Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "communist repression" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Komunistyczny aparat represji wobec ezoteryków i ugrupowań ezoterycznych – zagadnienia metodologiczno-źródłoznawcze
Autorzy:
Łagosz, Zbigniew
Hess, Karolina Maria
Krok, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44746871.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
communist apparatus of repression
invigilation of Security Services
Western esotericism
esoteric circles in Poland
Opis:
The article analyzes the methodological and source-related issues related to the research on the surveillance of esoteric circles by the communist apparatus of repression. The first part is focused on explaining the broad concept of the repressive apparatus, as well as the presentation of the chronology of the institutions that created it. Next, the article explains the use of the term esotericism in the context of academic research and the range of meanings of the term in the study of esoteric groups in the period under study in Poland. It also presents a review of previous studies focused on the subject of the invigilation of esoteric circles. The main part of the article focuses on the arrangement of existing sources for such a large-scale research project, as well as on various methodological problems related to the specificity of the researched archival documents.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2023, 1/287; 203-218
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zeznanie Ewarysta Zwierzewicza - pierwszego komendanta Okręgu IX Łódź Narodowych Sił Zbrojnych jako źródło do badań nad historią konspiracji związanej z ruchem narodowym
Autorzy:
Resel, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Ewaryst Zwierzewicz
National Armed Forces
independence underground
World War II
communist repression
security apparatus
Narodowe Siły Zbrojne
podziemie niepodległościowe
II wojna światowa
represje komunistyczne
aparat bezpieczeństwa
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej komunistyczny aparat bezpieczeństwa skierował działania przeciwko żołnierzom polskiego podziemia niepodległościowego. Od 1947 r. Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi rozpracowywał m.in. Ewarysta Zwierzewicza. Odgrywał on szczególną rolę zarówno w przedwojennej, jak i wojennej historii Łodzi, gdyż w czasie okupacji niemieckiej był komendantem Okręgu IX Łódź Narodowych Sił Zbrojnych. Kulminację represji wobec niego stanowi aresztowanie i skazanie go przez Sąd Wojewódzki w Zielonej Górze w 1954 r. na karę więzienia, utratę praw publicznych i grzywnę. Przedmiotem artykułu jest analiza zeznania Zwierzewicza, które zostało sporządzone podczas śledztwa prowadzonego przeciwko niemu przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Zielonej Górze. Źródło to zawiera wiele nieznanych dotąd informacji na temat żołnierzy konspiracyjnego podziemia narodowego, które otwierają nowe możliwości badawcze. Poza omówieniem struktury i zawartości zeznania, autorka porównała jego treść z innymi materiałami archiwalnymi oraz literaturą przedmiotu. W wyniku przedstawionych w artykule badań, na podstawie zeznania Zwierzewicza udało się zrekonstruować losy bohatera artykułu, a także trzy wybrane historie z jego życia: udział, w charakterze oskarżonego, w procesie z 1936 r. w sprawie napaści na przedsiębiorstwa będące własnością Żydów, zdekonspirowanie przez Gestapo łódzkich struktur Narodowej Organizacji Wojskowej oraz kontakty ze Stanisławem Dowborem, działaczem lewicy, związanym w czasie wojny z konspiracją narodową.
After the end of World War II, the security apparatus took action against the soldiers of the Polish independence underground. From 1947, Ewaryst Zwierzewicz, who during the German occupation carried out the duties of the commander of District IX Łódź of the National Armed Forces, was subjected to investigation by the Voivodeship Office of Public Security in Łódź. Communist repressions against the hero of the above article culminated in his arrest and conviction by the Voivodeship Court in Zielona Góra in 1954. The aim of this article is to analyse Zwierzewicz’s testimony, which was written during the investigation conducted against him by officers of the Voivodeship Office of Public Security in Zielona Góra. The testimony constitutes noteworthy archival material, as the hero of the article played a special role in both the pre-war and wartime history of Łódź. The source reveals a lot of hitherto unknown information about the soldiers of the national underground, which opens up a wide range of new research possibilities. Apart from the analysis of the testimony’s structure, the subject of this article was also the comparison of its content with other archival materials and with the literature on the subject. As a result of the research carried out, on the basis of Zwierzewicz’s testimony it was possible to reconstruct the life of the hero of the article, as well as three selected stories from his life.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 380-400
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terror rewolucyjny i represje komunistyczne w Jugosławii w latach 1941–1946. Zarys problematyki
Revolutionary Terror and Communist Repressions in Yugoslavia in 1941–1946. Outline of the Problem
Autorzy:
Zajączkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33758707.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Yugoslavia 1941–1946
communist terror and repression
Tito's partisans
Chetniks
Ustashe
collaboration
ethnic cleansing
communist revolution
civil war
Jugosławia 1941–1946
terror i represje komunistyczne
partyzantka Josipa Broza Tity
czetnicy
ustasze
kolaboracja
czystki etniczne
rewolucja komunistyczna
wojna domowa
Opis:
Niniejszy artykuł jest naukowym opracowaniem zagadnienia raczej mało znanego polskiemu czytelnikowi. Komunistyczny terror i represje w Jugosławii w czasie II wojny światowej były stosowane przez partyzantkę Josipa Broza Tity, a później żołnierzy i funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa komunistycznego państwa jugosłowiańskiego. Jego ofiarami w latach 1941–1946 były dziesiątki tysięcy politycznych i klasowych przeciwników KPJ, faktyczni lub jedynie rzekomi współpracownicy okupantów, a także przedstawiciele mniejszości narodowych. Opisywane w artykule wydarzenia tworzyły niezwykle złożony obraz rzeczywistości lat wojny i pierwszego roku rządów komunistycznych w Jugosławii, na które składały się: kolaboracja, czystki etniczne, rewolucja komunistyczna, wojna domowa i początki komunistycznego ładu. Prezentowany artykuł powstał w oparciu o dostępną literaturę przedmiotu: jugosłowiańską, w tym emigracyjną, jak również opracowania naukowe wydawane po 1991 r. w Chorwacji, Serbii oraz Bośni i Hercegowinie. Zostały one uzupełnione wybranymi pozycjami z zachodniej i polskiej literatury przedmiotu.
This article is a scientific study of an issue that is rather little known to the Polish reader. The communist terror and repression in Yugoslavia during World War II were used by Tito's partisans and later by soldiers and functionaries of the security apparatus of the communist Yugoslav state. In the years 1941–1946 the victims of communist terror were tens of thousands of political and class opponents of the KPJ, actual or merely alleged collaborators of the occupiers, as well as representatives of national minorities. The events described in the article created an extremely complex picture of the reality of the years of war and the first year of communist rule in Yugoslavia, which included: collaboration, ethnic cleansing, communist revolution, civil war and the beginnings of the communist order. The presented article is based on the available literature on the subject: Yugoslav literature, including emigration literature, as well as scientific studies published after 1991 in Croatia, Serbia and Bosnia and Herzegovina. They have been supplemented with selected items from Western and Polish literature on the subject.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 479-514
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Faces of Estonian Sovietisation: A Look Back. Notes on the publication: Sovietisation and violence: the case of Estonia. 2018. Tartu: University of Tartu Press, ed. Meelis Saueauk, Toomas Hiio. Proceedings of the Estonian Institute of Historical Memory. Eesti Mälu Instituudi toimetised 1 (2018). 335 pp. ISBN 9789949778249. ISSN 2613–5981
Autorzy:
Bułhak, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108336.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Sovietisation
Sovietisation and violence
Communism
Estonia
Estonian history 1917–1990
forced resettlement
Estonian political emigration
active measures
Communist repression apparatus
security apparatus
CPSU
Communist Party of the Soviet Union
Estonian Communist Party
Soviet occupation
Baltic countries
south Scandinavia
Opis:
This article critically discusses the publication entitled Sovietisation and violence: the case of Estonia, edited by Meelis Saueauk and Toomas Hiio, published in 2018 by the University of Tartu Press as the first volume of the Proceedings of the Estonian Institute of Historical Memory series. The author of this article refers in detail to several of the studies and articles published in the volume, most of which were written by researchers associated with its publisher, the Estonian Institute of Historical Memory. In terms of content, as the reviewer notes, the publication’s aim is to introduce the international academic reader to the topic of the forced Sovietisation of Estonia in the 20th century. The author will attempt to assess to what extent the discussed volume lives up to the hopes placed in it. Overall, he concludes that despite all the errors and omissions noted, the publication’s desired aim was achieved, while also showing the above-named institution’s potential as a scholarly research unit with ambitions reaching beyond the local academic market.
Źródło:
Institute of National Remembrance Review; 2021-2022, 3; 371-397
2658-1566
Pojawia się w:
Institute of National Remembrance Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Więzień skryty i obcy obecnemu ustrojowi” - komunistyczny aparat bezpieczeństwa wobec pułkownika Franciszka Studzińskiego „Rawicza”, „Kotliny ” (1893-1964)
“A Secretive Prisoner and Alien to the Present System” – the Communist Security Apparatus Towards Colonel Franciszek Studziński “Rawicz”, “Kotlina” (1893–1964)
Autorzy:
Rogut, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154456.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Franciszek Studziński
Armia Krajowa
II Rzeczpospolita
represje komunistyczne
aparat bezpieczeństwa
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”
NKWD
obozy sowieckie
represje sowieckie
Home Army
Second Polish Republic
communist repression
security apparatus
WiN (”Freedom and Independence”) Association
NKVD
Soviet camps
Soviet repression.
Opis:
Franciszek Studziński wstąpił w 1914 r. na ochotnika do Legionów Polskich, gdzie służył w 1 pułku piechoty, z którym przeszedł cały jego szlak bojowy. Działał także w konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. W niepodległej Polsce służył w 25 pułku piechoty, z którym przeszedł całą wojnę polsko-bolszewicką. Za bohaterstwo na polu walki został odznaczony Krzyżem Srebrnym V Klasy Orderu Wojskowego Virtuti Militari. Służył w Korpusie Ochrony Pogranicza na stanowisku dowódcy 6 Batalionu Granicznego w Iwieńcu, a następnie w innych jednostkach Wojska Polskiego. Jesienią 1939 r. przedostał się na Węgry, gdzie został internowany. Latem 1941 r. zbiegł z obozu i przedostał się do Warszawy. Od 9 grudnia 1941 r. pełnił obowiązki komendanta Okręgu Tarnopol ZWZ-AK. W sierpniu 1944 r. został aresztowany przez sowiecki kontrwywiad i osadzony w więzieniu w Kijowie. Później przewieziono go do obozów dla jeńców wojennych i internowanych NKWD 174-454 w Diagilewie koło Riazania, a w lipcu 1947 r. do obozu nr 150 w Griazowcu. 4 listopada 1947 r. wrócił do Polski. Pomimo niepowodzenia prowokacji ubeckiej, przeprowadzonej w październiku 1952 r. (propozycja przystąpienia do rzekomego Zrzeszenia WiN), został aresztowany w grudniu 1952 r. i skazany na prawie 5 lat więzienia. Wyszedł na wolność w 1955 r. na fali odwilży politycznej. Schorowany, żyjąc skrajnej biedzie, zmarł 23 maja 1964 r. Jego losy w okresie drugiej okupacji sowieckiej i kolaboracyjnych rządów komunistycznych stanowią egzemplifikację historii tysięcy jemu podobnych żołnierzy i oficerów WP, AK, Zrzeszenia WiN oraz innych organizacji niepodległościowych, którzy poświęcili swoje życie dla Ojczyzny.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 579-602
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losy rodzin katyńskich w pierwszym okresie po tzw. wyzwoleniu. Demitologizacja aksjologicznego przekonania historyków i członków rodzin katyńskich
Autorzy:
Kurczab, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040834.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Katyn familie
communist repression
the Katyn lie
rodziny katyńskie
represje komunistyczne
kłamstwo katyńskie
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane, reprezentatywne przykłady losów rodzin katyńskich w pierwszym okresie powojennym, będącym okresem budowania i umacniania reżimu komunistycznego. Zestawiono aksjologiczne wyobrażenie o losach rodzin jeńców i więźniów zamordowanych na mocy decyzji KC WKP(b) z rzeczywistymi przyczynami represji, jakich wówczas na masową skalę doświadczali zaangażowani w działalność niepodległościową w okresie okupacji i po wojnie, tzw. obcych klasowo. Wbrew dotychczasowemu przekonaniu historyków, iż pod koniec lat czterdziestych i na początku lat pięćdziesiątych, a więc w okresie, kiedy najczęściej skazywano ludzi na różnego rodzaju sankcje karne za głośne wypowiedzi na temat rzeczywistego charakteru sowieckiego mordu, członkowie rodzin ofiar zbrodni katyńskiej stanowili niewielki odsetek wśród represjonowanych, nawet biorąc pod uwagę, że rzeczywista skala represji była większa niż ma to odzwierciedlenie w źródłach wytworzonych przez organa represji.
The article presents selected representative examples of the fate of Katyn families in the first period after the war – the period of building and strengthening the communist regime. The axiological image of the fate of the murdered POWs and prisoners' s families was compared with the actual causes of repression experienced by Poles: repression against soldiers and activists of the independence resistance, people supporting the resistance base, or other from repressed social classes. Contrary to the belief of historians to date, in the late 1940s and early 1950s – in the period when people were most often sentenced to criminal sanctions for proclaiming the truth about the Katyn massacre – family members of the victims of the Katyn massacre constituted a small percentage of those repressed.
Źródło:
Res Historica; 2021, 52; 529-569
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczne oraz ideologiczne motywacje działalności Romana Kisiela pseudonim „Sęp”, „Dźwignia”. Studium przypadku
Autorzy:
Machniak, Ąrkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050225.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Roman Kisiel
Polish Uprising Armed Forces
communist repression apparatus
crackdown
independence underground
underground movement
dem
Opis:
Roman Kisiel urodził się w 1916 r. w niewielkiej wsi Bystrowice położonej blisko Jarosławia. Przed wybuchem II wojny światowej pracował, jako kupiec. Pełnił także służbę w Wojsku Polskim. R. Kisiel podczas wojny aktywnie działał w podziemiu zbrojnym przeciwko Niemcom okupującym Polskę. Był dowódcą oddziału zbrojnego, który bronił również polskiej ludności przed atakami oddziałów UPA. Swoją działalność polityczną i konspiracyjną kontynuował po zakończeniu II wojny światowej. Przez wiele lat był aktywnym działaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Po 1945 r., jako działacz niepodległościowy znalazł się w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji. Polska w tym czasie znalazła się w strefie wpływu ZSRR, który siłą narzucił nowy ustrój polityczno - społeczno - gospodarczy. Kisiel po zakończeniu II wojny był wielokrotnie aresztowany i prześladowany przez władzę komunistyczną. Będąc przekonanym o zbliżającym się kolejnym konflikcie międzynarodowym założył niepodległościową organizację zbrojną o nazwie Polskie Powstańcze Siły Zbrojne. Jej celem był walka o wolną i niepodległą Polskę. Organizacja ta została rozpracowana przez komunistyczny aparat represji a Kisiel oraz jego współpracownicy zostali pozbawieni wolności. Po wyjściu na wolność Kisiel w dalszym ciągu był represjonowany przez władze polityczne i znajdował się w zainteresowaniu aparatu represji. Przeciwnicy zarzucali mu zdradę i realizacje prywatnych celów. Jego bliscy współpracownicy cenili go za wierność swoim ideałom oraz za to, że poświęcił swoje życie w walce za demokratyczną Polskę. Postać Roman Kisiela wzbudza uznanie wśród wielu badaczy, ma również zdecydowanych przeciwników.
Roman Kisiel was born in 1916 in the small village of Bystrowice near Jarosław. Before the outbreak of World War II, he worked as a merchant. He also served in the Polish Army. During the war, Kisiel was active in the armed underground against the Germans who occupied Poland. He was the commander of an armed detachment that also defended the Polish population against attacks by UPA units. He continued his political and underground activities after the end of World War II. For many years he was an active activist of the Polish People's Party. After 1945, as an independence activist, he found himself in the interest of the communist repression apparatus. At that time, Poland found itself in the sphere of influence of the USSR, which forcibly imposed a new political, social and economic system. After the end of World War II, Kisiel was arrested and persecuted many times by the communist authorities. Being convinced of the upcoming international conflict, he founded an armed independence organization called the Polish Insurgent Armed Forces. Its goal was to fight for a free and independent Poland. This organization was worked out by the communist repression apparatus and Kisiel and his associates were deprived of their liberty. After his release, Kisiel continued to be repressed by the political authorities and was of interest to the repressive apparatus. His opponents accused him of treason and pursuing private goals. His close associates valued him for being faithful to his ideals and for devoting his life to fighting for a democratic Poland. The figure of Roman Kisiel is appreciated by many researchers, he also has strong opponents.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2021, 19, 1; 54-69
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marian Jurczyk in the so-called “trial of eleven” (1981–1984)
Autorzy:
Maziakowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590951.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
democratic opposition
Independent Self-Governing Trade Union “Solidarity”
martial law
repression under martial law
political process
communist regime
opozycja demokratyczna
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”
stan wojenny
represje w stanie wojennym
proces polityczny
reżim komunistyczny
Opis:
W prezentowanym artykule omówiony został udział Mariana Jurczyka w tzw. „procesie jedenastu” w latach 1981–1984. Przedstawiono dramat bohatera na płaszczyźnie życia osobistego, rodzinnego, społeczno-politycznego oraz zawodowego, który był efektem uczestnictwa Mariana Jurczyka w wydarzeniach związanych z tzw. „procesem jedenastu”. Ukazano ciąg wydarzeń prowadzący do włączenia Mariana Jurczyka w krąg osób objętych aktem oskarżenia. SkoncentroWano się zwłaszcza na opisie działań śledczych związanych z postawieniem w stan oskarżenia późniejszego prezydenta Szczecina, a następnie poddano analizie materiał dowodowy, który miał prowadzić do skazania oskarżonego, a więc przesłuchania świadków, wyjaśnienia oskarżonego oraz treści z okresu legalnej działalności „Solidarności” które, zdaniem śledczych, miały godzić w ówczesny ustrój. W omawianym artykule ukazano również działania obozu władzy zmierzające do zakończenia, kłopotliwego pod względem politycznym, w kontekście sytuacji międzynarodowej, procesu działaczy opozycyjnych, wyrażające się w próbach skłonienia oskarżonych do emigracji oraz projektowanych wariantach amnestii.
The presented article discusses Marian Jurczyk’s participation in the so-called “process of eleven” from 1981 to 1984. It presents the protagonist’s drama on the level of personal, family, socio-political and professional life, which was the result of Marian Jurczyk’s participation in events related to the so-called “process of eleven”. A sequence of events leading to Marian Jurczyk’s inclusion in the circle of people covered by the indictment is shown. The focus was particularly on the description of investigative activities related to the indictment of the later President of Szczecin, and then the analysis of evidence that was to lead to the conviction of the accused, i.e. the questioning of witnesses, the explanation of the accused and the content from the period of legal activity of “Solidarity”, which, according to the investigators, was to be reconciled with the then system. The article also shows the activities of the power camp aimed at ending the politically troublesome, in the context of the international situation, trial of the opposition activists, expressed in attempts to get the accused to emigrate and the planned variants of amnesty.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 4; 123-148
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Plater-Zyberk (1937–1981). Szkic do portretu patrona Szczecińskiego Klubu Katolików
Michał Plater-Zyberk (1937-1981). A sketch for a portrait of the patron of Szczecin’s Catholic Club
Autorzy:
Siedziako, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168155.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Kościół katolicki i niezależne środowiska katolickie w PRL
komunistyczne represje wobec działaczy katolickich
opozycja demokratyczna w PRL
Szczeciński Klub Katolików
Catholic Church and independent Catholic communities in the PRL
communist repression against Catholic activists
democratic opposition in the PRL
Szczecin Catholic Club
Opis:
Michał Plater-Zyberk was born in 1937 in Vilnius in a family of patriotic and independent traditions. He was soon orphaned as a teenage boy and was also the subject of first repression – in 1954 he was prevented from starting his studies due to his origin and lack of affiliation with the Communist Youth Union of Poland. Only in the so-called. Thaw in 1956 was admitted to study at the Szczecin University of Technology. After graduation, he started working in state railroads, with whom he remained involved throughout his professional career. Since the sixties he has co-created an independent environment of secular Catholic intelligentsia, St. Andrzej Bobola at ul. Post Office in Szczecin. At the same time he was active in the Polish Tourist-Touring Society. In the seventies, he co-organized family church counseling and supported various independent initiatives. By signing petitions and making your private apartment available to opposition parties. For social activities and relationships with the Church he was faced with further repressions: in 1967 he was suspended in the rights of the tourist guide, and in 1978 degraded from the occupied position. In 1980 he was a co-founder of the Szczecin Catholic Club and co-organizer of the Independent Self-Governing Trade Union Solidarity in the Pomeranian Regional Railways Board. He became the chairman of the union cell at his workplace and entered the regional authorities of Solidarity. He died suddenly during a holiday trip to Zakopane in February 1981. In 1986 his name was accepted by the Szczecin Catholic Club in recognition of his co-founder.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2017, 5; 121-152
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Represje władz komunistycznych wobec radomskiego proboszcza ks. Jana Wiącka
Repression of communist authorities against Rev. Jan Wiącek, a Radom parish priest
Autorzy:
Stanaszek, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560473.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
represje
władze komunistyczne
parafia radomska
Jan Wiącek
repression
communist authorities
Radom parish
Opis:
Ks. dr Jan Wiacek (1900-1973) był duchownym diecezji sandomierskiej. Przez 13 lat był proboszczem w Radomiu, a następnie przez kolejne 20 lat w Koprzywnicy koło Sandomierza. Proboszczem parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Radomiu-Glinicach został w okresie okupacji niemieckiej latem 1941 r. Po zakończeniu wojny kontynuował budowę tamtejszego kościoła parafialnego. W 1949 r. bp Jan Lorek, ordynariusz diecezji sandomierskiej mianował go proboszczem eksponowanej parafii Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu, pełnił także funkcję dziekana. Jego zasługą było spłacenie sporych, przedwojennych długów parafii. Restrykcje ze strony władz państwowych dotknęły go w 1950 r. Początkowo były to sankcje finansowe (niewspółmiernie wysokie podatki). Władze chciały także przymusowo dokwaterować na plebanię dodatkowych lokatorów. Próbowano go zastraszyć, nękano nocnymi telefonami i pogróżkami. Naciskano, by włączył się w działania ruchu tzw. „księży patriotów”, wspierających władze państwowe i występujących z krytyką hierarchii kościelnej. Kiedy stanowczo odmówił, władze państwowe zażądały usunięcia go ze stanowiska. Do tego celu wykorzystano dekret z 9 lutego 1953 r. Bp Lorek bronił ks. Wiącka, kierował odwołania do władz centralnych. Spór trwał osiem miesięcy, a w końcu przymuszony hierarcha udzielił ks. Wiąckowi urlopu. W lutym 1954 r. przeniósł go na probostwo w Koprzywnicy. Mimo podejmowanych starań po odwilży politycznej na przełomie 1956/1957 r. władze państwowe nie dopuściły do jego powrotu do Radomia.
Rev. dr Jan Wiącek (1900—1973) was a cleric of the Sandomierz diocese. Wiącek was a parish priest in Radom for 13 years, and then in Koprzywnica near Sandomierz for another 20 years. He started leading the parish of the Sacred Heart of Jesus in Radom-Glinice in the summer of 1941 under the Nazi occupation. After the war ended, he continued to build the local church. In 1949, Bishop Jan Lorek, the ordinary of the Sandomierz diocese, put him in charge of the parish of the Care of the Blessed Virgin Mary in Radom; Wiącek also served as a dean. It was thanks to him that the parish repaid large pre-war debts. He was first troubled by restrictions on the part of state authorities in 1950. Initially these included financial sanctions (dis- proportionately high taxes). The authorities also wanted to forcibly accom- modate additional tenants in the presbytery. Rev. Wiącek was intimidated, harassed by night phone calls and threatened. The authorities insisted that Wiącek should join the movement of the so-called "patriotic priests" who supported the government and criticised the Church hierarchy. When he flatly refused, state authorities demanded that he be removed from his po- sition. To this end, they used the decree of 9 February 1953. Bishop Lorek defended Rev. Wiącek by submitting appeals to central authorities. The dispute lasted eight months; faced with pressure, the bishop finally granted Rev. Wiącek a period of leave. In February 1954 he transferred Wiącek to the parish in Koprzywnica. Despite efforts made after the political thaw of late 1956/early 1957, the state authorities did not allow him to return to Radom.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/2; 367-404
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo o stowarzyszeniach jako instrument nadzorowania działalności zgromadzeń zakonnych w latach 1949-1989
Law on Associations as an instrument to supervise the activities of religious congregations in the years 1949-1989
Autorzy:
Ordon, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043938.pdf
Data publikacji:
2016-12-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
People's Republic of Poland
Catholic Church
religious orders
the Law on Associations
freedom of conscience and religion
freedom of association
associations in Poland
anti-religious activities
communist regime
repression against religious orders
Church-State relations
religious organization
religious freedom
Law on Religion
PRL
Marxist-Leninist ideology
ideologia marksistowsko-leninowska
kościoły i związki wyznaniowe
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Kościół Katolicki
zakony
Prawo o Stowarzyszeniach
reżim komunistyczny
ograniczenia wolności religijnej w PRL
Polska Ludowa
zgromadzenia zakonne w PRL
relacje państwo-kościół
komunizm
Kościół w PRL
Opis:
W Polsce po II wojnie światowej, prowadzona wówczas przez władze komunistyczne polityka wyznaniowa miała swe źródło w założeniach systemu marksistowsko-leninowskiego, ateistycznego w swej istocie, a w konsekwencji tego, wrogiego kościołom i związkom wyznaniowym. Ponieważ w Polsce przeważającą większość społeczeństwa stanowili wierni Kościoła katolickiego, toteż właśnie przeciwko instytucjom tego Kościoła skierowany został niemal cały impet antyreligijnej kampanii ówczesnych władz. Jedną z metod walki było instrumentalne stosowanie przepisów prawa stanowionego. Artykuł ukazuje takie właśnie wykorzystywanie przepisów rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 27 października 1932 r. – Prawo o stowarzyszeniach. Wszystkie zgromadzenia zakonne zostały podporządkowane przepisom tego prawa po wejściu w życie dekretu z 5 sierpnia 1949 r. Środkiem represji wobec zgromadzeń zakonnych Kościoła katolickiego stały się wówczas przepisy dotyczące nie tylko legalizacji zrzeszeń, czy likwidacji już działających, ale nawet te określające sprawowanie nadzoru nad działalnością tych zalegalizowanych zrzeszeń. W niniejszym opracowaniu pokazane zostały przykłady instrumentalnego wykorzystywania przepisów Prawa o stowarzyszeniach do kontrolowania i utrudniania działalności zgromadzeniom zakonnym.
In Poland, after World War II, religious policy, led then by the communist government, was rooted in the Marxist-Leninist system that was atheistic in nature and, as a consequence, hostile to churches and religious associations. In Poland, the vast majority of the population were Catholic, so almost full brunt of anti-religious campaign of the then authorities was directed against the institutions of the Catholic Church. One of the methods of fighting was instrumental application of the provisions of statutory law. The article describes such an application of the Regulation of the President of the Republic of Poland of 27 October 1932 - Law on Associations. All congregations had to comply with the provisions of this law after the entry into force of the Decree of 5 August 1949. Thus, the rules relating not only to legalization or liquidation of the associations already operating, but even those defining supervision over the activities of these legalized associations  have become the means of repression against religious congregations of the Catholic Church. In this paper, the author presented examples of the instrumental application of the provisions of the Law on Associations to monitor and obstruct the activities religious orders.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2016, 19; 237-261
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solidarność poznaniaków. Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych i jego kontynuacja w postaci akcji "rodzin zastępczych" (1956-1959)
Solidarity amongst residents of Poznań the Student Help Committee for Political Prisoners and its continuation in the form of "foster families" (1956-1959)
Autorzy:
Noszczak, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478280.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stalinizm represje komunistyczne więziennictwo PRL więźniowie polityczni PRL liberalizacja życia społeczno-politycznego (tzw. odwilż) Październik’56 opozycja i opór społeczny w PRL jezuici w PRL o. Czesław Białek SJ Poznań – historia po 1945 r. działalność charytatywna w PRL Związek Studentów Katolików Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych epoka Gomułki Komitet Obrony Robotników/Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”
Stalinism communist repression prison system of the PRL PRL's political prisoners liberalisation of coscio-political life (so called thaw) October '56 opposition and social resistance in the PRL youth defiance in the PRL independtent student movement in the PRL Jesuits in the PRL Fr. Czesław Białek SJ Poznan - history after 1945 charity activities in the PRL Jesuits Biography Poland in the XXth century Catholic Students Association Student Help Committee for Political Prisoners "Patronat" association Gomułka's era Worker's Defence Committee Comittee for social Selfdefence "KOR"
Opis:
Na fali przemian społeczno-politycznych związanych z wydarzeniami polskiego Października jesienią 1956 r. z inicjatywy jezuity o. Czesława Białka powstał w Poznaniu Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych. Jego celem było niesienie bezinteresownego wsparcia materialnego, prawnego i duchowego osobom represjonowanym w PRL za przekonania polityczne. (Istnieją przesłanki, że Komitet był pierwszą w Polsce po wojnie i nie wykluczone, że w ogóle pionierską w ramach całej komunistycznej wspólnoty, oddolną inicjatywą społeczną o takim charakterze). Peerelowski aparat władzy, który przez pewien czas po Październiku ‘56 był osłabiony „odwilżowymi” perturbacjami, początkowo nie chciał wywoływać nowych konfliktów na linii władza-naród. Z tego powodu poznański Komitet otrzymał ze strony państwa formalną akceptację dla swojej działalności. Mimo to jego działacze napotykali na utrudnienia i szykany, które były animowane głównie przez Służbę Bezpieczeństwa. Komitet działał efektywnie do końca 1957 r., po czym związane z nim osoby rozwinęły pod patronatem o. Białka dalszą, tym razem niesformalizowaną akcję charytatywną. Z czasem tajna policja polityczna objęła poznańskich społeczników inwigilacją. Komunistyczne państwo dostrzegło w ich oddolnej inicjatywie społecznej formę kontestacji zagrażającej porządkowi ustrojowemu PRL. Przywołane działania aparatu policyjnego nieprzypadkowo zbiegły się w czasie z odchodzeniem ekipy I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki od wyłącznie deklaratywnej – jak się okazało – demokratyzacji i w 1959 r. doprowadziły do aresztowań; w ich wyniku zorganizowana w środowisku poznańskim pomoc ofiarom systemu komunistycznego ostatecznie ustała. W podobnej postaci odrodziła się w PRL dopiero dwadzieścia lat później, wraz z powstaniem Komitetu Obrony Robotników
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 80-121
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Functioning of the Security Service in Starachowice in Regards to the Roman Catholic Church from 1945-1956 (the creation and the structure of the office, officers, agency)
Działania PUBP w Starachowicach wobec Kościoła rzymskokatolickiego w latach 1945-1956 (Utworzenie i struktura urzędu, funkcjonariusze, agentura)
Autorzy:
Słodkowski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560603.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
Strachowice
security forces
communist repression
Department of Security Services
Stalinist period.
Starachowice
bezpieka
represje komunistyczne
Urząd Bezpieczeństwa
okres stalinowski.
Opis:
This article is the first part of a work discussing the functioning of the security service in Starachowice against the Roman Catholic Church during the years 1945-1956. It shows the creation and structure of the District Security Office in Starachowice, along with a brief description of the area in which it functioned. The author also focused on the presentation of executives and employees in the unit mentioned above. Recruitment by the Staracho-wicka secret police and its business operation against the Roman Catholic Church are also described.
Artykuł jest pierwszą częścią pracy omawiającej działania Aparatu Bezpieczeństwa w Starachowicach wobec Kościoła rzymskokatolickiego w latach 1945-1956. Ukazuje on utworzenie i strukturę Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Starachowicach wraz z krótką charakterystyką terenu, na którym funkcjonował. Autor skupił się również na prezentacji kadry kierowniczej i zatrudnionych we wspominanej jednostce. W artykule podkreślono rolę tych funkcjonariuszy, którzy zajmowali się zwalczaniem i inwigilacją duchowieństwa oraz ludzi wierzących. Opisano również agenturę zwerbowaną przez starachowicką bezpiekę i jej działalność wymierzoną przeciwko Kościołowi rzymskokatolickiemu.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2016, 23; 73-100
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie Powstańcze Siły Zbrojne – geneza powstania i charakterystyka organizacji
Autorzy:
Machniak, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011131.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
movement folk
communist organization
aparat repression
conspiration
Opis:
Polish Insurgent Forces was anticommunist conspiracy organization. It was founded by Roman Kisiel – former peasant activist. The purpose of the organization were fight with communist government and takeover of authority in case of another world war. Because of fast work out in detail of the organization by communist Secret Political Police it acted very short time – only beginning of the fifties XX century. Organization acted in Rzeszowskie Voivodeship and backup mainly on former peasant activits. Its possible development in Poland was impossible because of destroying the organization in 1952.
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2015, 20; 5-20
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedszkola i ochronki zakonne w świetle polskiego prawa oświatowego w latach 1945-1961
Kindergartens and nurseries in the light of education law in Poland between 1945 and 1961
Autorzy:
Wiśniewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043880.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
przedszkola
ochronki
wychowanie przedszkolne
polska rzeczpospolita ludowa
żeńskie zgromadzenia zakonne
prawo oświatowe
reżim komunistyczny
ograniczenia wolności religijne w PRL
zgromadzenia zakonne w PRL
Ministerstwo Oświaty
kindergartens
nurseries
pre-school education
female religious congregations
education law
anti-religious activities
communist regime
repression against religious orders
Polish People's Rebuplic
the Ministry of Education
Opis:
Władze komunistyczne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dążyły do laicyzacji systemu oświaty i wychowania, począwszy od najniższego poziomu edukacyjnego, jakim były przedszkola. W ramach antykościelnej i antyzakonnej polityki wyznaniowej państwa, placówki wychowania przedszkolnego prowadzone przez żeńskie zgromadzenia zakonne poddane zostały procesowi stopniowej likwidacji w pierwszych dwóch powojennych dekadach. Ograniczanie niezależnych od panującej ideologii podmiotów, biorących dotąd udział w tworzeniu sieci placówek wychowania przedszkolnego, skutkowało w warunkach niedemokratycznego, totalitarnego systemu politycznego, narzuceniem monopolu państwa na organizowanie, prowadzenie i nadzór nad placówkami wychowania przedszkolnego, co sprzyjać miało skuteczniejszej indoktrynacji wychowanków. Jednym z instrumentów realizacji wytyczonego celu stało się prawo oświatowe. Choć do 1961 r. oficjalnie obowiązywały przedwojenne ustawy oświatowe z 1932 r., w praktyce już w latach czterdziestych rozpoczęło się eliminowanie zgromadzeń zakonnych z obszaru wychowania dziecka w wieku przedszkolnym. Zjawiska tego nie powstrzymały protesty przełożonych zakonnych i hierarchii Kościoła, powołujące się na ratyfikowaną przez rząd PRL międzynarodową konwencję w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty, w myśl której, oprócz państwowych przedszkoli działać mogły również „inne”, niepaństwowe placówki oświatowo-wychowawcze. Pomimo braku przeszkód prawnych, zgromadzenia zakonne nie mogły reaktywować działalności w zakresie prowadzenia placówek wychowania przedszkolnego.
Polish communist authorities of the People's Republic sought to secularization of education system, starting from the lowest level of education, namely kindergartens. As part of the anti-Church state religious policy, kindergartens run by female religious congregations were gradually eliminated in the first two postwar decades. Restricting independent of the ruling ideology entities that had been contributing up to that moment to preschool education institutions, resulted, in an undemocratic, totalitarian political system, in the monopoly of the state on organizing, conducting and supervising the institutions of preschool education, which would encourage more effective indoctrination of pupils. The education law became one of the instruments to implement the objective. Although until 1961 a pre-war educational Act of 1932 officially was still in force, in practice since the forties the state began to move religious congregations away from responsibility of raising a child of a preschool age. This phenomenon was not stopped by protests of superiors from religious congregation and hierarchy of the Church who claimed that the Polish government ratified international convention against discrimination in education, according to which, apart from state-run kindergartens there could also be “other” non-state educational institutions. Despite the absence of legal obstacles, religious congregations could not revive the business of conducting pre-school education.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2015, 18; 311-333
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies