Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "constitutional justice" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-32 z 32
    Tytuł:
    From Paul Vladimiri to Gustavo Zagrebelsky. Constitutional justice in the age of hybrid warfare
    Autorzy:
    Kobyliński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431281.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    just war
    constitutional justice
    right to self-determination
    human rights
    Renaissance
    humanism
    nihilism
    hybrid wars
    Enlightenment tradition
    constitutional principles
    wojna sprawiedliwa
    prawo do samostanowienia
    prawa człowieka
    Renesans
    humanizm
    nihilizm
    wojny hybrydowe
    tradycja oświeceniowa
    Opis:
    Paul Vladimiri (1370–1435) was a distinguished Polish scholar and jurist who defended the rights of Poland and native non-Christian tribes against the Teutonic Knights and their policies of conquest. He expressed the view that a world guided by the principles of peace and mutual respect among nations was possible, and that pagan nations had a right to peace and to possession of their own lands. Vladimiri’s analysis of the right of native peoples to self-determination anticipated by several hundred years the investigations of many subsequent authors – including Francesco Vittoria, Bartolome de Las Casas, Hugo Grotius, and John Marshall. The influence of his views can be seen today, among others, in the theory of constitutional justice developed by the Italian legal theorist Gustavo Zagrebelsky. The main purpose of this article is to outline the views of Vladimiri and Zagrebelsky, and to analyze the principles of constitutional justice in its global dimension as a tool for resolving conflicts between states in the age of hybrid wars.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 3; 97-113
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    TRYB I GRANICE ZMIANY KONSTYTUCJI GHANY Z 1992 R.
    Procedures and Limits to the Amendment of the 1992 Constitution of Ghana
    Autorzy:
    Smoleń, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2096718.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-26
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    zmiana konstytucji; sztywność konstytucji; aksjologia demokracji; konstytucyjne postanowienia niezmienialne; sprawiedliwość tranzytywna; debata nad zmianą konstytucji.
    constitutional amendment; constitutional rigidity; the axiology of democracy; unamendable constitutional provisions; transitional justice; debate on constitutional amendment.
    Opis:
    Celem opracowania jest przybliżenie problematyki formalnych i materialnych ograniczeń zmiany obecnie obowiązującej, uchwalonej prawie 30 lat temu, Konstytucji Ghany, będących interesującym wyrazem transformacji z autorytaryzmu do demokracji. Ponieważ Ghana to państwo, które w zachodnich rankingach stanu demokracji, praworządności i przestrzegania praw człowieka od lat sytuuje się w ścisłej czołówce afrykańskiej – a w najnowszych osiąga wyniki bardzo podobne do Polski – warto tym bardziej przyjrzeć się jej bliżej. Na artykuł składają się: krótka charakterystyka historii ustroju Ghany, jej Konstytucji i systemu politycznego; szczegółowe omówienie zagadnienia wewnętrznej hierarchii postanowień konstytucyjnych oraz kolejnych etapów – w znacznej mierze oryginalnej – procedury ich zmiany; próba identyfikacji granic zmiany Konstytucji, w tym analiza będących wyrazem sprawiedliwości tranzytywnej niezmienialnych postanowień amnestyjno-indemnizacyjnych; przedstawienie i ocena toczącej się w ubiegłej dekadzie debaty nad zmianą Konstytucji, obejmującej również problematykę zasad i granic jej zmiany. Tekst kończą wnioski dotyczące sztywności tej Konstytucji, wynikającej z czynników zarówno prawnych, jak i pozaprawnych.
    The aim of this article is to outline the formal and material limitations to the amendment of the currently binding Constitution of Ghana, which was enacted almost 30 years ago. Ghana is an interesting example of transformation from authoritarianism to democracy. This article takes a closer look at Ghana, a country that Western rankings have for many years acknowledged as one of the African leaders for democracy, rule of law and protection of human rights. In the latest data Ghana is ranked with almost the same results as Poland. The article comprises a brief characteristic of Ghana’s constitutional history and its constitutional and political system; a detailed analysis of its domestic hierarchy of constitutional provisions and the subsequent procedural stages of their amendment, many of them original; an attempt to identify the limits to Ghana’s constitutional amendments, including an examination of the unamendable constitutional provisions on indemnity, which are an expression of transitional justice; and an outline and assessment of the debate on changing the Constitution conducted in the last decade including procedures and limits of constitutional amendment. The conclusions address the question of the rigidity of the Constitution of Ghana due both to legal and non-legal factors.
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 4; 23-62
    2353-8139
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Human Dignity in the European Perspective and the Proportionality Principle
    Ludzka godność w perspektywie europejskiej a zasada proporcjonalności
    Autorzy:
    Forejtová, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943959.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    human rights
    human dignity
    rights of the child
    social rights
    proportionality principle
    constitutional justice
    European Court of Human Rights
    prawa człowieka
    godność człowieka
    prawa dziecka
    prawa socjalne
    zasada proporcjonalności
    sprawiedliwość konstytucyjna
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    Opis:
    The fundamental human right to dignity is the cornerstone of European legal culture. The right has been provided for in international, European, and national legal instruments. Its role as a benchmark reference for all other human rights has developed into a self-standing and self-executing right, especially under the new EU Charter of Fundamental Rights. This evolution from the traditional role of the right to dignity is analysed in case study based on a real case before the Constitutional Court of the Czech Republic in 2015. The analysis brings forward a reflection about the need to respect the concept of dignity and how it actually is observed in the European context.
    Podstawowe prawo człowieka do godności jest kamieniem węgielnym europejskiej kultury prawnej. Prawo to zostało przewidziane w międzynarodowych, europejskich i krajowych instrumentach prawnych. Jego rola jako punktu odniesienia dla wszystkich innych praw człowieka rozwijała się w kierunku prawa autonomicznego i samowykonywalnego, w szczególności w ramach nowej unijnej Karty praw podstawowych. Ta ewolucja tradycyjnej roli prawa do godności jest analizowana w studium przypadku opartym na sprawie toczonej przed Trybunałem Konstytucyjnym Republiki Czeskiej w 2015 roku. Analiza prowadzi do refleksji o konieczności respektowania pojęcia godności, jakie faktycznie obserwuje się w skali europejskiej.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2016, 52; 192-208
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawiedliwość w polskim dyskursie konstytucyjnym i jej konotacje społeczne
    Autorzy:
    Szczepankowska, Irena
    Gorlewska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1632431.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    polish constitutional discourse
    justice
    names of values
    connotations
    Opis:
    The analysis of the use of the notion of justice in the Polish Constitution proves that in the course of historical development, the designated value was given various conceptual profiles. It was associated mostly with the law within the subjective (‘justified entitlement’) and objective scope (‘legitimacy’), with the judicial authorities (‘fair hearing’), and with the punishment (‘just decision’). Apart from juridical meaning, the notion of justice shall connote ‘equality’ or ‘equal treatment of all people’, including ‘equal justice under law’ or ‘objectivity of a judicial ruling’. Over time the justice gains social and political value which is reflected in the ideal of social justice meant as ‘the equality of all citizens and equal evaluation thereof’. The latter is highlighted in the Polish Constitution (of 1997) where justice is treated as the guiding moral and constitutional principle in the Republic of Poland. The significant profiles of names designating justice in the texts of the Constitution are confronted with the connotations appearing in the questionnaires filled up by the students of the universities in Białystok. In the eyes of young Poles, justice seems to be a human value which is important in their environment an shall be protected by the state.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2020, 83; 234-249
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oryginalizm interpretacyjny czy żyjące źródła prawa? Polityczny wymiar aktywizmu sędziowskiego
    Originalism or Living Sources of Law? The Political Side of Judicial Activism
    Autorzy:
    Ciepły, Filip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/519057.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
    Tematy:
    constitutional law
    justice system
    legal interpretation
    judicial activism
    originalism
    Opis:
    The aim of this article is to guide the Justice Antonin Scalia’s originalism concept of the interpretaion of the Constitution of the United States, in contrast to the views on the interpretation of constitutional provisions, in particular the concept of judicial activism and a living (breathing) constitution. The author points out the danger of increasing the significance of the political dimension of judges’ activism on the level of interpreting constitutional and international law.
    Źródło:
    Forum Prawnicze; 2018, 2 (46); 42-52
    2081-688X
    Pojawia się w:
    Forum Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Role of the Constitutional Committee of the National Assembly in Creating the New Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Chruściak, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43357505.pdf
    Data publikacji:
    1995-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
    Tematy:
    Constitutional Committee
    Constitution
    Polska
    republic
    national assembly
    justice system
    pluralism
    diet
    constitutional law
    political parties
    Źródło:
    Droit Polonais Contemporain; 1995, 1-4; 105-115
    0070-7325
    Pojawia się w:
    Droit Polonais Contemporain
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Towards a New Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Działocha, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43358724.pdf
    Data publikacji:
    1995-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
    Tematy:
    Constitution
    republic
    Polska
    Law and justice
    legal acts
    parliament
    Constitutional Commission
    constitutional act
    church
    freedom
    Źródło:
    Droit Polonais Contemporain; 1995, 1-4; 5-14
    0070-7325
    Pojawia się w:
    Droit Polonais Contemporain
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transparency of the Polish Government Structure in the Network Perspective
    Autorzy:
    Domagała, Katarzyna
    Zieliński, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1832089.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wybory parlamentarne
    kryzys konstytucyjny
    Trybunał Konstytucyjny
    Prawo i Sprawiedliwość
    parliamentary election
    constitutional crisis
    Constitutional Court
    Law and Justice
    Opis:
    Transparentność struktury polskiego rządu w perspektywie sieci Celem artykułu jest analiza kryzysu konstytucyjnego, który miał miejsce w Polsce po wyborach parlamentarnych w 2015 r., w perspektywie sieciowej. Przeprowadzone badania koncentrują się na ukazaniu braku przejrzystości działań rządu Prawa i Sprawiedliwości podczas wskazanego kryzysu. Dzięki użyciu analizy sieci (SNA) jako głównej metody badawczej, w artykule analizie poddane zostały nieformalne relacje pomiędzy głównymi aktorami politycznymi, które w znaczący sposób wpłynęły na działania rządu w tym okresie. W tym celu podjęta została próba rekonstrukcji najważniejszych wydarzeń na polskiej scenie politycznej, odnoszących się do tematu badań, w badanym okresie czasu.
    The aim of the paper is to analyze the constitutional crisis, which occurred in Poland at the end of 2015, shortly after the parliamentary election. Our research is focused on showing the low transparency of the Polish government during this political turmoil. We argue that there are many indirect connections and feedbacks between the main political actors which have an effect in the non-transparent structure of a government, which changes during political turmoil and more stable period of time. In this context the network analysis was used as a main research method to emphasize some of the personal connections between the main politicians.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2017, 45, 3; 139-154
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Extrenal supervision of the Minister of Justice over the administrative activities of common courts
    Autorzy:
    Zawadzki, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30098187.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Constitutional law
    tripartition of powers
    ordinary courts
    Minister of Justice
    supreme administrative supervision
    Opis:
    The purpose of the article is to demonstrate the flaws in the institutional construction of the external supervision of the Minister of Justice over the administrative activity of common courts. The main research method used in the study was a comparative analysis of the Constitution of the Republic of Poland, laws and other legal acts. The paper presents the supreme supervision of the Minister of Justice over the administrative activity of common courts introduced by the legislator, which compromises the independence of judges asymmetrically to the efficiency of the judiciary. The institutional construction of the supreme supervision of common courts equips the Minister of Justice with arbitrary and discretionary authority over the administrative activities of the courts, which violates the constitutional principle of the tripartite division of power. The problem of institutional construction and the balancing of powers from the perspective of the Constitution is extremely important. The first doubt is shown in Article 183(1) of the Constitution of the Republic of Poland that the Supreme Court supervises the activities of the common and military courts in the field of adjudication. Thus, in principle, the question of supervision of jurisdictional activities is clarified, whereas there is no explicitly expressed supervision of judicial administration in the Constitution. Nevertheless, such supervision is necessary, since the court is the disposer of budgetary funds, movable and immovable property, in matters of economic administration such supervision is necessary from the point of view of legality, economy, expediency and reliability. First of all, this study indicates what the administrative activity of common courts is. Then, the evolution of the external supervision of the Minister of Justice over the administrative activity of common courts is presented. In the next part of the paper, the Constitutional prerequisites for excessive interference in the independence of common courts are shown. In the final part, the urgent need for reform in the area of the Minister of Justice’s external supervision over the administrative activity of common courts is indicated.
    Źródło:
    Acta Iuris Stetinensis; 2023, 45; 113-123
    2083-4373
    2545-3181
    Pojawia się w:
    Acta Iuris Stetinensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ koncepcji sprawiedliwości Chaima Perelmana na dokonywane dzisiaj rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego
    The impact of Chaim Perelman’s conception of justice on today’s Constitutional Court decisions
    Autorzy:
    Śmieja, Piotr Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046317.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Chaim Perelman
    teoria sprawiedliwości
    formuły sprawiedliwości
    sprawiedliwość
    prawość
    orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
    theory of justice
    formulas of justice
    justice
    righteousness
    decision of Constitutional Court
    Opis:
    Artykuł dotyczy koncepcji sprawiedliwości zaproponowanej przez Chaima Perelmana w 1945 roku, stanowiącej kontynuację poglądów Arystotelesa oraz św. Tomasza z Akwinu, jednak pozbawionej ładunku emocjonalnego, który niesie za sobą to pojęcie. Perelman ujmuje swoją tezę w sześć hasłowych formuł sprawiedliwości. Podstawą korzystania z zaproponowanych formuł jest nakaz, mający urzeczywistnić czyn sprawiedliwy, tj. prawidło postulujące jednakowe traktowanie osoby należące do tej samej kategorii istotnej. Autor uwzględnia również rozważania dotyczące tego kto, komu i w jaki sposób ma rozdzielać to, co należne. Perelman zauważa, że stosowanie formuł jest względne i niemożliwe na sposób matematyczny, co prowadzi do wniosku, że rozstrzygnięcie wydawanej decyzji należy pozostawić prawości sędziego. Niebezpieczeństwo stosowania sprawiedliwości w tej formie polega na subiektywnym postrzeganiu rzeczywistości, a przez to na możliwości manipulacji formułami przy ich używaniu.
    The article discusses Chaim Perelman’s conception of justice proposed in 1945. His concept is a continuation of Aristotle’s and St. Thomas Aquinas’s views, however, it rejects emotional load and formulates a theory through six keyword terms instead. The core foundation of using proposed formulas is the order to treat people that belong to the same social category equally, and this warrant is crucial to act rightly. The article includes thoughts on who, to whom and in which way should distribute what is someone’s due. Perelman notices that using these formulas is relative and mathematically impossible, what leads him to the conclusion that the final decision should depend on the judge’s righteousness. There is a risk of applying justice in such a form as it consists of subjective perception of reality that creates room for manipulation.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe KUL; 2020, 63, 1; 103-119
    0044-4405
    2543-9715
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od praw naturalnych do godności osoby ludzkiej. Rozważania filozoficzno-prawne w przedmiocie aksjologii Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
    From Natural Rights to the Dignity of the Human Person. Considerations on the Axiology of the Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Łuszczyńska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083719.pdf
    Data publikacji:
    2024-04-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    human rights
    justice
    Natural law
    constitutional axiology
    prawa człowieka
    sprawiedliwość
    prawa naturalne
    aksjologia konstytucyjna
    Opis:
    The article is a reflection on the issues of natural law. The dominant view in the literature on the subject is that natural law is a kind of matrix that should be duplicated by the legislator in order to prevent legal injustice. According to the Latin paremia: Lex iniusta non est lex (Unjust law is not law), the legislator must take into account unspecified higher- level norms. The aim of the article is to look from a philosophical perspective at the axiological foundations of the Polish legal order in the context, primarily, of the sources of law. According to the author of the article, in modern times the rationalism of natural law is becoming apparent, and its religious foundations will not necessarily be acceptable in a culturally pluralized society. The legal analysis method was used, the historical-legal method (in terms of examining the evolution of legal ideas underlying individual constitutional regulations) and the hermeneutic method in relation to the examination of the Constitution as a product of culture, not so much in the linguistic, but in the social, cultural and historical layer. The analysis of applicable legal provisions also forced the use of the formal and dogmatic method.
    Artykuł stanowi refleksję nad problematyką prawa naturalnego. W literaturze przedmiotu dominuje pogląd, iż prawo naturalne jest rodzajem matrycy, która powinna być powielona przez ustawodawcę, co zapobiegać ma niesprawiedliwości prawa. W myśl łacińskiej paremii: Lex iniusta non est lex (Prawo niesprawiedliwe nie jest prawem) legislator musi uwzględniać bliżej niesprecyzowane normy wyższego rzędu. Celem artykułu jest spojrzenie z perspektywy filozoficznej na podstawy aksjologiczne polskiego porządku prawnego w kontekście przede wszystkim źródeł prawa. Zdaniem autora artykułu w czasach współczesnych racjonalizm prawa naturalnego staje się pozorny, zaś jego religijne fundamenty niekoniecznie będą akceptowalne w społeczeństwie kulturowo spluralizowanym. Użyta została metoda analizy prawa, metoda historyczno-prawna (w zakresie badania ewolucji idei prawnych leżących u podstaw poszczególnych uregulowań konstytucyjnych) oraz metody hermeneutycznej w odniesieniu do badania ustawy zasadniczej jako wytworu kultury, nie tyle w warstwie językowej, co społecznej, kulturowej i historycznej. Analiza obowiązujących przepisów prawnych wymusiła również skorzystanie z metody formalno-dogmatycznej.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 131-147
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Federal Constitutional Court Decisions: „The Right to be Forgotten I” and „The Right to be Forgotten II” – The Expectation of Increased Cooperation with the Concurrent Need to Maintain Independence
    Autorzy:
    Jaś-Nowopolska, Magdalena
    Mengeler, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/910735.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Right to be Forgotten I
    Right to be Forgotten II
    precedence of application
    fundamental rights
    cooperation between European Court of Justice and the Federal Constitutional Court
    Opis:
    The article discusses the decisions “Right to be forgotten I” and “Right to be forgotten II” of 6 November 2019 by the Federal Constitutional Court, which redefine the relationship of cooperation between the Federal Constitutional Court and the European Court of Justice in the area of fundamental rights. The Court has decided for the first time that where EU fundamental rights take precedence over German fundamental rights, the Court itself can directly review, on the basis of EU fundamental rights, the application of EU law by German authorities. In the first part, the article presents the previous system, including the precedence of application of EU law and its exceptions (ultra-vires review; identity review), as well as the controversial question of the interpretation of Article 51 (1) of the Charter of Fundamental Rights, which is decisive for the applicability of the fundamental rights under the Charter. The focus is on the constitutional background of the German Basic Law for the protection of fundamental rights in the European multi-level system. Against this background, the second part of the article presents the facts and reasons for the decisions “Right to be forgotten I” and “Right to be forgotten II”. This is followed by an analysis of the consequences of these decisions for the protection of fundamental rights and cooperation between the European Court of Justice and the Federal Constitutional Court. In particular, the way in which fundamental EU rights can now be enforced before the Federal Constitutional Court is described in greater detail. The concluding part provides an overview of the open questions, risks and opportunities of this approach. Here the article illustrates the significant impact of the two decisions on dogmatic and procedural matters.
    Źródło:
    Studia Prawa Publicznego; 2020, 2, 30; 69-88
    2300-3936
    Pojawia się w:
    Studia Prawa Publicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transitional Justice, the Dual State, and the Rule of Law
    Sprawiedliwość tranzycyjna, podwójne państwo i rządy prawa
    Autorzy:
    Mikuli, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197724.pdf
    Data publikacji:
    2023-04-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    sprawiedliwość tranzycyjna
    podwójne państwo
    rządy prawa
    Polska
    Prawo i Sprawiedliwość
    Trybunał Konstytucyjny
    sądownictwo
    transitional justice
    dual state
    rule of law
    Polska
    Law and Justice
    Judiciary
    Constitutional Tribunal
    Opis:
    In this article, the author argues that the introduction of measures in Poland to remedy violations of the rule of law, particularly regarding the judicial system, does not require so far referring to the principles of transitional justice. The author loosely refers to Ernst Fraenkel’s concept of a dual state which is sometimes used to describe the political reality in contemporary Poland. In a dual state, there are two parallel realities, and apart from politicized organs there may also exist institutions that have not yet been captured by the ruling party, i.e. institutions that do not recognise the current, unconstitutional legal order. Therefore, according to the author, the assessment of the legal legitimacy of certain institutions or persons (including judges), after the restoration of the rule of law in the nearest future, may differ from the classic transition from a completely non-democratic to a democratic regime.
    W niniejszym artykule autor argumentuje, że wprowadzenie w Polsce środków mających na celu naprawę naruszeń praworządności, w szczególności dotyczących sądownictwa, nie wymaga jak na razie stosowania zasad transitional justice. Autor nawiązuje do koncepcji Ernsta Fraenkela dotyczącej państwa dualnego, która bywa wykorzystywana do opisu rzeczywistości politycznej współczesnej Polski. W państwie dualnym istnieją dwie równoległe rzeczywistości, bo oprócz upolitycznionych organów mogą istnieć instytucje, które nie zostały jeszcze przejęte przez partię rządzącą, czyli instytucje, które nie uznają obowiązującego, pozakonstytucyjnego porządku prawnego. Dlatego też, zdaniem autora, ocena legitymacji prawnej określonych instytucji czy osób (w tym sędziów), po przywróceniu w najbliższym czasie państwa prawa, może różnić się od klasycznego przejścia z reżimu całkowicie niedemokratycznego do demokratycznego.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 273-285
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podatek katastralny w kontekście konstytucyjnej zasady sprawiedliwości opodatkowania
    Autorzy:
    Kopyściańska, Katarzyna Alesandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/610043.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    tax
    real estate tax base
    cadastre
    tax justice
    the Constitutional Court
    podatek
    nieruchomości
    podstawa opodatkowania
    kataster
    sprawiedliwość opodatkowania
    Trybunał Konstytucyjny
    Opis:
    The main feature of the currently existing system of property taxation is that the taxation basis is an area of land or an individual, as it is in real estate tax and forest tax or conversion occurring in the construction of agricultural tax. The adoption of such a tax base results in a significant simplification of the tax assessment. Nevertheless, in many situations, the value of taxes paid is significantly different from the actual value of the property which should undoubtedly be seen as a negative phenomenon. The introduction of a cadastral tax would certainly successfully increase government revenues even with neutral tax rates. A modern tax system that would contain information about all properties in Poland and their owners would make it difficult to evade taxes. Surely, therefore, property tax reform towards linking it with market value is essential.
    Podstawową cechą obowiązującego aktualnie systemu opodatkowania nieruchomości jest to, że podstawę ich opodatkowania stanowi powierzchnia gruntu – albo fizyczna (jak ma to miejsce w podatku od nieruchomości i podatku leśnym), albo przeliczeniowa (występująca w konstrukcji podatku rolnego). Przyjęcie takiej podstawy opodatkowania powoduje znaczne uproszczenie wymiaru podatków, jednak w wielu sytuacjach wartość płaconego podatku znacząco odbiega od rzeczywistej wartości nieruchomości, co należy niewątpliwie postrzegać jako zjawisko negatywne. Wprowadzenie podatku katastralnego spowodowałoby z całą pewnością sukcesywny wzrost dochodów samorządowych, nawet przy zastosowaniu neutralnych stawek podatkowych. Nowoczesny system podatkowy, który zawierałby informacje o wszystkich nieruchomościach w Polsce i ich właścicielach, utrudniałby uchylanie się od opodatkowania, z którym mamy do czynienia aktualnie. Z całą pewnością reforma podatku od nieruchomości w kierunku powiązania go z rynkową wartością jest niezbędna.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2016, 50, 1
    0459-9586
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spór o lustrację dziennikarzy w Polsce w okresie IV Rzeczpospolitej
    The dispute over the Lustration of Journalists during the Fourth Polish Republic
    Autorzy:
    Kuca, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/546731.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    media
    proces lustracyjny
    ustawa lustracyjna
    Trybunał Konstytucyjny
    Prawo i Sprawiedliwość
    inspection process
    inspection act
    Constitutional Tribunal
    Right and
    Justice
    Opis:
    Artykuł dotyczy sporu o powszechną lustrację dziennikarzy, która miała być wprowadzona na podstawie rozwiązań prawnych z okresu tzw. IV Rzeczpospolitej, projektu politycznego realizowanego w Polsce w latach 2005–2007. W tekście skoncentrowano się na sporze środowiska dziennikarskiego o lustrację dziennikarzy regulowaną ustawą, która weszła w życie w 2007 r. Ostatecznie przepis o lustracji dziennikarzy został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z konstytucją. Artykuł jest częścią projektu badawczego dotyczącego relacji IV Rzeczpospolitej z mediami w latach 2005–2007. Autor bada różne aspekty tych relacji. Są to zarówno badania prasoznawcze wybranych tytułów prasowych w odniesieniu do konkretnych wydarzeń politycznych z lat 2005– 2007, jak i analizy problemowe dotyczące niektórych aspektów związanych z funkcjonowaniem mediów. Przeprowadzenie i poszerzenie zakresu lustracji było jednym z postulatów pr ogramowych IV Rzeczpospolitej, miało służyć oczyszczeniu państwa z naleciałości PRL. Propozycja powszechnej lustracji dziennikar zy wywołała jednak ostry spór w środowisku dziennikarskim w Polsce. Przeciwnicy zapisów lustracyjnych argumentowali, że mogą one godzić w konstytucyjne zapisy dotyczące wolności słowa. Podnoszono także, że to sami dziennikarze, a nie władze państwowe mają dbać o wiarygodność zawodu dziennikarskiego. Kilku znanych dziennikarzy zapowiedziało, że mimo zapisów ustawowych nie podda się lustracji. W środowisku dziennikarskim byli jednak krytycy takiej postawy. Uważali oni, że podstawą pracy dziennikarza jest wiarygodność, która daje mandat do występowania w imieniu opinii publicznej. Ich zdaniem bojkot składania oświadczeń lustracyjnych wystawiał na szwank wiarygodność dziennikarską.
    The article touches upon disputes about obligatory Lustration of journalists. Those restrictions was planned to be imposed under legislation from the political project (2005- 2007) during the IV Republic of Poland. The article focuses on the dispute within the journalistic environment connected with Lustration, which came into force in 2007. Ultimately, this obligation was recognized by Constitutional Tribunal as illegal. The article is a part of a research project connected with relations between the IV Republic of Poland and the media in the years 2005–2007. It consists of the research into different newspaper titles connected with political events from 2005–2007 as well as articles connected with chosen aspects of the functioning of the media system in Poland. Implementing and broadening the scope of Lustration was one of the postulates of the program of the IV Republic of Poland, which was intended to purge the state of the remnants of the People's Republic of Poland. However, the proposal of general lustration of journalists caused a sharp dispute among the journalists in Poland. Opponents of the provisions of Lustration argued that they could breech constitutional provisions regarding freedom of speech. It was also argued that it was the journalists themselves, and not the state authorities, who ought to take care of the credibility of the journalist profession. That is why several well-known journalists announced that, despite the statutory provisions, they would not submit to Lustration. In the journalistic milieu, however, there were critics of this attitude. They believed that the basis of a journalist's work is credibility, which provides a basis for acting on behalf of the public. In their opinion, a boycott of Lustration jeopardized journalistic credibility.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2018, 6, 1; 45-57
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Standards for Review of the Concept of a “National Court” in EU Law
    Wzorce kontroli pojęcia „sądu krajowego” w prawie unijnym
    Autorzy:
    Grądzka, Ilona
    Krzysztofik, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31344078.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Court of Justice
    Polish Constitutional Tribunal
    principle of judicial independence
    national courts
    Trybunał Sprawiedliwości
    Trybunał Konstytucyjny
    zasada niezawisłości sędziowskiej
    sądy krajowe
    Opis:
    The aim of the article is to demonstrate the evolutionary approach of the Court of Justice to the criteria for review of the concept of a court within the meaning of EU law. It has been shown that there are three basic standards used by the Court in this area. The first one is an examination of the premises developed as part of the procedure of a question referred to for a preliminary ruling, which includes functional and systemic premises. The second one is based on Article 47 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union, which specifies three premises: independence, impartiality and establishment of a court by statute. The third standard of control indicated by the Court of Justice in the judgment in case C-64/16 is of a different nature. It has been applied to reforms of the justice system in the Member States and is based on the combined interpretation of three provisions: Article 2, Article 4 (2) and Article 19 (1) of the Treaty on European Union. The indicated standard was the cause of a lively discussion initiated by the constitutional tribunals of the Member States (the case of Poland and Romania). In principle, they do not question the right of the Court of Justice to review the concept of a court under the first and second standard. However, in relation to the reforms of the justice system, they emphasize their own competence, which is granted to them by their national constitutions. It should be noted that the fundamental problem that appears in the jurisprudence of both the Polish Constitutional Tribunal and the Court of Justice is the protection of primacy of the constitution and irrefutability of the judgments of constitutional tribunals by the Court of Justice.
    Celem artykułu jest wykazanie ewolucyjnego podejścia Trybunału Sprawiedliwości (TS) do kryteriów kontroli pojęcia sądu w rozumieniu prawa unijnego. Wykazano, że wykształciły się trzy zasadnicze wzorce, z jakich korzysta Trybunał w tym obszarze. Pierwszy z nich to badanie przesłanek wypracowanych w ramach pytania prejudycjalnego, które obejmuje przesłanki funkcjonalne i ustrojowe. Drugi opiera się na art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, który wskazuje trzy przesłanki: niezawisłość, bezstronność oraz powołanie sądu na mocy ustawy. Odmienny charakter ma trzeci wzorzec kontroli, jaki wskazał TS w wyroku w sprawie C-64/16. Został on zastosowany do reform wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich i opiera się na łącznej interpretacji trzech postanowień art. 2, art. 4 ust. 2 i art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej. Wskazany wzorzec stał się przyczyną ożywionej dyskusji, jaką podjęły trybunały konstytucyjne państw członkowskich (sprawa Polski i Rumunii). Zasadniczo nie podważają one prawa TS do kontroli pojęcia sądu w ramach pierwszego i drugiego wzorca, natomiast w odniesieniu do reform wymiaru sprawiedliwości podkreślają własną kompetencję, jaką nadaje im konstytucja krajowa. Należy zauważyć, że podstawowym problemem, jaki zarysowuje się w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz TS jest ochrona prymatu konstytucji oraz niepodważalność przez TS wyroków trybunałów konstytucyjnych.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 143-161
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Structure of Organs of Administration of Justice in Poland
    Autorzy:
    Zieliński, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43358482.pdf
    Data publikacji:
    1995-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
    Tematy:
    judiciary
    justice
    Polska
    structure
    world war
    democratic state
    socio-political conditions
    Constitutional Tribunal
    civil rights protection
    public opinion
    Supreme Court
    change
    socialist law
    Źródło:
    Droit Polonais Contemporain; 1995, 1-4; 59-70
    0070-7325
    Pojawia się w:
    Droit Polonais Contemporain
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego RFN w sprawach dotyczących decyzji Europejskiego Banku Centralnego
    Judgment of the Federal Constitutional Court of Germany in matters related to decisions of the European Central Bank
    Autorzy:
    Jaśkowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2215999.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
    Tematy:
    principle of proportionality
    judicial review of legality of EU law
    Federal Constitutional Court
    European Central Bank
    European Union
    Court of Justice of the EU
    Opis:
    The FCC took the position that it was bound by the judgments of the CJEU as long as the latter applied certain methods of interpretation and its judgments are not objectively arbitrary. In the case at hand, the FCC found that the CJEU manifestly failed to take into account the meaning and scope of the proportionality principle. Ultimately, the FCC independently assessed the ECB’s decisions in the light of primary EU law, while adjudicating on the consequences of finding them to be defective for the German authorities.
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze BAS; 2020, 3(67); 107-111
    1896-9852
    2082-064X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze BAS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Structure of Organs of Administration of Justice in Poland
    Autorzy:
    Zieliński, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147525.pdf
    Data publikacji:
    1995-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
    Tematy:
    judiciary
    justice
    Polska
    structure
    world war
    democratic state
    socio-political conditions
    Constitutional Tribunal
    civil rights protection
    public opinion
    Supreme Court
    change
    socialist law
    Źródło:
    Contemporary Central and East European Law; 1995, 1-4; 59-70
    0070-7325
    Pojawia się w:
    Contemporary Central and East European Law
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona przyszłych pokoleń w procesie dążenia do neutralności klimatycznej w orzecznictwie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech
    Protection of the future generations in the context of the climate neutrality goals in the jurisprudence of the Federal Constitutional Court in Germany
    Autorzy:
    Hałub-Kowalczyk, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929066.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    neutralność klimatyczna
    Federalny Trybunał Konstytucyjny
    ochrona środowiska
    sprawiedliwość międzypokoleniowa
    prawa człowieka
    climate neutrality
    the Federal Constitutional Tribunal
    environmental protection
    inter-generational justice
    human rights
    Opis:
    W ramach badań dokonano próby zweryfikowania, w jakim zakresie obecne rozwiązania ustawowe w Niemczech w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oddziałują na realizację wolności i praw przyszłych pokoleń. Punktem wyjścia do podjęcia analizy jest wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2021 r. dot. zobowiązań władz publicznych do zapewnienia sprawiedliwości międzypokoleniowej w dziedzinie ochrony środowiska. W niniejszej pracy zbadano również, w jakim zakresie neutralność klimatyczna może stać się w niemieckim porządku prawnym nową, konstytucyjnie chronioną wartością.
    In this paper the impact of the current legal provisions in Germany, dedicated to achieving the goal of climate neutrality till 2050, on the human rights and freedoms of next generations will be investigated. An assumption for this reaserch task is a judgement of the Federal Constitutional Tribunal from 24 March 2021, related to the obligaton for the public authorities to provide the inter-generational justice in the framework of environmental policy. The aim of this paper is also to examine if the climate neutrality can receive a status of new, constitutional value in the German legal order.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 271-280
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Orzeczenia ultra vires Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i ich ocena w orzecznictwie niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. Uwagi na marginesie orzeczenia z 5 maja 2020 r.
    Ultra vires Rulings of the Court of Justice of the European Union and their Assessment in the Jurisprudence of the German Federal Constitutional Court. Aside from the Judgment of May 5, 2020
    Autorzy:
    Górska-Szymczak, Joanna
    Górski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1927179.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Federalny Trybunał Konstytucyjny
    Trybunał Sprawiedliwości Unii
    Europejskiej
    prawo europejskie
    Europejski Bank Centralny
    Federal Constitutional Court
    Court of Justice of the European Union
    European Law
    European Central Bank
    Opis:
    5 maja 2020 r. Niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny (FCC) orzekł o legalności programu zakupu aktywów sektora publicznego ustanowionego przez Europejski System Banków Centralnych (ESBC). Co szczególnie istotne, kwestia ta była przedmiotem orzeczenia w trybie prejudycjalnym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), wydanego w następstwie zapytania niemieckiego sądu. Decyzja FCC ma szczególne znaczenie w kontekście planów uruchomienia Europejskiego Funduszu Odbudowy w celu zwalczania skutków pandemii koronawirusa. Niemiecki sąd zakwestionował traktatowe podstawy decyzji Europejskiego Banku Centralnego (EBC), na podstawie których wyemitowano obligacje. Co szczególnie istotne, niemiecki sąd podkreślił nie tylko prawo, ale wręcz obowiązek zbadania przez sądy konstytucyjne państw UE, czy działalność instytucji europejskich wykracza poza uprawnienia przyznane im w traktatach (ultra vires).
    On May 5, 2020, the German Federal Constitutional Court (FCC) ruled on the legality of the public sector asset purchase program established by the European System of Central Banks (ESCB). What is particularly important, this issue was the subject of a preliminary ruling by the Court of Justice of the European Union (CJEU), issued following an inquiry from a German court. The FCC’s decision is of particular importance in the context of plans to launch a European Reconstruction Fund to combat the effects of the coronavirus pandemic. The German court questioned the treaty bases of the decisions of the European Central Bank (ECB) on the basis of which the bonds were issued. What is particularly important, the German court emphasized not only the right, but even the obligation to examine by the constitutional courts of the EU Member States whether the activity of European institutions goes beyond the powers conferred on them in the treaties (ultra vires). The content of this decision and its extensive justification will certainly have a great impact on the functioning of the European Union.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 343-361
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo do sądu w Niemczech
    Right to court in Germany
    Autorzy:
    Czarny, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941060.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    niemieckie prawo konstytucyjne prawo do sądu
    wymiar sprawiedliwości
    władza sądownicza
    efektywna ochrona prawna
    german constitutional law
    right to a fair trial
    system of justice
    judicial power
    effective legal protection
    Opis:
    Samo pojęcie prawa do sądu właściwie nie jest w Niemczech – przynajmniej w literaturze konstytucyjnoprawnej – używane. Za jego odpowiedniki uważać jednak należy inne powszechnie stosowane wyrażenia: zasadę efektywnej ochrony prawnej albo też roszczenie o zapewnienie wymiaru sprawiedliwości. Idee te mają w tym kraju długą tradycję. Ustawa Zasadnicza RFN nie zawiera jednego ogólnego przepisu proklamującego prawo do sądu i konkretyzującego jego założenia. Jednak zapewnienie efektywnej ochrony sądowej uważane jest zarówno za ogólną konstytucyjną zasadę porządku prawnego, jak i prawo podmiotowe o randze konstytucyjnej. Samą gwarancję otwarcia drogi sądowej uzupełniają w Niemczech tzw. prawa proceduralne opisane w art. 101, 103 i 104 Ustawy Zasadniczej. Chodzi tu głównie o: zakaz tworzenia sądów nadzwyczajnych, zakaz pozbawiania jednostki dostępu do „ustawowego sędziego”, prawo do wysłuchania. Federalny Trybunał Konstytucyjny z zasady państwa prawnego wyprowadził ogólny nakaz przestrzegania prawa do uczciwego postępowania. Generalnie w Niemczech zakłada się, że konstytucyjne standardy w zakresie sprawowania wymiaru sprawiedliwości odpowiadają międzynarodowym wymaganiom, a nawet idą w tym zakresie „dalej”.
    The term ‘right to court’ is not used by the German constitutional law doctrine. However, the expressions ‘the principle of effective legal protection’ or ‘claim for ensuring justice’ should be treated as its equivalents. German Basic Law does not contain any general provision proclaiming right to court and determining its essential elements. However, ensuring effective judicial protection is considered to be a general constitutional principle and a constitutional right of an individual. It is also acknowledged that everyone has access to court. The latter is supplemented by Article 101, 103 and 104 of German Constitution, which prohibit creation of extraordinary courts and provides that everyone has a right to ‘the statutory judge’ and right to be heard. Moreover the Federal Constitutional Court perceives the rule of law clause as a source of the right to a fair trial. In general it is accepted in Germany that the constitutional standards referring to administration of justice satisfy international standards and in some cases even exceed them. Practical problems in their implementation concern mainly the right to have the case heard in a reasonable time.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 197-222
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości – kooperacja czy konfrontacja?
    Judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU – cooperation or confrontation?
    Autorzy:
    Haczkowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30097997.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    the Constitutional Court
    the Court of Justice of the EU
    the judicial dialogue
    pro-EU interpretation
    common values
    Trybunał Konstytucyjny
    Trybunał Sprawiedliwości UE
    dialog orzeczniczy
    wykładnia prounijna
    wspólne wartości
    Opis:
    Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości kształtował się ponad 20 lat. Początkowo, jeszcze przed akcesją Polski do UE, przybrał formę dokonywania wykładni przyjaznej integracji europejskiej i prawu unijnemu. Następnie przybierał różne formy konstytucyjnej rozmowy, w tym współpracy z Trybunałem Sprawiedliwości w ramach pytań prejudycjalnych. Dialog odbywał się z poszanowaniem pozycji ustrojowych i wzajemnych jurysdykcji oraz respektowaniem zasady lojalnej współpracy i pierwszeństwa prawa unijnego. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego po 2020 roku widoczne jest odejście od dialogu na rzecz postawy konfrontacyjnej. Trybunał Konstytucyjny wybrał bowiem „kolizyjny kurs” w dialogu z Trybunałem Sprawiedliwości UE. Wydaje się, że pożądanym rozwiązaniem jest poszukiwanie wspólnego mianownika w postaci wspólnych wartości konstytucyjnych, które stanowią podstawę aksjologii systemów prawnych państw członkowskich oraz fundament funkcjonowania UE. Prawo UE opiera się bowiem na tradycjach konstytucyjnych państw członkowskich. Wspólne wartości konstytucyjne państw członkowskich powinny stanowić podstawę poszukiwania kompromisu, niwelowania napięć, które w organizacji ponadnarodowej o tak wielowarstwowej strukturze, jaką jest Unia Europejska, są nieuniknione. Celem publikacji jest przedstawienie procesu kształtowania się dialogu orzeczniczego między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości UE. W niniejszej publikacji zastosowano metodę prawno-dogmatyczną oraz metodę historyczno-prawną.
    The jurisprudential dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU has developed over more than 20 years. Initially, before Poland’s accession to the EU, it took the form of making interpretations friendly to European integration and EU law. It then took on various forms of constitutional dialogue, including cooperation with the Court of Justice in the context of preliminary questions. The dialogue took place with respect for constitutional positions and mutual jurisdictions, and with respect for the principle of loyal cooperation and the primacy of Union law. The jurisprudence of the Constitutional Court after 2020 shows a departure from dialogue towards confrontation. The Constitutional Court has chosen a “collision course” in dialogue with the Court of Justice of the EU. It would seem desirable to seek a common denominator in the form of common constitutional values that underpin the axiology of the legal systems of the Member States and underpin the functioning of the EU. EU law is in fact based on the constitutional traditions of the Member States. The common constitutional values of the Member States should form the basis for a search for compromise and for the elimination of tensions that are inevitable in a supranational organization with such a multi-layered structure as the European Union. The aim of the publication is to present the process of shaping the judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU. This publication uses the legal-dogmatic method and the historical-legal method.
    Źródło:
    Acta Iuris Stetinensis; 2023, 44; 59-77
    2083-4373
    2545-3181
    Pojawia się w:
    Acta Iuris Stetinensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transitional Justice and the Constitutional Crisis: The Case of Poland (2015–2019)
    Sprawiedliwość tranzycyjna i kryzys konstytucyjny w Polsce w latach 2015-2019
    Autorzy:
    Krotoszyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531510.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    transitional justice
    lustration
    decommunization
    Poland’s constitutional crisis
    Polish Supreme Court
    rule of law
    sincerity principle
    sprawiedliwość tranzycyjna
    lustracja
    dekomunizacja
    kryzys konstytucyjny w Polsce
    Sąd Najwyższy
    rządy prawa
    zasada szczerości
    Opis:
    During the last four years the situation in Poland has been a matter of interest to the worldwide legal community mostly due to the constitutional crisis. Yet, the years 2015–2019 were also a time of a revival of transitional justice measures, such as cleansing the public sphere of communist symbols, remodelling of lustration law, and further reduction of pensions of communist secret service employees and officers. In this paper I argue that these spheres are interconnected and that Poland’s constitutional crisis has a transitional justice dimension. I start with an overview of retrospective instruments dealing with the communist past introduced in the last four years. Next, I turn to the constitutional crisis itself, discussing its possible explanations and transitional justice aspects. In the end I claim that the dramatic constitutional backsliding that Poland has recently experienced can be explained not only as a power grab, but also as a result of the tension between the rule of law and the principle of individual responsibility on one hand – and the resort to collective accountability in an attempt to get what the government sees as justice on the other.
    W ciągu ostatnich czterech lat sytuacja w Polsce stała się przedmiotem zainteresowania międzynarodowych gremiów prawniczych przede wszystkich ze względu na kryzys konstytucyjny. Lata 2015-2019 były jednak także okresem powrotu do narzędzi rozliczeń z przeszłością, wśród których wymienić można usuwanie symboli komunistycznych z przestrzeni publicznej, zmianę modelu lustracji oraz dalsze obniżenie emerytur funkcjonariuszy i pracowników organów bezpieczeństwa państwa PRL. W artykule stawiam tezę, że sfery te są ze sobą wzajemnie powiązane, kryzys konstytucyjny ma zaś wymiar retrospektywny. Tekst zaczynam od przedstawienia mechanizmów sprawiedliwości tranzycyjnej dotyczących okresu komunistycznego wprowadzonych w Polsce w ostatnich czterech latach. Następne omawiam możliwe wyjaśnienia kryzysu konstytucyjnego i jego aspektów związanych z rozliczeniami z przeszłością. Analiza prowadzi mnie do wniosku, że dramatyczne zmiany ustrojowe, które współcześnie dotknęły Polskę, mogą być wyjaśnione zarówno w kategorii walki o władzę, jak i jako rezultat konfliktu pomiędzy zasadą rządów prawa i zasadą indywidualnej odpowiedzialności – a odwołaniem się do odpowiedzialności zbiorowej w celu zaspokojenia tego, co rządzący uznają za sprawiedliwość.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 3(21); 22-39
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Juries and Justices of the Peace in the United States of America
    Ławy przysięgłych i sędziowie pokoju w Stanach Zjednoczonych Ameryki
    Autorzy:
    Króliczek, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955325.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    American constitutional law
    trial by jury
    justice of the peace
    participation of the society in the administration of justice
    US Supreme Court
    right to a fair trial
    amerykańskie prawo konstytucyjne
    proces przed ławą przysięgłych
    sędzia pokoju
    uczestnictwo społeczeństwa w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości
    Sąd Najwyższy USA
    prawo do sprawiedliwego procesu
    Opis:
    The paper shows an American model of the participation of the society in the administration of justice. It is crucial for the Polish discussion about the involvement of public factor in that manner. The analysis is divided between the constitutional right to trial by jury and the institution of justices of the peace, which is unique for the Anglo-Saxon legal system. Research conducted here is the result of a detailed analysis of the case law of the Supreme Court of the United States and selected state courts that shaped the views of the American academia on this issue. Hopefully, this brief study will help to reform the Polish judicial process.
    Praca ukazuje amerykański model uczestnictwa społeczeństwa w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Jest on istotny dla polskiej dyskusji o zaangażowaniu w tej materii czynnika publicznego. Analizę podzielono między konstytucyjnym prawem do procesu przed ławą przysięgłych a instytucją sędziów pokoju, która jest unikatowa dla anglosaskiego systemu prawnego. Przeprowadzone tutaj badanie jest wynikiem szczegółowej analizy kazuistyki Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych oraz wybranych sądów stanowych, która ukształtowała poglądy amerykańskich badaczy na tę kwestię. Miejmy nadzieję, że niniejsze studium wspomoże reformę procesu sądowego w Polsce.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 4; 87-104
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przestępstwa korupcyjne a legalna korupcja – aspekty ekonomiczne i prawne
    Corruption-involving criminal acts and legal corruption – economic and legal aspects
    Autorzy:
    Walczak, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/501667.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-29
    Wydawca:
    Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    Tematy:
    przestępstwa korupcyjne
    legalna korupcja
    nienależne korzyści
    system władzy
    wartości konstytucyjne
    Sąd Najwyższy
    kodeks karny
    sprawiedliwość społeczna
    corruption crimes
    legal corruption
    undue benefits
    system of power
    constitutional values
    supreme court
    penal code
    social justice
    Opis:
    W artykule przedstawiono rozważania i analizy dotyczące uwarunkowań i przesłanek mających znaczenie dla procesów identyfikacji oraz oceny wybranych decyzji i wzorców postępowania, które umożliwiają dokonanie podziału na czyny karalne i legalne praktyki korupcyjne. Na wstępie poddano analizie rozumienie pojęcia k o r u p cja na gruncie ustawy o CBA i zwrócono szczególną uwagę na istotne zwroty oraz sformułowania opisujące określone czyny. W dalszej części pracy zostały wyszczególnione i omówione charakterystyczne cechy korupcji. W tym miejscu podkreślono znaczenie tego zjawiska dla systemu władzy i funkcjonowania tzw. układów zamkniętych. Następnie podjęto próbę wskazania przesłanek podziału na karalne i legalne formy praktyk korupcyjnych, z uwzględnieniem decyzji w sprawach kadrowych i gospodarczych odnośnie do przepisów kodeksu karnego, a ponadto z punktu widzenia możliwości dowodowego wykorzystania materiałów pochodzących z kontroli operacyjnej. W podsumowaniu zaakcentowano, że ostateczne i wiążące rozstrzygnięcia w zakresie oceny określonych działań jako karalne bądź legalne formy korupcji należą do władzy sądowniczej.
    The article presents considerations and analyzes on the subject of conditions and prerequisites relevant to the identification processes, as well as the assessment of selected decisions, behavior patterns that enable dividing into criminal and legal corrupt practices. At the beginning, the concept of corruption under the Act on theCentral Anticorruption Bureau was analyzed, paying special attention to important phrases and formulations describing specific acts. In the further part of the work, the characteristic features of corruption were presented and discussed. At this point was emphasized the importance of corruption for the system of power and the functioning so-called closed systems. Then was made an attempt to indicate the premises for the division into punishable and legal forms of corrupt practices, taking into account personnel decisions and regarding economic matters in reference to articles of the penal code, and also from the point of view the possibility of using materials from operational control. The summary stresses the fact that final and binding decisions as concerns the assessment of certain actions as illegal or legal forms of corruption belong to the judiciary (court power).
    Źródło:
    Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2019, 11, 21; 44-81
    2080-1335
    2720-0841
    Pojawia się w:
    Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Corruption-involving criminal acts and legal corruption – economic and legal aspects
    Przestępstwa korupcyjne a legalna korupcja – aspekty ekonomiczne i prawne
    Autorzy:
    Walczak, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/501697.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-29
    Wydawca:
    Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    Tematy:
    corruption crimes
    legal corruption
    undue benefits
    system of power
    constitutional values
    supreme court
    penal code
    social justice
    przestępstwa korupcyjne
    legalna korupcja
    nienależne korzyści
    system władzy
    wartości konstytucyjne
    Sąd Najwyższy
    kodeks karny
    sprawiedliwość społeczna
    Opis:
    The article presents considerations and analyzes on the subject of conditions and prerequisites relevant to the identification processes, as well as the assessment of selected decisions, behavior patterns that enable dividing into criminal and legal corrupt practices. At the beginning, the concept of corruption under the Act on the Central Anticorruption Bureau was analyzed, paying special attention to important phrases and formulations describing specific acts. In the further part of the work, the characteristic features of corruption were presented and discussed. At this point was emphasized the importance of corruption for the system of power and the functioning so-called closed systems. Then was made an attempt to indicate the premises for the division into punishable and legal forms of corrupt practices, taking into account personnel decisions and regarding economic matters in reference to articles of the penal code, and also from the point of view the possibility of using materials from operational control. The summary stresses the fact that final and binding decisions as concerns the assessment of certain actions as illegal or legal forms of corruption belong to the judiciary (court power).
    W artykule przedstawiono rozważania i analizy dotyczące uwarunkowań i przesłanek mających znaczenie dla procesów identyfikacji oraz oceny wybranych decyzji i wzorców postępowania, które umożliwiają dokonanie podziału na czyny karalne i legalne praktyki korupcyjne. Na wstępie poddano analizie rozumienie pojęcia k o r u p c j a na gruncie ustawy o CBA i zwrócono szczególną uwagę na istotne zwroty oraz sformułowania opisujące określone czyny. W dalszej części pracy zostały wyszczególnione i omówione charakterystyczne cechy korupcji. W tym miejscu podkreślono znaczenie tego zjawiska dla systemu władzy i funkcjonowania tzw. układów zamkniętych. Następnie podjęto próbę wskazania przesłanek podziału na karalne i legalne formy praktyk korupcyjnych, z uwzględnieniem decyzji w sprawach kadrowych i gospodarczych odnośnie do przepisów kodeksu karnego, a ponadto z punktu widzenia możliwości dowodowego wykorzystania materiałów pochodzących z kontroli operacyjnej. W podsumowaniu zaakcentowano, że ostateczne i wiążące rozstrzygnięcia w zakresie oceny określonych działań jako karalne bądź legalne formy korupcji należą do władzy sądowniczej.
    Źródło:
    Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2019, 11, 21; 334-362
    2080-1335
    2720-0841
    Pojawia się w:
    Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pozycja konstytucji państwa członkowskiego Unii Europejskiej – kilka uwag na tle aktualnych uwarunkowań oraz relacji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z sądami krajowymi
    The position of the constitutions of the Member States of the European Union – a few remarks against the background of current conditions and the relationship of the Court of Justice of the European Union with national courts
    Autorzy:
    Ciapała, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929962.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    suwerenność
    Federalny Trybunał Konstytucyjny Niemiec
    Trybunał
    Sprawiedliwości UE
    zasada pomocniczości
    ograniczenie regulacji instytucji unijnych
    sovereignty
    Federal Constitutional Tribunal of Germany
    Court of Justice of
    the EU
    the principle of subsidiarity
    the restraints of EU regulations
    Opis:
    Przedmiotem opracowania jest wykazanie, że możliwości i perspektywy federalizacji Unii Europejskiej stoją pod znakiem zapytania w kontekście aktualnych zdarzeń faktycznych – pandemii, kryzysu gospodarczego, sytuacji wewnętrznej zróżnicowanych ekonomicznie, społecznie i kulturowo państw członkowskich, a także w konsekwencji doniosłego zdarzenia prawnego – wyroku Federalnego Sądu Konstytucyjnego Republiki Federalnej Niemiec z 5 maja 2020 r. Powyższym wyrokiem niemiecki Sąd Konstytucyjny odmówił on uznania mocy wiążącej na terytorium Niemiec orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Może to wpłynąć na relacje TS UE z sądami konstytucyjnymi państw, w tym z polskim Trybunałem Konstytucyjnym, ponieważ zdecydowana większość spośród nich uznaje prymat krajowych konstytucji.
    The subject of the study is to demonstrate that the possibilities and prospects of federalizing the European Union are questionable in the context of current facts – pandemia, economic crisis, the internal situation of economically, socially and culturally diverse member states, and as a consequence of a significant legal event – the judgment of the Federal Constitutional Court of the Federal Republic of Germany of May 5, 2020. With the above judgment, the German Constitutional Court refused to recognize the binding force in Germany of the judgment of the Court of Justice of the European Union. This may affect the relations of the CJEU with the constitutional courts of the states, including the Polish Constitutional Tribunal, as the vast majority of them recognize the primacy of national constitutions.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 2 (60); 223-241
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niezależność sądu i niezawisłość sędziego powołanego z udziałem KRS w kształcie ustalonym nowelizacją z 8 grudnia 2017 r. – przegląd orzecznictwa
    Autorzy:
    Rakowska-Trela, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033355.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Konstytucja
    władza sądownicza
    sędzia
    Trybunał Konstytucyjny
    sąd
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
    Constitution
    judicial power
    judge
    Constitutional Tribunal
    court
    Euroropean Tribunal of Human Rights
    Court of Justice of the European Union
    Opis:
    Odrębność i niezależność władzy sądowniczej oraz niezawisłość sędziowska są koniecznymi cechami wyróżniającymi władzę sądzenia. Niestety, w ostatnich latach w Polsce władze ustawodawcza i wykonawcza próbują uniemożliwić władzy sądowniczej kontrolowanie decyzji innych organów pod względem ich zgodności z konstytucją, a przez to prawidłowe, niezawisłe sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Dzieje się to poprzez uchwalanie niekonstytucyjnych ustaw, „szachujących” sądy oraz poprzez orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, co do którego składu i funkcjonowania zgłasza się wiele zasadniczych zastrzeżeń, potwierdzających niekonstytucyjną linię ustawodawcy. Jedną z najważniejszych kwestii, na których koncentruje się spór władzy politycznej z władzą sądowniczą, są nominacje sędziowskie. Konstytucyjność powołania i sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sędziów wyłonionych w procedurze z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej w myśl niekonstytucyjnej nowelizacji ustawy o KRS z 8 grudnia 2017 r., zaczęły być kwestionowane. Zagadnienie to stało się przedmiotem licznych wypowiedzi organów władzy sądowniczej: sądów powszechnych, Sądu Najwyższego czy Trybunału Konstytucyjnego. W niniejszym opracowaniu autorka stara się przedstawić wnioski płynące z orzeczeń wymienionych organów i ocenić je z punktu widzenia standardów formułowanych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
    The separateness and independence of the judiciary as well as the independence of judges are necessary features that distinguish the power of judgment. Unfortunately, in recent years in Poland, the legislative and executive authorities have been trying to prevent the judiciary from controlling decisions of other organs in terms of their compliance with the constitution, and thus the proper, independent administration of justice. This is done through the adoption of unconstitutional laws that inhibit the courts and through the judgments of the Constitutional Tribunal, to the composition and functioning of which are raised many fundamental objections, confirming the unconstitutional line of the legislator. One of the most important issues on which the dispute between the political authority and the judiciary focuses are appointments of judges. The constitutionality of the appointment and performing the function by judges selected in the procedure with the participation of the National Council of the Judiciary, selected in accordance with the unconstitutional amendment to the Act on the National Council of the Judiciary of 8 December 2017, began to be questioned. This issue was the subject of numerous judgements: of common courts, of the Supreme Court, and the Constitutional Tribunal. In this study, the author tries to present the conclusions drawn from the decisions of the above-mentioned bodies and assess them from the point of view of the standards formulated in the case law of the Court of Justice of the EU and the European Court of Human Rights.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 75-87
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Effective” Air Quality Plan and Constitutional Guarantees of Ecological Security
    „Skuteczny” program ochrony powietrza a konstytucyjne gwarancje bezpieczeństwa ekologicznego
    Autorzy:
    Karpus, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1927991.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    air quality plan
    ecological security
    constitutional guarantees
    right to protect human health
    access to justice
    EU Member State obligations
    Program ochrony powietrza
    bezpieczeństwo ekologiczne
    gwarancje
    konstytucyjne
    prawo do ochrony zdrowia
    dostęp do sprawiedliwości
    obowiązki państwa członkowskiego UE
    Opis:
    Ecological security is a state in which air quality compliant with the standards of air protection is ensured for members of society. An air quality plan is a legal instrument serving the restoration of air quality to the level required by law as soon as possible in case of the emergence and the persistence of exceedances of such standards. Members of society fearing the influence of bad quality air on their health have the right to demand judicial control of the effectiveness of such a plan. The possibility of demanding the restoration of ecological security in such a way results from the guarantees given them at the constitutional and EU level. National courts in Poland, which is an EU Member State, are obliged to respect those guarantees.
    Bezpieczeństwo ekologiczne to stan, w którym członkowie społeczeństwa mają zapewnioną jakość powietrza zgodną ze standardami ochrony powietrza. Program ochrony powietrza to instrument prawny służący przywracaniu jakości powietrza do poziomu wymaganego prawem tak szybko jak to możliwe, w razie zaistnienia i utrzymywania się przekroczeń takich standardów. Członkowie społeczeństwa, obawiający się o wpływ niewłaściwej jakości powietrza na swoje zdrowie, mają prawo żądać sądowej kontroli efektywności tego planu. Możliwość żądania przywrócenia w taki sposób bezpieczeństwa ekologicznego wynika z gwarancji przyznanych im na poziomie konstytucyjnym i unijnym. Sądy krajowe w Polsce, będącej państwem członkowski UE, są zobowiązane do respektowania tych gwarancji.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 467-477
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Position of the Principle of Respect for Constitutional Identity in EU Law
    Pozycja zasady poszanowania tożsamości konstytucyjnej w prawie Unii Europejskiej
    Autorzy:
    Krzysztofik, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941119.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    European Union
    The Court of Justice
    the principle of respect of constitutional identity
    the principle of respect of national identity
    the principle of entrusted competence
    Unia Europejska
    Trybunał Sprawiedliwości
    zasada poszanowania tożsamości narodowej
    zasada poszanowania tożsamości konstytucyjnej
    zasada kompetencji powierzonych
    Opis:
    The present article is an attempt to answer the question about the position of the principle of respect for constitutional identities of Member States and its impact on the application of EU law in the national legal order. For this purpose three areas will be considered. Firstly, the analysis of the principle of respect for national identity in EU law and in the case law of the Court of Justice will be conducted. Secondly, the principle of competence entrusted to the EU will be analysed, together with its interpretation at the EU level. Thirdly, the understanding of the notion of constitutional identity in the case law of Constitutional Courts of selected Member States will be considered. It proved that the principle of respect for constitutional identity is treated both at national and EU level as an integral part of the concept of “national identity”. The national identity has a broad meaning and refers to values that are cherished by a particular nation, which it considers to be an element distinguishing that nation from other nations. The constitutional identity narrows the scope and concentrates on the constitutional achievements, the expression of the legal culture and the achievements of the political thought of the nation, which were shaped by the history of a given nation. These two aspects jointly determine the position of the state and nation in international relations. The principle of respect for national identity is one of the constitutional principles of the EU. On one hand, it implies the EU’s duty to undertake activities which do not affect national identity, including constitutional identity, of Member States. On the other hand, it obligates it to ensure the diversity of Member States.
    Niniejszy artykuł stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie dotyczące pozycji zasady poszanowania tożsamości konstytucyjnej państw członkowskich oraz jej wpływ na stosowanie prawa unijnego w krajowym porządku prawnym. W tym celu podjęte zostały rozważania w trzech obszarach. Po pierwsze analiza zasady poszanowania tożsamości narodowej w prawie UE oraz w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. Po drugie analiza zasady kompetencji przyznanych wraz z jej wykładnią na poziomie unijnym. Po trzecie rozumienie pojęcia tożsamości konstytucyjnej w orzecznictwie trybunałów konstytucyjnych wybranych państw członkowskich. Rozważania zawarte w artykule dowodzą, że zasada poszanowania tożsamości konstytucyjnej jest traktowana zarówno na poziomie krajowym jak i unijnym jako integralna część pojęcia „tożsamości narodowej”. Pierwsza ma szerokie znaczenie i odnosi się do wartościach cennych dla danego narodu, które uważa on za element wyróżniając go spośród innych narodów. Druga ma charakter zawężający i koncentruje się na dorobku konstytucyjnym, stanowi wyraz kultury prawnej oraz osiągnięć myśli politycznych narodu, który kształtował się wraz z historią konkretnego narodu. Obydwa te aspekty wspólnie wyznaczają miejsce państwa i narodu w stosunkach międzynarodowych. Zasada poszanowania tożsamości narodowej stanowi jedną z zasad konstytucyjnych UE. Oznacza ona z jednej strony jej obowiązek do podejmowania działań, które nie naruszają tożsamości narodowej w tym konstytucyjnej państw członkowskich. Z drugiej strony nakłada na nią obowiązek zapewnienia zachowania różnorodności państw członkowskich.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 155-169
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The First Amendment to the President’s Ordinance of 6 Feb. 1928. The Statute on the Structure of Common Courts of Law as a Subject of the Sejm Debate in 1928. Selected Problems
    Autorzy:
    Malec, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619217.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    administration of justice
    Statute on the Structure of Common Courts of Law
    law codification
    Sejm of the second term of office
    Second Republic of Poland
    inter-war Poland
    constitutional improvement referred to as Sanation (Sanacja)
    wymiar sprawiedliwości
    prawo o ustroju sądów powszechnych
    kodyfikacja prawa
    Sejm II kadencji
    II Rzeczpospolita
    okres międzywojenny w Polsce
    sanacja
    zasada nieusuwalności sędziów
    niezawisłość sędziowska
    Opis:
    The first all-Poland Statute on the Structure of the Common Courts of Law was initially being elaborated in the Second Republic’s Codification Commission but eventually it assumed a final form of Ordinance issued by the Republic’s President on 6 Feb. 1928. The Ordinance was equipped with the force of law. When compared with the provisions of the March Constitution of 1921, the regulations of the Ordinance diminished in particular the scope of the principle of irremovability of judges from their office. This gave rise to the dissatisfaction of the milieu of lawyers, and particularly the judges. The works on the amendment to the Ordinance were started prior to the Ordinance coming into force, and namely they started when there were filed with the Sejm the amendment projects drafted by the clubs of deputes, and specifically inter alia by the Parliamentary Association of Polish Socialists, by the National Club, by the Polish Peasant Party “Liberation” and the Party of Peasants. Also the Ministry of Justice emphasized the need for amending the Ordinance. In view of the fact that the calendar of Sejm debates did not foster the work of the Juristical Commission (the Sejm session being adjourned in June 1928), the National Club decided, in November 1928, to file the Bill on the postponing (by one year) the coming into force of the enactment of common courts of law structure. In the Sejm, the Bill was subjected to the debate during three sessions and eventually the lower house passed the law on the postponing (until 30 January 1930) the coming into force of the new provisions. However, this enactment failed to come under consideration of the Republic’s Senate. As a result, despite the alleged victory of the Sejm in its struggle with the executive power, the Ministry of Justice implemented its own image of the new organization of the administration of justice and, while exploiting the temporary suspension of the principle of irremovability of judges, got rid of those of them whose views did not comply with the political line promoted by the Sanation (Sanacja)  Camp. Among those who were dismissed there was the First President of the Supreme Court W. Seyda and other Supreme Court judge A. Mogilnicki, known for his critical attitude toward the new provisions. The dismissal of W. Seyda caused a considerable critical reaction of the public and even induced the National Democratic Party members to try to pass the vote-of no confidence vis-à-vis Minister of Justice S. Car who was responsible for the introduction of the 6 Feb. 1928 Ordinance and for making staff changes in the judicature. In February 1929, the question of amendment was again subjected to the debate of the parliament which finally adopted, on 4 March 1929, the Statute that liberalized a series of contested principles. Yet despite this, the hopes for further changes in the system of administration of justice were shattered by next alterations that were introduced, and particularly those of August 1932, which laid out the tendency to further interfering by the Ministry with the independence of judiciary. It was, inter alia, W. Makowski who, during the December debate on the administration of justice, expressed his criticism to the principle of the separation of powers and the concept of preserving balance between them. These last ideas were reflected in the ever more energetic works that tended toward the drafting of a new Constitution. When the latter was in fact adopted, it rejected the principle of separation and the balancing of powers.
    Pierwsze w II Rzeczypospolitej ogólnopolskie prawo o ustroju sądów powszechnych, choć było przedmiotem prac prowadzonych w Komisji Kodyfikacyjnej II Rzeczypospolitej, to przybrało ostateczną postać rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy z dnia 6 lutego 1928 r. Jego treść, a w szczególności zmniejszenie w porównaniu z Konstytucją marcową z 1921 r. zakresu nieusuwalności sędziowskiej, od razu wzbudziła niezadowolenie środowiska prawników, w tym zwłaszcza sędziów. Prace nad nowelizacją rozporządzenia rozpoczęły się jeszcze przed jego wejściem w życie, gdy do Sejmu II kadencji trafiły projekty klubów poselskich, miedzy innymi Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów, Klubu Narodowego, PSL „Wyzwolenie” i Stronnictwa Chłopskiego. Na potrzebę korekty przepisów zwracało uwagę także Ministerstwo Sprawiedliwości. Wobec niesprzyjającego dla sejmowej Komisji Prawniczej kalendarza obrad (przerwanie sesji sejmowej w czerwcu 1928 r.) w listopadzie 1928 r. zdecydowano o zgłoszeniu (Klub Narodowy) projektu ustawy o odroczeniu o jeden rok wejścia w życie prawa o ustroju sądów powszechnych. Debacie nad tym projektem Sejm poświęcił trzy posiedzenia, by ostatecznie 18 grudnia 1928 r. uchwalić ustawę odraczającą wejście w życie nowych przepisów do 1 stycznia 1930 r. Ustawą nie zdążył jednak zająć się Senat RP. W rezultacie, mimo pozornego zwycięstwa Sejmu w toczonej w parlamencie II kadencji walki z władzą wykonawczą, Ministerstwo Sprawiedliwości zrealizowało swoją wizję nowej organizacji wymiaru sprawiedliwości i pozbyło się, korzystając z czasowego zawieszenia zasady nieusuwalności sędziów, osób nieodpowiadających linii politycznej obozu sanacyjnego, w tym między innymi sędziów Sądu Najwyższego (wśród nich I Prezesa SN W. Seydy i krytyka nowych przepisów A. Mogilnickiego). Dymisja W. Seydy wywołała duży rezonas, a nawet skłoniła ugrupowania endeckie do podjęcia próby przeforsowania votum nieufności dla odpowiedzialnego za wprowadzenie rozporządzenia z dnia 6 lutego 1928 r. i zmiany kadrowe w sądownictwie, dotyczące zwłaszcza zwolenników endecji, ministra sprawiedliwości S. Cara. Choć w lutym 1929 r. sprawa nowelizacji wróciła pod obrady parlamentu, który ostatecznie uchwalił 4 marca 1929 r. ustawę liberalizującą wiele zasad, to nadzieje na dalszą zmianę systemu wymiaru sprawiedliwości przekreśliły kolejne zmiany, w tym zwłaszcza przeprowadzona w sierpniu 1932 r., wytyczająca między innymi kierunek dalszego ingerowania w zasadę niezawisłości sędziowskiej. Krytyka podziału i równowagi władz, wyrażona podczas grudniowej debaty nad systemem wymiaru sprawiedliwości między innymi przez W. Makowskiego, znajdowała swoje odzwierciedlenie w coraz bardziej aktywnych pracach nad nową konstytucją, ostatecznie zasadę tę odrzucającą.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-32 z 32

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies