formali della popolarità dello scrittore siano da individuare nella ripetitività criticata in origine, forse troppo frettolosamente.
The article presents the results of research on linguistic reduplication in Vigatese, the literary language invented by writer Andrea Camilleri. This is an aspect of Camilleri’s storytelling that is often noted by scholars but that has not yet received a dedicated study. The research is conducted on the corpus of 101 texts starring Salvo Montalbano—composed of 29 novels and 72 short stories published between 1994 and 2020—within which about 300 different reduplication forms and more than 2,200 total occurrences have been recorded. Here, the data on the expressive reduplication with adjectives are given: 64 forms with 379 total occurrences analysed for different literary scales, at sentence level and paragraph level. The collocations within the corpus, the possible spelling variations, and whether the use is in mimesis or diegesis are restored. The methodological approach is of a mixed-methods nature: a digitally assisted text analysis (DATA) following the concept of scalable reading (Mueller, 2014) follows the traditional close-reading analysis. A second analysis of the data on the diegetic and mimetic axis was carried out. The results obtained were then used for a data-driven comparison conducted on the corpus of all of Giovanni Verga’s narrative works. These initial results show that three out of every four reduplications are a diegetic recurrence. Despite the extensive use of mimesis in the texts, the true orality of Camillerian storytelling seems to reside elsewhere. This research is part of a broader study of all narrative texts under the general hypothesis that the formal equivalents of the writer’s popularity are to be found in the repetitiveness that was originally, and perhaps too hastily, criticised.
Źródło:
Italica Wratislaviensia; 2020, 11.2; 17-39
2084-4514
Pojawia się w:
Italica Wratislaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy w najbliższym czasie powstanie język śląski?
Is the creation of the Silesian language imminent?
Autorzy:
Siuciak, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045655.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
regional language
dialect
Silesia
standardization
language policy
Opis:
The article embarks on a critical analysis of the issue, recently reverberating across the country, of granting a status of a regional language to the Silesian ethnolect. Within the relevant public space, the problem interlocks the three following types of discourse: legal, political and scientific. Onto thus formulated discourse superimposesthe common perception of the unresolved tension of the augmented efforts for revival of the self-identity and political positioning in the Silesian society. These efforts are, in turn, related to a very strong feeling of ethnic identity of the Silesians, who like to emphasize their cultural distinctiveness in everyday communicative situations. The notion of the regional language is a special legal category in EU legislation and has been introduced to Polish legislative discourse after this particular language status has been granted to Kashubian. Currently, a number of political and social initiatives are being undertaken in Upper Silesia that are aimed at the administrative recognition and the application of the same legal category to the Silesian ethnolect. As these actions are mainly undertaken by organizations that demand political autonomy for Silesia and put forward demands for the recognition of the Silesian nationality, academic circles are in the main wary, if not apprehensive. As a result, the role of the elite seeking to work out grammatical standards and spelling convention for the Silesian language in the making, being created in a top-down fashion, has been largely taken over by local associations of people wishing to revive the Silesian regional dialect, with a little support of professional and academic staff. Future fortunes of the would-be Silesian language depend on many factors: on whether the legal status of a regional language will be granted or not, on the quality of work of those who have embarked on attempts to carry out agenda that includes works on the standard spelling convention for the language, and on the Silesians themselves and their acceptance of the solutions that are to be imposed in a top-down fashion. Another contributing factor will undoubtedly be the elevation of the Silesian language status through a creation of the language corpus (literature, dictionaries, course books) and broadening of its functional scope.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 2; 31-44
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Квазиантонимические оппозиции в русских народных говорах
Quasi antonymous oppositions in the Russian folk dialects
Autorzy:
Райская (Rayskaya), Лариса (Larisa)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968097.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
quasi antonymous opposition
Russian folk dialect
lexicology
Opis:
The article covers the actualization of quasi antonymous relations in the lexical system of Russian national dialects. The phenomenon of quasi antonymy can be observed both in dialects and the colloquial speech. Taking into consideration the process of its functioning, we can say that quasi antonymy acts in the quasi antonymous oppositional form. When compared to the accurate (“true”) antonymous oppositions, quasi antonymous oppositional structure has a higher degree of semantic asymmetry and the part of speech heterogeneity, but less regular joint repeatability. In the article there are described some types of quasi antonymous oppositions in dialects, taking into account the character of linguistic units as well as the relations between their parts.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2011, 07; 116-123
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Priče iz folklorne tradicije poluotoka Pelješca
Tales from the Folklore Tradition of the PelješacPeninsula
Autorzy:
Tomelić Ćurlin, Marijana
Ćurković, Dijana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635518.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
folklore
folktales
Pelješac
beliefs
customs
tradition
dialect
Opis:
The paper presents a research of Croatian folklore tradition of the central part of the Pelješac peninsula included various aspects of traditional culture: from legends, beliefs and customs to poems, stories, adverbs, etc. A special regard was given to the beliefs in the supernatural forces. The main purpose of the paper is to show that folklore tradition is not a relic of the past, but rather a natural part of life in this community. 
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2012, 3
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ języka rosyjskiego na zasób leksykalny polskiej gwary mieszkańców Wierszyny na Syberii
Autorzy:
Paśko-Koneczniak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676988.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Vershina
insular dialect
bilingualism
borrowing
calque
hybrid
Opis:
The influence of the Russian language on the vocabulary in the Polish dialect of the inhabitants of Vershina in SiberiaVershina is a Polish village in Siberia. It is situated 130 kilometres north of Irkutsk. The village was founded by the Polish settlers in 1910, and it was part of the planned voluntary colonisation of Siberia. The colonisers came from the territory that had formerly been annexed to Russia, namely Zagłębie and Małopolska. The inhabitants of Vershina are a bilingual community: they use the Polish dialect and the Russian language interchangeably, depending on the communicative context. The dialect in question is a unique insular dialect, as many inhabitants of Vershina are in contact with the Polish educated language, thanks to their visits to Poland. Some have even graduated from Polish universities. The interaction between the Polish dialect and the Russian language leads to the process of linguistic interference, which is noticeable especially in the sphere of vocabulary. The lexicon is the fastest-changing element of the language. With the appearance of new aspects of reality, there come into being new designations. The influence of the Russian language on the Polish dialect is equated with a variety of distinct phenomena. In the dialect studied there are a lot of borrowings, calques and hybrids. The words borrowed include mainly the vocabulary connected with health, jobs and professions, technical advancement, as well as the Siberian and Soviet reality. Влияние русского языка на лексику польского говора жителей деревни Вершина в СибириВершина – польское село в Сибири, расположенное в 130 км к северу от Иркутска. Деревня была основана польскими переселенцами в 1910 году в рамках добровольного и планированного заселения Сибири. Колонизаторами были крестьяне из Королества Польского, входившего в состав Российской империи – из Силезского угольного бассейна и Малой Польши. Жители Вершины являются билингвами и употребляют польский говор и русский язык попеременно, в зависимости от коммуникативной ситуации. Говор Вершины представляет собой особенный тип говора, так как многие жители этой деревни имеют контакт с польским литературным языком благодаря поездкам в Польшу и учёбе. (Некоторые даже получили в Польше высшее образование). При контакте польского говора с русским языком наблюдается интерференция, прежде всего в лексике. Лексика подвергается самым бы стрым изменениям. Недостающие в польском речевом обиходе слова жители Вершины компенсируют русскими. Это влияние представлено разнообразными языковыми явлениями (заимствованиями, калькированием, образованием, гибридов и т. п.). Заимствования чаще всего касаются сферы сибирской и советской действительности, техники, а также названий, связанных со здоровьем, и названий профессий.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ortografie współczesnego piśmiennictwa śląskojęzycznego
The orthographies in contemporary Silesian-language literature
Autorzy:
Jaroszewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39780678.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Silesian language
Silesian dialect
Polish language
orthography
Opis:
Over the past two decades, Silesian literature has been written in eleven different types of orthography, the most important of which are the classical, neo-Steuer and “slabikŏrzowa” orthographies. Other orthographic proposals, e.g. by D. Dyrda, B. Kallus, P. Kalinowski, H. Kaluza, R. Wencel, did not become popular and were abandoned rather quickly. As a result, contemporary Silesian literature was dominated by the “ślabikŏrzowa” spelling, gaining popularity due to its conservative form and the support of the most essential Silesian publishing houses. However, an obstacle to the complete stabilisation of Silesian orthography is the variant spelling of “ślabikŏrzowa” (“full “ślabikorz” and simplified “ślabikŏrz”) and no detailed, explicative normative works (i.e. orthographic dictionary, grammar).
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2021-2022, 78/1-79/1; 67-83
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialects in the Current Sociolinguistic Situation in Ukraine
Dialekty w obecnej sytuacji socjolingwistycznej na Ukrainie
Autorzy:
Bidnoshyia, Yuri
Dyka, Liudmyla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/49106378.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
dialect
literary language
sociolinguistic situation
code switching
Opis:
The article attempts to consider Ukrainian dialects from a sociolinguistic perspective. In particular, the article describes the factors which influence attitudes to dialects and determine its level of prestige. The main factors described are Ukraine’s language policy and teachers' approaches to students' language competence. The article gives examples of statements by scholars, writers, and dialect speakers about the place of dialect in literary language and in everyday communication, as well as the phenomenon of switching codes from dialect to literary language or from dialect to another language, which often causes discomfort for dialect speakers and provokes intolerance in their peers. Ways to form a positive image of dialects are proposed, which could help improve the image of the Ukrainian language. Important measures which could be taken to achieve this aim are an increase interest in the publication of dialect texts and the creation of literary works in dialect.
W artykule poruszono zagadnienie dialektów ukraińskich z perspektywy socjolingwistycznej. Opisano czynniki, które wpływają na prestiż gwar/dialektów. A mianowicie politykę językową Ukrainy oraz podejście nauczycieli do kompetencji językowych uczniów. Ponadto podano przykłady zarówno wypowiedzi badaczy, pisarzy i użytkowników gwar na temat miejsca gwar w języku literackim i w codziennej komunikacji, jak i zjawiska przełączania kodów z gwary na język literacki lub z gwary na inny język. Stwierdzono, że przełączanie kodów wiąże się z pewną formą dyskomfortu u użytkowników gwar, bywa też źródłem nietolerancji u ich rówieśników. Zaproponowano sposoby kształtowania pozytywnego obrazu gwar/dialektów, które mogłyby przyczynić się do poprawy wizerunku języka ukraińskiego. Ważnymi działaniami, które można podjąć dla osiągnięcia tego celu, jest podniesienie zainteresowania publikacją tekstów gwarowych oraz zachęta do tworzenia utworów literackich w gwarze/dialekcie.
Źródło:
Cognitive Studies | Études cognitives; 2022, 22
1641-9758
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies | Études cognitives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ze studiów etymologicznych nad ludowym słownictwem chorwackim
Etymological studies on Croatian folk vocabulary
Autorzy:
Boryś, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375720.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Croatian language
Chakavian dialect
Kajkavian dialect
Shtokavian dialect
Croatian etymology
South Slavic etymology
język chorwacki
dialekt czakawski
dialekt kajkawski
dialekt sztokawski
języki południowosłowiańskie
etymologia chorwacka
etymologia południowosłowiańska
Opis:
W artykule rozpatrzono etymologie 8 gwarowych leksemów (wraz z wariantami i derywatami) z trzech dialektów języka chorwackiego: drlo i drlog ‘nieporządek, bałagan, porozrzucane stare przedmioty’, krtog ‘legowisko zwierzęcia; nieporządek, śmietnisko’, madvina (medvina) ‘legowisko dzikiego zwierzęcia’, mlađ / mlaj ‘osad mulisty, muł’, sporak / sporǝk ‘wzniesienie, pagórek, zbocze’, tušek ‘puste ziarno; niedorozwinięty kaczan kukurydzy’, zavet i zavetje ‘miejsce osłonięte od wiatru, zacisze’, žužnja ‘rzemienne sznurowadło; sznurek, tasiemka; wstążka; pasek’.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 3-23
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hasło w słowniku gwarowym – problem metodologiczny współczesnej dialektologii
The structure of a dialect dictionary entry – a methodological problem of contemporary dialectology
Autorzy:
Pelcowa, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854416.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dictionary entry
dialect
dialect dictionary
map
illustration
context
qualifiers
hasło słownikowe
gwara
słownik gwarowy
mapa
ilustracja
kontekst
kwalifikatory
Opis:
Przedmiotem rozważań są problemy metodologiczne związane z wartością naukową i poznawczą hasła słownikowego, rozpatrywane w aspekcie praktycznej użyteczności słowników gwarowych regionalnych i lokalnych oraz ich przydatności w dialogu pokoleń i promocji regionu. Istotą hasła słownikowego jest zarówno liczba i układ poszczególnych jego segmentów składowych, ich reprezentatywność i możliwość oddziaływania, jak i włączenie do słownika mapy i ilustracji, zarezerwowanych jeszcze do niedawna dla innych publikacji. Mapa i ilustracja powinny zostać wkomponowane w hasło, zgodnie z założeniem pozwalającym na pełne wykorzystanie informacji geograficznych, a jednocześnie na uchwycenie miejsca danego leksemu w strukturze gwarowej regionu z wszechstronną wizualizacją desygnatu.
The issue under discussion concerns the methodological issues pertaining to the cognitive and scientific values of an entry in a dialect dictionary, viewed from the point of view of practical usefulness of dialectal, regional and local dictionaries and their practicality in a dialogue between generations and in the region’s promotion. The essence of the dictionary entry is the number and arrangement of its components, their representativeness and ability to exert influence; the dictionary contains also maps and illustrations, until recently reserved for other kinds of publications. In general, maps and illustrations should be part of an entry, providing geographic information, allowing at the same time to locate a lexeme in a region’s dialect structure and to arrive at its multifaceted visualisations. Keeping in mind its practicality, an entry should be provided with contextual information, using standardised and uniform spelling; it should also include the phonetic, morphological and syntactic peculiarities of a regional dialect. The qualifiers should point to the socially-determined status of a lexeme and form the basis for an entry’s interpretation in its chronological, social, cultural and civilisation-related dimensions.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 277-288
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasowniki współczesnego śląskiego języka literackiego (płaszczyzna semantyczna, etymologiczna i morfologiczna)
Verbs in Contemporary Silesian Literary Language (Semantics, Etymology and Morphology)
Autorzy:
Jaroszewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044231.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language
Silesian dialect
Silesian literary language
Opis:
The article provides the characteristics and classification of the most frequentative verbs and verb phrases used in contemporary Silesian literature. It has been established that the largest number of the studied forms is related to the different ways people physically influence the reality that surrounds them and mental processes (i.e. cognitive, evaluative and descriptive ones). The lexical diversity between Polish standard lexis and Silesian literary usage amounts to fifty-eight percent. What influences this diversity is the presence of words of German and Czech origin which amount to almost a tenth of the Silesian lexicon. Slightly less than half of the verbs are derived forms, in the vast majority formed through prefixation, aspect suffixation and postfixation. The semantic and morphological structure of the studied verb forms demonstrates a farreaching intellectualisation and formal complexity of the Silesian lexicon.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 2; 53-64
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekłady i recepcja powieści Ernesto Umberta Saby w Polsce
Translation and Reception of the novel Ernesto by Umberto Saba
Autorzy:
Ślarzyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195807.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Translation
Homosexual Literature
Umberto Saba
Dialect
Trieste
Opis:
This article focuses on the Polish reception of Saba’s novel Ernesto and its Polish translations: Halina Kralowa’s translation of its first two episodes (1987), and Jarosław Mikołajewski’s recent translation of the entire novel (2019). The primary factor taken into consideration is the position of “homosexual literature” in the Polish literary system in the 1980s: it is argued that the publication of Kralowa’s translation can be connected with a more general change in the field of gay-related literature in Poland. This article focuses also on the contemporary Polish reception of the novel and indicates two possible modes of interpretation: the universal one and the gay-related one in which the homosexual content is emphasised. The article raises the problem of the translation of the Triestine dialect, which was neutralised in both Polish translations. The strategy implemented in the translation of dialect in the novel is contrasted with the strategy used in the translation of culturems that tends to be foreignising. In conclusion, it is shown that the recent translation of the entire novel is an important contribution to and completes its Polish reception.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 66-85
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksperymentalny korpus litewskiej gwary puńskiej w Polsce (narzędzie do badań nad gwarami polskimi i litewskimi na Suwalszczyźnie)
Autorzy:
Roszko, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678739.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Lithuanian local dialect of Puńsk
Lithuanian language
Opis:
Experimental corpus of the Lithuanian local dialect of Puńsk in Poland (a tool for the study on the Polish and Lithuanian local dialects in the Suwałki Region)The linguistic resources included in EkorpGP present a great cognitive value for Polish and Lithuanian dialectologists. Particularly valuable for researchers of the Lithuanian local dialects, including the local dialect of Puńsk, is subcorpus A. The material included in EKorpGP confirms that the local dialect is incessantly evolving. The typical dialectal features vanish for the sake of the standardized Lithuanian language.Whereas, subcorpora B and C are a good base for studies on the processes of the language interference in the speech of the bilingual Lithuanians of Puńsk. Amongst the potential recipients of these subcorpora it is possible also to find dialectologists dealing with the local dialects of the Suwałki Region, as well as researchers of the Polish language spoken to the east of the Polish border.The polonization suggested in EKorpGP (with reference to subcorpus A) along with subcorpora B and C will ensure a credible source of information for a wide circle of researchers of the phenomena of sociological, ethnological, cultural and historical nature. It should also be taken into account that the issues raised in the utterances given by the Lithuanians of Puńsk will capture the interest of politicians dealing with the national minorities in Poland.The extraordinary value of the materials collected in EKorpGP results from the fact that they reflect the economic, political and civilization transformations of the turbulent period of 1986–2012 in Poland, Lithuania and Europe.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieoficjalne urbanonimy Brna na tle podobnych nazw Poznania i Warszawy (rekonesans badawczy)
Unofficial urbanisms of Brno against background similar names of Poznań and Warsaw (research reconnaissance)
Autorzy:
Juszczak, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908784.pdf
Data publikacji:
2018-08-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
onomastics
urban place names
unofficial urbanonimes
Hantec
Brno urban dialect
Warsaw urban dialect
Poznan urban dialect
onomastyka
urbanonimia
nieoficjalne urbanonimy
hantec
dialekt miejski Brna
gwara warszawska
gwara miejska Poznania
Opis:
Artykuł dotyczy nieoficjalnych urbanonimów Brna (na tle takich samych nazw Warszawy i Poznania). Część empiryczną materiału badawczego stanowi 265 nieoficjalnych nazw obiektów przestrzeni miejskiej wyekscerpowanych ze źródeł leksykograficznych, a także portali internetowych. W zgromadzonym materiale można wyłonić wszystkie typy obiektów przestrzeni miejskiej, które są reprezentowane przez różną liczbę urbanonimów. Podczas tworzenia nieoficjalnych toponimów miejskich obserwujemy różne procesy słowotwórcze (uniwerbizacja), posiłkowanie się obcą leksyką, zjawisko eliptyzacji i przeniesień metaforycznych. 
The article studies unofficial Brno urbanonimes (on the basis of the same names in Warsaw and Poznan). The empirical part of the research material constitutes 265 unofficial names of urban space objects excerpted from lexicographical sources and from web portals. The collected material represents three types of urban space objects that are represented by a different number of urbanonimes. The formation of the aforementioned toponyms requires a (limited) set of word-formation processes, such as univerbation, foreign lexicon borrowings, elliptical constructions and metaphorical transfers.
Źródło:
Bohemistyka; 2018, 1; 61-75
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialektolodzy na manowcach. O wpływie niemczyzny na gwary Warmii i Mazur
Dialectologists Going Wrong. On the Influence of German upon the Dialects of Warmia and Masuria
Autorzy:
Sobolewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045405.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dialect of Warmia
dialect of Masuria
German lexical influences
borrowings from German
dialectological research in Warmia and Masuria
Opis:
The article contains a critical analysis of the opinions of dialectologists studying the dialects of Warmia and Masuria. In their view, firmly established since the 1960s, the influence of the German language on the regions’ dialects was insignificant and superficial. The article recalls and studies the sources used in the compilation of Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, presents the linguistic material published therein. It poses a thesis that, although the language system of the studied dialect is Polish, the naming system comprising all fundamental spheres of life was shaped under a significant and versatile influence of German. Loanwords, semantic borrowings, replicas from the German language enter into numerous relationships of synonymy, hyponymy antonymy or hyperonymy with Polish words, creating complex and cohesive semantic fields within which the users of a dialect moved freely.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 2; 93-102
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziewiętnastowieczne słowniczki gwarowe księdza Władysława Siarkowskiego z perspektywy leksykograficznej
The nineteenth-century dialect dictionaries by Father Władysław Siarkowski – a lexicographical perspective
Autorzy:
Cygan, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008040.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
Polish dialect lexicography
the Kielce Region
dialect dictionaries
lexical dialectisms
polska leksykografia gwarowa
region kielecki
słowniczki gwarowe
dialektyzmy leksykalne
Opis:
Przedmiotem opisu w artykule są dwa regionalne słowniczki z obszaru Małopolski środkowo-północnej autorstwa ks. Władysława Siarkowskiego. Rejestrują one dziewiętnastowieczną leksykę z regionu kieleckiego (okolice Kielc, Pińczowa).Charakteryzując zbiorki wyrazów, uwzględniam następujące kwestie: a) czas powstania słowniczków; b) objętość; c) zasięg terytorialny; d) makrostrukturę słowniczków, e) mikrostrukturę słowniczków. Zawarty w nich materiał leksykalny stanowi przede wszystkim źródło do poznania najstarszego stanu gwar małopolskich (ściślej: Małopolski środkowo-północnej), źródło do badań gwar polskich w ogóle, ale daje także wgląd w pracę warsztatową niewykwalifikowanych leksykografów, pasjonatów, hobbystów, miłośników „rzeczy ludowych”, których działania przyczyniły się do zachowania i ocalenia od zapomnienia mowy mieszkańców wsi w dobie niewoli narodowej.
The article describes two regional dictionaries from the north-central region of Małopolska (Lesser Poland) by Father Władysław Siarkowski. They contain records of the nineteenth century lexicon from the Kielce Region (environs of Kielce, Pińczów). The lexical materials were published in 1878 and 1891.When characterising sets of words, the following issues are taken into consideration: a) the time when the glossaries were compiled; b) the volume; c) the territorial scope; d) the macro-structure of the dictionaries; e) the micro-structure of the dictionaries. The lexical material included in the dictionaries is primarily a source of knowledge about the oldest status of the Małopolska dialects (more precisely, the north-central region of Małopolska) and a source of research into the Polish dialects in general. The author also provides insight into the technicalities of unqualified lexicographers, enthusiasts, hobbyists, lovers of folk artefacts, whose actions helped to preserve and save from oblivion the speech of rural residents in a time when Poland did not enjoy independence as a state
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 229-245
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Thessalian and Cretan Name for ‘Bottle Gourd’
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806904.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
botanical names; Cretan dialect; Greek dialectology; Greek vocabulary
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 63 (2015), issue 3. In his work Deipnosophistae (IX 369b), Athenaeus discusses four Greek names for turnip, (Brassica campestris L., syn. Brassica rapa L.): βουνιάς, γογγυλίς, Laconian γάστρα and Boeotian ζεκελτίς. The three first names are clearly motivated by the Greek vocabulary. The fourth term remains obscure in terms of its etymology and word-formation. According to Athenaeus (IX 369b), two Greek writers, Amerias and Timachidas, refer to a dialectal (evidently Thessalian) term ζακελτίς f. ‘bottle gourd, calabash, Lagenaria siceraria (Molina) Standl.’. In his lexicon, Hesychius of Alexandria registers two related glosses: ζακελτίδες · κολοκύνται. ἢ γογγυλίδες (HAL ζ-24); ζακαυθίδες · κολοκύνται (HAL ζ-30). The former refers to the Thessalian lexis. The latter one (wrongly printed as ζακυνθίδες · κολοκύνται in M. Schmidt’s and K. Latte’s editions) demonstrates a shift of the liquid consonant λ [l] to [ṷ], which is a typical Cretan phenomenon, attested also in the Hesychian lexicon, see e.g. [1] αὐκάν · ἀλκήν. Κρῆτες (HAL α-8277); [2] αὐκυόνα · ἀλκυόνα. Κρῆτες (HAL α-8280); [3] αὕμα · ἅλμη, ὑπὸ Κρητῶν (HAL α-8324); [4] αὖσος · ἄλσος. Κρῆτες (HAL α-8347); [5] θεύγεσθαι · θέλγεσθαι. Κρῆτες (HAL θ-427). The same phonological process of the velarization of *λ [l] is also registered in epigraphic texts found in three towns of Central Crete (Gortyna, Leben, Phaistos). Thus, it seems that the Hesychian term ζακαυθίδες ‘bottle gourds’ (derived from the earlier *ζακαλθίδες) must be seen as a dialectal form typical of Central Cretan.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3 Selected Papers in English; 59-79
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Phonetik einer Sprachinsel. Einführende Bemerkungen am Beispiel von Schönwald in Schlesien
Phonetics of language islands. Leading remarks on example of Schönwald in Silesia
Autorzy:
Tworek, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364837.pdf
Data publikacji:
2016-09-20
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
phonetics
dialect
language islands
: fonetyka
dialekt
wyspy językowe
Opis:
The aim of this paper is to show how are the phonetic features of a language island. On the one side there are processes simplifying the articulation, and on the other side idiophonic processes adopting the articulation features from the dominate language in the surroundings. The examples come from the former German language island in Silesia: Schönwald (pol. Bojków).
O fonetyce wyspy językowej. Uwagi wstępne na przykładzie Schönwaldu na Śląsku Artykuł przedstawia problematykę tzw. wysp językowych. Cechy fonetyczne języka takich wysp to z jednej strony typowe dla dialektów tendencje ekonomizujące procesy artykulacyjne, z drugiej zaś idiofonicznie motywowane przejmowanie form typowych dla dominującego języka w otoczeniu wyspy. Przytoczono przykłady z dawnej niemieckojęzycznej wyspy językowej na Śląsku: Schönwald (pol. Bojków).
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2016, 35; 53-65
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prządka i synonimy w dialektach i językach słowiańskich
The Spinner and Synonyms in Slavonic Dialects and Languages
Autorzy:
Falińska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127769.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gwara
terminologia
dialektologia
przędzalnictwo
dialect
terminology
dialectology
spinning
Opis:
The paper depicts the names of women who deal with spinning linen against the broad comparative background. This is shown on the map included in the fifth volume of the General Slavonic Linguistic Atlas. The name spinner both in Polish and in all its dialects occurs among numerous tautonyms or synonyms present in Polish or other Slavonic languages, above all in those with the same root and also with various etymologies. The differentiation of the semantic range of names was connected mainly with the place of work (in a factory, in one's home, or in another home in the country), and with qualifications (“a woman who is a professional spinner”, “each woman who spins linen for her own use” and “a woman who spins better than others”).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 121-130
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińskie gwarowe bed zamiast pered „przed”
The Ukrainian Dialect bed instead of pered (“przed” − before)
Autorzy:
Łesiów, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127790.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gwara ukraińska
przyimek
udźwięcznienie
Ukrainian dialect
proposition
vocalization
Opis:
It was noted in 1965 that in one Ukrainian dialect from the Podlasie region we find the form of proposition bed in the sense of “przed” (before), instead of pered used generally in the Ukrainian language. The author accounts for it with such process as reduction of -ere- into -re- or -ē-, not without an influence of the respective Polish form przez (through) or the Church Slavic prez; vocalization of the initial p- into b-, which is possible - as testified by similar examples from the dialects and Ukrainian, Polish, and other Slavonic languages.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 257-260
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osobliwości funkcjonowania gwar wyspowych (na marginesie badań rosyjskiej gwary staroobrzędowców w ośrodku suwalsko-augustowskim i polskiej gwary mieszkańców Wierszyny na Syberii)
Autorzy:
Paśko-Koneczniak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676890.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Vershina
Old Believers
island dialect
bilingualism
borrowing
calque
Opis:
Peculiarities of the functioning of island dialects (on the margins of research into the Russian dialect of the old believers in the Suwałki–Augustów region and the polish dialect of the inhabitants of Vershina in Siberia)The article deals with the functioning of island dialects: the Russian dialect of the Old Believers from the Suwałki–Augustów region and the Polish dialect of the inhabitants of Vershina in Siberia. The former functions in the Polish-language environment, and the latter in the Russian-language environment. The speakers of island dialects do not have any contact with their nationwide languages. The foreign language environment influences the linguistic condition of island dialects to a considerable degree. On the one hand, it contributes to cultivating distinct features of the dialect; on the other, it facilitates the process in which elements of the surrounding language permeate the dialect. The major peculiarity of the island dialect is its vocabulary. It is also the most rapidly changing linguistic element. Each and every aspect of reality will sooner or later be reflected in language. Island dialects ‘fill’ their linguistic gap by means of borrowing words from the surrounding language. Both dialects studied in this article borrow lexical items in such fields as health, jobs and professions, household management, education, transportation, and farming, which then at various degrees are subject to adaptation processes.Особенности функционирования островных говоров (по поводу исследований русского говора старообрядцев в сувальско-августовском регионе и польского говора жителей дер. Вершина в Сибири)Статья посвящена функционирванию двух островных говоров: русского говора старообрядцев, проживающих в сувальско-августовском регионе и польского говора жителей деревни Вершина в Сибири. Говор старообрядцев находится в польском языковом окружении, а говор вершининцев в русском языковом окружении. Говоры островного характера не имеют территориального контакта со своим общенародным языком. Иноязычное окружение в большой степени влияет на языковое состояние островного говора. С одной стороны оно способствует сохранению своеобразия определëнного диалекта, а с другой, взаимопроникновению элементов одного языка в диалект другого. Особенностью островных говоров является прежде всего их лексика. Лексика – это тот пласт языка, который подвергается самым быстрым изменениям. В случае островных говоров лексический запас пополняется заимствованиями, которые касаются обычно повседневной жизни. В исследуемых говорах заимствования затрону- ли бытовую и хозяйственную лексику, а также названия профессий, названия связанные со здоровьем, транспортом, торговлей, школой.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2012, 36
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Old Language with a New Status. Some Aspects of the Kvens’ Identity in the Borderland
Autorzy:
Petryk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508754.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Kven
identity
language
dialect
Norway
Norwegian
Finnish
minority
Opis:
An Old Language with a New Status. Some Aspects of the Kvens’ Identity in the BorderlandKvens are one of the groups which are recognized as minorities in Norway. In this article I will address the issue of language as an important identity creating factor. After I have given the most important informations about the hardly known minority group  I will present a short description of the Kven language’s classification and status in Norway – both earlier and nowadays. Then I want to present how the Kven language is used while creating the Kven identity. Stary język o nowym statusie. Kilka aspektów tożsamości Kvenów na PograniczuKvenowie są jedną z kilku grup uznawanych w Norwegii za mniejszości. Zarówno definicja jak i etnonim „Kven” budzą wiele kontrowersji. W myśl najpowszechniejszej definicji Kvenowie to potomkowie fińskich imigrantów w Norwegii. Jednakże trzeba pamiętać, że posługując się słowem „imigranci” możemy natrafić na sprzeciw, ponieważ w przypadku Kvenów mówimy często o migracjach na obszarze północnej Skandynawii wcześniejszych od ustanowienia dzisiejszych granic państwowych. Podobnie termin Finowie nie jest powszechnie akceptowany. Wątpliwości budzi on zwłaszcza wśród badaczy oraz tych członków grupy, którzy podkreślają zróżnicowanie etniczne dzisiejszej Finlandii. Mimo to wielu członków grupy nazywanej Kvenami uważa, że „Kven” i „Fin” oznaczają to samo. Protestują przy tym przeciwko nazywaniu ich Kvenami, ponieważ to niegdyś używane przez norweską większość słowo miało pejoratywny wydźwięk. Wśród współczesnych definicji kategorii „Kven” często pojawia się następująca: „Kvenowie to fińskojęzyczny lud przybyły do Norwegii przed rokiem 1900 oraz jego potomkowie” (Skarstein 2002: 85). Również i ta definicja może napotkać opór, ponieważ kveński uważany jest w Norwegii za odrębny język od roku 2005, a różnicę między kveńskim a fińskim bardzo wielu badaczy i użytkowników języka uważa za istotną. W niniejszym artykule zajmę się kwestią języka jako znaczącego czynnika tworzącego tożsamość. Przedstawię najważniejsze wiadomości o mało znanej mniejszości, a następnie omówię krótko klasyfikację i status języka kveńskiego w Norwegii, dawniej i dzisiaj. W końcu zajmę się kwestią wykorzystywania języka w procesie tworzenia tożsamości Kvenów.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2014, 3
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лексика села Стриганці як об’єкт лексикографічного опрацювання. І, Ї
Autorzy:
Ostasz, Lubow
Ostasz, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789866.pdf
Data publikacji:
2018-04-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
dialectology
lexicography
phraseology
dialectal speech
dialect
Stryhantsi village
Opis:
New approaches to lexicographical processing of modern speech lexis of residents of a separate village are suggested in this article. The dialect of the Stryhantsi village of Tysmenytsya district in the Ivano-Frankivsk region was chosen as a research topic. The Stryhantsi village dialect is a south-west representation of the Naddnistrianshchyna dialect. The article discusses lexemes beginning with І and Ї letters. Each dictionary entry provides transcription, all known meanings of the lexeme and the maximum number of example quotations in the vernacular dialectal speech, in particularly, in the meanings which can diff er from the meanings of the given lexeme in the literary language. Onyms along with appellative lexis are introduced into the vocabulary (surnames, street nicknames, and microtoponyms). Common phrases are also presented in addition to idioms. Some lexemes are of a considerable interest for those researching historical grammar of the Ukrainian language.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2018, 6; 249-262
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Rural Dialect and Culture of the Dobrzyń Region in Jerzy Pietrkiewicz’s Novel The Knotted Cord
Autorzy:
Cieplińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233987.pdf
Data publikacji:
2022-12-29
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
Jerzy Pietrkiewicz
The Knotted Cord
rural
folklore
dialect
Opis:
During the first decades of the XX century the myth of idyllic pre-war countryside was strong in Poland and such reminiscences of the abandoned homeland were especially important for Polish exiles after The World War II. One of them was Jerzy Pietrkiewicz who described the Dobrzyn Land in his novel in English The Knotted Cord, published in Great Britain in 1953. A particularly interesting aspect of the book is the way the author incorporated the elements of the Polish rural dialect and culture into the book addressed to the British recipient. The aim of the article is to analyse the author’s literary experiment based on the insertion of many Polish words into the English text. The main objective of the analysis is to view how Pietrkiewicz represented his homeland and identify the reasons why the book appeared to be successful.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2022, Special Issue, 18; 37-43
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielość gwar śląskich źródłem bogactwa regionu
The high number of Silesian dialects as a source of abundance in the region
Autorzy:
Nowakowska-Kempna, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3543942.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
dialectology
Silesian dialects
Southern Borderlands dialect
language usage
Opis:
The diversity of the contemporary Silesian dialects corresponds to the division adopted by K. Nitsch (1960), apart from the non-existence of the Lach dialects that are extinct in this area. However, the dialects present in Silesia have become richer by the Southern Borderlands dialect, which is used mainly by repatriates living in villages (and small towns) in the area stretching from the Katowice to the Wrocław regions. The linguistic analysis of a given dialect is still determined based on the inhabitants’ speech, that is relying on the usage and function criterion. This opens the prospect of studying language by means of the paradigms applying the usage-based models of language, such as cognitivism, sociolinguistics, and dialectology. The most commonly used variation of Polish is mixed, where the dialect intertwines with the general language and which is characterised by stylistic diversity (e.g. the colloquial and scientific styles); hence, the application of language usage-based paradigms, which enable the presentation of language in sociocultural processes (e.g. dromology, mediamorphosis, and glocalisation, i.e. globalisation and localisation combined) is important in the research of this kind. When determining dialectal characteristics, E. Rosch’s prototype theory is also useful, as it permits the detection of canonical (prototypical) features of a given dialect, usually phonetic ones, which allow its distinction from another dialect by criteria. This is because the traditional division of Silesian dialects has undergone certain transformations concerned with a shift of Silesian dialects’ influences with respect to Lesser and Greater Polish ones, expansion of the mixed area at the borderline between dialects, establishment of mixed Polish, and reduction of the number of people speaking a dialect only. The diversity of dialects as a prestigious variation of Polish in Silesia attests to the abundance of regional experiences of the lands and requires a further holistic research of the language transformations occurring in Silesia.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 801, 2; 20-37
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Frazeologia polskiej gwary mieszkańców wsi Wierszyna na Syberii na początku XXI wieku
Phraseology of the Polish Dialect of the Inhabitants of Vershina Village in Siberia at the Beginning of the Twenty-First Century
Autorzy:
Grupa-Dolińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697119.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
phraseology
local dialect of Polish
Vershina village
Siberia
Opis:
The first Polish voluntary settlers appeared in the area of present-day Vershina village at the beginning of the twentieth century. Despite functioning in isolation from their linguistic homeland, the inhabitants of Vershina still use their dialectal Polish, which displays a combination of various features of the Lesser Polish dialectal area. The speech of the inhabitants of Vershina also displays the increasingly stronger influence of the Russian language. Despite the relatively rich literature on the language of Poles in Vershina, its phraseology has not as yet been described. This article is an attempt to partially fill this gap by showing the state of this phraseology in the first decades of the twenty-first century. The study presents Polish phraseologisms preserved in the speech of the Poles in Vershina as well as the units which are a consequence of the influence of the Russian language on their dialectal Polish in the field of phraseology.
Pierwsi polscy dobrowolni osadnicy pojawili się na obszarze dzisiejszej Wierszyny na początku XX wieku. Mimo funkcjonowania w oderwaniu od ojczyzny językowej, mieszkańcy Wierszyny do dziś posługują się polską gwarą, stanowiącą połączenie cech różnych gwar dialektu małopolskiego. W mowie wierszynian widoczny jest także coraz silniejszy wpływ języka rosyjskiego. Mimo stosunkowo bogatej literatury na temat języka Polaków w Wierszynie, frazeologia do tej pory nie doczekała się opisu. Niniejszy artykuł stanowi próbę częściowego uzupełnienia tej luki poprzez ukazanie stanu zarejestrowanego w pierwszych dekadach XXI wieku. W artykule zostały zaprezentowane zachowane w mowie wierszynian frazeologizmy znane w polszczyźnie oraz te jednostki, które stanowią konsekwencję wpływu języka rosyjskiego na polską gwarę w zakresie frazeologii.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śląska ortografia ślabikŏrzowa – status, forma, funkcjonowanie
Ślabikŏrzowa Silesian Orthography – Its Status, Form and Functioning
Autorzy:
Jaroszewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35153740.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Silesian language
Silesian dialect
Polish language
standardisation
orthography
Opis:
In the contemporary Silesian-language communicative space, the dominant role is played by the ślabikŏrzowa orthography, i.e. the way of writing developed at the end of the first decade of the twenty-first century. This spelling system is used in most recent Silesian-language publications, advertising language, electronic media, computer software and smartphones. The ślabikŏrzowa orthography owes its privileged position to its conservative form, the presence of clear and straightforward rules of usage and a relatively strong organisational, intellectual, scientific and economic background. However, the further development of ślabikŏrzowy literature is hampered by the lack of detailed normative materials (i.e. spelling dictionary, grammar).
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2022, 29, 2; 107-117
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksykalne wykładniki hipotetyczności w litewskiej gwarze puńskiej z odniesieniami do języków polskiego i litewskiego
Autorzy:
Roszko, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676960.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
local dialect of Puńsk in Poland
hypothetical modality
Polish and Lithuanian languages
contrastive studies
corpus of local dialect of Puńsk
Opis:
Lexical indicators of the hypothetical modality in the Lithuanian local dialect of Puńsk with references to Polish and Lithuanian.The dissertation discusses the problem of lexical indicators of the hypothetical modality in the Lithuanian local dialect of Puńsk. The Lithuanian local dialect of Puńsk is used by the Lithuanians living in the north-east regions of Poland. In these very regions there run important ethnic borders between Slavs and Balts, and between the Eastern and the Western groups of Slavs. The author has applied the method of theoretical contrastive studies to characterize the local dialect of Puńsk. To begin with, the author forms the definition of the hypothetical modality along with its paraphrase. She analyzes the gradation of the hypothetical modality phenomenon. Therefore, she has distinguished 6 groups, each of which is characterized by a different degree of probability. Furthermore, she gives examples of all possible indicators of the hypothetical modality in the local dialect: lexical, morphological and syntactic, where lexical indicators are more precisely described. She has distinguished the differences and resemblances between the local dialect and the literary languages of Lithuanian and Polish. In the research area, she applies the experimental corpus of the local dialect of Puńsk. Лексические средства гипотетичности в литовском говоре окрестностей Пунска в сопоставлении с польским и литовским языкамиВ статье описывается проблема лексических показателей гипотетической модальности в литовском говоре окрес тностей Пунска. На литовском говоре окрестностей Пунска говорят литовцы проживающие на северо-востоке Польши. Именно там, на этой территории, многие столетия пересекаются этнические границы между славянами и балтами, между западными и восточными славянами. В статье используется метод теоретического сопоставления естественных языков с использованием так называемого языка-посредника (tertium comparationis). В самом начале представлено содержание категории гипотетической модальности и ее парафраза. Затем описывается изменение по степеням возможности и в связи с тем выделяются шесть групп, которые постепенно отражают повышение возможности, уверенности говорящего к высказываемому им самим содержанию. В описании гипотетической модальности упоминаются лексические, морфологические и синтаксические средства выражения гипотетических значений. Более точно описываются лексические средства. Обращается внимание на сходства и различия между говором и польским и литовским языками. В исследованиях используются данные экспериментального корпуса говора окрестностей Пунска.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
На перетині Ти й Воно: криворівнянська говірка та українська стандартна мова
On the Intersection of Thou and It: The Kryvorivnya Dialect and Standard Ukrainian
Autorzy:
Лебедівна, Оксана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030906.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Hutsul (Kryvorivnya) dialect
Standard Ukrainian
dialect native speaker
philosophy of dialogue
I‑Thou and I‑It relations
language mentality
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 3; 579-598
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce gwary luzińskiej wśród gwar kaszubskich w świetle faktów fonetycznych i fonologicznych
Autorzy:
Jocz, Lechosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776891.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kashubian language
Kashubian dialectology
Luzino dialect
phonetics
phonology
Opis:
The article discusses the position of the Luzino dialect among Kashubian dialects in the light of phonetic and phonological features. The analysis takes into account eleven vowel features, one consonant feature and two prosodical features. A significant part of the discussed phenomena are the recent phenomena that have gone unnoticed, or been dealt with only marginally in the existing literature on the subject. One archaism links the Luzino dialect with the core central Kashubian area, but it is differentiated by seven innovations. The peripheral central Kashubian dialects indicate stronger relationships with the area of Luzino (one important archaism and one significant north Kashubian innovation). Three archaisms and nine innovations link the Luzino dialect withthe north Kashubian area. Two vocal changes are typical only of the discussed area, and differentiate it from northern as well as southern Kashubian. From the phonetic and phonological point of view, the Luzino dialect should undoubtedly be classified as a marginal north Kashubian dialect.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2016, 73/1; 61-93
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A North-Western Karaim manuscript found in Lutsk – a case of dialect mingling?
Autorzy:
Németh, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634390.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Karaim dialects, critical edition, dialect mingling, dialectal affiliation
Opis:
The question of dialect mingling in Karaim has been raised by several authors. We know that there was continual contact between members of most Karaim communities during at least the last three centuries, but we know little about the intensity of the discussed phenomenon. Manuscripts reflecting the spoken language serve as our only source of knowledge. One must, however, be careful when editing them since not every manuscript that contains linguistic material referring to more than one Karaim dialect is to be treated as proof of dialect mingling. The present paper presents a critical edition of a Karaim manuscript written in 1868 which contains both north- and south-western elements, and aims to answer the question whether this document can be treated as a relevant example of dialect mingling.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 129, 2
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysłowia ludowe i ich kontekst kulturowy w odniesieniu do żywności i żywienia w arabskich dialektach Āzaẖ i Mārdīn
The folk proverbs and their cultural context in relation to food and nutrition in the Arabic dialects of Āzaẖ and Mārdīn
Autorzy:
Abdalla, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916879.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
proverbs
Arabic
dialect
Azah
Mardin
przysłowia
arabski
dialekt
Opis:
This draft is an attempt to group and analyze the content of maxims, expressions, utterances, phrases, aphorisms and formulations which refer – directly or indirectly – to agriculture and raising animals as well as to the widely understood traditions and the culture of feeding among the inhabitants of the two ancient Assyrian towns in southeastern Turkey: Āzaẖ and Mārdīn. This type of folk prose is very popular in the Middle East. Even though the procurement of food and the preparation of meals belong likely to the most important human cares and take most of the time particularly of the populations living in villages, the group of proverbs concerning the analyzed topic in each collection is only about 8% of the total.
Źródło:
Investigationes Linguisticae; 2015, 32; 1-18
1426-188X
1733-1757
Pojawia się w:
Investigationes Linguisticae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The position and the status of Albanian in the Presheva Valley
Autorzy:
Sejdiu-Rugova, Lindita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677717.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Preshevo Valley
municipality
bilingualism
minority languages
local dialect
Opis:
The position and the status of Albanian in the Presheva ValleyThe present paper aims at describing the position and the social status of the Albanian language in the two municipalities of south-western Serbia – Preshevo and Bujanovac, where the majority of the population is Albanian, and where the Albanian language, together with Serbian is the official language on the territory of these two municipalities. The status of Albanian is dealt with by giving evidence of legal sanctions and describing the practical situation, based on application of the laws in force.In order to reflect the status of Albanian in this region more precisely, other data, mainly deriving from a survey conducted with Albanian citizens from the two municipalities. In addition essays and anonymous questionnaires with high school students from these two municipalities have been used. The Albanian language in Preshevo Valley is sanctioned as an official language at the local level, with equal use, especially in the formal domains of life, but the practical need for using Serbian as a first language is obvious and results in intolerance towards Albanian. Regardless of the fact that it is sanctioned as an equal language to Serbian, in practice Albanian is a language of second rank. Sytuacja i status języka albańskiego w Dolinie PreszewaTematem artykułu są sytuacja i status społeczny języka albańskiego w dwóch powiatach południowo-zachodniej Serbii – Preszewo i Bujanovac, w których Albańczycy stanowią większość. W obu powiatach język albański jest obok języka serbskiego jednym z dwóch oficjalnych języków. Sytuację języka albańskiego pokazano na przykładzie konkretnych prawnych sytuacji i tych faktycznych, skonfrontowanych z obowiązującymi ustawami. Przytoczono także dane z badań innych autorów, dotyczące głównie społeczności albańskiej, jak również rezultaty anonimowych ankiet przeprowadzonych wśród uczniów szkół ponadpodstawowych w obu powiatach. Język albański w Dolinie Preszewa jest formalnie drugim oficjalnym językiem o zasięgu lokalnym. Ma status języka równoprawnego, zwłaszcza w oficjalnej sferze życia, jednak oczywiste względy praktyczne sprawiają, że to język serbski znajduje się na pierwszym miejscu, spychając albański na plan drugi, mimo zagwarantowanej ustawowej równoprawności.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2015, 15
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Il dialetto nell’Italia postunitaria
The dialect in Italy after the union
Autorzy:
Grochowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1051026.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dialect
national language
linguistic diversity
subculture
linguistic identity
Opis:
Italian dialects occupy an important position in the history of Italian linguistics and are still present and relevant in the linguistic panorama of modern Italy. The purpose of this article is to outline the linguistic image of Italy by drawing attention to its dialects. Through analysis of the situation after unification in Italy in 1861, the author attempts to mark off functions and roles which dialects used to serve. In the second part of the article she concentrates on the phenomena of nuova dialettalità, or the new perspective and collocation of dialect in the Italian linguistic panorama of the 21st century. This article is a part of a research project dedicated to functions and uses of dialects in the Italian cinematography.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2013, 40, 3; 17-31
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Language Lost: The Case of Leeg Duits (“Low Dutch”)
Autorzy:
Noordegraaf, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/504800.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
Leeg Duits
Low Dutch
dialect
Dutch Reformed Church
Opis:
Few readers will be surprised to learn that the Dutch language was still used in North America after the year 1664, when governor Petrus Stuyvesant had to surrender the Dutch colony of Nieuw-Nederland (New Netherland), including the city of Nieuw Amsterdam (which later on became New York), to the English. Less widely known is the fact that spoken Dutch remained in use far longer than people generally assume, continuing into the first decades of the twentieth century, when its very last speakers died. The production of literary texts in this American variety of Dutch appears to have been fairly limited. From a linguistic perspective, it is interesting to see how the Dutch language in the United States developed into a variety in its own right, particularly during the eighteenth and nineteenth centuries. This much later variety, known as “Leeg Duits” or “Low Dutch” was definitely not a creole dialect, as some scholars have thought it to be. Such considerations invite comparison with another language descended from a form of “colonial Dutch”: Cape Dutch or Afrikaans. I have selected a number of topics that are relevant to the study of Low Dutch, which are presented in a more or less chronological order. First, I focus on the “discovery” of “Leeg Duits,” (i.e. the variety of Dutch spoken by the descendants of the former seventeenth century Dutch immigrants) by travellers. Subsequent topics to be addressed include a bilingual textbook, the pivotal and sociohistorically interesting role of the Dutch Reformed Church in linguistic matters, and the various types of Dutch that were current in the eighteenth century. After sketching the provenance of the peculiar term “Leeg Duits,” I discuss the sole undisputed research report to be based on fi eld work with Low Dutch informants. Low Dutch remained recognisable as a variety of Dutch till until the bitter end, so to speak. “Tenacity” appears to have been one of the salient features of Low Dutch, which to be sure is certainly extinct by now.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2013, 2; 91-108
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An unknown Polish-Albanian glossary from the beginning of the 19th century
Nieznany polsko-albański słowniczek z początku XIX wieku
Autorzy:
Sawicka, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084681.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish glossary
Albanian dialect
original alphabet
Robert Elsie
Opis:
The article contains basic information about the recently identifi ed Polish-Albanian glossary, and presents its content in an accessible form.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 103-124
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Come si esprimono le emozioni durante il cambio di codice dall’italiano al dialetto nella comunità talamonese
How emotions are expressed during the change of code from Italian to dialect in the Talamonese community
Autorzy:
Dykta, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341196.pdf
Data publikacji:
2021-11-24
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Dialect
emotions
change of code
Italian language
sociolinguistic
Opis:
The aim of the article is to show how Italians express their emotions when changing the code from Italian to dialect on the example of the Talamona’s dialect. At the beginning, it was presented what emotions are and in which categories they should be considered, the specificity of the Talamona’s dialect and what the change of code is. The theory is supported by examples of change of code from Italian to dialect. The result of the work is to show that the respondents from Talamona very often change the code from Italian to dialect due to their emotionality. The article introduces the concept of change of code and shows how emotionality affects it.
Źródło:
Neophilologica; 2021, 33; 1-18
0208-5550
2353-088X
Pojawia się w:
Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Standardization of the Silesian Language: The Current Status and Prospects for Development
Autorzy:
Jaroszewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35158300.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language
Silesian dialect
language standardisation
language norm
Opis:
At the beginning of the 20th century, a discussion on the status of the Silesian ethnolect emerged in Poland. Several years ago, the creative and language activist circles advocating for the linguistic autonomy of Silesian initiated actions aimed at the description and codification of the Silesian language. Among the many published works, only the few-page Wstępne zasady pisowni śląskiej (Preliminary Rules of Silesian Orthography) from 2009 and Gōrnoślōnski ślabikŏrz from 2010 can be considered valuable studies that had a real impact on the development of Silesian literature in the second decade of the 20th century. The relatively general normative decisions presented in these works are revised and extensively expanded in Zasady pisowni języka śląskiego (Rules of Silesian Language Orthography) from 2022. This monograph, which codifies not only Silesian orthography but also elements of grammar and vocabulary, can serve as a foundation for further activities towards the complete standardisation of the Silesian language.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 1; 57-69
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cтан і проблеми досліджень фразеології українського говіркового мовлення
State and problems of researches on the phraseology of Ukrainian dialect speech.
Autorzy:
Коваленко, Наталія
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850459.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
auto-commenting
dialect text
phraseme component
dialectal language
phrazeological unit
фразеологічна одиниця
діалектне мовлення
говір
автокоментар
діалектний текст
компонент фраземи
Opis:
 Фразеологія як наука має вагомі напрацювання і здобутки, що підтверджено чималою кількістю робіт дослідників, присвячених проблемам природи та семантики фразем, що функціонують в українському говірковому мовленні. У статті проаналізовано лексикографічні праці й атласи, напрями розв’язання теоретичних проблем у наукових дослідженнях, вибір та обґрунтування методології та принципів у систематизації та описі фразенімікону українського діалектного мовлення; зауважено на значенні комплексних досліджень, у яких поєднано структурно-значеннєвий аналіз фразеологізмів, ураховано їхні функціональні особливості та семантичну організацію, контекстуальні можливості. Описано методику автокоментування для записів та аналізу фразеологізмів говірок, що уможливить швидше та повніше наповнення емпіричної бази української мови; обґрунтовано й апробовано прийоми текстозорієнтованого опрацювання народної фразеології
Phraseology as a science has significant developments and achievements, which is confirmed by a considerable number of works by researchers devoted to the problems of the nature and semantics of phrasemes that function in Ukrainian dialect speech.In the article lexicographic works and atlases, directions for solving theoretical problems in scientific research, the choice and justification of methodology and principles in the systematization and description of the phraseological units of Ukrainian dialect speech have been analyzed; the importance of complex studies, which combine structural and semantic analysis of phraseological units has been noted, their functional features and semantic organization, contextual possibilities have been taken into account.The method of auto-commenting for records and analysis of phraseological units of dialects is described, that will enable faster and more complete filling of the empirical base of the Ukrainian language; methods of text-oriented processing of folk phraseology are substantiated and tested.
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 25-38
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludowe antroponimy przezwiskowe a gwara w dobie współczesnych przemian cywilizacyjnych
Folk nicknames and dialect in the era of modern civilizational changes
Autorzy:
Rudnicka-Fira, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971886.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
przezwiska ludowe
gwara
język lokalny
dialekt małopolski
mikrowspólnota
cywilizacja
folk nicknames
dialect
the local language
a dialect of Małopolska
microcommunity
civilization.
Opis:
The article shows folk nicknames operating in geographically diverse rural communities (administratively belonging to the municipality Muszyna). As unofficial anthroponyms, existing only in the spoken form, they represent a living local language — dialect. Analysis of the collected material shows that all the most important features of the language characteristic of this part of Lesser Poland (Małopolska) dialect are performed in it. Folk nicknames, despite numerous hazards caused by civilization, are still an important factor supporting the local dialect — they operate rather vividly in the analysed microcommunity (almost every adult has his nickname), and are constantly being created and passed down from generation to generation.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 187-199
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentacja dialektu bawarskiego i dialektu Kansai w literaturze współczesnej w kontekście ideologii językowych w Niemczech i Japonii
The representation of Bavarian and Kansai dialects in contemporary literature and language ideologies in Germany and Japan
Autorzy:
Jaśkiewicz, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963471.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
ideologia języka
dialekt bawarski
dialekt Kansai
dialektologia percepcyjna
literatura współczesna
language ideology
Bavarian dialect
Kansai dialect
perceptual dialectology
contemporary literature
Opis:
W niniejszym artykule przeanalizowano reprezentacje dialektów bawarskich i kansai we współczesnej literaturze niemieckiej i japońskiej w świetle koncepcji ideologii językowych. W części pierwszej przedstawiono ogólne cele socjolingwistycznej analizy reprezentacji dialektu w tekstach literatury współczesnej. Następnie omówiono związek między procesem standaryzacji języka a postawami społecznymi wobec dialektu na przykładzie dwóch krajów z różnych kręgów kulturowych: Niemiec i Japonii. Na koniec, posługując się metodami wywodzącymi się zarówno z lingwistyki, jak i literaturoznawstwa, zbadano reprezentacje dialektów w wybranych współczesnych powieściach w celu ustalenia wpływu ideologii językowych.
This paper examines the representations of the Bavarian and Kansai dialects in contemporary German and Japanese literature in the light of the concept of language ideologies. First, I will present general objectives of sociolinguistic analysis of dialect representation in fictional texts. Next, I will discuss the connection between language standardisation process and social attitudes towards dialect on the example of two countries from different cultural circles: Germany and Japan. Finally, using methods derived both from linguistics and literature studies, I will examine dialect representations in selected contemporary novels in order to establish the influence of language ideologies.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 85-109
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O historii nazwy zupy "warmuszka"
Autorzy:
Przymuszała, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520157.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
Silesia
etymology
local dialect lexis
culinary lexis
bread soup
Opis:
The history of the soup’s name warmuszka The subject of the article is the name of an old dish made of water and bread, registered in the Silesian dialects as warmuszka. The purpose of the article is to discuss the etymology of the name and to show how the name functioned in comparison with other terms for bread soup in the old general Polish lanquage and the dialects. Material research revealed that the most likely source of the name warmuszka is Middle Upper German form warmuos adopted through the Czech language in various forms (farmuszka, framuszka, faramuszka, warmuz) and adapted to the Polish language, eventually.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 269-279
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charaszaj, czyszczacz, kastrun, krasacz, misiak… Kilka uwag o leksykalnym i słowotwórczym zróżnicowaniu nazw człowieka kastrującego zwierzęta (na przykładzie gwar małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego)
Diversity of names for a person who castrated (castrates) animals - a couple of remarks from the fields of lexicology and word formation (on the example of the dialects of the lesser Poland and Masovia linguistic borderland)
Autorzy:
Marciniak-Firadza, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683860.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dialektologia
gwary
leksyka
słowotwórstwo
dialectology
dialect
lexis
word formation
Opis:
Social, economic and cultural transformations of the Polish countryside over the last few dozen years have resulted in the disappearance of many professions, such as, i.a. the profession of an animal castrator, who worked mostly in pig farms. The aim of this paper is to indicate the semantic elements in derivational bases (charaszać, charszować, czyścić, kastrować, krasać, miśić, miśkować) and formal exponents constituting derivatives to name a person who castrates animals (‑acz, ‑aj, ‑ak, ‑ek, ‑nik, ‑ajko, ‑ciel, ‑un, ‑ator, ‑arz, ‑ø). Apart from that, the author intends to discuss the geographical range of those derivatives, not only in the borderland region, but in the whole Polish dialect area. Moreover, the paper discusses the issues of lexical, see kras‑ak / mis‑ak, kastrow‑ak / kras‑ak and word-formation variants, see czyszcz‑acz - czyszcz‑ak - czyszcz‑arz - czyśc‑iciel. The analysed material originates in the dialects of the Lesser Poland and Masovia borderland and it was collected in 2008–2011 from 32 villages.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 55-66
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Развитие культуры литературной речи младших школьников-носителей местных говоров (на примере работы с учениками украинского прикарпатья)
Formation of the speech culture of primary school pupils who are speakers of dialect speech (on the example of working with students of the nearcarpathian region)
Autorzy:
Nakonechna, Larysa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932498.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
primary school
Ukrainian language
literary language
dialect
speech culture
Opis:
The article is devoted to the problem of the formation of the speech culture of primary school pupils who are carriers of dialectal speech. The modern linguodidactic representatives' and teachers' views of the problem raised are analyzed in the article. It was substantiated the practical value of the formation of the speech culture of primary school pupils, using at the same time, local dialects that students have mastered since childhood. The work also described the introduction of dialectal material into the educational process by a primary school teacher one of the mountain schools of the Nearcarpathian region. The study results of the formation of schoolchildren's speech culture are submitted in the context of dialect speech of the Ivano-Frankivsk region (Ukraine).
Źródło:
Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy; 2020, 1; 89-98
2084-6770
Pojawia się w:
Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Category of Disembodied Proper Names And Linguistic-Cultural Description of Ukrainian Eponymy: With Special Reference to Eponyms in Лексикон Львівський
Autorzy:
Yermolenko, Serhiy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030922.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
disembodied proper names
eponym
Ukrainian Lʹviv dialect
derivation
motivation
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 3; 599-622
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ polszczyzny na terminologię techniczną w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego
The Influence of the Polish Language on the Technical Terminology in the Old Believers’ Russian Dialect in Suwałki-Augustów Region
Autorzy:
Grupa-Dolińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032417.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Old Believers
Russian dialect
Polish language
technical terminology
borrowings
Źródło:
Slavia Orientalis; 2018, LXVII, 4; 703-720
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwarowy leksem gryfny jako modny komponent kultury konsumpcyjnej
The dialectal lexeme gryfny as a fashionable component of Polish language of consumption
Autorzy:
Łuc, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044600.pdf
Data publikacji:
2019-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language fashion
dialect
Polish language of consumption
Upper Silesia
Opis:
The object of the analysis is the way of creating commercial utterances and functional names in which the formal indicator is the dialectal lexeme gryfnie recognized as a fashionable component of Polish language of consumption. According to the communicative practice of the creators of cultural texts, the use of the gryfny component valorizes products, identifies service objects, assesses offers and highlights the speakers of the language living in the Upper Silesia region. The analytical material coming from the advertisements spread by media and on the Internet was described from the perspective of cultural linguistics and pragmalinguistics. The references to cognitive conception of meaning fields were made taking into account the appropriate methodological solutions and the complex polisystem of commercial conditions.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2019, 26, 1; 85-100
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy dialektalne w pseudonimach internetowych
The Dialectal features of Internet nicknames
Autorzy:
Kucharzyk, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971872.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
gwara
antroponimia
pseudonim internetowy
anthroponymy
Internet nicknames
local dialect
Opis:
The subject of the article is the occurrence of dialectal features in Internet nicknames. The analysis was carried out on the basis of about 2500 nicknames that contained dialectal features. The names were obtained within the years 2012–2015. In the analysis, linguistic areas were indicated in which we may notice the influence of local dialects on that layer of the Internet anthroponymy. The influence of local dialects is visible in the fact that the Internet users reach for traditional folk names as well as name models related to the folk manner of identifying a human being, e.g. Jagatka, Jantecek, Janielka od Genowefy, Cesiek z Tuchowa. Apart from references to folk anthroponymy, the Internet nicknames reflect the influence of local dialect lexis (e.g. gzub, graślok, fusyt), phonetics (janioł, Carownica, łokrutny łoptymista), inflection (Śpisok z Łapsóf, ciupaga łod tater) and word-formation, e.g. (rzemyszek, cwaniuk).
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 201-213
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 387

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies