Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "determinizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 64
Tytuł:
Alternatywne wersje ewolucji a problem wszechmocy Boga
The Alternative Versions of Evolution and the Problem of God’s Omnipotence
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013188.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
celowość
determinizm
ewolucja
termodynamika
wszechmoc
zło
determinism
evil
evolution
omnipotence
teleology
thermodynamic
Opis:
The author discusses the question whether an alternative version of cosmological and bio-logical evolution could have been actualized to eliminate negative phenomena specific for evolutionary processes in our universe. Specifically, one tries to answer whether the omnipotent God could have created quite different world with different logical principles and diverse laws of nature. Maybe such a world would be better than our universe regarded by Leibniz as the best of all possible universes. In trying to solve this problem, one has to remember that the process of evolution co-directs the created world to Divine ideals, values, and purposes; it does not, however, destroy by a logic of necessity or by a determinism of events, which would limit the freedom of creation. It does not eliminate pain and it does not change suffering into joy; it only shows the deepest meaning of the struggles thanks to which biological pain manifests its creative role.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 363-377
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola determinacji odgórnej i konwergencji biologicznej w ewolucji Wszechświata
The Role of the Downward Causality and of Biological Convergence in the Evolution of the Universe
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012840.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
celowość
determinizm
emergencja
ewolucja
konwergencja
teleologia
finality
determinism
emergentia
evolution
convergence
teleology
Opis:
In traditional debates concerning the process of evolution the naïve teleological explanations were replaced by deterministic ones. New discoveries in quantum cosmology and quantum mechanics contributed to recognition of the cognitive value of teleological and quasi-teleological interpretations. In polemics dealing with cosmic evolution, the main explanatory function is played by the concept of downward causality which explains the emergence of new cosmic structures (G.F.R. Ellis, Paul P. Davies). A similar quasi-theological factor appears in Simon Conway Morris’ concept of biological convergence. After adopting this new cognitive perspective, one could explain many problems of evolutionary science that had no satisfactory explanation in earlier scientific debates.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 367-378
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W zdeterminowanym świecie. O stoickiej sile rządzącej kosmosem
In the determined world. On the stoic power that govern the univers
Autorzy:
Wiśniewski, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181244.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bóg
determinizm
fatum
los
opatrzność
przeznaczenie
stoicy
God
determinism
fate
providence
predestination
stoics
Opis:
Czy życie ludzi jest zdeterminowane? Na to pytanie próbuję dać odpowiedź poprzez analizę filozofii stoickiej. Stoicy wierzyli, że cały świat jest tą samą materialną substancją, w tym również Bóg. Kosmos jest wynikiem działania Boga będącego aktywną zasadą, rozumianą jako Opatrzność czy Przeznaczenie. Bóg-Logos troszczy się o cały świat i kieruje nim od wewnątrz. Istnieją jednak różnice pomiędzy rozumieniem przeznaczenia będącego pewnym łańcuchem przyczyn następujących po sobie, a opatrznością, która jest boską mądrością czuwającą nad światem. Wszelkie pozostałe różnice ukazują filozofię stoików jako przemyślany i spójny system logiczno-wierzeniowy.
Is human life is determinated? On this question I try to answer through the analysis of the Stoic philosophy. The Stoics believed that whole world, including God, is material substance, and every thing has a particle of God. The cosmos is the result of the action of God and exists from one fire to the next. God is the active principle which is understood as Providence (pro,noia) and Fate (ei`marme,nh), and He takes care of the world and directs from the inside. However, there is a difference between Providence and Fate. Divine providence is a power – God extends the providence to the whole world, but fate is a chain of causes.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2016, 59, 2; 47-60
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Absolutyzm logiczny a ontologia
Absolutism and Ontology
Autorzy:
Wilk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343642.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
determinizm
indeterminizm
prawda o przyszłości
Kazimierz Twardowski
Jan Łukasiewicz
Stanisław Leśniewski
Willard von Orman Quine
Donald Davidson
Georg Henrik von Wright
determinism
indeterminism
future truth
Twardowski
Kotarbiński
Łukasiewicz
Leśniewski
Quine
Davidson
von Wright
Opis:
Tekst jest poświęcony związkowi między logiką a ontologią w kontekście problemu prawdziwości zdań o przyszłości. Jednym z rozważanych problemów jest „niewrażliwość” logiki klasycznej na ontologiczny problem determinizm-indeterminizm.
The text considers the link between logic and ontology in the context of the problem of future truth. The main issue examined in this paper is the following one: the classical logic is strongly insensitive to the ontological determinism-indeterminism problem.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2017, 5; 289-297
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milhaud versus Bergson – the problem of mind’s freedom and scientific knowledge
Milhaud versus Bergson – zagadnienie wolności umysłu a poznanie naukowe
Autorzy:
Walerich, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2095958.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
universal determinism
mind’s creative activity
contingency
consciousness freedom
rational knowledge
scientific constructions
uniwersalny determinizm
twórcza aktywność umysłu
kontyngencja
wolność świadomości
wiedza racjonalna
konstrukcje naukowe
Opis:
Henri Bergson as well as Gaston Milhaud undertake a radical critique of the conception of radical determinism because they both think that mind is able to act in a free and creative manner. In the article, I examine to what degree their arguments, aimed to prove this autonomy, converge. I inquire whether their endorsement of freedom of the mental acts led the two philosophers to the same conclusions regarding the cognitive extent of the intellect and therefore the parallel description of the status of scientific cognition.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 3; 123-138
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DLACZEGO DZIEDZICTWA MAJĄ ZNACZENIE: ODPOWIEDŹ NA ODCZYTANIA LEGACIES
WHY DOES HERITAGE MATTER: AN ANSWER TO READING LEGACIES.
Autorzy:
Tucker, Aviezer
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911886.pdf
Data publikacji:
2019-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
economic determinism
path-dependency
populism
post-communism
post-totalitarianism
The Legacies of Totalitarianism
determinizm ekonomiczny
ścieżka zależności
populizm
postkomunizm
posttotalitaryzm
Opis:
Jeżeli dziedzictwa totalitaryzmu mają znaczenie dla zrozumienia współczesności, pojawienie się populizmu w skali globalnej w posttotalitarnych, postautorytarnych i postliberalnych społeczeństwach po 2010 roku jest zastanawiające. Aby wyjaśnić to zjawisko trzeba odwołać się do pewnej wersji ekonomicznego determinizmu niż do historycznej ścieżki zależności. Argumentuję, że pewnym wspólnym mianownikiem populizmu jest zablokowanie społecznej mobilności. Elity bronią się przed utratą swojej pozycji poprzez zablokowanie ścieżek awansu klas niższych. Sposób zablokowania społecznej mobilności zależny jest od lokalnego kontekstu społecznego i politycznego. Rok 1989 przyniósł polityczną, lecz nie społeczną rewolucję. Elity społeczne późnego komunizmu przekształciły polityczny kapitał w gospodarczy, co uniemożliwiło wprowadzenie rządów prawa. W warunkach rozwoju gospodarczego efekty posttotalitaryzmu pozostawały w uśpieniu, recesja ożywiła je na nowo.
If the legacies of totalitarianism are significant for understanding the present, the global emergence of populism in post-totalitarian, post-authoritarian, and post-liberal societies since 2010 is puzzling. It seems to support some version of economic determinism rather than historical path dependency. I arguethat the universal common denominator is blocked social mobility. The elites that protect them selves by blocking mobility and their social and political contexts are local. 1989 was a political, not a social revolution. The continuous late Communist elite transmuted political into economic capital and prevented the establishment of the rule of law. When economies and mobility expanded, the effects of the late totalitarian continuity laid dormant, the recession awoke them.
Źródło:
Porównania; 2019, 24, 1; 285-292
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne uwarunkowania edukacji medialnej w rodzinie
Social conditions of media literacy in the family unit
Autorzy:
Szulich-Kałuża, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951459.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
Tematy:
“soft” media determinism
media generations
models of communication
within a family unit
negotiation mode of communication in a family unit
miękki determinizm medialny pokolenia medialne
modele komunikacji w rodzinie negocjacyjny model komunikacji w rodzinie
Opis:
The article attempts to identify and characterise the selected social determinants of media literacy in a family. First of these is the generational diversity that conditions different competences and ways of media use. The constant presence of media in a family unit and its integral connection with daily life within that family provoke the statement that the media has become an important participant in the process of communication. Therefore, the second determinant is constituted by the models of communication in the family: whether these are one-way, two-way or non-directional communication models. On the basis of the variety of communication types, this paper concentrates on the negotiation model of communication – this being considered to be the most adequate in the active use of media. The discussion takes the perspective of “soft” media determinism by Paul Levinson.
W artykule podjęto próbę określenia i scharakteryzowania wybranych społecznych determinant edukacji medialnej w rodzinie. Pierwszą z nich jest zróżnicowanie pokoleniowe warunkujące odmienne kompetencje i sposoby korzystania z mediów. Stała obecność mediów w rodzinie i ich integralne zespolenie z porządkiem codziennego życia rodzinnego skłaniają do stwierdzenia, że media stają się znaczącymi podmiotami uczestniczącymi w procesie komunikowania. Drugą determinantą są zatem wzory komunikacji w rodzinie: jednokierunkowa, dwukierunkowa oraz bezkierunkowa. Na kanwie wielości typów komunikacji refleksji poddano negocjacyjny model komunikacji, uznany za najbardziej właściwy w aktywnym korzystaniu z mediów. W rozważaniach przyjęto perspektywę „miękkiego” determinizmu medialnego Paula Levinsona.
Źródło:
Journal of Modern Science; 2016, 28, 1; 353-368
1734-2031
Pojawia się w:
Journal of Modern Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karola Wojtyły koncepcja wolności
Karol Wojtylas Notion of Freedom
Autorzy:
Szostek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048548.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
wolność
doświadczenie ludzkie
determinizm
samo-determinacja
akt ludzki
dobroć
wola
prawda
sumienie
miłość
solidarność
wyobcowanie
freedom
human experience
determinism
self-determination
human act
goodness
will
truth
conscience
love
solidarity
alienation
Opis:
This paper is about the notion of freedom. Understanding of this notion comes from specific human experience of being a free agent. This experience is composed of various factors such as creation of self, morality, self-determination, goodness, conscience and love. Love leads towards other people therefore it has social aspect.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2013, 10; 47-59
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Liberum arbitrium” w filozofii średniowiecznej w kontekście teorii deterministycznych
Liberum arbitrium in medieval philosophy in context of deterministic theories
Autorzy:
Szocik, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431227.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
liberum arbitrium
free will
determinism
God
God’s grace
predestination
providence
foreknowledge
compatibilism
wolna wola
determinizm
Bóg
łaska Boża
predestynacja
opatrzność
przedwiedza
kompatybilizm
Opis:
This paper analyzes the concept of 'liberum arbitrium' in the philosophy of Augustine, Anselm and Thomas Aquinas. It underlines their compatibilist connection between the freedom of choice and deterministic factors. Each of them has defended liberum arbitrium, being aware of the potential difficulties related to God’s influence on human fate.
Artykuł analizuje koncepcje liberum arbitrium w filozofii Augustyna, Anzelma i Tomasza z Akwinu. Wskazuje na kompatybilistyczne łączenie przez nich wolności wyboru z istnieniem czynników deterministycznych. Każdy z nich bronił liberum arbitrium, dostrzegając potencjalne trudności związane z wpływem Boga na losy człowieka.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 105-123
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Otwartość Boga. Wieczność i wolna wola
THE OPENNESS OF GOD: ETERNITY AND FREE WILL
Autorzy:
Stump, Eleonore
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591863.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
God’s knowledge
free will
eternity
open theism
determinism
future contingents
wiedza Boga
wolna wola
wieczność
teizm otwarty
determinizm
przyszłe zdarzenia przygodne
Opis:
Artykuł jest analizą koncepcji wieczności Boga. Źródeł tej koncepcji można się dopatrywać już w filozofii Boecjusza czy Tomasza z Akwinu. Zgodnie z koncepcją wieczności istnienie Boga nie jest zdeterminowane linearnym upływem czasu, lecz Bóg istnieje w wiecznej teraźniejszości. Z perspektywy wieczności Bóg ma równoczesny dostęp do wszystkich chwil linearnego czasu przyrody. Koncepcja wieczności ma stanowić antidotum na rzekomą sprzeczność wszechwiedzy Boga z wolną wolą człowieka. Koncepcja wieczności jest jednak krytykowana. Współcześnie jej skuteczność w rozwiązywaniu problemów filozoficznych podważają m.in. Alvin Plantinga czy Wiliam Hasker. Niniejsza praca jest próbą twórczej krytyki stanowiska Haskera. Hasker postrzega swoje stanowisko jako alternatywę dla klasycznego teizmu, reprezentowanego np. przez tomizm. Hasker odrzuca tomizm z dwóch powodów. Po pierwsze, tomistyczny Bóg nie może pozostawać w zażyłości z istotami ludzkimi ani być opiekuńczy wobec nich. Po drugie, tomistyczne ujęcie Boga jako ponadczasowego rozwiązuje, co prawda, problem Bożej przedwiedzy i wolnej woli człowieka, ale tylko za cenę uczynienia ponadczasowej wiedzy Boga bezużyteczną dla Niego w interakcji ze światem pozostającym w czasie. W niniejszej pracy na samym początku dokonano analizy rozumowania Haskera prowadzącego do konkluzji, że można pogodzić wolną wolę z ponadczasową wiedzą, i wskazano argumenty przemawiające za tym, że rozumowanie Haskera jest samo w sobie niezgodne z koncepcją wieczności. Następnie wykazano, że ten sam wniosek nasuwa się jeszcze wyraźniej na podstawie rozważań wywodzących się z koncepcji wieczności. Wreszcie, wykorzystano te refleksje do podważenia wniosku Haskera, że ponadczasowa wiedza jest dla Boga bezużyteczna w zawiadywaniu Jego działaniami w czasie.
This article is an analysis of the doctrine of divine eternity. The sources for this doctrine can be traced back to the philosophy of Boethius or Thomas Aquinas. According to the doctrine of divine eternity, the existence of God is not determined by the linear passage of time – God exists in the eternal present. From an eternal perspective, God has simultaneous access to all moments of nature’s linear time. The doctrine of divine eternity is meant to be an antidote to the alleged contradiction of God’s omniscience with the freedom of human will. However, the doctrine of divine eternity has been criticised. Recently, its effectiveness in solving philosophical problems has been undermined by Alvin Plantinga or William Hasker, among others. This work is an attempt to creatively argue against the Hasker’s position. Hasker sees his position as an alternative to classical theism as represented, for example, by Thomism. Hasker rejects Thomism for two reasons. First, the Thomistic God cannot be intimate with human beings or responsive to them. Secondly, the Thomistic view of God as timeless solves the problem of God’s foreknowledge and of the existence of free will only at the cost of making God’s timeless knowledge useless to him in interaction with the temporal world. This paper analyses Hasker’s reasoning leading to the conclusion that free will and timeless knowledge are compatible and gives reasons for concluding that his argument is itself incompatible with the doctrine of eternity. Subsequently, it has been shown that the same conclusion is made even more clearly on the basis of considerations derived from the concept of eternity. Finally, these considerations are used to challenge Hasker’s conclusion that timeless knowledge might be useless to God in directing his actions over time.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2020, 36; 327-348
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O niemożliwości całkowitej odpowiedzialności moralnej
The Impossibility of Ultimate Moral Responsibility
Autorzy:
Strawson, Galen
Jarocki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943466.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
free will
moral responsibility
causa sui
determinism
indeterminism
Galen Strawson
wolna wola
odpowiedzialność moralna
determinizm
indeterminizm
Opis:
Jedną z centralnych kwestii dotyczących problemu wolnej woli stanowi zagadnienie moralnej odpowiedzialności. Na ogół utrzymuje się, iż ma ono najdalej idące konsekwencje dla życia społecznego oraz prawa. Jak jednak argumentuje Galen Strawson, nie można odpowiadać moralnie za własne działania. Argument przebiega następująco: dana osoba podejmuje decyzję w oparciu o swój charakter, osobowość lub inne czynniki umysłowe. Z drugiej strony, za czynniki te nie można ponosić odpowiedzialności, wydaje się bowiem oczywiste, że są one powodowane innymi czynnikami, takimi jak wychowanie czy geny, za które nie jesteśmy odpowiedzialni. Jedynym wyjściem byłoby bycie causa sui, tj. bycie przyczyną samego siebie. Jednakże zgodnie z rozpowszechnioną opinią nic nie może być causa sui. W takim wypadku odpowiedzialność moralna jest niemożliwa.
The problem of moral responsibility occupies a central place in the discussions concerning free will. It is generally held that it has far-reaching consequences for social life and law. However, as Galen Strawson argues, it is impossible to be morally responsible for one's own actions. The argument runs as follows: a person decides one way or another on the basis of his character, personality traits or other mental respects. However, one cannot be responsible for those features—it seems obvious that they are caused by factors one cannot be responsible for, such as one's upbringing or genes. Hence the only way to be morally responsible is to be causa sui, i.e. the cause of oneself. It is widely acknowledged though that nothing can be causa sui. It follows that moral responsibility is impossible.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 1; 109-128
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między determinizmem a prowidencjalizmem. Perspektywa historyczna w dramacie Dymitra Mereżkowskiego Carewicz Aleksy
Between Determinism and Providentialism. A Historical Perspective in Dmitry Merezhkovsky’s Drama Tsarevich Alexei
Между концепциями детерминизма и провиденциализма. Историческая перспектива драмы Дмитрия Мережковского Царевич Алексей
Autorzy:
Sobol, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879875.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Mereżkowski
perspektywa historyczna
dualizm
triada
determinizm
prowidencjalizm
Merezhkovsky
a historical perspective
dualism
Triad
determinism
providentialism
Opis:
W artykule poddano analizie teorię D. Mereżkowskiego, dotyczącą losu jednostki i czynników nadnaturalnych wpływających na życie podmiotów procesu historycznego (determinanty i niezmienność losu człowieka). Omówiono również koncepcje historiozoficzne i estetyczne, ściśle powiązane z pojęciem „dziejowości”: teorię dualizmu (uniwersalna walka przeciwieństw) i świata triady (historia rozumiana jako trzyetapowy proces: Stary, Nowy i Trzeci Testament). W artykule przeanalizowano również motyw rewolucji religijnej, postrzeganej przez pisarza jako przełomowy moment w dziejach ludzkości.
The article focused attention on the analysis of Merezhkovsky’s theory about fate of the people and natural factor and his effect on the life these people – subjects of historical process (determinants and invariance of fate of the people). Discussed also historiosophical and esthetic concepts – connected with historical process: theory of dualism, Triad’s world, ideas The New and The Third Testaments. This article contains analysis the motif of religious revolution as a crucial moment in the history.
Предметом статьи является анализ концепции Д. Мережковского, касающейся судьбы личности в истории и сверхъестественных факторов, влияющих на жизнь субъектов исторического процесса (детерминанты и инвариантность судьбы человека). Посвящается также внимание историософским и естетическим концепциям Д. Мережковского, связанным с понятием „историчности”: теории дуализма (универсальная борьба противоположностей), триады (история - триединый процесс развития: Ветхий, Новый и Третий Заветы). В статье также обсуждается мотив религиозной революции, понимаемой писателем как переломный момент в истории человечества.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 43-59
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Darwinizm a problem zła
Darwinism and the Problem of Evil
Autorzy:
Ruse, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553325.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
darwinizm
religia
zło
chrześcjiaństwo
dobór naturalny
determinizm genetyczny
Darwinism
religion
evil
Christianity
natural selection
genetic determinism
Opis:
Michael Ruse polemizuje z poglądem, wedle którego przyjęcie darwinowskiej wizji ewolucji przekreśla możliwość bycia wierzącym chrześcijaninem. Autor przytacza zarzuty czołowych ewolucjonistów skierowane pod adresem religii chrześcijańskiej (argument z istnienia zła w świecie) i przedstawia tradycyjne odpowiedzi sformułowane w świetle filozofii św. Augustyna i Leibniza. Co najistotniejsze, autor podkreśla, że odpowiedzi na zarzuty ewolucjonistów można upatrywać w samym darwinizmie, który wyjaśnia genezę i przyczyny zła moralnego i fizycznego.
Author argues against the view that accepting the Darwinian idea of evolution precludes the possibility to be a faithful Christian. Author cites the objections of leading evolutionists to the Christian religion (argument from the existence of evil in the world) and presents traditional answers formulated in the light of the philosophy of Saint Augustine and Leibniz. Most important, author emphasizes that answers to the objections of evolutionists can be seen in Darwinism itself which explains the origin and causes of moral and physical evil.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 23-38
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmierzch determinizmu i kategorialna otwartość determinacji w kontekście wyjaśniania problemu wolności
The twilight of determinism and categorical openness of determination in the context of expounding the issue of freedom
Autorzy:
Rojek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31223801.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Determinismus
Entschlossenheit
Kompatibilismus
Freiheit
Nicolai Hartmann
determinism
determination
compatibilism
freedom
determinizm
determinacja
kompatybilizm
wolność
Opis:
Choć klasyczna forma determinizmu przeżywać może współcześnie regres ze względu na uzasadnienie tezy fizycznego indeterminizmu, deterministyczny model opisywania zjawisk nie ulega dewaluacji w kontekście metodologii nauk. Występujące współcześnie dyscyplinarne formy determinizmów nie przedstawiają jednak jednoznacznego, jednolitego, powszechnego, bezwzględnego i bezpośrednio determinującego modelu, właściwego klasycznemu ujęciu determinizmu. W kontekście rozważań nad wolnością skłania to do refleksji nad zakresem współczesnych wyjaśnień deterministycznych oraz tego, czy współczesne wyjaśnienia kompatybilistyczne pozostają zasadne względem niejednolitych determinizmów. Namysł nad kategorią determinacji pomoże ocenić adekwatność m.in. filozofii Nicolaia Hartmanna na tle współczesnego sporu o wolność. Zakorzeniona w ontologii bytu realnego teza pluralizmu determinacyjnego wskazuje kontekst aksjologiczny jako nieodzowny dla wyjaśnienia problemu wolności, wykraczając poza nierzadko zawężane ramy problemu.
Obwohl die klassische Form des Determinismus aufgrund der Rechtfertigung der These des physischen Indeterminismus gegenwärtig einen Rückschritt erleben kann, wird das deterministische Modell der Beschreibung von Phänomenen im Kontext der wissenschaftlichen Methodologie nicht abgewertet. Die gegenwärtig auftretenden Disziplinformen der Determinismen stellen jedoch kein eindeutiges, einheitliches, universelles, absolutes und direkt bestimmendes Modell dar, das der klassischen Auffassung des Determinismus eigen ist. Im Zusammenhang mit den Überlegungen zur Freiheit veranlasst dies zu Überlegungen über den Umfang moderner deterministischer Erklärungen und darüber, ob moderne kompatibilistische Erklärungen gegenüber uneinheitlichen Determinismen legitim bleiben. Ein Nachdenken über die Kategorie der Determination wird dabei helfen, die Angemessenheit u. a. der Philosophie von Nicolai Hartmann vor dem Hintergrund des modernen Freiheitsstreits zu beurteilen. Die in der Ontologie des realen Daseins verwurzelte These des determinativen Pluralismus weist auf den axiologischen Kontext hin, der für die Erklärung des Problems der Freiheit unerlässlich ist und geht über den nicht selten verengten Rahmen des Problems hinaus.
 While the classical form of determinism seems to be in regress as the thesis of physical indeterminism has now been justified, the deterministic model of scientific description of phenomena has not been devalued in science methodologies. However, the present disciplinary forms of determinisms do not represent an unambiguous, uniform, universal, absolute and directly determining pattern, appropriately typical for the classical concept of determinism. In the context of deliberations on the issue of freedom, that fact prompts thinking on the scope of contemporary deterministic elucidations as well as queries whether contemporary compatibilist explanations are still valid with regard to incoherent determinisms. Examining the category of determination will help, among others, to assess the adequacy of Nicolai Hartmann’s philosophy against the background of the on-going dispute over freedom. The thesis of determinative pluralism, rooted in the ontology of the real being, points to the axiological context as indispensable for explaining the problem of freedom, as it is going beyond its often narrowed framework.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 31; 43-61
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne strategie badania literatury i pola literackiego w nowych obiegach medialnych. Produkcja – recepcja – krytyka
Contemporary strategies of researching literature and literary field in new media circulation. Production – reception – criticism
Autorzy:
Ogonowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676553.pdf
Data publikacji:
2020-09-22
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
socjologia literatury
Stefan Żółkiewski
pole literackie
Pierre Bourdieu
determinizm technologiczny
technologie literatury
archeologia mediów
neopragmatyzm
sociology of literature
literary field
technological determinism
literary technologies
media archaeology
neopragmatism
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie funkcjonalności koncepcji Pierre’a Bourdieu, która – w połączeniu z elementami determinizmu technologicznego (Marshall McLuhan, Paul Levinson, Derrick de Kerckhove) oraz neopragmatyzmu (Richard Rorty) – pozwala kompleksowo opisać współczesne pole literackie w cywilizacji medialnej drugiej dekady XXI wieku. Nie jest to zadanie proste, gdyż współczesna literatura wchodzi w złożone relacje z mediami tradycyjnymi i z nowymi technologiami, co daje się zaobserwować w odniesieniu do wszystkich kluczowych procesów związanych z tym polem. Należą do nich: produkcja, recepcja i strategie użytkowania literatury, a często i konstruowania tekstów w przestrzeniach medialnych, jak również krytyka i działania reklamowo-marketingowe, w których dużą rolę odgrywają współcześnie tak zwani influenserzy (influencer marketing). Literatura staje się produktem promowanym zarówno jako dobro luksusowe, jak i element kultury popularnej. Mariaż tych koncepcji jest zatem konieczny, by opisać adekwatnym językiem wszystkie strategiczne elementy tego pola oraz ukazać ich dynamikę w ujęciu procesualnym oraz w perspektywie funkcjonalnej. Obecnie bowiem akcent położony jest nie tyle na badania samych tekstów, ile na ich działanie w przestrzeni kultury, a więc w odniesieniu do odbiorców, użytkowników, czytelników oraz większych grup dyskursywnych, wspólnot neoplemiennych czy demosceny. Kultura Web 3.0 oraz ramy współczesnej cywilizacji medialnej, w której funkcjonuje wiele tekstów kultury, wymaga uruchomienia także badań z zakresu archeologii mediów, które dostarczają istotnego kontekstu do analiz współczesnego pola kulturowego jako swoisty background. Badanie literatury w coraz większym stopniu zdominowane jest przez nowe metodologie medialne, na przykład software- czy hardware-studies oraz badania nad platformami medialnymi. Technologia zatem – w myśl twierdzeń deterministów (Marshalla McLuhana, Paula Levinsona, Derricka de Kerckhove’a) – wpływa na formę i treść przekazu, co widać zarówno w odniesieniu do literatury cyfrowej, (post)elektronicznej, jak i do polityki wydawniczej w kontekście książek papierowych, drukowanych, ale też audiobooków i e-booków.
The purpose of this paper is to show the functionality of Pierre Bourdieu’s concept, which – in connection with technological determinism elements (Marshall McLuhan, Paul Levinson, Derrick de Kerckhove) and neopragmatism (Richard Rorty) – makes it possible to describe comprehensively the literary field in media civilisation in the second decade of the 21st century. It’s not an easy task, because contemporary literature enters complex relationships with traditional media and new technologies, which can be observed with regard to all key processes connected with this field. These include: production, reception, as well as strategies of using literature, and frequently also constructing texts in media space or criticism and advertising-marketing activity, in which a major role is currently played by the so-calle inluencers (influencer marketing). Literature becomes a product which is promoted both as a luxurious good and an element of pop culture. Thus, the marriage of those concepts is necessary to describe adequately all the strategic elements of this field and show its dynamics from processual and functional perspectives. Nowadays, the emphasis is placed not so much on researching the texts themselves, but their activity in cultural space, that is in relation to recipients, users, readers and larger discursive groups, neotribal communities or the demoscene. Web 3.0 culture and the frames of contemporary media civilisation, with plenty of culture texts, calls for research from the area of media archaeology, which provides an essential context for analysis of modern culture field as a kind of background. Investigation of literature is increasingly dominated by new media methodologies, e.g. software- or hardware-studies and research into media platforms. According to determinists, such as Marshall McLuhan, Derrick de Kerckhove and Paul Levinson technology influences the form and content of the message, which is visible with regard to digital and (post)electronic literature, as well as publishing policy in the context of paper, printed book and audiobooks or e-books.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2020, 12, 3; 79-93
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 64

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies