Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "constitutional protection" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja 2023 r., sygn. akt P 12/18
Gloss to the Judgment of the Constitutional Tribunal of May 11, 2023, file ref. no. P 12/18
Autorzy:
Mijal, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177723.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucyjne prawo własności
gminna ewidencja zabytków
skuteczna gwarancja ochrony prawnej właściciela nieruchomości
constitutional property right
municipal register of monuments
effective guarantee of legal protection for the real estate owner
Opis:
The subject of the judgment of the Constitutional Tribunal of May 11, 2023 was the assessment of the compliance with the Constitution of the Republic of Poland of the provision of Art. 22 sec. 5 point 3 of the Act of July 23, 2003 on the protection and care of monuments. The regulation in question limited the ownership right to real estate by allowing it to be included as a monument in the municipal register of monuments. This occurred without providing the owner with a guarantee of legal protection against such a restriction. The Tribunal – finding this provision inconsistent with the Constitution – stated that it was not necessary to protect the public interest, and the effects of its application were not in proportion to the burdens imposed on property owners. The judgment of the Constitutional Tribunal therefore resolved a key issue, deciding on the need to provide the property owner with an effective guarantee of legal protection against such a restriction.
Przedmiotem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja 2023 r. była ocena zgodności z Konstytucją RP przepisu art. 22 ust. 5 pkt 3 ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Przedmiotowa regulacja ograniczała prawo własności nieruchomości poprzez dopuszczenie jej ujęcia jako zabytku w gminnej ewidencji zabytków. Następowało to bez zapewnienia właścicielowi gwarancji ochrony prawnej przed dokonaniem takiego ograniczenia. Trybunał – uznając ów przepis za niezgodny z ustawą zasadniczą – wskazał, że nie jest niezbędny do ochrony interesu publicznego, a efekty jego zastosowania nie pozostają w dopuszczalnej proporcji do ciężarów nakładanych na właścicieli nieruchomości. Wyrok TK rozstrzygnął zatem kluczową kwestię, przesądzając o konieczności udzielenia właścicielowi nieruchomości skutecznej gwarancji ochrony prawnej przed dokonaniem takiego ograniczenia.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 437-446
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna zasada ochrony konsumenta (art. 76 Konstytucji RP) w orzecznictwie Sądu Najwyższego
The Constitutional Principle of Consumer Protection (Article 76 of the Polish Constitution) in the Judgments of the Supreme Court
Autorzy:
Dąbrowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567752.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ochrona konsumenta
wykładnia prawa
sąd najwyższy
konstytucyjna zasada ochrony konsumenta
stosowanie prawa
supreme court
consumers protection
constitutional principle of consumers protection
law application
law interpretation
Opis:
Jedną z zasad konstytucyjnych jest zasada ochrony konsumenta wyrażona w art. 76 Konstytucji. W pracy przyjęto hipotezę badawczą, zgodnie z którą zasada ta pełni istotną rolę w procesie stosowania prawa przez Sąd Najwyższy oraz uzasadniania orzeczeń tego Sądu. Weryfikacji hipotezy badawczej dokonano poprzez analizę kilkudziesięciu wyroków Sądu Najwyższego wydanych w okresie obowiązywania Konstytucji. Analiza ta pozwoliła na konfirmację hipotezy. Sąd Najwyższy przywołuje tytułową zasadę w wielu swoich wyrokach w celach perswazyjnych (by wzmocnić argumentację zawartą w uzasadnieniu), jak i stosuje ją jako wskazówkę interpretacyjną. Rola tytułowej zasady wzrosła po wejściu w życie przepisów o skardze nadzwyczajnej, gdyż odwołanie się do niej stwarza możliwość wzruszania prawomocnych orzeczeń, których wydanie doprowadziło do naruszenia praw konsumenta.
One of the constitutional principles is the principle of consumer protection expressed in Article 76 of the Constitution. The paper adopts a research hypothesis according to which this principle plays an important role in the process of application of the law by the Supreme Court and justification of its judgments. The hypothesis was verified through the analysis of several dozen judgments issued during the period of the Constitution. This analysis made it possible to confirm the hypothesis. The Supreme Court invokes the title principle in many of its judgments for persuasive purposes (to strengthen the argumentation contained in the justification) and also uses it as an interpretative guideline. The role of the title principle has increased after the entry into force of the provisions on the extraordinary complaint, as recourse to it creates the possibility to set aside final judgments whose issuance has led to the violation of consumer rights.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 63-74
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Multinational Enterprises’ Mandatory Human Rights and Environmental Due Diligence. The Case of European Union Law Underway
Obowiązek należytej staranności przedsiębiorstw wielonarodowych w zakresie ochrony praw człowieka i środowiska. Przypadek prac prawodawczych Unii Europejskiej
Autorzy:
Mojska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18105005.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional protection of human rights and environment
European Union
multinational enterprises
due diligence
value chain liability
EU Corporate Sustainability Due Diligence Directive
konstytucyjna ochrona praw człowieka i środowiska
Unia Europejska
przedsiębiorstwa wielonarodowe
należyta staranność
odpowiedzialność w łańcuchach wartości
Dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju
Opis:
The international and domestic efforts directed toward establishing effective regulations of multinational enterprises (MNEs) activity in the human rights and environmental realms are currently entering an intriguing phase. The trend toward setting forth legally binding obligations applicable across their complex, transnational structures is gaining momentum, and the upcoming EU Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) may significantly contribute to this process. The research aim of this study is to examine how the draft CSDDD is woven into the present regulatory landscape, and what impact it may potentially have. Due to multicentricity of the legal sources’ systems in the member states, the EU law underway will also affect their constitutional orders. To tackle the research task, it is crucial to delineate the broader context of the challenges surrounding the enforcement of social and environmental accountability throughout global value chains, which arise at the intersection of the existing governance mechanisms’ quality, and the legal as well as organisational MNEs’ logics. These interconnected issues are addressed in the first section of the paper. The second section covers CSDDD as reflecting and potentially accelerating regulatory trends.
Podejmowane na poziomie międzynarodowym i państwowym wysiłki zorientowane na ustanowienie efektywnych regulacji aktywności przedsiębiorstw wielonarodowych w obszarze praw człowieka i ochrony środowiska, wkraczają obecnie w intrygującą fazę. Tendencja w zakresie wprowadzania prawnych zobowiązań znajdujących zastosowanie w ich złożonych, transnarodowych strukturach nabiera tempa, a nadchodząca Dyrektywa Unii Europejskiej w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju może mieć istotne znaczenie dla tego procesu. Celem badawczym niniejszego studium jest wykazanie, w jaki sposób analizowany projekt wpisuje się w obecny krajobraz regulacji odpowiedzialności przedsiębiorstw wielonarodowych, i jak może na niego oddziaływać. Z uwagi na multicentryczność systemów źródeł prawa w państwach członkowskich, analizowane prace prawodawcze UE wpłyną również na ich porządki konstytucyjne. Dla realizacji tego zadania badawczego kluczowe jest nakreślenie szerszego kontekstu wyzwań związanych z egzekwowaniem społecznej i ekologicznej odpowiedzialności w ramach łańcuchów wartości, które to wyzwania są wypadkową jakości istniejących mechanizmów sterowania oraz prawnej i organizacyjnej logiki przedsiębiorstw wielonarodowych. Te wzajemnie sprzężone problemy stanowią przedmiot pierwszej części opracowania. W drugiej części wskazano trendy regulacyjne, które odzwierciedla i potencjalnie wzmacnia przyszła dyrektywa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 287-298
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O znaczeniu konstytucyjnej zasady prawnej ochrony życia rodzinnego w procesie stosowania prawa
On the Importance of the Constitutional Principle of Legal Protection of Family Life in the Process of Applying the Law
Autorzy:
Dadańska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104938.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rodzina
małżeństwo
dziecko
macierzyństwo
powinowactwo
Konstytucja
konstytucyjna ochrona życia rodzinnego
pokrewieństwo
family
child
affinity
maternity
marriage
kinship
constitution
constitutional protection of family life
Opis:
The purpose of the article is to show the importance of the constitutional rule of legal protection of family life in the process of application of the law, during which the determination of the correct meaning of the norm of the law by means of a constitutional norm, is primarily important for a proper, pro-constitutional interpretation and ensures that the decision to apply the law, will be correct. The starting point for the research assumption will be an attempt to determine what designations constitute the concept of legal protection of the family, what provisions of the Polish Constitution implement this principle, and what is the function and subjective scope of this guarantee. The analysis will focus on selected provisions of the Polish Constitution and rulings of common courts, administrative courts, the Supreme Administrative Court and the Supreme Court, in which the discussed principle influenced the decision to apply the law.
Celem artykułu jest ukazanie znaczenia konstytucyjnej zasady ochrony prawnej życia rodzinnego w procesie stosowania prawa, podczas którego ustalenie właściwego znaczenia normy ustawy za pomocą normy konstytucyjnej, ma przede wszystkim znaczenie dla właściwej, prokonstytucyjnej wykładni i gwarantuje, że decyzja stosowania prawa, in concreto, będzie prawidłowa. Punktem wyjścia dla przyjętego założenia badawczego będzie próba określenia, jakie desygnaty składają się na pojęcie prawnej ochrony rodziny, jakie przepisy Konstytucji RP realizują tę zasadę, wreszcie, jaka jest funkcja oraz zakres podmiotowy tej gwarancji. Zastosowana zostanie metoda dogmatyczno-prawna oraz, uzupełniająco, prawnoporównawcza. Analizie zostaną poddane wybrane przepisy Konstytucji RP, wybrane orzeczenia sądów powszechnych, sądów administracyjnych, NSA oraz SN, w których omawiana zasada miała niewątpliwy wpływ na decyzję stosowania prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 173-192
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne gwarancje ochrony środowiska na przykładzie nałożonych kar przez wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska
Constitutional guarantees of environmental protection on the example of penalties imposed by Provincial Environmental Protection Inspectorates
Autorzy:
Pilarczyk, Andrzej
Pilarczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145237.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
ochrona środowiska
prawo konstytucyjne
wojewódzki inspektor
ochrony środowiska
environmental protection
constitutional law
Voivodship Inspector of Environmental
Protection
Opis:
W artykule przestawiono problematykę gwarancji konstytucyjnych, które związane są z zagadnieniami dotyczącymi ochrony stanu środowiska naturalnego. Autorzy w niniejszej publikacji zwracają uwagę, że samo dobro wspólne, jakie stanowi środowisko naturalne, jest nie tylko wartością, z której każdy ma prawo korzystać, ale również może implikować nałożenie pewnych obowiązków, obciążeń i ograniczeń swobód obywatelskich. Autorzy dokonują analizy konstytucyjnych gwarancji ochrony środowiska w świetle kar pieniężnych, które zostały nałożone przez Wojewódzkich Inspektorów Ochrony Środowiska wskutek łamania przepisów o ochronie środowiska. Celem analizy jest weryfikacja, czy działania tych organów przyczyniają się do realizacji konstytucyjnych gwarancji ochrony środowiska. Podstawową metodą badawczą jest analiza ilości wykrytych naruszeń przepisów o ochronie środowiska oraz nałożonych kar przez Wojewódzkich Inspektorów Ochrony Środowiska w latach 2018 – 2020, obowiązujących aktów prawnych dotyczących ochrony środowiska, a także publikacji zwartych i artykułów naukowych. W publikacji wykazano, że działania wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska przyczyniają się do konstytucyjnych gwarancji ochrony środowiska w polskim systemie prawnym.
This paper presents the issues of constitutional guarantees related to the protection of the natural environment. The authors of this publication point out that the common good, which is the natural environment, is not only a value that everyone has the right to use, but may also imply the imposition of certain obligations, burdens and restrictions on civil liberties. The authors analyze the constitutional guarantees of environmental protection in the light of fines that have been imposed by the Voivodship Inspectors for Environmental Protection as a result of violating environmental protection regulations. The purpose of the analysis is to verify whether the actions of these bodies contribute to the implementation of the constitutional guarantees of environmental protection. The basic research method applied is the analysis of the number of detected violations of environmental protection regulations and penalties imposed by the Regional Inspectors for Environmental Protection between 2018 and 2020, applicable legal acts on environmental protection, as well as compact publications and scientific articles. The conclusion contained in this paper is that the actions of Voivodship Inspectors for Environmental Protection contribute to the constitutional guarantees of environmental protection law in the Polish legal system.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Collegium Witelona; 2022, 2, 43; 39-55
2956-302X
2956-3208
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Collegium Witelona
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona klimatu a konstytucja – historyczne postanowienie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2021 roku
Climate protection and the constitution – the historic decision of the German Federal Constitutional Court of 24 March 2021
Autorzy:
Kahl, Wolfgang
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120101.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
climate protection
greenhouse gas emissions
intergenerational debt
constitutional complaint
Constitutional Court
ochrona klimatu
emisja gazów cieplarnianych
dług międzypokoleniowy
skarga konstytucyjna
Trybunał Konstytucyjny
Opis:
Przedmiotem opracowania jest ocena wpływu orzeczenia niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2021 r. na niemiecką i europejską regulację prawną z zakresu ochrony klimatu. Główna teza sprowadza się do konieczności zmiany obu reżimów prawnych w kierunku zdecydowanego ograniczenia emisji dwutlenku węgla do środowiska. Postanowienie klimatyczne dało nowy impuls do podjęcia wyzwania ekologicznej transformacji, któremu dotychczas niemiecki prawodawca nie był w stanie sprostać. Wprawdzie Trybunał uznał dotychczasową regulację prawa niemieckiego za zgodną z Konstytucją, niemniej w miarę nasilania się globalnego ocieplenia wymagania dotyczące wzmocnienia ochrony środowiska mogą wzrosnąć, a Trybunał prawdopodobnie dokona bardziej rygorystycznego przeglądu obowiązującej regulacji prawnej. W literaturze istnieje obecnie wiele spekulacji na temat zakresu znaczenia postanowienia Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. Ostatecznie jednak na pytanie, czy orzeczenie to pozostanie szczególnym przypadkiem, czy też zapoczątkuje linię orzeczniczą zmierzającą do większej sprawiedliwości międzypokoleniowej, odpowiedzieć może jedynie przyszłe orzecznictwo sądowe.  
This paper assesses the impact of the decision of the German Federal Constitutional Court of 24 March 2021 on German and European legal regulation in the field of climate protection. The main thesis argues there is a need to change both legal regimes towards a decisive reduction of carbon dioxide emissions. The climate provision has given new impetus to the challenge of ecological transformation, which the German legislator has thus far been unable to meet. Although the Court found the existing regulation of German law to be compatible with the Constitution, nevertheless, as global warming intensifies, the requirements to strengthen environmental protection may increase, and the Court is likely to subject existing legal regulations to more rigorous review. There is currently much speculation in the scholarly literature concerning the significance of the Federal Constitutional Court’s ruling. Ultimately, however, the question of whether this ruling will remain a special case or will initiate a line of jurisprudence towards greater intergenerational justice will only be answered by future judicial decisions.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2022, 84, 2; 5-26
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od ochrony prawnej ku prawom zwierząt – między świadomością moralną a prawną. Ewolucja podejścia na przykładzie orzecznictwa sądowoadministracyjnego
From Legal Protection Towards Animal Rights: Between Moral and Legal Consciousness. Evolution of Approach on the Example of Administrative Case Law
Autorzy:
Kalisz, Anna
Pawlicka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085202.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
świadomość społeczna
zwierzęta sensytywne (czujące)
ochrona prawna zwierząt
prawa zwierząt
ochrona konstytucyjna
orzecznictwo sądowoadministracyjne
social consciousness
sentient animals
legal protection of animals
animal rights
constitutional protection
administrative case law
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza możliwości i potrzeby upodmiotowienia na gruncie prawa polskiego zwierząt jako „nieosobowych” podmiotów prawa ze wskazaniem na stosowne orzecznictwo (sądowe i głównie sądowoadministracyjne) w tym zakresie. Założenie badawcze stanowi teza, że orzecznictwo sądowoadministracyjne zawiera, co prawda, elementy dość postępowego podejścia i wynikającej z niego interpretacji obowiązujących przepisów w zakresie ochrony i (szczątkowo ujętych) praw zwierząt, lecz same przepisy de lege lata pozostawiają wiele do życzenia i umożliwiają bardzo elastyczną wykładnię, co może prowadzić nie tylko do wykładni przyjaznej, ale i do nadużyć wobec zwierząt. Na uwagę zasługują zatem postulaty de lege ferenda dotyczące konstytucyjnej ochrony praw zwierząt, miałyby one bowiem znaczenie dla wykładni systemowej ustaw. Przedmiotem badań jest zarówno literatura filozoficznoprawna, jak i orzeczenia. Główną metodą użytą w opracowaniu jest analiza logiczno-językowa (z elementami ujęcia historycznego i komparatystycznego) opracowań z zakresu filozofii, filozofii prawa i etyki oraz analiza orzecznictwa. Wyniki badań mają charakter mieszany, deskryptywno- normatywny, a zestawienie teorii etycznych i filozoficznoprawnych oraz praktyki prawniczej w celu ukazania ewolucji podejścia do tytułowej materii stanowi oryginalny wkład w dyscyplinę naukową, jaką jest prawoznawstwo.
The aim of the article is to analyse the possibility and necessity of empowering animals as ‘non-personal’ legal subjects under Polish law, indicating the relevant case law (of ordinary and, mainly, administrative courts). The research assumption is the statement that, although administrative case law contains elements of a fairly progressive approach that results in an interpretation of the applicable provisions on the protection and (rudimentarily regulated) animal rights, the existing provisions are far from sufficient and leave quite a lot of room for a very flexible interpretation. That may lead not solely to an animal-friendly interpretation, but also to abuses against them. Therefore, postulated amendments concerning constitutional protection of animal rights deserve attention, as they would be important for the systemic interpretation of law. The research subject is both philosophical and legal literature, as well as case law. The main method is the logico-linguistic analysis (with some elements of historical and comparative approach) of texts on philosophy, including legal philosophy and ethics, as well as the analysis of case law. The research findings have a mixed, descriptive-and-normative character, while the above combination of ethics, legal theory, and legal practice both manifests the evolution of the approach to the titular matter and makes an original contribution to jurisprudence as a scientific discipline.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 38-53
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podporządkowanie Trybunału Konstytucyjnego organom władzy politycznej w Polsce po 2015 roku – przyczynek do rozważań
Subjection of the Constitutional Tribunal to the organs of political authorities in Poland after 2015: contribution to considerations
Autorzy:
Opaliński, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179106.pdf
Data publikacji:
2022-11-06
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
trójpodział władzy
władza sądownicza
Trybunał Konstytucyjny
niezależność
niezawisłość
wzmocnienie władzy
ochrona słabszych
tripartite system of the separation of powers
the judicial
Constitutional Tribunal
independence
strengthening authorities
protection of the weaker
Opis:
W artykule poruszono problematykę wpływu polskiej władzy ustawodawczej na funkcjonowanieTrybunału Konstytucyjnego, zapoczątkowane jesienią 2015 roku. Analizie poddanowszystkie ustawy uchwalone na przestrzeni lat 2015–2017, wprowadzające zmiany w ustrojui funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego oraz modyfikujące status sędziów tego organu.Przy prowadzeniu badań posłużono się nowatorską metodą opracowaną przez prof. PawłaChmielnickiego, polegającą na badaniu materialnych źródeł prawa, tj. faktycznych przyczynuchwalenia danej ustawy. Analizie poddano między innymi materiały opracowane przyudziale specjalistów zatrudnionych w Centrum Badań Procesu Legislacyjnego w UczelniŁazarskiego, w gronie których jest również autor tekstu.W tekście wykazano, że zmiany w obrębie Trybunału Konstytucyjnego nie służą realizacjipraw obywatelskich. Ich celem jest wzmocnienie władzy politycznej (parlamentu i – stanowiącegojego emanację – rządu) kosztem władzy sądowniczej. Wpisuje się to w ogólną tendencjęwidoczną po wyborach parlamentarnych w 2015 roku, nakierowaną na osłabienie pozycjiwładzy sądowniczej oraz personalny wpływ legislatywy na tę władzę. Działania te nie mieszcząsię w konstytucyjnej regule podziału władzy oraz pozostają sprzeczne z zagwarantowanąkonstytucyjnie zasadą odrębności i niezależności sądów i trybunałów. Mając na względzie, żew warunkach ustroju demokratycznego władza ulega zmianie, jedynym panaceum na przywróceniedawnego kształtu i autorytetu Trybunału Konstytucyjnego jest zmiana władzy. Takamożliwość zaistnieje jesienią 2023 roku.
The article discusses the issues concerning the influence of the Polish legislative poweron the functioning of the Constitutional Tribunal that started in the autumn of 2015. Theanalysis covers all legal acts passed between 2015 and 2017 that introduced changes in thestructure and functioning of the Constitutional Tribunal and modified the status of its judges.The research made use of the innovative method devised by Professor Paweł Chmielnicki,which consists in the examination of substantial sources of law, i.e. real reasons for passinga given statute. The analysis covers, inter alia, materials developed by a group of specialists,including the author, employed by the Centre for Legislative Process Research at LazarskiUniversity. The article shows that the changes in the Constitutional Tribunal do not serveto exercise citizens’ rights. They aim to strengthen the political authorities (the Parliamentand its emanation, the Government) at the judicial power expense. It matches the generaltendency visible after the 2015 parliamentary election targeted at weakening the position of the judiciary and personal influence of the legislative on this power. The activities do not follow the constitutional rule of separation of powers and are in conflict with the principle ofseparation and independence of courts and tribunals guaranteed by the Constitution. Takinginto account the fact that authorities change in the conditions of a democratic system, theonly panacea for the restoration of the shape and prestige of the Constitutional Tribunal isthe change of the authorities. There will be an opportunity for that in the autumn of 2023.
Źródło:
Ius Novum; 2022, 16, 3; 146-166
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka Polski względem rozwoju uniwersalnego systemu ochrony uchodźców a polskie uwarunkowania konstytucyjne
Policy of Poland Towards Development of the International Refugee Protection System in Light of the Polish Constitutional Framework
Autorzy:
Grześkowiak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035954.pdf
Data publikacji:
2022-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawa człowieka
uniwersalny system ochrony uchodźców
prawa uchodźców
nieefektywność prawa międzynarodowego
konstytucyjna ochrona praw jednostki
human rights
refugee rights
ineffectiveness of international law
constitutional protection of rights of the individual
international refugee protection framework
Opis:
The article aims at exploring the relationship between constitutional framework regulating conduct of Polish public authorities on the international fora and the observed actions of these authorities with regards to international endeavour to enhance the functioning of the international refugee protection system. The dogmatic approach has been applied in order to examine scope and content of relevant norms pertaining to the problem in question. Moreover, findings of political science were utilized to establish some of the motives as well as consequences of the said actions of the government and to confront them with relevant constitutional norms. Position of Polish national authorities towards development of international refugee protection system has been appraised in light of the Constitution. The Author expresses a conviction that, in light of the said position, the values expressly affirmed by the Constitution are not accounted for in a satisfactory degree.
Celem artykułu jest zbadanie zależności między ramami postępowania, jakie Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza władzom publicznym w zakresie działań na arenie międzynarodowej, a obserwowanym postępowaniem tych władz względem podejmowanych na szczeblu międzynarodowym wysiłków mających na celu usprawnienie funkcjonowania uniwersalnego systemu ochrony uchodźców. Za pomocą metody dogmatycznej ustalono treść i zakres odpowiednich norm odniesionych do podjętej problematyki. Ponadto, odwołano się do dorobku nauk politycznych celem ustalenia motywów i potencjalnych skutków stanowiska Polski względem rozwoju międzynarodowego prawa ochrony uchodźców oraz zderzenia ich z odpowiednimi normami konstytucyjnymi. Dokonano również oceny stanowiska Polski na forum międzynarodowym w zakresie rozwoju uniwersalnego systemu ochrony uchodźców w świetle postanowień Konstytucji RP. Autor jest zdania, że przy formułowaniu tego stanowiska oraz, szerzej, przy pozycjonowaniu się Polski względem globalnych wysiłków na rzecz wzmocnienia uniwersalnego systemu ochrony uchodźców, aksjologia konstytucyjna nie jest brana pod uwagę w stopniu satysfakcjonującym.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 1 (65); 245-256
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praca czy usługa na własny rachunek?
Work or Service on own Account?
Autorzy:
Stelina, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4208712.pdf
Data publikacji:
2022-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
działalność gospodarcza
konstytucyjna ochrona pracy
przedsiębiorca
praca na własny rachunek
praca sensu largo
economic activity
constitutional labor protection
entrepreneur
self-employment
work sensu largo
Opis:
Autor analizuje problem charakteru zatrudnienia przedsiębiorców wykonujących zarejestrowaną działalność gospodarczą. Z punktu widzenia rodzajów zatrudnienia przewidzianych w prawie polskim wykonywanie działalności gospodarczej na własny rachunek przez przedsiębiorców należy kwalifikować jako zatrudnienie o charakterze cywilnoprawnym, ponieważ przedmiotem takiej działalności mogą być wyłącznie usługi, a nie praca podporządkowana. Przedsiębiorca nie może zawierać umów o pracę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Usługi wykonywane w ramach działalności gospodarczej mogą natomiast być kwalifikowane jako praca na gruncie Konstytucji Rzeczypospolitej, która w art. 24 stanowi, że praca znajduje się pod ochroną państwa. Przepis ten posługuje się pojęciem pracy w znaczeniu szerokim. Oznacza to, że pewne konstytucyjne standardy ochrony pracy mogą, a nawet powinny, być stosowane względem przedsiębiorców, co jednak nie może prowadzić do zrównania ich statusu ze statusem pracowniczym.
The author analyses the problem of the nature of employment of entrepreneurs performing registered business activities. From the point of view of the types of employment provided for in Polish law the performance of self-employment by entrepreneurs should be qualified as employment of a civil law nature, because the subject of such activity can only be services, and not subordinate work. An entrepreneur is not allowed to enter into employment contracts in the course of business. On the other hand, services performed in the course of business activity may be qualified as work under the Constitution, which in Art. 24 states that work is under the protection of the state. This provision uses the concept of work in a broad sense. This means that certain constitutional standards of labor protection can, and even should, be applied to entrepreneurs, which, however, cannot lead to the equalization of their status with that of employees.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 101; 35-46
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przerywanie ciąży – rozważania w świetle orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 1/20
Termination of pregnancy – considerations in the light of the ruling of the Constitutional Court in the case K 1/20
Autorzy:
Szudejko, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143097.pdf
Data publikacji:
2022-06-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
right to protection of life
right to health protection
termination of pregnancy
Constitutional Court
decision
Opis:
The article presents the issues of legal regulation of termination of pregnancy in the context of the jurisprudence of the Constitutional Court (CC), in particular the ruling in the case K 1/20.The discussion opens with an analysis of models of abortion practices regulations, as well as the solutions adopted in the Polish legal system, with a short historical introduction. It is emphasized how important is the issue, which results from the fundamental differences in worldviews between the supporters and opponents of the permissibility of the practice of termination of pregnancy, which is expressed in the name given to this medical practice.The right to life as an element of the human rights system is discussed, both in terms of international law and the provisions of the Polish constitution.Next, the Polish provisions on the admissibility of termination of pregnancy are presented along with a historical outline, with particular emphasis on the ruling in the case K 26/96. Based on the above discussion, the resolution in the case K 1/20 was discussed, in which the CC found the so-called embryopathological premise for termination of pregnancy to be incompatible with Polish Constitution. A polemic with the justification of the decision is presented, including the errors of interpreta-tion committed by the CC with regard to the constitutional and international form of the right to the protection of life. It is indicated that in the Polish legal system only the right to protection of life exists, not the right to life, which is referred to both by the CC and most of the doctrine.Despite the fact that this resolution does not remove the norm from the legal system, the author draws attention to the practical consequences of issuing it, in particular the occurrence of the so-called ‘chilling effect’ and unjustified activity of the law enforcement authorities.The final part of the article presents conclusions on how to legally regulate the termination of pregnancy.
Źródło:
Studia Prawa Publicznego; 2022, 1 (37); 61-83
2300-3936
Pojawia się w:
Studia Prawa Publicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona przyszłych pokoleń w procesie dążenia do neutralności klimatycznej w orzecznictwie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech
Protection of the future generations in the context of the climate neutrality goals in the jurisprudence of the Federal Constitutional Court in Germany
Autorzy:
Hałub-Kowalczyk, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929066.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
neutralność klimatyczna
Federalny Trybunał Konstytucyjny
ochrona środowiska
sprawiedliwość międzypokoleniowa
prawa człowieka
climate neutrality
the Federal Constitutional Tribunal
environmental protection
inter-generational justice
human rights
Opis:
W ramach badań dokonano próby zweryfikowania, w jakim zakresie obecne rozwiązania ustawowe w Niemczech w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oddziałują na realizację wolności i praw przyszłych pokoleń. Punktem wyjścia do podjęcia analizy jest wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2021 r. dot. zobowiązań władz publicznych do zapewnienia sprawiedliwości międzypokoleniowej w dziedzinie ochrony środowiska. W niniejszej pracy zbadano również, w jakim zakresie neutralność klimatyczna może stać się w niemieckim porządku prawnym nową, konstytucyjnie chronioną wartością.
In this paper the impact of the current legal provisions in Germany, dedicated to achieving the goal of climate neutrality till 2050, on the human rights and freedoms of next generations will be investigated. An assumption for this reaserch task is a judgement of the Federal Constitutional Tribunal from 24 March 2021, related to the obligaton for the public authorities to provide the inter-generational justice in the framework of environmental policy. The aim of this paper is also to examine if the climate neutrality can receive a status of new, constitutional value in the German legal order.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 271-280
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Relationship Between Civil Liberties and Socio-Economic Development in Post-Socialist States
O zależnościach między swobodami obywatelskimi a rozwojem społeczno-gospodarczym w państwach postsocjalistycznych
Autorzy:
Lewczuk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033250.pdf
Data publikacji:
2021-06-29
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
wolności obywatelskie
analiza ekonomiczna
prawa człowieka
ochrona praw
ekonomia konstytucyjna
civil liberties
economic analysis
human rights
rights protection
constitutional economics
Opis:
This paper addresses the relationship between civil liberties and socio-economic development in post-socialist states in Central and Eastern Europe. Our analysis focuses on three categories of civil liberties: private civil liberties, political civil liberties, and physical integrity rights. The methodology used in the study consists of a panel vector autoregressive model. Our results imply that GDP growth in post-socialist states positively reacts to changes in civil liberties, while civil liberties positively react to changes in GDP growth. Moreover, the outcomes of the model suggest the presence of various intermediaries in the relationship between civil liberties and economic development in post-socialist states. These are domestic investment, foreign direct investment, total factor productivity, and judicial independence.
W artykule omówiono współzależności między swobodami obywatelskimi de facto a rozwojem społeczno-gospodarczym w krajach postsocjalistycznych Europy Środkowej i Wschodniej. Analiza poświęcona jest trzem kategoriom swobód obywatelskich – „prywatnym” wolnościom obywatelskim, politycznym wolnościom obywatelskim oraz wolnościom odnoszącym się do integralności fizycznej obywateli. Metodologia zastosowana w badaniu składa się z panelowego wektorowego modelu autoregresyjnego. Zidentyfikowano kilka wzajemnych bezpośrednich i pośrednich związków przyczynowych między rozwojem gospodarczym a różnymi typami swobód obywatelskich. Wyniki modelu sugerują, że wzrost gospodarczy jest wrażliwy na zmiany w standardach ochrony swobód obywatelskich oraz że standardy ochrony swobód obywatelskich reagują na zmiany w dynamice wzrostu gospodarczego. Ponadto, uzyskane wyniki sugerują występowanie kilku ekonomicznych i instytucjonalnych kanałów współzależności między swobodami obywatelskimi a rozwojem gospodarczym w państwach postsocjalistycznych. Są to: inwestycje krajowe, łączna produktywność czynników produkcji i niezależność sądownictwa.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2021, 306, 2; 5-29
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzecznik Praw Obywatelskich a organy władzy sądowniczej
The Ombudsman and the Organs of Judicial Power
Autorzy:
Zięba-Załucka, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927205.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Rzecznik Praw Obywatelskich
organy ochrony prawnej
Sąd Najwyższy
Trybunał Konstytucyjny
skarga nadzwyczajna
skarga konstytucyjna
sprzeciw.
Ombudsman
legal protection bodies
Supreme Court
Constitutional Court
extraordinary complaint
constitutional complaint
objection
Opis:
Autorka pokazuje, iż w celu ochrony praw i wolności Rzecznik Praw Obywatelskich przy pomocy zróżnicowanych instrumentów i w zależności od stwierdzonych uchybień podejmuje działania z organami władzy sądowniczej, na które nałożone zostały obowiązki z zakresu ochrony praw człowieka i innych podmiotów. W artykule znajdziemy przegląd form relacji Rzecznika Praw Obywatelskich z Sądem Najwyższym, Naczelnym Sądem Administracyjnym, Trybunałem Konstytucyjnym czy sądami powszechnymi. Mają one za zadanie podnieść poziom przestrzegania praw człowieka i obywatela. W tym kontekście teza artykułu brzmi następująco: wobec wad strukturalnych, prawnych i organizacyjnych państwa Rzecznik zauważa, że pojawiają się nowe zagrożenia dla praw człowieka i obywatela, a wolności lub prawa im przyznane, odbierane są często niezgodnie ze standardami konstytucyjnymi zaś władza publiczna wykracza w sposób ekscesywny poza sferę przynależnych jej uprawnień. Zarzuty kierowane w skargach pod adresem organów władz publicznych, są często zweryfikowane przez Rzecznika w toku prowadzonych postępowań z jego udziałem. Rzecznik zachowuje dystans wobec tych organów, a to umożliwia mu oddziaływanie na te organy w zakresie ochrony praw człowieka, a przede wszystkim na podległe im jednostki.
The author shows that, in order to protect rights and freedoms, the Ombudsman, with the help of various instruments and depending on the infringements found, undertakes actions with organs of the judiciary, on which obligations concerning the protection of human rights and other subjects have been imposed. This article reviews the forms of the Ombudsman’s relations with the Supreme Court, the Supreme Administrative Court, the Constitutional Tribunal, and common courts. Their aim is to raise the level of respect for human and civil rights. In this context the thesis of the article is as follows: in view of structural, legal and organisational defects of the state, the Ombudsman notes that new threats to human and civil rights appear, freedoms or rights granted to them are often taken away in a manner inconsistent with constitutional standards, and public authorities exceed the sphere of their powers in an excessive manner. Allegations made in complaints against public authorities are often verified by the Ombudsman in the course of inquiries with his participation. The Ombudsman keeps his distance from these bodies, which enables him to influence them in the field of human rights protection, and above all to influence the individuals subordinate to them.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 127-146
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitutional Protection of Life and Medically Assisted Procreation
Konstytucyjna ochrona życia a medycznie wspomagana prokreacja
Autorzy:
Tykwińska-Rutkowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928026.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional right to the protection of life
medically assisted procreation
medically assisted procreation methods
in vitro embryo
konstytucyjne prawo ochrony życia
medycznie wspomagana prokreacja
metody medycznie wspomaganej prokreacji
zarodek in vitro
Opis:
The subject of analysis is the legal protection of life, which is covered by Art. 38 of the Constitution and its impact on the regulation of medically assisted procreation - its admissibility and scope. The subjective side of the right to the protection of life and its possible limitations has been shown in order to be able to answer the question of whether the protection of Art. 38 of the Constitution covers in vitro embryos, what kind of protection it is and what activities on in vitro embryos are permissible in the light of the law. In this context, the article’s thesis is that the Act on Infertility Treatment is a consensus, an attempt to reconcile the supporters of the subject and object concept of the protection of the life of in vitro embryos, which is expressed in a number of its provisions. However, it serves the protection of life “in general” - it includes provisions also guaranteeing the protection of the life of persons (donors and recipients) undergoing various actions within the framework of medically assisted procreation procedures.
Przedmiot analizy stanowi prawna ochrona życia, której dotyczy art. 38 Konstytucji RP oraz jej wpływ na regulację problematyki medycznie wspomaganej prokreacji - jej dopuszczalności oraz zakresu. Ukazano więc stronę podmiotową prawa do ochrony życia oraz jego ewentualne ograniczenia, by móc udzielić odpowiedzi na pytanie, czy ochroną z art. 38 Konstytucji RP objęte są zarodki in vitro, jaka jest to ochrona oraz jakie w konsekwencji czynności na zarodkach in vitro w świetle prawa są dopuszczalne. W tym kontekście teza artykułu przedstawia się następująco: ustawa o leczeniu niepłodności jest konsensusem, próbą pogodzenia zwolenników podmiotowej oraz przedmiotowej koncepcji ochrony życia zarodków in vitro, co znajduje wyraz w szeregu jej przepisów. Służy jednak ochronie życia „w ogólności” - obejmuje bowiem postanowienia gwarantujące także ochronę życia osób (dawców oraz biorczyń) poddających się różnym czynnościom w ramach procedur medycznie wspomaganej prokreacji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 371-381
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies