Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "derywacja" wg kryterium: Temat


Tytuł:
'Dla odmiany' – fraza przysłówkowa i komentarz metatekstowy (na tle konstrukcji dla + NP)
Autorzy:
Żabowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567900.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
preposition
dla [for]
metatextual comment
grammaticalization
semantic derivation
intentionality
przyimek
dla
metakomentarz
gramatykalizacja
derywacja semantyczna
intencjonalność
Opis:
The main aim of the article is to establish the status of expression dla odmiany in Polish; attention focuses both on the conceptual level of language analyzed in the syntactic-semantic perspective and also on the metatextual level described in functional terms. The expressions like dla zdrowia, dla zabawy and also dla przykładu, dla przypomnienia serve as a background for this analysis. The obtained results demonstrate that the uses of dla odmiany represent: 1) syntactical construction, which realizes two patterns: a) zrobić coś [dla _ {np. odmiany (od czegoś)}], b) [(zrobić coś1)] dla _ {np. odmiany} (zrobić coś2) and 2) metatextual language unit dla odmiany.
Celem artykułu jest określenie statusu wyrażenia dla odmiany w języku polskim, zarówno na poziomie przedmiotowym języka (analizowanym w perspektywie semantyczno-składniowej), jak i na poziomie metatekstu (opisywanym w terminach funkcjonalnych). Tłem dla przeprowadzanych analiz są wyrażenia typu dla zdrowia, dla zabawy oraz dla przykładu, dla przypomnienia. Uzyskane wyniki potwierdzają, że użycia dla odmiany reprezentują: 1) połączenie syntaktyczne, stanowiące realizację dwóch schematów: a) zrobić coś [dla _ {np. odmiany (od czegoś)}], b) [(zrobić coś1)] dla _ {np. odmiany} (zrobić coś2) i 2) metatekstową jednostkę języka dla odmiany.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A New Look at Suppletion in Polish
Nowe spojrzenie na supletywizm w języku polskim
Autorzy:
Szymanek, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945200.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język polski
supletywizm
fleksja
derywacja
frekwencja
reprezentacja leksykalna
Polish
suppletion
inflection
derivation
frequency
lexical representation
Opis:
[Opierając się na zagranicznej literaturze anglojęzycznej, Autor artykułu podejmuje próbę skonfrontowania najnowszych wyników badań dotyczących supletywizmu z danymi języka polskiego, a więc parami fleksyjnymi typu człowiek : ludzie, jest : są. Opracowania na temat supletywizmu w polskiej literaturze językoznawczej są dość ubogie i z reguły nie wychodzą w znaczący sposób poza odnotowanie przykładowych par tematów supletywnych. Z drugiej strony istnieje obecnie różnorodne i teoretycznie podbudowane piśmiennictwo dotyczące skali i roli tego zjawiska w innych językach. Na szczególną uwagę zasługują prace typologiczne zainicjowane przez badaczy skupionych w Surrey Morphology Group w Wielkiej Brytanii; efektem tych prac jest m.in. tzw. Surrey Suppletion Database. Nawiązując do tego rodzaju badań, autor artykułu przedstawia zakres i stosowane definicje pojęcia supletywizmu (por. np. definicję według Mielczuka: „supletywizm jest to relacja między znakami X i Y polegająca na tym, że różnica semantyczna między X i Y jest maksymalnie regularna, podczas gdy różnica fonologiczna jest maksymalnie nieregularna”). Wskazano na odmienności czy wręcz sprzeczności w interpretacji omawianego pojęcia w dostępnej literaturze. Chodzi m.in. o status tzw. supletywizmu słowotwórczego (leksykalnego), rozróżnienie między wariantami supletywnymi tematów i afiksów czy też różnice między supletywizmem pełnym i częściowym. Osobliwości omawianego zjawiska przedstawiono na szerszym tle nieregularności formalnej we fleksji. Dość szczegółowo zanalizowano charakterystykę frekwencyjną leksemów supletywnych we współczesnej polszczyźnie. Osobnym problemem omawianym w artykule są przypadki derywatów w języku polskim, mających za podstawę pospolite formy supletywne. Występowanie tego rodzaju przypadków rzuca nowe światło na istotny problem teoretyczny, jakim jest charakter reprezentacji leksykalnej wyrazów złożonych. Istnienie derywatów od form supletywnych zdaje się dość jednoznacznie wskazywać na to, że formy te mają status samoistnych jednostek leksykalnych, dzięki czemu mogą podlegać procesom słowotwórczym. Stanowisko to jest podzielane w większości publikacji zajmujących się strukturą wewnętrzną słownika, jakkolwiek występują rozbieżne opinie dotyczące szerszej kwestii ewentualnych różnic między sposobem przechowywania w słowniku regularnych form fleksyjnych i formacji słowotwórczych.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 5; 75-92
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bałtyckie abstracta na *-ī-bā
Baltic Abstracts in *-ī-bā
Autorzy:
Ostrowski, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38586783.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
języki bałtyckie
języki słowiańskie
derywacja historyczna
nomina abstracta
Baltic languages
Slavic languages
historical derivation
abstract nouns
Opis:
Baltic abstracts in -ība (e.g. Lith. dial. gyvýba ‘life’ / Latv. dzīvība ‘life’) are built on the basis of the old abstract formations in *-ī < IDE *-ih2, acc.sg. *-ijan. From the acc.sg. *-ijan, a new nom.sg. was formed in *-ijā, which supplanted the inherited nom.sg. *-ī. This, in turn, led to the merger of three different categories of derivatives: adjectival abstracts in *-ī (=> *-ijā), adjectival abstracts in *-ijā, and deverbal abstracts in *-ijā. In the current Lithuanian language, all these types are continued by adjectival abstracts in -ė and deverbal abstracts in -ė.
Bałtyckie abstracta na -ība (np. lit. dial. gyvýba ‘życie; żywotność’ / łot. dzīvība ‘życie’) kontynuują stare abstracta na *-ī < ide. *-ih2, acc.sg. *-ijan. Na podstawie acc.sg. *-ijan utworzono nowy nom.sg. *-ijā, który zastąpił odziedziczony nom.sg. *-ī. W ten sposób doszło do zlania się trzech różnych klas derywatów: abstractów odprzymiotnikowych na *-ī (=> *-ijā), abstractów odprzymiotnikowych na *-ijā oraz odziedziczonych z prajęzyka abstractów dewerbalnych na *-ijā. We współczesnym litewskim wszystkie te typy kontynuowane są przez abstracta odprzymiotnikowe na -ė i nomina actionis na -ė.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2023, 47
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka słowotwórcza ekspresywnych nazw człowieka w gwarze polskiej obwodu lwowskiego (wybrane przykłady)
The vocabulary characteristics of expressive human names in the dialect of the Polish Lvov region (selected examples)
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008047.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
expressive names
Polish dialect
suffixal derivation
word forming
słownictwo ekspresywne
gwara polska
derywacja sufiksalna
słowotwórstwo
Opis:
Przedmiotem artykułu są ekspresywne nazwy osób o wysokim ładunku emocjonalnym, głównie negatywnym. Są to leksemy określające w gwarze polskiej obwodu lwowskiego człowieka próżnego, leniwego, powolnego oraz wolno pracującego. Podstawę materiałową analizy stanowią wyrazy rodzime i pochodzenia obcego, typowe dla tej gwary.
In the article, the author presents highly emotionally charged names of people with prevailing negative emotions. There are lexemes describing a vain, lazy, and slow man working in the Polish Lvov region. The material basis for the analysis are words of native and foreign origin, typical of this dialect.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 289-297
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Derywacja semantyczna (i formalna) od prasłowiańskiego rdzenia *by- na gruncie polskim
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049974.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
derywacja semantyczna
być
semantic derivation
Pol. być
Opis:
Artykuł przedstawia rezultaty semantycznej i formalnej derywacji ogólnosłowiańskiego rdzenia *by- (por. polski czasownik być) w języku polskim, bazującej na dwóch różnych komponentach semantycznych: 1. ‘istnieć, być gdzieś’ i 2. ‘być jakimś / kimś’. Analizy prowadzą do konkluzji, że *by- (w derywatach od być) ma bardzo wysoką frekwencję, zarówno w słownictwie, jak i w tekstach, stanowi więc ważny element polskiego systemu leksykalnego i syntaktycznego.
The paper presents the results of the semantic and formal derivation of the Common Slavic root *by- (as in the Polish verb być) in the Polish language based on its two different semantic components: 1. ‘to exist, to be somewhere’ and 2. ‘to have some attribute’; ‘to be somebody’. The analyses lead to the conclusion that *by- (in the derivatives from być) has extremely high frequency both in the vocabulary and in the texts, and as such constitutes an important element of the Polish lexical and syntactic system.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 201-204
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Derywacja semantyczna od ps. *vol w języku polskim i macedońskim
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049965.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
konstanta semantyczna rdzenia
derywacja semantyczna
the semantic constant of the core
Opis:
Autorka przedstawia liczne derywaty od prasłowiańskiego *vol- w języku polskim i bardzo ograniczony zestaw takich derywatów w języku macedońskim. Broni tezy, że systematyczne analizy leksykalnego zróżnicowania dialektalnego prasłowiańszczyzny mogą dać lepszy i bardziej inspirujący opis języka naszych przodków niż zróżnicowanie morfologiczne.
The author presents numerous derivatives from the Proto-Slavic *vol- in Polish and a very restricted number of such derivatives in Macedonian. She defends the thesis that a systematic analysis of the lexical dialectal differentiation of Proto-Slavic would give us a better and more inspirative picture of the language of our ancestors than its morphological differentiation.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 205-209
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacje leksykalne a ukraiński slang informatyczny
Lexical Innovation and Ukrainian Computer Slang
Autorzy:
Jóźwikiewicz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933981.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
slang informatyczny
zapożyczenia
derywacja
metaforyzacja
gra słów
сomputer slang
borrowings
derivation
metaphorization
word games
Opis:
The article is devoted to the presentation of the formation and functioning of lexical units in Ukrainian computer slang. The author presents the definition of terms: slang, jargon and argot as well as structure and mechanisms of Lexeme-Formation processes. The metaphorisation is the most popular method of creation of Ukrainian computer slang words.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 7; 77-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KRAKÓW w derywacji onomastycznej
KRAKÓW in onomastic derivation
Autorzy:
Bednarczuk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171449.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Kraków
onomastic derivation
toponymy
anthroponymy
derywacja onomastyczna
toponimia
antroponimia
Opis:
The subject of the paper are derivatives of the name Kraków in toponymy and anthroponymy of Polish and some other languages. They form numerous, varied names (local, regional, ethnic, personal). However, they do not contribute much to the explanation of the name of the city, which, in all likelihood, is derived from the name Krak, supposedly a founder. Attention should also be paid to parallel names from the area of Czech type Krakov, Krakovec, Krakovany, which could indicate their common origin.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2020, 15; 32-38
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le verbe polonais paść/padać et ses dérivs´ qui traduisent les emplois non locatifs de tomber
Derivatives of the verb paść/padać corresponding to non-locative uses of the french verb tomber
Polski czasownik paść/padać i jego derywaty odpowiadające nielokatywnym użyciom francuskiego czasownika tomber
Autorzy:
Cholewa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119816.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
język polski
język francuski
czasownik
derywacja
the Polish language
the French language
a verb
derivation
Opis:
Artykuł przedstawia czasownik paść/padać oraz jego derywaty, które są polskimi odpowiednikami francuskiego czasownika tomber w użyciach nielokatywnych. Rozważania zmierzają do sprawdzenia czy w znaczeniu tych derywatów odnaleźć można elementy znaczeniowe orientacji pionowej i kierunku w dół, które są obecne w użyciach lokatywnych zarówno czasownika tomber, jak i jego polskich odpowiedników. Ruch abstrakcyjny (pojęcie używane przez Langackera) według osi pionowej może być konceptualizowany na przykład jako zmniejszanie się miary czy intensywności, pogarszanie się stanu, rozpad, rozkład czy podporządkowanie. 11 spośród 15 przedstawionych czasowników zawiera takie elementy znaczenia.
The article presents the verb paść/padać and its derivatives that are Polish equivalents of the French verb tomber in non-locative uses. A purpose of the considerations is to verify whether in the meanings of these derivatives we can find semantic elements of a vertical orientation and a downward direction which are present in the locative uses of both the verb tomber and its Polish equivalents. An abstract movement (the notion used by Langacker) alongside a vertical axis may be conceptualized, for instance, as a decrease in the measure or intensity, degradation of a state, disintegration, decomposition or subordination. 11 out of 15 verbs presented therein contain such semantic elements.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 11-23
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les expressions de la gradation absolue dans Dzienniczek (Petit Journal) de la sœur Faustine et leurs traductions en français
Expressions of Absolute Gradation in Dzienniczek of Sister Faustina and Their Translations into French
Autorzy:
Śliwa, Dorota
Atanasow, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804827.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dyskurs mistyczny; tłumaczenie; stopniowanie; derywacja; intensywność; korpus równoległy; analiza kontrastywna polsko-francuska
mystical speech; translation; gradation; derivation; intensity; parallel corpus; Polish-French contrastive analysis
Opis:
Wyrażenia gradacyjne stopnia absolutnego w Dzienniczku siostry Faustyny oraz ich tłumaczenia na język francuski Aby opisać wyrażenia gradacyjne w dyskursie mistycznym, Autorki podają wpierw definicję gradacji, która zawiera porównanie implicytne i intensywność. Intensywność, nierozerwalnie złączona z doświadczeniem mistycznym, jest obecna w dyskursie mistycznym i stanowi odniesienie znaku językowego. Specyfika tego znaku w dyskursie mistyków katolickich badana jest od początku XX wieku. W tym kontekście zostaną poddane analizie wyrażenia gradacyjne stopnia absolutnego za pomocą stopnia najwyższego przymiotników oraz przymiotników z prefiksami o znaczeniu „poza” granice danej skali wartości. Analiza dotyczy przykładów z tekstu oryginalnego (język polski) i tekstu tłumaczonego (język francuski), aby pokazać trudności mistyka w wyrażeniu swego doświadczenia mistycznego oraz trudności tłumacza, który stara się oddać w tłumaczonym tekście wzruszenia i piękno języka mistyka. Les expressions de la gradation absolue dans Dzienniczek (Petit Journal) de la sœur Faustine et leurs traductions en français Quelles sont les expressions de la gradation absolue dans un discours mystique et comment les traduire? Pour répondre à cette question, nous allons d’abord donner la définition de la gradation qui englobe la comparaison implicite et l’intensité. L’intensité s’avère être inséparable de l’expérience mystique, par conséquent le discours des mystiques est marqué par les expressions de l’intensité. Pour saisir la spécificité du signe linguistique dans un discours mystique catholique, étudié dès le début du XXe siècle, nous présenterons l’expérience mystique qui constitue une référence spécifique du signe linguistique. C’est dans ce cadre que nous analyserons les expressions de la gradation absolue par le superlatif des adjectifs et par les adjectifs avec des préfixes marquant un « au-delà » des bornes d’une échelle des valeurs. L’analyse sera menée sur les exemples du texte original et du texte traduit afin de montrer les difficultés du mystique pour exprimer son expérience mystique et les difficultés du traducteur qui s’efforce de rendre dans le texte traduit l’émotion et la beauté du langage du mystique.
What are expressions of absolute gradation in the mystical speech and how should they be translated? To answer this question, we will first give the definition of gradation that includes implicit comparison and intensity. As intensity is inseparable from mystical experience, it also marks the mystical speech. To grasp the specificity of the linguistic sign in a mystical catholic speech we will present the mystical experience which is a precise reference to the linguistic sign. It is in this context that we will analyze the expressions of absolute gradation, namely the superlative forms of adjectives and adjectives with prefixes marking a “beyond” of the boundaries of a scale of values. The analysis will be conducted on the examples of the original text and of the translated text in order to show difficulties of a mystic in expressing his/her mystical experience and the difficulties of the translator trying to render the emotion and the beauty of the mystical language.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 39-66
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leśne gniazdo toponimiczne
The Forest Toponimic Nest
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953857.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
toponimiczne pole semantyczne
derywacja toponimiczna
toponimic semantic field
toponimic derivative
Opis:
The subject matter of the paper are local names (microtoponims, oiconims, and macrotoponims) derived from the noun las (forest, wood) and its direct derivatives: leśny (woody), lasek (wood, grove), laska ‘leszczyna’ (hazel bough), and indirect of the kind of laskowy, leszcze ‘leszczyna’, leśnik (forester), leśniczy (forester), leśnictwo (forestry), and others. Toponims constructed on this popular lexical basis are varied with regard to form and semantics. One can find in this material synonymous series in the form of physiographics: Lesica, Laskówka, Laskowic, Leszcze(-a), Leszczyna, Leszczyniec, Leszczyniak, all of them denoting a hazel place or Lesice, Leśnie(-o)wice, Lasowice, Leśce, denoting people of the forest. With the same plural forms, and also singular in the form of Laskowa, Laskówka, is connected with phenomenon of homonymy with regard to their appelative or anthroponimic basis. Therefore they may also be treated as potential derivative (singular) or patronymic (plural) forms. The toponimic “leśne” (woody) field presented here, together with others, fills in the onomastic map of a concrete area. Its morphological and semantic wealth, stemming from the appelative basis of the language, makes its that it is an important component, not only a margin, as it sometimes thought.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 6; 81-98
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MECHANIZM KREACJI ONIMÓW W LITERATURZE DLA DZIECI (NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH UTWORÓW)
THE FORMATION OF PROPER NOUNS IN LITERATURE FOR CHILDREN (ON SELECTED EXAMPLES)
Autorzy:
DAWIDZIAK-KŁADOCZNA, MAŁGORZATA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971700.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka literacka
nazwy osobowe
przezwiska
derywacja
literatura dla dzieci
literary onomastics
personal names
nicknames
derivation
literature for children
Opis:
The article presents strategies to attract attention to names relating to the literary characters in selected children’s books. Proper names are often part of the plot. The proper names present characters and describe them. This means that they have semantic value. Names are often the result of language games, including various derivation processes. One of the most interesting formative mechanisms are all kinds of word-formation inspired by two principles. A complete understanding of the intention is almost always contextual. Animal characters are named after anthroponyms. This is a result of a tendency, fairly typical of children’s literature, to transmit all the characters’ traits and behaviors in a way which is relatable to man.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 341-354
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce słowotwórstwa w gramatyce pisanej według formuły „treść > forma”
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568068.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
word-formation category
semantic derivation
formal
kategoria słowotwórcza, derywacja semantyczna, derywacja formalna
Opis:
The author understands word-formation as a system of formal means for lexicalization, i.e. for creation of new lexemes and enriching the inventories of the lexical semantic categories. She suggests that in a grammar written after the formula "meaning > form" the thematic block 'word-formation' should be correlated with the semantic classification of predicates and conceived as an analysis of the lexical semantic categories with word-formational exponents.
Autorka traktuje słowotwórstwo jako system formalnych środków służących leksykalizacji, to znaczy, tworzenia nowych leksemów i wzbogacania inwentarzy leksykalnych kategorii semantycznych. Sugeruje, że w gramatyce pisanej według formuły „treść > forma” blok tematyczny ‘słowotwórstwo’ powinien być skorelowany z semantyczną klasyfikacją predykatów oraz określony w celu analizy leksykalnych kategorii semantycznych z wykładnikami słowotwórczymi.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2018, 15
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nom propre et dérivation
Proper name and derivation
Nazwa własna a derywacja
Autorzy:
Constanza, Joëlle
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40272482.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
nazwa własna
derywacja
morfologia derywacyjna
morfologia leksematyczna
leksem
proper name
derivation
derivational morphology
lexematic morphology
lexeme
Opis:
Wedle obiegowej opinii produktywność morfologiczna nazw własnych jest niska. Derywacja Npr z pewnością nie jest jednorodna, aczkolwiek sądzimy, że w badanym gatunku dyskursu, tj. dyskursie medialnym o przekazie politycznym (w tradycji Francuskiej Szkoły Analizy Dyskursu) istnieje prawdziwa derywacja Npr. Na pierwszym etapie nasz cel ma charakter opisowy – chodzi o podkreślenie istnienia derywacji za pomocą przyrostkation w Npr współczesnych francuskich polityków. Na drugim etapie omawiamy kontekst morfologii leksematycznej proponując sprawdzenie, jak Npr uważane za podstawowe leksemy zachowują się gdy są poddane Zasadom Konstrukcji Leksemów (RCL) oraz dlaczego należy wziąć pod uwagę specyficzne funkcjonowanie semantyczne Npr w ustalaniu skonstruowanego sensu w skonstruowanych leksemach.
Mainstream thinking holds that the morphological productivity of proper names is low. The derivation of Npr is certainly not homogeneous but we think that there is a real derivation of Npr in the discursive genre we are studying, the media discourse of political information (considered as a discursive genre in the tradition of the French School of Discourse Analysis). In a first step, our purpose is descriptive and highlights the existence of a derivation by suffixation of Npr of contemporary French politicians. In a second step, the context of the lexematic morphology, we propose to see how these Npr considered as bases lexemes behave when they are subject to the Lexemes Construction Rules (RCL) and how it is necessary to take into account the specific semantic functioning of Npr in the calculation of the constructed sense of constructed lexemes obtained.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2023, 23; 83-100
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O semantyczny wymiar słowotwórstwa w glottodydaktyce
For a semantic approach to derivation in foreign language teaching/learning
Autorzy:
Seretny, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034571.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nauczanie języka polskiego jako obcego/drugiego
derywacja
słownik mentalny
porządek formalny (semazjologiczny)
porządek znaczeniowy (onomazjologiczny)
teaching/learning derivatives
mental vocabulary
formal (semasiological) approach
meaning (onomasiological) approach
Polish as a foreign/second language
Opis:
Systemowe poznawanie form, funkcji i znaczeń wyrazów motywowanych (poziom recepcji) wraz z jednoczesnym nabywaniem biegłości w posługiwaniu się nimi (poziom produkcji) jest zagadnieniem bardzo ważnym dla opanowujących język obcokrajowców. Swoistość systemu derywacji, tylko po części kategorialnego sprawia, iż wyraźnie lokuje się on między gramatyką a słownikiem. Nie zawsze znajduje to bezpośrednie i systemowe przełożenie na język dydaktyki – w nauczaniu formacji słowotwórczych w dalszym ciągu dominuje trop formalny. Może to rzutować na niższy niż możliwy stopień internalizacji formacji poznawanych przez uczących się, gdyż pozostaje w sprzeczności z organizacją słownika mentalnego użytkownika języka. Rozwiązanie alternatywnym jest ściślejsze niż dotychczas łączenie nauczania derywatów z określonymi zagadnieniami tematycznymi. Podłoże tej koncepcji stanowią psycholingwistyczne badania słownika mentalnego użytkownika języka, ujawniające jego naturę oraz organizację gromadzonych w nim zasobów. 
Learning word formation mechanisms (reception level) and acquiring the ability to use derivatives in communication (production level) is a vital issue for foreigners learning Polish, which lets them enlarge immensely their active and passive vocabulary. The derivative system partially belongs to grammar, and partially to lexis, and this fact should be reflected in the language teaching/learning process. In that process, however, it very often ‘belongs exclusively to grammar’. The author, invoking psycholinguistic research, claims that such a solution, though not thoroughly wrong, may result in a lower than achievable level of internalization of derivatives in Polish language learners’ mental vocabulary. An alternative solution, she suggests, is to link teaching of derivatives with particular subject topics.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2021, 28; 221-238
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies