- Tytuł:
-
Struktury referujące z wyrazami pan/pani w polskojęzycznej prasie na Ukrainie: grzeczność czy niegrzeczność?
Referential structures with words pan/pani in the Polish language press in Ukraine: politeness or impoliteness - Autorzy:
- Krawczuk, Ałła
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/47224584.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- Tematy:
-
grzeczność językowa
język polski na Ukrainie
polszczyzna prasowa
honoryfikatywność
deprecjonowanie
zakłócenie komunikacyjne
linguistic politeness
the Polish language in Ukraine
the press Polish language
honorification
deprecation
communicative misunderstanding - Opis:
-
W artykule analizuje się konstrukcje referujące (nieadresatywne), w których występują wyrazy pan lub pani jako – teoretycznie rzecz ujmując – analityczne wykładniki honoryfikatywności rzeczownika, typu pan prezes, pan (Zbigniew) Gołąb. Różne warianty strukturalne tych konstrukcji stanowią wyraźną cechę tekstów informacyjnych prasy polskojęzycznej ukazującej się obecnie na Ukrainie, np.: Ambasador RP na Ukrainie pan Jacek Kluczkowski; Pan Mieczysław Maciejak, przewodniczący Stowarzyszenia; Pan Konsul Generalny Wojciech Gałązka; Pan Janik – Konsul Generalny RP w Łucku; Pan Ambasador; Pan Tomasz Janik; Pani Tymoszenko; Pani Julia. W tekstach narracyjnych polszczyzny ogólnej wyrazy pan / pani w podobnych strukturach są zbędne, a czasami bywają wręcz wyzyskiwane w tzw. schematach pozbawienia tytułu wprowadzających deprecjację (np. Nowy minister zdrowia, pan Arłukowicz, wie, jak uzdrowić [...]). Badania wykazują, że w prasowym dyskursie polonijnym – w odróżnieniu od ogólnopolskiego – konstrukcje referujące z wyrazami pan / pani pełnią inne funkcje: potęgowanie grzeczności przejawiające się w zwiększeniu szacunku wobec nazywanej osoby; wprowadzanie do przestrzeni komunikacyjnej osobliwej atmosfery „polskości”; tworzenie iluzji obecności desygnatu w sytuacji komunikacyjnej powodujące swoistą hybrydyzację gatunku prasowego. Jednakże precyzyjne określenie funkcji analizowanych struktur w prasie polonijnej nie zawsze jest możliwe, częste są bowiem niekonsekwencje w wyrażaniu „lokalnej nadgrzeczności”. Stosowność tych swoistych struktur grzecznościowcyh może także być wątpliwa, jeśli w roli odbiorcy komunikatu wystąpi rodzimy użytkownik polszczyzny w kraju. Zatem „zderzenie” dyskursów prasy ogólnopolskiej i mniejszościowej pod względem
analizowanego aspektu etykiety językowej może skutkować zakłóceniami komunikacyjnymi, niezamierzonymi ze strony nadawcy reprezentującego środowisko polskie na Ukrainie.
The author of the article analyses the referential structures (which are not used as forms of address), including words pan or pani as (from the theoretical point of view) analytical forms of noun honorification (as pan prezes, pan [Zbigniew] Gołąb). Different structural variants of these constructions are characteristic of information texts in the Polish language press, which comes out nowadays in Ukraine, for example: Ambasador RP na Ukrainie pan Jacek Kluczkowski; Pan Mieczysław Maciejak, przewodniczący Stowarzyszenia; Pan Konsul Generalny Wojciech Gałązka; Pan Janik – Konsul Generalny RP w Łucku; Pan Ambasador; Pan Tomasz Janik; Pani Tymoszenko; Pani Julia. In the Polish narrative texts words pan / pani in similar structures are unnecessary and sometimes even occur in so-called schemes of title depriving in the meaning of deprecation (for example: Nowy minister zdrowia, pan Arłukowicz, wie, jak uzdrowić [...]). The research shows that in the Polish community press discourse, which is distinct from the Polish nationwide discourse, referential constructions with words pan / pani are used in other functions: heightening of politeness manifested in the increased respect for the mentioned person; introduction of peculiar atmosphere of “polishness” to the communication area; creation of the illusion of the presence of the designatum in the communicative situation causing specific hybridization of the press genre. However, the precise definition of the functions of the structures in the Polish community press is not always possible because of the frequent inconsistencies in the “local overpoliteness” expression. The relevance of these specific polite structures may also be questionable if in the role of the recipient of a message is native Polish language speaker from Poland. Therefore, the “clash” of Polish nationwide and minority press discourses as regards the analyzed aspect of the linguistic etiquette may lead communicative misunderstanding, which are unintended by the sender, who represents the Polish community in Ukraine. - Źródło:
-
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2013, 20; 119-130
0860-6587
2449-6839 - Pojawia się w:
- Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł