Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "connotations" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-26 z 26
    Tytuł:
    Językowo-kulturowa kreacja starości
    Conceptions of old age in language and culture
    Autorzy:
    Grzelakowa, Eliza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/964014.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    notion
    connotations
    value attribution
    axiology
    old age
    Opis:
    The author presents contemporary connotations of the notion of old-age in the context of previous historical and cultural research in that area. Current data obtained from studies of interpersonal relationships is compared with the image of old age created in cultural texts and historical documents. Thus it is possible to verify contemporary axiological attributes of the notion of old age as well as its correspondences with the attributes and connotations established in the cultural memory of Poles today.
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2016, 13; 225-247
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja opisu konotacji nazw własnych w Słowniku metafor i konotacji nazw własnych
    The idea of the description of connotations of proper names in Słownik metafor i konotacji nazw własnych
    Autorzy:
    Rutkowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1045665.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    proper names
    connotations
    dictionaries
    onomastic lexicography
    defining
    Opis:
    The article discusses issues related to the rules for a description and explanation of connotations of proper names in Słownik metafor i konotacji nazw własnych [Dictionary of Proper Names and their Metaphors and Connotations] due to be published soon. The discussion covers a range of detailed problem issues that, in view of the fact that no lexicographical patterns are available, have to be resolved arbitrarily − in particular with reference to the shape or form of definitions in the dictionary.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 1; 141-148
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Owady w polskim i rosyjskim językowym obrazie świata
    Насекомые в польской и русской языковых картинах мира
    Autorzy:
    Kuligowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023679.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    linguistic view of the world
    idioms
    metaphors
    connotations
    insects
    Opis:
    The paper is devoted to insects in Polish and Russian linguistic views of the world. The figurative meanings, derivational potential and semantic connotations of insects’ names, as well as idioms have been analysed to reveal the position of these animals in the language awareness of Poles and Russians.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2018, 43; 167-180
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “He Hit the Bottom”. Why Does a Tabloid Need the Priest? The Negative Image of Catholic Priests in Texts Published at Fakt24.pl in 2009‑2016
    „Stoczył się na dno”, czyli po co tabloidowi ksiądz? Negatywny wizerunek kapłana w tekstach publikowanych na portalu Fakt24.pl w latach 2009‑2016
    Autorzy:
    Chomik, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1596997.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-31
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    ksiądz
    tabloid
    wizerunek
    wydźwięk
    priest
    image
    connotations
    depiction
    Opis:
    The research is based on 341 articles published on one of the most pop ular Polish general‑content web portals, Fakt24.pl (the online webpage of the most readable Polish daily, Fakt, which is a tabloid). The re search material from 2009‑2016 includes texts in which priest had neg ative connotations. This paper aims to present, through a catalogue of inappropriate behaviours of priests and manners in which such be haviours are depicted, the most important tendencies in the negative image shaped by the texts. The emphasis was put on these elements of such image that arise from the tabloid nature of the source and are meant to make the message emotional. The collected data are present ed quantitatively against the variable of time (with positive and neutral depictions taken into consideration).
    Przedmiotem badań jest 341 tekstów opublikowanych na jednym z najpopularniejszych polskich portali informacyjnych, Fakt24.pl (bę dącym ponadto internetowym serwisem najbardziej poczytnej polskiej gazety codziennej, tabloidu „Fakt”), pochodzących z lat 2009‑2016, w których rzeczownik ksiądz ma wydźwięk negatywny. Niniejszy tekst służy przedstawieniu najważniejszych tendencji w ramach wy łaniającego się z nich negatywnego wizerunku (katalogu niewłaś ciwych zachowań księży i sposobu ich przedstawiania). Szczególną uwagę poświęcono tym elementom owego wizerunku, które wyni kają z tabloidowości źródła (a służą emocjonalizacji przekazu). Ze brane dane przedstawiono ilościowo w ujęciu czasowym (dodatkowo uwzględniając jednostki o wydźwięku pozytywnym i neutralnym).
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2017, 16, 1; 7-20
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawiedliwość w polskim dyskursie konstytucyjnym i jej konotacje społeczne
    Autorzy:
    Szczepankowska, Irena
    Gorlewska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1632431.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    polish constitutional discourse
    justice
    names of values
    connotations
    Opis:
    The analysis of the use of the notion of justice in the Polish Constitution proves that in the course of historical development, the designated value was given various conceptual profiles. It was associated mostly with the law within the subjective (‘justified entitlement’) and objective scope (‘legitimacy’), with the judicial authorities (‘fair hearing’), and with the punishment (‘just decision’). Apart from juridical meaning, the notion of justice shall connote ‘equality’ or ‘equal treatment of all people’, including ‘equal justice under law’ or ‘objectivity of a judicial ruling’. Over time the justice gains social and political value which is reflected in the ideal of social justice meant as ‘the equality of all citizens and equal evaluation thereof’. The latter is highlighted in the Polish Constitution (of 1997) where justice is treated as the guiding moral and constitutional principle in the Republic of Poland. The significant profiles of names designating justice in the texts of the Constitution are confronted with the connotations appearing in the questionnaires filled up by the students of the universities in Białystok. In the eyes of young Poles, justice seems to be a human value which is important in their environment an shall be protected by the state.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2020, 83; 234-249
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O semantyce zaimków
    Autorzy:
    Szczepankowska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2119798.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    semantics of pronouns
    functional categories
    textual connotations
    Wisława Szymborska
    Opis:
    A subject of the article is the meaning of pronominal lexemes, which are treated in general linguistic studies as “non-notional” words or even words deprived of any meaning. In the first part of the article the author proves that pronouns are symbols of general notional categories whereas their substitutional function is subordinated to deixis. In the second part of the article the author presents the proposal at the classification of pronouns according to functional-semantic criteria whereas in the third part she shows a semantic potential of the analyzed class of lexemes as exemplified by the use of indefinite pronoun in selected poetic texts by Wisława Szymborska.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 275-291
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skojarzenia słowne w kontekście badań etnolingwistycznych. O potrzebie realizacji projektu Polsko-niemiecko-rosyjskiego słownika asocjacyjnego
    Verbal associations in the context of ethnolinguistic studies: On the need to implement the project Polish-German-Russian dictionary of associations
    Autorzy:
    Gawarkiewicz, Roman
    Rodziewicz, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1590829.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    semantics
    connotations
    confrontative linguistics
    intercultural communication
    semantyka
    konotacje
    językoznawstwo konfrontatywne
    komunikacja międzykulturowa
    Opis:
    Tekst jest głosem językoznawców w dyskusji o tożsamości człowieka podejmowanej na gruncie nauk społecznych i humanistycznych. Jednostka jest w tym kontekście często sprowadzana do roli posiadacza i użytkownika grupowych ideologii, czego konsekwencją bywa przyjmowanie założenia, że różnice, dystanse czy rozbieżności interesów mogą być równoważone przez podobieństwa, poczucie bliskości oraz wspólnotę nadrzędnych celów, idei lub interesów, co okazuje się jednak zadaniem niełatwym, szczególnie wtedy, kiedy znajdziemy się w tyglu języków i kultur. W przekonaniu autorów tekstu pewną szansę podniesienia skuteczności porozumiewania się w relacjach międzykulturowych stwarzają m.in. psycholingwistyczne badania skojarzeń swobodnych. Pozwalają bowiem diagnozować różnice w spostrzeganiu, a to właśnie one są jedną z najczęstszych przyczyn wszelkich nieporozumień. Dotychczasowe badania skojarzeniowe takie różnice ujawniły, co zdaniem autorów opracowania uzasadnia potrzebę przeprowadzenia eksperymentu lingwistycznego na studenckich reprezentacjach trzech grup narodowych, tj. Polaków, Niemców i Rosjan, w celu opracowania polsko-niemiecko-rosyjskiego słownika asocjacyjnego z suplementem w postaci monografii naukowej.
    This text is the linguists’ voice in the discussion on the human identity, undertaken in the field of social sciences and humanities. An individual is often reduced in this context to the role of a possessor and user of the group ideologies, of which the consequence is accepting the assumption that the differences, distances or discrepancies of interests can be balanced by the similarities, the sense of proximity and the mutual overarching goals, ideas or interests which, however, proves to be difficult task to achieve, particularly when we find ourselves in the melting pot of languages and cultures. According to the authors, an opportunity to enhance the effectiveness of communication in the intercultural relations is provided, among others, by the psycholinguistic research into free associations, as they enable the diagnose of the differences in perception that are one of the most frequent reasons of misunderstandings. The studies on free associations performed so far have revealed such differences which, according to the authors, justifies the need to carry out an associative experiment on the samples of students of three nationalities, i.e. the Poles, Germans and Russians, in order to develop the Polish-German-Russian dictionary of associations, supplemented with a scientific monograph.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2020, 19; 115-129
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Zagęszczenia wieloznaczeń” – gry językowe w poezji Urszuli Kozioł
    “Concentrations of Ambiguities” – Linguistic Games in Urszula Kozioł’s Poetry
    Autorzy:
    Sławek, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035330.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    poetry
    linguistic games
    sound instrumentation
    syntactic parallelism
    paronomasia
    neologism
    semantic connotations
    Opis:
    The article presents the linguistic mechanisms used by the poet Urszula Kozioł to play poetic linguistic games with her readers. Based on selected poems, the article discusses the ways of employing means from various levels of the language system, including the phonetic, morphological, inflection, syntactic and semantic systems. It is pointed out that U. Kozioł’s linguistic games are often based on complex etymological and word-building mechanisms. As a result of these, the poetry is full of unexpected, often ambiguous word forms that surprise the readers with their unconstricted morphological and phonetic form with frequently unspecified and unclear meaning, making room for new, often non-standard interpretations.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 2; 353-369
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Изменения эмотивного компонента значения лексики, используемой в современном русском языке политики
    Zmiany komponentu emotywnego znaczenia jednostek leksykalnych, używanych we współczesnym rosyjskim języku polityki
    Changes of emotive component of meaning in lexical units used in modern Russian political language
    Autorzy:
    Szymula, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956384.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    political language
    emotive component
    ideological connotations
    język polityki
    komponent emotywny
    konotacje ideologiczne
    Opis:
    Przemiany w różnych sferach życia społeczno-politycznego w Rosji stały się powodem zmian w świadomości społecznej, które znalazły odzwierciedlenie w systemie języka. Proces ten jest szczególnie widoczny w przypadku jednostek leksykalnych, używanych w języku polityki, gdyż właśnie ta sfera w dużym stopniu podlega wpływowi czynników ekstralingwistycznych. Autor artykułu poddaje analizie leksemy występujące w języku polityki, w przypadku których zmianie uległ komponent emotywny, co związane jest ze zmianami konotacji ideologicznych.
    The significant changes in various spheres of social and political life in Russia became a reason of changes in social consciousness, which are reflected in language system. This process is particularly noticeable in lexical units, used in political language, because this field is very susceptible to influence of extralinguistic factors. The author analyses lexical units connected with political language, whose emotive component has been changed, which is connected with changes of ideological connotations.
    Źródło:
    Linguodidactica; 2015, 19; 255-264
    1731-6332
    Pojawia się w:
    Linguodidactica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «смена поколений» в русской поэзии XIX и ХХ вв.: опыт сравнительного текстологического анализа
    Generation change in Russian poetry of the 19th and 20th centuries: a case study in comparative textual analyses
    Autorzy:
    Kotin, Michaił L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1374177.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    poetry discourse
    form-content correlation in poetry
    continuity and conflict of generations
    axiological connotations
    Opis:
    The paper attempts to provide an analyses of poetically-encoded discourse about generation change in selected verses written by outstanding Russian poets of the 19th and 20th century – Pushkin, Zhukovsky, Baratynsky, Esenin and Mayakovsky, under a partial comparison with similar motives appearing by the German poet Goethe. The central problem is the axiological assessment of continuity vs. conflict of generations as well as the general confrontation with the “challenge of time”, both from existential and socially determined perspectives. The concepts of positive vs. negative connoted changes and the problem of their acceptability in the analysed verses are presented by means of a formal-semantic description with a special stress on language entities denoting the conceptual sphere of time and generation change.
    Źródło:
    Przegląd Wschodnioeuropejski; 2020, XI, 2; 395-418
    2081-1128
    Pojawia się w:
    Przegląd Wschodnioeuropejski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leksyka religijna jako wartościujący komponent chrematonimii marketingowej
    Religious Lexicon as a Valuating Indicator of Marketing Chrematonymy
    Autorzy:
    Łuc, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791157.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    religia
    pole znaczeniowe
    chrematonimy użytkowe
    wartościowanie
    konotacje
    religion
    meaning fields
    functional chrematonyms
    valuating
    connotations
    Opis:
    Przedmiotem artykułu uczyniono konotacje wartościujące ewokowane przez nazewnictwo marketingowe o podstawach leksykalnych z pola semantycznego religia. Wybrana do opisu kategoria chrematonimów marketingowych z komponentami religijnymi sfery sacrum i profanum pokazuje, że wykładniki te posłużyły ich twórcom jako perswazyjne operatory wartościowania, wpisujące nazwy te w repertuar polszczyzny konsumpcyjnej. Wybraną do opisu kategorię onimów opisano z perspektywy lingwistyki kulturowej i marketingowej, uwzględniając marketingowy kontekst tworzenia sztucznych zależności między wartościami, kulturą a mediami. Owa analiza umożliwiła wskazanie określonych modeli strukturalnych (w tym seryjnych), wytypowanie swoistych połączeń wyrazowych (kolokacji) służących nazewniczemu wartościowaniu oraz określenie roli pola znaczeniowego poszczególnych ich komponentów strukturalnych.
    The object of the article are the valuating connotations evoked by marketing nomination including in their base the lexemes from the semantic field of religion (religia). The selected category of marketing chrematonyms having in their base the religious components of sacrum and profanum sphere shows that these indicators were used by the creators as persuasive valuating operators, inscribing these names into the consumptional Polish language repertoire. The selected category of onyms was described from the cultural and marketing linguistics perspective, considering the marketing context of creating aritficial relations between values, culture and media. This analysis enables the author to indicate the specified structural models (including serial), to select peculiar word combinations (collocations) which serve nomination valuating and to specify the role of meaning field of their structural components.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 6; 123-140
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prozodia semantyczna. Pojęcie, problemy, przydatność
    Semantic prosody. Notion, controversies and usefulness
    Autorzy:
    Kamasa, Victoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475714.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    prozodia semantyczna
    nacechowanie
    konotacje
    kolokacje
    językoznawstwo korpusowe
    semantic prosody
    connotations
    collocations
    corpus linguistics
    Opis:
    Rozwój technologii i związana z nim możliwość obserwacji ogromnych zbiorów tekstów skierowały uwagę badaczy języka na wzorce współwystępowania jednostek w tekście. Niniejszy tekst poświęcony jest jednemu z takich wzorców — prozodii semantycznej. W kolejnych częściach tekstu omawiamy definicję tego zjawiska, związane z nim kontrowersje, takie jak pytanie o jednostkę prozodii semantycznej czy też zasadność założenia o transferze znaczenia między kolokatami. Wskazujemy też najczęstsze sposoby pomiaru prozodii. Tekst kończymy przeglądem zastosowań opisów prozodii semantycznej ze szczególnym na ciskiem na społecznie zorientowane badania nad dyskursem.
    Possibility to observe large samples of texts related to advances in technology have allowed the researchers to see diverse patterns of co-occurrence. In this paper we introduce one of such patterns — semantic prosody. We start with an overview of semantic prosody definitions. Then we move to some controversial points such as the unit of the prosody or the problem of meaning transfer between collocates. We also describe how to determine semantic prosody, to finally conclude with examples of its application focusing on socially oriented discourse analyses.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2015, 29; 105-120
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Schetynówką do jaroszewiczówki na Palikotówkę za kuroniówkę. Rzeczowniki z sufiksem -ówka motywowane nazwiskami polityków
    Schetynówką do jaroszewiczówki na Palikotówkę za kuroniówkę. Nouns with the suffix -ówka motivated by the names of politicians
    Autorzy:
    Dawidziak-Kładoczna, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879777.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    word-formation
    derivatives from surnames
    connotations
    names of politicians
    słowotwórstwo
    derywaty odnazewnicze
    konotacje
    nazwiska polityków
    Opis:
    W artykule podejmuję problemy derywatów utworzonych za pomocą sufiksu -ówka motywowanych nazwiskiem polityka. Łącznie zgromadziłam 53 takie jednostki, które zostały poświadczone w 86 znaczeniach. Reprezentują one różne kategorie, między innymi nazwy dróg (gierkówka, schetynówka), willi (cyrankiewiczówka, jaroszewiczówka), kwot finansowych (wałęsówka, religówka), alkoholi (Palikotówka, Misiewiczówka) i nazwy broni (batorówka, kościuszkówka). Najwięcej znaczeń mają takie formacje, jak: tuskówka, korfantówka i kuroniówka. Popularność tego zabiegu jest rezultatem bogatych konotacji, jakie mają podstawy słowotwórcze. Znaczenia derywatów są zatem zależne od wiedzy oraz od szeroko pojętego kontekstu.
    In this article, I deal with derivatives created with the suffix -ówka, motivated by the name of a politician. In total, I collected 53 such units. They were confirmed in 86 meanings. They represent various categories, including names of the roads (gierkówka, schetynówka), villas (cyrankiewiczówka, jaroszewiczówka), financial amounts (wałęsówka, religówka), alcoholic beverages (Palikotówka, Misiewiczówka) and names of weapons (batorówka, kościuszkówka). The most meaningful formations are: tuskówka, korfantówka and kuroniówka. The popularity of this confluence is the result of the rich connotations possessed by word-formation bases. Therefore, the meanings of derivatives depend on knowledge and the broadly understood context.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2021, 7; 95-111
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Аксиологични конотации в семантиката на концепта геймър (върху примери от българския език и руския интернет език)
    Autorzy:
    Mladenova, Marinela Paraskova
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681555.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Gamer, Bulgarian, Russian, axiological connotations, national specificity
    gamer, język bułgarski, język rosyjski, konotacje aksjologiczne, specyfika narodowa
    Opis:
    The paper presents some axiological connotations and different positive and negative associations connected with the concept Gamer in the Bulgarian and Russian internet space. The observations and the analysis are based on electronic newspapers, forum comments, TV websites, personal blogs, posts, etc. in both languages. The national specificity of the Russian and Bulgarian gamer, presented through the titles of various online publications, as well as some differences in constructing semantic space around the concepts Russian gamer and Bulgarian gamer are commented.
    Aksjologiczne konotacje semantyki konceptu gamer (na przykładzie bułgarskiego i rosyjskiego języka komunikacji internetowej)W opracowaniu przedstawiono niektóre aksjologiczne konotacje oraz pozytywne i negatywne asocjacje związane z konceptem gamer w bułgarskiej i rosyjskiej przestrzeni internetowej. Bazę materiałową analizy stanowią: artykuły w prasie internetowej, komentarze zamieszczone na forach, strony serwisów telewizyjnych, prywatne blogi, posty itp. opublikowane w obu językach. Na podstawie przeprowadzonego badania autorka formułuje wnioski dotyczące różnic i podobieństw w zakresie zawartości semantycznej rosyjskiego i bułgarskiego konceptu gamera.
    Źródło:
    Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
    2449-8297
    Pojawia się w:
    Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Śmiercią jakby płytszą nie umierają, ale zdychają zwierzęta (obraz zwierząt w polszczyźnie na tle ustaleń nauk przyrodniczych)
    Autorzy:
    Pajdzińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611695.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    linguistic worldview
    anthropocentrism
    animals
    semantic connotations
    valuation
    językowy obraz świata
    antropocentryzm
    zwierzęta
    konotacje semantyczne
    wartościowanie
    Opis:
    The article compares the linguistic view of animals in present-day Polish with the findings of contemporary science. In the scientific worldview, animals constitute a hierarchically structured and extremely diverse kingdom, with humans belonging to that kingdom phylum Chordata, class Mammalia (subdivision Placentalia), order Primates, family Hominidae. Primatology, zoosemiotics, cognitive etology, and paleoanthropology incessantly supply ever new evidence for links between apes and humans both construct tools, operate by symbolic imagery and self-awareness, communicate, and can even learn an ethnic language. Various animal species, not only apes, are capable of pro-social and rescue-oriented behaviours.In Polish linguistic worldview, animals (which category roughly covers mammals) are lower than humans in the hierarchy of beings and contrast with humans in that they belong to nature; they are primeval, wild, incapable of thinking; they lack self-awareness; they are driven by instincts rather than by conscience, reason, or will; they only experience lower emotions and biological needs. Semantic connotations of animal names, the derivatives, word-formations, and multi-word units they motivate, as well as the so-called “animal lexicon”, point to the strong axiological aspects in the human-animal opposition animals are associated with that which is bad.
    Celem artykułu jest porównanie obrazu zwierząt utrwalonego w polszczyźnie ze współczesnymi ustaleniami nauk przyrodniczych. W naukowym obrazie świata zwierzęta stanowią jedno z królestw, hierarchicznie zorganizowane i ogromnie zróżnicowane. Jako element tego królestwa traktowany jest również człowiek (typ strunowce, gromada ssaki, podgromada łożyskowce, rząd naczelne, rodzina człowiekowate). Prymatologia, zoosemiotyka, etologia kognitywna i paleoantropologia dostarczają wciąż nowych dowodów, że małpy człekokształtne charakteryzuje duże podobieństwo do ludzi tworzą narzędzia, mają wyobraźnię symboliczną i samoświadomość, komunikują się, a nawet mogą nauczyć się języka etnicznego. Nie tylko małpy, także inne gatunki zwierząt są zdolne do zachowań prospołecznych i ratunkowych.W językowym obrazie świata zwierzęta (zakresowo mniej więcej odpowiadające naukowej kategorii ssaków) stoją w hierarchii bytów niżej niż ludzie i są im zdecydowanie przeciwstawiane należą do natury, są pierwotne, dzikie, niezdolne do myślenia, brak im świadomości, kierują się instynktami, a nie sumieniem, wolą i rozumem, przeżywają tylko uczucia niższe i odczuwają jedynie potrzeby biologiczne. Konotacje semantyczne nazw zwierząt oraz motywowane przez nie derywaty semantyczne, formacje słowotwórcze i związki frazeologiczne, a także tzw. słownictwo zwierzęce świadczą o tym, że opozycja ludzie – zwierzęta jest silnie naaksjologizowana, zwierzętom przypisuje się wszystko, co złe.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat przyrody widziany przez nazwiska pochodzenia gwarowego
    The World of Nature Observed Through Surnames of Dialectal Origin
    Autorzy:
    Magda-Czekaj, Malgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971894.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwiska śląskie
    apelatywy gwarowe
    konotacje
    zasięg geograficzny leksemów gwarowych
    Silesian surnames
    dialectal appellatives
    connotations
    geographical extent of dialectal lexemes
    Opis:
    The subjects of my examination are samples of Silesian surnames derived from the dialectal words determining objects of an animate and inanimate nature. The names of animals were more often used as a base to create the surnames derived from nicknames (derived from appellatives). They were more expressive due to their metaphoric meaning reflecting specific features of people and their evaluations. The signification of botanic (inanimate) nouns used within names was less transparent, however they are thought to refer to an anthropomorphic view of plant behaviour, e.g. dialectal woska/osika [aspen] — trembling. The belief that specific phenomena in nature have supernatural, magic or demonic powers, as well as other difficult to grasp factors, played a very important role in the creation of nicknames and later surnames for the Silesian population. The dialectal “nature” appellatives, which were the source for surnames derived from nicknames, also show that the same dialectal lexeme can have a different meaning in different Polish regions. On the other hand, dialectal lexemes which sound identical in specific Polish regions but differ semantically determine the cultural identity of the micro-speaking country. The same phenomenon can be observed within surnames.
    Źródło:
    Onomastica; 2016, 60; 151-162
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cierpki smak rajskich jabłuszek. Nazwy przedmiotu w różnojęzycznych wersjach tekstu literackiego a rozbieżne interpretacje utworu
    The harsh taste of heavenly apples. Subject names in multilingual versions of a literary text and divergent interpretations of the piece
    Autorzy:
    Dobrzyńska, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29431838.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    przekład
    językowy obraz świata
    konotacje
    interpretacja
    Vladimir Nabokov
    Signs and Symbols
    translation
    linguistic picture of the world
    connotations
    interpretation
    Opis:
    W artykule omawiane są konsekwencje określonych językowych ujęć pewnego motywu w tekście literackim i jego przekładach. Analiza dotyczy nazw owoców pojawiających się w opowiadaniu Vladimira Nabokova pt. Signs and Symbols, które jest dostępne po polsku w dwóch wersjach: Znaki i symbole lub Sygnały i symbole. Zestawienie fragmentów tłumaczeń tego utworu z angielskim oryginałem ujawnia odmienne motywacje nazw tych samych owoców w różnych językach, a owe nazwy są nośnikami innych konotacji. Te różnice mogą stanowić podstawę rozbieżnych interpretacji utworu.
    The article discusses the consequences of specific linguistic expressions of a motive in a literary text and its translations. The analysis concerns the names of fruits appearing in Vladimir Nabokov’s short story entitled Signs and Symbols, which is available in Polish in two versions: Znaki i symbole or Sygnały i symbole. The juxtaposition of the excerpts from these Polish versions with the English original reveals different motivations for the names of the same fruit in different languages, and these names carry different connotations. These differences can give rise to divergent interpretations of the work.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2023, 19; 89-108
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od „Koreany” do „Alma e coracao”. Semantyka i pragmatyka piosenek olimpijskich
    From „Koreana” to „Alma e coracao”. Semantics and pragmatics of olimpic theme songs
    Autorzy:
    Nowak, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179627.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    piosenka olimpijska
    semantyka
    pragmalingwistyka
    kontekst
    rama interpretacyjna
    presupozycje
    konotacje
    implikatury
    Olympic theme songs
    Semantics
    Pragmalinguistics
    Context
    Interpretation frame
    Presupposition
    Connotations
    Implications
    Opis:
    W przestrzeni publicznej istnieją różnorodne sposoby wyrażania bycia społecznością olimpijską, zjednoczonej ideami barona Pierre’a de Coubertina. Taki charakter mają znicz olimpijski, pięć kółek olimpijskich, flaga olimpijska i wiele znaków graficznych, werbalnych i dźwiękowych, obecnych w symbolicznej przestrzeni publicznej. Jednym z tego rodzaju spajających „olimpijczyków” komunikatów miały być także muzyka, piosenki i hymn olimpijski. Kilkadziesiąt piosenek, które przez ostatnie 30 lat były kojarzone z igrzyskami opiera się na semantyce emocji i interpretacji ducha, płomienia, snu, marzeń, które w zależności od autora tekstu mają bardziej lub tylko nieco mniej sztampowy charakter. Nie są zbyt gęste semantycznie i pragmatycznie, ale aktywują różne konteksty i ramy interpretacyjne oraz są niedookreślone tematycznie (nie wiadomo często, czy są o sporcie czy o miłości). Z pewnością jest w nich komunikacja nie wprost, a kooperacja opiera się na presupozycjach i implikaturach.
    In public space there is a variety of means to express the feeling of belonging to the Olympic community united by the ideas of Baron Pierre de Coubertin. The Olympic torch, five Olympic circles and the Olympic flag all represent this, so do many graphic, verbal and sound signs present in the symbolic public space. One of such messages uniting ‘the Olympians’ would be music, Olympic songs and the Olympic anthem. The several dozens of songs associated with the Olympic games throughout last 30 years are based on the semantics of emotion and the interpretation of spirit, flame, dream which, depending on the author, are more or less clichéd. They are not overly substantial in semantic and pragmatic aspect, but they do activate different contexts and interpretational frames; they are also vague in terms of the theme (it is often unclear whether they are about sports or love). Surely the communication in them is not direct and cooperation is based on presuppositions and implications.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe KUL; 2017, 60, 2; 113-122
    0044-4405
    2543-9715
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    З гiсторыi беларускага верлiбра ў ХХ – пачатку ХХI стагоддзяў
    Z historii białoruskiego wiersza wolnego XX i początku XXI ww.
    The history of the Belarusian verslibre in the 20th and the beginning of the 21st centuries
    Autorzy:
    Дубоўская, Таццяна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944345.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    wiersz wolny
    tradycja
    obraz-koncept
    obraz-symbol
    semantyka narodowa
    artefakt
    verslibre
    tradition
    national and mental connotations
    charactermetaphor
    character-soncept
    character-symbol
    national semantics
    artefact
    Opis:
    W artykule przedstawiono przegląd historii białoruskiego wiersza wolnego XX – początku XXI w.: od Maksyma Bahdanowicza i Wacława Łastowskiego – inicjatorów tego eksperymentu w poezji narodowej – do współczesnych młodych poetów. Szczególnie dużo miejsca wiersz wolny zajmuje w twórczości M. Tanka. To właśnie M. Tank w białoruskim wierszu wolnym położył nacisk na obrazowanie z konotacjami narodowo-kulturowymi. Taka cecha jego poezji stała się jedną z wiodących cech jego liryki. Stwierdza się, że w utworach A. Razanowa i U. Arłowa białoruski wiersz wolny tę tradycję Tanka jeszcze bardziej utrwala.
    In the article there is a review of the history of the Belarusian verslibre in the 20th and the beginning of the 21st centuries: from Maxim Bogdanovich and Vatslav Lastovski – the initiators of verslibre experiment in the native poetry – to modern young poets. It is worth mentioning that it was M. Tank who put an emphasis in the Belarusian verslibre on images with national-cultural connotations. Such a feature of the writer’s style has become one of the leading characteristics in his poetry – the tradition of Tank. It is established that the Belarusian verslibre in the 20th and the beginning of 21st centuries fixes this tradition in works by A. Ryasanov and V. Orlov. National connotations are more obvious in other cultures: they can be seen in German poems by A. Ryazanov and works by M. Tank in Russian translations.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 263-272
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    З гiсторыi беларускага верлiбра ў ХХ – пачатку ХХI стагоддзяў
    Z historii białoruskiego wiersza wolnego XX i początku XXI ww.
    The history of the Belarusian verslibre in the 20th and the beginning of the 21st centuries
    Autorzy:
    Дубоўская, Таццяна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109157.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    verslibre
    tradition
    national and mental connotations
    charactermetaphor
    character-soncept
    character-symbol
    national semantics
    artefact
    wiersz wolny
    tradycja
    obraz-koncept
    obraz-symbol
    semantyka narodowa
    artefakt
    Opis:
    W artykule przedstawiono przegląd historii białoruskiego wiersza wolnego XX – początku XXI w.: od Maksyma Bahdanowicza i Wacława Łastowskiego – inicjatorów tego eksperymentu w poezji narodowej – do współczesnych młodych poetów. Szczególnie dużo miejsca wiersz wolny zajmuje w twórczości M. Tanka. To właśnie M. Tank w białoruskim wierszu wolnym położył nacisk na obrazowanie z konotacjami narodowo-kulturowymi. Taka cecha jego poezji stała się jedną z wiodących cech jego liryki. Stwierdza się, że w utworach A. Razanowa i U. Arłowa białoruski wiersz wolny tę tradycję Tanka jeszcze bardziej utrwala.
    In the article there is a review of the history of the Belarusian verslibre in the 20th and the beginning of the 21st centuries: from Maxim Bogdanovich and Vatslav Lastovski – the initiators of verslibre experiment in the native poetry – to modern young poets. It is worth mentioning that it was M. Tank who put an emphasis in the Belarusian verslibre on images with national-cultural connotations. Such a feature of the writer’s style has become one of the leading characteristics in his poetry – the tradition of Tank. It is established that the Belarusian verslibre in the 20th and the beginning of 21st centuries fixes this tradition in works by A. Ryasanov and V. Orlov. National connotations are more obvious in other cultures: they can be seen in German poems by A. Ryazanov and works by M. Tank in Russian translations.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015; 263-272
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    WIE KALT IST DIE RECHTSSPRACHE? – NEUTRALITÄTSPOSTULAT UND VERBALE EXPRESSIVITÄT IN GESETZESTEXTEN DES STRAFRECHTS. EIN DEUTSCH-POLNISCHER VERGLEICH
    THE POSTULATE OF AFFECTIVE NEUTRALITY VS. VERBAL EXPRESSIVENESS IN THE LEGISLATIVE TEXTS ON GERMAN AND POLISH CRIMINAL LAW. A COMPARATIVE STUDY
    POSTULAT NEUTRALNOŚCI A WERBALNA EKSPRESJA W JĘZYKU PRAWNYM I PRZEKŁADZIE TEKSTÓW PRAWNYCH Z ZAKRESU NIEMIECKIEGO I POLSKIEGO PRAWA KARNEGO. STUDIUM PORÓWNAWCZE
    Autorzy:
    KĘSICKA, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920655.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Expressivität
    Konnotationen
    Rechtssprache
    Rechtsübersetzung
    Strafrecht
    Subjektivität
    ekspresywność języka
    konotacje
    język prawa
    tłumaczenie prawnicze
    prawo karne
    subiektywność
    verbal expressiveness
    connotations
    legal language
    legal translation
    criminal law
    subjectivity
    Opis:
    Durch den Lapidarstil, den Agensschwund und die begriffliche Abstraktheit bestrebt die Rechtssprache die Erzielung von Objektivität, wobei sie gleichzeitig als ein Werkzeug dient, die Autorität-Gehorsamkeit-Relation zum Ausdruck zu bringen. Von der Rechtssprache wird wie von jeder anderen Fachsprache erwartet, dass sie sich durch ästhetische, expressive sowie moralische Neutralität kennzeichnet. Die Beachtung des Neutralitätspostulats erweist sich in Bezug auf Rechtssprache allerdings nicht so offensichtlich, wie es angenommen wird. Die Rechtssprache ist wie die Gemeinsprache durch Subjektivität und verbale Expressivität gekennzeichnet, die u.a. durch Gefühlsbetontheit in der Fachterminologie, emphatische Floskeln oder wertausfüllungsbedürftige Ausdrücke zum Vorschein kommt. Das Hauptanliegen dieses Beitrags liegt in der Erörterung der genannten Problematik am Beispiel der deutschen und polnischen Rechtssprache. An ausgewählten Beispielen aus dem deutschen und polnischen Strafgesetzbuch sowie ihren Übersetzungen werden verschiedene Facetten von Expressivität und Subjektivität sprachvergleichend dargestellt und anschließend im Hinblick auf ihre Funktion in einem Gesetzestext und Übersetzungsproblematik analysiert. Ergänzend wird darüber hinaus auf Subjektivitätszüge im Übersetzungsprozess an sich wie verschönernde Ästhetisierung der Übersetzungstextes, die Bestimmung und Wahl des Intensitätsgrades von Affektvollem in Übersetzung oder Hervorhebung des Druck-Effekts bei der Wiedergabe von emphatischen Phrasen hingewiesen.
    Poprzez lapidarny i bezosobowy styl wypowiedzi oraz abstrakcyjną pojęciowość język prawny dąży do obiektywizmu, pozostając przy tym narzędziem pozwalającym na wyrażenie relacji autorytarności i podporządkowania. Mimo postulowanej wobec języka prawnego jako języka fachowego estetycznej, ekspresywnej oraz moralnej neutralności język ten nie jest wcale aż tak neutralny. Zawiera w sobie elementy subiektywności i ekspresywności w postaci nacechowania emocjonalnego terminologii, obecności emfazy czy stosowania wyrażeń ocennych. Niniejszy artykuł ma na celu prześledzenie przejawów ekspresji w obszarze leksyki z dziedziny prawa karnego, określenie roli ekspresywności i porównanie stopnia jej intensywności w analizowanych niemieckich i polskich przykładach z tekstów prawnych oraz przedstawienie problematyki ich przekładu. Uwaga skierowana zostanie ponadto na elementy subiektywności obecne w samym procesie przekładu, takie jak nadmierna estetyzacja przekładu oraz ocena i wybór stopnia intensywności zabarwienia emocjonalnego w tłumaczeniu. Jako materiał badawczy do analizy posłużą wybrane fragmenty niemieckiego i polskiego kodeksu karnego wraz z tłumaczeniami.
    The succinct and neutral style of discourse and the abstractiveness of legal terms are the ways to reaching the objectivity by the legal language. It remains at the same time an instrument to express the authority-obedience-relationship. We expect the legal language as a language for special purposes to be aesthetic, expressive and moral neutral. However it seems to be not as much neutral as expected. It contains subjective and expressive elements in the form of emotionally marked terminology, using of emphasis or vague terms and phrases. In this paper I shall illuminate the phenomenon of expressiveness in the language of law based on empirically examining of the selected terminology from the German and Polish Criminal Code. Our purpose is to show the variety of measures for the verbalisation of expressiviness in the analyzed legal texts, to clarify their text function, to research how the examined German and Polish legal terms differ in terms of the degree of expressive intensity and to outline the issues of translation of verbal expression. Finally, our focus is on showing of subjective elements in the process of translation itself such as aestheticization of translation and translators individual decision how far to emphasize the expressive component in the translation.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2015, 24, 1; 101-118
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O nazwie Głogów i pokrewnych oraz ich konotacjach kulturowych
    On the Toponym Głogów and its Cognates and their Cultural Connotations
    Autorzy:
    Walczak, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/496938.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    informacje historyczno-statystyczne
    semantyczno-etymologiczna klasyfikacja nazw własnych
    konotacje kulturowe nazw własnych
    historical and statistical information
    semantic and etymological
    classification of proper names
    cultural connotations of proper names
    Opis:
    The present author relates information on Głogów and its cognates (of which the most important is the former place-name of Głogowa Górna or Mała, Sienkiewicz’s Głogowa¸ nowadays Głogówek), present in toponymic lexicographic sources (onomastic dictionaries). Cultural connotations of Głogów are also restored as a symbol of the heroic defence of the town, and Sienkiewicz’s Głogowa, generally mistook for Głogów as a temporary capital of the Republic of Poland (the place where her lawful authorities resided) in exile.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2017, 2(16); 51-61
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konotacje semantyczne i kulturowe polskiej nazwy barwy zielonej i jej odpowiedników w języku ukraińskim, szwedzkim i wietnamskim
    SEMANTIC AND CULTURAL CONNOTATIONS OF THE POLISH ZIELONY ‘GREEN’ AND ITS EQUIVALENTS IN UKRAINIAN, SWEDISH AND VIETNAMESE
    Autorzy:
    Waszakowa, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611273.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    semantic and cultural connotations
    the colour green in four languages
    Polish
    Russian
    Swedish
    Vietnamese
    profiles of the prototypical meaning
    cultural patterns
    konotacje semantyczne i kulturowe
    barwa zielona w czterech językach
    język polski
    język ukraiński
    język szwedzki
    język wietnamski
    profile znaczenia prototypowego
    wzorce kulturowe
    Opis:
    Artykuł przynosi omówienie konotacji semantycznych i kulturowych właściwych nazwie barwy zielonej w czterech językach: polskim, ukraińskim, szwedzkim i wietnamskim. W opisie materiału językowego, zebranego w ramach zespołowego tematu badawczego z zakresu porównawczej semantyki leksykalnej, autorka koncentruje się na przedstawieniu zjawisk wspólnych przynajmniej dla dwóch z zestawianych języków. Omawiane w pracy nazwy barw odznaczają się dużą łączliwością, która odzwierciedla poszczególne profile ich znaczenia prototypowego, odnoszącego się do roślinności. Uwidocznione w analizie stosunkowo duże zbieżności w kierunkach rozwoju konotacji znaczeniowych i kulturowych podstawowych nazw barw: polskiej zielony, ukraińskiej zełenyj, szwedzkiej grön i wietnamskiej zanh są interpretowane jako argumenty uzasadniające hipotezę o istnieniu pewnych wzorców kulturowych, podstawowych dla ludzkiej percepcji i konceptualizacji.
    The article discusses semantic and cultural connotations of the terms for the colour green in four languages: Polish, Ukrainian, Swedish and Vietnamese. In her analysis of the material, collected by a team of researches working on contrastive lexical semantics, the author focuses on phenomena common to at least two out of the four languages. The terms under investigation exhibit considerable valence reflecting various profiles of their prototypical meaning relating to plant life. The developments of semantic and cultural connotations of the Polish zielony, Ukrainian zelenyi, Swedish grön and Vietname.se xanh are rather diverse, which is taken as corroboration of the hypothesis according to which there exist certain cultural patterns basic for human perception and conceptualization.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 221-232
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Homo ethnicus v zerkale jazyka: k metodike opisanija
    HOMO ETHNICUS IN THE MIRROR OF LANGUAGE: TOWARDS A METHODOLOGY OF DESCRIPTION
    Autorzy:
    Berezovič, Elena L.
    Gulik, Dimitrij P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611436.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    wyobrażenia o obcych
    konotacja etnonimów
    „portret onomazjologiczny”
    wewnętrzna forma etnonimów
    derywaty semantyczne
    onomastyka
    modele nazewnicze
    język rosyjski
    język angielski
    images of alien ethnic groups
    connotations of ethnonyms
    “onomasiological portrait”
    the internal structure of ethnonyms
    semantic derivatives
    onomasiology
    naming models
    the Russian language
    the English language
    Opis:
    The article is an attempt to reconstruct images of alien ethnic groups on the basis of cultural connotations of ethnonyms. The analysis leads to a reconstruction of an „onomasiological portrait”. It consists of naming models, in which the linguistic knowledge about a given real-world object is reflected in the „internal form” of lexical items (especially in the internal form of nickname-ethnonyms and their semantic derivatives). In order lo reconstruct a relatively complete picture of a given phenomenon, it is important to take into account the lexis of different language varieties: dialects, jargons, the literary standard, as well as onomastic data. It is also important to consider the contrastive aspect of the phenomenon, to compare the portraits of the same ethnic group in different languages, which is why the present. work offers an analysis of Russian and English data. The types of information identifiable through an inquiry into naming models are characterized. Special attention is paid to the factor of linguistic technique, which may significantly alter the content of the object being reconstructed.
    utorzy rozpatrują możliwości rekonstrukcji wyobrażeń o obcych etnosach na podstawie analizy kulturowej konotacji etnonimów. Analiza taka prowadzi do rekonstrukcji „portretu onomazjologicznego”. Składa się on z modeli nazewniczych, w których „wiedza językowa” o obiekcie rzeczywistości odbija się w „wewnętrznej formie” jednostek leksykalnych (mowa głównie o wewnętrznej formie etnonimów-przezwisk i tworzonych od nich derywatów semantycznych). Sprawą zasadniczej wagi jest uwzględnienie leksyki z różnych odmian języka: gwar, żargonów, języka literackiego, a także faktów z dziedziny onomastyki. Wszystko to pozwala na uzyskanie stosunkowo pełnego obrazu badanego zjawiska. Ważny jest również aspekt kontrastywny, zakładający m.in. porównanie portretów tego samego etnosu w różnych językach; w związku z tym autorzy dokonują porównawczej analizy dwóch języków: rosyjskiego i angielskiego. W artykule scharakteryzowano typy informacji, jakie można wyodrębnić w wyniku badań modeli nazewniczych. Szczególną uwagę zwracają autorzy na analizę czynnika techniki językowej, który może wnieść istotne korekty treściowe do rekonstruowanego obiektu.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2002, 14; 47-67
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Auschwitz kontra Oświęcim. Komentarz lingwistyczny
    Auschwitz vs. Oświęcim. Linguistic commentary
    Autorzy:
    Duda, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497147.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    nazwy własne w dyskursie
    przenośne użycia nazw własnych
    apelatywiza‑ cja nazw własnych
    konotacje kulturowe nazw własnych
    różnojęzyczne warianty nazw własnych
    proper names in discourse
    metaphorical uses of proper names
    appelativization of proper names
    cultural connotations of proper names
    versions of proper names across languages
    Opis:
    W artykule na nowo rozpatrzono podnoszony od kilkunastu lat postulat rozgraniczenia stosowania nazw – Auschwitz, gdy mowa o obozie zagłady, oraz Oświęcim, gdy przekaz dotyczy miejscowości, w której ten obóz się znajdował. Autor artykułu pokazuje, że etymologia nie pomoże rozwiązać tego problemu, gdyż z historycznego punktu widzenia obie nazwy są uprawnione, choć bezsprzecznie Auschwitz jest zgermanizowaną wersją rodzimej nazwy Oświęcim. Jedynie przyjęcie, że tak Oświęcim jak i Auschwitz funkcjonują nie tylko jako nomina propria, lecz także jako symbole, metafory bądź zapelatywizowane nazwy wła‑ sne, pozwala racjonalnie uzasadnić takie rozgraniczenie. Źródłem problemu jest fakt, że wtórne, przenośne użycia obu nazw, rzucają cień na współczesne miasto Oświęcim i jego mieszkańców oraz mogą wspierać tezę o ich rzekomej współodpowiedzialności za Holokaust. W konkluzji autor dochodzi do wniosku, że w sytuacji, gdy mowa o mieście, w tekstach polskich powinno się używać nazwy Oświęcim, w tekstach obcych natomiast mogą wystąpić obcojęzyczne wersje tej nazwy (np. niem. Auschwitz czy żyd. Oszpicyn). Zaś w przypadku użyć nieprymarnych, metaforycznych autor preferuje Auschwitz.
    The article examines afresh the postulate raised for several years that the names Auschwitz and Oświęcim be differentiated in such a way that Auschwitz should refer to the extermination camp and Oświęcim to the town where the camp was situated. The author of the article argues that etymology will not help to solve the problem as historically both names are validated, although undoubtedly Auschwitz is a Germanized version of the Polish name Oświęcim. The above‑mentioned differentiation can only be justified on the assumption that Auschwitz and Oświęcim are not only proper names, but also metaphors, symbols, or proper place names that underwent appelativization. The problem lies in the metaphorical, secondary use of these place names that casts a shadow over the contemporary town of Oświęcim and its residents and may lend support to allegations of their co‑responsibility for Holocaust. The author concludes by saying that Polish texts should use the name Oświęcim when referring to the town, while foreign texts may use the foreign versions (e.g., the German word Auschwitz or Jewish Oszpicyn). In the case of non‑primary, metaphorical uses, the author prefers Auschwitz.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 17-28
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Magiczne funkcje negacji w tekstach sakralnych
    MAGICAL FUNCTIONS OF NEGATIONS IN SACRAL TEXTS
    Autorzy:
    Tołstaja, Swietłana Michajłowna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611344.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the magical functions of negation
    sacral texts
    ‘charm-aways’
    convincing
    spells
    curses
    cultural connotations of a mythological character
    the ‘other’ world
    black magic
    linguistic magic
    turning objects upside down
    magiczne funkcje negacji
    teksty sakralne
    zażegnywania
    namawiania
    zaklęcia
    przekleństwa
    konotacje kulturowe o charakterze mitologicznym
    „tamten świat”
    czarna magia
    „magia językowa”
    odwracanie przedmiotów
    Opis:
    Konstrukcje przeczące, używane w tekstach o podwyższonej „mocy illokucyjnej” (zażegnywaniach, namawianiach, zaklęciach, przekleństwach, formułach apotropeicznych, rytualnych dialogach itp.) stają się środkiem „oddziaływania na stan rzeczy”. Poza podstawową funkcją gramatyczną i znaczeniem „nieprawda, że”, negacje w tego typu tekstach zyskują konotacje kulturowe o charakterze mitologicznym. Są to: (a) magiczne unicestwianie złych mocy: choroby, uroków, czarów; (b) oznaczanie „tamtego świata” (jego cechami są: nie-byt, nie-zjawianie się, nie-dzianie się, nie-miejsca, nie-czas); (c) ujawnianie dystansu mówiącego do autora i prawdziwego wykonawcy aktu; (d) sygnowanie obecności czarnej magii. W tekstach sakralnych negacja jest chwytem magicznym i odmianą „magii językowej”. W akcjonalnym kodzie kultury odpowiadają jej czynności rytualne, symbolizujące unicestwienie lub wygnanie siły nieczystej. Jeśli negacja staje się znakiem „tamtego świata”, paralelną wobec niej czynnością jest odwracanie przedmiotów.
    Negative constructions in texts of a significant illocutionary force (‘charm always’, spells, incantations, curses, apotropaic formuli, ritual dialogues, etc.) become a means of affecting real-world situations. Besides their basic grammatical function and the meaning ‘it is not the case that’, negative constructions in such contexts acquire stable cultural connotations of mythological nature: a) they annihilate the evil forces — a disease, a bad spell, witchcraft — in a magical way; b) they designate ‘the other world’, whose features include non-being, non-appearance, non-action, non-place, non-time; c) they reveal dissociation on the part of the speaker from the authorship of a given act, and disclose the role of the real doer of the act; d) they are manifestations of black magic. In sacral texts negation is a means of implementing magic and a variety of ‘linguistic magic’. In the actional cultural code it is paralleled by ritual actions, symbolizing the annihilation or expulsion of evil forces. When it refers to ‘the other world’, it is paralleled by turning objects upside down.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 117-125
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-26 z 26

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies