Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "constitutional democracy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 30
Tytuł:
Political Process, Crisis and Legitimacy in Poland
Autorzy:
Calleros, Hector
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2014407.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional democracy
judicial review
political process
legitimacy
Polska
Constitutional Tribunal
Opis:
The paper examines the conflict over the control of the integration of Poland’s Constitutional Tribunal (CT) that evolved into a constitutional crisis in October 2015 - and has extended for more than two years. It identifies issues that help understand how the Polish Democracy does not impede the erosion of constitutional democracy as the conflict has undermined the CT and the function of judicial review (JR). The article examines issues of legitimacy that emerge from the crisis; it also examines the extent to which the institutional settings condition the operation of the JR function; in particular, it looks at the role of executive actors (the Government and the President), and the role of the political/parliamentary party in bridging the separation of powers.
Źródło:
Polish Political Science Yearbook; 2020, 2 (49); 71-91
0208-7375
Pojawia się w:
Polish Political Science Yearbook
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucjonalizm przeciwko demokracji konstytucyjnej? Uwagi na tle Against Constitutionalism Martina Loughlina
Constitutionalism Against Constitutional Democracy? Remarks on Martin Loughlin’s Against Constitutionalism
Autorzy:
Włoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197704.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucjonalizm
demokracja konstytucyjna
światopogląd
interpretacja
constitutionalism
constitutional democracy
worldview
interpretation
Opis:
The subject of the article is a polemic with M. Loughlin’s thesis that constitutionalism as a philosophy of governance can be realized only in one form. Referring to the theory of worldviews, it can be said that the styles of constitutional interpretation stem from different experiences and accompany different practices. Although various doctrines may be united by a commitment to democracy, irreducible social pluralism determines the constant dispute over the best interpretation of the constitution. Constitutional democracy can be one of the forms of constitutionalism, if it is perceived as an interpretative concept.
Przedmiotem artykułu jest polemika z tezą M. Loughlina, iż konstytucjonalizm jako filozofia rządzenia może być urzeczywistniona tylko w jednej formie. Odwołując się do teorii światopoglądów stwierdzić można, że style interpretacji konstytucji wyrastają z odmiennych doświadczeń i towarzyszą odmienny praktykom. Aczkolwiek różnorodne doktryny łączyć może przywiązanie do demokracji, to nieredukowalny pluralizm społeczny determinuje nieustający spór o najlepszą interpretację konstytucji. Demokracja konstytucyjna może stanowić jedną z form konstytucjonalizmu, jeżeli ujmuje się go jako pojęcie interpretacyjne.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 51-62
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza sądownicza w warunkach kryzysu demokracji konstytucyjnej
Judicial Power in a Crisis of Constitutional Democracy
Autorzy:
Słomka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912252.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
demokracja konstytucyjna
władza sądownicza
sądy
trybunały
constitution
constitutional democracy
judicial power
courts
tribunals
Opis:
Artykuł poświęcony jest problemom zmiany położenia władzy sądowniczej w Polsce w warunkach kryzysu demokracji konstytucyjnej. Weryfikowane są dwie podstawowe hipotezy badawcze. Po pierwsze, Polska po 2015 r. znalazła się w grupie państw rewidujących swoje liberalno-demokratyczne fundamenty ustrojowe. Do takich fundamentów niewątpliwie należą: zasada praworządności, zasada konstytucjonalizmu oraz zasada podziału i równowagi władz. Po drugie zaś, ustrojowe położenie władzy sądowniczej zostało w liberalno-demokratycznej Konstytucji RP określone w sposób właściwy dla ochrony wyżej przywołanych wartości, jednak praktyka ustrojowa wykazuje, że brak właściwej woli realizacji przepisów konstytucyjnych (wykorzystywanie arytmetycznej przewagi w parlamencie bez uznania praw mniejszości) może naruszyć „kręgosłup” demokracji konstytucyjnej
The article is devoted to the problems of changing the position of the judiciary in Poland in the conditions of crisis of constitutional democracy. Two basic research hypotheses are verified. First of all, after 2015, Poland was one of the countries revising its liberal-democratic political foundations. Such foundations undoubtedly include: the rule of law, the principle of constitutionalism and the principle of division and balance of power. Secondly, the political position of the judiciary has been defined in the liberal-democratic Constitution of the Republic of Poland in a way appropriate for the protection of the above mentioned values, but the political practice shows that the lack of proper will to implement the constitutional provisions (using the arithmetic advantage in parliament without the recognition of minority rights) may violate the „backbone” of constitutional democracy.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 217-232
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Political Modernization in Spain Between 1876 and 1923
Autorzy:
Relanzón, Alejandro Martínez
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647466.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
transition to democracy, constitutional liberalism, elections, fraud and corruption
Opis:
The advent of democracy in most European countries was preceded by a long constitutional tradition that dates back to the early 19th century. In Spain, the process, that had begun in 1812, was interrupted in 1923 by a military coup. The democracy started eight years later with the advent of the Republic, but with a very unstable political regime in place that eventually led the country into a civil war and four decades of totalitarianism. For many historians though, the constitutional monarchy in Spain, in place since 1876, avoided modernization and democratization. Many critics insure that the mechanisms of political representation; the elections, the political parties, and the election procedure, prevented the constitutional liberalism in Spain to evolve into a full democracy. Along these lines, they claim that every election was the result of the electoral fraud. However, the analysis of the aforementioned factors refutes these assertions and dispels most of the misconceptions that have been accepted until now.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2017, 24, 1
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt polityczny na przykładzie sporu o Trybunał Konstytucyjny
Autorzy:
Litwin-Lewandowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647816.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
democracy, political conflict, Constitutional Tribunal
demokracja, konflikt polityczny, Trybunał Konstytucyjny
Opis:
The article discusses the problem of procedures and specific features of functioning of a modern democratic state, as well as threats resulting from weaknesses of democracy despite existence of mechanisms protecting it from abuse. This problem is analysed on the example of the ongoing political conflict about the Constitutional Tribunal: an institution of constitutionally guaranteed independence. This conflict reveals that in Poland a need for discussion and perhaps for verification of the current philosophy and practice of democracy, has arisen. Furthermore, it demonstrates that law and the rule of law are neither sufficient guarantors of a democratic system’s stability, nor guardians of civil rights and freedoms. A weakness of the democratic system lies in the fact that in the name of correctly understood democratic principles it is possible to distort the system through enacting wrong laws. Even though the acts of democracy participants, mainly decision-makers, are lege artis, they lead to impairment of democracy. Without doubt, a democratically organized society is an autonomous community and polyarchy which has adopted a democratic system of government as a form of its organization. On the other hand, democracies are highly conflict-prone systems, for example, due to the fact that they are based on the principle that all views and all participants of democracy are equal. As a consequence, such logic leads directly to emergence of disagreements, conflicts and even fights among democracy participants. This feature of democracy has enforced the establishment of appropriate procedures of conflict solving so that to ensure a possibly optimal resolution of crisis situations which could ultimately cause even a collapse of the democratic system. Thus, a simple mathematical rule has been adopted, albeit secondary in relation to any other methods of conflict solving, that is the majority principle. This is a standard of the democratic conduct without which the rule of majority would not be possible. The Constitutional Tribunal has recently become the object of popular interest – one of the many institutions of a democratic state which has not aroused so much factual and political dispute ever before. The conflict over the Tribunal has basically the formal and legal character, this is a technical dispute whose solution should be dictated by binding regulations and developed by experts in law. However, this is not the case. This conflict has turned into an argument of a political character, so it has become a genuine clash of interests, additionally aggravated by values. Moreover, it has stirred up the society and the environment of lawyers. When a political conflict, as one of the conflict types, is analysed, it is defined as a disagreement over power, whose participants are these individuals, groups, institutions and organizations which have a direct impact on politics or influence it through political channels. The practice of democratic states of the Western world does not prescribe a way at the beginning of which there is a sign “the winner takes it all”. This practice is corroborated by philosophy and theory of democracy, as well as by several hundred years of achievements including such principles as Montesquieu’s tripartite system of the separation of powers or the contemporary definition of democracy which describes it as a rule of majority that guarantees rights to minorities.
Artykuł porusza problem procedur i specyfiki funkcjonowania nowoczesnego państwa demokratycznego oraz zagrożeń wynikających ze słabości demokracji mimo istnienia mechanizmów zabezpieczających ją przed nadużyciami. Problem ten jest rozpatrywany na przykładzie toczącego się konfliktu politycznego o Trybunał Konstytucyjny, instytucję o gwarantowanej konstytucyjnie niezależności. Konflikt ten pokazał, że w Polsce pojawiła się konieczność dyskusji i być może weryfikacji dotychczasowej filozofii i praktyki demokratycznej. Również to, że prawo i rządy prawa nie są wystarczającymi gwarantami stabilności ustroju demokratycznego, tym bardziej strażnikami praw i wolności obywatelskich. Ułomność systemu demokratycznego polega na tym, iż w imię właściwie pojętych zasad demokratycznych możliwe jest wypaczanie systemu przez tworzenie złego prawa. Działania uczestników demokracji, głównie decydentów, są lege artis, ale prowadzą do jej osłabiania. Demokratycznie urządzone społeczeństwo jest bez wątpienia autonomiczną wspólnotą i poliarchią, a przyjęło jako formę swojej organizacji demokratyczny system rządów. Demokracje są natomiast systemami wybitnie konfliktogennymi, choćby z tego powodu iż opierają się na zasadzie równości wszystkich poglądów i wszystkich podmiotów biorących udział w demokracji. Taka logika prowadzi w prostej konsekwencji do pojawienia się niezgodności i konfliktów, a nawet walk pomiędzy uczestnikami demokracji. Ta właściwość demokracji wymusiła stworzenie odpowiednich procedur rozstrzygania konfliktów, by zagwarantować w miarę optymalne wychodzenie z sytuacji kryzysowych, mogących w ostateczności doprowadzić nawet do upadku systemu demokratycznego. Przyjęto zatem prostą zasadę matematyczną, co prawda wtórną wobec wszystkich innych sposobów rozwiązywania konfliktów – zasadę większości. Jest ona regułą demokratycznej gry, bez której nie mogłyby istnieć rządy większości. Przedmiotem społecznego zainteresowania stał się ostatnio Trybunał Konstytucyjny, jedna z wielu instytucji demokratycznego państwa, która dotychczas nie wywoływała aż takich sporów merytorycznych i politycznych. Konflikt o Trybunał ma przede wszystkim charakter formalno-prawny, jest to techniczny spór, którego rozwiązanie powinno być podyktowane przez obwiązujące prawo, a jego rozstrzyganiem powinni się zająć eksperci z dziedziny prawa. Tak jednak nie jest. Konflikt ten przerodził się w konflikt o charakterze politycznym, stał się więc rzeczywistym konfliktem interesów, uzupełnionym dodatkowo o wartości. Zaktywizował ponadto społeczeństwo oraz środowisko prawnicze. Gdy rozważa się jeden z typów konfliktów, mianowicie polityczny, definiuje się go jako taki, którego przedmiotem jest władza, a podmiotami biorącymi w nim udział są te jednostki, grupy, instytucje, organizacje, które bezpośrednio mają wpływ na politykę lub oddziałują na nią za pośrednictwem kanałów politycznych. Praktyka demokratycznych państw świata zachodniego nie wskazuje drogi, na początku której stoi znak „zwycięzca bierze wszystko”. Praktykę tę wyznacza filozofia i teoria demokracji oraz kilkusetletni dorobek z takimi dogmatami, jak choćby monteskiuszowski trójpodział władz czy współczesna definicja demokracji, według której są to rządy większości gwarantujące prawa mniejszościom.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2016, 23, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional - Legal Engineering of the Model of Democracy in North Macedonia
Autorzy:
Kuqi, Driton
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039204.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Centrum Europejskie
Tematy:
Democracy
Consociational Democracy
Constitutional Order
Opis:
This thesis is a critical analysis of the constitutional and legal order of the Republic of North Macedonia, following the chronological process dating from the gaining of the county's independence, through the armed conflict in 2001 that brought constitutional changes, to today. The first decade after the breakup of Yugoslavia was crucial for the North Macedonian state and its citizens. The writing/creation of the constitution of the new, independent state was not an easy process and it did not pass peacefully nor did it pass without any problems. The complex social process and relations have initiated the need for amendments to the Constitution, which, since its adoption in 1991 until today, has been changed 32 times in order to adapt to new, emerging situations and to give constitutional and legal responses to the inherent challenges. Of course, proper changes also occurred in the political system itself as a result of numerous factors, which have more or less influenced its character and shape.
Źródło:
Studia Europejskie - Studies in European Affairs; 2021, 25, 1; 147-167
1428-149X
2719-3780
Pojawia się w:
Studia Europejskie - Studies in European Affairs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TRYB I GRANICE ZMIANY KONSTYTUCJI GHANY Z 1992 R.
Procedures and Limits to the Amendment of the 1992 Constitution of Ghana
Autorzy:
Smoleń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096718.pdf
Data publikacji:
2021-12-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zmiana konstytucji; sztywność konstytucji; aksjologia demokracji; konstytucyjne postanowienia niezmienialne; sprawiedliwość tranzytywna; debata nad zmianą konstytucji.
constitutional amendment; constitutional rigidity; the axiology of democracy; unamendable constitutional provisions; transitional justice; debate on constitutional amendment.
Opis:
Celem opracowania jest przybliżenie problematyki formalnych i materialnych ograniczeń zmiany obecnie obowiązującej, uchwalonej prawie 30 lat temu, Konstytucji Ghany, będących interesującym wyrazem transformacji z autorytaryzmu do demokracji. Ponieważ Ghana to państwo, które w zachodnich rankingach stanu demokracji, praworządności i przestrzegania praw człowieka od lat sytuuje się w ścisłej czołówce afrykańskiej – a w najnowszych osiąga wyniki bardzo podobne do Polski – warto tym bardziej przyjrzeć się jej bliżej. Na artykuł składają się: krótka charakterystyka historii ustroju Ghany, jej Konstytucji i systemu politycznego; szczegółowe omówienie zagadnienia wewnętrznej hierarchii postanowień konstytucyjnych oraz kolejnych etapów – w znacznej mierze oryginalnej – procedury ich zmiany; próba identyfikacji granic zmiany Konstytucji, w tym analiza będących wyrazem sprawiedliwości tranzytywnej niezmienialnych postanowień amnestyjno-indemnizacyjnych; przedstawienie i ocena toczącej się w ubiegłej dekadzie debaty nad zmianą Konstytucji, obejmującej również problematykę zasad i granic jej zmiany. Tekst kończą wnioski dotyczące sztywności tej Konstytucji, wynikającej z czynników zarówno prawnych, jak i pozaprawnych.
The aim of this article is to outline the formal and material limitations to the amendment of the currently binding Constitution of Ghana, which was enacted almost 30 years ago. Ghana is an interesting example of transformation from authoritarianism to democracy. This article takes a closer look at Ghana, a country that Western rankings have for many years acknowledged as one of the African leaders for democracy, rule of law and protection of human rights. In the latest data Ghana is ranked with almost the same results as Poland. The article comprises a brief characteristic of Ghana’s constitutional history and its constitutional and political system; a detailed analysis of its domestic hierarchy of constitutional provisions and the subsequent procedural stages of their amendment, many of them original; an attempt to identify the limits to Ghana’s constitutional amendments, including an examination of the unamendable constitutional provisions on indemnity, which are an expression of transitional justice; and an outline and assessment of the debate on changing the Constitution conducted in the last decade including procedures and limits of constitutional amendment. The conclusions address the question of the rigidity of the Constitution of Ghana due both to legal and non-legal factors.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 4; 23-62
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Restricting the participation of lay judges in adjudicating civil cases - as a violation of democracy
Autorzy:
Adamiec-Witek, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19233713.pdf
Data publikacji:
2023-03-03
Wydawca:
Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w Bielsku-Białej
Tematy:
Constitutional
Lay Judge
juror
social factor
democracy
Opis:
The author discusses the provisions limiting the participation of lay judges in adjudicating in civil cases introduced in 2021, indicates the effects of this regulation on adjudication and the reaction of legal circles to the introduction of this regulation - with emphasis on the violation of democracy as a result of these changes. The author also indicates how the legislation - since Poland regained independence - regulated the issue of the participation of the so-called social factor in adjudication.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej; 2023, 27, 1; 56-62
2543-9103
2543-411X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Challenges to the Idea of a Constitutional Polity
Autorzy:
PREUß, Ulrich K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790644.pdf
Data publikacji:
2019-12-12
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
constitution
constitutional polity
democracy
law and society
Opis:
This essay defends the claim that democracy-the rule of the people-is only possible by means of a constitution. In John Searle’s analytical approach, democracy is based upon the distinction between regulative and constitutive rules; the latter create institutional realities which increase the capacity of human societies to mobilize their resources most effectively for a good social and political order. A case in point is the concept of the “will of the people,” which populist movements in several liberal democracies have been invoking as the truly authentic source of democratic rule. The author raises the question of whether modern-day dictatorships can be based upon the idea of democracy.
Źródło:
Polish Sociological Review; 2019, 208, 4; 413-420
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The paradox of democratic strengthening: Criminalisation of political terrorism as a legal discrediting mechanism
Autorzy:
Couto de Brito, Alexis
Moraes, Jenifer
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206909.pdf
Data publikacji:
2023-06-26
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
terrorism
democracy
democratic rule of law
constitutional principles
Opis:
This article explores the Brazilian legal system in light of recent proposals to amend the antiterrorism law, a move amplified by the country’s political instability, which culminated on 8th January 2023, when supporters of the former president invaded government buildings on the pretext of contesting election results. The essay examines whether these amendment proposals align with the principles of our constitutional democracy and their potential to foster genuine democratic reinforcement.
Źródło:
Ius Novum; 2023, 17, 3 ENG; 32-46
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Janus Face of Constitutionalism
Autorzy:
Stambulski, Michał
Czarnota, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965977.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
populism
constitutionalism
democracy
constitutional crisis
Cen tral and Eastern Europe
Opis:
The article is based on an assumption that constitutionalism has a Janus face. A constitution is both a legal and a political act. So far, the public domain has been dominated by legal constitutionalism (constitutional dogmatics), which excludes the constitution from the public sphere, subjecting it to the authority of lawyers-experts. The contemporary political phenomena such as: new populism, illiberal democracy or new constitutionalism should shift the interest of researchers to the political aspect of constitutionalism. Constitutionalism is, therefore, a multidimensional social practice. A political game featuring many actors. And the constitutionalism of lawyers is only one of its possible interpretations. Citizens also have their own constitutionalisms, and different perspectives on constitutionalism, reflecting opposing interests, may lead to conflicts. The constitutional law dogmatics applied to resolve such conflicts would argue for the existence of a transcendental framework for their resolution. A more political approach denies the existence of such a framework. In other words, the dogmatics in question requires democracy to adapt to constitutionalism, while the political approach requires constitutionalism to adapt to democracy. The text is an introduction to a part of a volume featuring articles by authors affiliated with the Centre for Legal Education and Social Theory of the University of Wrocław.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 43-55
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ozaki Yukio i Inukai Tsuyoshi – liderzy ruchu przeciwko rządowi Katsury Tarō
Ozaki Yukio and Inukai Tsuyoshi – Leaders of the Movement Against Katsura Tarō’s Government
Autorzy:
Mytko, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577907.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
Japanese politics
Taishō Democracy
Movement to Protect Constitutional Government
Rikken Dōshikai
Opis:
A bureaucratic government announcing liberalization of its policies may usually expect some public favor. The outcry of anger that followed the formation of the third Katsura Tarō administration in 1912, however, proves this not always to be the case. Ozaki Yukio and Inukai Tsuyoshi, two ‘gods of constitutionalism,’ led the popular movement that resulted in Katsura’s resignation not long after he had declared to renounce the cooperation with his clique, and create his own platform. Focused on the relations between Katsura’s new political party and both of the movement leaders, this essay demonstrates the main factors that propelled the clash between the cabinet and the movement, and explains in detail the difference in the stances of Ozaki and Inukai during their anti-government campaign. These are crucial to understand that Katsura’s ideas, no matter how liberal, were not acceptable for the public opinion, and that from the very beginning his cabinet was destined to fail.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2017, 1-2; 99-112
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 grudnia 2015 r. (sygn. akt K 34/15)
Commentary on the Judgment of the Constitutional Tribunal of 3 December 2015 (Ref. No. K 34/15)
Autorzy:
Rulka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2005079.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
sąd konstytucyjny
demokracja
rządy prawa
constitutional court
democracy
rule of law
Opis:
Glosowane orzeczenie dotyczy głośnego problemu wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego na stanowiska opróżniane w okresie przypadającym na zakończenie dotychczasowej kadencji parlamentu i rozpoczęcia nowej jego kadencji. Autor dokonuje krytycznej oceny wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
The ruling relates to the problem of selection judges of the Constitutional Court on the positions vacated between end of the current parliamentary term and start of new tenure. The author criticizes the judgment of the Constitutional Court.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2017, 9, 1; 119-136
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyszłość przez przeszłość – rola historii w koncepcji patriotyzmu konstytucyjnego Jürgena Habermasa
The future by the past: The role of history in the concept of constitutional patriotism of Jürgen Habermas
Autorzy:
Raczyński, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195282.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Jürgen Habermas
patriotyzm konstytucyjny
historia
filozofia
demokracja
constitutional patriotism
history
philosophy
democracy
Opis:
The definition of patriotism is usually restricted to the conclusion that its aim is mere cultivation of the historical memory. However, patriotism has two distinct faces: one pointed at the past and the other focused on the present. What is more, in the opinion of many scholars, patriotism doesn’t need to be closely related to one nation or culture. An interesting concept of constitutional patriotism was developed by German historians and philosophers during the debate on national identity after World War II. Jürgen Habermas has been one of the founders of this project. According to the German philosopher, constitutional patriotism doesn’t mean just positivist constitutional acts, but some abstract forms, interpretations of a particular community. Such universal principles may be, for instance, procedures of sovereignty and liberal rights. The following article conveys arguments indicating that the role of history is very important in the concept of constitutional patriotism by Jürgen Habermas.
Definicja patriotyzmu najczęściej ogranicza się do stwierdzenia, że jest to tylko pielęgnowanie pamięci o historii. Jednak patriotyzm może mieć dwojakie oblicze: jedno – najczęściej podkreślane – skierowane ku przeszłości i drugie ukierunkowane na teraźniejszość, a nawet przyszłość. Co więcej, zdaniem wielu badaczy patriotyzm nie musi być ściśle związany z jednym narodem czy kulturą. Wartą zainteresowania koncepcję patriotyzmu konstytucyjnego podczas dyskusji o tożsamości narodowej toczonych po II wojnie światowej wypracowali historycy i filozofowie niemieccy. Jednym z popularyzatorów tego projektu był i cały czas jest Jürgen Habermas. Według niemieckiego filozofa patriotyzm konstytucyjny to nie pozytywistyczne zasady konstytucyjne, ale pewne abstrakcyjne formy, sposoby interpretacji spajające określoną zbiorowość. Takimi uniwersalnymi zasadami mogą być procedury suwerenności oraz liberalne prawa jednostki. Patriotyzm konstytucyjny wydaje się odchodzić od tradycyjnego powoływania się na pamięć historyczną. Zamiast niej proponuje nie tyle czystą naukę, ale próbę uzyskania samoświadomości poprzez jej znajomość. W artykule przedstawiono argumenty wskazujące na to, że w koncepcji patriotyzmu konstytucyjnego proponowanej przez J. Habermasa refleksyjnie opracowana historia odgrywa bardzo istotną, a nawet kluczową rolę.
Źródło:
Świat Idei i Polityki; 2016, 15; 66-80
1643-8442
Pojawia się w:
Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Role podstatných náležitostí demokratického právního státu v ústavní praxi České republiky
The role of essential requirements of a democratic law-state in the constitutional practice of the Czech Republic
Autorzy:
Tomoszek, Maxim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686228.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
democracy
rule of law
Constitution of the Czech Republic
eternity clause
constitutional principles
constitutional amendments
unamendability of the constitution
Opis:
When defining the content of essential elements of a democratic Rechtsstaat/ rule of law, it is necessary to take into account in particular the fact that this concept plays five possible roles in the constitutional system of the Czech Republic: the eternity clause, the frame of reference in constitutional review, the material core of the Constitution, the constitutional identity of the Czech Republic, and as a set of core values of the Czech Constitution. Essential elements of a democratic rule of law, in connection with the founding ideas of the Constitution of the Czech Republic, contain both a universal and a specific component. It is hard to imagine a constitutional identity that only duplicates the constitutional identities of other states, on the other hand even in the Czech constitutional identity there is certainly room for the Czech Constitutional Framers to accept the universal principles recognized in the family of Western democracies. This further defines the particular principles understood as essential elements of a democratic rule of law, in the meaning of Art. 9 para. 2 of the Czech Constitution.
Rola zasadniczych wymagań demokratycznego państwa prawnego w praktyce konstytucyjnej Republiki Czeskiej. Kiedy definiujemy treść istotnych elementów demokratycznego państwa prawa, należy wziąć pod uwagę w szczególności fakt, że ta koncepcja odgrywa pięć możliwych ról w systemie konstytucyjnym Republiki Czeskiej: klauzula wieczności, ramy odniesienia w przeglądzie konstytucyjnym, materialny rdzeń konstytucji, tożsamość konstytucyjna Republiki Czeskiej oraz zestaw podstawowych wartości czeskiej konstytucji. Niezbędne elementy demokratycznego państwa prawa, w związku z ideami założycielskimi Konstytucji Republiki Czeskiej, zawierają element uniwersalny i szczególny. Trudno sobie wyobrazić tożsamość konstytucyjną, która tylko powiela konstytucyjne tożsamości innych państw, z drugiej strony nawet w czeskiej tożsamości konstytucyjnej z pewnością jest miejsce dla czeskich twórców konstytucyjnych, by zaakceptować uniwersalne zasady uznane w rodzinie zachodnich demokracji. To dalej określa szczególne zasady rozumiane jako podstawowe elementy demokratycznego państwa prawa w rozumieniu art. 9 ust. 2 czeskiej konstytucji.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2018, 84; 15-45
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZMIANY W SYSTEMIE POLSKIEJ ADMINISTRACJI WYBORCZEJ A PROBLEM ZAUFANIA OBYWATELI DO RZETELNOŚCI I UCZCIWOŚCI PROCEDUR WYBORCZYCH (KILKA REFLEKSJI W KONTEKŚCIE ŚWIADOMOŚCI KONSTYTUCYJNEJ WYBORCÓW)
CHANGES IN THE POLISH ELECTORAL BODIES’ SYSTEM AND THE ISSUE OF CITIZENS’ TRUST IN THE RELIABILITY AND HONESTY OF ELECTION PROCEDURES (REFLECTIONS IN THE CONTEXT OF THE ELECTORS’ CONSTITUTIONAL CONSCIOUSNESS)
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Sułkowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443623.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
świadomość konstytucyjna
wybory
partycypacja społeczna
demokracja przedstawicielska
administracja wyborcza
constitutional consciousness,
elections,
social participation,
representative democracy,
participatory democracy,
electoral administration
Opis:
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak wprowadzone ustawą nowelizującą z 2018 r. zmiany w administracji wyborczej mogą przekładać się na poziom zaufania obywateli do państwa. Punktem wyjścia podjętych rozważań jest świadomość konstytucyjna obywateli, która powinna być ważnym czynnikiem w budowaniu i utrzymaniu zaufania także wobec organów i procedur wyborczych. Wybory stanowią bowiem istotny element systemu demokratycznego. W procesie wyborczym szczególną rolę w budowaniu zaufania społeczeństwa odgrywają organy wyborcze, których zadaniem jest czuwanie nad zapewnieniem szeroko rozumianej rzetelności procedur wyborczych i uczciwości samych wyborów. W ocenie autorów intencja ustawodawcy była swoistego rodzaju zasłoną dymną, cele partycypacyjne ustąpiły miejsca bieżącej polityce. Przekształcenie modelu administracji wyborczej z fachowego na polityczny, zwiększenie uprawnień nominatów politycznych (komisarzy wyborczych, mężów zaufania) oraz dość lekceważące potraktowanie obserwatorów społecznych, a także uprzywilejowanie komitetów partyjnych pozwala podważyć prawdziwość tych intencji. Może to budzić u wyborców uzasadnione wątpliwości co do uczciwości przeprowadzanych wyborów, a w efekcie pogłębiać istniejącą już nieufność.
The article is an attempt to answer the question how the changes in the electoral administration introduced by Amendment Act of 2018 may result on the level of citizens’ trust in the state. The starting point for these considerations is the constitutional consciousness of citizens, which should be an important factor in building and maintaining trust also in electoral bodies and procedures. Elections are an important element of the democratic system. In the electoral process, electoral bodies play a special role in building public confidence. Their task is to ensure a broadly understood reliability of election procedures and fairness of the elections themselves. In the authors’ opinion, the legislator’s intention was a kind of smoke screen, whereas articipatory goals gave way to current politics. Modification of the model of electoral administration from professional to political, increasing the powers of political nominees (electoral commissioners, men of trust) and fairly disrespectful treatment of social observers, as well as favoring party committees, allows to undermine the truthfulness of these intentions. Such actions may raise voters’ reasonable doubts as to the integrity of the elections held, and, as a result, deepen/intensify the already existing distrust.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 2, XX; 45-59
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczny aspekt kształtowania systemu politycznego Republiki Południowej Afryki. Konstytucyjny system organów państwowych
The historical context of shaping the political system of the Republic of South Africa. The constitutional system of state organs
Autorzy:
Tomal, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30097940.pdf
Data publikacji:
2022-01-18
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Republic of South Africa
system transformation
constitutional organs of the state
constitution
democracy
Opis:
The article presents the history of shaping the political system and constitutional bodies in the Republic of South Africa. This country has undergone a political transformation. Extending ruling by the white population and discrimination of black people during the apartheid period led to increased persecution of the indigenous people. The author presents the history and stages involved in building a democratic state. Reform was carried out peacefully and through compromise. The article also discusses the development of constitutional rights, their most essential characteristics, and how they function in the Republic of South Africa.
The article presents the history of shaping of the political system and constitutional bodies in Republic of South Africa.  This country has undergone a political transformation.  Long lasting ruling of the white population and discrimination of black people during the apartheid period caused many law acts being issued against the indigenous population.  The author presents the history and stages of in building a democratic state.  It needs to be pointed out that the reforms were carried out in a peaceful and compromise manner.  The article also discusses the presentation of constitutional organs of the state system and  their most important characteristics and the way they function in Republic of South Africa were made.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2021, 27, 342; 137-149
2081-3333
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona praw podstawowych jako argument w sporze o legitymizację sądowej kontroli konstytucyjności prawa – zarys problematyki
Protection of Fundamental Rights as an Argument in the Dispute over the Legitimacy of Judicial Review. Selected Issues
Autorzy:
Kustra-Rogatka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050244.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Sądownictwo konstytucyjne
prawa podstawowe
demokracja
prawa pozytywne
constitutional courts
fundamental rights
democracy
positive rights
Opis:
amiczny rozwój sądowej kontroli konstytucyjności prawa w drugiej połowie XX wieku, znajduje swoje odbicie we współczesnych teoriach legitymizacji judicial review. Wychodzą one poza pierwotną oś sporu, którą kształtował tzw. dylemat kontrwiększościowy i stają się często bardziej zniuansowane. Poza argumentami związanymi z koncepcjami współpracy międzyinstytucjonalnej oraz rozliczalności władzy coraz większego znaczenia nabierają również argumenty związane z ochroną praw podstawowych i oparte na ich tzw. rights-based theories of judicial review. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zarysu bogatej problematyki związanej z ochroną praw podstawowych rozpatrywaną jako argument w sporze o legitymizację sądowej kontroli konstytucyjności prawa. W opracowaniu zostały przedstawione wybrane zagadnienia, które wpływają na obecny stan dyskursu dotyczącego legitymizacji sądów konstytucyjnych. Są to kwestie: pojęcia i form sądowej kontroli konstytucyjności; typów argumentów stosowanych w analizowanym sporze; powiązania zagadnienia ochrony praw podstawowych z określoną koncepcją demokracji oraz kontroli konstytucyjności decyzji ustawodawczych dotyczących gwarancji tzw. praw pozytywnych.
The dynamic development of judicial review of the constitutionality of laws in the second half of the twentieth century is reflected in contemporary theories of judicial review. They go beyond the original axis of the dispute over the legitimacy of judicial review, which was shaped by the counter-majoritarian dilemma, and often become more nuanced. In addition to arguments related to the conceptions of institutional cooperation and accountability function of judicial review, rights-based theories of judicial review take on more and more importance. The aim of this article is to outline a wide range of issues related to the protection of fundamental rights, which protection is considered as an argument in the dispute over the legitimacy of constitutional courts. The study presents selected issues that influence the current discourse on judicial review, which include: types of such judicial review; types of arguments used in the analysed discourse; the link between fundamental rights and various concepts of democracy; and judicial review of legislative decisions concerning positive rights guarantees.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 33-43
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Ballot Paper: a Constitutional Instrument of Electoral Democracy or a Means of Manipulating the Electorate?
Karta do głosowania: instrument konstytucyjny działający na rzecz demokracji wyborczej czy środek mający na celu manipulację wyborcą?
Autorzy:
Fedorenko, Vladyslav
Nesterovych, Volodymyr
Bernaziuk, Ian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035898.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
ballot paper
constitutional instrument
electoral democracy
electorate
karta do głosowania
instrument konstytucyjny
wybory
demoracja wyborcza
elektorat
Opis:
The article portrays the ballot paper as a constitutional instrument of electoral democracy. The authors argue that the result of an election often depends on the form, the content, and the method of filling out the ballot. It is shown that a ballot is an election instrument of standard form, by means of which a voter votes for candidates and/or lists of candidates, and which later allows to establish the election results. It is concluded that the definition and classification of ballot types has not only theoretical but also practical value. In particular, this issue is of great practical significance in four cases: 1) simultaneous elections of differing types (sometimes including a simultaneous vote at a referendum); election of candidates for elective offices under different types of electoral systems or different types of territorial constituencies; 3) the vote count and establishing the outcome of the election; 4) prosecuting criminals for the illegal use of ballots.
Artykuł omawia specyfikę karty do głosowania jako instrumentu konstytucyjnego typowego dla demokracji wyborczej. Autorzy dowodzą, że wynik wyborów zależy często od formy, treści i sposobu wypełniania kart do głosowania. W artykule zawarta jest ogólna charakterystyka karty do głosowania opisanej jako standardowy instrument wyborczy umożliwiający głosującym oddawanie głosów na preferowanych kandydatów lub na listy kandydatów, które to oddane głosy stanowią następnie podstawę do ogłoszenia wyników danych wyborów. Wnioskiem końcowym jest stwierdzenie, że zdefiniowanie i klasyfikacja poszczególnych rodzajów kart do głosowania ma wartość nie tylko teoretyczną, lecz także praktyczną. Podkreśla się tu szczególne znaczenie praktyczne roli karty do głosowania w czterech następujących okolicznościach: 1) prowadzenie różnych rodzajów wyborów jednocześnie (czasami zakładających jednoczesne głosowanie w ramach referendum); 2) wybory kandydatów ubiegających się o stanowisko wybieralne w ramach różnych systemów wyborczych lub w ramach systemu uwzględniającego podział na różne rodzaje okręgów wyborczych; 3) procedura liczenia głosów i ustalania wyników wyborów; 4) ściganie przestępców posługującymi się kartami do głosowania w sposób niezgodny z prawem.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2021, 13, 1; 51-79
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Зарубіжний досвід закріплення права народу на участь у законотворчості
Foreign Experience of Establishing the Right of the People to Participate in Legislation
Autorzy:
Голдовський (Holdovskyi), Андрій (Andrii)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2187858.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
референдум
народне вето
конституційне право
пряма демократія
законотворчість
referendum
popular veto
constitutional law
direct democracy
lawmaking
Opis:
The article analyzes the foreign experience of consolidating the right of the people to participate in lawmaking. The following conclusions were made in the course of the research: in general, there are two common approaches to determining the minimum number of persons (only citizens who have the right to vote): proportional (the proportion of the total number of voters is set); quantitative (a clear number of voters is determined, whose initiative is sufficient to be considered “popular”. Foreign experience in the forms of people’s participation in law-making is extremely multifaceted, as it provides a wide variety of forms, which we think should be classified according to the criterion of bilateral obligations and the level of inclusiveness of Parliament in relations with the people. It should be noted that we see the greatest efficiency in the implementation of such forms of direct participation of the people in lawmaking, namely: legislative initiative; referendum; activity of consultative and advisory bodies, and the people’s veto should be considered as a kind of referendum, with a complex structure and mechanism for implementation. The existence of the limits of people’s access to participation in law-making is analyzed and it is determined that most of the Constitutions of states declare the inadmissibility of putting to a referendum issues related to: tax and budget system, international activities, amnesty. Instead, we believe that the wording of the Swiss Constitution is extremely accurate. The first set of issues on which the people have the right to initiate legislation is identical to the range of issues considered by Parliament. As for the Swiss Constitution, it gives extremely broad initiatives to the people not only at the level of the state as a whole, but also at the level of the cantons. Thus, we conclude that the right of the people to participate in lawmaking is an integral part of the system of democratic rights and freedoms, and the trend we see based on the analysis of the Constitutions of democracies shows a trend towards expanding models and forms of such participation. what should be taken into account during the constitutional and legal regulation of this issue in Ukraine.
У статті проаналізовано закордонний досвід закріплення права народу на участь у законотворчості. У процесі дослідження зроблено такі висновки: загалом поширеним є два підходи до визначення мінімально граничної кількості осіб (виключно громадян, що мають право голосу): пропорційний (встановлюється пропорція від загальної чисельності виборців); кількісний (визначається чітка чисельність виборців, ініціатива яких є достатньою для того, щоби вважатися «народною»). Закордонний досвід щодо форм участі народу в законотворчості є надзвичайно багатогранним, оскільки передбачає велике різноманіття форм, які нам уявляється за доцільне класифікувати за критерієм набуття двосторонніх зобов’язань та рівнем залученості парламенту у відносини з народом як суб’єктом законотворчого процесу. Зазначимо, що найбільшу ефективність ми вбачаємо в реалізації таких форм безпосередньої участі народу в законотворчості, як-от: законодавча ініціатива; референдум; діяльність консультаційно-дорадчих органів; народне вето доцільно розглядати як різновид референдуму, воно має складну структуру та механізм реалізації. Проаналізовано наявність меж доступу народу до участі в законотворчості та визначено, що більшість Конституцій держав проголошують недопустимість винесення на референдум питань, пов’язаних із податковою та бюджетною системою, міжнародною діяльністю, амністією. Натомість, вважаємо, що надзвичайно влучними є формулювання щодо цього Конституції Швейцарії. Якщо зазвичай коло питань, щодо яких народ має право на законодавчу ініціативу, тотожне з колом питань, що їх розглядає парламент, то Конституція Швейцарії наділяє надзвичайно широкими ініціативами народ не лише на рівні держави в цілому, але і на рівні кантонів. Отож ми доходимо висновку про те, що право на участь народу в законотворчості є невід’ємним елементом системи демократичних прав і свобод, а та тенденція, яку ми спостерігаємо на підставі аналізу Конституцій демократичних країн, демонструє тренд до розширення моделей і форм такої участі, що потрібно враховувати під час конституційно-правового врегулювання цього питання в Україні.
Źródło:
Copernicus Political and Legal Studies; 2022, 2; 49-56
2720-6998
Pojawia się w:
Copernicus Political and Legal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Populistyczny konstytucjonalizm czy nowy konstytucjonalizm?
Populist Constitutionalism or New Constitutionalism?
Autorzy:
Czarnota, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965973.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
populizm
konstytucjonalizm
demokracja
kryzys konstytucyjny
Europa Środkowo-Wschodnia
populism
constitutionalism
democracy
constitutional crisis
Central and Eastern Europe
Opis:
Tekst próbuje bronić tezę, że obecnie jesteśmy w momencie wykluwania się nowych rozwiązań konstytucyjnych. Ruchy populistyczne na świecie, a w szczególności w Europie Środkowo-Wschodniej dokonują, efektywnego przeprojektowania liberalno-demokratycznego konstytucjonalizmu. Istnieje łatwo zauważalne powiązanie między populizmem, konstytucjonalizmem a demokracja, a proces przeprojektowywania konstytucjonalizmu w Europie Środkowo-Wschodniej posiada demokratyczny potencjał. Być może jest to swoistego rodzaju konieczna korekta ustroju zaimplantowanego w tej części świata po 1989 roku.
This text aims to prove the thesis that we are currently witnessing a birth of new constitutional solutions. The populist movements across the world, and especially in Central and Eastern Europe, are effectively redesigning liberal-democratic constitutionalism. There is a clear correlation between populism, constitutionalism, and democracy, and so the process of redesign of the Central and Eastern European constitutionalism has an underlying democratic potential. Perhaps it is a sort of necessary adjustment of the system implanted in this part of the world after 1989.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 27-42
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OBYWATELSKA INICJATYWA USTAWODAWCZA JAKO INSTYTUCJA DEMOKRACJI DELIBERATYWNEJ I WYRAZ ŚWIADOMOŚCI KONSTYTUCYJNEJ
Citizens’ legislative initiative as an institution of deliberative democracy and an expression of constitutional consciousness
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443765.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
obywatelska inicjatywa ustawodawcza
procedura ustawodawcza
demokracja deliberatywna
demokracja partycypacyjna
świadomość konstytucyjna
społeczeństwo obywatelskie
citizens’ legislative initiative
legislative procedure
deliberative democracy
participatory democracy
constitutional consciousness
civic society
Opis:
Artykuł ma charakter przyczynkarski w ramach badań nad znaczeniem świadomości konstytucyjnej w korzystaniu przez obywateli z różnych prawnych form udziału w sprawowaniu władzy, w tym w procesie stanowienia ustaw. Opiera się na założeniu, że przewidziana w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej instytucja obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej to ważny instrument świadomego oddziaływania społeczeństwa obywatelskiego na proces sprawowania władzy w państwie demokratycznym. Instytucja obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej zakłada istnienie procesu deliberacji między obywatelami a władzą, co faktycznie jest możliwe wtedy, gdy społeczeństwo jest zaangażowane w życie publiczne. Demokracja deliberacyjna może być faktycznie realizowana, gdy obywatele są świadomi z jednej strony praw gwarantowanych im na poziomie konstytucyjnym i ustawowym, a z drugiej – potrzeby i zasadności zmian politycznych i społeczno-gospodarczych. Korzystanie z inicjatywy obywatelskiej stwarza faktyczną możliwość przeprowadzenia stosownej kampanii (przy zbieraniu podpisów), przekazywania obywatelom informacji o kwestii będącej przedmiotem projektu, wymiany poglądów oraz dyskusji, również za pośrednictwem mediów czy innych narzędzi komunikacji. W artykule zwraca się uwagę, że obowiązująca w Polsce regulacja prawna inicjatywy ustawodawczej wykazuje wady (w tym luki prawne), które w praktyce mogą zniweczyć istotę tej instytucji. Ponadto ostatecznie o kształcie ustawy decyduje parlament (a więc czynnik polityczny). Z uwagi zaś na niski poziom zaufania wobec instytucji publicznych oraz polityków aktywność obywateli w procesie stanowienia ustaw nie jest wysoka. Niemniej jednak znaczenie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w urzeczywistnianiu konstytucyjnych zasad demokratycznego państwa prawnego oraz suwerenności narodu jest nie do podważenia. Zadaniem współczesnego państwa demokratycznego jest zatem wzmacnianie świadomości obywateli w zakresie formalnych i materialnych aspektów realizacji konstytucyjnego prawa inicjatywy ustawodawczej. Nie wystarczy jednak posiadanie przez obywateli świadomości co do zagwarantowanej konstytucyjnie możliwości wpływu na proces rządzenia przez inicjowanie zmian w prawie, konieczna jest jeszcze – oparta na komunikacji – interakcja ze strony decydentów politycznych oparta na poszanowaniu woli społeczeństwa (grup społecznych).
The paper is a partial result of the research on importance and scale of constitutional consciousness, in the context of citizen’s participation in power, particularly in law making process. It has been based on the assumption, that the institution of citizens’ legislative initiative provided in the Constitution has become a significant tool of civic participation in power in a democratic state of law. Such institution, in turn, assumes a liaison, a deliberation between the citizens and the authorities which is truly available only if a society is interested in participating in public life. Deliberative democracy becomes real under twofold condition: the citizens are conscious of their constitutional rights and also aware of the changes needed at the political and economical level. The most valuable benefits from citizens’ legislative initiative are: running an election campaign (getting signatures for a petition); passing the information about the project; exchanging views and opinions in a discussion (also through the media). The paper points out lacks and week-points of currently binding legislation that may limit the effectiveness of such institution. What is more: the final content of the legislation depends on the political factors – the parliament. Regarding the low trust-level for public authorities and politicians, the citizens’ participation in the law making process is hardly significant. Nevertheless, the general potential of citizens’ legislative initiative to manifest the constitutional principles of rule of law and sovereignty in practice – is undeniable. Modern democratic state of law shall strengthen the citizens’ consciousness and empower them to implement the constitutional right for citizens’ legislative initiative. The paper leads to the conclusion, that the lone consciousness is not enough and it shall be followed by communication and interactions between citizens and political decisional bodies.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, specjalny, XIX; 33-47
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Fundamental Constitutional Principle of Democracy and the Rule of Law and the Supervision of Legality on the Grounds of the Basic Law of Finland
Autorzy:
Serzhanova, Viktoriya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514783.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk Społecznych
Tematy:
the principle of democracy and the rule of law
a fundamental constitutional principle
supervision over the legality
the Basic Law of Finland
Opis:
The political system of Finland and the consciousness of the Finnish society are strongly attached to the rule of law and solidified democratic principles. Strict observance of the principles of democracy and the rule of law, including individual rights and freedoms, especially in the context of their relations with the state authorities, ought to be perceived as a peculiar characteristic feature and singularity of Finland, similarly as of the other Nordic states. In fact, the substance of an individual’s status and the protection of his/her rights has always been and still remains a very significant area of these states’ functioning. Hence, the principle of democracy and the rule of law on the grounds of the Basic Law of Finland, having been in force since 1 March 2000, was included into the catalogue of the fundamental constitutional principles, forming the basics of the state’s political system. Among the Nordic traditions cultivated by Finland there can also be placed strongly preserved supervision of legality, performed not only by the judicial system, like for instance the control of the constitutionality of law and the liability of the supreme state officials, but also by the non-judicial authorities of legal protection, such as: the Chancellor of Justice of the Council of State (Government) and the Ombudsman of Eduskunta (Parliament), which are so characteristic and directly originate from the Nordic legal and constitutional culture. Therefore, a whole separate chapter of the Finnish Constitution has been devoted to the matters of the control over the legality. The hereby paper aims at conducting the analysis of the content and scope of the fundamental constitutional principle of democracy and the rule of law, as well as the questions of the supervision of legality, its comprehension and range on the grounds of the Basic Law of Finland.
Źródło:
Political Preferences; 2018, 21; 29-40
2449-9064
Pojawia się w:
Political Preferences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP
Judges and the limits of democratic power in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piotrowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693193.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
judiciary
constitution
democracy
constitutional interpretation
judicial independence and independence of judges
władza sądownicza
konstytucja
demokracja
wykładnia konstytucji
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
Opis:
The essence of the democratic power established in the Constitution of the Republic of Poland is to limit this power in order to protect the rights of the individual against threats that may be posed by the rule of the majority, especially when this majority seeks to impose its values and beliefs on others. This limitation is expressed both by the principle of the separation and balance of powers and by the principle of a democratic rule of law, and  above all by the principle of the inherent and inalienable dignity of man. In the light of the Constitution, the supremacy of the nation as a constitutional value is not of an absolute nature, especially in the context of the special status of human rights which is anchored in the concept of dignity. The current Basic Law, granting the supreme authority to the Polish nation, requires that the authority of that supremacy be exercised in compliance with the principles and in forms set forth in the Constitution. This means in particular, the constitutional legitimacy of the judiciary to restrict, pursuant to the provisions of the Constitution as the supreme law, the powers of other authorities, as well as the authority (sovereign) exercising its power directly. The existence of independent judiciary leads, on the one hand, to the rejection in the conception of a democratic state, of the assumption of an unlimited scope of power of the governing authority, and on the other hand, to the recognition as a determinant of democracy of only those manifestations of the will of the majority, which have a constitutional legitimacy and are therefore in line with the version of the culture of human rights as enshrined in the Basic Law and which are accepted by judges at the time of the ruling.
Istotą władzy demokratycznej ustanowionej w Konstytucji RP jest ograniczenie tej władzy po to, by chronić prawa jednostki przed zagrożeniami, jakie może stworzyć panowanie większości, zwłaszcza wtedy, kiedy dąży ona do narzucenia innym swoich wartości i przekonań. Ograniczenie to wyraża zarówno zasada podziału i równoważenia władz, jak i zasada demokratycznego państwa prawnego, a przede wszystkim zasada przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. W świetle postanowień Konstytucji zwierzchnictwo Narodu jako wartość konstytucyjna nie ma absolutnego charakteru, zwłaszcza wobec zakotwiczonego w pojęciu godności szczególnego statusu praw człowieka. Obowiązująca ustawa zasadnicza, przyznając zwierzchnią władzę Narodowi, wymaga uznania za ustrojową przesłanką owego zwierzchnictwa sprawowanie go na zasadach i w formach określonych w Konstytucji. Oznacza to w szczególności konstytucyjną legitymację władzy sądowniczej do ograniczania – ze względu na postanowienia Konstytucji jako najwyższego prawa – pozostałych władz, jak też suwerena sprawującego swą władzę bezpośrednio. Istnienie niezależnego i niezawisłego sądownictwa prowadzi z jednej strony do odrzucenia w koncepcji demokracji założenia o nieograniczonym zakresie woli suwerena jako podmiotu władztwa państwowego, z drugiej zaś – do uznania za wyznacznik demokracji tych tylko przejawów woli większości, które mają legitymację konstytucyjną, a zatem zgodne są z wersją kultury praw człowieka zapisaną w ustawie zasadniczej i w czasie orzekania znajdującą akceptację sędziów.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 215-229
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słabości prawne ustroju i demokracji lokalnej Warszawy
Legal Weaknesses of the System and Local Democracy of Warsaw
Autorzy:
Sozański, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/439803.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
samorząd terytorialny
demokracja lokalna
ustrój m.st. Warszawy
normy ustrojowe
local self-government
local democracy
structure of the metropolitan city of Warsaw
constitutional norms
Opis:
Cel: ustalenie zakresu stosowania konstytucyjnych i ustawowych norm w praktyce m.st. Warszawy oraz skutki status quo dla społeczności lokalnych. Metoda prawno-porównawcza. Wniosek: norma ustrojowa jest jasno określona ale nieadekwatnie stosowana. Istnieje konieczność zmiany tego stanu rzeczy w praktyce prawnej, dla poprawy demokracji i świadomości prawnej społeczeństw lokalnych. Treść: jeśli Konstytucja RP wprowadza prawa społeczeństw lokalnych (a zwłaszcza ich podstawowych jednostek) do samorządności terytorialnej to nie znajduje to odbicia w ustawie warszawskiej, a zwłaszcza w Statucie m.st. Warszawy i Uchwale o przekazaniu niektórych kompetencji dzielnicom. Tak rodzi się niekorzystna dla tych jednostek praktyka. Ograniczanie wspomnianych uprawnień powinno być dostrzegane oraz budzić reakcję społeczeństw lokalnych (chyba niezbyt świadomych swych praw) wobec władz przedstawicielskich, sądów i Trybunału Konstytucyjnego. Stan obecny niekorzystnie wpływa na interesy społeczności lokalnych dzielnic Warszawy, a szerzej także na stosowanie zasad konstytucyjnych przez organy państwa wbrew interesom obywateli. Artykuł ma charakter koncepcyjny.
Aim: to provide for the scope of application of constitutional and statutory norms in the practice of the metropolitan city of Warsaw as well as consequences of status quo for local communities. Legal and comparative method. Conclusion: the constitutional norm is clearly defined though inadequately applied. There is the need to change this state of affairs in the legal practice for the purpose of improvement of democracy and legal awareness of local communities. Contents: if the Constitution of the Republic of Poland introduces the rights of local communities (and particularly of their basic units) to the local self-governmental system, this is not reflected in the Warsaw Act, and particularly in the Statutes of the metropolitan city of Warsaw and in the Resolution on delegation of some competencies to districts. Thus there emerges the unfavourable for these units practice. Limitation of the said empowerments should be perceived and should arouse reaction of local communities (perhaps not enough aware of their rights) vis-à-vis representative authorities, courts and the Constitutional Tribunal. The present state unfavourably affects interests of local communities of Warsaw districts and,broader, also the application of the constitutional principles by the state bodies contrary to the citizens’ interests. The article is of the conceptual nature.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula; 2015, 1(43); 93-103
2084-4689
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 30

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies