Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "deposit model" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 34
Tytuł:
Palaeozoic porphyry molybdenum-ungsten deposit in the Myszków area, Southern Poland
Autorzy:
Podemski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1187401.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
porfirowe złoże molibdenowo-wolframowe
paleozoiczne złoże typu miedziowo-porfirowego
fluidy magmowe i pomagmowe
strefowość mineralna
strefowość geochemiczna
analiza czynnikowa
model mineralizacji
geneza mineralizacji
porphyry molybdenum-tungsten deposit
Palaeozoic porphyry copper-type deposit
magmatic and postmagmatic fluids
minerał zoning
geochemical zoning
factor analyses
mineralisation model
genesis of mineralisation
Opis:
Porfirowe złoże molibdenowo-wolframowe w Myszkowie jest jednym z szeregu złóż miedziowo-porfirowych odkrytych w południowej Polsce, w słabo rozpoznanej strefie skał prekambryjsko-paleozoicznych obszaru Kraków-Lubliniec. Złoże myszkowskie występuje w kompleksie słabo zmetamorfizowanych skał proterozoiczno (wend)-dolnopaleozoicznych (dolny kambr), intrudowanych przez skały magmowe, głównie granodiorytowe. Wiek skał magmowych oraz mineralizacji kruszcowej określony został na górny karbon. Warto podkreślić, iż w Europie nie są znane inne złoża miedziowo-porfirowe tego wieku. Zarówno skład chemiczny i mineralogiczny mineralizacji kruszcowej złoża w Myszkowie, jak i występujące w nim rodzaje użylenia, są charakterystyczne dla złóż miedziowo-porfirowych, związanych z wapniowo-alkalicznymi masywami magmowymi. Złoże myszkowskie zbudowane jest głównie z żył o charakterze sztokwerku. Rzadsze są minerały skarnowe. Wyróżniono w nim kilka stadiów mineralizacji kruszcowej. Pięć z nich związanych jest ściśle z powstaniem złoża porfirowego. Hipoteza wielostadialnej genezy mineralizacji myszkowskiej wsparta została wynikami analizy czynnikowej danych pochodzących z badań geochemicznych wybranych rdzeni wiertniczych. Złoże w Myszkowie jest wzbogacone w Cu i Mo, natomiast jest bardzo ubogie w Au. W porównaniu z innymi złożami miedziowo-porfirowymi, związanymi z masywami wapniowo-alkalicznymi, złoże w Myszkowie jest niezwykle wzbogacone w wolfram. Dlatego uznano, że reprezentuje ono unikatowy typ złoża porfirowego: molibdenowo-wolframowy. Ogólnie biorąc, skład mineralny oraz mineralizacja kruszcowa złoża myszkowskiego są charakterystyczne dla głębszych partii złóż miedziowo-porfirowych. Nie można więc wykluczyć, że górna część złoża myszkowskiego, być może najbogatsza w mineralizację kruszcową, została między górnym karbonem a triasem usunięta przez erozję. W obniżonych częściach obszaru Kraków-Lubliniec mogły jednak zachować się inne, pełniejsze złoża typu myszkowskiego, być może posiadające nawet wzbogaconą strefę wietrzeniową.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2001, 6; 1-88
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótkookresowe planowanie robót górniczych z wykorzystaniem oprogramowania MineScape w BOT KWB "Bełchatów" SA
Short-term mine planning using MineScape software in BOT KWB Bełchatów SA
Autorzy:
Frankowski, R.
Gądek, A.
Sośniak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350561.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
krótkookresowe planowanie robót górniczych
plany pracy maszyn podstawowych
geometria odkrywek
systemy informatyczne
MOSS
DATATIME
oprogramowanie
bazy danych
Poltegor-Instytut
cyfrowe modele geologiczne złóż
MINCOM
short-term mine planning
primary machines work-plan
pit geometry
information systems
software
database
digital model of deposit geology
Opis:
Krótkookresowe planowanie robót górniczych funkcjonuje w BOT KWB "Bełchatów" SA od końca lat 70. ubiegłego wieku. Plany pracy maszyn podstawowych są wykonywane dla wszystkich poziomów wyrobiska Bełchatów i Szczerców oraz dla obu zwałowisk. W części górniczej plany pracy zawierają m.in. informacje takie jak: aktualną geometrię odkrywki, lokalizację otworów wiertniczych, położenie (aktualne i nowoprojektowane) przenośnika taśmowego wraz z opisem co 10 przęseł, technologię prowadzenia prac. W części geologicznej plany pracy zawierają informacje takie jak: projektowane do eksploatacji masy oraz ilość i jakość węgla, a także kopalin towarzyszących, zagrożenia naturalne, sprzęt pozostawiony w otworach, kartograficzny obraz aktualnej skarpy. Ze względu na znaczny zakres informacyjny, jaki posiadają plany pracy, a co za tym idzie dużą pracochłonność ich wykonywania, już na początku lat 90. ubiegłego wieku wykorzystywano do ich sporządzania systemy komputerowe. W zakresie górniczym był to angielski system informatyczny MOSS/TM (oraz jego nowsza wersja MXT/TM). Do elementów geologicznych planu pracy wykorzystywano angielski system informatyczny DATAMINE/TM oraz oprogramowanie stworzone przez Poltegor-lnstytut (baza danych + programy użytkowe). W 2004 r. BOT KWB "Bełchatów" SA zakupiła oprogramowanie MINESCAPE/TM australijskiej firmy MINCO/TM. W oparciu o cyfrowe modele geologiczne złoża, przy uwzględnieniu projektowanych rejonów zagrożeń naturalnych, parametrów technicznych maszyn oraz długoterminowych projektów górniczych (projekty dyrektywne) i aktualnego bilansu energetycznego z wykorzystaniem systemu MINESCAPE/TM tworzy się plan pracy koparki.
Short-term mining activity planning has being carried on in BOT KWB Bełchatów SA since late seventies of last century. Work-plans for primary machines are being prepared for all stripping & mining levels of Bełchatów and Szczerców pits as well as spoil-banks of each pit individually. In it's mining part, a work-plan includes following types ot information: current pit geometry, location of drill holes, current and planned location of relevant conveyor belt together with conveyor segments numbering (every 10th segment numbered), descriptions of planned mining technology activities. In it's geological part a work-plan include information on total volume, quantity & quality of coal and accompanying minerals, planned for excavation in a given mining-pass, natural hazards, equipment left in drill holes, cartographic picture of current mining bench. Considering the amount of data gathered and documented on a work-plan map, and amount of work involved in creation of such maps/documents, ever since early nineties of last century a computer-based systems have been used to support the process of creating them. In the mining part of a work-plan creation it was UK based software system called MOSS/TM (and it's newer version called MX/TM). For geological part it was UK based system DATAMINE/TM and computer programs created by Poltegor-Instylut (database + related programs). In 2004 BOT KWB Bełchatów SA purchased software system called MINESCAPE/TM produced by an Australian software company MINC0M/TM. Based on digital models of deposit geology, considering areas of expected natural hazards, technical parameters of machines and also based on long-term mining plans (so called directive mine designs), the excavator work-plan is being created using MINESCAPE/TM system.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 2; 229-240
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geostatystyczna estymacja parametrów jakości węgla brunatnego w polu Bełchatów wykorzystująca znajomość zmienności lokalnej
Geostatical estimation of lignite qualitative parameters using knowledge of local variability on example of Bełchatów area
Autorzy:
Bartuś, T.
Słomka, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217008.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoże węgla
węgiel brunatny
Bełchatów
geostatyczny model
semiwariogram bezwzględny
lignite deposit
geostatistical model
omnidirectional semivariograms
Opis:
Złoże węgla brunatnego Bełchatów położone jest w centralnej Polsce w rowie tektonicznym Kleszczowa. Przedmiotem badań była lokalna, horyzontalna zmienność wybranych parametrów złożowych, przeanalizowana geostatystycznie za pomocą semiwariogramów. Podstawę badań stanowiły wyniki specjalnie wykonanego opróbowania niewielkiego fragmentu złoża (pola doświadczalnego o rozmiarach poziomych 8 x 8 m), położonego w centralnej części pola Bełchatów. W pobranych próbach węgla oznaczono: zawartość wilgoci całkowitej, zawartość popiołu, wartość opałową i zawartość siarki całkowitej w stanach roboczych. Uzyskane opisy zmienności wymienionych parametrów w lokalnej skali obserwacji wykorzystano do geostatystycznego modelowania ich struktury zmienności w większej, regionalnej skali obserwacji odpowiadającej jednorodnym geologicznie obszarom pola Bełchatów (A1 i C). Umożliwiło to zmodyfikowanie postaci modeli regionalnych przez doprecyzowanie ich przebiegu szczególnie w zakresie niewielkich odległości, mniejszych od minimalnego rozstawu między punktami rozpoznania. Przeprowadzone procedury weryfikacyjne nie ujawniły jednak znaczącej poprawy estymacji parametrów w punktach złoża przy zastosowaniu zmodyfikowanych modeli wykorzystujących informację o zmienności lokalnej parametrów węgla w stosunku do modeli opartych wyłącznie na danych rutynowego opróbowania złoża. W związku z dużą różnorodnością zaburzeń występujących w złożu Bełchatów oraz tym, że badania lokalnej, poziomej zmienności parametrów węgla ograniczono do jednego, izolowanego fragmentu złoża (pole doświadczalne), otrzymanych wyników nie należy ekstrapolować na całe pole Bełchatów. Poziomy lokalnej zmienności badanych parametrów mogą się różnić w zależności od rejonu i analizowanego poziomu stratygraficznego. Z powyższych względów, prezentowane wyniki należy traktować w sposób przyczynkowy i wymagający przeprowadzenia dodatkowych badań zmienności lokalnej w innych częściach pola Bełchatów.
Bełchatów lignite deposit is located in the central part of Poland into the tectonic Kleszczów graben. The theme of research was local, horizontal variability of the chosen deposit parameters, geostatisticaly analysed by semivariograms. The base for the researches was results of the specially sampling of the small part the deposit (experimental area with horizontal size 8 x 8 m) located in the central part of Bełchatów deposit. The lignite samples has been annalysed regarding moisture, ash content, calorific value and sulfur content in the as received state. Obtained locale scale variability descriptions of the lignite parameters has been used to the geostatistical modeling variability structures into the bigger, regional parts of the Bełchatów deposit (geologicaly homogeneous areas A1 and C). This enabled us to modify the regional models by specifying semivariograms, especially in small range, smaller than the minimum range between deposit identification grid. Executed analysis didn't reveal any significant improvement of the modeling quality which uses local variability information of the lignite parameters towards the classic modeling which is based on geostatistical regional models extrapolation. With reference to huge variability of perturbance in the Bełchatów deposit and fact that the local horizontal lignite parameters variability research was reduced to the one isolated part of the deposit (experimental area), received results cannot be extrapolated to the whole Bełchatów area. The levels of the local variability of researched parameters can depends on analysed area and stratigraphics horisonts. For this reason presentated results should be treated in contributory way and some confirmation research should be done in the other parts of the Bełchatów area.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 2; 5-22
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognoza zmian stosunków wodnych w rejonie planowanej eksploatacji złoża siarki zalegającego pod Jeziorem Osieckim k. Tarnobrzega
Prognosis of water system changes in the vicinity of planned exploitation of sulphur deposits situated under the Osieckie Lake near Tarnobrzeg
Autorzy:
Haładus, A.
Kulma, R.
Pantula, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063154.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
model hydrogeologiczny
odwadnianie złoża
obliczenia prognostyczne
hydrogeological model
sulphur deposit dewatering
prognostic calculations
Opis:
Opracowany model hydrogeologiczny i wykonane na nim obliczenia symulacyjne umożliwiły przedstawienie prognozy warunków wodnych w piętrze czwartorzędowym, spowodowanych planowaną eksploatacją części złoża siarki zalegającego pod Jeziorem Osieckim. Wydobycie prowadzone metodą podziemnego wytapiania stanie się możliwe po zmianie sposobu odwadniania obszaru górniczego. Zakłada on przegrodzenie jeziora groblą ziemną, sczerpanie wody z południowej części i utworzenie w niej kilku rząpi. Pompowana z nich woda, z sumaryczną wydajnością około 5000 m3/d, zapewni wymagane obniżenie zwierciadła wód gruntowych również w warunkach tworzącej się niecki osiadań. W pozostałej, północnej części jeziora zachowane zostaną dotychczasowe warunki środowiskowe, co jednak będzie wymagać doprowadzenia czystych wód powierzchniowych w ilości około 1400 m3/d.
The hydrogeological model along with prognostic calculations allowed for presenting the prognosis of water condition changes within the Quaternary multiaquifer formation as a result of planned exploitation of the sulphur deposit situated under the Osieckie Lake. Sulphur extraction with use of underground melting will become possible after changing the way of deposit dewatering. It includes lake partition with the earth weir, water pumping out from the southern part of the lake and the creation of several mining sumps. Their total discharge of ca. 5000 m3/d will assure required depression of the groundwater table also under the conditions of land subsidence. In the northern part of the lake, the current environmental conditions will be retained. However, a supply of uncontaminated surface water with the rate of 1400 m3/d will be required.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 147-152
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka złożem Bełchatów z wykorzystaniem geologicznych modeli komputerowych
Models of "Bełchatów" deposit - sustainable deposit management
Autorzy:
Silarska, E.
Frankowski, R.
Kapusta, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349027.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
cyfrowy model złoża
aktualizacja modelu
złoża
zasoby geologiczne
gospodarka złożem
digital model of deposit
updated model
deposits
geological resources
deposit management
Opis:
Posiadanie cyfrowych modeli złoża dla Pola Bełchatów i Pola Szczerców, ich bieżąca aktualizacja oraz nabyte umiejętności pozwalają na wykorzystanie zawartych w nich informacji w szerokim zakresie działań. Model daje możliwość tworzenia map, przekrojów geologicznych przez całe złoże, jego część lub projektowaną zabierkę z uwidocznieniem litologii, stratygrafii bądź jakości węgla w zależności od potrzeb. Użytkownik oprogramowania w sposób szybki i zdecydowanie dokładniejszy może dokonać stosownych obliczeń dla krótko- i długoterminowego planowania robót górniczych. Wygenerowane dane charakteryzują się dobrą jakością, zgodną z rzeczywistością stwierdzoną w wyniku prowadzonej eksploatacji.
The usage of continuously updated digital models of the Pole Bełchatów and Pole Szczerców fields as well as the know-how acquired allow for applying the information provided by them within a broad scope of activities. The model makes it possible to create maps, geological sections of the entire field, its part or the planned shortwall. It provides information concerning lithology, stratigraphy or coal quality - depending on the needs. The software user may calculate the necessary data for short- or long-term mining operations quickly and much more precisely. The generated data are of good quality and reflect the actual characteristics confirmed by the ongoing exploitation.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 3; 317-330
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anizotropia zmienności głównych parametrów jakości węgla brunatnego w polu Bełchatów
Anisotropy of the main lignite parameters variability of Bełchatów area
Autorzy:
Bartuś, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/215977.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoże węgla
węgiel brunatny
Bełchatów
parametr jakości węgla
anizotropia
geostatystyka
model kierunkowy
semiwariogram kierunkowy
lignite deposit
qualitative lignite parameter
anisotropy
geostatistics
directional model
directional semivariogram
Opis:
Złoże węgla brunatnego Bełchatów położone jest w centralnej Polsce w rowie tektonicznym Kleszczowa. Jest podzielone na szereg części, którym odpowiadają pola górnicze: Kamieńsk (wschodnia część złoża), Bełchatów (centralna część złoża) i Szczerców (zachodnia część złoża). Obszarem prezentowanych badań było pole Bełchatów. Przedmiotem badań była zależność lokalnej, regionalnej i generalnej, horyzontalnej zmienności wybranych parametrów technologiczno-chemicznych węgla w stanie roboczym (wilgoci całkowitej, zawartości popiołu i zawartości siarki całkowitej), w funkcji kierunku obserwacji. Zastosowano geostatystyczny opis zmienności parametrów złożowych za pomocą semiwariogramów. Badania, które były prowadzone w różnych skalach obserwacji (od zmienności lokalnej w obrębie tzw. pola doświadczalnego o rozmiarach 8 x 8 m, w wydzielonych większych jednorodnych częściach pola Bełchatów - tzw. obszarach, aż po analizy generalne w skali całego pola górniczego). Wykazały one istnienie wyraźnej anizotropii zmienności parametrów węgla. Struktura anizotropii obserwowana w skalach regionalnej i globalnej nawiązuje do przebiegu struktury bełchatowskiej. Szczegółowe badania wskazują na zróżnicowany poziom anizotropii obserwowany w różnych obszarach pola Bełchatów. Nie udało się udowodnić zależności zmienności poziomu anizotropii zawartości popiołu i siarki całkowitej od środowisk sedymentacji pokładu głównego węgla w różnych częściach pola Bełchatów. Oba badane parametry cechują się silnym bądź średnim poziomem anizotropii w badanych obszarach. Anizotropia ujawnia się także w skali lokalnej. Badania wykazały, że w skali regionalnej przeważa anizotropia typu zonalnego. W skali całego złoża, zawartość siarki całkowitej wykazywała anizotropię typu zonalnego, a zawartość popiołu - typu geometrycznego.
Bełchatów lignite deposit is located in the central part of Poland in the tectonic Kleszczów graben. It is divided into several parts, which aremining fields: Kamieńsk area (eastern part of the deposit), Bełchatów area (central part of the deposit) and Szczerców area (western part of the deposit). The subject of this study was the Bełchatów area. The main issue of the investigations was the dependence of local,regional and global, horizontal variability of selected lignite qualitative parameters (moisture, ash content, calorific value and sulfur content in the as received state) is a function of viewing direction. There was applied the geostatistical analysis of the lignite variability parameters with use of semivariograms. The researches which were conducted at different scales of observation: in the locale scale - in small field size 8 x 8 m called experimental area (local analysis), in larger homogeneous separated parts of the Belchatow area (regional analysis) and in the whole Bełchatów area scale (general analysis). The results proved the visible anisotropy of variability mine lignite parametres. Anisotropy structure observed in regional and global scale is connected with tectonic structure of the Bełchatów Graben. The detailed studies show the variated level of anisotropy observed in different areas of Bełchatów field. However, no dependence of the relative level of ash and total sulfur content anisotropy on the environment of sedimentation of the main coal deposit in different parts of the Bełchatów field has been observed. Both parameters characterize with strong or medium anisotropy level in examined fields. Moreover, anisotropy is also visible in the local scale. Conducted researches confirmed the thesis that zonal anisotropy is prevalent kind of anisotropy in the regional scale. In the range of the whole deposit the total sulfur content showed zonal anisotropy, whereas the ash content revealed geometric anisotropy.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2012, 28, 2; 5-29
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of number-size (N-S) fractal model to quantify of the vertical distributions of Cu and Mo in nowchun porphyry deposit (Kerman, Iran)
Zastosowanie modelu fraktalnego N-S (liczba-rozmiar) do ilościowego określenia pionowego rozkładu Cu i Mo w złożu porfirowym (Kerman, Iran)
Autorzy:
Saein, L. D.
Rasa, I.
Omran, N. R.
Moarefvand, P.
Afzal, P.
Sadeghi, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/963992.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
model fraktalny N-S (liczba- rozmiar)
Nowchun
złoże porfirytowe Cu i Mo
otwór
Iran
number-size (N-S) fractal model
Cu-Mo porphyry deposit
borehole
Opis:
Determination of the vertical distribution of geochemical elemental concentrations is of fundamental importance in mineral exploration. In this paper, eight mineralized boreholes from the Nowchun Cu-Mo porphyry deposit, SE Iran, were used to identify of the vertical distribution directional properties of Cu and Mo values using number-size (N-S) fractal model. The vertical distributions of Cu and Mo in the mineralized boreholes show a positively skewed distribution in the former and a multimodal distribution in the latter types. Elemental threshold values for the mineralized boreholes were computed by fractal model and compared with the statistical methods based on the data obtained from chemical analysis of samples. Elemental distributions are not normal in these boreholes and their median equal to Cu and Mo thresholds. The results of N-S fractal analysis reveal that Cu and Mo values in mineralized boreholes are multifractals in nature. There are at least three geochemical populations for Cu and Mo in the boreholes and Cu and Mo thresholds have ranges between 0.07%-0.3% and 50-200 ppm, respectively. The results obtained by N-S fractal model were compared with geological observations in the boreholes. Major Cu and Mo enrichment correlated by monzonitic rocks and high amounts of observed Cu and Mo ores (Chalcopyrite and molybdenite) in the boreholes.
Określenie pionowego rozkładu stężenia danych pierwiastków chemicznych ma podstawowe znaczenie w trakcie prac poszukiwawczych. W artykule wykorzystano dane z ośmiu otworów w porfirytowym złożu Cu-Mo w Nowchum, w południowo-wschodnim Iranie, dla określenia pionowego rozkładu kierunkowych właściwości i poziomu zawartości Cu i Mo z wykorzystaniem modelu fraktalnego (N-S). Rozkłady pionowe Cu i Mo w otworach wykazują skośną orientację (Cu) i rozkład multimodalny dla Mo. Wartości progowe pierwiastków w otworach obliczono na podstawie modelu fraktalnego i porównano z wynikami uzyskanymi przy użyciu metod statystycznych w oparciu o wyniki analizy chemicznej próbek. Rozkłady wartości pierwiastków w tych otworach nie są rozkładami normalnymi, a ich mediany równe są wartościom progowym dla Cu i Mo. Wyniki analizy fraktalnej wykazują, że wartości Cu i Mo w otworach mają charakter multifraktalny. Mamy do czynienia z co najmniej trzema geochemicznymi populacjami Cu i Mo w otworach a wartości progowe Cu i Mo wahają się w granicach 0.07-0.3% (50-200 ppm). Wyniki uzyskane przy pomocy modelu fraktalnego N-S zostały porównane z wynikami obserwacji geologicznych poczynionych w otworze. Wysokie poziomy wzbogacenia w Cu i Mo skorelowane są z obecnością skał monzonitycznych i wysokimi ilościami rud bogatych w Cu i Mo (chalkopiryt, molibdenit) w otworach.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 1; 89-105
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of scale deposits on the internal surfaces of the tubes on the superheater operation
Autorzy:
Trojan, M.
Taler, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/240190.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
steam superheater
scale deposit
heat exchanger
numerical model
ogrzewacz pary
wymiennik ciepła
model numeryczny
Opis:
A mathematical model of the steam superheater exchanger with distributed parameters has been developed. Scale deposits were assumed to be present on the internal tube surfaces. It was assumed that the inner tube surfaces are covered by a thin layer of scale deposits. The finite volume method was used to solve partial differential equations describing flue gas, tube wall and steam temperature. The developed modeling technique can especially be used for modeling tube heat exchangers when detail information on the tube wall temperature distribution is needed. The numerical model of the superheater developed in the paper can be used for modeling of the superheaters with complex flow arrangement accounting scales on the internal tube surfaces. Using the model proposed the detailed steam, wall and flue gas temperature distribution over the entire superheater can be determined. The steam pressure distribution along its path flow and the total heat transfer rate can also be obtained. The calculations showed that the presence of scale on the internal surfaces of the tubes cause the steam temperature decrease and the heat flow rate transferred from the flue gas to the steam. Scale deposits on the inner surfaces of the tubes cause the tube wall temperature growth and can lead to premature wear of tubes due to overheating.
Źródło:
Archives of Thermodynamics; 2013, 34, 4; 73-91
1231-0956
2083-6023
Pojawia się w:
Archives of Thermodynamics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie tektoniki na przykładzie złoża węgla brunatnego „Solntsevskoye”
Modeling of the tectonic faults on the example of brown coal deposit “Solntsevskoye”
Autorzy:
Gądek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169725.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
model
złoże
pokład
uskok
MineScape
deposit
seam
fault
Opis:
Zbudowanie spójnego modelu strukturalnego serii pokładów węgla, rozszczepionych i zaburzonych bogatą tektoniką stanowi wyzwanie zarówno dla twórca modelu jak i dla metody oraz użytego narzędzia. Ten artykuł opisuje to wyzwanie oraz metodę zastosowaną do modelowania konkretnego złoża o takiej właśnie charakterystyce.
Building a consistent structural model of the series of coal seams, containing seam splits and affected by a complex system of tectonic faults constitutes a challenge for the model creator as well as the modeling method and the tool adopted. This article describes that challenge and the method employed to model a particular deposit of characteristics meeting these criteria.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 2; 180-190
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozpoznawanie budowy geologicznej złoża soli kamiennej „Mogilno I” na podstawie pomiarów georadarem otworowym – korzyści, oszczędności i bezpieczeństwo
Geological investigation of rock salt deposit “Mogilno I” on the basis of borehole Ground Penetrating Radar (GPR) measurements - the benefits, savings and safety issues
Autorzy:
Tadych, J.
Plucińska, A.
Drogowski, J.
Paribek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192130.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
wysad solny
eksploatacja otworowa
georadar otworowy
badania geologiczne
pomiary geofizyczne
model 3D złoża soli kamiennej
salt dome
solution mining
borehole georadar
Ground Penetrating Radar
geological investigation
geophysical logs
3D model of rock salt deposit
Opis:
Złoże soli kamiennej „Mogilno I”, eksploatowane otworowo od 1986 r. przez Inowrocławskie Kopalnie Soli „Solino” S.A. od lat jest coraz lepiej rozpoznawane, stosując różnorodne metody badań. W ostatnich latach zasięg złoża i jego budowa wewnętrzna zostały doprecyzowane nowoczesnymi pomiarami georadarem otworowym. Całość dotychczasowych badań geologicznych została zweryfikowana i przedstawiona w formie modelu 3D złoża, co stanowi podstawę aktualizacji dokumentacji geologicznej złoża, podnosząc jednocześnie bezpieczeństwo eksploatacji i środowiska. Obecnie pomiary georadarem otworowym stanowią istotne narzędzie standardowego pakietu prac rozpoznawczych w IKS Solino S.A.
Rock salt deposit „Mogilno I”, exploited through boreholes since 1986 by Inowrocławskie Kopalnie Soli “Solino” S.A., has been better and better explored, using diverse methods. Range and internal geological structure of a salt dome has been clarified applying modern measurements - borehole georadar (Ground Penetrating Radar – GPR). The whole of geological investigations have been verified and presented as a 3D model of a deposit, that is base of geological documentation update, increasing at the same time safety of the exploitation process and natural environment as well. Nowadays borehole georadar surveys are crucial tool at Solino's standard exploration package.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 5--12
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie jednolitej bazy danych geologicznych do tworzenia cyfrowego modelu geologicznego złoża węgla brunatnego Złoczew
Use of geological database to acquisition of Złoczew brown coal deposit geological model
Autorzy:
Borowicz, A.
Duczmal, M.
Ślusarczyk, G.
Frankowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170613.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
złoże węgla brunatnego
bazy danych
model przestrzenny
model cyfrowy
model złoża
zagospodarowanie złóż
brown coal deposit
databases
spatial model
digital model
deposit model
development of deposits
Opis:
W artykule, w sposób syntetyczny przedstawiono realizowane w ostatnich latach prace nad Jednolitą Bazę Danych Geologicznych złoża węgla brunatnego Złoczew oraz wykorzystaniem jej przy aktualnie opracowywanym cyfrowym modelu geologicznym złoża. Tworzony w systemie MineScape przestrzenny model geologiczny złoża Złoczew, zarówno odwzoruje stan wiedzy o złożu na podstawie posiadanej dziś dokumentacji geologicznej, jak i pozwoli w przyszłości na aktualizowanie go nowymi informacjami geologicznymi o złożu z odwierconych otworów.
In this article Uniform Geological Database of Złoczew brown coal deposit which will be applied to acquisition of geological model of this deposit was presented. This MineScape System geological model bases on actual state of geological documentaction of Złoczew deposit. In the future updating of the model will be possible.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2014, 55, 2-3; 111-115
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numeryczny model złoża oparty na parametrach jakościowych węgli kamiennych - Założenia Projektu
Numerical model of bituminous coal deposit constructed on the base of coal quality parameters - project assumptions
Autorzy:
Jelonek, I.
Poniewiera, M.
Gąsior, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395013.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo
węgiel kamienny
numeryczny model złoża
coal mining
hard coal
numerical model of deposit
Opis:
Celem projektu jest przygotowanie konkretnych rozwiązań pozwalających wprowadzić do polskiego górnictwa węglowego innowacyjny numeryczny model złoża oparty na parametrach petrograficznych węgli i uzupełniony o ich fizykochemiczne właściwości. Realizacja projektu obejmuje następujące etapy: 1) Stworzenie koncepcji gospodarczego wykorzystania wyników prac badawczych; 2) Opracowanie wersji startowej numerycznego modelu złoża; 3) Rozpoznanie rynku w zakresie zapotrzebowania na proponowane rozwiązanie; 4) Plan zabezpieczenia własności intelektualnej wyników badań oraz proponowanego rozwiązania. Wdrożenie nowej technologii w przemyśle węglowym powinno zapewnić zbyt na proponowane innowacyjne rozwiązanie, które wypełni lukę w dotychczasowych opracowaniach. Ciągle istnieje zapotrzebowanie na gotowe rozwiązania tego typu. Można się zatem spodziewać, że numeryczny model złoża oparty na wynikach badań petrograficznych będzie budził zainteresowanie zarówno w Polsce, jak i za granicą kraju. Jest to konkretne rozwiązanie, które przy odpowiednim rozreklamowaniu powinno znaleźć odbiorców w środowisku z branży zarówno górniczej, jak i koksowniczej czy też energetycznej.
The aim of the project is to develop practical solutions to enter the innovative numerical model of deposit, based on both petrographic characteristics and physicochemical properties of coal, to the Polish coal mining. The project includes the following steps: 1) The concept of economic utilization of research results; 2) The development of prototype version of the numerical model of deposit; 3) Identifying the market demand for the proposed solution; 4) The plan of intellectual property protection of research results and the proposed solution. Implementation of new technology into the coal industry should ensure sales and fill a gap in the existing studies. There is still a need for such ready-made solutions. Therefore, the demand for the numerical model of deposit based on the results of basic research is expected to occur both in Poland and abroad. With proper publicizing, this solution should attract customers from the coal mining, coke and energy sector.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 91; 91-100
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plony i chemizm roślin wielowariantowego doświadczenia na modelowym złożu odpadów paleniskowych energetyki węglowej. Część II (lata 2012 – 2013)
Crops and chemism of plants of a multivariant model experiment on coal combustion waste deposits. Part II (2012 – 2013)
Autorzy:
Siuta, J.
Dyguś, K. H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401139.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
modelowe złoże popiołu
plonotwórcza efektywność
chemizm roślin
komposty
osad ściekowy
nawóz NPK
model ash deposit
yield-forming efficiency
chemism of plants
composts
sewage sludge
NPK fertilizer
Opis:
W doświadczeniu modelowym na gruncie popiołowym badano rekultywacyjną efektywność kompostów wyprodukowanych ze zmieszanych odpadów komunalnych (Radiowo i ZUSOK), kompostów z odpadów zieleni miejskiej (Complex), masy roślinnej trawników osiedlowych (roślinny) i komunalnego osadu ściekowego oraz nawozu mineralnego (NPK – bez nawożenia organicznego). Doświadczenie zapoczątkowano w roku 2005 i kontynuowano do końca roku 2013. Plony roślin zbierano i analizowano w latach 2005, 2006 i 2011–2012. W latach 2007–2010 nie prowadzono zabiegów agrotechnicznych, ograniczając się do obserwacji naturalnej (spontanicznej) sukcesji roślin. Rekultywacyjne dawki kompostów i osadu ściekowego mierzono objętościowo, toteż różniły się one pod względem zawartości suchej masy, zawartości substancji organicznej i składników mineralnych w suchej masie. Sumaryczne plony suchej masy roślin (w latach 2005–2013) były największe w wariancie Complex, następnie w wariantach Radiowo i roślinnym, a najmniejsze w wariancie ZUSOK. Plonotwórcza efektywność nawozu NPK była mniejsza od wariantów kompostowych i osadowego. Natomiast plonotwórcza efektywność osadu ściekowego była mniejsza od jego potencjału nawozowego, ponieważ był on nieustabilizowany i trudny od wymieszania z podłożem. Pokazano potencjał plonotwórczy roślin na doświadczalnych złożach odpadów paleniskowych nawożonych kompostami i osadami ściekowymi oraz przykłady obiektów zastosowania osadów ściekowych do biologicznej rekultywacji składowisk i zwałowisk.
Reclamation efficiency of composts produced from the mixture of municipal waste (Radiowo and ZUSOK), urban green waste composts (Complex), housing estate lawn mowing waste (plants) and sewage sludge, as well as mineral fertilizer (NPK – without the use of any organic fertilizer), was assessed in a model experiment on an ash soil. The experiment was launched in 2005 and continued until the end of 2013. Crops were collected and subjected to the analysis in 2005, 2006 and between 2011 and 2012. In the period between 2007 and 2010 no agrotechnical treatments were carried out, with the experiment being limited to mere observation of the natural (spontaneous) succession of plants. Reclamation doses of composts and sewage sludge were measured quantitatively, therefore they differed in the content of dry matter as well as in the contents of organic substances and minerals in the dry matter. The largest aggregated dry matter yield of plants (2005–2013) was reported in the Complex variant, and similarly, in the Radiowo and plant variants, whereas the ZUSOK variant reported the lowest aggregated dry matter field of plants. The yield-forming efficiency of NPK fertilizer was lower than in the case of compost and sludge variants. However, the field-forming efficiency of sewage sludge was lower than its fertilization potential as it was unstable and difficult to mix with the experimental soil. The results showed the yield-forming potential of plants on the experimental coal combustion waste deposits fertilized with composts and sewage sludge as well as the examples of the sites where sewage sludge could be used for the biological reclamation of landfills and spoil tips.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2015, 42; 47-62
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model geologiczny złoża kopaliny – sposób konstrukcji, rola i znaczenie w procesie planowania i harmonogramowania eksploatacji
The geological model of deposit – the method of construction, role and meaning in the process planning and scheduling of exploitation
Autorzy:
Kowalczyk, I.
Galica, D.
Dyczko, A.
Kołomański, D.
Mól, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394967.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
LW Bogdanka SA
model geologiczny złoża
strategia spółki
Lublin Coal Bogdanka SA
geological model of the deposit
company’s strategy
Opis:
Lubelski Węgiel Bogdanka SA na początku 2015 roku przedstawiła aktualizację strategii spółki do 2020 roku, która zawierała kilka scenariuszy zakładających dalszy rozwój kopalni i eksploatację w obszarach przylegających do OG „Puchaczów V”. Każdy ze scenariuszy budowany był na podstawie geologicznego modelu złoża i harmonogramu produkcji do sczerpania zasobów, przyjmując różne warianty udostępnienia złóż perspektywicznych. Tak przygotowane harmonogramy były podstawą dla konstrukcji modelu ekonomiczno-finansowego spółki na przyszłe lata. Model złoża to cyfrowa, komputerowa prezentacja złoża kopaliny przedstawiająca wybrane aspekty geologii złoża, w tym jego położenie, geometrię oraz przestrzenne zróżnicowanie jakości. Model złoża to przede wszystkim narzędzie czy też warsztat pracy geologa interpretującego i dokumentującego budowę geologiczną złoża. Ułatwia on stworzenie dokładnego, przestrzennego opisu struktury złoża, jakości kopaliny, warunków hydrogeologicznych, geologiczno-inżynierskich i innych. Możliwości wizualizacyjne stanowiące nieodłączną część narzędzi informatycznych do modelowania złóż ułatwiają zrozumienie budowy geologicznej nawet bardzo skomplikowanych złóż i pozwalają zaprezentować ją w interesujący sposób. Geologiczna baza danych, będąca zwykle elementem systemu do modelowania złoża, ułatwia zarządzanie dużymi zbiorami danych geologicznych i jest niezwykle pomocne przy kontroli jakości tych danych. Początkiem realizacji każdego planu produkcji jest cyfrowy model złoża, który jest fundamentem efektywnego zarządzania bazą zasobową każdej kopalni. W ocenie praktycznej, prawidłowo wykonany model złoża pozwala na dokładne określenie zasobów geologicznych z uwzględnieniem danych jakościowych i ilościowych. Jest on podstawą dla wariantowej analizy harmonogramów produkcji. Niniejszy artykuł przedstawia opis procesu tworzenia modelu geologicznego dla złóż perspektywicznych LW Bogdanka SA .
At the beginning of 2015, Lublin Coal Bogdanka SA submitted an updated version the Company’s strategy to 2020, which included several scenarios which assume continued development and exploitation of mines in areas adjacent to the Puchaczów V mining area. Each scenario was built on the basis of the geological model of the deposit and the production schedule for the exhaustion of resources taking in deposits different variants provide prospective deposits . Based on the calculated schedules, the Company’s economic and financial models for the future were created. The geological model is a digital, computer representation of a mineral deposit, representing some aspects such as: its localization, geometry and spatial differentiation of quality minerals. The deposit model is primarily a tool or workshop for geologist interpreting and documenting the geological structure of the deposit. It facilitates the creation of: an accurate description of the spatial structure of deposits, the quality of the mineral, hydrogeology, geological engineering and others. Visualization is an integral part of the tools for modeling deposits which provides an the understanding of the geological structure of complex deposits and allows the user to present it in an interesting manner. The geological database, which is usually part of the system modeling of the deposit, facilitates the management of large collections of geological data and makes it easier to control the quality of the data. The beginning of the implementation of each production plan is a digital model of the deposit, which is the base for the effective management of the resource base of each mine. According to practice, the reliable model of the deposit allows geological resources to be measured precisely, taking the qualitative and quantitative data into account. Respective variants are prepared on the basis of the created model. This article provides a description of the process of creating a geological model for prospective deposits of LW Bogdanka SA .
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 92; 413-425
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie blokowe skał stropowych pokładów węgla LW Bogdanka SA
Block modeling roof coal seam in LW Bogdanka SA
Autorzy:
Dyczko, A.
Kołomański, D.
Kowalczyk, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394253.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
opad skał stropowych
geologiczny model złoża
modelowanie blokowe
zanieczyszczenie urobku
LW Bogdanka
roof fall
geological deposit model
block modeling
contaminants in the winning
Opis:
Znajomość charakterystyki górotworu, wyrażonej ogólną jakością mas skalnych wraz z kombinacjami różnych parametrów geologicznych odgrywa istotną rolę w trakcie prowadzenia eksploatacji. Na podstawie tej informacji o górotworze wybierana jest technika eksploatacji złoża oraz projektowany taki sposób kierowania stropem, aby maksymalnie ograniczyć niebezpieczeństwo wystąpienia obwałów. Niestety często litologia skał stropowych jest tak zmienna, że trudno przewidzieć sposób ich zachowania się, zwłaszcza w momencie naruszenia górotworu eksploatacją. Aktualnie jednym z najczęstszych niekorzystnych zjawisk towarzyszących eksploatacji (zwłaszcza cienkich pokładów węgla) związanych z właściwościami stropu jest jego opad w postaci skały płonnej. Jej pojawienie się w urobku powoduje dodatkowe koszty oraz wpływa na obniżenie parametrów jakościowych produktu handlowego. Szczególnie problematyczne jest to zjawisko w przypadku prowadzenia eksploatacji strugowej, gdzie część stropu w wyrobiskach eksploatacyjnych jest odsłonięta (Dyczko i in. 2015). Artykuł przedstawia opis metodyki prowadzenia na bieżąco szczegółowych badań litologii skał stropowych pokładu węgla w chodnikach przyścianowych oraz w ścianach eksploatacyjnych wraz z postępem ściany. Jak wynika z prowadzonych badań, prognozowanie wielkości opadu stropu na etapie planowania robót górniczych może być istotną wskazówką dla zastosowania odpowiednich środków zaradczych, aby zminimalizować to zjawisko jeszcze przed uruchomieniem ściany. Może to znacząco obniżyć koszt prowadzonego procesu wydobywczego. Do prognozowania wielkości opadu skał przypokładowych posłużono się modelowaniem blokowym, dzięki któremu z powodzeniem określono ilość skały płonnej z opadu stropu, jaka może zanieczyścić urobek w analizowanej parceli wydobywczej. W artykule przedstawiano sposoby modelowania opadu skał stropowych będące efektem prac Zespołu Pracowni Pozyskiwania Surowców Mineralnych IGSMiE PAN i LW Bogdanka SA. W przyszłości proponowana metodyka może być wykorzystana do analizy przebiegu opadu stropu oraz wyliczenia masy opadających skał stropowych oraz kalibracji systemu ciągłego pomiaru jakości urobku w wyrobiskach górniczych.
Knowledge of the characteristics of the rock mass, expressed in terms of the overall quality of rocks, including combinations of different geological parameters and their relative significance to the whole rock mass, plays an important role in the course of mining operation. With this information we select the technique of mining the deposit and try to protect the roof to minimize the roof fall. Unfortunately, the lithology of roof rocks is often so variable that it is difficult to exactly predict their behavior, especially when the rock mass is violated by exploitation. Currently, one of the most of characteristic unfavorable phenomena related to the roof’s properties accompanying the mining operation, in particular mining of thin coal seams is the roof fall. Its appearance in the winning generates additional costs and reduces the quality parameters of the commercial product. This phenomenon is particularly problematic in the case of plow exploitation, where part of the roof in mining excavations is exposed. The article presents a description of the methodology of conducting detailed studies of roof rock lithology of the coal seam in longwall headings and in the longwalls with the current progress of the longwall. As it is clear from the conducted research, forecasting the size of roof fall in the planning stage of the mining operation can be an important indication for the use of appropriate measures to minimize this phenomenon before commencing the longwall, which can significantly reduce the cost of the mining process. To predict the amount of roof fall of the by-seam rocks, block modeling was used, through which the amount of waste rock from the roof fall was successfully determined, which can contaminate the output in the analyzed mining area. The article presented ways of modeling roof fall of rocks which are the result of the works of the Department of Acquisition of Mineral Resources of the Polish Academy of Sciences and LW Bogdanka SA. In the future, the proposed methodology can be used for analysis of the roof fall, for calculating the mass of the roof fall and calibration of continuous system for measuring the quality of the winning in the mine workings.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 92; 427-438
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 34

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies