Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "cover" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Związki bilansu masy lodowców w rejonie Kongsfjordu (NW Spitsbergen) z pokrywą lodową mórz Grenlandzkiego i Barentsa
Correlation between the mass balance of glaciers in the Kongsfjorden area (NW Spitsbergen) and sea ice cover of the Barents and Greenland seas
Autorzy:
Styszyńska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/260913.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:
Morze Grenlandzkie
Morze Barentsa
lodowce
pokrywa lodowa
Barents Sea
glacier
ice cover
Greenland sea
Opis:
The sea ice cover of the Greenland and Barents seas is characterised by great seasonal and interannual changeability which has influence on radiation and heat balance of that region. This changeability is directly observed in changes in atmospheric circulation and further noted in changes in meteorological elements (mainly in air temperature, cloudiness, precipitation and wind). Changes in weather conditions determine both the value of losses of glacier masses in a given balance year and the value of ice masses accumulation. This article tries to find the answer to a question if and to what extent the variability of the extent and rate of the Barents and Greenland seas ice formation is directly reflected in changeability of glaciers masses balance in the region of Spitsbergen. This research was based on the mass balance of two small glaciers located in the region of Kongsfjord, i.e. Austre Brogger and Midre Lovén. The mean monthly values of sea ice cover observed in the Greenland and Barents seas in the period 1972-1994 were used in this research (the values calculated on the basis of 1-week values of these seas ice cover taken from NCDC - Asheville). The values of winter, summer and net balances of the said glaciers were drawn from article by Lefauconnier et al. (1999). In addition, the correlation was examined between the balance Austre Brogger and Midre Lovén glaciers and the changeability of atmospheric circulation described by Niedźwiedź ?circulation types? (2001). The research made use of standard statistical analysis (correlation and regression analysis). Statistically significant correlations have been noted between the values of winter balances of both examined glaciers and the size of ice cover of the Barents and Greenland seas at the initial stage of its formation - in November (r ~ -0.55÷0.64, adj. R2 ~ 0.30÷0.35). The result of analysis of multiple regression indicated that the strongest correlation with ice cover of the Greenland Sea occurs in September, whereas in the Barents Sea in December (R ~ 0.70÷0.83). Changes in sea ice cover observed in that time explain 44% and 65% of changeability in winter balance of Austre Brogger and Midre Lovén glaciers, respectively. These results suggest that the process of heat transfer from the ocean to the atmosphere may by very intensive when the sea is merely covered with ice in the areas on the way of main directions of air mass advection. This will provide favourable condition for clear domination of sea air masses resulting in the increase in air temperature (Styszyńska 2000) and precipitation in the region of NW Spitsbergen. The summer balance of the examined glaciers is influenced by the changes in ice conditions only to a small extent. The only significant correlation with sea ice condition of the Greenland Sea was noted in August. Lack of the discussed correlation in summer is attributed to the influence of insolation and radiation factors whose importance increase during the polar day (as indicated in research by Lefauconnier et al. (1999)).
Źródło:
Problemy Klimatologii Polarnej; 2002, 12; 133-146
1234-0715
Pojawia się w:
Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związek krótkookresowych zmian miąższości pokrywy śnieżnej na Lodowcu Avatsmarka (NW Spitsbergen) z parametrami meteorologicznymi wiosną 2001 i 2002 roku
The relations between short-term changes of the snow thickness on Aavatsmark Glacier (NW Spitsbergen) and meteorological parameters in spring seasons 2001 and 2002
Autorzy:
Grabiec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/260686.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:
pokrywa śnieżna
lodowce
Lodowiec Avatsmarka
snow cover
Aavatsmark Glacier
Opis:
The work has been intended to determine relations between short-term changes of the snow cover thickness on the glacier and meteorological parameters recorded on the glacier and in the glacier vicinity. Short-term relations are regarded as connections between variations of the snow depth on the glacier and the course of meteorological factors in a scale of up to 24-hours. Detailed snow and meteorological measurements were carried out on the equilibrium line (364 m a.s.l.) of Aavatsmark Glacier (NW Spitsber-gen) in two periods: 11 - 30th April 2001 and 12th April - 5th May 2002. The thickness of snow was investigated with the use of Sonic Ranging Sensor SR50 Campbell Scientific Ltd. Meteorological data comes from an automatic weather station located on the glacier?s surface and from meteorological sites on Kaffioyra and Ny-Alesund. All measurements were taken in 10-minute step. Short-term changes of the snow thickness on glaciers in winter seasons are influenced by the precipitation and snow transport. The wind power determines the scale of snow transport. In consequence, the increase of wind speed causes higher intensity of changes of the snow level. The intensity of changes of the snow depth within the range from 0 to 8ˇ10-6 m/s is connected with the average wind speed of 4 m/s and changes intensity over 17ˇ10-6 m/s accompanied the average wind speed 8.7 m/s. The appearance of precipitation in daily or longer time-scale causes the increase of snow thickness and the weakness of relations between changes of the snow depth and the wind speed. In a time-scale of several hours the snow supply leads to the increase of both intensity and amplitude of snow level changes. Significant increase of the intensity and amplitude of changes of snow depth took place over the average wind speed 5 m/s in days without precipitation and over 8 m/s in days with snowfall. Short-term changes of the snow thickness are constrained by availability of an unconsolidated, easy-to-transport material. The major part of that material comes from precipitation. As a result short-term changes of the snow depth are more noticeable during days with precipitation. A thin crust layer on the snow surface has been formed as a result of friction of air masses and snow particles. In emergence of the positive tempe-rature and good radiation conditions in the upper snow layer ice crust can be formed. After stabilization of the snow cover even powerful wind gust can?t start transporting the material and short-term changes of the snow thickness are limited.
Źródło:
Problemy Klimatologii Polarnej; 2004, 14; 107-126
1234-0715
Pojawia się w:
Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie pokrycia terenu i cech geometrycznych działek wzdłuż autostrad oraz dróg ekspresowych w Polsce
Differentiation of land cover and geometric features of parcels along motorways and expressways in Poland
Autorzy:
Borowska-Stefańska, Marta
Wiśniewski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691563.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pokrycie terenu
autostrady
drogi ekspresowe
Polska
GIS
land cover
motorways
expressways
Polska
Opis:
The aim of this work is both to assess differentiation of geometric features of parcels in the immediate neighbourhood of motorways and expressways in Poland (as divided into provinces) as well as to analyze their land cover. In order to achieve this, the authors used data on parcels from the Land Parcel Identification System (LPIS) as well as information on land cover from the Database of Topographic Objects (obtained from the Head Office of Geodesy and Cartography). It was concluded that there is a correlation not only between the existence of motorways and expressways and the land cover along them but also between geometric features of parcels. In those cases when motorway interchanges are located in the vicinity of big cities as it is exemplified, for instance, by the province of Silesia, Mazovia or even Łódź, there is an increase in development intensity in their vicinity. Besides that, parcels tend to be smaller on those areas where the density of motorways and expressways is the greatest.
Celem pracy jest ocena zróżnicowania cech geometrycznych działek bezpośrednio sąsiadujących z autostradami i drogami ekspresowymi w Polsce (z podziałem na województwa) oraz analiza ich pokrycia terenu. Dla jego realizacji wykorzystano dane o działkach pochodzące z systemu LPIS (System Identyfikacji Działek Rolnych) oraz informacje o pokryciu terenu pozyskane z Bazy Danych Obiektów Topograficznych (pozyskane z Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej). Stwierdzono, że występuje zależność nie tylko pomiędzy istnieniem autostrad oraz dróg ekspresowych a sposobem pokrycia terenu wzdłuż nich, ale również pomiędzy cechami geometrycznymi działek. W przypadku, gdy węzły autostradowe znajdują się w pobliżu dużych miast – przykład województwa śląskiego, mazowieckiego czy nawet łódzkiego, wzrasta intensywność zabudowy w ich pobliżu. Ponadto w obszarach, w których istnieje największa gęstość autostrad oraz dróg ekspresowych, działki są zazwyczaj mniejsze.
Źródło:
Space – Society – Economy; 2018, 23; 95-110
1733-3180
2451-3547
Pojawia się w:
Space – Society – Economy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie klimatów lokalnych Torunia – założenia projektu i wstępne wyniki badań
Diversity of Local Climate in Toruń – Outline of the Project and Preliminary Results of Investigations
Autorzy:
Kunz, M.
Uscka-Kowalkowska, J.
Przybylak, R.
Kejna, M.
Araźny, A.
Maszewski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/346885.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:
klimat lokalny
miejska wyspa ciepła
topoklimat
pokrycie terenu
użytkowanie terenu
Toruń
local climate
urban heat island
topoclimate
land cover
land use
Opis:
This paper presents the outline, methodology, and the state of the realization of a research project. Its goal is to study the influence of environmental, dynamic, and anthropogenic factors on meteorological and biometeorological conditions. It is also planned to work out a map of Toruń topoclimates. The research was performed for over a year on the basis of a network of 26 measurement points selected in different places in Toruń and its neighbourhood with automatic registration of basic meteorological elements and thermal imageries from Terra ASTER satellite. The environment geographic information system created in ArcGIS is used for interpolation of individual meteorological elements and for distribution of biometeorological indices. Various spatial data were used such as land cover, land use, localization and height of buildings, digital elevation model (DEM), and present-day colour orthophotomap. Project results relating to the variability of Toruń bioclimatic conditions may be used for organization of tourism and recreation, and the created map of topoclimates for spatial planning and further development of the city.
Praca prezentuje założenia, metodykę oraz stan realizacji projektu naukowo-badawczego, którego celem jest zbadanie wpływu czynników środowiskowych, dynamicznych i antropogenicznych na warunki meteorologiczne i biometeorologiczne wraz z planowanym opracowaniem mapy topoklimatów miasta Torunia. Badania prowadzone są od ponad roku w oparciu o założoną w wybranych miejscach Torunia i okolic sieć 26 punktów pomiarowych z automatyczną rejestracją podstawowych elementów meteorologicznych oraz docelowo satelitarne obrazy termalne pozyskane z satelity Terra ASTER. Zbudowany w środowisku ArcGIS system informacji geograficznej (GIS) wykorzystywany jest do interpolacji rozkładu poszczególnych elementów meteorologicznych oraz rozkładu wskaźników biometeorologicznych. Do tego systemu pozyskano i wprowadzono już wiele danych przestrzennych, jak pokrycie/użytkowanie terenu, lokalizacja i wysokość budynków, model wysokościowy terenu (DEM) oraz aktualną barwną ortofotomapę. Uzyskane w projekcie wyniki dotyczące zmienności warunków bioklimatycznych Torunia będą mogły być wykorzystane w organizacji turystyki i rekreacji, a utworzona mapa topoklimatów w planowaniu przestrzennym i dalszym rozwoju miasta.
Źródło:
Roczniki Geomatyki; 2012, 10, 3; 85-94
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:
Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie albedo Lodowca Scotta (W Spitsbergen)
The 'Albedo' differentiation at Scott's Glacier (W Spitsbergen)
Autorzy:
Siwek, K.
Gluza, A.
Bartoszewski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/260684.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:
pokrywa śnieżna
ablacja
Lodowiec Scotta
Spitsbergen
snow cover
ablation
Scott's Glacier
Opis:
The aim of the present study was the quantitative determination of ?albedo? which is a significant factor influencing the balance of short-wave radiation. The value of surface albedo allows to determine its role in the heat balance of the active surface which in turns influences the ablation level. Studies on the accumulation and ablation conditions of the snow cover commenced on Scott?s Glacier in 1987. On average, the thickness of the frontal part decreased by 75 m, i.e. 2.7 m annually. Decession of the glacier was confirmed by studies carried out in 2001 during which it was found that Scott?s Glacier had decreased in its surface area by over 10% in the period 1986?2001. Three types of active surfaces, i.e.: land, ice and water, play a significant role in the radiation balance of the Arctic. During the summer months practically all the heat reaching the surface of the earth is taken up in thawing the ice. In the summer of 2001, a substantial variation of albedo occurred on Scott?s Glacier. The above changes depended to a large extent on the physical properties of the glacier?s surface. High spatial differentiation of albedo was also observed in the period studied (i.e. the summer of 2001). The lowest values (15-25%) occurred at the front of the glacier which was covered with ice and numerous kryokonite smelts filled with water or polluted with morenic or eolic material. Somewhat higher values (40-60%) were found in the supraglacial river valleys and in the zone of surface water deposits as they turned into slush. The highest albedo values occurred in the firn field where leveled snow, often firn, or fresh wind-blown snow was deposited (60-85%). After the precipitation of the fresh, clean snow, albedo increased and reached values above 88%.
Źródło:
Problemy Klimatologii Polarnej; 2004, 14; 127-132
1234-0715
Pojawia się w:
Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie nawozów zielonych z międzyplonów wsiewek i słomy w uprawie buraka cukrowego. Część III. Zawartość makroskładników w roślinach
The role of green manures, in form of undersown cover crops, and straw in sugar beet cultivation. Part III. Content of macroelements in plants
Autorzy:
Buraczyńska, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41444443.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Tematy:
burak cukrowy
międzyplon wsiewka
obornik
słoma
zawartość makroskładników
content of macroelements
farmyard manure
straw
sugar beet
undersown cover crop
Opis:
Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 1997–2000 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Zawadach, na glebie kompleksu zbożowo-pastewnego mocnego, metodą split-block, w trzech powtórzeniach. Badano dwa czynniki: nawożenie biomasą międzyplonu wsiewki (obiekt kontrolny, obornik bydlęcy, międzyplon wsiewka: lucerna chmielowa, życica westerwoldzka, lucerna chmielowa + życica westerwoldzka), nawożenie słomą jęczmienną (obiekt bez słomy, obiekt ze słomą). W pracy określono zawartość makroskładników (N, P, K, Ca, Mg, Na) w korzeniach i liściach buraka cukrowego. Obornik i biomasa międzyplonów istotnie zmieniały zawartość azotu ogółem, fosforu, potasu i wapnia w korzeniach oraz liściach, a także zawartość magnezu w korzeniach i sodu w liściach buraka cukrowego, w odniesieniu do obiektu kontrolnego. Zawartość wapnia i magnezu w korzeniach buraka cukrowego z kombinacji z biomasą mieszanki lucerny chmielowej z życicą westerwoldzką była istotnie większa, a zawartość azotu ogółem i potasu w korzeniach z kombinacji z biomasą życicy westerwoldzkiej istotnie mniejsze niż w korzeniach z obiektu z obornikiem. Liście buraka cukrowego z obiektu z lucerną chmielową charakteryzowały się istotnie większą zawartością potasu, a z kombinacji z mieszanką lucerny chmielowej z życicą westerwoldzką istotnie większą zawartością wapnia, w porównaniu z zawartością tych składników mineralnych w liściach buraka na oborniku. Nawożenie słomą, w odniesieniu do obiektu bez słomy, wpłynęło na istotny wzrost zawartości azotu ogółem, wapnia i magnezu w korzeniach i liściach oraz fosforu w liściach buraka cukrowego.
The field experiment was carried out in the split-block design with three replications, at the Experimental Farm in Zawady, on a cereal-fodder strong soil, in the years 1997–2000. Two factors were examined: fertilization with undersown cover crop biomass (control treatment, cattle farmyard manure, undersown cover crop: black medic, Westerwold ryegrass, black medic + Westerwold ryegrass), barley straw fertilization (treatments with or without straw). The content of macroelements (N, P, K, Ca, Mg, Na) in sugar beet roots and leaves was determined. The farmyard manure and the biomass of catch crops significantly affected the content of total nitrogen, phosphorus, potassium and calcium in roots and leaves, the magnesium content of roots and sodium content of leaves, compared to those in the control treatments. The content both of calcium and magnesium in roots of sugar beet cultivated in the combination with the biomass of black medic and Westerwold ryegrass mixture was significantly higher, and the content, of nitrogen and potassium in the roots obtained in the combination with the biomass of Westerwold ryegrass was significantly lower than those in the treatment with farmyard manure alone. Sugar beet leaves from the treatment including black medic were characterized by significantly higher potassium content, and the leaves from the combination with the black medic and Westerwold ryegrass mixture contained significantly more calcium, as compared to the content of these elements in the control variant. Straw fertilization resulted in the significant increase in the content of total nitrogen, calcium and magnesium in roots and leaves, and of phosphorus in leaves.
Źródło:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2007, 246; 159-167
0373-7837
2657-8913
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie lasu oraz morfologii terenu w rozwoju pokrywy śnieżnej w Sudetach Zachodnich na przykładzie sezonu zimowego 2003/2004
The role of forest and terrain morphology in snow cover development in the Western Sudety - 2003-2004 winter season case study
Autorzy:
Ojrzyńska, H.
Błaś, M.
Kryza, M.
Sobik, M.
Urban, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973236.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Sudety Zachodnie
morfologia terenu
pomiary terenowe
System Informacji Geograficznej
modele statystyczne
model regresji wieloczynnikowej
pokrywa śnieżna
zmienne niezależne
wysokość pokrywy śnieżnej
snow cover
land category
GIS modeling
Western Sudety
Opis:
GIS method was used to describe changes in factors influencing snow cover depth in relation to land cover category (forested/woodless area) and terrain morphology. In the snow cover increase phase, differences in its depth between forest and woodless area weren't visible. During this phase directional screening/exposure indices were responsible for snow cover differentiation. In maximum water equivalent phase the role of terrain roughness as the factor controlling snow depth was clear. On one hand it depends on land cover type, which is especially visible in characteristic of diverse density and height of forest stand, but on the other hand it depends also on terrain morphology. In the snow cover disappearance phase, stand canopy slows the ablation process down and the snow cover in forest is higher than on the open air area. During the whole winter season, significantly smaller impact of absolute altitude, terrain slope and aspect as factors controlling snow cover depth differentiation in the Western Sudety Mountains was observed.
Źródło:
Sylwan; 2010, 154, 06; 412-428
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie kartograficznych materiałów źródłowych w ocenie realizacji zrównoważonego rozwoju na przykładzie lesistości zachodniej części Rezerwatu Biosfery „Roztocze”
Autorzy:
Cebrykow, Paweł
Kałamucka, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2079554.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
sustainable development
cartographic source materials
forest cover
the “Roztocze” Biosphere Reserve
rozwój zrównoważony
kartograficzne materiały źródłowe
lesistość
Rezerwat Biosfery „Roztocze”
Opis:
Celem podjętych badań jest ukazanie dynamiki zmian przestrzenno-czasowych lesistości jako jednego z podstawowych wyznaczników stosowanych w ocenie rozwoju zrównoważonego w zachodniej części Rezerwatu Biosfery „Roztocze”. Drugim, równorzędnym celem jest wykazanie istotnych cech kartograficznych materiałów źródłowych wykorzystywanych powszechnie w tego typu badaniach oraz ich wpływu na ostateczne wyniki analiz, które stanowią podstawę do formułowania skutecznych i właściwych strategii przyszłego rozwoju, w tym przypadku zarówno Rezerwatu, jak i całego regionu Roztocza. Badaniami objęto zachodnią część utworzonego w 2019 r. Rezerwatu Biosfery „Roztocze” w granicach dwóch subregionów: Roztocza Gorajskiego i Roztocza Szczebrzeszyńskiego, charakteryzujących się zbliżonymi cechami środowiska wynikającymi z występowania utworów lessowych. Od lat 30. do lat 90. XX w. powierzchnia lasów zwiększyła się ze 146,82 do 153,5 km2, co oznacza, że wskaźnik lesistości wzrósł z 28,3% do 29,6%. W latach 1989–2017 nastąpiło znaczne zwiększenie powierzchni lasów, czego efektem był wzrost lesistości do 38,3%. Wykorzystanie najnowszych materiałów kartograficznych daje możliwość poznania stanu obecnego, dokonania oceny tempa zmian oraz ich prognozowania. Analiza zmian lesistości jest szczególnie przydatna w ocenie implementacji rozwoju zrównoważonego, który dla regionu Roztocza jest kierunkiem pozwalającym na zachowanie jego unikatowości i tożsamości.
The aim of the undertaken research is to show the dynamics of spatial and temporal changes in forest cover as one of the basic development direction used in the assessment of sustainable development in the western part of the “Roztocze” Biosphere Reserve. The second, parallel objective, is to demonstrate the important cartographic features of the source materials commonly used in this type of research and their influence on the final results of the analyses, which form the basis for formulating effective and appropriate strategies for future development in this case of both the Reserve and the entire Roztocze region. The research covered the western part of the “Roztocze” Biosphere Reserve established in 2019, within the boundaries of two subregions: the Goraj Roztocze and the Szczebrzeszyn Roztocze, characterised by similar environmental features resulting from the occurrence of loess formations. From the 1930s to the 1990s of 20th century the forest area increased from 146.82 to 153.5 km2, which means that the forest cover ratio increased from 28.3% to 29.6%. From 1989 to 2017, there has been a significant increase in forest area. The forest cover in the area increased to 38.3%. The use of the latest cartographic materials provides an opportunity to learn about the current state, assess the rate of change and forecast it. The analysis of changes in forest cover is particularly useful in assessing the implementation of sustainable development, which is the direction that allows Roztocze region to maintain its uniqueness and identity.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2021, 76; 263-276
0137-1983
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność zlodzenia wybranych rzek Arktyki w XX wieku
Ice cover variability on some rivers in the Arctic in 20th century
Autorzy:
Grześ, M.
Ćmielewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/260737.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:
Arktyka
rzeki
pokrywa lodowa
trendy
sezon lodowy
Arctic
rivers
ice cover
trends
time of ice
Opis:
W artykule przedstawiono zmienność czasu trwania pokrywy lodowej na 17 dużych rzekach Arktyki. W drugiej połowie XX wieku czas trwania pokrywy lodowej uległ wyraźnemu skróceniu o 21-28 dni na 100 lat. Na czterech rzekach (MacKenzie, Pieczenga, Peczora, Titowka i Taz) czas trwania pokrywy lodowej uległ wydłużeniu nawet o 33 dni na 100 lat. Skrócenie czasu trwania związane jest z późniejszym formowaniem się pokrywy lodowej oraz z jej wcześniejszym rozpadem. Należy przypuszczać, że zmienność czasu trwania zjawisk lodowych jest dobrym wskaźnikiem zachodzących w Arktyce zmian klimatu. Ze skróceniem czasu trwa-nia zjawisk lodowych wiąże się wydłużenie okresu nawigacyjnego.
Trends and fluctuations in the dates of ice cover formation and breakup on selected rivers in the Arctic worked out based on databases: Benson B., Magnuson J., 2000, Global lake and river ice phenology database; Vuglinsky V., 2000, Russian river ice thickness and duration; National Snow and Ice Data Center, 1998, Nenana Ice Classic: Tanana River ice annual breakup dates. Most of the Arctic rivers are frozen for 7-8 months. Dissimilarity of flow conditions during ice cover period, ice jams and dams allow to state that it is the most important part of the Arctic rivers hydrological regime. The main problem in comparison of ice events and determine its trends are heterogeneously data series. Data are selected to be the most similar. In this study are used homogeneous and comparable series for period 1958-1990. For analysis have chosen 17 rivers situated in different Arctic areas. 3 are in Europe, 10 on Siberia and the others 4 in Canadian Arctic and on Alaska. For all of them was calculated average time of ice cover duration, dates of freezing and breakup and trends of this parameters. Difference between ice cover duration on the Arctic rivers is 64 days. The longest time of ice cover duration is on Anabar – 248 days. The shortest, 184 days, on Yukon in Dawson. Average time of ice cover duration on most part of the rivers is more than 200 days. The earliest date of freeze-up is on Anabar river, average 2 October. To the end of the month ice cover is on most of the rivers. At the beginning of November come out on MacKenzie, Yukon and Pechenga rivers. Breakup starts 5 May (Tanana river). To the end of May ice cover vanish on most of the rivers. Exceptions are rivers in Eastern Siberia and Coppermine river, where spring ice drift starts latest, average 18 June. Differences between freeze-up dates amount 40 days, while between breakup on various rivers 44 days. Ice cover duration trends are diverse but generally on most of the rivers trends are negative (for 11 of 16 rivers). The biggest trend was on Yukon river in Dawson in 1970-90 (–24.2 days/100 years). A little bit smaller trend (–23.7 days/100 years) was on Ob (1958-90) and Anabar (–21.8 days/100 years). Positive values characterized rivers: MacKenzie, Pechenga, Pechora and Taz, which had a biggest value (33.2 days/100 years). Freeze-up on the Arctic rivers occurs later and later. It is described by positive value of this parameter. It fluctuates within 0.9 days/100 years on Anabar to 18.9 days/100 years on Coppermine. However in two stations in the Canadian Arctic, 3 in European Arctic and on Lena ice cover freeze-up more and more early. Only two rivers: Yndigirka and Pechora freeze-up later and later (it is 2.7 days/100 years on Yndigirka and 15.7 days/100 years on Pechora). On the others rivers trends are negatives and fluctuates within 0.2 days/100 years (Coppermine) to 47 days/ 100 years (MacKenzie in Fort Good Hope). Presented trend’s values are different from this presented by Magnuson et al. (2000), who compared freezing dates for lakes and rivers together for all the northern hemisphere.
Źródło:
Problemy Klimatologii Polarnej; 2008, 18; 69-78
1234-0715
Pojawia się w:
Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność wzorca przestrzennego krajobrazu w świetle interpretacji dostępnych materiałów kartograficznych i teledetekcyjnych
The variation of spatial landscape pattern based on cartographic and remote sensing data
Autorzy:
Kunz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/130135.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
GIS
miary krajobrazu
pokrycie terenu
użytkowanie terenu
integracja danych
ekologia krajobrazu
landscape indices
land use
land cover
data integration
landscape ecology
Opis:
Analizowano zmienność wzorca przestrzennego krajobrazu trzech poligonów badawczych zlokalizowanych w Zaborskim Parku Krajobrazowym. Na każdym z wybranych poligonów w ciągu ostatnich 210 lat gospodarka leśna realizowana była z odmienną intensywnością. Zmienność struktury krajobrazu, wynikająca ze zmian technologicznych w leśnictwie oraz z różnego użytkowania poszczególnych powierzchni, określona została na podstawie dostępnych materiałów kartograficznych, topograficznych i teledetekcyjnych z lat 1796-2000. Przeanalizowano 6 stanów czasowych na podstawie interpretacji map topograficznych, 6 stanów na podstawie interpretacji map przeglądowych drzewostanów i zdjęć lotniczych oraz 7 stanów na bazie interpretacji zobrazowań satelitarnych. Dla przeprowadzenia porównań powierzchni badawczych obliczono wybrane miary i wskaźniki wzorca przestrzennego krajobrazu. Obliczeń dokonano zarówno na poziomie krajobrazu, jak i poszczególnych kategorii użytkowania terenu. Większość etapów postępowania badawczego zrealizowano z zastosowaniem technologii Systemów Informacji Geograficznej.
The contemporary structure of the spatial landscape is the result of all activities and processes which took place in the analysed area in the past. Almost every activity of man is reflected in the landscape pattern in the creation of various forms of land use. In this paper, the variation of the landscape pattern of the Zabory Landscape Park is analyzed on three sample plots. The forest economy has been taking place with different activity on each of these sample plots for the previous 210 years. The landscape pattern changes as a result of technological changes were analyzed on the basis of cartographical, topographical maps and remote sensing data from 1796-2000. Six time states were analyzed on the basis of the interpretation of topographical maps, six states on the basis of interpretation of forest review maps of tree stands and aerial photographs, and seven states on the basis of interpretation of satellite imageries. The following source materials are used in the paper: Schrötter-Engelhardt maps (1796-1802), Prussian topographic maps – Messtischblätter (1874), WIG topographic maps (1936), topographic maps in scheme 1942 (1954) and topographic maps in scheme 1965 (1985) and maps revising treestands from: 1911, 1945, 1952-54, 1966, 1976, 1987-88, 1999-2000. To complement revising the maps of treestands panchromatic and colour aerial photographs from 1951, 1964, 1975, 1986 and 1997 were also used. To characterize changes in the landscape structure, the chosen indices of landscape spatial pattern were calculated. The following landscape indices were used: patch density and size metrics, edge metrics, shape metrics (within a fractal dimension and NSCP index), diversity metrics and fragmentation of basic subsections. Calculations were made on the level of a landscape as well as separate categories of land-use. Most of the research goals were achieved with the use of Geographical Information Systems technology. Comparative analysis of the studied sample plots show differences in the landscape structure of these places. Structural differences between the chosen sample plots are shown by using all measurements of indices for landscape mosaic, among others: density and sizes of patches, length of edges, shapes and variations estimated according to cartographic and spatial imagery interpretations. The cause of the strongest transformations in the landscape structure which took place in the sample plots in the 19th century were changes in land use connected with the introduction of the forestry industry. In two sample plots situated in the northern part of Zabory Landscape Park, there was an especially important change from a non-forest to a forest landscape. It took place in the last decade of 19th century. Later, the forest area expanded, but its range and rate of growth was much lower. Cleardifferences between sample plots also took place based on satellite data interpretation. From a comparison of ranges and average values of standardized vegetation index in each area and historical cartographic data, it was concluded that NDVI values in the present satellite images are determined by the way the area was used in the past.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2006, 16; 373-384
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność właściwości fizycznych pokrywy śnieżnej na Hali Gąsienicowej w kontekście zagrożenia lawinowego
Variability of Physical Properties of Snow Cover at Hala Gąsienicowa in Terms of Avalanche Danger
Autorzy:
Stachura, Gabriel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818549.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwa Geofizyczne
Tematy:
pokrywa śnieżna
lawiny
Hala Gąsienicowa
Tatry
snow cover
avalanches
Tatra Mountains
Opis:
W artykule dokonano analizy zróżnicowania gęstości oraz twardości warstw pokrywy śnieżnej w profilu w zależności od przebiegu metamorfozy śniegu. Porównano także ich przebieg sezonowy względem ogłaszanego przez Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR) stopnia zagrożenia lawinowego. Celem analizy jest dokładniejsze poznanie oraz weryfikacja już znanych mechanizmów metamorfozy śniegu, w szczególności w odniesieniu do stabilności pokrywy śnieżnej. Gęstość i twardość są właściwościami fizycznymi pokrywy śnieżnej określanymi w ramach szczegółowych badań pokrywy śnieżnej. Badania te wykonywane są raz w tygodniu na Stacji Badań Niwalnych IMGW-PIB na Hali Gąsienicowej. Bazowy zbiór danych do przeprowadzenia analizy stanowiło 141 szczegółowych badań pokrywy śnieżnej wykonanych w latach 2007/2008 – 2016/2017 wraz z dobowymi danymi meteorologicznymi z tego okresu. Porównanie przebiegu sezonowego dokonano na przykładzie trzech sezonów: 2011/2012, 2012/2013 oraz 2016/2017. Zaproponowana przez Kłapową (1980) granica metamorfozy topnieniowej o wartości 400 kg/m3 przypada na pierwszy kwartyl zbioru gęstości dla topniejącego śniegu (gat. 6), co potwierdza prawidłowość jej określenia. Rozstęp gęstości oraz rozstęp twardości dobrze odzwierciedlają zmienność zagrożenia lawinowego przez większą część sezonu. Ze względu na specyfikę parametru twardości, większe zróżnicowanie wykazuje rozstęp gęstości i to ten parametr w sposób bardziej dokładny potrafi oddać zmiany stabilności pokrywy śnieżnej. Niemniej jednak, w sytuacji małej grubości pokrywy śnieżnej oraz w początkowej fazie akumulacji pokrywy śnieżnej jego stosowalność jest bardzo ograniczona - wówczas pomocną informację o stanie pokrywy śnieżnej niesie ze sobą rozstęp twardości, który uwzględnia także cienkie warstwy pokrywy śnieżnej. Rozstęp twardości może być zatem traktowany jako wielkość uzupełniająca dla rozstępu gęstości. Przedstawione w artykule zależności wyznaczone dla Hali Gąsienicowej mogą być pomocne do lokalnej oceny stabilności pokrywy śnieżnej w terenie lawinowym na obszarze całych Tatr oraz w wyższych partiach Karpat.
In this paper the variability of density and hardness of a snow layer has been analysed in relations to metamorphism stage. Furthermore, a comparison between their variability and the level of avalanche danger announced by Tatra Volunteer Rescue Service has been made. The purpose of the analysis is to get to know better about the rules of snow metamorphosis as well as to verify the already known ones, particularly regarding the stability of a snowpack. Snow density and hardness are physical properties of snow layer specified during detailed snowpack investigations. The investigations are conducted weekly at the Nival Research Station of Institute of Meteorology and Water Management at Hala Gąsienicowa (Tatra Mts). The original data base comprises 141 detailed snowpack investigations conducted in winter seasons 2007/2008 – 2016/2017 as well as meteorological data from that time. The comparison of a seasonal variability was exemplified by presenting three seasons – 2011/2012, 2012/2013 and 2016/2017. A limit of wet snow metamorphism assumed by Kłapowa (1980) to be 400 kg/ m3 falls close to the first quartile of density dataset for melting snow (form 6) what in fact confirms her assumption. Density and hardness range reflect well the variability of avalanche danger during most of a season. Due to a specific nature of hardness parameter, it is density range that shows bigger variability and therefore is able to reflect changes in a snowpack stability more accurately. Nevertheless, in case of poor snow depth as well as at the beginning of snow accumulation its application is limited. In such cases hardness range carries a helpful piece of information about the state of a snow cover as it takes into account also thin layers in a snowpack. Hardness range could be therefore considered a complementary parameter to density range. The relations presented in an article, which has been observed for Hala Gąsienicowa, could be useful for a local evaluation of snowpack stability in an avalanche area in Tatra Mts as well as in higher parts of Carpathian Mts.
Źródło:
Przegląd Geofizyczny; 2020, 1-2; 23--39
0033-2135
Pojawia się w:
Przegląd Geofizyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność runa leśnego w grądzie wysokim rezerwatu Las Bielański pod wpływem ruchu turystycznego
Tourist traffic as a factor affecting ground cover in an oak-hornbeam association of the Las Bielański Reserve
Autorzy:
Grutkowska, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964476.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
ruch turystyczny
Las Bielański
grąd wysoki
ekosystem leśny
forest ecosystem
Las Bielanski
tourist traffic
ground cover
Opis:
Las Bielański covers 150 hectares, it is a unique remnant of the ancient Mazowiecka Forest. At present 130 hectares out of 150 hectares are a nature reserve, where the influence of humans is limited only to tourist paths. The aim of this research was to estimate a possible impact of use the path by humans on the development of nearby plants. Namely, whether the presence of the path induces any changes, and if so, what sort and scope of the changes is seen. A 125 m long section of a tourist path, located in an oak-hornbeam association was chosen. Three sampling lines parallel to the path were traced: line A – 15-30 cm distant from the path’s edge, line B – 5 m away, and line C – about 10 m away from the path’s edge (Fig. 1). Plants were collected using sample squares of 0.1 m2 in area, distributed evenly along each line (25 samples per line, i.e., 75 samples altogether). The data collected in the field were analyzed statistically. Most of the species exhibit a clumped distribution of the number of sprouts (Tab. 1). This phenomenon is seen in each line. In order to demonstrate the differences in the abundance of sprouts, as well as differences in plant cover between the samples taken along the three lines, nonparametric statistics were applied – the Mann-Whitney test and Kruskal-Wallis ANOVA. The results of those analyses show for restricted plant cover in the line closest to the path: the percentage of the coverage and the number of sprouts per sample in line A are lower than those estimated for lines B and C (Fig. 3). The species occurring most frequently are those typical of the oak-hornbeam association. The estimate of frequency is the lowest for all the species directly in the closest vicinity of the path (Fig. 2). Seasonal variability is evident, too. No presence of animals was noticed within the distance of 5 m from the path’s edge. The majority of animal traces occurred around line C, about 10 m distance from the path. Particular attention was paid to the distribution of hornbeams (Carpinus betulus) – the species in the oak-hornbeam association. No significant differences were found between the three lines as far as the number of hornbeam sprouts and frequency is concerned (Fig. 4 and 5). The number of sprouts of this species is the highest in spring, and it decreases gradually, due to heavy mortality of seedlings and juvenile specimens, with the progressive light shortage. It means the tourist traffic is not the only factor affecting plant abundance.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2010, 8, 2; 93-106
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność pokrywy lodów morskich w okresie maksimum ich rozwoju na Morzu Grenlandzkim w i połowie XX wieku
Changes in the sea-ice cover during their maximum development in the Grenland Sea in the first half of the twentieth century
Autorzy:
Adrychowska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261045.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:
zasięg lodu morskiego
pokrywa lodowa
Morze Grenlandzkie
sea ice extent
sea ice cover
Greenland Sea
Opis:
Artykuł przedstawia zmiany powierzchni lodów występujące w okresie maksimum ich rozwoju (w kwietniu) w rejonie między Grenlandią, Islandią i Spitsbergenem w latach: 1901-1939 oraz 1946-1956 oparte na analizach map lodowych udostępnionych przez Duński Instytut Meteorologiczny. Obliczeń powierzchni lodów dokonano w programie ArcGis10.0 w układzie współrzędnych North Pole Lambert Azimuthal Equal Area. Przeprowadzone pomiary powierzchni zlodzonej wskazują na dużą zmienność powierzchni lodów na obszarze między Spitsbergenem, Grenlandią i Islandią. W tym rejonie największe powierzchnie lodów wystąpiły w 1905, 1906 i 1911 roku, a najmniejsze w latach 1925 i 1930. Znacznie mniejsze zmiany powierzchni lodów miały miejsce w rejonie Cieśniny Duńskiej i na wodach między Islandią i SE Grenlandią. W tym rejonie największy rozwój pokrywy lodowej miał miejsce w 1934, 1935 oraz 1952 roku, a najmniejszy w latach 1939, 1929 i 1903. Na całym badanym obszarze największy rozwój lodów miał miejsce w okresie 1905-1918 z maksimum w latach 1906 (1638 tys. km2), 1911 i 1918. Minimum rozwoju pokrywy lodowej wystąpiło w 1933 roku (1037 tys. km2). W okresie 1901-1939 zaznacza się istotny trend malejący powierzchni lodów. Zmiany powierzchni lodów w latach 1946-1956 charakteryzują się dużą stabilnością oscylującą między 1300 a 1500 tys. km2.
The article present changes of sea ice extent during a period of time when they developed most (April) in the geographical area located between Greenland, Iceland and Spitsbergen during years 1901-1939 and 1945-1956 based on data shared by Danish Meteorological Institute. Surface calculations were made by using ArcGis 10.0 software, using geographical coordinate system North Pole Lambert Azimuthal Equal Area. Results of the calculations show high deviations of sea ice extent at investigated area. Biggest surface area noted in 1905, 1906 and 1911 and smallest in 1925 and 1930. Much smaller changes were observed and at the sea between Iceland and South-Eastern Greenland. During the period 1901-1939 a diminishing trend was observed there considering ice surface area. Years 1946-1956 remain with a stable amount of ice surface.
Źródło:
Problemy Klimatologii Polarnej; 2015, 25; 239-248
1234-0715
Pojawia się w:
Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienna grubość pokrywy śnieżnej na tundrze jako przyczyna zróżnicowania przestrzennego grubości warstwy czynnej na przykładzie wschodniej Fuglebergsletty (SW Spitsbergen)
The varying thickness of snow cover on the tundra as a cause of spatial diversification of active layer thickness on the example of eastern Fuglebergsletta (SW Spitsbergen)
Autorzy:
Dolnicki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/260753.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:
warstwa czynna
pokrywa śnieżna
teledetekcja
Spitsbergen
Arktyka
active layer
teledetection
snow cover
Arctic
Opis:
Charakterystyczny układ przeważających kierunków wiatrów oraz ukształtowanie powierzchni podwyższonej terasy morskiej w rejonie Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie sprzyja powstawaniu zasp śnieżnych. Tworzą się one rokrocznie w tych samych miejscach. Konsekwencją nierównomiernej miąższości pokrywy śnieżnej jest jej zróżnicowany moment zaniku. Za przeszkodami terenowymi pokrywa śnieżna zalega dłużej, nawet do końca drugiej dekady lipca. W tych miejscach, na głębokościach 20, 50 i 100 cm, stwierdzono w okresie letnim wyraźne opóźnienie procesu rozmarzania warstwy czynnej oraz niższą temperaturę gruntu. Prezentowane wyniki wykazują wpływ zróżnicowania momentu zaniku pokrywy śnieżnej na przestrzenną zmienność grubości warstwy czynnej wieloletniej zmarzliny. Na podstawie zdjęć fotograficznych i danych teledetekcyjnych zestawiono mapę rozkładu zasp śnieżnych dla badanego obszaru.
Characteristic system of prevailing wind directions and landform features of raised marine terraces in the area of Polish Polar Station cause the formation of snowdrifts every year in the same places. The consequence of irregular thickness of the snow cover is varied velocity of ablation. Behind terrain obstacles the snow cover lies for longer time period, even up to the end of the second decade of July. In these places there is determined significant delay in the process of thawing of the active layer and lower ground temperature during summer period at analyzed depths. Presented results demonstrate the impact of irregular decline of snow cover on the active layer thickness of permafrost variations. On the basis of photographs and remote sensing data there was compiled a map of snowdrifts distribution for the study area.
Źródło:
Problemy Klimatologii Polarnej; 2015, 25; 191-200
1234-0715
Pojawia się w:
Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany zlodzenia Morza Karskiego w latach 1979-2015. Podejście systemowe
Changes of sea ice extent on the Kara Sea in the years 1979-2015. System approach
Autorzy:
Styszyńska, A.
Marsz, A. A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/260907.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:
pokrywa lodowa
zmiany powierzchni lodów
THC
temperatura powietrza
temperatura wody powierzchniowej
Morze Karskie
Arktyka
Atlantyk Północny
ice cover
changes in sea-ice extent
air temperature
sea surface temperature
Kara Sea
Arctic
North Atlantic
Opis:
Praca omawia zmiany powierzchni lodów na Morzu Karskim i mechanizmy tych zmian. Scharakteryzowano przebieg zmian zlodzenia, ustalając momenty skokowego zmniejszenia się letniej powierzchni lodów. Rozpatrzono wpływ cyrkulacji atmosferycznej, zmian temperatury powietrza i zmian zasobów ciepła w wodach na zmiany zlodzonej tego morza. Analizy wykazały, że wszystkie zmienne opisujące zarówno stan zlodzenia jak i stan elementów klimatycznych są ze sobą wzajemnie powiązane przez różnego rodzaju sprzężenia zwrotne. W rezultacie tworzy się rekurentny system, w którym zmiany powierzchni lodów, wpływając na przebieg innych elementów systemu (temperaturę powietrza, temperaturę wody powierzchniowej) w znacznej części same sterują swoim rozwojem. Zmiennością całego tego systemu sterują zmiany intensywności cyrkulacji termohalinowej (THC) na Atlantyku Północnym, dostarczając do niego zmienne ilości energii (ciepła). Reakcja systemu zlodzenia Morza Karskiego na zmiany natężenia THC następuje z 6.letnim opóźnieniem.
The work discusses the changes in the ice extent on the Kara Sea in the years 1979-2015, i.e. in the period for which there are reliable satellite data. The analysis is based on the average monthly ice extent taken from the database AANII (RF, St. Peterburg). 95% of the variance of average annual ice extent explains the variability of the average of ice extent in ‘warm' season (July-October). Examination of features of auto-regressive course of changes in ice extent shows that the extent of the melting ice area between June and July (marked in the text RZ07-06) can reliably predict the ice extent on the Kara Sea in August, September, October and November as well as the average ice extent in a given year. Thus the changes in ice extent can be treated as a result of changes occurring within the system. Analysis of the relationship of changes in ice extent and variable RZ07-06 with the features of atmospheric circulation showed that only changes in atmospheric circulation in the Fram Strait (Dipole Fram Strait; variable DCF03-08) have a statistically significant impact on changes in ice extent on the Kara Sea and variable RZ07-06. The analysis shows no significant correlation with changes in ice extent or AO (Arctic Oscillation), or NAO (North Atlantic Oscillation). Variable RZ07-06 and variable DCF03-08 are strongly correlated and their changes follow the same pattern. Analysis of the relationship of changes in ice extent and variable RZ07-06 with changes in air temperature (the SAT) showed the presence of strong relationships. These correlations differ significantly depending on the region; they are much stronger with changes in air temperature in the north than in the south of the Kara Sea. Temperature of cold period (average temperature from November to April over the Kara Sea, marked 6ST11-04) has a significant effect on the thickness of the winter ice and in this way the thickness of ice in the next melting season becomes part of the "memory" (retention) of past temperature conditions. The thickness of the winter ice has an impact on the value of the variable RZ07-06 and on changes in ice extent during the next ‘warm’ season. As a result, 6ST11-04 explains 62% of the observed variance of the annual ice extent on the Kara Sea. SAT variability in the warm period over the Kara Sea (the average of the period July-October, marked 6ST07-10) explains 73% of the variance of annual ice extent. SAT variability of the N part of the Kara Sea (Ostrov Vize, Ostrov Golomjannyj), which explains 72-73% of the variance ice extent during this period, has particularly strong impact on changes in ice extent during warm period. These stations are located in the area where the transformed Atlantic Waters import heat to the Kara Sea. Analysis of the impact of changes in sea surface temperature (SST) variability on sea ice extent indicated that changes in SST are the strongest factor that has influence on ice extent. The variability of annual SST explains 82% of the variance of annual ice extent and 58% of the variance of the variable RZ07-06. Further analysis showed that the SAT period of warm and annual SAT on the Kara Sea are functions of the annual SST (water warmer than the air) but also ice extent. On the other hand, it turns out that the SST is in part a function of ice extent. All variables describing the ice extent and its changes as well as variables describing the nature of the elements of hydro-climatic conditions affecting the changes in ice extent (atmospheric circulation, SAT, SST) are strongly and highly significantly related (Table 9) and change in the same pattern. In this way, the existence of recursion system is detected where the changes in ice extent eventually have influence on ‘each other’ with some time shift. The occurrence of recursion in the system results in very strong autocorrelation in the course of inter-annual changes in ice extent. Despite the presence of recursion, factors most influencing change in ice extent, i.e. the variability in SST (83% of variance explanations) and variability in SAT were found by means of multiple regression analysis and analysis of variance. Their combined impact explains 89% of the variance of the annual ice extent on the Kara Sea and 85% of the variance of ice extent in the warm period. The same rhythm of changes suggests that the system is controlled by an external factor coming from outside the system. The analyses have shown that this factor is the variability in the intensity of the thermohaline circulation (referred to as THC) on the North Atlantic, characterized by a variable marked by DG3L acronym. Correlation between the THC signal and the ice extent and hydro-climatic variables are stretched over long periods of time (Table 10). The system responds to changes in the intensity of THC with a six-year delay, the source comes from the tropical North Atlantic. Variable amounts of heat (energy) supplied to the Arctic by ocean circulation change heat resources in the waters and in SST. This factor changes the ice extent and sizes of heat flux from the ocean to the atmosphere and the nature of the atmospheric circulation, as well as the value of the RZ07-06 variable, which determines the rate of ice melting during the ‘warm’ season. A six-year delay in response of the Kara Sea ice extent to the THC signal, compared to the known values of DG3L index to the year 2016, allows the approximate estimates of changes in ice extent of this sea by the year 2023. In the years 2017 to 2020 a further rapid decrease in ice extent will be observed during the ‘warm' period (July-October), in this period in the years 2020-2023 ice free conditions on the Kara Sea will prevail. Ice free navigation will continue from the last decade of June to the last decade of October in the years 2020-2023. Since the THC variability includes the longterm, 70-year component of periodicity, it allows to assume that by the year 2030 the conditions of navigation in the Kara Sea will be good, although winter ice cover will reappear.
Źródło:
Problemy Klimatologii Polarnej; 2016, 26; 109-156
1234-0715
Pojawia się w:
Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies