Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "deklinacja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Deklinacja rzeczowników męskich w podlaskich aktach urzędowych z drugiej połowy XVI wieku
    Declination of Muscular Nouns in Official Files from the Second Half of the Sixteenth Century
    Autorzy:
    Kuryłowicz, Beata Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127789.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    rzeczownik
    deklinacja męska
    norma literacka
    noun
    male declination
    literary norm
    Opis:
    The paper deals with the declination of muscular nouns from the Files or Legal Cases in the Town of Knyszyn in the second half of the sixteenth century against the background of the then state of literature. The author characterizes the forms of cases, seeking to define to what extent they are in accordance with sixteenth-century literary norm. It results from her research that the deviations she has found (few archaisms, suffixes coming into use) have rather an occasional character, and the basic forms of muscular declinations reflect the situation all over Poland.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 247-255
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Poczwara w nayforemnieyszym ięzyku”. O formach typu ćmów, pchłów i piekłów
    „Poczwara w nayforemnieyszym ięzyku” – about forms ćmów, pchłów and piekłów
    Autorzy:
    Traczyk, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943849.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    polish language
    inflexion
    declention
    case
    genitive plural
    fleksja
    deklinacja
    przypadek gramatyczny
    dopełniacz liczby mnogiej
    Opis:
    The ending -ów for nouns in genitive plural was initially typical only for a few words belonging to the second declination type in the Old Slavic language. This ending does not have any other function in the declension system which is why this expansive ending started to connect with other masculine forms ended in a hard consonant and also some of them ended in a soft or harden sound. The ending -ów was not confined only to the masculine gender; some feminine and neuter forms started appearing with the genitive plural form with the ending -ów from the masculine paradigm. This process was particularly strong in XVIIIth and XIXth century. In thie paper, besides the description of this process, the discussion about this problem in XIXth century grammar books of Polish language is also presented.
    Wyrazista i ekspansywna końcówka dopełniacza liczby mnogiej -ów jeszcze w dobie przedpiśmiennej wykroczyła poza swój pierwotny zakres, obejmując nie tylko wszystkie rzeczowniki męskie twardo-, ale też część miękkotematowych. Jej zastosowanie nie ograniczyło się jedynie do rzeczowników męskich. Artykuł dotyczy przejmowania przez formy dopełniacza liczby mnogiej rzeczowników żeńskich i nijakich wyrazistej końcówki -ów z męskiego paradygmatu. Proces ten szczególnie nasilił się w uzusie w XVIII i XIX wieku. Badając charakter, natężenie i zakres zmiany fleksyjnej, zastosowano opracowaną przez Bajerową metodę strukturalną polegającą na badaniu przekrojów synchronicznych, często wykorzystywaną w badaniach historycznojęzykowych. Materiał wyekscerpowany z reprezentatywnego kanonu źródeł pozwolił na opis zjawiska, określenie jego natężenia i charakteru. W artykule została również przedstawiona normatywistyczna dyskusja autorów XIX-wiecznych gramatyk języka polskiego dotycząca rozszerzania się -ów na inne rodzaje.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series; 2015, 4
    2451-1153
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Linguistic argumentation and logic: An alternative method approach in Arabic grammar
    Autorzy:
    Yaacob, Solehah
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437522.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    językoznawstwo
    semantyka
    składnia
    deklinacja
    struktura głęboka
    linguistic thought
    semantic
    syntax
    declension
    deep structure
    Opis:
    Rozprawa podkreśla związek między językową argumentacją a logiką. Argumentacja językowa jest systemem językowym, który stosuje znaczenie wyrażeń ujętych w zdania do zarysowania pełnego znaczenia zdań, w nich bowiem konstytuują się zależności między wyrażeniami. Rzeczywiście, to powiązanie między wyrażeniami wzmacnia całościowe znaczenie począwszy od samych podstaw struktury zdania w logicznym powiązaniu idei. W nim znajduje się relacja między słowami a umysłem, zależna od logiki powiązanych ze sobą wypowiedzi. Aby podkreślić znaczenie przedstawionego wyżej sposobu myślenia, autorka zwraca się ku teorii wczesnej gramatyki arabskiej, ogniskującej się raczej wokół analogii niż anomalii. Nastawienie w systemie na analogię opiera się na podstawowej teorii, która implikuje wspomnianą wyżej relację, choć niektóre współczesne ujęcia odrzucają tę interpretację. W podsumowaniu swojej analizy, autorka uwzględnia podobne teorie gramatyki łacińskiej, które wykazują nastawienie logiczne, będące następstwem powiązania językowej argumentacji z logiką. Konkludując, autorka stwierdza, iż powiązanie słów i logiki okazuje się pojęciem uniwersalnym.
    The author emphasises the relationship between linguistic argumentation and logic. Linguistic argumentation is a language system which uses the meaning of expressions in a sentence to draw the complete meaning of the sentence that constitutes interdependence between the particular expressions. In fact, this connection between expressions enhances the overall meaning based on the very fundamentals of the sentence structure thanks to the logical relationship between ideas, where there lies a relation between words and the mind that is dependent on the logic of combined utterances. In order to justify the above interpretation, the researcher has turned to the theory of the early system of Arabic grammar, which focuses more on the analogical ap- proach rather than anomaly. The analogical approach in the system is based on the underlying theory that implies the aforementioned relationship, even though some modern views may disagree on the interpretation of this issue. To round off the discussion, the author includes similar existing theories on Latin grammar which have shown the logical approach to be a result of the connection between linguistic argumentation and logic. As a result of this discussion, the connection between words and logic is shown to be a universal concept
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2013, 3, 2; 405-427
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konsekwencje zaniku liczby podwójnej w języku łacińskim. Głos w sprawie dualnej genezy piątej deklinacji łacińskiej
    The Consequences of the Loss of Latin Dual Number Concerning the Dual Genesis of the Fifth Declension in Latin
    Autorzy:
    Witczak, Krzysztof Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882891.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    liczba podwójna
    piąta deklinacja łacińska
    łacińska morfologia
    dual number
    fifth Latin declension
    Latin morphology
    Opis:
    Zanik liczby podwójnej we wczesnej, przedliterackiej fazie rozwoju języka łacińskiego wywołał gruntowne zmiany w obrębie deklinacji łacińskiej. Formy dualne o osnowie konsonantycznej, które w zakresie rzeczowników żywotnych (później rzeczowników rodzaju męskiego i żeńskiego) charakteryzowały się prawdopodobnie końcówką *-ē, gen. du. *-ēs (< pie. nom. du. *-eh1, gen. du. *-eh1s), ulegały zazwyczaj pluralizacji (stąd wtórna łacińska końcówka pluralna -ēs < nom. du. *-ē), a niekiedy także kolektywizacji lub syngularyzacji (nom. sg. -ēs < nom. du. *-ē). Ten drugi proces spowodował powstanie piątej deklinacji łacińskiej z cechą -ē-, w obrębie której występują bardzo liczne rzeczowniki pozbawione form liczby mnogiej. Również dawne łacińskie formy dualne zakończone na *-ī (< ie. *-ih1) typu viginti ‘dwadzieścia’ (odnoszące się pierwotnie do grupy rzeczowników nieżywotnych, później do rzeczowników rodzaju nijakiego) zostały przekształcone na skutek regularnych procesów morfologicznych w łacińskie formacje syngulatywne na -iēs, -iēi, które trafiły do piątej deklinacji. Na bazie tych obserwacji autor stawia hipotezę badawczą, że piąta deklinacja łacińska, pojawiła się już okresie przedliterackim jako rezultat zaniku dawnej odmiany dualnej.
    The loss of the dual number in the early pre-literary phase of the development of Latin caused massive changes in the Latin declension. The dual forms of consonant stems, which in animate nouns (later masculine and feminine nouns) were probably characterised by the ending *-ē, gen. du. *-ēs (< PIE nom. du. *-eh1, gen. du. *-eh1s), were generally reinterpreted as plurals (hence the secondary plural ending -ēs < nom. du. *-ē in Latin) and sometimes as collectives or singulars (nom. sg. -ēs < nom. du. *-ē). The latter process led to the formation of the fifth Latin declension with the characteristic -ē-. This category includes very numerous nouns that have no plural forms (singularia tantum). Also the Old Latin dual forms ending in *-ī (< PIE *-ih1) like viginti ‘twenty’ were transformed by regular morphological processes into singulative forms with -iēs, -iēi, which are also in the fifth declension. On the basis of these observations, the author advances the research hypothesis that the fifth Latin declension appeared already in the pre-literary period as a result of the loss of the earlier dual inflection.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 101-120
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fleksja w strukturze i ewolucji języka jako przedmiot badań językoznawczych
    Inflection in the Structure and the Evolution of Language as a Focus of Linguistic Research
    Autorzy:
    Książek-Bryłowa, Władysława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954219.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    fleksja polska
    ewolucja języka
    warianty fleksyjne
    deklinacja
    koniugacja
    Polish inflection
    evolution of the language
    inflectional variants
    declension
    conjugation
    Opis:
    The focus of the author’s interest is the overwiev of various problems within the field of inlection. The author differentiates between the internal and external inflection and highlights paradigmatics and the descriptions of inflectional catergories. According to her, the research perfomed by Jerzy Kuryłowicz marked the breakthrough in the field and resulted in the introduction of the term: isomorphism. Structural descriptions were particularly important (the approaches of I. Bajerowa, M. Honowska,W.Rzepka), as well as normative ones (H. Satkiewicz and W. Książek – Bryłowa). The author compiles also the works concerned with literary language and inflectional categories in the history of the Polish language.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 6; 31-51
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pozostałości liczby podwójnej w języku łacińskim epoki archaicznej
    Remains of Dual Number Forms in Archaic Latin
    Autorzy:
    Witczak, Krzysztof Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878366.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    liczba podwójna
    eliptyczny dual
    łacińska morfologia
    piąta deklinacja łacińska
    dual number
    elliptic dual
    Latin morphology
    Latin fifth declension
    Opis:
    Artykuł przedstawia prawdopodobne ślady liczby podwójnej występujące w języku łacińskim epoki przedklasycznej. Do nich zaliczamy archaiczne formy genetiwu zakończone na -ūs lub rzadziej (po spółgłoskach labialnych) na -ō̩s (< gen. du. *-ous), pojawiające się 23 razy na inskrypcjach łacińskich z II w. p.n.e. (np. Castorus, Cererus, Diovos, hominus, nominus, partus, regus, Salutus, Venerus), a także formy dopełniacza liczby mnogiej rzeczowników trzeciej deklinacji na -ērum (np. bovērum, Iovērum, lapidērum, nāvērum, nucērum, rēgērum), oparte na nom.-acc. du. na -ē, występujące w tekstach literackich epoki archaicznej, np. bovērum ‘wołów’ (pierwotnie ‘dwóch wołów’) ← nom.-acc. du. *bovē ‘dwa woły’ ← nom. sg. bōs m. f. ‘wół, krowa’. W trakcie procesu zanikania liczby podwójnej pojawiły się gruntowne zmiany w obrębie deklinacji łacińskiej, na skutek których ukształtowała się w obrębie 3 deklinacji specyficzna odmiana dualno-pluralna z charakterystyczną cechą -ē-. Zanik liczby podwójnej odbywał się albo poprzez pluralizację form dualnych, albo poprzez ich kolektywizację i syngularyzację. Ostatecznym rezultatem tych złożonych procesów morfologicznych było uformowanie się osobnej piątej deklinacji łacińskiej.      
    The paper describes the possible traces of dual number forms preserved in the Latin language of the archaic period. Certain epigraphic sources of the 2nd century BC contain a total of 23 examples of third declension genitive forms ending in -us or rarely (after labial consonants) -ō̩s (e.g. Castorus, Cererus, Diovos, hominus, nominus, partus, regus, Salutus, Venerus). We can also distinguish genitive plural forms in -ērum (e.g. bovērum, Iovērum, lapidērum, nāvērum, nucērum, rēgērum), which seem to derive from the nominative-accusative du. in *-ē, e.g. bovērum ‘of oxen’ (originally ‘of two oxen’) ← nom.-acc. du. *bovē ‘two oxen’ ← nom. sg. bōs m. f. ‘ox, cow’. The loss of the dual number in the early phase of the development of the Latin language caused massive changes in the Latin declension. Highly specific dual-plural forms of consonant stems characterised by the feature -ē- (cf. *bovē ‘two oxen’, gen. bovērum ‘of oxen’) must have existed within the third Latin declension. Old “petrified” dual forms were generally reinterpreted as plurals (i.e. nom. du. *-ē → nom. pl. -ēs) and sometimes as collectives or singulars. The latter morphological processes led to the formation of the Latin fifth declension.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 3; 37-58
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polski leksykon japońskich terminów gramatycznych jako wyzwanie międzykulturowe
    Polish Lexicon of Japanese Grammatical Terms as a Cross-cultural Challenge
    Autorzy:
    Jabłoński, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192556.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    język japoński
    opis gramatyczny
    elementy imienne
    deklinacja
    leksykon gramatyczny
    Japanese language
    grammar
    typology
    morphology
    cross-cultural challenges
    Opis:
    Komunikacja międzykulturowa kojarzy się z działaniem na styku różnych środowisk kulturowych i komunikacyjnych. Nie inaczej rzecz ma się w przypadku kompilacji polskiego leksykonu japońskich terminów gramatycznych, jaki powstaje obecnie w ramach grantu NCN (OPUS 10, panel HS2, projekt numer 2015/19/B/HS2/00147) w Katedrze Orientalistyki (Wydział Neofilologii) UAM. Wyzwania, jakie stoją przed projektem, wydają się interesujące zarówno z punktu widzenia niezbędnych decyzji opisowych, jak i interdyscyplinarnych (w tym: z rozróżnieniem na poziomie dyscyplin językoznawstwa ogólnego i japońskiego). W ramach artykułu wyzwanie to podjęto w kontekście próby przedstawienia zarysu projektu odbiorcy polskiemu.
    Cross-cultural communication is associated with the activity on the verge of heterogeneous communication environments. It is no different in the case of compilation of the Polish lexicon of Japanese grammatical terms, currently being edited at the Poznań Adam Mickiewicz University Chair of Oriental Studies (Faculty of Modern Languages and Literatures), as a result of the Polish National Science Centre grant (OPUS 10, panel name HS2, project number 2015/19/B/HS2/00147). The challenges related to the project may be considered interesting with regard both to the unavoidable decisions on the insight into the source code and the choice of the target description techniques. In the paper, the challenge is described in the context of presenting the outline of the project to a Polish reader of the lexicon.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2018, 3, 2
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Book review: Leszek Berezowski, Piotr Kładoczny, Jak redagować przekłady angielskich dokumentów prawniczych i gospodarczych? Poprawna polszczyzna dla tłumaczy [How to edit translations of English legal and economic documents? Correct Polish language for translators], Warsaw, C.H. Beck Sp. z o.o. 2022, 235 pages (ebook), ISBN 978-83-8235-943-5
    Recenzja książki: L. Berezowski, P. Kładoczny Jak redagować przekłady angielskich dokumentów prawniczych i gospodarczych? Poprawna polszczyzna dla tłumaczy
    Autorzy:
    Bartoszewski, Maksymilian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38077564.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    legal translation
    domestication
    formulaic expressions
    habitual collocations
    declension
    binomials
    punctuation
    deverbalisation
    tłumaczenie prawnicze
    udomowienie
    utarte zwroty
    kolokacje
    deklinacja
    binominalna nomenklatura
    interpunkcja
    dewerbalizacja
    Opis:
    This review discusses key difficulties in the translation of legal English documents into Polish (or the other way around) as identified by Berezowski and Kładoczny in their book Jak redagować przekłady angielskich dokumentów prawniczych i gospodarczych? Poprawna polszczyzna dla tłumaczy. The authors argue that, despite fluency in two or more languages, professional translators often take their mother tongue for granted. This in turn leads to proliferation of semantic (and syntactic) calques from English and, as a result, greater homogenisation of the Polish language. Moreover, they point out that the lack of naturalness in legal translation may be quite misleading to the recipient, thus recommending adopting, to some extent, the domestication strategy along with the functional approach.
    Niniejszy artykuł wskazuje kluczowe trudności w tłumaczeniu angielskich dokumentów prawnych na język polski (lub odwrotnie) omówione przez Leszka Berezowskiego i Piotra Kładocznego w książce Jak redagować przekłady angielskich dokumentów prawniczych i gospodarczych? Poprawna polszczyzna dla tłumaczy. Autorzy argumentują, że pomimo biegłej znajomości dwóch lub więcej języków zawodowi tłumacze często traktują swój język ojczysty jako coś oczywistego. To z kolei prowadzi do mnożenia semantycznych (i składniowych) kalk z języka angielskiego, a w rezultacie do większej homogenizacji języka polskiego. Co więcej, wskazują oni, że brak naturalności w tłumaczeniu prawniczym może być mylący dla odbiorcy. Zalecają tym samym przyjęcie, do pewnego stopnia, strategii udomowienia wraz z podejściem funkcjonalnym.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2024, 20, 1; 51-63
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauczanie polskiej deklinacji i składni w grupach wschodniosłowiańskich
    The didactics of polish declension and syntax in groups of east slavic students
    Autorzy:
    Izdebska-Długosz, Dominika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034552.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    język polski jako obcy
    kontrast językowy
    nauczanie kontrastywne
    deklinacja
    składnia
    osoby rosyjskojęzyczne
    studenci ze Wschodu
    Polish as a Foreign Language
    linguistic contrast
    contrastive teaching
    declension
    syntax
    Russian-speaking students
    students from the East
    Opis:
    W niniejszym tekście omówiono nauczanie deklinacji i składni polskiej w ujęciu kontrastywnym na przykładzie nauczania osób dorosłych ze Wschodu, znających język rosyjski jako język pierwszy lub drugi. Przedstawiając kontekst teoretyczny nauczania J2 w kontraście z J1, akcentuje się, że współcześnie korzystamy zarówno ze zdobyczy analiz kontrastywnych J1 i J2, jak i analizy błędów i znajomości zjawiska interferencji. Przedstawia się postulat konfrontatywności w nauczaniu JPJO osób ze Wschodu, który przewija się przez całą polskojęzyczną literaturę glottodydaktyczną.  W artykule zaprezentowano techniki dydaktyki polskiej deklinacji i składni w kontraście z językiem rosyjskim zaczerpnięte z książki autorki Polski dla nas 1. Польский для нас1. Deklinacja i składnia kontrastywnie dla Słowian wschodnich (A2–B2). Podzielono je na dwie grupy: ćwiczenia jednojęzyczne i dwujęzyczne. Zwrócono przy tym uwagę, iż znajomość J1 grupy uczących się przez lektora znacząco wspomaga nauczanie w kontraście, jednak nie jest warunkiem sine qua non tego typu dydaktyki.
    In this paper, teaching Polish as a Foreign Language to adults from the east, that is, the inhabitants of former Soviet republics speaking Russian as their first or second language is used an example of the didactics of Polish declension and syntax from the perspective of contrastive linguistics. While presenting the theoretical context of didactics contrasted with L1, it is stressed that nowadays that the contrastive analyses of L1 and L2, error analysis and the knowledge of the phenomenon of interference are all employed in teaching. The postulate of applying a confrontative approach in teaching PFL to people from the east, which is which is supported by Polish research tradition, is presented in the article. In the article, the techniques of the Polish didactics of declension and syntax contrasted with the Russian language have been derived from the book Polski dla nas 1 [Polish for us 1]. Польский для нас 1. Deklinacja i składnia kontrastywnie dla Słowian wschodnich (A2-B2) [Declension and syntax for East Slavic students from the contrastive perspective (A2-B2)]. The techniques have been divided into two groups: monolingual exercises and bilingual exercises. It has been stressed that the knowledge of L1 of the students taught by a tutor is significantly facilitated by teaching with the use of the contrastive approach, yet it is not a condition sine qua non for such type of didactics.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2021, 28; 117-132
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Gazeta Polska Bukowiny” jako źródło do badań współczesnej polszczyzny pisanej na Ukrainie
    The Magazine “Gazeta Polska Bukowiny” as a Source for the Study of Contemporary Written Polish in Ukraine
    Autorzy:
    Krawczuk, Ałła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38453581.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    polszczyzna pisana na Ukrainie
    „Gazeta Polska Bukowiny”
    źródło materiałowe
    interferencja
    norma językowa
    deklinacja rzeczownika
    korpus elektroniczny
    written Polish in Ukraine
    "Gazeta Polska Bukowiny"
    source material
    interference
    language norm
    declension of a noun
    electronic corpus
    Opis:
    This article presents the magazine Gazeta Polska Bukowiny [The Polish Gazette of Bukovina], which has been published in Ukraine since 2007, as a source for the study of contemporary written Polish under the conditions of its contact with other languages in Ukraine. The analysis is set against the background of research on the press of the Polish national minority in the country. The article offers a discussion of the advantages and prospects of the linguistic study of texts published in Gazeta Polska Bukowiny, including the use of the electronic corpus of this periodical as a research tool. The study outlines the characteristics of the magazine (time of publication, structure, topics of texts, their authors, editing) and, in the most general terms, the scope of deviations from the general Polish norm, which can be analysed on the basis of texts written by people of Polish descent. The linguistic specificity of these texts is more precisely illustrated on the example of case forms of nouns which deviate from their normative Polish equivalents. The author considers the potential impact of interference resulting from contact between Polish and Ukrainian and – directly or indirectly – Russian, which functions in Ukraine alongside the official language of the country.
    Celem publikacji jest przedstawienie „Gazety Polskiej Bukowiny”, ukazującej się od 2007 roku na Ukrainie, jako źródła do badań nad współczesną polszczyzną pisaną w tym kraju w warunkach jej kontaktu z innymi językami. Na tle pokazania stanu badań nad językiem prasy polskiej mniejszości narodowej na Ukrainie omawia się zalety i perspektywy studiów językoznawczych prowadzonych na materiale tekstów „Gazety Polskiej Bukowiny”, w tym także z uwzględnieniem – jako narzędzia badawczego – utworzonego na potrzeby naukowe elektronicznego korpusu tego periodyku. Podaje się charakterystykę gazety (czas wydawania, struktura, zakres tematyczny publikacji, ich autorzy, redakcja) i najogólniej określa się zasięg odstępstw od ogólnopolskiej normy językowej, które można analizować na podstawie tekstów publikacji pisanych przez osoby polskiego pochodzenia. Dokładniej zaś specyfikę językową ilustruje się na przykładzie deklinacyjnych form rzeczownika odbiegających od normatywnych odpowiedników ogólnopolskich. Przytacza się komentarze o możliwych wpływach zewnątrzinterferencyjnych w wyniku kontaktów polszczyzny z językiem ukraińskim i – bezpośrednio lub pośrednio – rosyjskim, który aktywnie funkcjonuje na Ukrainie obok języka państwowego.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2021, 45
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Formy gramatyczne autosemantycznych części mowy w językach polskim i ukraińskim
    Grammatical forms of autosemantic parts of speech in Polish and Ukrainian
    Autorzy:
    Łesiuk, Mykoła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3200687.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    formy gramatyczne
    formy wspólne i zróżnicowane
    formy męskoosobowe i żeńsko-rzeczowe
    części mowy
    tematy rzeczownika i końcówki przypadkowe
    deklinacja i przypadki
    uzasadnienia historyczne
    grammatical forms
    common and differentiating forms
    masculine personal and feminine non-personal forms
    parts of speech
    noun stems and case endings
    declension and cases
    historical reasons
    Opis:
    Autor artykułu rozpatruje wspólne i odróżniające cechy w formach gramatycznych autosemantycznych części mowy spokrewnionych języków polskiego i ukraińskiego, badając przyczyny różnic między nimi. Opierając się na wieloletniej praktyce wykładania na uczelni wyższej, zwraca szczególną uwagę na zagadnienia, które są najbardziej skomplikowane dla ukraińskich studentów w trakcie studiowania przez nich języka polskiego. Jedną z ważnych różnic jest obecność w języku polskim form męskoosobowych w obrębie każdej części mowy. Są więc omawiane te formy w systemie odmiany rzeczownika, przymiotnika, zaimka, liczebnika i czasownika. Ważne w artykule są uzasadnienia historyczne wybranych zjawisk gramatycznych.
    The author of this article analyses the common and differentiating grammatical forms of autosemantic parts of speech in the related Polish and Ukrainian languages, while examining the causes of differences between them. Relying on many years’ of his lecturing experience gained at a higher education institution, he focuses primarily on the issues that are the most complicated for Ukrainian students when studying Polish. One of the major differences is the presence of masculine personal forms of each part of speech in Polish. Hence, the forms are discussed in the inflection/conjugation systems of nouns, adjectives, pronouns, numerals, and verbs. Historical reasons for the selected grammatical phenomena play an important role in the article.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2022, 799, 10; 27-38
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies