Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "constitutional interpretation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 33
Tytuł:
Aggressive Judicial Review, Political Ideology, and the Rule of Law
Autorzy:
J, Segall, Eric
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902971.pdf
Data publikacji:
2019-05-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
U.S. Supreme Court
Constitutional Law
Constitutional Interpretation
Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych
prawo konstytucyjne
interpretacja konstytucji
Opis:
For over one-hundred and fifty years, the United States Supreme Court has been the most powerful judicial body in the world with life-tenured judges consistently invalidating state and federal laws without clear support in constitutional text or history. This paper focuses on what should be the appropriate role of life-tenured, unelected federal judges in the American system of separation of powers. The tension is between wanting judges to enforce the supreme law of the Constitution while at the same time keeping judges within their assigned roles of enforcing not making the law. Much of constitutional scholarship in the United States is devoted to resolving this tension. This article argues that the Court should take a set back and defer more to elected leaders and voters. Although structural reform might help, most needed changes would require a constitutional amendment and are therefore unlikely to occur. The Justices should take it upon themselves to act with more humility and modesty and only overturn laws where there is strong evidence of clear constitutional error.
Źródło:
Studia Iuridica; 2019, 79; 68-77
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Argument from Comparative Law in the Jurisprudence of the Polish Constitutional Tribunal1
Autorzy:
Paprocka, Ada
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684836.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
constitutional law
the Constitutional Tribunal
constitutional adjudication
comparative law
comparative
interpretation
comparative interpretation
Opis:
The use of references to foreign law and jurisprudence by the constitutional courts around the world currently gains more and more attention from scholars. The admis-sibility and usefulness of conducting such a horizontal dialogue between various juris-dictions raises controversies in other countries, but not in Poland, where no significant academic discussion on the legal basis and justification for using comparative arguments in constitutional jurisprudence has been conducted. The reasons for this lack of contro-versy seem to lie in the roots of the 1997 Constitution, and the way in which the Polish legal system is constructed. The Polish Constitutional Tribunal is quite prone to using comparative references in its reasoning. However, it rarely clearly indicated their role or significance for the resolution of the case before it. The analysis of the case-law of the Tribunal indicates that references to foreign law concern constitutional provisions, legislation, and the judgments of other constitutional courts. The purpose of the refer-ences stresses the universality of particular constitutional norms and deciphering their meaning, as well as gathering data significant for the assessment of the proportionality of a national law, as well as at drawing inspiration from the decisions taken by foreign courts. However, the persuasive use of a comparative argument demands that the meth-odological problems which can be noticed in the case-law should be addressed. They in-volve in particular: the need to justify the choice of comparative material that is analysed, the fragmented nature of the analysis, and the lack of a clear indication what role these kind of arguments have in constitutional argumentation.
Źródło:
Adam Mickiewicz University Law Review; 2018, 8; 237-248
2450-0976
Pojawia się w:
Adam Mickiewicz University Law Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwa i archiwiści łącznikiem teraźniejszości z przeszłością i przyszłością
Archives and archivists as a link between the present, the past and the future
Autorzy:
Stępniak, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146940.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
archiwa
archiwiści
funkcje archiwów
wiarygodność źródeł
interpretacja źródeł
polityczne wykorzystywanie archiwaliów
prawo konstytucyjne w Polsce a archiwa
etos zawodu archiwisty
UNESCO a archiwa
archives
archivists
functions of archives
reliability of sources
interpretation of sources
political use of archives
constitutional law in Poland vs. archives
ethos of the archival profession
UNESCO vs. archives
Opis:
Since the dawn of history, archival activities have been associated with the level of cultural and civilizational development of the societies concerned and their cultural characteristics. These were established along with the development of state institutions. For centuries they owed their existence to the types of media in which they were created, and favorable circumstances. By documenting the past, they became one of the most important components of the primary source base, underpinning professional historical research. However, they often, if not usually, attracted the attention of political agents interested in interpreting the past to suit their own ends. The duty of archives and archivists, however, is to strive to build an objective picture of the past, just as it is in day-to-day operations to manage the documentation produced on an ongoing basis in such a way that it reflects the totality of political, social, cultural problems and the activities of all authorities, political institutions and subjects of economic and social life. It is on this basis that the primary source base for future historical research is created. In this way, and this is the basic thesis of the article, archives and archivists become a link between the present and both the past and the future, whose research requirements and cultural needs they are obliged to satisfy in their record-keeping policies. For these activities to be fully possible, archivists as a professional group must demonstrate a high degree of professionalism and strive to meet the ethical requirements adopted by the international community.
Działalność archiwalna od zarania dziejów związana była z poziomem rozwoju cywilizacyjnego danych społeczeństw oraz ich cech kulturowych. Archiwa tworzono wraz z rozwojem instytucji państwa. Możliwość swego trwania przez wieki zawdzięczały rodzajom nośników, na których powstawały oraz sprzyjającym okolicznościom. Dokumentując przeszłość, stawały się jednym z najważniejszych elementów bazy źródłowej, leżącym u podstaw profesjonalnych badań historycznych. Często jednak, o ile nie zazwyczaj, skupiały na sobie uwagę czynników politycznych zainteresowanych interpretacją przeszłości odpowiadającą ich celom. Powinnością archiwów i archiwistów jest jednak dążenie do budowania obiektywnego obrazu przeszłości, podobnie jak w bieżącej działalności takie zarządzanie wytwarzaną na bieżąco dokumentacją, by odzwierciedlała całokształt problemów politycznych, społecznych, kulturalnych oraz działalność wszystkich organów władz, instytucji politycznych i podmiotów życia gospodarczego i społecznego. Na tej drodze właśnie powstaje baza źródłowa przyszłych badań historycznych. W ten sposób, i to jest tezą podstawową artykułu, archiwiści (i archiwa) stają się łącznikiem teraźniejszości z przeszłością oraz przyszłością, której wymogi badawcze i potrzeby kulturowe zobowiązani są zaspokajać w prowadzonej przez siebie polityce gromadzenia zbiorów. By te działania w pełni były możliwe, archiwiści – jako grupa zawodowa – wykazywać się muszą wysokim profesjonalizmem oraz starać się sprostać przyjętym przez społeczność międzynarodową wymogom etycznym.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2022, 37; 13-32
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Counter-limits doctrine in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal (until 2015)
Autorzy:
Wróbel, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788261.pdf
Data publikacji:
2019-04-07
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
consistent interpretation
supranational organisation
European Union
Constitutional Tribunal
counter-limits doctrine
constitutional identity
supremacy of the constitution
supremacy of the EU-law
secondary legislation
Solange-Case law
Opis:
The analysis herein, while mainly descriptive, presents the main foundations of the Constitutional Tribunal’s jurisprudence in matters of hierarchical control of the constitutionality of laws concerning the EU. It distinguishes some principles, concepts and constitutional theories which, according to the Constitutional Tribunal, set the limits of European integration. The main thesis of the paper is that, in this context, the basic and decisive rule is the supremacy of the Constitution, which does not have exceptions or limitations. A hypothesis was also formulated that the Solange II maxim does not reflect the actual state of European constitutionalism, in which the level of protection of fundamental rights is significantly increased while possible collisions between the level of protection of fundamental rights in the EU and the Member States should be solved by means of the clauses provided in Articles 51–54 of the EU Charter of Fundamental Rights.
Źródło:
Studia Prawnicze; 2018, 3 (215); 7-35
0039-3312
2719-4302
Pojawia się w:
Studia Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości – kooperacja czy konfrontacja?
Judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU – cooperation or confrontation?
Autorzy:
Haczkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30097997.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the Constitutional Court
the Court of Justice of the EU
the judicial dialogue
pro-EU interpretation
common values
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Sprawiedliwości UE
dialog orzeczniczy
wykładnia prounijna
wspólne wartości
Opis:
Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości kształtował się ponad 20 lat. Początkowo, jeszcze przed akcesją Polski do UE, przybrał formę dokonywania wykładni przyjaznej integracji europejskiej i prawu unijnemu. Następnie przybierał różne formy konstytucyjnej rozmowy, w tym współpracy z Trybunałem Sprawiedliwości w ramach pytań prejudycjalnych. Dialog odbywał się z poszanowaniem pozycji ustrojowych i wzajemnych jurysdykcji oraz respektowaniem zasady lojalnej współpracy i pierwszeństwa prawa unijnego. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego po 2020 roku widoczne jest odejście od dialogu na rzecz postawy konfrontacyjnej. Trybunał Konstytucyjny wybrał bowiem „kolizyjny kurs” w dialogu z Trybunałem Sprawiedliwości UE. Wydaje się, że pożądanym rozwiązaniem jest poszukiwanie wspólnego mianownika w postaci wspólnych wartości konstytucyjnych, które stanowią podstawę aksjologii systemów prawnych państw członkowskich oraz fundament funkcjonowania UE. Prawo UE opiera się bowiem na tradycjach konstytucyjnych państw członkowskich. Wspólne wartości konstytucyjne państw członkowskich powinny stanowić podstawę poszukiwania kompromisu, niwelowania napięć, które w organizacji ponadnarodowej o tak wielowarstwowej strukturze, jaką jest Unia Europejska, są nieuniknione. Celem publikacji jest przedstawienie procesu kształtowania się dialogu orzeczniczego między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości UE. W niniejszej publikacji zastosowano metodę prawno-dogmatyczną oraz metodę historyczno-prawną.
The jurisprudential dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU has developed over more than 20 years. Initially, before Poland’s accession to the EU, it took the form of making interpretations friendly to European integration and EU law. It then took on various forms of constitutional dialogue, including cooperation with the Court of Justice in the context of preliminary questions. The dialogue took place with respect for constitutional positions and mutual jurisdictions, and with respect for the principle of loyal cooperation and the primacy of Union law. The jurisprudence of the Constitutional Court after 2020 shows a departure from dialogue towards confrontation. The Constitutional Court has chosen a “collision course” in dialogue with the Court of Justice of the EU. It would seem desirable to seek a common denominator in the form of common constitutional values that underpin the axiology of the legal systems of the Member States and underpin the functioning of the EU. EU law is in fact based on the constitutional traditions of the Member States. The common constitutional values of the Member States should form the basis for a search for compromise and for the elimination of tensions that are inevitable in a supranational organization with such a multi-layered structure as the European Union. The aim of the publication is to present the process of shaping the judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU. This publication uses the legal-dogmatic method and the historical-legal method.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 44; 59-77
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do uchwały Trybunału Stanu z 15 maja 2019 r., sygn. akt TSZP 1/17
Gloss to the Resolution of the Tribunal of State of May 15, 2019, file ref. no. TSZP 1/17
Autorzy:
Radajewski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177722.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Trybunał Stanu
odpowiedzialność konstytucyjna
przedawnienie
przerwanie biegu przedawnienia
zasadnicza wykładnia ustawy
limitation
Tribunal of State
interruption of the limitation
constitutional liability
fundamental interpretation of the law
Opis:
The subject of this gloss is an analysis of the resolution of the Tribunal of State of 15 May 2019 (file ref. no. TSZP 1/17) resolving a legal issue, the essence of which boils down to answering the question whether the interruption of the limitation referred to in Art. 23 of the Tribunal of State Act should be understood in such a way that, after the occurrence of such an event, the limitation runs anew. The author, partly polemicising with the findings of the Tribunal of State, points out that this issue cannot be resolved by using the methods of linguistic and systemic interpretation. Only a functional interpretation supports a positive answer to the question under consideration. Thus, the author confirms the correctness of the Tribunal’s decision, while pointing out the deficiencies of its justification.
Przedmiotem glosy jest analiza uchwały Trybunału Stanu z 15 maja 2019 r. (sygn. akt TSZP 1/17) rozstrzygającej zagadnienie prawne, którego istota sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy przerwanie biegu przedawnienia, o którym mowa w art. 23 ustawy o Trybunale Stanu, należy rozumieć w ten sposób, że po wystąpieniu takiego zdarzenia przedawnienie biegnie od nowa. Autor, częściowo polemizując z ustaleniami Trybunału Stanu, wskazuje, że zagadnienia tego nie można rozstrzygnąć przy zastosowaniu metod wykładni językowej i systemowej. Dopiero wykładnia funkcjonalna przemawia za pozytywną odpowiedzią na przedmiotowe pytanie. Tym samym Autor potwierdza słuszność rozstrzygnięcia Trybunału Stanu, jednocześnie wskazując na niedostatki jego uzasadnienia.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 427-435
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalizacja prawa a kryzys konstytucyjny – refleksja na gruncie kilku aktualnych ustaleń Profesora Piotra Winczorka
Instrumentalization of Law and the Constitutional Crisis: Reflection on the Basis of Several Topical Findings of Professor Piotr Winczorek
Autorzy:
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050251.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
instrumentalizacja prawa
typologia aktów instrumentalizacji
aksjologia prawa
wartości prawne
wartości konstytucyjne
zasady prawne
wykładnia aksjologiczna
instrumentalization of law
typology of instrumentalization acts
legal axiology
legal values
constitutional values
legal principles
axiological interpretation of law
Opis:
Instrumentalizacja prawa jest jednym z ważniejszych zagadnień badawczych, które przynależą do dorobku myśli Profesora Piotra Winczorka. Łącząc problem granic dopuszczalnej instrumentalizacji prawa z zagadnieniem aksjologii prawa, Autor ten przyjął stanowisko nieredukcjonistyczne i wskazał autoteliczne wartości prawa oraz realizowane przez system prawny wartości pozaprawne jako kryteria oceny aktów instrumentalizacji prawa. W oparciu o wnikliwą obserwację praktyki prawa, przede wszystkim działań prawodawcy, zaproponował typologię różnych przypadków patologicznej instrumentalizacji prawa. Zestawienie poszczególnych aktów tworzenia i stosowania prawa, które można odnaleźć w trwającym w Polsce kryzysie konstytucyjnym, z typami wskazanymi przez Prof. P. Winczorka prowadzi do wniosku, że jego typologia jest nie tylko aktualna, ale stanowi trafne narzędzie pogłębionej deskrypcji trwającego kryzysu. Ponadto, pozwala na wskazanie innego zagrożenia dla porządku prawnego, tj. próby instrumentalizacji wartości konstytucyjnych. W obliczu tego niebezpieczeństwa zasadnym wydaje się sformułowanie postulatu przeprowadzania wykładni aksjologicznej konstytucji, której celem byłoby odczytanie danej zasady prawnej w hermeneutycznym kontekście systemu aksjologicznego, z którego genealogicznie wywodzi się dana zasada prawna.
The instrumentalization of law is one of the most important research issues that belong to the achievements of Professor Piotr Winczorek. Combining the problem of the limits of permissible instrumentalization of law with the issue of the axiology of law, he adopted a non-reductionist position and indicated the autotelic values of law, as well as non-legal values implemented by the legal system as the criteria for assessing acts of instrumentalization of law. Based on careful observation of the legal practice, primarily the actions of the legislature, he proposed a typology of various cases of pathological instrumentalization of law. A list of individual acts of enacting and applying the law that can be distinguished in the ongoing constitutional crisis in Poland, broken down by the types indicated by Prof. Winczorek, leads to the conclusion that not only is his typology still valid, but it also can be used as an adequate tool for an in-depth description of the ongoing crisis. Moreover, it enables the indication of yet another threat to the legal order, i.e. attempts to instrumentalize constitutional values. In the face of this danger, it is justified to formulate the postulate of giving the constitution an axiological interpretation, the aim of which would be to read a given legal principle in the hermeneutic context of the axiological system from which said legal principle derives genealogically.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 74-90
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretation of Constitution or of Constitutional Act by the Constitutional Court of the Slovak Republic
Interpretacja Konstytucji lub ustawy konstytucyjnej przez Sąd Konstytucyjny Republiki Słowackiej
Autorzy:
Dobrovičová, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940993.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
power of the Constitutional Court of the Slovak Republic
interpretation of the constitution or of constitutional acts
generally binding nature of the interpretation
uprawnienie Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej
wykładnia konstytucji lub aktów konstytucyjnych
ogólnie wiążący charakter wykładni
Opis:
This paper analyzes the power of the Constitutional Court of the Slovak Republic (hereinafter only as “Constitutional Court”) to provide legal interpretation of the Constitution or of constitutional acts, to ensure the solution of disputes between governmental bodies applying the Constitution of the Slovak Republic. The analysis of the individual decisions confirms that it is not possible to determine that the purpose of these proceedings is fulfilled. The author further states that even after the judgement of the Constitutional Court, the appointing powers of the president in cooperation with other constitutional bodies remain an open problem.
Niniejszy artykuł analizuje uprawnienia Trybunału Konstytucyjnego Republiki Słowackiej (zwanego dalej „Trybunałem Konstytucyjnym”) do zapewnienia interpretacji prawnej Konstytucji lub aktów konstytucyjnych, aby zapewnić rozwiązywanie sporów między organami rządowymi stosującymi Konstytucję Republika Słowacji. Analiza po- szczególnych decyzji potwierdza, że nie można ustalić, czy cel tego postępowania został osiągnięty. Autor stwierdza ponadto, że nawet po wyroku Trybunału Konstytucyjne- go, kompetencje prezydenta w zakresie powoływania we współpracy z innymi organa- mi konstytucyjnymi pozostają otwartym problemem.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 157-164
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Judicial Activism in Poland - Remarks against the Background of a Resolution of the Formation of the Combined Civil Chamber, Criminal Chamber and Labor Law and Social Security Chamber of the Supreme Court of 23 January 2020 (BSA I-4110-1/20)
Aktywizm sędziowski w Polsce - uwagi na tle uchwały składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Autorzy:
Szydzik, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920431.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
judicial activism
resolution of the Supreme Court
divergences in the interpretation of law
constitutional crisis in Poland
aktywizm sędziowski
uchwała Sądu Najwyższego
rozbieżności w wykładni przepisów prawa
kryzys konstytucyjny w Polsce
Opis:
The paper aims at analyzing the phenomenon of judicial activism in Poland against the background of a resolution of the formation of the combined Civil Chamber, Criminal Chamber and Labor Law and Social Security Chamber of the Supreme Court of 23 January 2020 (BSA I-4110-1/20). The author discusses the Supreme Court’s powers to resolve divergences in the interpretation of law and then provides an analysis of the nature of the resolution of the Supreme Court. The considerations made in the context of the paper lead to the conclusion that in situations of a threat to the rule of law the courts not only have a right but also an obligation to take active measures to protect the common good.
Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20) Celem artykułu jest analiza zjawiska aktywizmu sędziowskiego w Polsce na tle uchwały składu połączonych izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20). Autor omawia kompetencję Sądu Najwyższego do rozstrzygania rozbieżności w wykładni przepisów prawa, a następnie dokonuje oceny znaczenia uchwały Sądu Najwyższego w kontekście zjawiska aktywizmu sędziowskiego. Rozważania podjęte na gruncie niniejszej pracy prowadzą do wniosku, że w sytuacji zagrożenia dla praworządności, sądy nie tylko mają prawo, lecz także obowiązek podjąć aktywne działania na rzecz ochrony dobra wspólnego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 177-189
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucjonalizm przeciwko demokracji konstytucyjnej? Uwagi na tle Against Constitutionalism Martina Loughlina
Constitutionalism Against Constitutional Democracy? Remarks on Martin Loughlin’s Against Constitutionalism
Autorzy:
Włoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197704.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucjonalizm
demokracja konstytucyjna
światopogląd
interpretacja
constitutionalism
constitutional democracy
worldview
interpretation
Opis:
The subject of the article is a polemic with M. Loughlin’s thesis that constitutionalism as a philosophy of governance can be realized only in one form. Referring to the theory of worldviews, it can be said that the styles of constitutional interpretation stem from different experiences and accompany different practices. Although various doctrines may be united by a commitment to democracy, irreducible social pluralism determines the constant dispute over the best interpretation of the constitution. Constitutional democracy can be one of the forms of constitutionalism, if it is perceived as an interpretative concept.
Przedmiotem artykułu jest polemika z tezą M. Loughlina, iż konstytucjonalizm jako filozofia rządzenia może być urzeczywistniona tylko w jednej formie. Odwołując się do teorii światopoglądów stwierdzić można, że style interpretacji konstytucji wyrastają z odmiennych doświadczeń i towarzyszą odmienny praktykom. Aczkolwiek różnorodne doktryny łączyć może przywiązanie do demokracji, to nieredukowalny pluralizm społeczny determinuje nieustający spór o najlepszą interpretację konstytucji. Demokracja konstytucyjna może stanowić jedną z form konstytucjonalizmu, jeżeli ujmuje się go jako pojęcie interpretacyjne.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 51-62
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna zasada ochrony konsumenta (art. 76 Konstytucji RP) w orzecznictwie Sądu Najwyższego
The Constitutional Principle of Consumer Protection (Article 76 of the Polish Constitution) in the Judgments of the Supreme Court
Autorzy:
Dąbrowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567752.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ochrona konsumenta
wykładnia prawa
sąd najwyższy
konstytucyjna zasada ochrony konsumenta
stosowanie prawa
supreme court
consumers protection
constitutional principle of consumers protection
law application
law interpretation
Opis:
Jedną z zasad konstytucyjnych jest zasada ochrony konsumenta wyrażona w art. 76 Konstytucji. W pracy przyjęto hipotezę badawczą, zgodnie z którą zasada ta pełni istotną rolę w procesie stosowania prawa przez Sąd Najwyższy oraz uzasadniania orzeczeń tego Sądu. Weryfikacji hipotezy badawczej dokonano poprzez analizę kilkudziesięciu wyroków Sądu Najwyższego wydanych w okresie obowiązywania Konstytucji. Analiza ta pozwoliła na konfirmację hipotezy. Sąd Najwyższy przywołuje tytułową zasadę w wielu swoich wyrokach w celach perswazyjnych (by wzmocnić argumentację zawartą w uzasadnieniu), jak i stosuje ją jako wskazówkę interpretacyjną. Rola tytułowej zasady wzrosła po wejściu w życie przepisów o skardze nadzwyczajnej, gdyż odwołanie się do niej stwarza możliwość wzruszania prawomocnych orzeczeń, których wydanie doprowadziło do naruszenia praw konsumenta.
One of the constitutional principles is the principle of consumer protection expressed in Article 76 of the Constitution. The paper adopts a research hypothesis according to which this principle plays an important role in the process of application of the law by the Supreme Court and justification of its judgments. The hypothesis was verified through the analysis of several dozen judgments issued during the period of the Constitution. This analysis made it possible to confirm the hypothesis. The Supreme Court invokes the title principle in many of its judgments for persuasive purposes (to strengthen the argumentation contained in the justification) and also uses it as an interpretative guideline. The role of the title principle has increased after the entry into force of the provisions on the extraordinary complaint, as recourse to it creates the possibility to set aside final judgments whose issuance has led to the violation of consumer rights.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 63-74
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LE RÔLE D’UNE BASE DE DONNÉES TERMINOLOGIQUE AU SERVICE DE LA TRADUCTION JURIDIQUE : LOI FONDAMENTALE DE LA HONGRIE
TERMINOLOGY DATABASE IN THE SERVICE OF LEGAL TRANSLATION: BASIC LAW OF HUNGARY
ROLA BAZ TERMINOLOGICZNYCH W PRZEKŁADZIE PRAWNICZYM: WĘGIERSKA USTAWA ZASADNICZA
Autorzy:
NOVÁK, Barnabás
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920572.pdf
Data publikacji:
2016-11-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
clarification et l’interprétation des notions juridiques
Loi fondamentale
droit constitutionnel hongrois
processus législatif
terminologie et législation
termes juridiques
terminologie juridique
outils terminologiques
uporządkowanie systemu terminologii języka prawa
konstytucja
konstytucja węgierska
prawodawstwo
terminologia prawna
bazy terminologiczne
clarification and interpretation of legal notions
Basic Law
hungarian constitutional law
legislative process
terminology and legislation
legal terms
legal terminology
terminological tools
Opis:
La réflexion proposée dans cette étude est inspirée par trois questions. Après un bref rappel de la naissance de la nouvelle Loi Fondamentale, nous nous proposons dans la deuxième section de présenter la nécessité d’une base de données terminologique juridique nationale. Dans un cas comme dans l’autre, le terminologue par la base de données terminologique se retrouve en première ligne pour fournir, harmoniser et normaliser les termes juridiques sans lesquels il n’y a pas de communication nationale efficace, en répondant en même temps, à des critères absolus de fiabilité, pertinence, exhaustivité, et sûreté d’utilisation. L’objectif général de plus est de mettre en comparaison la convergence et la divergence éventuelle du sens entre les emprunts et les mots d’origine aussi bien que la construction des définitions dans les deux langues en mettant l’accent sur l’interdépendance de la terminologie harmonisée multilingue. Dans l’optique de la traduction, cette comparaison montre l’absence d’homogénéité et la difficulté de transmission des sens juridiques parmi les deux versions, mais aussi à l’intérieur d’original.   Dans la troisième section, nous visons étudier les divers étapes du travail terminologique dans le domaine de droit constitutionel pour mieux comprendre ce que comporte une activité complexe comme celle de l’harmonisation terminologique. Dans les conclusions, nous revenons sur la banque de données terminologique juridique en mettant en valeur son utilité et ses implications pour d’éventuels projets futurs.
Po wejściu w życie nowej konstytucji węgierskiej wzrosła potrzeba stworzenia nowych terminów prawnych, a co za tym idzie, konieczność stworzenia terminologii wielojęzycznej dostosowanej do nowej terminologii węgierskiej. Prawodawstwo niesie za sobą wymaganie stałości terminologicznej w celu utrzymania ciągłości prawa, oraz wymaganie komunikatywności tworzonego tekstu. Artykuł stanowi studium porównawcze trzech terminów. Przeprowadzona analiza ma charakter interdyscyplinarny, łącząc prawo z translatologią, wskazuje na potrzebę uporządkowania krajowego systemu terminologii języka prawa, a ponadto, do jednego z istotnych celów należy umożliwienie oceny węgierskiej konstytucji przez środowisko zagraniczne.
Throughout the process of legislation many terminological questions have been raised that lawyers – as professionals of the given field – are trying to arrange themselves within the framework of law in a comprehensible way. Difficulties that appear during the clarification and interpretation of notions marked by legal terms might and should be handled via the principles and notions of terminology. In case terminology is used in an incorrect or inaccurate way in a legislative process, professional communication and legal certainty gets violated within the given state. As a result of current scientific and technological development, knowledge acquired in particular areas of expertise is continually expanding, the transmission of this cognition is becoming quicker and quicker, there is an ever-growing cooperation between distinct fields of expertise and the usage of ICT tools is getting more and more active. In the light of the above, this study has a double goal. One of them is to present the possible correlations in terminology and legislation (section II.), the other one is to point out that information technologies are also used as tools of terminology in the form of databases, softwares (section III). The proper management of notions marked by legal terms, achieved by the spreading of terminological knowledge and a wider use of terminological tools, may have a positive effect on the process of legislation and would lead to a better linguistic quality of laws and statutes to be prepared in the future. 
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2014, 19, 1; 61-76
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka o dobru prawnym i jej rola w badaniu konstytucyjności regulacji prawa karnego
Theory of Legal Good as a Constitutional Control Method of a Criminal Law
Autorzy:
Filipczak, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596536.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nauka o dobru prawnym
wykładnia konstytucji
teoria prawa
prawa karne
kontrola konstytucyjności
theory of legal good
interpretation of constitution
theory of law
criminal law
constitutional control
Opis:
W opracowaniu podjęto tematykę zastosowania nauki o dobru prawnym jako narzędzia kontroli zgodności z konstytucją regulacji o charakterze prawnokarnym. Omówiono pojęcie dobra prawnego, które wyznacza zarówno granice zewnętrzne prawa karnego, jak i granice wewnętrzne prawa karnego. Wyjaśniono, że dobro prawne powinno być rozumiane jako wartość społeczna, czyli jak interes. Podjęto również polemikę ze źle rozumianym prawem karnym interesu. Przytoczono nurt tzw. transpozytywnej nauki o dobru prawnym, która wiąże termin dobra prawnego z konstytucją. Z teoretycznego punktu widzenia podniesiono problem tzw. kryterialnej nierozstrzygalności w prawie karnym. Jako konkluzję wskazano, że art. 31 ust. 3 Konstytucji RP powinien być interpretowany w kontekście nauki o dobru prawnym.
The issue of this paper is a using of theory of legal good as a tool for constitutional control in criminal law. It discussed a concept of legal good, which designates both the external borders of the criminal law and internal borders of the criminal law. It was explained that the legal good ought to be understand as social value, which means as interest. It was in dispute over a incorrectly understanding of a interest criminal law. It quoted a transpositive theory of the legal good, which assume a connection between the legal good and Constitution. With regards to theoretical point of view, in this paper was raised a criterion undecidable problem in the criminal law. In conclusion was said that art. 31 passage 3 Constitution RP ought to be interpreted in context of the theory of legal good.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 102; 23-36
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O możliwości kształtowania świadomości konstytucyjnej przez sądy administracyjne
On the Possibility of Administrative Courts Shaping Constitutional Consciousness
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085212.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pro-constitutional interpretation
constitutional reasoning
świadomość konstytucyjna
świadomość prawna
tożsamość konstytucyjna
bezpośrednie stosowanie konstytucji
wykładnia prokonstytucyjna
argumentacja konstytucyjna
sądy administracyjne
constitutional consciousness
legal consciousness
constitutional identity
direct application of the constitution
administrative courts
Opis:
Artykuł ma na celu pokazanie, jak sądy administracyjne (w szczególności Naczelny Sąd Administracyjne) uczestniczą w kształtowaniu świadomości konstytucyjnej obywateli. Główna teza artykułu sprowadza się do tego, że sądy administracyjne kształtują świadomość konstytucyjną przez bezpośrednie stosowanie postanowień ustawy zasadniczej. Tak postawiona teza koresponduje z założeniem, że uzasadnienia orzeczeń będących efektem stosowania konstytucji mają walor edukacyjny. Przykłady z praktyki sądowego stosowania art. 2, przepisów o prawach podstawowych (w tym mających charakter zasad – art. 30 i art. 32) oraz art. 45 w zw. z art. 184 Konstytucji RP pokazują, że uzasadnienia mogą spełniać rolę nośnika wiedzy o ustawie zasadniczej, uregulowanych w niej instytucjach prawnych i istocie praw podstawowych, z uwzględnieniem roli sądu jako gwaranta ochrony praw jednostki.
The article aims to show how administrative courts (in particular the Supreme Administrative Court) participate in shaping the constitutional consciousness of citizens. The main thesis of the article boils down to the statement that administrative courts shape constitutional consciousness through direct application of the provisions of the fundamental law. This thesis corresponds to the assumption that justifications of the judgments being the effect of the application of the constitution have an educational value. Examples from the practice of judicial application of Article 2, provisions on fundamental rights (including those that have the nature of principles: Article 30 and Article 32), and Article 45 in conjunction with Article 184 of the Polish Constitution show that the justifications may fulfil the role of a carrier of knowledge about the fundamental law, the legal institutions regulated by it, and the essence of fundamental rights, taking into account the role of a court as a guarantor of the protection of individual rights.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 22-37
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O POJĘCIU INFORMACJI PUBLICZNEJ RAZ JESZCZE
One more Remark on the Concept of Public Information
Autorzy:
Jaśkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096583.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
informacja publiczna; standardy międzynarodowe; standardy wykładnia celowościowa.
public information; international standards; EU standards; constitutional standards; teleological interpretation.
Opis:
Na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej sformułowano w literaturze i orzecznictwie dwa sposoby ujmowania informacji publicznej, podmiotowe i przedmiotowe. Pierwsze z nich, odwołując się do art. 61 Konstytucji RP, wiąże to pojęcie z wszystkim co dotyczy szeroko rozumianej działalności podmiotów publicznych, niezależnie do jakiego podmiotu się ona odnosi i kto jest autorem informacji. Drugie, nawiązując do pojęcia sprawy publicznej z art. 1 ust. 1 ustawy, łączy je jedynie ze sprawami zbiorowości, wyłączając z tego zakresu informacje pochodzące od osób prywatnych. W artykule przedstawiono szeroko argumenty przemawiające za ujęciem podmiotowym. Wynikają one zarówno ze standardów międzynarodowych i unijnych, podkreślających prawno-naturalny rodowód prawa do informacji, które jest podstawowym prawem człowieka, jak i ze standardów konstytucyjnych, wskazujących na jego wolnościowy charakter. Przemawia to zatem za szerokim ujmowaniem informacji będących przedmiotem tego prawa. Za takim rozumieniem pojęcia informacji publicznej przemawia też wykładnia systemowa i celowościowa ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ujęcie przedmiotowe może skutkować bowiem zarówno ograniczeniem jawności życia publicznego, jak i naruszeniem obowiązujących w tym zakresie standardów.
As the formulations of “public information” presented in the publications and in the jurisdiction show, in Polish law there are two different ways in which the concept may be understood on the grounds of Ustawa o dostępie do informacji publicznej (the Access to Public Information Act). The first sense of the concept pertains to rights and is applicable to public bodies and their activities in a broad sense of the term, no matter  which public body is involved and who has created the information. The second is the subjective sense and refers to the concept of public information as defined in Art. 1 Part 1 of the Act, in which it applies only to matters concerning a group or community, not information generated by private individuals. This article presents the arguments for the concept of public information in the sense of a right. These arguments are derived from international and EU standards, which say that the right to information comes from natural law and is one of the fundamental human rights. Other reasons may be derived from the standards embedded in the Polish Constitution, which show that the right to public information is a freedom. This implies that there should be a broad scope to cover the types of information that come under this right. Another point in favour of this understanding of “public information” is the systemic and teleological interpretation of the Act. The subjective sense could lead to a restriction of the transparency of public affairs and infringe the applicable standards.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2020, 20, 3; 205-236
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 33

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies