Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "cognitive sciences" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-17 z 17
    Tytuł:
    Religia w perspektywie ewolucjonistycznej, ze szczególnym uwzględnieniem jej funkcji socjalizacyjnej
    Autorzy:
    Kowalczyk-Purol, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/429243.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    religion
    evolution
    sociobiology
    memetics
    cognitive sciences
    Opis:
    This paper gives an overview of the potential integrative function of religion from the evolutionary standpoint. In order to fulfill those aims, the work first addresses the characterization of the use of an evolutionary paradigm for the study of religion. In this section, the most prominent evolutionary hypotheses of religion are discussed: the sociobiological view, memetic approach and cognitive perspective. Subsequently, the article also introduces several conceptual difficulties of the whole program of Darwinian religious study. In the final part of the paper, a couple of the most important religious mechanisms of social integration are shown.
    Źródło:
    Semina Scientiarum; 2014, 13
    1644-3365
    Pojawia się w:
    Semina Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Approaching Subjectivity. On “The Dispute About Subjectivity: Interdisciplinary Perspective”
    Wspólnie ku podmiotowości. Wokół książki Spór o podmiotowość – perspektywa interdyscyplinarna
    Autorzy:
    Napiwodzka, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/781432.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    subjectivity
    cognitive sciences
    phenomenology
    human enhancement
    interdisciplinarity
    transhumanism
    Opis:
    The review paper revisits the problem of subjectivity with particular focus on the latest research in this field presented in The Dispute about Subjectivity – an Interdisciplinary Perspective, edited by Adriana Warmbier (2016). I pay special attention to the interdisciplinary perspective of the analyzed issues of subjectivity as a research object in humanities (philosophy, psychology, anthropology) and cognitive sciences.
    Źródło:
    Ethics in Progress; 2017, 8, 2; 123-131
    2084-9257
    Pojawia się w:
    Ethics in Progress
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Karol Wojtyla’s Conception of Personhood from the Perspective of Cognitive Sciences
    Autorzy:
    Wojewoda, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1622359.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-23
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Karol Wojtyla
    person
    human nature
    free will
    cognitive sciences
    Opis:
    We use the term “person” when we want to point out that human existence is unrepeatable and unique. The assumption that man is a person constitutes a basis for the belief in the dignity, efficacy, and responsibility of the human individual. Karol Wojtyla built his conception of the person in the context of theological and philosophical discussions. Even though Wojtyła’s conception has been given a great deal of scholarly attention, it is worthwhile to juxtapose it with contemporary anthropological theories that derive from cognitive sciences. Cognitivists usually base their theories on biological and sociological premises. Some conclusions arrived at in the area of the cognitive sciences lead to mind-brain reductionism, a theory in which the human being is regarded as a body endowed with the function of the brain and as an entity whose individual traits are shaped by its social and cultural environment. This position undermines the ideas of free will and the substantial singularity of the human person. However, debates with this position have worked out a non-reductionist alternative, a theory known as emergentism. This theory treats the human mind as a distinct faculty, one which emerges as a phase in the brain’s development. Emergentists base their reasoning on the assumptions that the body is a unity and that the mind is not identical with it. It is my belief that emergentism can be fruitfully applied to the dynamic understanding of the person put forward by Wojtyła in the middle of the 20th century.
    Źródło:
    Philosophy and Canon Law; 2021, 7, 1; 1-17
    2450-4955
    2451-2141
    Pojawia się w:
    Philosophy and Canon Law
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procesy poznawcze w zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych – prawdziwe wyzwanie dla nauk kognitywnych
    Research on Cognitive Processes in Obsessive-compulsive Disorder – An Outline of Issues
    Autorzy:
    Mrozowicz, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/637865.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    obsessive-compulsive disorder
    psychiatry
    clinical psychology
    cognitive sciences
    cognitive processes
    therapeutic techniques
    Opis:
    The aim of this article is to discuss possible directions of interdisciplinary studies on obsessive-compulsive disorder. It is proposed that while examining the cognitive basis of the disorder one’s beliefs about the way cognitive processes work and the actual functioning of these processes should be taken into consideration, with executive functions in particular. Interdisciplinary studies combining psychiatry, clinical psychology and cognitive sciences may not only improve the understanding of the nature of cognitive processes, but also provide important data on how they are associated with specific symptoms of mental disorders. From a broader perspective such an approach may be potentially useful in developing new therapeutic techniques.
    Źródło:
    Rocznik Kognitywistyczny; 2011, 5; 137-143
    1689-927X
    Pojawia się w:
    Rocznik Kognitywistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Kto jest kontrolerem?” Problem podmiotu i świadomego „ja” we współczesnej psychologii kognitywnej
    “Who is the controller?” Agent, consciousness and “self” in light of contemporary cognitive psychology
    Autorzy:
    Trzópek, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2128549.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    cognitive sciences
    agent
    will
    agency
    consciousness
    automatic processes
    implicit cognition
    apparent mental control
    cognitive unconsciousness
    Opis:
    Podejmowanie przez psychologię kognitywną (cognitive sciences i nauki pokrewne: social cognition, cognitive neuroscience, social neuroscience itp.) problematyki związanej z takimi kategoriami, jak: świadomość, ,ja” czy podmiot stanowi - po latach nieobecności - swoiste novum. Na tym tle wyłania się specyficzny sposób widzenia osoby i natury jej działania. Jego istotną cechą staje się podważenie potocznych wyobrażeń na temat funkcjonowania człowieka jako świadomego podmiotu, kierującego własnymi działaniami zgodnie ze swoimi świadomymi planami, intencjami czy wolą: wzrastająca liczba badań wskazuje, że procesy odpowiedzialne za ludzkie zachowanie w znacznej mierze przebiegają w sposób subświadomy i automatyczny, a to, co sobie uświadamiamy, to jedynie efekty ich działania. W artykule przedstawione zostaną empiryczne argumenty (zwłaszcza z obszaru społecznej psychologii poznawczej oraz badań neurobiologicznych) przemawiające za tą właśnie tezą. Uzmysłowienie sobie roli tzw. poznawczej nieświadomości prowadzi zarazem badaczy do szeregu pytań. Ważniejsze z nich dotyczą tego: kto (jeśli nie podmiot utożsamiany ze świadomym „ja”) kieruje zachowaniem i sprawuje nad nim kontrolę?, a także tego: jaka jest rola świadomości, ,ja” i doświadczenia bycia podmiotem? Sytuacja ta skłania również do zadania pytania bardziej podstawowego: czy naukom szczegółowym dostępna jest kategoria „podmiotu jako takiego”?
    Categories such as: “consciousness”, “self’, “agent” - after decades of absence - regain recognition as a specific novelty in the field of cognitive psychology (cognitive sciences and related disciplines: social cognition, cognitive neuroscience, social neuroscience, etc.). In this context, a particular approach towards the person and the nature of his/her actions emerges. The main mark of this approach seems to undermine our commonsense convictions on the man’s functioning as a conscious agent who controls the course of his actions according to his conscious plans, intentions or will: an increasing amount of evidence indicates that complex processes responsible for human behavior do not require awareness; an important class of these unconscious processes is automatic: we are only aware of some of their effects. The text provides a number of empirically grounded arguments (advanced especially in the field of social cognition and neuroscience) in favor of the thesis mentioned above. Some evidence confirms a significant role of so called “cognitive unconsciousness” in various complex mental processes, although this raises some questions. Just to name some of the key difficulties: Who (if not the conscious "I”) is the controller of one S own behavior and who guides it? What do we need consciousness for? What is the role of human sense of agency and a subjective experience of the will? And finally, to bring forward the fundamental one: can a scientific theory deal with the category of an ‘agent as such ’?
    Źródło:
    Roczniki Psychologiczne; 2010, 13, 1; 129-154
    1507-7888
    Pojawia się w:
    Roczniki Psychologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadomość a problem redukcji
    Consciousness and the problem of reduction
    Autorzy:
    Żegleń, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015955.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia umysłu
    nauki kognitywne
    świadomość
    naturalizm
    redukcja
    philosophy of the mind
    cognitive sciences
    consciousness
    naturalism
    reduction
    Opis:
    The author discusses the question of reduction of consciousness. At the beginning she declares her externalistic and realistic position. Her externalism is seen through the nature of human action which demands both, intentionality and consciousness. But her argumentation against reduction of consciousness is made from an internalistic (not externalistic) point of view, and is supported by some results given by certain cognitive neuroscientists, like Susan Greenfield, for instance. In line with those neuroscientists she argues that consciousness (consisted in conscious states) is characterized by such features (like: spatial multiplicity, modality, single temporality) which in spite of their neuronal realizability, are not reducible. Another specific feature of consciousness (especially emphasized in philosophy by Kant and Husserl) is its ability to synthesize. In her consideration, the question of synthesis (contrary to Stanisław Judycki who used it in his argument against naturalistic conceptions of the mind) remains open. To conclude, she defends a many-dimensional strategy of research and thinks that despite the continuity between the account of the mind and the natural world, there is a place for nonnaturalized epistemology in which our rich mental life can be also viewed in certain autonomy.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 597-616
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Artysta jako nieświadomy neurobiolog. Filmoznawczo-neurokognitywistyczna analiza myśli Hugo Münsterberga i Lwa Kuleszowa
    Autorzy:
    Przybysz, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/923253.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Kuleszow
    Münsterberg
    film
    art
    brain
    mind
    artist
    creativity
    inspiration
    cognitive science
    neurobiology
    Kuleszow effect
    editing
    scientific experiments
    perception
    consciousness
    attention
    cognitive sciences
    nauroscience
    Opis:
    The history and theory of art have often shown, before the era of neurobiology, cognitive psychology and cognitive science, that great artists are unconscious neurobiologists, activating with their art the areas of the brain of recipients that cause aesthetic experience, and using in their works the principles of perception or optical illusions, unknown to ordinary mortals, and sometimes also to creators at the level of consciousness. The following considerations are intended to approximate and, to some extent, to rehabilitate and save film creators and theoreticians who are being forgotten, the ones who, long before the discoveries of the cognitive sciences, considered theoretically and carried out empirical experiments aimed at showing and explaining the mysteries of human perception and the influence of the film on the viewer. I will present the profiles of the two pioneers of pre-cognitive thought on the basis of film studies: Hugo Münsterberg and Lew Kuleszow. I will show that half a century before neuroscientific research, they dealt with the cognitive processes of human cognition. I will present the contemporary state of cognitive sciences to illustrate the pioneering and legitimacy of visions, intuitions and achievements of the above creators, who are underestimated and forgotten by time and the achievements of “cold” science, although neuroesthetics researchers who have been involved in the problem of perception of works of art and rehabilitation of the merits of the past in the area of neuroscience for some time cannot be denied their achievements. Ignoring their contribution and achievements in the science of cognition, especially as to this day they are continued in research laboratories, in my subjective opinion, equals the potential underestimation of Leonardo da Vinci’s contribution to medical science or Darwin’s to research emotions.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2019, 25, 34; 137-147
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komu i po co potrzebna jest dziś filozofia przyrody?
    Autorzy:
    Piątek, Zdzisława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013883.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia przyrody
    nauki kognitywne
    wiedza niedyskursywna
    natura umysłów
    philosophy of nature
    cognitive sciences
    non-discursive knowledge
    nature of minds
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 434-437
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teoria integracji pojęciowej jako narzędzie badania twórczości Joanny Bator
    Joanna Bator’s (Novelistic) Fiction / Works in the Light of the Theory of Conceptual Integration / Blending
    Autorzy:
    Siniarska-Tuszyńska, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/578991.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    conceptual intergration in Polish literature, blends in Joanna’s Bator novels, relationship between creative writing and the conceptual integration, creative writing in cognitive sciences
    Opis:
    The theory of conceptual integration / blending is a methodology that enables decoding of complex semantic structures. It not only allows to correctly read hidden meanings of polysemantic concepts, but also to analyse how these structures were created. The concept of blending is useful not only for researchers (especially in the interpretation of numerous cultural texts), but also for authors at the stage of creating their works. An appropriate process of blending guarantees the creation of new, original qualities resulting from a combination of several conceptual structures into one and it also enables the expression of ideas difficult to articulate. The examples of such multidimensional concepts can be found in the novels of Joanna Bator (the laureate of Nike Award in 2013), who (being a cultural expert and anthropologist) tackles in her works various philosophical or sociological issues. She presents her critical observations as specific - metaphorical, metonymic, symbolic and blended - images. This article provides several such examples in order to present how creating and reading blends is connected with “watching” and creative writing as well as sensual and rational exploration of things/meanings in culture.
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2019, 62, 4; 83-99
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poskromić przyszłość? Myśli, marzenia i wyobraźnia w książce „Los indomables pensamientos del señor O” Amali Boselli i Vero Gatti
    Autorzy:
    Stępień, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/694937.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    argentyńska literatura dziecięca
    orientacja temporalna
    Poulet
    Rousseau
    obraz mentalny
    marzenie dzienne
    nauki kognitywne
    Argentine children’s literature
    future orientation
    mental imagery
    daydreaming
    cognitive sciences
    Opis:
    The paper focuses on the Argentine picture book for children by Amalia Boselli and Vero Gatti titled Los indomables pensamientos del Señor O from 2013. It is suggested to analyze the text with respect to Rousseau’s philosophical reflections on time and dreaming as seen by Poulet, and on the basis of the future orientation paradigm and the concept of daydreaming studied from the psychological perspective. The research revolves around the relationship between the main character’s mental imagery and his perception of the future, with regards to actions he undertakes. Over time, Mr. O’s thinking process becomes dominated by the anticipatory imagination which deprives him of boundless creativity experienced in childhood. Eventually the protagonist’s journey ends with the triumph of creative imagination. It is through numerous references to the emotionality and sensuality - present at both verbal and visual levels - that the text by Boselli and Gatti intensifies a singular reading experience. Thus, despite several simplifications and generalizations, it opens up to the individualized (child and adult) reader response.
    Praca poświęcona jest analizie argentyńskiej książki obrazkowej dla dzieci Amalii Boselli i Vero Gatti pt. „Los indomables pensamientos del Señor O„ („Nieposkromione myśli Pana O”) z 2013 roku. Proponuje się odczytanie historii tytułowego bohatera w odniesieniu do refleksji filozoficznych Rousseau na temat czasu i marzenia w interpretacji Pouleta, a także w oparciu o paradygmat orientacji temporalnej i wizję marzenia dziennego z perspektywy psychologicznej. Artykuł bada związek między obrazami mentalnymi głównego bohatera a jego postrzeganiem przyszłości i podejmowanymi działaniami. W miarę upływu czasu w procesie myślenia Pana O dominować zaczyna wyobraźnia antycypacyjna, przesłaniająca mu potencję nieograniczonej kreatywności z czasów dzieciństwa. Celem podróży postaci jest zwycięstwo wyobraźni twórczej. To poprzez liczne odwołania do emocjonalności i zmysłowości – zarówno w warstwie werbalnej jak i wizualnej – tekst Boselli i Gatti intensyfikuje towarzyszące każdej lekturze sensualne czytelniczego doświadczenie. Tym samym, pomimo obecnych w opowieści uproszczeń i generalizacji, otwiera się na zindywidualizowany odbiór, dziecięcy czy dorosły.
    Źródło:
    Literatura Ludowa; 2019, 63, 2
    2544-2872
    0024-4708
    Pojawia się w:
    Literatura Ludowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucyjna teoria poznania a kognitywistyka
    Evolutionary Epistemology and Cognitive Sciences
    Autorzy:
    Pleszczyński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013416.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    teoria poznania
    epistemologia ewolucyjna
    ewolucyjna teoria poznania
    kognitywistyka
    reprezentacje
    obrazy świata
    epistemology
    evolutionary epistemology
    Cognitive Sciences
    representations
    picture of the world
    view of the world
    Opis:
    In this article I am dealing mainly with the following notions: “perception apparatus” (Weltbildapparat), “view of the world” (Weltbild, picture of the world) and “representation”. The first and the second ones belong to the basic notions in the vocabulary of K. Lorenz’s evolutionary epistemology, the third in cognitive sciences. I seek to demonstrate the relationships between them. This analysis is put in a broader context, indicating the relationships between expensively developing cognitive sciences and evolutionary epistemology (much less popular today). It is quite easy to determine what the perception apparatus is, however, it is harder to state what the view of the world, especially in its ontological aspect, is. Nevertheless, the view of the representation in the context of evolutionary epistemology points to the fact that this notion is still unclear and many representational features can be assigned to objects which, as it seems, are not representations according to cognitive sciences.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 175-197
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiana paradygmatu homo oeconomicus w naukach o zarządzaniu
    The change of homo oeconomicus paradigm in management sciences
    Autorzy:
    Wawrzyniak, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/589068.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Homo neuroeconomicus
    Homo oeconomicus
    Nauki o zarządzaniu
    Neuronauka poznawcza
    Neurozarządzanie
    Cognitive
    Management sciences
    Neuromanagement
    Neuroscience
    Opis:
    Jednym z wielu paradygmatów, który uległ w ostatnich latach znaczącej zmianie, jest paradygmat człowieka racjonalnego (homo oeconomicus), który jest wspólny dla całego obszaru nauk ekonomicznych. W ich obrębie nauki o zarządzaniu najwcześniej przyjęły paradygmat o wpływie kognitywności oraz emocjonalności człowieka na jego ekonomiczne zachowanie i decyzje. Celem artykułu jest zaprezentowanie ewolucji tego paradygmatu od homo oeconomicusa do homo neuroeconomicusa.
    One of many paradigms, that have been changed in recent years, is the economic man (homo oeconomicus) paradigm, which is common for the whole area of economic sciences. In their range, management sciences as the first adopted the paradigm about the influence of human cognition and emotionality on economic behaviour and decisions. The article discusses the concept of the homo oeconomicus in economics and management. The aim of the paper is to introduce the evolution of this paradigm from the homo oeconomicus to the homo neuroeconomicus.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2015, 233; 46-55
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transhumanizm, cognitive science i wyzwania dla nauk społecznych
    Transhumanism, Cognitive Science and Challenges for Social Sciences
    Autorzy:
    Bobryk, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427839.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    kognitywistyka
    intencjonalność
    nauki społeczne
    teoria działania
    transhumanizm
    cognitive science
    intentionality
    social sciences
    theory of action
    transhumanism
    Opis:
    W pierwszej części tekstu ruch „transhumanistyczny” pokazany jest jako następstwo nierozwiązanych problemów współczesnej kognitywistyki (cognitive science). Część druga jest próbą odpowiedzi na pytanie: Czy współczesne nauki społeczne są w stanie sprostać wyzwaniom, jakie stawia przed nimi rozwój technologii informatycznej i jej rosnący wpływ na jednostki i relacje społeczne. Całość jest przedstawiona z użyciem aparatury pojęciowej teorii czynności wypracowanej przede wszystkim w szkole lwowsko-warszawskiej.
    The first part of the paper presents the transhumanistic philosophy as a result of unsolved problems of cognitive science. The second part of the paper considers the issue of whether current social and behavioral sciences are in a position to cope with the challenges, which are placed before them by the development of current electronic technology. The theory of intentionality (Franz Brentano, John Searle) together with the theory of human actions and products (Kazimierz Twardowski – Lvov-Warsaw School) provide the conceptual framework of the undertaken analysis.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2014, 3(214); 9-27
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Natural Sciences and/in Moral Theology: The Case of Free Will
    Nauki przyrodnicze wobec/w teologii moralnej: kwestia wolnej woli
    Autorzy:
    Jarmużewski, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158270.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-28
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wolna wola
    naui przyrodnicze
    neuronauki
    kognitywistyka
    teologia moralna
    etyka cnoty
    metodologia teologiczna
    free will
    natural sciences
    cognitive neuroscience
    moral theology
    virtue ethics
    theological methodology
    Opis:
    The issue of free will, supporting moral responsibility in various accounts of Catholic moral theology, is in a particular way situated at the crossroads of theological and non-theological disciplines. Because of its connection to philosophy, as well as to natural and empirical sciences, the topic enjoys growing interdisciplinary attention. Early studies in cognitive neuroscience of volition, inspired by the experiment of Libet (1983), suggest that free will is an illusion because our conscious intentions do not cause corresponding actions: these are initiated earlier by the unconscious brain processes. While this seems to conflict with fundamental anthropological and ethical assumptions, a closer look renders such a worry immature. The more traditional, pre-modern notion of what willing, intending and choosing actually means – and how does it relate to us having free will or not – proves largely intact by the Libet-style argumentation. At the same time, new developments within a multidisciplinary science of volition highlight several aspects of freedom and agency that could be central to the way humans produce actions and control their lives. Implications from these studies might provoke some reformulations on the side of theological ethics. They might also set forth some particular schools and traditions, such as Christian virtue ethics, as theologically preferable. All this on the condition that a kind of knowledge coming from natural sciences – which often already contains a measure of (theological) interpretation– can be seen as both relevant and integrable in theological methodology and insight. Anthropological and ethical realms strike as particularly suitable for such integration: the essential embodiment of personal agency definitely deserves more attention, also for clarifying its free and indeed moral predicate.
    Pojęcie wolnej woli, wspierające odpowiedzialność moralną w różnych ujęciach ka- tolickiej teologii moralnej, w szczególny sposób sytuuje się na skrzyżowaniu dyscyplin teologicznych i pozateologicznych. Wczesne badania nad wolą w neuronauce poznawczej, zainspirowane eksperymentem Libeta (1983), sugerują, że wolna wola jest iluzją, ponie- waż nasze świadome intencje nie powodują odpowiadających im działań: działanie te są inicjowane wcześniej przez nieświadome procesy mózgowe. Choć wydaje się to sprzeczne z podstawowymi założeniami antropologicznymi i etycznymi, bliższe przyjrzenie się tej tezie ukazuje, że jest ona niedojrzała. Jednocześnie nowe osiągnięcia multidyscyplinarnej nauki o woli zwracają uwagę na kilka aspektów wolności i sprawczości, które mogą mieć kluczowe znaczenie dla sposobu, w jaki ludzie podejmują działania i kontrolują swoje życie. Implikacje wynikające z tych badań mogą sprowokować pewne przeformułowania po stronie etyki teologicznej. Mogą też wskazać na niektóre szkoły i tradycje, takie jak chrześcijańska etyka cnót, jako teologicznie preferowane.
    Źródło:
    Studia Nauk Teologicznych PAN; 2022, 17; 93-111
    1896-3226
    2719-3101
    Pojawia się w:
    Studia Nauk Teologicznych PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tak zwana psychologia partycypacji kulturowej a badania kulturoznawcze
    The So-Called Psychology of Cultural Participation and Cultural Studies Research
    Autorzy:
    Urban, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807367.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-02
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    psychologia
    nauki o kulturze
    partycypacja w kulturze
    perspektywa poznawcza
    społeczno-regulacyjna koncepcja kultury
    psychology
    cultural sciences
    participation in culture
    cognitive perspective
    social-regulational concept of culture
    Opis:
    The main aim of this article is a draft of so-called psychology of cultural participation by Krystyna Zamiara, which is based on a sample of overcoming a cognitive perspective typical of psychological research participation of individuals in a culture and an extremely anti-individualistic, anti-psychologist perspective typical of cultural sciences, represented in this article by social-regulational concept of culture by Jerzy Kmita. As a result of overcoming limitations deriving from the two extreme points of view, would become possible to determine an area of effective cooperation between them in the research of cultural participation.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2013, 4, 4; 59-70
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A “Dark Night.” Extended Concepts in Homo Mysticus for Translational Sciences
    „Noc ciemna”. Koncepty poszerzone u Homo Mysticus w naukach translacyjnych
    Autorzy:
    Łukiewicz-Kostro, Renata
    Zieliński, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31231896.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Dunkle Nacht
    christlich-abendländische Mystik
    Translationswissenschaften
    digitale Geisteswissenschaften
    Grenzzustände
    kognitive Wissenschaften
    angewandte Linguistik
    Medizininformatik
    dark night
    West Christian mysticism
    translational sciences
    digital humanities
    borderline
    cognitive studies
    medical informatics
    noc ciemna
    mistycyzm zachodnio-chrześcijanski
    nauki translacyjne
    humanistyka cyfrowa
    stany graniczne
    nauki kognitywne
    językoznawstwo stosowane
    informatyka medyczna
    Opis:
    The paper aims to grasp a contemporary phenomenon known as depression from another, i.e. spiritual angle. The experience described by a Carmelite monk and  mystic John of the Cross as “dark night” requires  a new scientific panorama with reference to contemporary mental disorders. It constitutes a highly complex physical, mental and spiritual phenomenon. Therefore, it cannot be defined without in-depth, credible, responsible and well-justified interdisciplinary research. In this paper, we propose a new model of diagnosis, therapy and treatment of the “liminal spaces” states regarded as depression with the use of quantitative and qualitative mixed-methods and tools  in social sciences and humanities, including digital humanities and applied linguistics. Further research may and should lead to a common model developed also with  medical scientists. We also see a great and very promising potential of our model developed together with the achievements of medical informatics, narrative and translational medicine and translational sciences in general.
    In diesem Artikel soll das zeitgenössische Phänomen der Depression aus einer etwas anderen, spirituellen Perspektive betrachtet werden. Die Erfahrung, die der Karmelitermystiker Johannes vom Kreuz als "dunkle Nacht" beschreibt, erfordert eine neue Sichtweise auf psychische Störungen. Es handelt sich um ein äußerst komplexes, psycho-physisch-spirituelles Phänomen. Es lässt sich ohne eingehende, verantwortungsvolle und interdisziplinäre wissenschaftliche Forschung nicht klar definieren. In diesem Artikel stellen wir unseren Vorentwurf für ein neues Modell zur Diagnose, Behandlung und Heilung der als Depression bezeichneten Zustände vor, das auf qualitativer und quantitativer Forschung unter Anwendung methodologischer Wissenschaften und Instrumente aus den Sozial- und Geisteswissenschaften mit besonderem Schwerpunkt auf der angewandten Linguistik beruht. Weitere Forschungen können und sollten zu einem gemeinsamen Modell führen, das auch mit Wissenschaftlern aus dem Bereich der Medizin und den breit aufgefassten kognitiven Wissenschaften entwickelt wird. Wir sehen auch ein großes Potenzial für unser Modell zusammen mit den Errungenschaften der Medizininformatik im Bereich der Translationalen Medizin.
    Artykuł ma na celu spojrzenie na współczesne zjawisko określane mianem depresji z nieco innej, duchowej perspektywy. Doświadczenie określane przez karmelitańskiego mistyka św. Jana od Krzyża mianem "nocy ciemnej" wymaga nowego oglądu w odniesieniu do zaburzeń psychicznych. Jest to zjawisko niezwykle złożone, psycho-fizyczno-duchowe. Nie można go jasno zdefiniować bez dogłębnych, odpowiedzialnych i interdyscyplinarnych badań naukowych. W niniejszym artykule przedstawiamy naszą wstępną propozycję nowego modelu diagnozowania, terapii i leczenia stanów określanych jako depresja przy zastosowaniu badań jakościowych i ilościowych z zastosowaniem nauk metod i narzędzi nauk społecznych i humanistycznych ze szczególnym uwzględnieniem jezykoznawstwa stosowanego. Dalsze badania mogą i powinny doprowadzić do wspólnego modelu opracowanego też z naukowcami z obszaru medycyny oraz szeroko pojętych nauk kognitywnych. Dostrzegamy też ogromny potencjał naszego modelu wraz ze zdobyczami  informatyki medycznej w obszarze medycyny translacyjnej.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2023, 35; 121-157
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chemia jest nauką interdyscyplinarną i ma ogromne znaczenie w wielu innych dziedzinach
    Chemistry is an interdisciplinary science and is very important for many other disciplines
    Autorzy:
    Taniewski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1221496.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
    Tematy:
    rozwój współczesnej chemii
    cechy współczesnej chemii
    nauki chemiczne multidyscyplinarne
    misja chemii
    technologie chemiczne proekologiczne zrównoważone
    bariery rozwojowe
    chemofobia
    chemia a globalne zagrożenia
    przyszłość chemii
    features of contemporary chemistry
    multidisciplinary chemical sciences
    civilisation mission of chemistry
    cognitive mission of chemistry
    chemistry as the central science
    environment-friendly sustainable chemical technologies
    growth barriers
    chemistryphobia
    interdisciplinary chemistry
    chemistry threats
    future of chemistry
    Opis:
    Omówiono rozwój i cechy współczesnej chemii, a także jej poznawczą i cywilizacyjną misję. Zwrócono uwagę, że po erze rolniczej, przemysłowej i naukowo-technicznej, świat wkracza w Wiek Środowiska (a także informatyki), w którym cywilizacja podąży drogami opartymi nie tylko na potrzebie opanowywania przyrody, ale także umiejętności harmonijnego z nią współżycia. Będzie to okres realizacji tzw. proekologicznej strategii zrównoważonego trwałego rozwoju (sustainable development), w którym wprowadzane będą zrównoważone technologie podporządkowane pokonywaniu barier rozwojowych (materiałowej, surowcowej, ekologicznej). W odniesieniu do chemii identyfikowana jest dodatkowo bariera psychologiczna - objawy niechęci społecznej i strachu przed chemią. Wspomniano o działaniach branży chemicznej na rzecz samodoskonalenia poprzez inicjowanie i realizację wielu prośrodowiskowych programów. Omówiono pojęcie "interdyscyplinarna chemia" oraz rolę chemii w rozwiązywaniu globalnych problemów świata. Konstatując, że chemia w istocie współkształtuje przyszłość, Autor wyraża opinię, że w interesie ludzkości jest rozkwit i słoneczna przyszłość chemii.
    This paper presents the development and features of contemporary chemistry, its cognitive and civilisation mission. It was noted that after the eras of agriculture, industry, science and technology, the world entered the "Age of Environment" (also informatics), where civilisation is to follow not only the roads of harnessing the nature, but also those of harmonious coexistence with it. This age, therefore, should be a period of implementing the strategy of sustainable development, when sustainable technologies, aimed at overcoming growth barriers (material, energy and environmental barriers), will be introduced. In the case of chemistry, one more barrier has been identified: a psychological barrier - manifested by social aversion to and fear of chemistry. Mention is made of "self-improvement" activities of the chemical sector consisting in initiating and carrying out a number of environmental programmes. The concept of "interdisciplinary chemistry" is discussed along with the role of chemistry in solving global problems of the world. Concluding that chemistry does, in fact, shape the future, the author expresses the opinion that the growth and sunny future of chemistry is in the interest of humankind.
    Źródło:
    Chemik; 2010, 64, 5; 327-336
    0009-2886
    Pojawia się w:
    Chemik
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-17 z 17

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies