Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "constitutional principles of" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Криминализация нарушения права на защиту как средство его обеспечения (опыт национального нормотворчества)
Criminalisation of violation of the right to defence as a remedy for its enforcement (national legislative experience)
Autorzy:
Zhytnyi, Oleksandr
Spiridonov, Mykhailo
Vasyliev, Andrii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1732308.pdf
Data publikacji:
2021-04-14
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
право на защиту
обвинение
уголовное право
уголовная ответственность
конституционные принципы уголовного процесса
общеевропейские правовые ценности
криминализация
right to defence
prosecution
criminal law
criminal liability
constitutional principles of
criminal procedure
European legal values
criminalisation
Opis:
Аннотация B статье рассматривается возможность признания права на защиту самостоятельным объектом уголовно-правовой охраны с учетом процессуальных, конституционных, международно-правовых и общеевропейских аспектов его ценности. В качестве методологического инструментария для реализации исследовательской задачи выбраны системно-структурный, диалектический и компаративный методы, а также аксиологический (ценностный) подход. В результате исследования выявлены возможные модели криминализации нарушений права на защиту.
The opportunity of admission of the right to defence as an independent object of criminal law protection is analysed in this article. Such opportunity has been considered with the reference to the procedural, constitutional, international law and European aspects of the value of this right. The system-structural, dialectical and comparative methods, as well as the axiological (value) approach were chosen as a methodology for the implementation of the research task. The potential models of criminalisation of violation of the right to defence have been identified as a result.
Źródło:
Przegląd Europejski; 2021, 1; 191-199
1641-2478
Pojawia się w:
Przegląd Europejski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o konstytucyjnych zasadach prawa administracyjnego
Comments on the constitutional principles of administrative law
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920402.pdf
Data publikacji:
2021-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
pojęcie zasad konstytucyjnych
obowiązywanie prawa międzynarodowego
katalog zasad prawa
the concept of constitutional principles
the validity of international law
a catalog of legal principles
Opis:
Konstytucja stosunkowo rzadko używa określenia „zasada”. Zasad poszukujemy w drodze wykładniczej ustalając tą drogą zasady-normy i zasady opisowe. Obie te kategorie oparte są na „wzorcach ustrojowych” wywodzonych z nauki prawa i z orzecznictwa. Do prawa administracyjnego stosujemy liczne zasady prawa konstytucyjnego. Zasady prawa administracyjnego daje się formułować na gruncie Konstytucji czego przykłady są w tekście. Korzystamy przy tym z inspiracji prawa międzynarodowego ale możemy z niego wywodzić też zasady samoistnie wiążące w Polsce np. obowiązywania i substytucyjnego charakteru źródeł prawa unijnego i międzynarodowego.
The constitution uses the term “rule” relatively rarely. We look for principles in an exponential way, thus establishing principles-norms and descriptive principles. Both of these categories are based on “system patterns” derived from legal science and jurisprudence. We apply numerous principles of constitutional law to administrative law. The principles of administrative law can be formulated on the basis of the Constitution, examples of which are provided in the text. At the same time, we take advantage of the inspiration of international law, but we can also derive from it rules which are self-binding in Poland, e.g. the validity and substitution character of the sources of EU and international law.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 1 (59); 105-117
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyczne zastosowanie testu określoności przy ocenie konstytucyjności przepisów regulujących zasady odwoływania członków Rady Dialogu Społecznego
Practical application of the test of the specificity of legal provisions in assessing the constitutionality of provisions regulating the principles of dismissal of members of the Social Dialogue Council
Autorzy:
Esmund, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192759.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
Constitution
Constitutional Tribunal
Principles of legislative technique
Opis:
In this study, which is based on the position of the Sejm regarding a case pending before the Constitutional Tribunal, the analysed provisions are confronted with the principle of the specificity of legal provisions. The content of this principle is indeterminate, and the test of the specificity of legal provisions, which is a tool for assessing compliance with the principle in question, leaves a significant interpretative margin to the Constitutional Tribunal. The Tribunal’s ruling on the incompatibility of legislation with the principle of the specificity of legal provisions should be a measure of last resort, applied when other interpretative methods are insufficient. This is not the case in the case in question.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2022, 2(74); 66-88
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Конституционные принципы как основа деятельности адвокатуры в Беларуси
Constitutional Principles as the Basis for the Activity of the Bar in Belarus
Autorzy:
Шупицкая, Оксана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142853.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
constitutional legal principles
constitutional foundations
the right to legal aid
advocacy
principles of organization and activity of the bar
Opis:
Goal – the bar is one of the most important legal institution of the modern state and society, which is an important element of both civil society and the state. The author considers the constitutional principles as the basis for the activity of this institution. They, in his opinion, are the basis for further improvement of its organization and activities. Research methodology – when writing the work, general scientific research methods were used, namely: analysis, synthesis, generalization. Score/results – the bar is a significant institution of the modern state and society, whose organization and functioning are based on constitutional principles. Ensuring their implementation and revealing their potential in the context of constantly changing public relations will contribute to the improvement of the legal profession. Originality/value – considering the bar through the prism of constitutional law is a relatively new aspect of studying this institution in the post‑soviet countries. In this regard, the work is quite relevant.
Źródło:
Studia Sieci Uniwersytetów Pogranicza; 2019; 217-230
2544-5790
Pojawia się w:
Studia Sieci Uniwersytetów Pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The paradox of democratic strengthening: Criminalisation of political terrorism as a legal discrediting mechanism
Autorzy:
Couto de Brito, Alexis
Moraes, Jenifer
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206909.pdf
Data publikacji:
2023-06-26
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
terrorism
democracy
democratic rule of law
constitutional principles
Opis:
This article explores the Brazilian legal system in light of recent proposals to amend the antiterrorism law, a move amplified by the country’s political instability, which culminated on 8th January 2023, when supporters of the former president invaded government buildings on the pretext of contesting election results. The essay examines whether these amendment proposals align with the principles of our constitutional democracy and their potential to foster genuine democratic reinforcement.
Źródło:
Ius Novum; 2023, 17, 3 ENG; 32-46
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formulating provisions of an act on its entry into force in connection with the Act on COVID-19
Autorzy:
Tkaczyk, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1991090.pdf
Data publikacji:
2021-03-03
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
principle of non-retroactivity
principles of legal drafting
Constitutional Tribunal
legislative process
Opis:
The principle of non-retroactivity is not recognised by doctrine or the Constitutional Tribunal as a mandatory directive. Such a situation occurred in the case of adopting amendments to the Act of 2 March 2020, referred to as “COVID-19”. In these circumstances, a schedule of deviations from the principle of non-retroactivity was identified, and it therefore became necessary to assess the relevance of the retroactive implementation of the norms for each specific case governed by the Act under consideration. In these cases, the legislator was guided by the need to safeguard social and economic freedoms and interests.
Źródło:
Cybersecurity and Law; 2020, 3, 1; 53-59
2658-1493
Pojawia się w:
Cybersecurity and Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Role podstatných náležitostí demokratického právního státu v ústavní praxi České republiky
The role of essential requirements of a democratic law-state in the constitutional practice of the Czech Republic
Autorzy:
Tomoszek, Maxim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686228.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
democracy
rule of law
Constitution of the Czech Republic
eternity clause
constitutional principles
constitutional amendments
unamendability of the constitution
Opis:
When defining the content of essential elements of a democratic Rechtsstaat/ rule of law, it is necessary to take into account in particular the fact that this concept plays five possible roles in the constitutional system of the Czech Republic: the eternity clause, the frame of reference in constitutional review, the material core of the Constitution, the constitutional identity of the Czech Republic, and as a set of core values of the Czech Constitution. Essential elements of a democratic rule of law, in connection with the founding ideas of the Constitution of the Czech Republic, contain both a universal and a specific component. It is hard to imagine a constitutional identity that only duplicates the constitutional identities of other states, on the other hand even in the Czech constitutional identity there is certainly room for the Czech Constitutional Framers to accept the universal principles recognized in the family of Western democracies. This further defines the particular principles understood as essential elements of a democratic rule of law, in the meaning of Art. 9 para. 2 of the Czech Constitution.
Rola zasadniczych wymagań demokratycznego państwa prawnego w praktyce konstytucyjnej Republiki Czeskiej. Kiedy definiujemy treść istotnych elementów demokratycznego państwa prawa, należy wziąć pod uwagę w szczególności fakt, że ta koncepcja odgrywa pięć możliwych ról w systemie konstytucyjnym Republiki Czeskiej: klauzula wieczności, ramy odniesienia w przeglądzie konstytucyjnym, materialny rdzeń konstytucji, tożsamość konstytucyjna Republiki Czeskiej oraz zestaw podstawowych wartości czeskiej konstytucji. Niezbędne elementy demokratycznego państwa prawa, w związku z ideami założycielskimi Konstytucji Republiki Czeskiej, zawierają element uniwersalny i szczególny. Trudno sobie wyobrazić tożsamość konstytucyjną, która tylko powiela konstytucyjne tożsamości innych państw, z drugiej strony nawet w czeskiej tożsamości konstytucyjnej z pewnością jest miejsce dla czeskich twórców konstytucyjnych, by zaakceptować uniwersalne zasady uznane w rodzinie zachodnich demokracji. To dalej określa szczególne zasady rozumiane jako podstawowe elementy demokratycznego państwa prawa w rozumieniu art. 9 ust. 2 czeskiej konstytucji.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2018, 84; 15-45
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne prawo do zabezpieczenia społecznego
The constitutional right to social security
Autorzy:
Łobos, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941072.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Konstytucja RP
zabezpieczenie społeczne
ochrona konstytucyjna
ubezpieczenia społeczne
wiek emerytalny
zasady konstytucyjne
Trybunał Konstytucyjny
The Constitution of the Republic of Poland
social security
constitutional protection
social insurance
retirement age
constitutional principles
the Constitutional Tribunal
Opis:
Przedmiotem niniejszego opracowania uczyniono kwestię związaną z konstytucyjnym prawem obywateli do zabezpieczenia społecznego w razie osiągnięcia wieku emerytalne-go. Autorka wskazuje jakie zasady konstytucyjne gwarantują ochronę świadczeń emerytalno-rentowych, jak również podaje przykłady wypowiedzi Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, którzy w swych wyrokach odnosili się do problematyki związanej z zabezpieczeniem społecznym. W niniejszym opracowaniu podano również, jaki za-kres swobody w kwestii zabezpieczenia społecznego Konstytucja przyznaje ustawodawcy oraz w jakich granicach ustawodawca może działać w zakresie wyboru rozwiązań służących realizacji tego prawa.
The subject of this article is the issue of the constitutional right of citizens to social security when reaching the retirement age. The author points out the constitutional principles which guarantee the protection of pension benefits and gives examples of statements of the Supreme Court and the Constitutional Tribunal with respect to the issue of social security schemes in their judgments. This article also discusses the scope of freedom which the Constitution grants to a legislator and the boundaries within which a legislator may act as far as the selection of solutions for the implementation of this right is concerned.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 4 (38); 207-230
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje między Zasadami Techniki Prawodawczej a Zasadami Poprawnej Legislacji w procesie stanowienia prawa
Relations between the principles of proper legislation and the principles of legislative techniques in the process of law-making
Autorzy:
Stępniak, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942280.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Zasady techniki prawodawczej zasady prawidłowej legislacji legislacja
prawo konstytucyjne
ochrona praw człowieka
Trybunał Konstytucyjny
The rules of legislative technique principles of proper legislation legislation
constitutional law protection of human rights
the Constitutional Court
Opis:
Znaczenie zasad techniki prawodawczej (ZTP) oraz zasad prawidłowej legislacji (ZPL) jest kluczowe dla procesu stanowienia prawa. Są one gwarancją poszanowania praw chronionych przez ustawodawcę, a także ochrony praw człowieka. Zasady prawidłowej legislacji wywodzone są przez Trybunał Konstytucyjny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (czyli z zasady demokratycznego państwa prawnego). Zasady techniki prawodawczej stanowią zaś załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej. W opracowaniu dokonano charakterystyki obu dziedzin uwzględniając ich specyfikę oraz rys historyczny. Wykazano także, że dzięki łącznemu stosowaniu ZTP i ZPL oraz ich ścisłym relacjom prawodawca może stanowić akty prawne, które będą gwarantować ochronę praw człowieka oraz będą chronić interes państwa. Wskazano zależności między ZTP i ZPL i korzyści płynące z łącznego stosowania tych dziedzin.
Meaning of the principles of legislative techniques (PLT) and the principles of proper legislation (PPL) should be regarded as a key to the process of lawmaking. These rules are often a guarantee for the protection of human rights. The principles of good legislation are inferred by the Constitutional Court of Art. 2 of the Polish Constitution (the democratic rule of law). The principles of legislative techniques are included in the Annex to the Regulation of the Prime Minister Council of Ministers dated on 20 June 2002 on the principles of legislative technique. The paper presents a characteristics of both disciplines taking into account their specificity and historical background. It was also shown that by joint application of PPL and PLT and their inseparable correlation legislator may establish acts that will guarantee the protection of human rights and will protect the interests of the State. The Author also identified benefits which derive form joint application of both sets of legislative rules and principles.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 1 (35); 209-224
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustrój republikański z perspektywy stulecia Konstytucji marcowej z 1921 r.
The republican system from the perspective of the century of the March Constitution of 1921
Autorzy:
Uziębło, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929732.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
republikańska forma rządów
zasady ustrojowe
ewolucja ustroju Rzeczypospolitej Polskiej
republican form of government
constitutional principles
evolution of the
political system of the Republic of Poland
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie ewolucji pojmowania republikańskiej formy rządów w Rzeczypospolitej Polskiej. Analiza ta dotyczy nie tylko regulacji prawnej tej zasady ustrojowej, ale także zmian poglądów doktryny konstytucyjnej na kwestie postrzegania zasady republikańskiej, w tym elementów na nią się składających. Rozbieżności postrzegania zasady republikańskiej formy rządów wśród badaczy były i są znaczące, co pokazuje, że przez ponad 100 lat niepodległego państwa polskiego spory te w dalszym ciągu są aktualne. Wspomniane różnice w interpretacji zasady republikańskiej dotyczą przede wszystkim elementów materialnych tej zasady, ujawniających związek pomiędzy ustrojem republikańskim a innymi zasadami ustrojowymi, przede wszystkim zasadą suwerenności ludu (narodu), zasada podziału władzy oraz zasadą określającą system rządów. W tym celu konieczne staje się dekodowanie tych zasad z uwzględnieniem tradycji republikańskich, a co za tym idzie w sposób pozwalający na realizacje tych wartości, które legły u podstaw stworzenia ustroju republikańskiego, nie tyle jako negacji monarchii, lecz jako formy stanowiącej dla niej alternatywę.
The main purpose of this article is to show the evolution of the understanding of the republican form of government in the Republic of Poland. This analysis concerns not only the legal regulation of this constitutional principle, but also refers to changes in the views of the constitutional doctrine on the perception of the republican principle, including its components. Discrepancies in the perception of the principle of the republican form of government among researchers were and are significant, which shows that for over 100 years of an independent Polish State, these disputes are still vigorous. The aforementioned differences in the interpretation of the republican principle concern primarily the material elements of this principle, revealing the relationship between the republican system and other principles of the system, first of all the principle of the sovereignty of the people (the nation), the principle of the separation of powers and the principle defining the system of government. For this reason, it becomes necessary to decode these rules in a way that respects the republican traditions. and, consequently, in a way that allows the implementation of the values that underpin the creation of the republican system, not so much as a negation of the monarchy, but as an alternative form to it.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 17-37
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego Trybunału Konstytucyjnego RP
Disciplinary Liability of a Judge of the Polish Constitutional Tribunal
Autorzy:
Czarnecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912087.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
: Odpowiedzialność dyscyplinarna
Trybunał Konstytucyjny
zasada niezawisłości sędziów i niezależności sądów
Disciplinary liability
the Constitutional Tribunal
the principles of independence of the courts and judges
Opis:
The essence of the article is to present the concept, function and principles of disciplinary liability and the mode of disciplinary proceedings against judges of the Constitutional Tribunal in the context of the ongoing dispute over the independence of each of these constitutional state organs. Disciplinary liability arose from sources of repressive liability and is a special type of criminal liability due to the functions it performs, but also a high degree of ailment. The author argues that despite numerous legal provisions, the model of conduct has not changed, as well as are based on misunderstood axiology, bypassing the principle of nemo iudex in causa sua. I propose, in accordance with the principle of objectivity (impartiality), to submit only disciplinary judges of the Constitutional Tribunal to the Supreme Court for consideration with the simultaneous adoption of an identical mutual principle with respect to judges of the Supreme Court.
Przedmiotem artykułu jest przedstawienie pojęcia, funkcji i zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz przebiegu postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów Trybunału Konstytucyjnego w kontekście trwającego sporu o niezależność każdego z tych konstytucyjnego organów państwa. Odpowiedzialność dyscyplinarna wyrosła ze źródeł odpowiedzialności represyjnej traktowana jest jako szczególny rodzaj odpowiedzialności karnej z uwagi na funkcje jakie pełni, ale też możliwy duży stopień represyjności. Autor stawia tezę, że mimo licznych nowelizacji model postępowania nie zmienił się, a przepisy naruszają zasadę nemo iudex in causa sua. Tym samym proponuje, aby w trosce o zachowanie zasady obiektywizmu (bezstronności) sprawy dyscyplinarne wyłącznie sędziów TK przekazać do orzekania Sądowi Najwyższemu z równoczesnym przyjęciem analogicznej reguły w odniesieniu do sędziów SN.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 123-136
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sprawie zgodności z Konstytucją RP powoływania sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa przez Sejm
On the Compliance with the Constitution of the Republic of Poland of the Appointment of Judges – Members of the National Council of the Judiciary by the Sejm
Autorzy:
Frankiewicz-Bodynek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162182.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
niezależność sądów
niezawisłość sędziów
niezależność Krajowej Rady
Sądownictwa
Konstytucja RP
zasady ustrojowe
Independence of the Courts
Independence of Judges
Independence of the
National Council of the Judiciary
Constitution of the Republic of Poland
Constitutional Principles
Opis:
The subject of this text is to determine whether Article 9a of the Law on the National Council of the Judiciary is compatible with the Constitution of the Republic of Poland. In order to answer this question, the relationship that should prevail between the various authorities in a system based on the principle of separation of powers was analyzed. Then, doubts were resolved as to whether the NCJ is a body appearing in the division of powers of the judiciary. In the end, it was concluded that in the RP, the Sejm should have no other creative powers over the judiciary than those expressly provided for in the Constitution of the RP. Otherwise, the chamber is placed in a position of unjustified supremacy vis-àvis the judiciary, and the judicial power provides no guarantee that human freedoms and rights will be decided by independent and impartial courts staffed by independent judges.
Przedmiotem niniejszego tekstu jest ustalenie, czy art. 9a ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa jest zgodny z Konstytucją RP. W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie przeanalizowano relacje, jakie powinny panować pomiędzy poszczególnymi władzami w systemie opartym o zasadę podziału władz. Następnie rozwiano wątpliwości co do tego, czy KRS jest organem występującym w pionie władzy sądowniczej. Ostatecznie stwierdzono, że w RP Sejm nie powinien mieć innych kompetencji kreacyjnych wobec organów władzy sądowniczej, niż tylko te, które wyraźnie przewiduje Konstytucja RP. W przeciwnym razie izba postawiona jest w pozycji nieuzasadnionej supremacji względem judykatywy, a władza sądownicza nie daje gwarancji, iż o wolnościach i prawach człowieka rozstrzygać będą niezależne i bezstronne sądy obsadzone przez niezawisłych sędziów.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 141-153
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The constitutional principles of the state’s political system as determining the foundations of electoral law
Konstytucyjne zasady ustroju państwa determinujące podstawy prawa wyborczego
Autorzy:
Stępień-Załucka, Beata
Uliasz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697123.pdf
Data publikacji:
2024-07-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
constitutional principles
democratic legal state
sovereignty of the people
principle of representation
political pluralism
elections
electoral law
zasady konstytucyjne
demokratyczne państwo prawne
suwerenność narodu
zasada przedstawicielstwa
pluralizm polityczny
wybory
prawo wyborcze
Opis:
The political systems of democratic states are based on specific assumptions contained in the highest legal acts. In Poland, the role of such a supreme legal act is fulfilled by the Constitution of the Republic of Poland, the assumptions being constitutional principles. Their uniform definition has been worked out neither by the legal system nor by the doctrine. Hence, they are sometimes defined differently in science. While for some they are “the legislator’s statements of fundamental importance to the functioning of the constitutional system of the state,” for others they are instruments of law which certain norms are derived from, thus influencing the shaping of the principles of the political system or administration of justice regardless of whether they are of primary or secondary nature. B. Banaszak emphasises that within individual constitutional norms it is possible to indicate principles of particular importance to the state. And what is more, the indication of a particular principle at the beginning of the Constitution or in a part of it has consequences regarding its further provisions. W.J. Wołpiuk, in turn, maintains that in a descriptive sense, principles are a certain pattern for research purposes. A. Kallas, on the other hand, defines constitutional principles as principles fundamental to the nature of the state. These principles take the form of separate (individual) provisions, included in the body of Chapter I of the Constitution, but are often also constructed on the basis of a number of its provisions (e.g. the principle of parliamentary system of the government). Worth noting at this point, however, is a certain regularity that in the constitutions of the former communist states of Central and Eastern Europe, they are as a rule quite extensive and have a broad spectrum of impact on the entire legal system. This spectrum is particularly relevant in electoral law. The present article will therefore examine this spectrum. It will show the impact of constitutional principles such as the principle of a republican state, the principle of sovereignty of the Nation, the principle of representation, the principle of political pluralism and the openness of the financing of political parties on the basic premises of the electoral law in terms of its subject matter and substantiveness. The key thesis to be proven is that the constitutional principles indicated above find their direct application and development in the provisions of the electoral law. Accordingly, their consequence is, inter alia, the principle of the tenure of office of individual, representative organs of the state, including the most important ones of the Sejm and the Senate, which in its essence constitutes a kind of verification of actions for the existing representatives. In turn, the principle of universality of elections, which is a direct determinant of the principle of sovereignty and representation, on the one hand – admits all eligible citizens to the electoral act, in accordance with the idea of the Constitution of the Republic of Poland, but on the other hand – eliminates incapacitated persons from this act. Further, among the electoral principles of constitutional consequence, it is necessary to point out equality granting each voter one vote, the value of which is one. Finally, the principle of the secrecy of the ballot will not be overlooked, constituting a kind of security for all those taking part in the electoral act that they will not suffer negative consequences as a result of their vote. However, it is important to show and remind that the above principles of the electoral law are closely interconnected, not only within the electoral law itself, but within the entire legal system. This is because nowadays, in scientific political discourse and in practice, the fundamental importance of primary constitutional values, including precisely coherence of the legal system, is overlooked (another value that is just as often displaced is its stability). Hence, demonstrating this coherence of the legal system and emphasising its importance in times of political and legal change is particularly justified. The basic research methods used in the paper will be dogmatic-legal and theoretical-legal methods.
Ustroje państw demokratycznych opierają się na swoistych założeniach zawartych w najwyższych aktach prawnych. W Polsce rolę najwyższego aktu prawnego pełni Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a owe założenia to zasady ustrojowe. Ich jednolita definicja nie została wypracowana ani przez system prawa, ani też przez doktrynę. Stąd w nauce bywają różnie określane. Podczas gdy dla jednych są to „wypowiedzi ustrojodawcy o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania konstytucyjnego ustroju państwa”, dla innych to instrumenty prawa, z których wynikają określone normy i przez to wpływają na ukształtowanie zasad ustroju politycznego lub wymiaru sprawiedliwości niezależnie od tego, czy mają charakter podstawowy, czy wtórny. B. Banaszak podkreśla, że w obrębie poszczególnych norm konstytucyjnych można wskazać zasady o szczególnie doniosłym znaczeniu dla państwa. Co więcej, wskazanie na określoną zasadę na początku konstytucji bądź w jej części wywiera konsekwencje na dalsze jej postanowienia. W.J. Wołpiuk z kolei pisze, że w znaczeniu opisowym zasady to pewien wzorzec dla celów badawczych. Natomiast A. Kallas określa zasady ustrojowe mianem zasad fundamentalnych dla charakteru państwa. Zasady te przybierają postać odrębnych (indywidualnych) przepisów, zamieszczonych w treści rozdziału I konstytucji, ale często są też konstruowane na podstawie szeregu jej przepisów (np. zasada parlamentarnego systemu rządów). Już jednak w tym miejscu warta zauważenia jest pewna prawidłowość, że w konstytucjach byłych państw komunistycznych Europy Środkowej i Wschodniej są one z reguły dość obszerne i mają szerokie spektrum oddziaływania na cały system prawa. To spektrum jest szczególnie istotnie w prawie wyborczym. Toteż jego zbadaniu zostanie poświęcony niniejszy artykuł. Zostanie w nim bowiem ukazane oddziaływanie konstytucyjnych zasad ustroju, takich jak: zasada państwa republikańskiego, zasada suwerenności Narodu, zasada przedstawicielstwa, zasada pluralizmu politycznego i jawności finansowania partii politycznych na podstawowe założenia prawa wyborczego w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. Przy czym kluczową tezą, która będzie podlegała udowodnieniu, jest stwierdzenie, że wskazane powyżej zasady konstytucyjne znajdują swoje bezpośrednie zastosowanie oraz rozwinięcie w przepisach prawa wyborczego. Odpowiednio ich konsekwencją jest między innymi obowiązująca w Polsce zasada kadencyjności poszczególnych przedstawicielskich organów państwa, w tym także tych najważniejszych Sejmu i Senatu, która w swej istocie stanowi swoistą weryfikację działań dla dotychczasowych reprezentantów. Z kolei zasada powszechności wyborów, będąca bezpośrednim wyznacznikiem zasady suwerenności i przedstawicielstwa, z jednej strony zgodnie z ideą Konstytucji RP dopuszcza wszystkich uprawnionych obywateli do aktu wyborczego, z drugiej strony jednak eliminuje z tego aktu osoby ubezwłasnowolnione. W dalszej kolejności wśród zasad wyborczych będących konstytucyjną konsekwencją trzeba wskazać na równość przyznającą każdemu wyborcy jeden głos, którego wartość wynosi jeden. Finalnie nie zostanie pominięta zasada tajności głosowania stanowiąca swoiste zabezpieczenie dla wszystkich biorących udział w akcie wyborczym, że nie poniosą negatywnych konsekwencji w związku z oddanym głosem. Istotne jednak pozostaje wykazanie i przypomnienie, że powyższe zasady prawa wyborczego są ze sobą ściśle spojone, nie tylko w obrębie prawa wyborczego, ale w obrębie całego systemu prawa. Współcześnie bowiem w dyskursie naukowym, politycznym oraz praktyce pomija się podstawowe znaczenie pierwotnych wartości konstytucyjnych, w tym właśnie spójności systemu prawa (inną, równie często wypieraną, jest jego stabilność). Stąd wykazywanie owej spójności systemu prawa i podkreślanie jej znaczenia w czasach zmian politycznych i prawnych jest szczególnie uzasadnione. Podstawowymi metodami badawczymi wykorzystanymi w pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna i teoretyczno-prawna.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 71-86
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional Right of Access to Public Service in the Judicature of the Constitutional Tribunal
Konstytucyjne prawo dostępu do służby publicznej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Ura, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920434.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
: Constitutional Tribunal
access to public service
principles of proportionality
equality before the law
public function
Trybunał Konstytucyjny
dostęp do służby publicznej
zasady proporcjonalności
równość wobec prawa
funkcja publiczna
Opis:
The purpose of the article is to draw attention to the jurisprudence of the Constitutional Tribunal in the context of the issue related to the same principles of access to public service, which are guaranteed by the Art. 60 of the Polish Constitution.The analysis of the Court’s judgments makes it possible to relate the interpretation of this provision to the principle of proportionality and equality before the law. Both in the jurisprudence of the Tribunal and the Supreme Court, attention is paid to the transparency and openness of the rules used to determine the requirements related to taking up public office functions
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w kontekście problematyki związanej z tymi samymi zasadami dostępu do służby publicznej, które gwarantuje art. 60 Konstytucji RP. Analiza orzeczeń Trybunału umożliwia także odniesienie wykładni tego przepisu do zasady proporcjonalności i równości wszystkich wobec prawa. Zarówno w orzecznictwie Trybunału, jak i Sądu Najwyższego zwraca się uwagę na przejrzystość i jawność zasad określania wymagań związanych z pełnieniem funkcji publicznych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 203-212
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalizacja prawa a kryzys konstytucyjny – refleksja na gruncie kilku aktualnych ustaleń Profesora Piotra Winczorka
Instrumentalization of Law and the Constitutional Crisis: Reflection on the Basis of Several Topical Findings of Professor Piotr Winczorek
Autorzy:
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050251.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
instrumentalizacja prawa
typologia aktów instrumentalizacji
aksjologia prawa
wartości prawne
wartości konstytucyjne
zasady prawne
wykładnia aksjologiczna
instrumentalization of law
typology of instrumentalization acts
legal axiology
legal values
constitutional values
legal principles
axiological interpretation of law
Opis:
Instrumentalizacja prawa jest jednym z ważniejszych zagadnień badawczych, które przynależą do dorobku myśli Profesora Piotra Winczorka. Łącząc problem granic dopuszczalnej instrumentalizacji prawa z zagadnieniem aksjologii prawa, Autor ten przyjął stanowisko nieredukcjonistyczne i wskazał autoteliczne wartości prawa oraz realizowane przez system prawny wartości pozaprawne jako kryteria oceny aktów instrumentalizacji prawa. W oparciu o wnikliwą obserwację praktyki prawa, przede wszystkim działań prawodawcy, zaproponował typologię różnych przypadków patologicznej instrumentalizacji prawa. Zestawienie poszczególnych aktów tworzenia i stosowania prawa, które można odnaleźć w trwającym w Polsce kryzysie konstytucyjnym, z typami wskazanymi przez Prof. P. Winczorka prowadzi do wniosku, że jego typologia jest nie tylko aktualna, ale stanowi trafne narzędzie pogłębionej deskrypcji trwającego kryzysu. Ponadto, pozwala na wskazanie innego zagrożenia dla porządku prawnego, tj. próby instrumentalizacji wartości konstytucyjnych. W obliczu tego niebezpieczeństwa zasadnym wydaje się sformułowanie postulatu przeprowadzania wykładni aksjologicznej konstytucji, której celem byłoby odczytanie danej zasady prawnej w hermeneutycznym kontekście systemu aksjologicznego, z którego genealogicznie wywodzi się dana zasada prawna.
The instrumentalization of law is one of the most important research issues that belong to the achievements of Professor Piotr Winczorek. Combining the problem of the limits of permissible instrumentalization of law with the issue of the axiology of law, he adopted a non-reductionist position and indicated the autotelic values of law, as well as non-legal values implemented by the legal system as the criteria for assessing acts of instrumentalization of law. Based on careful observation of the legal practice, primarily the actions of the legislature, he proposed a typology of various cases of pathological instrumentalization of law. A list of individual acts of enacting and applying the law that can be distinguished in the ongoing constitutional crisis in Poland, broken down by the types indicated by Prof. Winczorek, leads to the conclusion that not only is his typology still valid, but it also can be used as an adequate tool for an in-depth description of the ongoing crisis. Moreover, it enables the indication of yet another threat to the legal order, i.e. attempts to instrumentalize constitutional values. In the face of this danger, it is justified to formulate the postulate of giving the constitution an axiological interpretation, the aim of which would be to read a given legal principle in the hermeneutic context of the axiological system from which said legal principle derives genealogically.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 74-90
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies