Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "crown architecture" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Drewno reakcyjne a architektura korony drzewa
    Reaction wood and tree crown architecture
    Autorzy:
    Tulik, M.
    Jura-Morawiec, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/973961.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    korony drzew
    ksztaltowanie pokroju
    drewno kompresyjne
    drewno tensyjne
    drewno reakcyjne
    leśnictwo
    drzewa leśne
    pokrój
    reaction wood
    compression wood
    tension wood
    tree crown architecture
    auxin
    gravity
    Opis:
    The structure of reaction wood, both compression in coniferous and tension in dicotyledonous trees is described. The mechanism of reaction wood formation and its deposition in main stem and lateral branches in respect to tree crown architecture is also discussed.
    Źródło:
    Sylwan; 2011, 155, 12; 808-815
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Forestry and water budget of the lowlands in northeast Germany - consequences for the choice of tree species and for forest management
    Leśnictwo i bilans wodny na nizinach północno-wschodnich Niemiec - konsekwencje doboru gatunków drzew i gospodarki leśnej
    Autorzy:
    Muller, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/292792.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    architektura koron drzew
    bilans wodny
    ewapotranspiracja
    gatunki drzew
    infiltracja wody
    intercepcja
    lizymetry leśne
    crown architecture
    evapotranspiration
    forest lysimeter
    interception
    seepage water
    tree species
    water budget
    Opis:
    The lowlands in northeast Germany are among the driest and at the same time the most densely wooded regions in Germany. Low annual precipitation between 500 and 600 mm and the light sandy soils with their low water storage capacity and high porosity lead to limited water availability. Therefore the hydrological functions of forests play an important role in the fields of regional water budget, water supply and water distribution. To investigate the water consumption of different tree species, lysimeters were installed at Britz near Eberswalde under comparable site conditions. Nine large-scale lysimeters, each with an area of 100 m² and 5 m deep, were built in the early 1970s. In 1974 the lysimeters were planted with Scots pine (Pinus sylvestris L.), common beech (Fagus sylvatica L.), larch (Larix decidua L.) and Douglas fir (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) as experimental stands of 0.3 ha each according to the usual management practices. The areas surrounding the lysimeters were planted similarly. The tree species is of outstanding importance for deep seepage under forest stands. Under the given precipitation and soil conditions, the course of interception and hence, the amount of seepage water depend on the crown structure in the stand. Depending on the amount of interception of the tree canopy and the duration of the leaching phase in spring, the mixed stands range between pure pine and pure beech. Making use of silvicultural methods and adequate stand treatment, forestry is able to control the water budget of landscapes.
    Niziny północno-wschodnich Niemiec należą do najbardziej suchych i jednocześnie najbardziej zalesionych regionów Niemiec. Niski roczny opad (500-600 mm) i lekkie, piaszczyste gleby o małej pojemności retencyjnej i dużej porowatości są powodem ograniczonej dostępności wody. Dlatego hydrologiczne funkcje lasu mają duże znaczenie dla regionalnych bilansów wodnych, zaopatrzenia w wodę i jej dystrybucji. Aby zbadać zużycie wody przez różne gatunki drzew, w Britz koło Eberswaldu zainstalowano lizymetry w porównywalnych warunkach siedliskowych. Dziewięć dużych lizymetrów o powierzchni 100 m² i głębokości 5 m każdy zbudowano we wczesnych latach siedemdziesiątych XX w.. W 1974 r. lizymetry obsadzono sosną zwyczajną (Pinus sylvestris L), bukiem zwyczajnym (Fagus sylvatica L.), modrzewiem europejskim (Larix decidua L.) i daglezją zieloną (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco), tworząc eksperymentalne stanowiska zgodnie ze zwykłą praktyką leśną. Powierzchnie otaczające lizymetry obsadzono podobnie. Gatunek drzewa wpływa znacząco na głębokie przesiąkanie wody w stanowisku leśnym. W danych warunkach opadowych i glebowych przebieg intercepcji, a stąd i ilość infiltrującej wody, zależy od struktur koron drzew w stanowisku. Ze względu na rozmiary intercepcję przez korony drzew i długość wiosennej fazy wypłukiwania mieszane stanowiska mieszczą się między monokulturą sosnową i bukową. Dzięki stosowaniu metod upraw leśnych i odpowiednich zabiegów w stanowisku leśnictwo zdolne jest kontrolować bilans wodny w krajobrazie.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2009, no. 13a; 133-148
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The uncrowned “Bohemian king” and his “bible” castle. Blatná as commisioned by the highest burgrave of Prague castle, Zdeňek Lev of Rožmitál, around the years 1520–1530
    Autorzy:
    Czechowicz, Bogusław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312174.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    architecture
    castelology
    biblicisms
    late gothic
    early renaissance
    Bohemian Crown
    representation of power
    Opis:
    This article presents a new interpretation of the ideological message of Blatná Castle after its expansion by Benedikt Ried, commissioned by Zdeňek Lev of Rožmitál around 1520–1530. The key to deciphering the biblical code of the residence of this powerful magnate is found in two columns standing in front of the castle façade, which have not been included in previous research. Their dilapidated state, as well as residually legible profile forms and ornaments, un equivocally point to their dating back to the time of Ried’s expansion. In the history of art, they are a well- known imitation of the bronze pillars of Jachin and Boaz, placed in front of the Old Testament Temple of Solomon. The expressive oriels of the part of the castle erected by Ried may be a reference to a diagram similar to a pentagram, often appearing on the pages of codices called the clavicula Salomonis. In the beginning, they contained the instructions of the great biblical king to his son Roboam. This is reflected in the family situation of the builder, as it is generally agreed that Blatná Castle was built by Zdeněk Lev in connection with the marriage of his son Adam. References to Solomon were quite common at the time, both at Prague Castle and at the residences of several Silesian dukes. They should not be surprising in the case of someone who, for more than 20 years (1507–1530), was the most important person in the state after the ruler (the highest burgrave of Prague Castle). Zdeněk Lev was a very active and influential politician with a Catholic orientation and nationalist, Bohemian disposition, who liked to moralize and judge and use biblical examples or episodes from Bohemian history. 
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 15; 50-66
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pałac Przebendowskich w Warszawie i geneza jego architektury
    Przebendowski Palace in Warsaw and the genesis of its architecture
    Autorzy:
    Sito, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26469664.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Przebendowscy – ród
    Warszawa
    Wiedeń
    architektura rezydencjonalna
    podskarbi koronny
    czasy saskie
    Przebendowski – family
    Warsaw
    Wien
    residential architecture
    Crown Treasurer
    Saxon era
    Opis:
    Warszawski, poźnobarokowy pałac podskarbiego wielkiego koronnego Jana Jerzego Przebendowskiego, zbudowany – jak wskazują nieznane dotąd źródła – w latach 1720–1727, od dawna zwracał uwagę historyków architektury swoją szczególną formą. Reprezentuje on typ wolnostojącej rezydencji, z corps-de-logis zasadniczo piętrowym, opatrzonym prostokątnymi, jednoosiowymi alkierzami w narożach. Tym, co wyróżnia go spośród licznych stołecznych pałaców epoki Augusta II, są dwie sprzężone ze sobą, dwupiętrowe bryły wbudowane w korpus na osi głównej pałacu: od ogrodu czworobok mieszczący na kolejnych kondygnacjach westybul i salę, od frontu zaś stojący owal wysunięty ku dziedzińcowi honorowemu, mieszczący klatkę schodową prowadzącą na piano nobile. Zastosowanie w bryle rzadkiego w Polsce owalu o zaskakującej funkcji komunikacyjnej jest najbardziej charakterystycznym motywem budowli. Organizacja przestrzenna obiektu kieruje naszą uwagę na krąg architektury pałacowej Wiednia przełomu XVII i XVIII wieku. Szczególne analogie łączą warszawską budowlę z projektami takich architektów, jak Johann B. Fischer von Erlach, Giovanni Battista Alliprandi, czy Johann Lucas von Hildebrandt. Teza o posłużeniu się w Warszawie projektem jednego z wiedeńskich architektów epoki Reichstilu nabiera wiarygodności w świetle informacji o przeznaczeniu pałacu na siedzibę nie własną podskarbiego, ale jego przyrodniego brata stryjecznego – Jana Przebendowskiego, pełniącego w 1714–1715 roku funkcję posła Rzeczypospolitej w Wiedniu. Wywyższenie rodu przez budowę okazałej siedziby było typowym przejawem barokowej magnificentii, postawy bliskiej szczególnie awansującym dopiero rodom, do jakich należeli Przebendowscy.
    The late Baroque palace of the Grand Treasurer of the Crown, Jan Jerzy Przebendowski in Warsaw, built – as previously unknown sources indicate – in the years 1720–1727, has long attracted the attention of architectural historians with its distinctive form. It represents a type of detached residence, with corps-de-logis essentially two-story, with rectangular, single-axis pavillons at the corners. What distinguishes it from the numerous capital palaces in the era of Augustus II are two interconnected, two-storey blocks built into the body on the main axis of the palace: from the garden, a quadrilateral with a vestibule and a hall on successive storeys, and from the front, an oval protruding towards the front courtyard, with a staircase leading to the piano nobile. The use of an oval, rare in Poland, with a surprising communication function, is the most characteristic motif of the building. The spatial organization of the Przebendowski's palace directs our attention to the circle of palace architecture in Vienna at the turn of the 17th and 18th centuries. Particular analogies connect the Warsaw building with the designs of such architects as Johann B. Fischer von Erlach, Giovanni Battista Alliprandi, and Johann Lucas von Hildebrandt. The thesis that the design of one of the Viennese architects of the Reichstil era was used in Warsaw gains credibility in the light of the information about the Przebendowski's intent of future use, not as his own seat, but his half-cousin – Jan Przebendowski, who in 1714–1715 served as an envoy of the Polish Commonwealth in Vienna. The exaltation of the family by creating a magnificent residence was a typical manifestation of the Baroque magnificentia, an attitude which was particularly close to the families in the ascendant, as Przebendowski family was.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 101-118
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gotycka architektura kościoła farnego (Bożogrobców) pw. Świętego Ducha w Przeworsku
    The Gothic Architecture of the Main Parish (Knights of the Holy Sepulchre) Church of the Holy Ghost in Przeworsk
    Autorzy:
    Adamski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14512679.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    church architecture
    Gothic architecture
    Crown Ruthenia
    Knights of the Holy Sepulchre
    rib vault
    lierne vault
    net vault
    pseudo-basilica
    architektura sakralna
    architektura gotycka
    Ruś Koronna
    Bożogrobcy
    sklepienia żebrowe
    sklepienia gwiaździste
    sklepienia sieciowe
    pseudobazylika
    Opis:
    Artykuł stanowi pierwszą w literaturze naukowej monografię gotyckiej architektury kościoła farnego (dawniej Bożogrobców) w Przeworsku, niegdyś prywatnym mieście rodu Tarnowskich na Rusi Koronnej. Na podstawie analizy źródeł pisanych oraz struktury architektonicznej autor proponuje spójną interpretację dziejów budowy świątyni. Omówiony został proces wznoszenia fary, zapoczątkowany zapewne około 1400 r., a także jej XIX- i XX-wieczne przekształcenia. Przedstawiono genezę poszczególnych rozwiązań architektonicznych (typ rzutu, struktura przestrzenna, system konstrukcyjny, kompozycja sklepień), co pozwoliło na wykazanie istotnego miejsca budowli w dziejach architektury gotyckiej w południowej Polsce.
    The article constitutes a monographic study, the first to be found in specialist literature, of the Gothic architecture seen in the main parish (formerly of Knights of the Holy Sepulchre) church of the Holy Ghost in Przeworsk, once a private town of the Tarnowski family in Crown Ruthenia. On the basis of an analysis of the written sources and the building’s architectural structure, the author proposes a coherent interpretation of its construction in historical perspective. The construction process, begun probably ca. 1400, and the 19th- and 20th-century transformations of the structure are discussed. The origins of particular architectural solutions (ground plan type, spatial structure, construction system, vault composition) are discussed, allowing to present the building’s important place in the history of the Gothic architecture in southern Poland.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 2; 5-34
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka fundacyjna podskarbich koronnych w XVI i XVII wieku. Analiza wybranych przykładów
    Fundamentals of the Crown Treasmodlnury’s foundation policy at the end of the 16th and beginning of the 17th century. Initial characterization attempt based on selected examples
    Autorzy:
    Gryglewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519222.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Historia polityczna Polski
    podskarbi koronny
    architektura rezydencjonalna
    architektura sakralna
    XVI wiek
    XVII wiek
    Daniłłowicze – ród
    Ligęzowie – ród
    Polish political history
    Crown Treasurer
    residential architecture
    sacral architecture
    16th century
    17th century
    Daniłłowicz – family
    Ligęza – family
    Opis:
    W systemie rządów dawnej Rzeczypospolitej podskarbi koronny był jednym z najważniejszych centralnych urzędów ministerialnych. Dostojnicy piastujący tę funkcję sprawowali pieczę nad dochodami i wydatkami państwa, odpowiadając bezpośrednio przed sejmem. Niewątpliwie osiągnięcie tej godności stanowiło wyjątkową nobilitację dla przedstawicieli poszczególnych rodów dawnej Polski. W tekście, analizującym wybrane ścieżki kariery podskarbich z przełomu XVI i XVII w., zostały poruszone dwa pytania. Po pierwsze, czy i w jaki sposób objęty urząd przekładał się na politykę fundacyjną? Drugie zagadnienie dotyczy specyfiki tytułowej godności i jej potencjalnego wpływu na działania fundacyjne i umocnienie rodu. Niniejszy tekst jest próbą zestawienia i porównania wybranych postaci podskarbich koronnych działających w czasach Zygmunta III i Władysława IV. W tym okresie funkcję tę sprawowali m.in. przedstawiciele Firlejów, Warszyckich, Ligezów i Daniłłowiczów. Zaproponowana metoda analizy dotyczy dwóch płaszczyzn aktywności dostojników. Z jednej strony przybliża ich ścieżki kariery, z drugiej zaś zestawia je z działalnością fundacyjną, głównie na polu architektonicznym. Ważnym czynnikiem charakteryzującym ten urząd było uposażenie dostojnika dobrami królewskimi, które w niezbędny sposób zabezpieczało jego zadania finansowe. Taka sytuacja dotyczyła zasobnego Jana Firleja. W innych przypadkach uposażenie królewskie wyprzedzało awans na urząd. Wyjątkową pozycją w tym zakresie dysponowali Daniłłowicze. Pojawienie się urzędu podskarbiowskiego w dziejach rodu z jednej strony mogło być oznaką osiągniętej pozycji, w innych przypadkach dopiero przyspieszało ten awans. Materialną oznaką budowanej pozycji były fundacje architektoniczne – rezydencjonalne lub sakralne. Nie ulega wątpliwości, że każda z przeanalizowanych postaci w czytelny sposób aktywizowała swoje działania fundacyjne w okresie sprawowania urzędu. Topograficznie koncentrując swoją uwagę na dobrach rodowych, ale również starając się zachować związek z dworem i administrowanymi królewszyznami. Innym, intersującym uzupełnieniem możliwości, jakie dawał urząd podskarbiego, było prawo umieszczania na emisji monet herbu rodowego.
    In the system of rule of the former Polish-Lithuanian Commonwealth, the Crown Treasurer was one of the most important central ministerial offices. The dignitaries holding this function were in charge of the state’s incomes and expenses, reporting directly to the Seym. Undoubtedly, the achievement of such dignity was an exceptional ennoblement for representatives of individual families of old Poland. In the text analyzing selected career paths of the treasurers from the turn of the 16th and 17th centuries, two questions were raised. First, whether and how the office translated into the foundation policy? The second issue concerns the specificity of the said dignity and its potential impact on the founding activities and strengthening the family. This text is an attempt to compile and compare selected figures of the Crown Treasury from the times of Sigismund III and Władysław IV. During this period, the office was held by, inter alia, representatives of the Firlej, Warszycki, Ligęz and Daniłłowicz families. The proposed method of analysis concerns two levels of activity of dignitaries. On the one hand, it focuses on their career paths, and on the other hand, it compares them with the foundation’s activities, mainly in the field of architecture. An important factor characterizing this office was the emolument of the dignitary with royal goods, which indispensably secured his financial tasks. This was the case with wealthy Jan Firlej. In other cases, the royal salary preceded promotion to office. Daniłłowicze had a unique position in this respect. The appearance of the Treasury Office in the history of the family on the one hand could be a sign of the position achieved, in other cases it only accelerated such promotion. Architectural foundations – residential or religious – were a material sign of building of one’s position. There is no doubt that each of the characters analyzed clearly activated their foundation activities during their term of office. Topographically focusing his attention on the family goods, but also trying to maintain a connection with the court and the administered royal lands. Another, interesting supplement to the possibilities offered by the office of treasurer was the right to place the family coat of arms on coins.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 79-100
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The reproductive capacity of spider mites (Acari: Tetranychidae) population in single and multi-leader apple tree crowns of Elstar and Jonagold cvs
    Rozrodczość populacji przędziorków (Acari: Tetranychidae) w jedno- i wieloprzewodnikowych koronach jabłoni Elstar i Jonagold
    Autorzy:
    Sosna, I.
    Kelm, M.
    Lenort, M.
    Kadłubiec, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11542841.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    reproductive capacity
    spider mite
    Acari
    Tetranychidae
    population
    multi-leader training system
    single-leader training system
    apple tree
    crown
    Elstar cultivar
    Jonagold cultivar
    pest density
    Malus domestica
    tree architecture
    Panonychus ulmi
    Tetranychus urticae
    Opis:
    The present study aimed at finding techniques alternative to chemical control, capable of reducing spider mite density. The experiment was carried out in 7 single-leader and 3 multi-leader training systems. The pest density was compared across the systems and between apple cultivars Elstar and Jonagold showing variable crown densities and trichome cover of leaves. The spider mite mobile stages were more abundant in singleleaders crowns, whereas more eggs were laid in multi-leader crowns. Nevertheless, the egg and the youngest stages survival was reduced in multi-leader crowns probably by the more intensive solar radiation reducing the air RH. The lowest pest abundance was found in the crowns of the V-Gćttingen system, and in the similar, stretched Tatura trellis 2-leader system. These types of crowns should be therefore recommended for integrated and organic apple production.
    Integrowana produkcja owoców wskazuje na potrzebę ograniczeń stosowania pestycydów. Celem badań było poszukiwanie alternatywnych technik redukujących liczebność szkodliwych roztoczy w 7 systemach jabłoni o koronach jednoprzewodnikowych i 3 wielo-przewodnikowych. Porównywano także liczebność przędziorków na odmianach Elstar i Jonagold, różniących się zwartością koron i omszeniem liści. W rozpinanych koronach wielo-przewodnikowym przędziorki składały więcej jaj, jednakże stadia ruchome przędziorków były liczniejsze w koronach jednoprzewodnikowych. Przypuszczalnie w koronach rozpinanych, dzięki lepszemu naświetleniu i obniżeniu wilgotności, liczebność przędziorków była silnie redukowana. W koronach jednoprzewodnikowych najmniejszą ilość przędziorków stwierdzono w typie V-Gćttingen, a wielo-przewodnikowych w koronie Tatura trellis (2 przewodniki), wobec czego te formy koron powinny być szczególnie polecane do integrowanej i ekologicznej produkcji owoców.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2014, 13, 5; 25-38
    1644-0692
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Drudzy po królu. Marszałkowie koronni jako fundatorzy i właściciele rezydencji – inicjatywy warszawskie z XVII–XVIII wieku
    Second after the King. Marshals of the Crown as founders and owners of the residences – Warsaw initiatives from the 17th-18th century
    Autorzy:
    Barczyk, Alina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26469665.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Warszawa
    marszałkowie koronni
    Bielińscy
    Mniszchowie
    Lubomirscy
    architektura rezydencjonalna
    XVIII wiek
    Tylman z Gameren
    czasy saskie
    Warsaw
    Crown marshals
    Bieliński family
    Mniszech family
    Lubomirski family
    residential architecture
    18th century
    Tylman von Gameren
    Saxon era
    Opis:
    Marszałkowie koronni dzięki swojej pozycji polityczno-społecznej i możliwościom finansowym byli w stanie podejmować pełne rozmachu inwestycje architektoniczne. Nie bez znaczenia pozostawała świadomość, jak ważnym elementem kreującym wizerunek jest oprawa wizualna i ceremonialna. Dokładnego omówienia doczekały się sylwetki poszczególnych magnatów (pełniących tę zaszczytną funkcję), a także konkretne, pojedyncze obiekty. Wspomnieć można chociażby mecenat Stanisława Herakliusza Lubomirskiego – którego przejawem było powstanie słynnej Łazienki w Ujazdowie – czy działalność Franciszka Bielińskiego, zamawiającego projekt buduaru u J.A. Meissoniera. Nie podjęto się natomiast wskazania cech wspólnych dla mechanizmów fundacyjnych marszałków, a także udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy – i ewentualnie w jaki sposób – urząd marszałkowski determinował wzmożenie lub zmianę prowadzonej polityki fundacyjnej. Głównym celem niniejszego artykułu jest próba syntetycznego i przekrojowego spojrzenia na aktywność marszałków koronnych w przestrzeni królewskiego miasta Warszawy. Wyróżnić można trzy istotne sposoby zaznaczania swej obecności w przestrzeni urbanistycznej: zakładanie i przejmowanie jurydyk (np. Bielino), fundowanie pomników (np. figura św. Jana Nepomucena przy Placu Trzech Krzyży); wznoszenie lub przekształcanie pałaców i założeń ogrodowych. Interesujących wniosków dostarcza także analiza rozlokowania siedzib marszałkowskich, które w większości znajdowały się przy rezydencjach królewskich (Zamku, Pałacu Saskim), a zarazem przy głównych arteriach komunikacyjnych (np. przy drodze z Woli, na Nowym Świecie). Wybór lokalizacji z pewnością nie był przypadkowy – zwłaszcza w odniesieniu do pałaców pełniących różnorodne funkcje ceremonialne. Refleksja nad specyfiką aktywności fundatorskiej Lubomirskich, Bielińskich i Mniszchów oraz sposobami anektowania przestrzeni urbanistycznej pozwala na przybliżenie zarówno ambicji rodów marszałkowskich, jak i rozwoju przestrzennego Warszawy.
    Thanks to their political and social position and financial resources, Crown Marshals were able to undertake extensive architectural investments. They were also aware of the importance of visual and ceremonial setting. The profiles of individual magnates (who performed this honourable function), as well as specific individual buildings, have been discussed in detail. The patronage of Stanisław Herakliusz Lubomirski – which manifested itself in the creation of the famous Łazienka (bath house) at Ujazdów – or the activity of Franciszek Bieliński, who ordered the design of the boudoir from J.A. Meissonier, can be mentioned here. However, no attempt has been made to indicate the features common to the marshals’ foundation mechanisms, or to answer the questions as to whether – and, if so, how - the marshal’s office determined the intensification or change of its foundation policy. The main goal of this article is an attempt at a synthetic and cross-sectional view of the activity of Crown Marshals in the space of the Royal City of Warsaw. Three important ways of marking their presence in urban space can be distinguished: establishing and taking over juridical estates (e.g. Bielino), founding monuments (e.g. the statue of St. John of Nepomuk at Three Crosses Square), and erecting or transforming residences and gardens. Interesting conclusions are also provided by an analysis of the location of Marshal’s palaces, most of which were situated near royal residences (the Castle, Saxon Palace), and at the same time near main transport arteries (e.g. on the road from Wola or on Nowy Świat Street). The choice of location was certainly not accidental – especially with regard to palaces performing various ceremonial functions. Reflection on the specific nature of the founding activity of the Lubomirski, Bieliński and Mniszech families and the ways in which they annexed urban space allows for a closer look at both the ambitions of the marshal’s families and the spatial development of Warsaw.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 155-183
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies