Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ciąża" wg kryterium: Temat


Tytuł:
“Conscious 9 Months”. Gestational Diabetes Mellitus Lifestyle Program Combining Regular Exercise and Nutritional Intervention: a Mixed-Method Case Report
"Świadome 9 miesięcy". Program stylu życia w cukrzycy ciążowej łączący regularne ćwiczenia i interwencję żywieniową: opis przypadku z zastosowaniem metody mieszanej
Autorzy:
Makaruk, Beata
Grantham, Weronika
Szeszko, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25761931.pdf
Data publikacji:
2023-12-19
Wydawca:
Akademia Bialska im. Jana Pawła II
Tematy:
gestational diabetes
maternal education
physical activity
diet
pregnancy
cukrzyca ciążowa
edukacja macierzyńska
aktywność fizyczna
dieta
ciąża
Opis:
Background. Gestational Diabetes Mellitus (GDM) is a glucose tolerance disorder posing health risks for both the mother and fetus. Lifestyle modifications are recommended to control glucose levels before pharmacotherapy. The aims of this study were 1) to examine the impact of combined GDM intervention on the glycemia levels and pregnancy outcomes in a woman with GDM; and 2) to explore what can help women adhere to the desired lifestyle changes recommended for GDM. Material and methods. This instrumental study uses a mixed-method approach, combining quantitative and qualitative methods. It focuses on a comprehensive lifestyle intervention, incorporating exercise, dietary protocol, maternal education, and support. One participant was enrolled, starting the intervention at the 24th week of pregnancy. Low glycemic index (<55%) and low glycemic load meals were recommended. Exercises were supervised and conducted regularly three times a week until delivery (48 sessions in total). Results. Glucose levels remained within normal range throughout the entire pregnancy, without the need for pharmacotherapy. The pregnancy resulted in a natural delivery of a healthy newborn with normal parameters. The participant completed the entire intervention, implementing the recommended lifestyle changes and avoiding complications associated with GDM. Conclusions. 1. Individualized and holistic care for women with GDM can help maintain normal glucose levels and increase the chances of positive pregnancy outcomes. 2. Key factors contributing to the success of the intervention were emotional support, education, and personalized care provided by specialists. 3. Implementing lifestyle changes during pregnancy may reduce the need for pharmacological interventions and complications related to GDM.
Wprowadzenie. Cukrzyca ciążowa (GDM) to zaburzenie tolerancji glukozy, które stwarza zagrożenie dla zdrowia matki i płodu. Zaleca się, aby kobiety wprowadzały modyfikacje stylu życia w celu kontrolowania poziomu glukozy zanim będzie potrzebna farmakoterapia. Celem pracy było zatem 1) zbadanie wpływu kompleksowej interwencji w stylu życia z GDM na poziom glikemii i wyniki ciąży u kobiety z GDM; oraz 2) zbadanie, co może pomóc kobietom w przestrzeganiu pożądanych zmian stylu życia zalecanych w GDM. Materiał i metody. W badaniu instrumentalnym wykorzystano podejście mieszane, łącząc metody ilościowe i jakościowe. Skoncentrowano się na kompleksowej interwencji w stylu życia dla ciężarnych z GDM, łączącej ćwiczenia fizyczne, interwencję żywieniową, edukację i wsparcie matki. Jako uczestniczkę przyjęto jedną kobietę. Interwencja rozpoczęła się w 24. tygodniu ciąży. Zalecano niski indeks glikemiczny (<55%) i posiłki o niskim ładunku glikemicznym. Ćwiczenia fizyczne odbywały się regularnie i były nadzorowane, trzy razy w tygodniu do momentu porodu (łącznie 48 sesji). Wyniki. Poziomy glukozy pozostały w normie przez całą ciążę, bez konieczności farmakoterapii. Ciąża zakończyła się porodem naturalnym zdrowego noworodka o prawidłowym parametrach. Uczestniczka zakończyła interwencję pomyślnie, wprowadzając rekomendowane zmiany w stylu życia i unikając powikłań związanych z GDM. Wnioski. 1. Zindywidualizowana i holistyczna opieka nad kobietą z GDM, może pomóc w utrzymaniu prawidłowych poziomów glukozy i pozytywnych wyników ciąży. 2. Czynnikami kluczowymi wpływającymi na sukces interwencji były wsparcie emocjonalne, edukacja i zindywidualizowana opieka specjalistów. 3. Wprowadzenie zmian w stylu życia podczas ciąży może przyczynić się do zmniejszenia konieczności interwencji farmakologicznych i powikłań związanych z cukrzycą ciążową.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2023, 17, 4; 349-367
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„W bólach będziesz rodziła” – Taddeo Alderotti, Aldobrandino ze Sieny, Michał Savonarola i inni o bezpłodności, ciąży i porodzie w średniowieczu
“With painful labor you will give birth to children” – Taddeo Alderotti, Aldobrandino of Siena, Michael Savonarola and Others on Infertility, Pregnancy, and Childbirth in the Middle Ages
„Unter Schmerzen sollst du gebären“ – Taddeo Alderotti, Aldobrandino von Siena, Michael Savonarola und andere über Unfruchtbarkeit, Schwangerschaft und Geburt im Mittelalter
Autorzy:
Głusiuk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27265672.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Unfruchtbarkeit
Schwangerschaft
Geburt
Mittelalter
bezpłodność
ciąża
poród
średniowiecze
nfertility
pregnancy
childbirth
the Middle Ages
Opis:
Zachowane do czasów współczesnych średniowieczne traktaty medyczne z reguły zawierają nieliczne informacje na tematy stricte ginekologiczno-położnicze, co pozwala sądzić, że ta tematyka nie do końca interesowała ówczesnych autorów. Rzadko powstawały wówczas oddzielne dzieła, które w jednym miejscu szczegółowo omawiały problematykę bezpłodności, ciąży czy porodu. W niniejszym artykule poddano analizie wybrane traktaty medyczne, których autorzy w więcej niż tylko w kilku zwięzłych zdaniach opisują wymienioną tematykę. Prace Rhazesa, Trotuli z Salerno, Konstantyna Afrykańczyka, Aldobrandina ze Sieny, Taddea Alderottiego, Gentile da Foligno czy Michała Savonaroli są cennym źródłem informacji, ponieważ ukazują stan ówczesnej wiedzy medycznej również m.in. w zakresie bezpłodności, ciąży i porodu. Jak wynika z analizy omawianych dzieł, niektóre z nich stanowią kompilację wcześniej powstałych prac, podczas gdy inne, mimo że zawierają liczne odniesienia do istniejących już traktatów, wnoszą wiele nowych spostrzeżeń, obserwacji i przemyśleń ich autorów.
Mittelalterliche medizinische Abhandlungen, die bis heute erhalten geblieben sind, bieten im Allgemeinen nur wenige Informationen zu rein gynäkologischen und geburtshilflichen Themen, was darauf schließen lässt, dass die Problematik für die damaligen Autoren von geringem Interesse war. Selten wurden damals separate Werke verfasst, die sich ausführlich mit Unfruchtbarkeit, Schwangerschaft oder Geburt befassten. Im Artikel werden ausgewählte medizinische Abhandlungen einer Analyse unterzogen, deren Autoren der oben angesprochenen Thematik mehr als nur ein paar knappe Sätze widmeten. Die Werke von Rhazes, Trotula von Salerno, Constantinus Africanus, Aldobrandino von Siena, Taddeo Alderotti, Gentile da Foligno bzw. Michael Savonarola sind wertvolle Informationsquellen, denn sie geben Aufschluss über den damaligen Stand des medizinischen Wissens, darunter über Unfruchtbarkeit, Schwangerschaft und Geburt. Wie aus der Analyse der betreffenden Werke hervorgeht, handelt es sich bei einigen von ihnen um Kompilationen früher entstandener Arbeiten, während andere, obwohl sie zahlreiche Verweise auf bereits existierende Abhandlungen enthalten, eine Menge an neuen Erkenntnissen, Beobachtungen und Überlegungen ihrer Autoren beisteuern.
The medieval medical treatises that have survived to the present day generally contain little information about topics that can be called strictly gynecological-obstetric, which causes us to believe that such topics were of no great interest to medieval authors. Rare are medieval works that exclusively and in detail treat of infertility, pregnancy, and childbirth. In her article, Anna Głusiuk examines selected medical treatises whose authors’ treatment of these subjects exceeds several brief sentences. The works of Rhazes, Trota of Salerno, Constantine the African, Aldebrandin of Siena, Taddeo Alderotti, Gentile da Foligno, and Michael Savonarola are invaluable sources of information in that they reveal the state of medical knowledge in the Middle Ages related to, among other topics, infertility, pregnancy, and childbirth. In her analysis, Głusiuk emphasizes that some of them are compilations of earlier works, while others, despite containing numerous references to existing treatises, bring in many new contributions of their authors in the forms of insights, observations, and reflections.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 77-97
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A case of COVID-19 in pregnancy complicated by fetal pleural effusion
Ciąża powikłana wysiękiem opłucnowym płodu u matki z COVID-19 – opis przypadku
Autorzy:
Filochowska, Natalia
Witek, Łukasz
Sławska, Helena
Olejek, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30147321.pdf
Data publikacji:
2024-04-16
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
SARS-CoV-2
COVID-19
fetal pleural effusion
hydrops fetalis
pregnancy
wysięk opłucnowy płodu
obrzęk płodu
ciąża
Opis:
Coronavirus disease 2019 (COVID-19) is caused by severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2), which can lead to severe respiratory failure, has become a real threat to pregnancy. Although vertical transmission of the virus through the placenta appears to be rare, there is increasing evidence that a SARS-CoV-2 infection may cause complications during pregnancy. We report a case of COVID-19 in a pregnancy complicated by fetal pleural effusion in the third trimester of pregnancy. To our knowledge, only 4 similar cases have been reported to date. A 29-year-old woman in the 37th week of pregnancy admitted to the department of pregnancy pathology due to right fetal pleural effusion. In the 34th week of pregnancy, the patient suffered from COVID-19 with symptoms of fever and general weakness. The infection was confirmed by reverse-transcription polymerase chain reaction (RT-PCR). At 38 weeks, vaginal delivery occurred. The male newborn with a 6/7/8 point Apgar score required continuous positive airway pressure (CPAP) breathing assistance and was transferred to the intensive care unit. The rapid antigen test was negative. The ultrasound showed collapse of the right lung compressed by fluid in the pleural cavity. Inflammation, congenital TORCH and group B Coxsackie virus infection, chromosomal disorders and anatomical defects were excluded. During hospitalization 850 ml of lymphatic fluid was drained. We suspect a possible causal relationship between non-immune fetal hydrops and coronavirus disease.
Choroba COVID-19 (coronavirus disease 2019), powodowana wirusem SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2), który może prowadzić do ciężkiej niewydolności oddechowej, stała się realnym zagrożeniem dla kobiet w ciąży. Mimo iż wertykalna transmisja wirusa przez łożysko wydaje się rzadka, istnieje coraz więcej dowodów na to, że zakażenie SARS-CoV-2 może być przyczyną powikłań w czasie ciąży. Opisany przypadek dotyczy ciąży powikłanej wysiękiem w prawej jamie opłucnej płodu po potwierdzeniu zakażenia SARS-CoV-2 u matki w III trymestrze ciąży. Według naszej wiedzy do tej pory opisano cztery podobne przypadki. Kobieta, 29-letnia, w 37 tygodniu ciąży, zgłosiła się do kliniki z powodu wysięku w prawej jamie opłucnowej u płodu. W 34 tygodniu ciąży pacjentka chorowała na COVID-19 z objawami ogólnego osłabienia i gorączką. Zakażenie SARS-CoV-2 potwierdzono testem PCR. W 38 tygodniu ciąży odbył się poród siłami natury. Noworodek płci męskiej, żywy, donoszony, z oceną w skali Apgar 6/7/8 pkt; zastosowano wspomaganie oddychania CPAP (continuous positive airway pressure). Ze względu na zaburzenia oddychania dziecko przekazano na oddział intensywnej terapii bezpośrednio po urodzeniu. Wynik testu antygenowego był ujemny. W badaniu ultrasonograficznym stwierdzono zapadnięcie się płuca prawego oraz obecność płynu w prawej jamie opłucnej. W dalszych etapach wykluczono stan zapalny, wrodzoną infekcję TORCH, zakażenie wirusem Coxsackie z grupy B, zaburzenia chromosomalne oraz wady anatomiczne. W trakcie hospitalizacji zastosowano drenaż jamy opłucnej, uzyskując łącznie 850 ml płynu limfatycznego. Podejrzewamy możliwy związek przyczynowy między nieimmunologicznym obrzękiem płodu a chorobą COVID-19.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2024, 78; 89-93
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A prospective longitudinal comparison of the sacral inclination angle in women between their early and advanced pregnancy and 6-month postpartum follow-up
Autorzy:
Opala-Berdzik, Agnieszka
Cieślińska-Świder, Joanna
Gnat, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/306934.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
ból lędźwiowo-miedniczny
BMI
ciążowy przyrost masy ciała
ciąża
sacral inclination
lumbopelvic pain
gestational weight gain
pregnancy
postpartum
Opis:
The impact of pregnancy on the anterior-posterior sacral orientation and its relation to lumbopelvic pain and weight gain has not been fully recognized. This longitudinal study aimed to compare the sacral inclination angle in women between their early and advanced pregnancy and at 6 months postpartum. The authors also searched for a correlation between the sacral inclination and lumbopelvic pain, BMI and change in body mass. Methods: Thirteen healthy women participated in the study. Data were collected at 8–16 and 35–38 weeks of gestation, and at 27–31.5 postpartum weeks. At each session, the women’s sacral inclination angles were measured using the Saunders digital inclinometer. Data were also collected on lumbopelvic pain, BMI and body mass gain/loss. Results: There was no effect of the evaluation period on the sacral inclination ( p > 0.05); however, various individual values of the sacral inclination in pregnancy and postpartum were noted. In advanced pregnancy, 61.5% of the women had recurrent pain in the lumbopelvic region. The sacral inclination did not correlate with the lumbopelvic pain, BMI and body mass change ( p > 0.05) in the pregnancy and postpartum periods. Conclusions: Advanced pregnancy did not influence sacral inclination. However, individuals varied in their responses. Therefore, we suggest that an individually-based physical therapy approach concerning proper posture during and after pregnancy should be emphasized. The sacral inclination had no impact on the occurrence of recurrent lumbopelvic pain. BMI and changes in body mass did not influence the sacral inclination in advanced pregnancy and at 6 months postpartum.
Źródło:
Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2019, 21, 3; 127-134
1509-409X
2450-6303
Pojawia się w:
Acta of Bioengineering and Biomechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Absencje chorobowe i premie a zasada równego wynagradzania kobiet i mężczyzn
Autorzy:
Urszula, Torbus,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903061.pdf
Data publikacji:
2019-06-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
remuneration
indirect discrimination
absence at work
pregnancy
sick leave
wynagrodzenie
dyskryminacja pośrednia
nieobecność w pracy
ciąża
opieka nad dzieckiem
Opis:
Labour law provisions provide employers with a far reaching autonomy in constructing pay systems, including additional remuneration components, such as bonuses and rewards. In consequence, it is possible to not to grant the bonuses or to lower their amount in case of employee’s absence at work due to an illness. Such mechanisms aim to facilitate the management of sick leaves that often generate additional costs for employers. However, additional bonuses should not be reduced or not granted if the employee is absent from work due to an illness occuring during her pregnancy or during the care allowance to take care of a child or other sick family member. This would lead to a pay discrimination of women and to lowering the level of protection of pregnant women provided by Polish labour law.
Źródło:
Studia Iuridica; 2018, 78; 455-473
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywność fizyczna kobiet w ciąży z nadwagą
The physical activity of overweight pregnant women
Autorzy:
Sass, Anna
Mączka, Martyna
Zwierzchowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464744.pdf
Data publikacji:
2015-09-30
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
ciąża
aktywność fizyczna
nadwaga
pregnancy
physical activity
pedometers
Opis:
Background. American College of Sports Medicine and the Center for Disease Control and Prevention recommends moderate intensity exercise for 7 days a week. The duration of exercise should be minimum 30 minutes per day. Despite proven benefits and numerous recommendations of exercise during pregnancy, most women reduce their physical activity at the beginning of pregnancy. The aim of the study was to assess the physical activity of pregnant women by using the Yamax SW700 pedometer. It was assumed that somatic factors such as BM, BMI and age will differentiate the pregnant women in their physical activity. Material and methods. The observation was conducted on a sample of 39 pregnant women in the 2nd and 3rd trimester of pregnancy. Results. The results show the low level of physical activity during pregnancy. In addition, the vast majority (97%) did not meet the requirements of the recommended number of steps per day. It was revealed that somatic factors (BM, BMI) and age did not determine pregnant women’s physical activity level. Conclusions. It can be assumed that the level of physical activity among pregnant women might be determined by a volitional factors.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2015, 49; 51-57
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywność zawodowa w czasie ciąży na podstawie badania "Polska Kohorta Matka–Dziecko"
Occupational activity during pregnancy based on the Polish Mother and Child Cohort Study
Autorzy:
Polańska, Kinga
Jurewicz, Joanna
Marcinkiewicz, Andrzej
Makowiec-Dąbrowska, Teresa
Hanke, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166288.pdf
Data publikacji:
2014-10-28
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
ciąża
aktywność zawodowa
grupy zawodowe
poziom stresu zawodowego
dojazd do pracy
opieka profilaktyczna
pregnancy
working activity
occupational sectors
level of occupational stress
commute for work
preventive care
Opis:
Wstęp: W Polsce powikłania ciąży, porodu i połogu stanowią jedną z najczęstszych przyczyn absencji chorobowej. Celem badania była ocena przebiegu pracy zawodowej kobiet ciężarnych ze szczególnym uwzględnieniem czynników determinujących czasową niezdolność do pracy w czasie ciąży potwierdzoną orzeczeniem lekarskim. Materiał i metody: Podstawę analiz dotyczących aktywności zawodowej w ciąży stanowiło badanie „Polska Kohorta Matka–Dziecko". Analizą objęto dane 954 pracujących kobiet ciężarnych. Z kobietami włączonymi do badania przeprowadzony został wywiad kwestionariuszowy (3-krotnie w czasie trwania ciąży) ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu pracy zawodowej oraz oceny poziomu stresu zawodowego na podstawie Kwestionariusza do Subiektywnej Oceny Pracy. Wyniki: Kobiety ciężarne zaprzestawały pracy zawodowej na skutek orzeczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy średnio w 16 tygodniu ciąży i nie kontynuowały tej aktywności do końca trwania ciąży. W badanej grupie kobiet zaprzestających zatrudnienia (≤ 12 tygodnia ciąży) na podstawie orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy stwierdzono niższy poziom wykształcenia (OR = 2,4; p < 0,001) i gorszy status ekonomiczny (OR = 9,6; p = 0,03). Kobiety te częściej dojeżdżały do pracy komunikacją miejską (OR = 2,7; p < 0,001), dłuższy czas poświęcały na dojazd do pracy (OR = 1,4; p = 0,008) oraz deklarowały wysoki poziom stresu zawodowego (OR = 3,0; p < 0,01). Istotnie częściej orzeczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy w pierwszym trymestrze ciąży otrzymywały kelnerki (OR = 4,2; p = 0,005), pielęgniarki (OR = 3,3; p = 0,02) oraz osoby pracujące w handlu (OR = 2,3; p < 0,001) w porównaniu z kobietami wykonującymi prace biurowe. Wnioski: Przedstawione dane wskazują na konieczność wypracowania modelu współpracy pomiędzy lekarzem medycyny pracy i ginekologiem oraz większego zaangażowania tego pierwszego w opiekę profilaktyczną nad pracującą kobietą ciężarną. Istotne znaczenie ma również zwiększenie świadomości pracodawców odnośnie do potencjalnych zagrożeń i uciążliwości w miejscu pracy w celu stworzenia warunków pracy bezpiecznych dla przebiegu i wyniku ciąży oraz stanu zdrowia kobiety ciężarnej. Med. Pr. 2014;65(1):65–72
Background: In Poland conditions related to or aggravated by the pregnancy, childbirth or the puerperium are one of the most common causes of sickness absence. The aim of the study was to analyze the occupational activity pattern during pregnancy and to evaluate the determinants of pregnancy-related temporary work disability confirmed by medical certificate. Materials and Methods: The presented analysis is based on data collected under the Polish Mother and Child Cohort Study. The study population consisted of 954 women who reported occupational activity during pregnancy. All women participating in the study were interviewed 3 times during pregnancy. Detail information on occupational activity during pregnancy and occupational stress, based on the Subjective Work Characteristics Questionnaire, was collected from all women. Results: The pregnant women had been issued medical certificate of temporary work disability because of conditions related to or aggravated by the pregnancy, childbirth or by the puerperium at 16 week of gestation on average and did not continue their activities until the end of pregnancy. The statistically significant determinants of receiving such medical certificate in the first trimester of pregnancy (≤ 12 weeks of pregnancy) comprised poor health condition and complications during pregnancy (OR = 1.4; p = 0.01), lower education (OR = 2.4; p < 0.001), socio-economic status (OR = 9.6; p = 0.03), use of public transport to commute to work (OR = 2.7; p < 0.001), a longer work commute (OR = 1.4; p = 0.008) and a higher level of occupational stress (OR = 3.0; p < 0.01). Waitresses, nurses and saleswomen received medical certificate of temporary work disability in the first trimester of pregnancy more frequently than office workers (OR = 4.2; p = 0.005; OR = 3.3; p = 0.02; OR = 2.3; p < 0.001 respectively). Conclusions: It is crucial to develop the model of cooperation between occupational medicine physicians and gynecologists and a greater involvement of the former in the prophylactic care of occupationally active pregnant women. It is also important to increase the employers' awareness of potential risks and arduousness at work to assure working conditions safe for the pregnancy outcome and health of both women and their babies. Med Pr 2014;65(1):65–72
Źródło:
Medycyna Pracy; 2014, 65, 1; 65-72
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alpaki - nowy gatunek hodowlany w Polsce. Część III. Rozród
Alpacas new breeding species in Poland. Part III. Reproduction
Autorzy:
Krajewska-Wędzina, Monika
Turcewicz, Pamela
Kusy, Roland
Najbar, Joanna
Raczyńska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22181021.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
Tematy:
alpaki
Vicugna pacos
inseminacja
embriotransfer
hodowla zwierząt
zwierzęta hodowlane
rozród zwierząt
zapłodnienie
ciąża
alpacas
reproduction
embryo transfer
Opis:
Alpacas are new breeding species in Poland. They have been bred for over a decade and interest in them is constantly growing. It is estimated that their number in our country may already reach 3000 individuals. As knowledge of the reproductive physiology of South American Camelids (SACs), progresses, it becomes clear that those processes in other livestock cannot be extrapolated to camelids. Due to that fact, the authors decided to present the specificity of alpacas reproduction. The first part of current article presents the general understanding of sexual dimorphism, fertilization and the course of pregnancy, which in alpacas takes from 327 to 346 days (mean 340). Females become pregnant as a result of natural mating. The own, breeding male, as well as the male from other farm can be used. The male should be healthy, proven and of high breeding quality, since genetically transmitted defects are very common in alpacas. Breeding females in good condition should produce the offspring (Spanish: cria), every year. This article describes an important topic of research into reproductive biotechnologies such as artificial insemination and embryo transfer. Insemination is not commonly used in alpacas and is believed to have a low overall performance. Despite numerous difficulties in supporting reproduction through insemination, embryo transfer technology in alpacas develops excellently. Embryo transfer is applied for the better use of genetic potential of high-quality females and for obtaining more young ones.
Źródło:
Życie Weterynaryjne; 2021, 96, 10; 715-719
0137-6810
Pojawia się w:
Życie Weterynaryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza przypadków przedwczesnego pęknięcia błon płodowych pomiędzy 22 a 33 tygodniem ciąży
Analysis of patients with premature rupture of membranes
Autorzy:
Knapik, Dorota
Nowak, Leszek
Kozak-Darmas, Iwona
Kawulok, Maja
Roztoczyński, Ryszard
Olejek, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035753.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
ciąża
płyn owodniowy
pęknięcie pęcherza płodowego przedwczesne
diagnostyka
poród przedwczesny
pregnancy
amniotic fluid
premature rupture of fetal membranes
diagnosis
premature birth
Opis:
INTRODUCTION: The rupture of amniotic membranes between 22 and 33 weeks of gestation (PPROM) is a particular clinical scenario, when survival of the newborn is uncertain, but possible. The aim of the study was to provide a full spectrum of problems in diagnosis and treatment of a pregnant woman with PPROM. MATERIAL AND METHODS: The course of treatment in 38 pregnant women aged 18 to 42 years admitted to hospital between 22 and 33 weeks of gestation because of suspected PPROM was analyzed. Complete data regarding the diagnostic process, treatment and further course of pregnancy were collected. The results were statistically analyzed. RESULTS: PPROM was confirmed in 31 patients. The mean gestational age when PPROM occurred was 28.2 weeks. Ultrasound examination had a very high diagnostic value in the diagnosis of PPROM. The mean latency period in women with confirmed PPROM was 11 days, but the obtained range was enormous (1–85 days) and did not show any significant correlation with gestational age (r = 0.29, p = 0.106). At the end of the follow-up (one month after birth) 16% of the newborns had died and another 16% were still in the hospital with an uncertain prognosis for survival. No deaths were noted among the neonates in the group where delivery occurred at 32 weeks or later. CONCLUSIONS: Mortality among newborns resulting from PPROM is variable and dependent on gestational age. Preliminary clinical examination should always be confirmed by ultrasound. Because of its socio-economic burden, this issue deserves further prospective studies.
WSTĘP: Pęknięcie pęcherza owodniowego pomiędzy 22 a 33 tygodniem ciąży (preterm premature rupture of membranes – PPROM) jest szczególnym scenariuszem klinicznym, kiedy losy noworodka są niepewne, ale jego przeżycie jest prawdopodobne. Celem pracy było przedstawienie pełnego spektrum problemów podczas diagnostyki i leczenia ciężarnej w tej szczególnie trudnej sytuacji. MATERIAŁ I METODY: Przeanalizowano przebieg leczenia u 38 pacjentek w wieku 18–42 lat, które zostały przyjęte do szpitala pomiędzy 22 a 33 tygodniem ciąży z powodu podejrzenia PPROM. Zebrano komplet danych na temat diagnostyki, leczenia i dalszego przebiegu ciąży. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej. WYNIKI: Przedwczesne pęknięcie błon płodowych potwierdzono u 31 ciężarnych. Średni wiek ciążowy, w jakim wystąpiło PPROM, wynosił 28,2 tygodnia. Badanie ultrasonograficzne miało bardzo wysoką wartość diagnostyczną w rozpoznawaniu PPROM. Czas latencji pacjentek z potwierdzonym PPROM wynosił średnio 11 dni, jednak rozrzut uzyskiwanych wartości był znaczny (1–85 dni) i nie wykazywał istotnego związku z wiekiem ciążowym (r = 0,29, p = 0,106). W chwili zakończenia obserwacji (miesiąc po porodzie) 16% noworodków zmarło, a kolejne 16% nadal przebywało w szpitalu z niepewną prognozą co do przeżycia. W grupie, w której do rozwiązania ciąży doszło w 32 tygodniu lub później, nie odnotowano ani jednego zgonu. WNIOSKI: Śmiertelność noworodków urodzonych wskutek PPROM przed 32 tygodniem ciąży jest zróżnicowana i zależna od wieku ciążowego. Wstępne badanie kliniczne powinno być zawsze potwierdzone przez badanie ultrasonograficzne. Ze względu na konsekwencje społeczno-ekonomiczne zagadnienie to wymaga dalszych prospektywnych badań.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2018, 72; 244-251
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analogie między kobietą ciężarną i cielną krową
Autorzy:
Kielak, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611614.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
ethnolinguistics
folk culture
cow
woman
pregnancy
childbirth
puerperium
etnolingwistyka
kultura ludowa
krowa
kobieta
ciąża
poród
połóg
Opis:
The article presents the analogies found in the Polish language and Polish folk culture between a cow in calf and a pregnant woman. The data come from general dialectal dictionaries of Polish, as well as cultural records excerpted from 19th- and 20th-c ethnographic sources. A number of analogies have thus been identified similar conceptualisations of pregnancy, parallel valuation of the pregnant females, analogical practices for dealing with infertility, cultural directives connected with a pregnant woman and a cow in calf, or the procedures for assisting in childbirth and calving, and in the cleaning after the delivery. There are also parallel ways of guessing or provoking the sex of the child or the calf. The transfer of the practices connected with human pregnancy and childbirth onto the cow reveals the importance of the latter for country dwellers in earlier times, as well as establishing a cultural equivalence between a pregnant woman and a cow in calf.
Artykuł jest próbą ukazania analogii, które w języku polskim oraz w polskiej kulturze ludowej zachodzą między cielną krową i ciężarną kobietą. Podobieństwa te nie były do tej pory przedmiotem naukowych rozważań. W artykule omówiono je, opierając się na danych leksykalnych ze słowników (ogólnych i gwarowych) języka polskiego oraz danych kulturowych, wyekscerpowanych z XIX- i XX-wiecznych źródeł etnograficznych. Na podstawie tak dobranego materiału udało się pokazać szereg analogii – podobną konceptulizację ciąży kobiety i krowy oraz tożsame wartościowania ciężarnych samic, analogiczne praktyki przeciwdziałania bezpłodności, dyrektywy kulturowe, związane z ciężarną kobietą i cielną krową oraz zabiegi mające ułatwić poród czy późniejsze oczyszczenie, w kolejności także praktyki „prowokowania” oraz „zgadywania” płci mających się narodzić dzieci czy zwierząt. Przeniesienie zespołu praktyk związanych z poszczególnymi częściami okresu okołoporodowego kobiety na zwierzę świadczy, po pierwsze – o dużym znaczeniu krowy dla dawnego mieszkańca wsi, po drugie – ustanawia kulturową ekwiwalencję między ciężarną krową i ciężarną kobietą.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of distribution of plantar pressures and foot characteristics during walking in pregnant women
Autorzy:
Mikeska, Ondřej
Gimunová, Marta
Zvonař, Martin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/306285.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
ciąża
stopa
nacisk
siła
pregnancy
foot
pressure
force
Opis:
The main purpose of this research was to analyse the distribution of plantar pressures and foot characteristics during walking between weeks 27 and 36 of pregnancy. The secondary purpose was to test the effect of the customized orthopaedic shoes that were worn by the experimental group. Methods: Pregnant women (n = 73) were divided into 2 groups, control group (n = 38) and experimental group (n = 35) which completed 5 gait trials on a walkway (1.55m) at a self-selected velocity of gait, where force, pressure and remaining foot characteristics were sampled and displayed by Novel database pro m (version 25.3.24). Results: Analysis of foot characteristics did not reveal important changes. Analysis of the distribution of plantar pressures revealed few changes in the pre- and post-measurement of the experimental and control groups between weeks 27 and 36 of pregnancy. In the last measurement, there is a significant increase of peak pressure only in the midfoot area of the left foot (151.1 ± 41.2 kPa) and in the hindfoot area of the right foot (346.3 ± 104.1) of the experimental group. The control group exhibits similar pressure development for both of foot. Conclusions: Monitored parameters demonstrated in certain areas notably development of force and contact area. Results of foot characteristics did not reveal a significant changes. As both groups registered similar values in certain areas in a comparison of pre/post measurement characteristics, the influence of specific orthopaedic shoes cannot be conclusively demonstrated in the experimental group.
Źródło:
Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2019, 21, 3; 49-56
1509-409X
2450-6303
Pojawia się w:
Acta of Bioengineering and Biomechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of obstetrician-patient relationship and stress levels experienced by women in healthy pregnancy and pregnancy complicated by maternal or fetal factors
Autorzy:
Ilska, Michalina
Kołodziej-Zaleska, Anna
Brandt-Salmeri, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931908.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
patient trust
stress
pregnancy
fetal factor
maternal factor
zaufanie pacjenta
stres
ciąża
czynnik płodowy
czynnik macierzyński
Opis:
Pregnancy is a special period in the life of a woman and her family, resulting in biological, social and psychological changes. Each pregnancy, even one non-burdened with social and obstetric risk, is a stressful situation (Dulude et al, 2002). For each pregnancy, the obstetrician-patient relationship and the level of the woman's confidence in the obstetrician become important. Patient's trust is one of the components of the satisfaction with medical care, which is a determinant as to adherence to the doctor's recommendations, leading to better clinical effects of the health care itself (Kurpas, Sapilak, Steciwko, 2006). The aim of this study was to assess the obstetrician-patient relationship during pregnancy and the stress levels experienced in four groups of women, selected on the basis of their pregnancy - healthy pregnancy and high-risk pregnancy complicated by: a fetal factor, a maternal factor or both factors. The purpose of this study was to assess the relationship between stress and trust towards the obstetrician in the studied groups. The research was conducted on a total of 242 women applying for follow-up examinations to the obstetrician or staying in the department of pregnancy pathology. The following measurement methods were used in the research: Global Stress Scale PSS-10 and the Trust in Physician Scale. The analyses have shown significant differences among the studied groups regarding the assessment of the magnitude of stress experienced and the assessment of confidence level towards the obstetrician. The magnitude of stress was negatively correlated with the level of trust towards the obstetrician only in the group of women in high-risk pregnancy complicated by a fetal factor.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2019, 141; 115-132
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie ultrasonograficzne ciąży u kozy domowej (Capra hircus) ‒ przegląd
Ultrasound examination of pregnancy in the domestic goat (Capra hircus) ‒ a review
Autorzy:
Wojtasiak, N.
Stankiewicz, T.
Udala, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119699.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Zootechniczne
Tematy:
badanie ultrasonograficzne
fetometria zarodkowo-płodowa
ciąża
koza
Opis:
Zastosowanie badania ultrasonograficznego (USG) dla określenia fetometrii zarodkowo- -płodowej znalazło szerokie zastosowanie w zarządzaniu reprodukcją kóz. Tkanki, narządy zarodka/płodu są mierzone i oceniane w celu oszacowania wieku ciążowego. Do przeprowa- dzenia badania USG wykorzystuje się sondy transrektalne, transabdominalne i transwaginalne. Postęp technologiczny, zwłaszcza w odniesieniu do rozdzielczości obrazu USG, umoż- liwia precyzyjną wizualizację struktur zarodkowo-płodowych u kóz. W artykule dokonano przeglądu stosowanych pomiarów fetometrycznych w badaniu ultrasonograficznym ciąży u kóz. Wykonanie tego badania w poszczególnych okresach ciąży umożliwia skuteczne mo- nitorowanie wzrostu i rozwoju zarodka/płodu. Oprócz pomiarów struktur zarodkowo-płodowych istotne są również pomiary struktur płodowo-matczynych, takich jak łożyszcza i pępowina. Podkreślono także znaczenie ultrasonografii w monitorowaniu ciąży kóz, zarówno prawidło- wej, jak i patologicznej.
Źródło:
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2020, 16, 2; 65-78
1733-7305
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biomedyczna analiza śmierci dziecka w wyniku poronienia klinicznego
Biomedical analysis of the child’s death by clinical miscarriage
Autorzy:
Guzdek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339463.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
clinical miscarriage
biochemical pregnancy
aetiology of miscarriage
epidemiology of miscarriage
diagnosis of miscarriage
poronienie kliniczne
ciąża biochemiczna
etiologia poronień
epidemiologia poronień
diagnostyka poronień
Opis:
Przedmiotem opracowania jest biomedyczny wymiar poronienia klinicznego. W pracy przyjęto założenie, że analiza biomedyczna poronienia klinicznego stanowi niezbędne wprowadzenie do jego dalszej charakterystyki tanatologicznej. Za cel badań postawiono wykazanie, że już sama eksploracja uwarunkowań biomedycznych pozwala określić podstawowe predyktory odsłaniające fenomen poronienia spontanicznego jako zdarzenia tanatycznego w aspekcie psychospołecznym. W toku badań omówiono kryteria definicyjne poronienia i diagnostyczne wczesnej ciąży dla odróżnienia strat klinicznie potwierdzonych od ciąż biochemicznych. Przedłożono szacunkową częstotliwość niepowodzeń w obu kategoriach: przedklinicznych i klinicznych. Syntezę fizjologii poronienia przedstawiono na podstawie szczegółowej charakterystyki jego wielokryterialnych typologii, deskrypcji symptomatologii i patomechanizmu procesu poronnego, opisu metod diagnostycznych i form postępowania terapeutycznego. Wskazano najczęściej komentowane w literaturze położniczej czynniki etiologiczne poronień. Ze względu na przygotowanie małżonków do poczęcia dziecka po wcześniejszym niepowodzeniu wyróżniono prymarne zasady profilaktyki poronień możliwe do prostego wdrożenia w okresie prekoncepcyjnym i na początkowych etapach nowej ciąży. W wyniku przeprowadzonych analiz wyciągnięto wniosek, że sytuacja kliniczna, w której śmierć na skutek poronienia spontanicznego się dokonuje, modeluje osobliwe warunki kształtowania relacji rodziców z dzieckiem po rozpoznaniu symptomów zagrożenia jego życia, w trakcie procesu diagnostycznego, potwierdzenia śmierci i procedury terapeutycznej kończącej ciążę oraz usunięcia zwłok lub szczątków płodowych.
The subject of this study is the biomedical aspect of clinical miscarriage. The paper is based on the assumption that the biomedical analysis of clinical miscarriage is a prerequisite to its further thanatological characteristics. The aim of the study was to prove that the investigation of the biomedical conditions alone would allow the determination of the basic predictors that reveal the phenomenon of spontaneous miscarriage as a thanatological event in the psychosocial aspect. The review discussed the definition criteria of miscarriage and the diagnostic criteria for early pregnancy to distinguish clinically confi rmed losses from biochemical pregnancies. Estimates of the frequency of failure in both categories namely preclinical and clinical were presented. A synthesis of the physiology of miscarriage was made based on a detailed characterization of its multicriteria typologies, a descriptive account of the symptomatology and pathomechanism of the miscarriage process, a description of diagnostic methods and forms of therapeutic management. The most frequently cited aetiological factors of miscarriage in the obstetric literature were listed. With regard to the preparation of couples for conceiving a child after a previous miscarriage, the main principles of miscarriage prevention that can be easily implemented in the preconception period and in the early stages of a new pregnancy were distinguished. As a result of the analyses, it was concluded that the clinical situation in which the death by spontaneous miscarriage occurs models the special conditions for the formation of the parents’ relationship with the unborn child after the recognition of the symptoms of a threat to the child’s life, during the diagnostic process, the confirmation of the death and the therapeutic procedure for the termination of the pregnancy and the removal of the corpse or foetal remains.
Źródło:
Teologia i moralność; 2023, 18, 1(33); 323-369
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biopsychospołeczne skutki występowania płodowego zespołu alkoholowego wśród podopiecznych Interwencyjnej Placówki Opiekuńczej w Otwocku
Biopsychosocial effects of foetal alcohol syndrome among children from the Interventional Care Facility in Otwock
Autorzy:
Sęk, Aneta
Cybulski, Mateusz
Olejnik, Beata
Krajewska-Kułak, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034411.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
FAS
alkohol
ciąża
płodowy zespół alkoholowy
Opis:
Objective: The aim of the study was to present the biopsychosocial effects of foetal alcohol syndrome among the children from the Interventional Care Facility in Otwock in the years 2012–2015. Material and methods: We analysed medical records from the years 2012 to 2015. Medical documentation consisted of the child’s stay record, psychological diagnosis, maternal interview, social interview, a round check report, medical assessment and consultation records, neurological examination reports and physiotherapist reports. The study included medical documentation of 18 girls (29%) and 44 boys (71%). In total, 62 children aged between 3 days and 1 year were included in the study group. Results: Consumption of alcohol during pregnancy is still declared by many women (69%), including 44% of mothers consuming alcohol throughout the duration of pregnancy. All children in the Interventional Care Facility had at least 2 dysmorphic facial features. Sucking dysfunction, which caused difficulty when feeding, was observed in 59 children, and dysaesthesia – in 56 children. Children with foetal alcohol syndrome were very tearful, experienced tensions (58 children), hyperactivity (59 children) as well as sleep disorders (60 children). They frequently experienced emotional disorders (60 children) and problems with establishing contact with other people (44 children). Conclusions: It was found that alcohol has teratogenic effects on the developing foetus. Any amount of alcohol consumed by a pregnant woman can cause damage to the foetus. Foetal exposure to alcohol leads to multiple disorders that occur not only in the biological, but also in the psychological sphere. The study confirmed that children with foetal alcohol syndrome suffer from multiple health problems and have difficulty functioning in society due to their “otherness”.
Cel pracy: Celem pracy było przedstawienie biopsychospołecznych skutków występowania płodowego zespołu alkoholowego wśród podopiecznych Interwencyjnego Ośrodka Preadopcyjnego w Otwocku w latach 2012–2015. Materiał i metoda: W badaniu wykorzystano metodę analizy dokumentacji medycznej z lat 2012–2015. Dokumentacja medyczna składała się z karty pobytu dziecka w ośrodku, diagnozy psychologicznej, wywiadu z matką, wywiadu socjalnego, karty obchodów, oceny badań i konsultacji lekarskich, karty badania neurologicznego oraz oceny rehabilitanta. Badanie objęło dokumentację medyczną 18 dziewcząt (29%) i 44 chłopców (71%). Łącznie grupę badaną stanowiło 62 dzieci w przedziale wiekowym od 3. dnia życia do 1. roku życia. Wyniki: Do spożywania alkoholu w ciąży przyznaje się nadal wiele kobiet (69%), w tym znaczna część do spożywania alkoholu przez cały okres trwania ciąży (44%). Wszystkie dzieci znajdujące się w Interwencyjnym Ośrodku Preadopcyjnym miały przynajmniej 2 dysmorfie twarzy. Zaburzony odruch ssania, który utrudniał jedzenie, miało 59 dzieci, a zaburzenie czucia – 56 dzieci. Dzieci z płodowym zespołem alkoholowym były bardzo płaczliwe, nadpobudliwe (59 dzieci), miały stany napięcia (58 dzieci), a także występowały u nich zaburzenia snu (60 dzieci). Bardzo często pojawiały się u nich zaburzenia emocjonalne (60 dzieci) oraz problemy z nawiązaniem kontaktu z innymi ludźmi (44 dzieci). Wnioski: Stwierdzono, że alkohol ma teratogenne działanie na rozwijający się płód. Każda ilość alkoholu spożywanego przez ciężarną może uszkodzić płód. Konsekwencją ekspozycji płodu na alkohol są liczne zaburzenia, nie tylko w sferze biologicznej, ale także psychicznej. Przeprowadzone badania potwierdziły, że dzieci z płodowym zespołem alkoholowym mają bardzo dużo problemów zdrowotnych i trudności w funkcjonowaniu w społeczeństwie, spowodowane przez ich „inność”.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2017, 13, 2; 212-223
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies