Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Drzwi kościelne jako brama wiary
The church door as a gateway to faith

Autorzy:

Knapiński, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2151026.pdf

Data publikacji:

2015-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

Church art
architecture
church
door
gate
symbolism
iconography
Church Fathers

Opis:

Church doors are one of many symbolic elements of the church body. In the Old Testament it developed eschatological significance that have taken the gate, understood as the gates of hell. In this sense the church gate appear in the iconography of the Court of God. This symbolism was taken over by Christianity. Allegorical and symbolic significance of the church doors was lined in the writings of the apologists of the faith and the Church Fathers.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2015, 16; 309-324
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Święta kościelne w polskiej sztuce

Autorzy:

Kuś, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043726.pdf

Data publikacji:

1988

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka kościelna
święta kościelne
publikacje
church art
church festivity
papers

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1988, 57; 148-149
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Ruś – Ukraina, Białoruś w Pierwszej Rzeczypospolitej
Ruthenia – Ukraine, Belarus in the First Polish Republic

Autorzy:

Drozdowski, Mariusz R.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/636185.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Orthodox
Uniate church
faith
theology
Ruthenian culture
The Zaporozhian Cossacks
languages
education
religious polemics
church art

Opis:

The reviewed book is the eleventh in the series devoted to the “Culture of the First Polish Republic in dialogue with Europe. Hermeneutics of values”. This series is the aftermath of an interesting research project, whose aim is both to comprehensively present the cultural relations of the Polish-Lithuanian Commonwealth with Europe, as well as to recognize the ways and forms of mutual communication of literary, aesthetic, political and religious values. In addition, it aims to present in a broad comparative context the structure of Early Modern culture of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Apart from the introduction, the book contains the dissertations of 11 authors originating from various scientific centers in Poland and abroad (Toruń, Białystok, Vilnius, Venice, Padua, Cracow, Poznań, Rzeszów) and representing different research specialties: philology, history, and history of art. The general and primary goal of the text it is to analyze various aspects of the Ruthenian culture of the Polish-Lithuanian Commonwealth, both in its dynamic connection with the Polish-Latin culture and the processes occurring in Eastern European Orthodoxy after the fall of the Byzantine Empire and in connection with the strengthening of the Moscow state. The key issues developed in the volume relate essentially to: values of the Ruthenian culture, some of which coincide or are identical to those recognized by Western-Polish citizens of the Commonwealth, while depend on the centuries old tradition of Eastern-Christian culture.The articles focuses on the values displayed in the Orthodox and Uniate spheres and around the polemics between them, punching with axiological arguments. The most frequently and basic problems that were raised are: determinants of identity, faith (religion), language (languages), social status, origin; the policy of rulers, the problem of ecclesiastical jurisdiction; tradition and change in culture – biblical studies, patristics, liturgy, theology; printing, translations, education; apologetics and polemics, preaching, iconography; a renewal program for the clergy that was to become the vanguard of the renewal of the entire Eastern Church; Bazylian Uniate ( Greek- Catholic) clergy: the idea of cultural integration, education, translation and publishing.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 16; 341-355
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Zabytki sztuki cerkiewnej Drohobycza na rysunkach Stanisława Wyspiańskiego z podróży w sierpniu roku 1887
Monuments of Church Art in Drohobych in Drawings by Stanisław Wyspiański from his Travels in August 1887

Autorzy:

Agnieszka Gronek, Agnieszka Gronek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2130737.pdf

Data publikacji:

2022-09-29

Wydawca:

Akademia Ignatianum w Krakowie

Tematy:

Stanisław Wyspiański
Drohobycz
sztuka cerkiewna
XIX w.
Drohobych
Church Art
19th century

Opis:

Stanisław Wyspiański w sierpniu 1887 r. wyjechał do Galicji Wschodniej. Rysunki, które pozostały z tej podróży, stanowią bardzo cenne źródło obrazowe do poznania zabytków z tych terenów. W artykule uwaga została skupiona na rysunkach z Drohobycza. Badania porównawcze i kwerenda terenowa pozwoliły uzupełnić dane dotyczące ich dziejów, a nawet rozpoznać i odnaleźć dzieła uważane za zaginione.
In August 1887 Stanisław Wyspiański went to Eastern Galicia. The drawings that he made during this trip are a very valuable illustrative source for learning about the monuments of this area. In the article, attention was focused on the drawings from Drohobych. Comparative and field research allowed us to discover unknown information about history of some monuments, and even to recognize and find works of arts considered lost.

Źródło:

Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 271-288
2081-1446
2719-8014

Pojawia się w:

Perspektywy Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Rejestr prac zabytkoznawczych, badawczo-naukowych i dydaktycznych Katedry Historii Sztuki Koscielnej KUL za lata 1957/58-1980/81

Autorzy:

Smoleń, Władysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1044414.pdf

Data publikacji:

1980

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka kościelna
KUL
historia sztuki
zabytki
muzeum diecezjalne
Lublin
church art
history of art
antiquity
diocesan museum

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1980, 40; 127-160
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Wizerunki świętego Antoniego z Padwy w kościołach Diecezji Grodzieńskiej. Zarys problematyki
Images of Saint Antony of Padua in the Churches of the Grodno diocese. Outline of the problems

Autorzy:

Skomoroszko, Andrej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2147408.pdf

Data publikacji:

2020-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

diecezja grodzieńska
Grodno
św. Antoni z Padwy
sztuka kościelna
Grodno diocese
St. Anthony of Padua
church art

Opis:

Przedłożony artykuł przybliża w zarysie miejsca związane z kultem św. Antoniego z Padwy na terenie diecezji grodzieńskiej. Chodzi tu o kościoły dedykowane temu Świętemu (Mała Brzostowica, Kamionka), a także o jego wizerunki w kościelnych ołtarzach (Odelsk, Lida, Grodno: kościół Matki Bożej Anielskiej oraz kościół Znalezienia Krzyża Świętego). W większości z nich wprowadzenie kultu św. Antoniego Padewskiego wiąże się z przybyciem do tych miejsc franciszkanów konwentualnych, czy też bernardynów. Nabożeństwo do św. Antoniego przetrwał tu mimo dramatu wojen, pożarów, czy działań władzy komunistycznej.
The submitted article outlines the places associated with the cult of St. Anthony of Padua in the diocese of Grodno. These are churches dedicated to this saint (Mała Brzostowica, Kamionka), as well as his images in church altars (Odelsk, Lida, Grodno: the Church ofOur Lady of the Angels and the Church of the Discovery of the Holy Cross). Most of them introduce the cult of St. Antoni Padewski is associated with the arrival of the Conventual Franciscans or Bernardines to these places. Devotion to St. Antoni of Padua survived here despite the drama of Wars, fires or the actions of the communist authorities.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2020, 21; 387-404
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Ikonostas z XVII wieku w cerkwi św. Jana Teologa w Nowoberezowie – odkrycie zespołu Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce
A 17th-Century Iconostasis in the Orthodox Church of St John the Theologian in Nowoberezowo. A Discovery by the Catalogue of the Monuments of Art in Poland

Autorzy:

Jamski, Piotr
Michalczyk, Zbigniew
Nowicki, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23323925.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

iconostasis
Uniate Church art in the Commonwealth
Union of Brest
17th-century painting
ikonostas
sztuka cerkiewna w Rzeczypospolitej
unia brzeska
malarstwo XVII wieku

Opis:

Artykuł omawia odnalezione na strychu cerkwi filialnej św. Jana Teologa w Nowoberezowie (pow. hajnowski) nieznane nauce i służbom konserwatorskim duże fragmenty pochodzącego z ok. 2.–3. ćwierci XVII w. ikonostasu – najstarszego zachowanego na Podlasiu, zapewne jednego z najstarszych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Odkrycia dokonano podczas prac inwentaryzacyjnych prowadzonych przez zespół Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce. Analiza treści aktów wizytacji świątyni z lat 1727, 1759 i 1784 pozwoliła na prześledzenie przekształceń obiektu w XVIII w. i opracowanie domniemanych rekonstrukcji stanu z początku XVIII w. i po 1771 r.
The article discusses the large sections of a 17th-century iconostasis hitherto unknown to scholars and the conservation services, which have been discovered in the attic of the filial Orthodox church of St John the Theologian in Nowoberezowo (Hajnówka district). It is the earliest extant iconostasis in the Podlachia region and most probably one of the oldest in the lands of the former Commonwealth of Poland and Lithuania. Its discovery was made during inventorying procedures carried out by the Catalogue of the Monuments of Art in Poland. An analysis of the records of church visitations from the years 1727, 1759 and 1784 has made it possible to trace the transformations in the structure of the iconostasis in the course of the 18th century and to propose its conjectural reconstructions in the condition it had in the early 18th century and after 1771.

Źródło:

Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 3; 109-146
0006-3967
2719-4612

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Św. Marcin z Tours: duchowość, kult, wzór ewangelizacji w dziele integracji Europy
St. Martin of Tours: the cult, spirituality and the model of evangelism in the integration of Europe

Autorzy:

Nowak, Władysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2147993.pdf

Data publikacji:

2019-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

św. Marcin z Tours
kult
duchowość
życie monastyczne
patronat
Kętrzyn
pielgrzymki
sztuka
duszpasterstwo
St. Martin of Tours
cult
spirituality
monastic life
patronage
pilgrimages
church art
God’s service

Opis:

Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, 9 sierpnia 2017 r. zatwierdziła św. Marcina z Tours biskupa jako patrona miasta Kętrzyn (Archidiecezja Warmińska). Kult św. Marcina szerzył się we Francji, a w Europie od VI wieku. Grób Świętego stał się celem pielgrzymek. Marcin był pierwszym ze świętych spoza grona męczenników. Jest on patronem diecezji Moguncja i Rottenburg-Stuttgart w Niemczech, Eisenstadt w Austrii. W Polsce imię Marcin znane jest od XII wieku. Św. Marcin należy do najbardziej popularnych świętych. Wystawiono około 200 kościołów ku jego czci. Przedstawia się go jako kapłana z mieczem i płaszczem żołnierskim u nóg lub jako rycerza na koniu rozcinającego płaszcz żołnierski i podającego go żebrakowi. Marcin jest patronem sukienników. Jest tez świętym „narodowym” Francji, patronem Gwardii Szwajcarskiej, rycerzy, żołnierzy, podróżujących, uchodźców, kowali, żebraków, pasterzy, tkaczy, właścicieli winnic, garbarzy, hotelarzy
The Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments approved St. Martin of Tours to be the saint patron of the town of Kętrzyn (Poland, Diocese of Warmia). St. Martin’s cult spread in France and in Europe since the 6th century. St. Martin’s tomb became the destination for pilgrimages. He was the first saint from outside the group of martyrs. He is the saint patron of the dioceses of Mainz and Rottenburg-Stuttgard in Germany and Eisenstadt in Austria.In Poland his name has been known since the 12th century. He is one of the most popular saints. Over 200 churches has been erected under his name. He is portrayed as a priest wielding a sword and with a soldier’s cloak at his feet or as a knight on horseback cutting a cloak in two and handing one half to a beggar. He is the saint patron of tailors. He is also the nationalsaint patron of France, the Pontifical Swiss Guards, knights, soldiers, travelers, refugees, blacksmiths, beggars, shepherds, weavers, wine makers, tanners and hotel-keepers.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2019, 20; 245-256
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Group of sacral buildings Zgromadzenie Księży Zmartwychwstańców in Cracow, example of an innovative and the unique architectural creations in contemporary Polish art of sacred
Zespół Sakralny Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców w Krakowie – przykład nowatorskiej i unikatowej kreacji architektonicznej we współczesnej polskiej sztuce sakralnej

Autorzy:

Gil-Mastalerczyk, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/402509.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw

Tematy:

sacred art
architecture of church
church
contemporary architecture
sztuka sakralna
architektura kościelna
kościół
architektura współczesna

Opis:

The architecture of the complex of sacred XX Zmartwychwstańców in Cracow, recognizes the freedom to create new shapes, metaphysical significance. The architecture is characterized by ambiguity and allusion. It contains symbols and signs are possible to read through the descriptions copyright, explaining the intentions of the creators and facilitating interpretation of meanings contained in structures.

Źródło:

Structure and Environment; 2016, 8, 1; 17-24
2081-1500

Pojawia się w:

Structure and Environment

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Kaplice czy kaplica? O zawiłych dziejach kaplic(y) św. Bartłomieja i św. Jadwigi w gdańskim kościele Najświętszej Maryi Panny i o ich znaczeniu dla badań nad średniowiecznymi elementami wystroju
On the Complex History of the Chapel(s) of St. Bartholomew and St. Hedwig in St. Mary’s Church in Gdańsk and their Significance for Research on Medieval Decorative Elements

Autorzy:

Grabowska-Lysenko, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2197828.pdf

Data publikacji:

2022-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Gdańsk
St. Mary’s Church in Gdańsk
parish church
chapel
medieval art
reredos
wall paintings

Opis:

According to the findings of the research into the history of St. Mary’s Church in Gdańsk, in its eastern part, behind the main altar, three liturgical centres operated in the Middle Ages: the Chapels of the Holy Sepulchre and of St. Bartholomew, which divided the wide architectural space on the axis of the temple, as well as the Chapel of St. Hedwig, located to the south of them. In the latter, a set of wall paintings and a reredos have survived to the present day, the aspects of which have been analysed mainly in relation to the scanty information on the history of this chapel. The example of the decoration of a chapel referred to as ‘Chapel of St. Hedwig’ shows how important, from the point of view of historical and artistic research, it is to use written sources, both those contemporary to the created works of art, and those from a later period. An in-depth analysis of various source materials related to the history of the chapels mentioned above, especially documents related to the Chapel of St. Bartholomew, founded in 1451, has made it possible to establish that in fact there were formerly only two chapels behind the main altar: The Chapel of the Holy Sepulchre (later also called the Chapel of St. Gertrude) and – on the southern side – the Chapel of St. Bartholomew, which as early as at the beginning of the 16th century was commonly referred to as the Chapel of St. Hedwig. Putting this issue in order will make it easier to analyse the objects found in the Chapel of St. Bartholomew/Hedwig in a more comprehensive manner – as a group of works that are the effect of a more uniform concept, and it will enable a more precise dating of the works, which in turn may serve as a starting point for further research into the artistic environment of mid-15th century Gdańsk.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2022, 87, 1; 27-62
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Walory historyczne i artystyczne kościoła pw. Świętych Wojciecha i Stanisława w Wilamowie

Autorzy:

Owczarek, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2034135.pdf

Data publikacji:

2021-11-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Wilamów
kościół
sztuka
wartość artystyczna
church
art
artistic value

Opis:

Neogotycki kościół pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Wilamowie to przykład zabytkowej sztuki sakralnej na terenie gminy Uniejów. Mimo że ma wartość zabytkową oraz położony jest w pobliżu głównych tras komunikacyjnych, pozostaje obiektem mało znanym. W obiegowej opinii funkcjonuje raczej jako niewielki kościół wiejski niż godny uwagi i wart odwiedzenia obiekt sakralny. W artykule przedstawiono na podstawie analizy specjalistycznej literatury, źródeł pisanych oraz przekazów ustnych historię kościoła oraz parafii, których okoliczności powstania osnute są lokalnymi legendami. Omówiono ponadto wystrój i otoczenie zabytku, skupiając się przede wszystkim na walorach historycznych i artystycznych obiektu, których analiza wykazała potencjał turystyczny miejsca i możliwości wykorzystania go jako celu w kontekście turystyki dziedzictwa kulturowego.
The neo-gothic church dedicated to St Wojciech the Bishop and Martyr and St Stanisław the Bishop and Martyr in Wilamów is an example of monumental sacral art in Uniejów municipality. In spite of its historical value and location in the vicinity of major transport routes, it is rather little known – it is commonly perceived as a village church rather than a sacral monument worth visiting. The article presents the history of the church and the parish on the basis of specialist literature as well as written and oral sources. It also describes the surroundings and the interior decorations of the church, with a particular focus on its historical and artistic value. The presented analysis demonstrates the touristic potential of this place as an element of cultural heritage.

Źródło:

Biuletyn Uniejowski; 2021, 10; 249-272
2299-8403

Pojawia się w:

Biuletyn Uniejowski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Religia i polityka. Taktyki oporu w rosyjskiej sztuce współczesnej

Autorzy:

Zydorowicz, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/44739376.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Religioznawcze

Tematy:

art
actionism
politics
power
religion
Orthodox Church
cancel culture

Opis:

In the construction of the post-Soviet identity after perestroika, the authorities centralized in the Kremlin and the Orthodox Church turned out to be clearly active factors, which seemed to be supplemented by the oligarchies of the new financial elites. In the face of Putin’s aggression against Ukraine, the West reacted not only with sanctions, but also with the so-called cancel culture. That is why it is worth recalling the dissident activities of Russian artists and activists, and looking at their critical tactics and strategies, which target both the state authorities and the Orthodox Church.

Źródło:

Przegląd Religioznawczy; 2022, 4/286; 169-185
1230-4379

Pojawia się w:

Przegląd Religioznawczy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

W cieniu trzech katedr : z dziejów konserwacji zabytków sakralnych w Polsce północno-zachodniej, Roman Kostynowicz, Szczecin 1999

Autorzy:

Zahajkiewicz, Marek T.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1041472.pdf

Data publikacji:

2000

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Kościół katolicki
dokumenty
sztuka sakralna
Catholic church
records
sacred art

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 474-476
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Muzeum Sztuki Religijnej w Lubartowie

Autorzy:

Chachaj, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1041751.pdf

Data publikacji:

2020-04-21

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka sakralna
parafia
kościół parafialny
sacred art
parisch
parisch church

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 74; 47-47
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Zabezpieczanie obiektów sztuki wycofanych z użytku liturgicznego

Autorzy:

Gomuła, Stanisława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043982.pdf

Data publikacji:

1987

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka liturgiczna
kościół
konserwacja
zabytek
liturgical art
church
preservation
antiquity

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1987, 54; 41-50
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Semantyka przestrzeni sakralnej w twórczości Władysława Stanisława Reymonta

Autorzy:

Kielak, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1368683.pdf

Data publikacji:

2021-06-24

Wydawca:

Akademia Katolicka w Warszawie

Tematy:

Władysław Reymont
Kościół
modernizm katolicki
sztuka
świątyni
Church
Catholic modernism
art
templ

Opis:

W artykule zanalizowany i zinterpretowany został motyw katolickiej świątyni obecny w wybranych utworach literackich Władysława Reymonta. Określony został sposób funkcjonalizowania się tego motywu w tworzonym przez pisarza dyskursie na temat doświadczenia wiary, konstruowanym przy pomocy odniesień do właściwej epoce fascynacji sztuką oraz wartością życia w jego głębi i dynamice. Poprzez odczytanie ustanowionej w utworach Reymonta aksjologii katolickiej świątyni – jako przestrzeni doświadczania sacrum za pośrednictwem Kościoła – możliwe stało się również określenie stosunku pisarza do idei modernizmu katolickiego, który w perspektywie dokonanych analiz nie mieści się w horyzoncie światopoglądowym polskiego noblisty.
The article analyses and interprets the theme of the Catholic temple, present in selected literary works by Władysław Reymont. There has been defined the way this motif functionalized in the discourse on the experience of faith created by the writer, constructed with the help of references to, the characteristic of the epoch, fascination with art and the value of life in its depth and dynamics. By reading the axiology of the Catholic temple established in Reymont’s works – as a space for experiencing thesacrum through the Church – it was also possible to define the writer’s attitude to the idea of Catholic modernism, which, in the perspective of the analyses made, does not fit into the worldview of the Polish Nobel Prize winner.

Źródło:

Studia Bobolanum; 2021, 32, 1; 135-153
1642-5650
2720-1686

Pojawia się w:

Studia Bobolanum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Dzieje konwentu Paulinów we Włodawie ze szczególnym uwzględnieniem wyposażenia niezachowanej kaplicy przyklasztornej oraz kościoła św. Ludwika Króla
The history of the Pauline convent in Włodawa with particular focus on the furnishings of the unpreserved chapel adjoining the cloister and the church of St. Louis the King

Autorzy:

Ludera, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/564197.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Towarzystwo Nauki i Kultury Libra

Tematy:

monastery
chapel
church
religion
paulini
art
Włodawa
klasztor
kaplica
kościół
zakon
sztuka

Opis:

Mimo obszernej literatury badania nad dziejami konwentu Paulinów we Włodawie, a zwłaszcza XVIII-wiecznym wyposażeniem dwóch, funkcjonujących przez pewien czas obok siebie budowli sakralnych przystosowanych lub przystosowywanych do pełnienia funkcji liturgicznych – wymagały uzupełnień. Istnienie przyklasztornej kaplicy jest faktem niemal nieznanym badaczom przedmiotu. Przeprowadzona analiza jej wyposażenia potwierdziła: kult jasnogórskiego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej praktykowany we Włodawie na długo przed wzniesieniem kościoła Paula Antonia Fontany, tj. przynajmniej od 1711 r., a potem nieprzerwanie przez kolejne dziesięciolecia; kult Pięciu Ran Chrystusa rozwijany przynajmniej od 1745 r., zwłaszcza za sprawą przykościelnego bractwa modlitewnego; kult Trójcy Świętej silny ok. 1755 (założenie włodawskiego bractwa Trójcy Przenajświętszej), a możliwe, że realizowany w kolejnych dziesięcioleciach oraz lokalny kult św. Józefa. Antycypując publikację na temat włodawskiego malarstwa Gabriela Sławińskiego zauważmy, że wszystkie cztery zjawiska znajdują odzwierciedlenie w programie fresków i obrazów w świątyni projektu Fontany. W ujęciu całościowym prace nad kluczowym wyposażeniem fontanowskiego kościoła z różnym natężeniem toczyły się w okresie od ok. 1753 (pewnie już od 1752, pomijając okres gromadzenia materiałów od 1751 r.) do ok. 1785 r. W okresie 1776–1777 niektóre nabożeństwa celebrowane w kaplicy przyklasztornej przeniesiono do nowego kościoła, ale praktyki maryjne nadal koncentrowały się w kaplicy. Nowe datowanie snycerskich elementów ołtarzy bocznych oraz fresków zachowanego kościoła pozwoliło ustalić, że transfer cudownej kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej z przyklasztornej kaplicy do fontanowskiego kościoła mógł mieć miejsce ok. 1785 r., a na pewno przed 1788 r. W podobnym okresie także obrzędy bractwa Pięciorańskiego przeniosły się z kaplicy do nowego ołtarza patronalnego w kościele Fontany. Nie oznacza to jednak zburzenia kaplicy jak podejrzewano. W toku wywodu przywołałam kilka dat świadczących o możliwości ciągłego funkcjonowania przyklasztornej kaplicy, z których najpóźniejsza to 1818 r.
In spite of comprehensive literature, studies on the history of the Pauline convent in Włodawa, and in particular on the XVIII-century-furnishings of the two, for some time coexisting, sacral buildings which were adjusted or were being adjusted to performing liturgical functions – required supplementing. The existence of a chapel adjoining the cloister is a fact that remains almost unknown to the subject’s researchers. The conducted analysis of its furnishings has confirmed: the cult of the Jasna Góra painting of Our Lady of Częstochowa was being practised in Włodawa long before the erection of the Paulo Antonio Fontana church, i.e. at least since 1711, and thereafter continuously throughout the following decades; the cult of the Five Wounds of Christ – developed at least since 1745, in particular thanks to the prayer confraternity operating by the church; the cult of the Holy Trinity – potent around 1755 (foundation of the Włodawa confraternity of the Most Holy Trinity), and possibly performed in the following decades, as well as a local cult of St. Joseph. Anticipating a publication about the Włodawa painting of Gabriel Sławiński, let us notice that all the four phenomena are reflected in the frescos and paintings’ programme in the church designed by Fontana. In their entirety, the works on the key equipment of the Fontana church were carried out, with varying intensity, in the period of time from approx. 1753 (and most probably already since 1752, discounting the period of storing materials since 1751) until approx. 1785. In the period between 1776–1777 some services celebrated in the chapel adjoining the cloister were transferred to the new church, but the Marian practices were still centred in the chapel. The new datation of the woodcarving elements of the side altars and frescoes of the preserved church has allowed for an ascertainment that the transfer of the miraculous copy of the Our Lady of Częstochowa painting from the chapel adjoining the cloister to the Fontana church could have taken place around 1785, and certainly before 1788. In the similar period of time, also the ceremonies of the Five Wounds of Christ confraternity shifted from the chapel to the new patronal altar in the Fontana church. This does not, however, imply a demolition of the chapel as had been suspected. In the course of the disquisition, I have evoked several dates attesting to the possibility of continuous functioning of the chapel adjoining the cloister, out of which the latest is 1818.

Źródło:

Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 1; 29-83
1643-4374

Pojawia się w:

Radzyński Rocznik Humanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Ośrodek Renowacji Dzieł Sztuki Sakralnej (OrDss). Konserwacja zbiorów muzealnych i obiektów kultowych

Autorzy:

Szlachetka, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1040456.pdf

Data publikacji:

2006-06-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka sakralna
muzeum
Kościół katolicki
ochrona
sacred art
museum
Catholic church
preservation

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2006, 85; 97-102
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Ewangelizacyjna rola sztuki kościelnej w świetle instrukcji Papieskiej Komisji ds. Zachowania Dziedzictwa Artystycznego i Historycznego Kościoła z dnia 15 października 1992 r.

Autorzy:

Knapiński, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1042145.pdf

Data publikacji:

1994

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka sakralna
kościół
zabytki
zbiory muzealne
sacred art
church
antiquity
museum collection

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1994, 63; 109-116
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Freski w grzędzickiej świątyni - "zapomniany" zabytek średniowiecznej sztuki kościelnej
Frescoes in the Grzędzice Church - a "Forgotten" Relic of the Medieval Sacred Art

Autorzy:

Grygowski, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591924.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Grzędzice
frescoes
church
Middle Ages
sacred art
freski
kościół
średniowiecze
sztuka sakralna

Opis:

Świątynie znajdujące się na terenie diecezji szczecińsko-kamieńskiej zawdzięczają w większości swój wystrój protestantom, którzy w końcu XVI i na początku XVII wieku, czyli po przyjęciu w 1534 roku na sejmiku w Trzebiatowie przez szlachtę zachodniopomorską wyznania luterańskiego, przejęli katolickie kościoły tej ziemi. Dlatego ich wystrój jest bardzo ascetyczny w swej formie. Tym bardziej wartościowe w naszych czasach są te zabytki sztuki sakralnej, które praktycznie w niezmienionej średniowiecznej formie przetrwały do dziś. Takim właśnie zabytkiem są freski znajdujące się w niewielkim wiejskim kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Grzędzicach. To dzieło anonimowego artysty, choć mało znane miłośnikom średniowiecznej sztuki, może być przedmiotem wielkich doznań estetycznych. Freski z Grzędzic powinny być bardziej obecne w przewodnikach opisujących dzieła sztuki Pomorza Zachodniego.
The temples in the Szczecin-Kamień Archdiocese owe much of their décor to Protestants, who at the end of the 16th and the beginning of the 17th century, that is after the acceptance of Lutheran confession in 1534 at the regional council in Trzebiatów by the West Pomeranian nobility, took over the Catholic churches of this land. That is why their décor is very ascetic in its form. All the more valuable in our time are the relics of the sacred art that have survived to the present day in virtually unchanged Medieval form. Such a relic is frescoes located in a small rural church devoted to St. Apostles Peter and Paul in Grzędzice. This work of an anonymous artist, though little known to lovers of Medieval art, can be tan object of great aesthetic experiences. It would be valuable for the frescoes from Grzędzice to be more present in the guidebooks commemorating various types of works of art that can be seen in the West Pomeranian Province.

Źródło:

Colloquia Theologica Ottoniana; 2019, 1; 41-57
1731-0555
2353-2998

Pojawia się w:

Colloquia Theologica Ottoniana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Muzeum Diecezjalne Sztuki Religijnej w Lublinie

Autorzy:

Kaproń, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043965.pdf

Data publikacji:

1987

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka religijna
muzeum kościelne
muzeum diecezjalne
religious art
church museum
diocesan museum

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1987, 54; 104-105
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Architektura kościoła św. Marcina w Kazimierzu Biskupim
The Architecture of the Church of St. Martin in Kazimierz Biskupi

Autorzy:

Soćko, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/30145666.pdf

Data publikacji:

2024

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Kazimierz Biskupi
kościół parafialny
architektura romańska
romanizm
parish church
Romanesque architecture
Romanesque art

Opis:

Artykuł poświęcony jest analizie architektury kościoła parafialnego w Kazimierzu Biskupim. Świątynia uchodzi za budowlę romańską z XII w., którą w początku XVI w. rozbudowano w technice ceglanej z inicjatywy biskupa poznańskiego Jana Lubrańskiego. Analiza struktury murów świątyni oraz interpretacja badań archeologicznych pozwoliły na ustalenie, że budowla jest w rzeczywistości świątynią późnoromańską. Zbudowano ją zapewne w początkach XIII w. na miejscu starszej, prawdopodobnie zniszczonej pożarem. Pierwotny, jednonawowy kościół romański, z którego przetrwał tylko fragment ściany północnej, zamknięty był od wschodu apsydą, a od zachodu wieżą. Wzniesiono go w technice ciosowej w latach 1177–1181, najpewniej z inicjatywy księcia Kazimierza Sprawiedliwego. Szczegółowa analiza ścian wymurowanych z kamienia oraz dane pozyskane z badań archeologicznych dały podstawę do dokładnego odtworzenia faz budowy kościoła późnoromańskiego.
The article analyses the architecture of the parish church in Kazimierz Biskupi. The building is believed to be a Romanesque structure dating from the 12th century, which was extended in brick construction technology in the early 16th century on the initiative of the bishop of Poznań, Jan Lubrański. An analysis of its wall structure and an interpretation of archaeological research made it possible to establish that the church is in fact a late Romanesque one. It was probably built at the beginning of the 13th century on the site of an older structure, probably destroyed by fire. The original single-nave Romanesque church, of which only a fragment of the north wall survives, terminated with an apse to the east and a tower to the west. It was erected in ashlar construction technology between 1177 and 1181, most probably on the initiative of Duke Casimir the Just. A detailed analysis of the stone-built walls and data obtained from archaeological research has provided a basis for accurately establishing the construction phases of the late Romanesque church.

Źródło:

Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 5-30
0006-3967
2719-4612

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Arte sacra nell’insegnamento del Magistero dal Vaticano II a papa Francesco
Sacred Art in the Teaching of the Magisterium of the Church: from Vatican II to Pope Francis

Autorzy:

Jura, Piotr Pawel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23050845.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Gdańskie Seminarium Duchowne

Tematy:

sacred art
church teaching
pulchritudinis
Vatican II
Arte sacra
magistero
Vaticano II
Francesco

Opis:

l’arte sacra occupa – a partire dal concilio vaticano ii – un posto importante nell’insegnamento del Magistero della chiesa. Ma è stato soprattutto il papa benedetto Xvi ad intraprendere una vera e propria ricerca della cosiddetta via pulchritudinis. nel suo magistero ha affrontato diverse volte il tema della bellezza e dell’arte nel senso ampio del termine. Un capitolo importante in queste sue riflessioni riguardava la bellezza nel contesto liturgico, cioè la bellezza della liturgia che è in grado di mostrare la bellezza di Dio stesso. Parlando della bellezza poi, papa ratzinger, si riferiva sia a ciò che è materiale e artistico, sia alla natura, alla creazione e a Dio. Anche l’attuale pontefice francesco parla della via della bellezza che, secondo lui, può condurre al bene, a Dio ed è capace di creare la comunione interpersonale, interculturale ed interreligiosa.
The dialogue with the world of art was taken up again by Vatican II and continues to this day. The post-conciliar popes dedicated several pronouncements to artists. But it was especially Benedict XVI that put into action a real search for the via pulchritudinis. In his teaching, he showed a particular predilection for the theme of beauty, art, as well as the relationship with the various arts. An important chapter of his reflection concerns beauty in the liturgical context. According to the Pontiff, the beauty of the liturgy manifests the beauty of God who is communicated through the beauty of the Church, and also the beauty of the assembly gathered in the liturgical celebration. Speaking of beauty, according to Ratzinger, it is necessary to take into consideration both the material, artistic one and also that referring to nature, to creation, to God.

Źródło:

Studia Gdańskie; 2023, 53; 47-61
0137-4338
2720-7102

Pojawia się w:

Studia Gdańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Architektura kościoła parafialnego pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Hucie Krzeszowskiej. Wstęp do badań
Architecture of the parish church of the Exaltation of the Holy Cross in Huta Krzeszowska. Introduction to research

Autorzy:

Stojak, Grażyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217760.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

barok
sakralne budownictwo drewniane
zespół kościelno-plebański
Huta Krzeszowska
Krzeszów
sztuka prowincjonalna
Baroque
wooden church buildings
church-and-vicarage complex
provincial art

Opis:

Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Hucie Krzeszowskiej, położony w powiecie niżańskim na Podkarpaciu, jest przykładem barokowego budownictwa sakralnego. Wzniesiono go w 1766 roku z drewna wraz dzwonnicą, plebanią i innymi budowlami gospodarczymi parafii. Zespół kościelno-plebański otoczony jest zabytkowym drzewostanem złożonym głównie z lip drobnolistnych, nieopodal cmentarza kościelnego. Wraz z wyposażeniem wnętrza stanowi cenny zabytek sztuki barokowej. Zachowało się szereg dokumentów archiwalnych, które dają możliwość poznania dziejów kościoła i parafii, a także pokazują gromadzenie jego wyposażenia przez 250 lat. Archiwalia znajdują się w czterech zespołach dokumentów: w Archiwum Państwowym w Lublinie, Archiwum Diecezjalnym w Lublinie, Archiwum Archidiecezjalnym w Przemyślu i archiwum parafii w Hucie Krzeszowskiej. Dzięki zachowanym dokumentom i archiwalnym projektom budowlanym, można odtworzyć dzieje kościoła, natomiast dzięki inwentarzom i wizytacjom biskupim – skład i zasobność wyposażenia kościelnego. Całość stanowi ważne dziedzictwo złożone z zabytków nieruchomych i ruchomych epoki baroku, tym cenniejsze, że w świetle dokumentów znane jest datowanie oraz proweniencja obiektów ruchomych, a także plany rozbudowy całego zespołu plebańskiego, z kościołem parafialnym włącznie.
The parish church of the Elevation of the Holy Cross in Huta Krzeszowska, located in the Nisko County in the Podkarpacie region, is an example of a Baroque church construction. It was erected in 1766 from wood, together with the bell tower, the vicarage and other parish utility buildings. The church and-vicarage complex is surrounded by historic trees, mainly lindens, in the vicinity of the graveyard. With its interior decoration the church constitutes a valuable monument of the Baroque art. Several archive documents have been preserved, which allow for learning the history of the church and the parish, and show the accumulation of the church furnishings over 250 years. The archive materials are in four sets of documents: in the State Archive in Lublin, the Diocesan Archive in Lublin, the Archdiocesan Archive in Przemyśl and the Parish Archive in Huta Krzeszowska. Owing to the preserved documents and archive building projects the history of the church can be recreated, while owing to the inventories and bishop’s visitations – the content and affluence of the church furnishings. The entirety constitutes considerable heritage comprising immovable and movable artefacts from the Baroque epoch, made more valuable by the fact that in light of the documents not only the dating and the provenance of movable objects are known, but also plans for the expansion of the whole complex including the parish church.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 60; 147-155
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Kościół pw. św. Franciszka Ksawerego w Grodnie. Bryła architektoniczna i wystrój wnętrza
Church of Jesuit St Francis Xavier in Grodno. Architecture and Interior Design

Autorzy:

Bohatyrewicz, Witalij

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1023736.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

architektura sakralna
sztuka sakralna
zabytek kościelny
Franciszek Ksawery
sacral architecture
sacral art
church antiquity

Opis:

Church of the Jesuit St Francis Xavier constitutes the major archaeological landmark of the City of Grodno. Its historic architecture is more than three hundred years old. On 15th of December 1990 Pope John Paul II conferred the status of the Minor Basilica upon this Church. Since 1991 this former Jesuit Church has been the Cathedral of the Diocese of Grodno. The foundation stone of the Jesuit Church was blessed by Bishop Mikołaj Słupski on 21st of June 1678. The consecration took place on 6th of December 1705 and was performed by Chełm Bishop Teodor Potocki in the presence of King Augustus II and Tsar Peter the Great. The Church is situated in the centre of the city, nearby the old marketplace. The building was erected on a longitudinal plan in the form of the Latin cross following the style of two-tower and three-aisled basilica with a transept and a dome. It has the two-tower, three-storey façade; the total height of the second and third storey is smaller than the height of the first storey. There are recesses with wooden statues of Saint Francis Xavier (in the middle of the third storey of the facade) and Saints Peter and Paul in the side-arched recesses (on the second storey). There are thirteen altars in the Church: the high altar and twelve side altars. The Altar of Saint Michael the Archangel (in the North Chapel), the Altar of the Congregational Mother of God (Virgin Mary for students), that is situated in the South Chapel, is the only brick altar in this Church. The Altar of Saint Trinity that is situated by the north-east pillar of the dome. The Altar of the Holy Rosary is by the south-east pillar of the dome. The Altar of Saint Stanisław Kostka is situated in the north wing of the transept. The Altar of Saint Kazimierz is found in the south wing of the transept, opposite to the Altar of Saint Stanisław Kostka. The remaining six side altars are situated by the pillars of the nave: the Altar of Saint Tadeusz, the Altar of Scourged Saviour, the Altar of Our Lady of Perpetual Help, the Altar of Józefat Kuncewicz, the Altar of Our Lady of Mount Carmel, the Altar of Saint Joseph. The High Altar of Saint Francis Xavier is situated in the presbytery, in the apse of the main nave. It was made from painted wood imitating stone. Johan Christian Schmidt was the author of the High Altar in the Parish Church of Grodno. Above the arcades of the main nave and the presbytery, there are fourteen frescoes in the shape of lying rectangles of 1.5×4.5 m. in size. They present the scenes from the life of Saint Francis Xavier. One of the mural paintings bears the signature: B.I.D.P. 1752. The pulpit was made forty years later than the side altars – as far as both sculptural modelling and colour scheme are concerned. It follows the rococo style. The flooring in the Church is made of Swedish stone. The flooring incorporates seven floor slabs closing off the entry to burial crypts made of the same kind of stone. In 2006 the fire damaged the substantial part of the High Altar, and four sculptures were completely destroyed. The Altar has been conserved. It was painted grey-and-blue to look like a marble. Some elements were also gilded. It was re-opened in 2011.  

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 100; 35-53
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Kaplice kolegiaty św. Anny w Krakowie – indywidualne fundacje pod zbiorczym nadzorem

Autorzy:

Kurzej, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2016272.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

sztuka nowożytna
kościół
kaplice
Sebastian Piskorski
Uniwersytet Jagielloński
early modern art
church
chapel
Jagiellonian university

Opis:

Krakowska kolegiata św. Anny jest przykładem rzadkiej sytuacji, w której odrębne finansowanie poszczególnych kaplic udało się pogodzić ze ścisłym zintegrowaniem ich wystroju z całością wnętrza, ale też bardzo specyficznej komemoracji ich dobrodziejów. Upamiętniono ich w książce wydanej z okazji konsekracji, co stanowiło specyficzny wyraz kultury akademickiej, skoncentrowanej na słowie pisanym, a także odwołującej się często do księgi jako uniwersalnego symbolu mądrości. W kościele św. Anny jest to główny motyw wnętrza, powtarzający się jako atrybut patronki, spis ziemskich przodków jej wnuka, dowód świętości Jana Kantego, znak wiedzy antycznych prorokiń oraz godności Baranka Apokaliptycznego jako Najwyższej Mądrości Bożej.
The artistic history of the university collegiate church in Cracow, has been the subject of numerous studies. Focusing on its chapels, however, imposes a slightly different perspective, related to the issues of patronage over individual oratories and the way in which their decoration was included in the ideological and artistic program of the entire church. After adopting such perspective, the Church of St. Anna appears as an interesting contribution to the reflection on the phenomenon of collective patronage, perfectly confirming the view of Peter Hirschfeld and Michael Baxandall, according to which the term basically refers to the activities of an individual hidden behind the collective. One of the goals set by the creators of the magnificent modern church with a rich liturgical and architectural program was to achieve the greatest possible coherence of the decor, both in terms of ideology and art. The obstaclesin its achievement were often complicated ownership relations, resulting from the diversified patronage over the chapels. Cracow Church of St. Anne, erected in the years 1693–1703 under the supervision of prof. Sebastian Piskorski, is one of the rare examples where the chapels have been given a coherent content and artistic program, despite the fact that their interiors were decorated thanks to money providedby separate founders. To achieve this harmony, the inclusion of the chapels in the content program of the interior was of the utmost importance, especially due to the transept chapels. It was in one of them that the altar of the tomb of St. John Cantius had to be placed, and such a location allowed direct light to be shone on it on the anniversary of saints’ birthday. Special setting had to be provided also for the opposite chapel of St. Cross, which reminded of the saints’ passionate devotion and presented the Cross as a source of wisdom. Much attention was paid to smaller nave oratorios. There are three pairs of them, the middle of which has been distinguished by a higher dome with a lantern. The choice of patrons of the nave chapels is allegorical – the middle chapel on the Epistle side was dedicated to the Virgin Mary, and the neighboring ones – to her spouse, St. Joseph and relative, St. John the Baptist. Moreover, the John Baptist’s Oratory is adjacent to the mausoleum of John Cantius, who was born on the Midsummer Day, inheriting his name. On the other hand, the chapels on the Gospel side were dedicated to figures representing the Church of times of the New Covenant. Its first superior – St. Peter, following Christ in martyrdom, was commemorated next to the Chapel of St. Cross. The middle oratory, opposite the St.Mary’s Chapel, is dedicated to St. Catherine the virgin, and the last – St. Sebastian, the patron of Piskorski, but also a popular apostle of those suffering infectious diseases. What is very characteristic, the contribution of the benefactors of individual chapels was commemorated only in a literary way – in publications issued on the occasion of the completion of the construction of the church. There are no inscriptions relating to their benefactors or space for their epitaphs in the chapels, or at least some of them have no funeral function at all.

Źródło:

TECHNE. Seria Nowa; 2020, 5; 117-131
2084-851X

Pojawia się w:

TECHNE. Seria Nowa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

The complex of St. Florian and St. Catherine church in Gołąb as a unique example of military art of Lublin voivodeship

Autorzy:

Krupa, K.
Gleń, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/104774.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza

Tematy:

defensive architecture
church
Loreto Chanel
Renaissance
Lublin Renaissance
Mannerism
military art
Zaor Jan
Likkel Piotr

Opis:

With the development of the civilization and the need to ensure safety for the next generation and cultural material, it became more and more vital to provide defence in case of danger. That is why, the character of residential space and historical architecture was influenced by the conflicts, which had various forms. Aside from the buildings, which were fulfilling visible and explicitly defined military function like e.g. fortresses or defence walls, there were also others that have been subjected to the process of incastellation to respond to the needs of the society. Giving the defensive character to the buildings that had originally completely different purpose, especially religious, had been developed since the Roman times. Military art was purely functional at the beginning. Later it was intertwined with decorations and other architectonic elements that were occurring e.g. in churches and conventual complexes. The aim of this article is to analyse the expression of the late Renaissance architecture with the elements of military art (ars militaris) in the discussed church, the Loreto Chapel and the wall, which together constitute the religious complex of St. Florian and St. Catherine in Gołąb in Lublin Voivodeship. Referring to functional and architectural-construction solutions of the subject of our research, the author discusses the topic of giving defensive character to religious buildings while keeping their functional layout, decorativeness and rich architectural expression typical for the architecture of the Lublin Renaissance.

Źródło:

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2018, 65, 1; 151-160
2300-5130
2300-8903

Pojawia się w:

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Muzeum Diecezjalne Sztuki Kościelnej w Sandomierzu

Autorzy:

Lewiński, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043958.pdf

Data publikacji:

1987

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

muzeum diecezjalne
muzeum kościelne
zbiory muzealne
sztuka sakralna
diocesan museum
church museum
museum repertory
sacred art

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1987, 54; 125-127
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Wybrane aspekty minimalistycznych rearanżacji wnętrz kościelnych po roku 2000

Autorzy:

Wiśnicka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2088441.pdf

Data publikacji:

2021-12-06

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

interior design
aesthetics
design
art of the Roman Catholic Church
sacred interior
church architecture
minimalism
architektura wnętrz
estetyka
sztuka Kościoła rzymskokatolickiego
wnętrze sakralne
architektura kościelna
minimalizm

Opis:

W artykule przybliżono tematykę minimalistycznych rewitalizacji wnętrz sakralnych Kościoła rzymskokatolickiego w oparciu o selekcję reprezentatywnych przykładów, zdywersyfikowanych pod względem geograficznym i kulturowym. Wychodząc od założeń Soboru Watykańskiego II oraz zmian artysty-cznych i społeczno-kulturowych, które zaobserwować można już w XIX wieku, artykuł analizuje czynniki, które doprowadziły do skrajnej redukcji formalnej w wystroju kościołów. Poza oczywistą kwestią, jaką jest architektura wnętrz, podjęty zostaje namysł nad sposobem eksponowania sztuki, którą stanową zarówno element kultowy, jak i estetyczny. Wzięto również pod uwagę czynniki prawne, aspekty liturgiczne oraz psychologiczne. Do analizy problemu wykorzystano realizacje i projekty z kręgu architektury europejskiej.
This text explores the subject of minimalist renovations in the sacred interiors of the Roman Catholic Church, based on a selection of representative examples, geographically and culturally diversified. Starting from the assumptions of the Second Vatican Council and the artistic and socio-cultural changes that could be observed as early as the 19th century, the article analyses the factors that led to an extreme formal reduction in church decoration. Apart from the obvious issue of interior architecture, a reflection is undertaken on the way in which art, which is both a cult and an aesthetic element, is displayed. Legal factors, liturgical and psychological aspects are also taken into account. To analyse the problem, realisations and projects from the circle of European architecture have been used.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 437-455
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

The French and Polish Versions of the Catechism of the Catholic Church: An Examination of Certain Passages of the Catechism’s teaching on the “Mysterium Ecclesiae” from a Philological and Translational Perspective
Francuska i polska wersja Katechizmu Kościoła Katolickiego. Filologiczna i translatorska próba spojrzenia na niektóre wybrane zagadnienia z katechizmowego wykładu wiary o „Mysterium Ecclesiae”.

Autorzy:

Jakoniuk, Leszek Marius

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/950638.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Kościół
eklezjologia
tłumaczenie
Katechizm Kościoła Katolickiego
język teologii
semantyka
sztuka przekładu
church
ecclesiology
translation
catechism of the catholic church
language of theology
semantics
the art of translation

Opis:

The issue regarding whether or not a translation of a text corresponds to the original has existed since time immemorial. The book of Sirach speaks of this issue when it says: “Please, read kindly and carefully, and be forgiving for those places where it would seem to anyone that, despite our consisten work on the translation, we could not choose the right words” (Prologue 15-20). In the past quarter of a century, the Church has responded with great interest to the Catechism of the Catholic Church (CCC), which is revealed by the fact that it has been translated into various languages. Are there any differences between the first Polish edition of the CCC and its French “original”? This article attempts to answer this question by examining a few differences between the Polish and French version of the CCC’s sections on the Church, specifically numbers 770, 771, and 774. These differences may explain why people receive and respond differently to the teachings of the Catholic Church. In order to provide more sound insight, this article also refers to the Latin text of the CCC, since this is considered the standard within the Church. In addition, English, Italian and Russian versions of the CCC were also consulted in the process of conducting a comparative analysis.
Problemem zgodności przekładu z oryginałem jest zagadnieniem sięgającym niepamiętnych czasów i wciąż aktualnym. Świadczyć o tym może już mowa mędrca Pańskiego z Księgi Syracha: „Proszę więc z życzliwością i uwagą zabierać się do czytania, a wybaczyć w tych miejscach, gdzie by się komu wydawać mogło, że mimo naszej usilnej pracy nad tłumaczeniem, nie mogliśmy dobrać odpowiedniego wyrażenia” (Syr. Prolog, 15-20). Jako że Katechizm w ciągu minionego ćwierćwiecza spotkał się w Kościele z dużym zainteresowaniem dokonywano jego przekładu na różne języki. Czy istnieją różnice między pierwszym polskim wydaniem KKK a jego francuskim „oryginałem”? Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na postawione pytanie i ogranicza się wyłącznie do niektórych odnalezionych różnic w wersji polskiej i francuskiej KKK, jakie pojawiają się w „katechizmowej eklezjologii”, a które mogą mieć wpływ na odbiór treści, płynących z nauki o Kościele. Artykuł w poczynionej refleksji bazuje generalnie na trzech punktach z KKK (770, 771, 774). Dla całościowego wglądu w bogaty materiał źródłowy wszystko zostało zweryfikowane z tekstem łacińskim tzw. wydania typicznego KKK. Wielką pomocą dla analizy porównawczej tłumaczeń było także odwołanie się do tekstu angielskiego, włoskiego a także rosyjskiej wersji „Katechizmu”.

Źródło:

Rocznik Teologii Katolickiej; 2017, 16, 3
1644-8855

Pojawia się w:

Rocznik Teologii Katolickiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Admissibility of Institutionalizing Same-Sex Unions in Poland. Selected Problems
Dopuszczalność instytucjonalizacji związków jednopłciowych w Polsce. Wybrane problemy

Autorzy:

Michalczuk-Wlizło, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1920713.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

same-sex unions
non-heteronormative unions
Art. 18 of the Polish Constitution
Catholic Church
związki jednopłciowe
związki osób nieheteronormatywnych
Kościół Katolicki
art. 18 Konstytucji RP

Opis:

The issue of institutionalizing non-heteronormative unions arouses great controversy in Poland and has not yet been legally regulated in any form. The issue of institutionalizing same-sex unions is multifaceted and has an interdisciplinary character. The aim of the article is to analyze selected premises, both legal and ideological, related to the admissibility of institutionalizing the form of relationships of non-heteronormative people.
Problematyka prawnego usankcjonowania związków osób nieheteronormatywnych wzbudza w Polsce duże kontrowersje i dotychczas nie została uregulowana w jakiejkolwiek formie. Zagadnienie instytucjonalizacji związków jednopłciowych jest wielopłaszczyznowe i ma interdyscyplinarny charakter. Celem artykułu jest analiza wybranych przesłanek, zarówno prawnych jak i ideologicznych, odnoszących się do możliwości instytucjonalizacji formy pożycia osób nieheteronormatywnych.

Źródło:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 285-296
2082-1212

Pojawia się w:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Znaczenie sztuki w przekazie wiary w nauczaniu ojcȯw Kościoła
THE SIGNIFICANCE OF ART IN PASSING ON THE FAITH IN THE TEACHINGS OF EARLY CHRISTIAN WRITERS

Autorzy:

Krawczyk, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/490120.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara

Tematy:

sztuka wczesnochrześcijańska
ojcowie Kościoła o sztuce
Tertulian
Paulin z Noli
Orygenes
Grzegorz Wielki
Jan Damasceński
II Sobór Nicejski
Early Christian art and architecture
Fathers of the Church about the art
Tertullian
Paulinus of Nola
Origen
Gregory the Great
John Damascene
Second Council of Nicaea

Opis:

Christianity is the religion of the word and image. Both the word and image play an important role in the process of passing on the faith. The attitude of early Christianity to art was determined by two important factors. Firstly, in Christian communities which were formed by converted Jews, the Old Testament prohibition against images and worshipping them was strongly em- phasized; secondly they feared idolatry. The first apologists of the 2nd century (Aristides, Tatian the Assyrian, Justin Martyr, Tertullian and Origen) explicitly scorned production of any images. In the 4th century, when Christianity was growing in signi cance and building Christian churches was permitted, then Christian writers such as: Saint Basil the Great, Gregory of Nyssa, Hypatius of Ephesus and Paulinus of Nola started to express their opinions on these issues in a less adamant way than it happened in the rst three centuries. In the 6th and 7th century, thanks to Saint Gregory the Great (Pope Gregory I) and John of Damascus, the Church’s attitude to art crystallized and eventually art was given due respect. is several century long discussion on the role of “representational art” in Christianity culminated during the second Council of Nicaea.

Źródło:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2016, 23; 113-121
1234-8880

Pojawia się w:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Mikołaj Kopernik – duchowny w czasach przełomu
Nicolaus Copernicus – a Clergyman in the Times of Breakthrough

Autorzy:

Radzimiński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1194113.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

the Church
the chapter of Ermland [Warmia]
the culture and art of the Renaissance
Royal Prussia
Toruń
Reformation

Opis:

The article presents Nicolaus Copernicus as a clergyman against the background of the momentous epoch in the history of Europe – the transition period from the Middle Ages to the Renaissance. It depicts the great astronomer, lawyer and economist against the background of the substantial cultural and religious event which took place in connection with the Reformation. In the text the author justifies why Copernicus, as a canon of Ermland, had a lower ordination, even when he took over the canonry of Ermland. The author also presents the context of Copernicus’ origin in Toruń and Royal Prussia.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2017, 82, 2; 51-69
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Zbiory sztuki Kościoła Mariackiego w Gdańsku. Uwarunkowania historyczne
The art collections of St. Marys Church in Gdańsk. Historical factors

Autorzy:

Noworyta-Kuklińska, Bożena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1022010.pdf

Data publikacji:

2016-12-20

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Gdańsk
kościół Mariacki
dzieło sztuki
patrycjat
Pomorze
St. Mary's Church
a work of art
the patriciate
wealth

Opis:

St. Mary's Church boasts an impressive Gothic interior of a high class, which houses a unique collection of works of art. It is the result of the patronage of extremely rich bourgeoisie of Gdańsk over four centuries - from 1400 to 1800- and also creative activities of the second half of the 20th century. It presents an extremely high artistic level, which owes to a sublime aesthetic taste of people from Gdańsk (often highly educated in European universities), who visited- because of  their activities- important art centres in Europe, as well as their wealth thanks to which they could afford to hire the best artists.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 115-125
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Zwizualizowany imperializm i narodowa identyfikacja. Kilka przykładów kościelnego malarstwa w Gruzji od 1801 do 1918 roku
Visualised imperialism and national identity. Some examples of the church painting in Georgia between 1801 and 1918

Autorzy:

Khosroshvili, Tamar

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/689145.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

sztuka nowożytna
sztuka chrześcijańska
kościelne malarstwo naścienne
studia postkolonialne
odrodzenie narodowe
art of the early modern period
Christian art
church wall paintings
Postcolonial studies
national revival

Opis:

In different periods, Christian wall paintings have visualised various attitudes towards programmes, images and iconographies that were closely linked with the religious identities of communities. Following the emergence of nationalism in Georgia in the mid-19th century, wall paintings of this period also began to respond to national identity. The chronological limits of this article are determined by crucial events in the history of the country, such as the conquest of East Georgia by the Russian Empire in 1801 and the proclamation of the independence of the Democratic Republic of Georgia in 1918. Between these two events, a number of church paintings was created throughout Georgia. Some of them fully intended to promote the Russian imperial identity and served to consolidate the power of the Empire over the conquered country. While others, reflected the ideas and aspirations of Georgian nationalism. They are very different from the medieval examples displaying a growing interest in national saints and the events of Christian Georgian history. This paper is focused on the most significant examples.
W różnych okresach chrześcijańskie malarstwo naścienne wizualizowało różnoraki stosunek do programów, obrazów, ikonografii i było blisko połączone z religijną identyfikacją społeczeństwa. Pod wpływem rozwoju nacjonalizmu w Gruzji w połowie XIX w. malarstwo naścienne również zaczęło odpowiadać potrzebom identyfikacji narodowej. Ramy czasowe artykułu zakreślają najważniejsze wydarzenia z historii tego kraju, takie jak podbój Wschodniej Gruzji przez Imperium Rosyjskie w 1801 r. i proklamowanie niepodległości przez Demokratyczną Republikę Gruzji w 1918 r. Pomiędzy tymi dwoma wydarzeniami w Gruzji powstało wiele malowideł sakralnych. Niektóre z nich miały na celu promowanie poczucia przynależności do Rosji i służyły konsolidacji władzy imperium nad podbitym krajem. Inne odzwierciedlały idee i aspiracje gruzińskiego nacjonalizmu. Różniły się one od średniowiecznych realizacji, ukazując wzrastające zainteresowanie narodowymi świętymi i wydarzeniami z historii gruzińskiego chrześcijaństwa. W artykule omówiono najbardziej znaczące ich przykłady.

Źródło:

Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 2; 247-261
1644-857X
2450-7660

Pojawia się w:

Przegląd Nauk Historycznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Protestantyzm w kulturze Śląska
Protestantism in the Silesian Culture
Protestantismus in der schlesischen Kultur

Autorzy:

Jaskóła, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31343337.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Śląsk
życie kulturalne na Śląsku
protestantyzm na Śląsku
protestancka architektura i sztuka kościelna
protestancka kultura słowa
protestancka kultura muzyczna
Silesia
cultural life in Silesia
Protestantism in Silesia
Protestant church architecture and art
Protestant culture of the word
Protestant musical culture

Opis:

Der Artikel veranschaulicht den Einfluss und den sehr großen Beitrag der evangelischen Christen in den verschiedenen Bereichen des kulturellen Lebens in Schlesien. Die einzelne Probleme wurden in der geschichtlichen und theologisch-kirchlichen Perspektive abgefasst. Das Thema wurde inhaltlich in vier Punkte aufgeteilt: Geschichtliche Anfänge und Bedingtheiten des Protestantismus in Schlesien (1), Evangelische Architektur und kirchliche Kunst (2), Evangelische Kultur des Wortes (3) und Evangelische Musikkultur (4). Die multikonfessionelle Elemente beweisen die multikulturellen Dimensionen des Lebens in Schlesien.

Źródło:

Roczniki Teologii Ekumenicznej; 2011, 3; 117-132
2081-6731

Pojawia się w:

Roczniki Teologii Ekumenicznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Wpływ fundacji papieskich na polską architekturę początku XVI wieku. Watykański kontekst mauzoleum prymasa Jana Łaskiego
Influence of Papal Foundations on Polish Architecture in Early 16th Century. The Vatican Context of the Mausoleum of Primate Jan Łaski

Autorzy:

Gryglewski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1791411.pdf

Data publikacji:

2020-12-22

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

historia architektury
sztuka polska
architektura sakralna XVI w.
renesans
history of architecture
Polish art
church architecture 16th century
Renaissance

Opis:

Przedmiotem omówienia jest kaplica św. Stanisława, wzniesiona w pobliżu katedry gnieźnieńskiej z inicjatywy prymasa Jana Łaskiego między 1518 a 1523 r. (rozebrana w końcu XVIII w.). Fundacja tego centralnego, wolnostojącego mauzoleum zajmuje ważne miejsce w historii początków sztuki renesansowej w Polsce. Jej realizacja przebiegała równolegle z budową kaplicy – mauzoleum króla Zygmunta Starego na Wawelu. Arcybiskup Jan Łaski był zaangażowany w sprowadzenie do Polski Bartłomieja Berrecciego – projektanta królewskiej kaplicy, być może zaangażowanego również w projekcie gnieźnieńskim. Niewątpliwie wpływ na fundację Łaskiego miał jego pobyt w Rzymie w latach 1513-1515. Arcybiskup otrzymał wtedy zgodę na zebranie ziemi z rzymskiej nekropolii Campo Santo i prawo uświęcenia nią cmentarza przy katedrze w Gnieźnie. Z koncepcją mauzoleum wiązała się też zamówiona na Węgrzech w pracowni Jana Florentczyka płyta nagrobna. Na podstawie zachowanej linii fundamentów można wyróżnić wiele istotnych cech tej budowli. Dysponowała ona układem centralnym. Trzon miał formę cylindra, najprawdopodobniej przesklepionego kopułą. Trzy półkoliste apsydy tworzyły czytelny trichonchos. Od południa znajdowało się wejście do kaplicy. Nie mniej istotna był lokalizacja mauzoleum, usytuowanego między katedrą a kolegiatą św. Jerzego. Na tej samej osi znajdowała się pierwotna lokalizacja grobu św. Wojciecha. Podjęte w Gnieźnie rozwiązania mogły mieć źródła w rzymskim ośrodku artystycznym. Tkwią one w szeregu projektów i koncepcji pojawiających się wokół fundacji Juliusza II, renowacji bazyliki św. Piotra i koncepcji mauzoleum papieskiego. Miały one związek z twórczością Donato Bramantego i Giuliana da Sangallo. Watykańskie projekty architektoniczne były formułowane w kontekście wyjątkowego, historycznego znaczenia miejsca pochówku św. Piotra. Podobny, starożytny kontekst pojawiał się w Gnieźnie, miejscu związanym z początkami chrześcijaństwa w Polsce.
The analysis is devoted to the St. Stanislaus chapel erected near Gniezno Cathedral on the initiative of Primate Jan Łaski between 1518 and 1523 (pulled down in the late 18th century). Foundation of this central, free-standing mausoleum plays an important role in the history of the beginnings of Renaissance art in Poland. Its realisation took place simultaneously with construction of the chapel: the mausoleum of King Sigismund I the Old at Wawel. Archbishop Jan Łaski was involved in bringing to Poland Bartolommeo Berrecci, a designer of the royal chapel, who perhaps also participated in preparing the Gniezno design. Undoubtedly, the Łaski foundation was influenced by his stay in Rome in 1513-1515, when the Archbishop was permitted to take some soil from the Roman necropolis of Campo Samo and use it to sanctify the cemetery at Gniezno Cathedral. The concept of the mausoleum was also connected with the tombstones ordered in Hungary in Giovanni Fiorentino studio. On the basis of the preserved line of foundations, we can distinguish a number of important features of the building. It had a central layout. The core part took the form of a cylinder, most probably vaulted by the dome. Three semi-circular apses formed a elear triconch. From the south there was an entrance to the chapel. No less important was location of the mausoleum, situated between the cathedral and St George’s a collegiate church. On the same axis was the original location of the tomb of St. Adalbert. The solutions applied in Gniezno may have had their sources in a Roman art centre. They were used in a sedes of projects and concepts appearing around the Julius II foundation, renovation of St. Peter’s Basilica and the concept of the papai mausoleum. They were related to the work of Donato Bramante and Giuliano da Sangallo. The Vatican architectural designs were formulated in the context of unique historical signifi of St. Peter’s burial place. A similar, ancient context appeared in Gniezno, a place associated with the beginnings of Christianity in Poland.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 4 Special Issue; 109-138
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Numbers 748 and 749 of The French and Polish Version of Catechism of the Catholic Church from the Translational Perspective; an Example of the Theological Effects of Translation
Francuska i polska wersja punktów 748 i 749 Katechizmu Kościoła Katolickiego z perspektywy translatorskiej. Teologiczne następstwa tłumaczeń

Autorzy:

Jakoniuk, Leszek Marius

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/950607.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Chrystus
Duch Święty
Kościół
eklezjologia
tłumaczenie
Katechizm Kościoła Katolickiego
język teologii
sztuka przekładu
christ
holy spirit
catholic church
ecclesiology
translation
catechism of the catholic church
theological language
art of translation

Opis:

This article considers the art of translation through a comparative analysis of the translations of two selected theological texts taken from the French and Polish version of the Catechism of the Catholic Church (CCC). Specifically, this study examines the Polish and French versions of CCC 748, which speaks about the relationship between the Church and Christ. As CCC 749 reveals, this relationship, pertains not only to the Second Person of the Holy Trinity, but also to the Third Person, meaning the Holy Spirit. Like the number that precedes it, CCC 749 is translated differently in both the Polish and French versions. Essentially, this article highlights the difficulty of translating and demonstrates how difficult it is to translate and how responsible the translator is for his translations of theological texts that pertain to faith.
Niniejszy artykuł jest próbą analizy porównawczej z perspektywy sztuki translatorskiej dwóch wybranych teologicznych tekstów z wersji francuskiej i polskiej Katechizmu Kościoła Katolickiego. Zauważone uwagi, co do wersji polskiej i francuskiej Katechizmu, zgrupowane zostały wokół 748 punktu KKK, który w swej treści wskazuje czytelnikowi na relację, jaka zachodzi między Kościołem i Chrystusem. Jednak należy zauważyć, że powyższa zależność nie ogranicza się wyłącznie do artykułów wiary dotyczących Drugiej Osoby Trójcy Świętej, lecz także dotyka Trzeciej Osoby Boskiej, jaką jest Duch Święty. O tym mówi Katechizm w punkcie 749, który podobnie jak poprzedni punkt nie uchronił się przed różnicami, jakie zaszły między jego wersją francuską a polską. Artykuł pokazuje jak trudna i odpowiedzialna jest praca tłumacza zwłaszcza, kiedy problem przekładu dotyka tekstów teologicznych związanych z wiarą.

Źródło:

Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 2
1644-8855

Pojawia się w:

Rocznik Teologii Katolickiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Epifaniczne przedstawienia Trójcy Świętej na ikonach bizantyjskich i ruskich. Dogmat trynitarny a kanon ikonograficzny.
Epiphanic Representations of the Holy Trinity in Byzantine and Ruthenian Icons. The Trinitarian Dogma and the Iconographic Canon.

Autorzy:

Cyrek, Olga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/607358.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

epiphany
Trinity
three Divine Persons
iconography
the Fathers of the Church
the dogma of the Trinity
Byzantine and Ruthenian art

Opis:

The article describes the basic types of pictorial representations of the Holy Trinity. The Old Testament prefiguration of the Trinity that became a type scene is the so-called „Hospitality of Abraham”. This is the variant of the „Trinity” used by Andrew Rublev. The „New Testament Trinity” represents such topics as „Fatherhood” and the „Common Throne”. The revelation of the Trinity as a whole is also evident in icons depicting scenes from Christ’s life, such as the icons of the Nativity, Baptism, Transfiguration on Mount Tabor, where each of the divine persons is manifested in a different way. God the Father is revealed as the sphere of heaven located in the upper part of the image, the Son of God is manifested in human flesh, and the Holy Spirit is depicted in the form of a dove, or a radiant cloud (mandorla). Numerous compositions also make use of the symbol of a triple beam, which stresses the Trinitarian nature of the depicted scene. The formation of epiphanic representations of the Trinity was influenced not only by the realities revealed in the text of the Scripture, but also by the tenets laid down at the Councils of Nicaea in 325 and Constantinople in 381. Trinitarian terminology was also developed by Eastern and Western theologians such as Basil the Great, Greogory of Nazianus, Hilary of Poitiers, Ambrose of Milan, Augustine of Hippo.

Źródło:

Poznańskie Studia Teologiczne; 2011, 25; 213-237
0209-3472

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Romański tympanon kościoła parafialnego w Wysocicach. Głos w dyskusji
The Romanesque Tympanum of the Parish Church in Wysocice: Another Opinion in the Debate

Autorzy:

Błażejewska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1787924.pdf

Data publikacji:

2021-05-10

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

tympanon
kościół w Wysocicach
rzeźba romańska w Polsce
ikonografia
unia hipostatyczna w sztuce
fundacje Iwo Odrowąża
tympanum
church in Wysocice
Romanesque sculpture in Poland
iconography
hypostatic union in art
church foundings by Iwo Odrowąż

Opis:

Artykuł polemizuje z niektórymi dotychczasowymi tezami i stanowi uzupełnienie poruszanych wcześniej zagadnień. Tympanon niesłusznie ma opinię prymitywnie wykonanego. Jest nieukończony, ale partie w pełni opracowane noszą znamiona ręki wprawnego artysty. Przypisanie go do warsztatu pracującego w Strzelnie jest właściwe (ale nie jako naśladownictwo), lecz wskazanie na pośredni wpływ mistrza Wiligelma czy włoski warsztat w Heiligenkreuz – nietrafne. Nie jest też bezpośrednio zależny od alzackich, nadreńskich czy saskich przykładów, jest raczej (tak jak i ten w Strzelnie) zjawiskiem „równoległym” do nich. Tympanon upamiętnia i dopełnia akt fundacji bpa Odrowąża, prezentuje prawdy teologiczne, jak i odwołuje się do dziejów zbawienia. Wykorzystano do ich prezentacji przedstawienia, które towarzyszyły tekstom Prologu ewangelii według św. Jana (Maiestas Domini i Boże Narodzenie), a jednocześnie unaoczniały dogmat o unii hipostatycznej dwóch natur Chrystusa. Fundator trzymający w dłoniach kielich eucharystyczny ukazuje obecność Chrystusa pod postacią Sakramentu Eucharystii. Pozwala to rozumieć sens całości „dogmatycznie” i „historycznie” – jako dzieje Zbawienia (Słowo Przedwieczne, Wcielenie, czas Kościoła = Eucharystia – po powtórne przyjście Chrystusa).
This article challenges some of the previously-held opinions and is itself a supplement to earlier issues. The tympanum has been wrongly supposed to have been crudely wrought. It is incomplete, but there are some fragments which show the work of a skillful artist. It has actually been attributed to the oeuvre of a workshop operating in Strzelno (but not as an imitation) and has been inaccurately stated to have been influenced by the sculptures of Master Wiligelm and the Italian workshop operating in Heiligenkreuz. It is, rather, a work “parallel to” those examples from Alsace, the Rheinland and Saxony. The tympanum from Strzelno both commemorates and complements the foundation of the church by Bishop Odrowąż, and shows theological truths and the history of Salvation according to the “Prologue” of Saint John (Maiestas Domini and the Nativity), whilst simultaneously visualising the dogma of the hypostatic union of the two natures of Christ. This allows us to understand the whole of the tympanum from both the “dogmatic” and “historical” perspectives as being the history of Salvation (with the founder holding the Eucharistic chalice, reminding us of Christ’s presence in the sacrament of the Eucharist).

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 35-54
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Prusy Królewskie i Książęce. Dwa światy sztuki luterańskiej
Royal and Ducal Prussia. Two worlds of Lutheran art

Autorzy:

Birecki, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2144357.pdf

Data publikacji:

2021-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

reformacja
Prusy Książęce
Prusy Królewskie
sztuka luterańska
architektura
wyposażenie wnętrz kościelnych
reformation
Ducal Prussia
Royal Prussia
Lutheran art
architecture
church interior furnishings

Opis:

Artykuł prezentuje wspólne korzenie sztuki protestanckiej w obu częściach Prus, szkicując proces przejmowania substancji materialnej Kościoła rzymskiego przez parafie katolickie przekształcane w parafie ewangelickie a następnie budowy nowych budynków kościelnych. Proces ten odbywał się w Prusach Królewskich pod kontrolą mieszczaństwa a w Prusach Książęcych pod kontrolą szlachty. Dominujące w pierwszych z wymienionych tu części Prus mieszczaństwo decydowało także o wyposażeniu kościołów miejskich i leżących w domenach oraz dbało o status quo luteranizmu i kalwinizmu, szczególnie podczas zdecydowanych działań kontrreformacyjnych szlachty polskiej. Jednocześnie mieszczaństwo i duchowieństwo protestanckie miało intelektualny wpływ na ikonografię sztuki obrazowej we wnętrzach kościelnych i świeckich. W drugiej części Prus przejęcie władzy nad strukturami kościelnymi przez dwór zluteranizowanego władcy Albrechta Hohenzollerna oraz przez szlachtę wykluczyły konflikty o kościoły z hierarchią katolicką. Jednocześnie pozwoliły na bezpośrednią kontrolę nad parafiami i kościołami, czyniąc z wnętrz kościelnych niemal prywatne rodzinne panteony. Wpływ szlachty ograniczył wpływ mieszczaństwa i duchowieństwa na sztukę obrazową, której przekaz we wnętrzach kościołów wiejskich został niemal ograniczony do treści dydaktycznych. Mimo dominacji treści katechetycznych w obydwu częściach Prus pojawiły się także dekoracje malarskie, emblematyczne, związane z pobożnością pietystyczną.
The article presents the common roots of Protestant art in both parts of Prussia, sketching the process of taking over the material substance of the Roman Church by Catholic parishes transformed into Protestant parishes and then building new church buildings. This process took place in Royal Prussia under the control of the townspeople and in Ducal Prussia under the control of the nobility. The citizens, dominating in the part of Prussia mentioned the first of here, was also decisive in furnishing urban and domain churches, and it cared for the status quo of Lutheranism and Calvinism, especially during the decisive activities of the Counter--Reformation Polish nobility. At the same time, the townspeople and Protestant clergy had an intellectual influence on the iconography of the art in ecclesiastical and secular interiors. In the second part of Prussia, the seizure of power over church structures by the court of the Lutheranized prince Albrecht Hohenzollern and the nobility ruled out conflicts over churches with the Catholic hierarchy. At the same time, they allowed for direct control over parishes and churches, making the church interiors almost private family pantheons. The influence of the gentry limited the influence of the townspeople and the clergy on pictorial art, the message of which in the interiors of rural churches was almost limited to didactic content. In spite of the domination of catechetical content in both parts of Prussia, painting and emblematic decorations related to piety have also appeared.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2021, 22; 33-44
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

L’argomentazione politica in Antirrēsis di Hipacy Pociej
The Political Argumentation in Hipacy Pociej’s Antirrēsis

Autorzy:

Nosilia, Viviana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/635419.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Hipacy Pociej
Orthodox-Uniate polemics
Uniate Church in the 16th–17th centuries
art of argumentation
Polish-Lithuanian Commonwealth
interconfessional relationships

Opis:

The article investigates the interconfessional polemical literature as a valuable source offering an insight into the major values of the society of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 16th–17th centuries. These texts also help understanding phenomena other than the merely religious ones. In the debate, juridical and political arguments were used too. We focus on the case study of Hipacy Pociej’s Antirrēsis (Ruthenian: 1599; Polish: 1600), written in response to Marcin Broniewski’s Apokrisis (1597). Pociej, who had an outstanding political career before becoming a Uniate bishop, mastered these arguments perfectly. His work is imbued with the mentality of the communitas nobilium, which also played a part in his lexical choices.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Phoenix and Delphinus Salvator: The History of the Forgotten Images of Early Christian Iconography
Feniks i delphinus salvator. Historia zapomnianych wyobrażeń ikonografii wczesnochrześcijańskiej

Autorzy:

Kałużny, Józef Cezary

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1038415.pdf

Data publikacji:

2020-12-20

Wydawca:

Akademia Ignatianum w Krakowie

Tematy:

historia Kościoła starożytnego
dzieje sztuki
feniks
delphinus salvator
Christus Delphinus Salvator
history of the ancient church
history of early Christian art
phoenix

Opis:

Art in the 3rd and 4th centuries underwent transformations and adapted certain representations which were typical of ancient iconography to the new needs and tasks of Christian art. Among the abundant examples of this process, many continue to be popular and recognizable, such as the representation of Hermes Kriophoros, which evolved to become Christ the Good Shepherd, or the sleeping Endymion, which became part of the “Jonah cycle.” The adaptation of patterns from antiquity for the purposes of Christian iconography was both popular and quite common, but only a fraction of the representations developed in that period survive today. This paper discusses the representations that have been forgotten. Relying on the examples of the phoenix and the dolphin-rescuer, the paper analyzes factors that affected the partial (phoenix) or complete (delphinus salvator) disappearance of images which were typical of early Christian art and which relied on ancient imagery.
W sztuce III i IV wieku dochodziło do transformacji i dostosowania niektórych przedstawień ikonografii antycznej do nowych potrzeb i zadań, jakie stawiała przed nimi sztuka chrześcijańska. Przykłady można mnożyć, zaczynając od tych bardziej znanych i do dziś rozpoznawalnych, jak chociażby przedstawienie Hermesa Kriophorosa, które ewoluuje do figury Chrystusa Dobrego Pasterza, czy śpiącego Endymiona, które wejdzie w skład tzw. cyklu Jonasza. Zjawisko akomodacji wzorców antycznych dla potrzeb ikonografii chrześcijańskiej było wówczas działaniem popularnym i dość powszechnym, ale jedynie część z powstałych w tym czasie przedstawień przetrwała do dzisiaj. Właśnie takim zapomnianym wyobrażeniom poświęcono poniższe rozważanie, gdyż na przykładzie przedstawień feniksa i delfina ocalającego prześledzono czynniki, które wpływały na częściowy – feniks, lub całkowity – delphinus salvator, proces zanikania niektórych obrazów sztuki wczesnochrześcijańskiej, bazujących na wzorcach antycznych.

Źródło:

Perspektywy Kultury; 2020, 30, 3; 9-26
2081-1446
2719-8014

Pojawia się w:

Perspektywy Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

„Zamieszkują kraje bardzo od siebie dalekie, ale duchem są sobie bliscy”. Z kręgu badań nad związkami polsko-weneckimi w czasach jagiellońskich
„They live in faraway countries, but their spirits are close to one another”. From the circle of studies of Polish-Venetian relations in the Jagiellonian times

Autorzy:

Polańska, Ewelina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1901908.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Wenecja
Polska
Jagiellonowie
relacje dyplomatyczne
dwór
kultura
kościół
nauka
sztuka
Venice
Polska
Jagiellonian dynasty
political-diplomatic relation
court
culture
church
science
art

Opis:

As soon as the Middle Ages Poland established contacts with the Republic of Venice. The origin of the contacts should be looked for in the ecclesiastical-organizational as well as political-diplomatic relations. In the field of diplomacy both the republics were brought close by the issue of the Turkish threat and their joint work against the Habsburg monarchy. Constant contacts were also seen in the sphere of trade. From the Veneto region cloths, precious stones, glass and books were imported to the Jagiellonian state. Poland sold Polish cochineal, skins, fur coats, corn. The Polish-Lithuanian Commonwealth attracted Venetians with various social statuses; and it was not infrequent that they settled here for good. There were merchants, artisans, musicians, medicine doctors, clergymen and people of other trades between them. They entered court, church and bourgeois structures. Migration of the people coming from Veneto gathered momentum at the beginning of the 16th century, along with the development of the Renaissance. Artists – goldsmiths, architects, sculptors – came, as they were employed at the royal court and in magnate estates. Various artistic items were imported from Venice to Poland. Poles willingly travelled to the town on the lagoons and they expressed their delight with it in poems, memoirs and letters. A lot of outstanding Poles studied in Padua – a superb center of European academic thought. The Commonwealth of Both Nations and the Most Serene Republic of Venice were joined by affinities in a variety of fields of broadly understood culture. There was a constant flow of people, ideas, goods and works of art between them.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 4; 365-395
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Muzyka czy „pioseneczki łatwe i modne”? Spojrzenie na muzyczną sztukę w liturgii w oparciu o wybrane wypowiedzi Josepha Ratzingera – Benedykta XVI

Autorzy:

Kurnik, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/668831.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Benedict XVI
Joseph Ratzinger
art
music
easy and fashionable songs
the church
liturgy
Benedykt XVI
sztuka
„łatwe i modne pioseneczki”
Kościół
muzyka liturgiczna

Opis:

The Constitution on the Sacred Liturgy draws attention to the treasury, which the musical heritage of the Church is, and encourages to give this treasury a due care. Among the gems this musical treasure of the People of God contains, at the first place is a Gregorian chant, named by the Fathers of Vatican II as its own singing of the Roman liturgy.  This document has expressed a great concern of the Church so as not to lose the great music within the space of our churches, this music that deserves to be called art. Hereby the Constitution on the Liturgy belongs to the teaching of the Church which emphasizes the role of music. This teaching has been introduced in the twentieth century by Pope Pius X in his Motu Proprio Inter pastoralis officii sollicitudines, issued November 22, 1903. In this document qualities of sacred music were identified, which are holiness, universality and perfection of form. In the light of this document these qualities are possessed, above all, by the Gregorian chant and  the classic polyphony. In this way we can see how tremendously important was quality of the art of music in the liturgy for the church at the beginning of twentieth century. Unfortunately we are still far from these ideals. Joseph Ratzinger in an interview conducted by Vittorio Messori, sadly observes that the place of great musical art has been taken by songs easy and fashionable. It has happened so, as the Cardinal noticed, to make liturgy allegedly more understandable and accessible to all. The Cardinal emphatically emphasizes that the affordability of the liturgy does not mean the immediate intelligibility of trivial matters. The way of understanding the liturgy is the way of intellectual and spiritual development. It can not to be that under the guise of making the liturgy more understandable, also with the help of music, we trivialize it. This happens, when we allow to enter the space of liturgy banality with  easy and fashionable songs. The diagnosis of the Prefect of the Congregation for the Doctrine of the Faith of that time remains valid, although 30 years have passed since its producing. In many ecclesial communities easy and fashionable songs are still performed and promoted instead of musical art. The Cardinal warns that the Church confining to this kind of music falls into incompetence and becomes useless. Referring to the Roman Singer, Benedict XVI points to the relationship between vitality of the of faith and the vitality of culture which was born from the faith. The dying musical culture of the Church is seen in this light as an ominous sign of the agony of faith in human hearts. Recalling the story of the conversion of St. Augustine, Benedict XVI notes that one of the factors that prompted the heart of later bishop of Hippo to embrace the faith, it was the beauty of music resounding in Milan at the time of Saint Ambrose. Great, full of artistry, music is characterized by the power which can induce people to conversion. The music, in Ratzinger’s understanding,  is also an eloquent apology for the Church's history, next to the saints’ testimonies of lives. The Cardinal points also to the full dynamic force which lifts man to God in a beauty of musical art. In his views Joseph Ratzinger often emphasizes the cosmic dimensions of the liturgy, which is reflected in the singing of Sanctus. This cosmic dimension in which we leave our meager groups for a great community including heaven and earth, can be attributed only to great artistic music, not to easy and fashionable songs. Cardinal Ratzinger offers firm criticism of aesthetic elitism, which by making music art for art's sake restricts access for a small group of listeners, as well as of pastoral pragmatism, which by turning toward easy and fashionable songs makes music a merchandise on demand and the musical epitome of kitsch,  making the church trivialize the faith. Joseph Ratzinger indicates that the reform of the liturgy introduced by Vatican II aimed at an interior renewal, based on deeper awareness and fuller meeting with God. The music serves this renewal only if it is a real art. Therefore we need to take care about such music because thanks to it the work of revival of the liturgy is still continued.
Konstytucja o liturgii Sacrosantium concilium zwraca uwagę na skarbiec, jakim jest dziedzictwo muzyczne Kościoła, i zachęca, by otoczyć ten skarbiec należna troską. Wśród klejnotów znajdujących się w tym muzycznym skarbcu Ludu Bożego na pierwszym miejscu znajduje się chorał gregoriański, nazwany przez ojców soborowych własnym śpiewem liturgii rzymskiej. W tym soborowym dokumencie wyrażona została wielka troska Kościoła, by w przestrzeni naszych świątyń nie zabrakło wielkiej muzyki, takiej, która zasługuje na miano sztuki. W ten sposób konstytucja o liturgii wpisuje się w nauczanie Kościoła podkreślające rolę muzyki, które w XX wieku zapoczątkował w swoim motu proprio Inter pastoralis officii sollicitudines wydanym 22 listopada 1903 roku papież Pius X. W tym dokumencie zostały wskazane przymioty muzyki kościelnej, którymi są świętość, powszechność i doskonałość formy. W świetle tego dokumentu te cechy posiada przede wszystkim chorał gregoriański i klasyczna polifonia. W ten sposób możemy dostrzec, jak wielką wagę od początku XX wieku przywiązywano w Kościele do jakości sztuki muzycznej w liturgii. Niestety wciąż daleko nam do tych ideałów. Joseph Ratzinger w wywiadzie, który przeprowadził Vittorio Messori, ze smutkiem zauważa, że miejsce wielkiej sztuki muzycznej zajęły „pioseneczki łatwe i modne”. Stało się tak, by jak zauważa kardynał, liturgię uczynić rzekomo bardziej zrozumiałą i dostępną dla wszystkich. Kardynał dobitnie podkreśla, że przystępność liturgii nie oznacza bezpośredniej zrozumiałości spraw banalnych. Drogą zrozumienia liturgii jest droga intelektualnego i duchowego rozwoju. Nie można pod pozorem uczynienia liturgii bardziej zrozumiałą, również przy pomocy muzyki, doprowadzić do jej banalizacji. Dzieje się tak, gdy pozwalamy na obecność w przestrzeni liturgii banału, jakim są „pioseneczki łatwe i modne”. Diagnoza ówczesnego prefekta Kongregacji Nauki Wiary pozostaje aktualna pomimo upływu 30 lat od jej postawienia. Wciąż zamiast sztuki muzycznej w wielu wspólnotach kościelnych promowane są i wykonywane tylko „pioseneczki łatwe i modne”. Kardynał ostrzega, że Kościół ograniczający się do takiej muzyki popada w nieudolność i staje się nieprzydatny. Odwołując się do Romana Pieśniarza, Benedykt XVI wskazuje na związek żywotności wiary z żywotnością kultury, jaka z wiary się zrodziła. Obumieranie muzycznej kultury Kościoła jawi się w tym świetle jako złowrogi znak agonii wiary w ludzkich sercach. Przypominając historię nawrócenia św. Augustyna, Benedykt XVI zauważa, że jednym z czynników, które skłoniły serce późniejszego biskupa Hippony do przyjęcia wiary, było piękno muzyki rozbrzmiewającej w Mediolanie za czasów św. Ambrożego. Wielka, pełna artyzmu muzyka tym się charakteryzuje, że ma w sobie siłę, która może skłonić człowieka do nawrócenia. Taka muzyka w myśli Ratzingera jest obok świętych również wymowną apologią dziejów Kościoła. Kardynał wskazuje również na pełną dynamizmu siłę, która w pięknie sztuki muzycznej dźwiga człowieka ku Bogu. W swoich wypowiedziach Joseph Ratzinger bardzo często podkreśla kosmiczny wymiar liturgii, którego wyrazem jest Sanctus śpiewane podczas jej sprawowania. Ów kosmiczny wymiar, w którym wychodzimy z naszych mizernych grupek w wielką wspólnotę obejmującą niebo i ziemię, można przypisać jedynie wielkiej artystycznej muzyce, nie zaś „łatwym i modnym pioseneczkom”. Kardynał Ratzinger podejmuje zdecydowaną krytykę tak estetycznego elitaryzmu, który czyniąc muzykę sztuką dla sztuki, ogranicza dostęp do niej dla wąskiego grona słuchaczy, jak i duszpasterskiego pragmatyzmu, który z kolei skłaniając się ku owym „łatwym i modnym pioseneczkom”, czyni muzykę towarem na popyt, muzycznym uosobieniem kiczu, a Kościół prowadzi do banalizacji wiary. Joseph Ratzinger wskazuje, że reforma liturgii dokonana przez Vaticanum II miała na celu jej wewnętrzną odnowę, opierającą się na głębszej świadomości i pełniejszym spotkaniu człowieka z Bogiem. Służy tej odnowie również muzyka, jeśli tylko jest prawdziwą sztuką. Dlatego o taką muzykę wciąż należy się troszczyć, by dzięki niej dzieło odnowy liturgii było kontynuowane.

Źródło:

Pro Musica Sacra; 2015, 13
2083-4039

Pojawia się w:

Pro Musica Sacra

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Zachowane nowożytne wyposażenie ewangelickich kościołów Diecezji Mazurskiej
Modern Furnishing Preserved in Evangelical Churches of the Masurian Diocese

Autorzy:

Arszyńska, Joanna M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/425518.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie

Tematy:

cultural heritage
confession transformations
Lutheran art
Evangelical Church of the Augsburg Confession in Masuria
Pasym
Szczytno
Sorkwity
Kętrzyn
Dźwierzuty
Łęguty
Pasłęk
Gierzwałd
Dąbrówno

Opis:

The paper discusses the issue of historical furnishing (mainly of 17th and 18th centuries) preserved in Lutheran churches that have not changed their confession identity. Descriptions of the most interesting elements of furnishing of churches in Pasym, Szczytno, Sorkwity, Kętrzyn, Dźwierzuty, Łęguty and Pasłęk as well as in Dąbrówno and Gierzwałd are preceded with an extensive introduction explaining the assumptions of Lutheran Church art, sketchily outlining the development of Lutheran art within the area of the present Masurian diocese, and explaining the historical reasons for the today’s dispersion of Lutheran heritage in the region.

Źródło:

Gdański Rocznik Ewangelicki; 2015, 9; 62-83
1898-1127

Pojawia się w:

Gdański Rocznik Ewangelicki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Historia ewangelizacji Charcas (Boliwia) w XVI-XVIII wieku
The History of Evangelisation of Charcas (Bolivia) in 16th to 18th Century

Autorzy:

Szyszka, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/480632.pdf

Data publikacji:

2013-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum

Tematy:

Boliwia
ewangelizacja Indian
struktury kościelne
doktryny
synody
sztuka sakralna
rebelie Indian
Bolivia
evangelisation of the Indians
church structures
doctrines
synods
sacred art
Indian rebellions

Opis:

Trzywiekowa, kolonialna historia Kościoła w Charcas jest typowym przykładem rozwoju Kościoła w Nowym Świecie. Po przybyciu na obszary dzisiejszej zachodnio-południowej Boliwii hiszpańskich konkwistadorów, wraz ze strukturami administracji kolonialnej postępowała ewangelizacja. Niecałe 20 lat od rozpoczęcia konkwisty imperium inkaskiego, w roku 1551 powstała diecezja Charcas z siedzibą w Chuquisaca (obecnie Sucre), a w 1609 została podniesiona do rangi archidiecezji. Po zorganizowaniu sieci doktryn oraz parafii, dzieło ewangelizacji Indian stało się bardziej efektywne. W Chuquisaca oraz innych miastach zakładano seminaria duchowne i zwoływano synody w celu omówienia problematyki administracyjnej i ewangelizacyjnej. Następnie akcja misyjna była kierowana na obszary dzisiejszej wschodniej i środkowej Boliwii. Istniejące w archidiecezji Charcas sanktuaria i bractwa przyczyniały się do rozwoju religijności ludowej i promowania sztuki sakralnej. Wielkim wyzwaniem okazały się rebelie Indian, które zakłócały akcję katechetyczną i praktyki sakramentalne. Współczesne przemiany społeczno-religijne w Boliwii sięgają swymi korzeniami do czasu ewangelizacji w XVI-XVIII wieku.
Three-century long, colonial history of the Church of Charcas is a typical example of Church’s development in the New World. The Spanish conquest arrived at the area of today’s south-west Bolivia and evangelisation proceeded along with their structures of the colonial administration. Less than twenty years after the beginning of the conquest of the Inca empire, in 1551, the Diocese of Charcas, located in Chuquisaca (now Sucre), was established and in 1609, it was raised to the rank of archdiocese. After organising a network of doctrines and parishes, the evangelisation of the Indians became more efficient. In Chuquisaca and other cities seminaries were established and synods were convened to discuss the administrative and evangelisation issues. Subsequently, the missionary action was directed to the areas of today’s eastern and central Bolivia. The existing in the Archdiocese of Charcas shrines and brotherhoods contributed to the development of religion and promotion of folk religious art. The big challenge turned out to be Indian rebellions that interfered with the catechetical action and sacramental practice. Contemporary socio-religious transformations in Bolivia take their roots back to the times of evangelisation in the 16th to the 18th century.

Źródło:

Nurt SVD; 2013, 2; 92-122
1233-9717

Pojawia się w:

Nurt SVD

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

"...Kościół tak niezwykle zły, że zdaje się być oborą", czyli jak przekonać luteranów do wizyty w brzydkim kościele. Problem wyglądu i lokalizacji świątyni w kazaniu konsekracyjnym pielgrzymkowego kościoła granicznego w Cigacicach (1655, wyd. 1665)
„A church so bad it seems to be a barn”, or how to convince Lutherans to visit an ugly church. The problem of a church’s look and location in the consecration sermon of the pilgrimage border church in Cigacice (1655, published 1665)

Autorzy:

Gruk, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2083153.pdf

Data publikacji:

2021-12-09

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

sztuka protestancka
kościoły graniczne i ucieczkowe
pielgrzymki
estetyka miejsca kultu
prześladowane mniejszości
identity studies
historia Śląska
Protestant art
pilgrimages
church architecture aesthetics
persecuted minorities
history of Silesia

Opis:

"...Kościół tak niezwykle zły, że zdaje się być oborą", czyli jak przekonać luteranów do wizyty w brzydkim kościele. Problem wyglądu i lokalizacji świątyni w kazaniu konsekracyjnym pielgrzymkowego kościoła granicznego w Cigacicach (1655, wyd. 1665). Artykuł poświęcony jest problemowi niedogodnej lokalizacji kościoła i jego brzydoty jako czynników potencjalnie zniechęcających wiernych do jego odwiedzania, oraz próbom ich dyskursywnego przezwyciężenia. Podstawą źródłową artykułu jest opublikowane w 1665 r. kazanie pastora Zachariasa Textora na okazję poświęcenia granicznego kościoła pielgrzymkowego położonego w odludnym Lesie Cigacickim w Marchii Brandenburskiej. Wedle słów kaznodziei była to budowla tak skromna, że pielgrzymom – luteranom z sąsiedniego księstwa głogowskiego, gdzie ich kult był zakazany – przypominała ona raczej oborę niż kościół. Artykuł zawiera rekonstrukcję wykładu Textora mającego na celu pozytywną reinterpretację negatywnych cech świątyni, przeprowadzoną w oparciu o historię biblijnego Jakuba (Rdz 28). Analiza wywodu Textora pozwala lepiej zrozumieć znaczenie budowli kościelnej i jej wyposażenia w specyficznej kulturze pielgrzymkowej śląskich luteranów, kształtującej się po wojnie trzydziestoletniej, dając podstawy do pełniejszej interpretacji związanych z nią dzieł architektury i sztuki. Artykuł wzbogacają liczne cytaty z kazania, w tym obszerne fragmenty unikatowego opisu nieistniejącej od stuleci prowizorycznej świątyni.

Źródło:

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2021, 58, 2; 181-199
1234-4214

Pojawia się w:

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Pomnik upamiętniający Annę z Leszczyńskich Potocką w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu
The Monument to Anna Potocka née Leszczyńska in the Saint Mary’s Assumption Church in Toruń

Autorzy:

Saar-Kozłowska, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/425336.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie

Tematy:

Anna Potocka Leszczyńska
protestants in Poland
Calvinism
Saint Mary’s Assumption Church in Toruń
Polish sepulchral art
inscription epitaphs
symbolic architecture
baroque pompa funebris
baroque funerals in Poland

Opis:

Regarding its size, references to the royal headstone of Anna Vasa of Sweden and the person’s rank, the monument to Anna Potocka née Lesz-czyńska (1615-1653) is one of the greatest sepulchral artworks in the Saint Mary’s Church in Toruń.It was created after 1653 and funded by the de-ceased’s husband, Jan Teodor Potocki.Potocka descended from a reli¬giously diverse family.Her father converted to Catholicism.Potocka was raised in her mother’s faith and was considered a zealous Calvinist.Her family held great offices in Respublica Poloniae both in catholic and pro¬testant communities.Her grandfather Rafał Leszczyński (ca. 1526-1593) was one of the most active supporters of the Reformation.Her father’s nephew Rafał Leszczyński (1597-1636) was a leader of Protestants called “a Calvinist pope in Poland”. Potocka deceased in Łowicz; however, her body was buried in Toruń due to her faith and the rank of the church, which was used by the Lutherans in the years 1557-1724 and during the Counter-Reformation it was a refuge to Protestants living in the southern part of Royal Prussia.In 16th and 17th century, Toruń, along with Gdańsk and Elbląg, was one of the most prestigious centres of Protestantism in Poland.It is probable that the heroine’s funeral ceremonies were modelled on the Anna Vasa’s funeral (1636) at which both Potocki and Leszczyński families were present. The monument to Potocka is located at the wall closing the fourth yoke of the nave, counting from the East.It consists of a portal frame with Leszczyński and Potocki’s family coats of arms. Under its semi-circular ar-cade, there is an inscription board with the family’s genealogy, Potocka’s characteristics and the name of the founder. The Potocka’s monument fits into the category of inscription epitaphs associated with the portal.It integrates two functions: commemoration and glorification. The latter is expressed by the portal as a door: a motive of symbolic passage into another reality, or as a triumphal arch, an element of exaltation, similarly to the arcade and columns. The monument was made of limestone of Dębnik and alabaster, artifi-cial stone, lime mortar imitating the black marble and alabaster.In 2009, it was restored back to its former splendour.Nodocumentation of theformer repair works have been preserved. As a result of unprofessional restoration, the object’s plastic and aesthetical qualities changed entirely.Before the recent restoration, gold plating and fragments of polychromy were visible, which provided the basis for their reconstruction.

Źródło:

Gdański Rocznik Ewangelicki; 2015, 9; 38-61
1898-1127

Pojawia się w:

Gdański Rocznik Ewangelicki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Późnobarokowy wystrój i wyposażenie lwowskich kościołów trynitarzy
Late-Baroque Dècor and Furnishing of Lviv’s Trinitarian Churches

Autorzy:

Sobczyńska-Szczepańska, Mirosława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23944962.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

sztuka trynitarzy
kościół pw. Świętej Trójcy we Lwowie
kościół pw. św. Mikołaja we Lwowie
późny barok
rokoko
Stanisław Stroiński
Johann Georg Pinsel
Bernard Meretyn
Sebastian Fesinger
Trinitarian art
Church of the Holy Trinity in Lvov
Church of St Nicholas in Lvov
Late Baroque Rococo

Opis:

Obydwa lwowskie kościoły trynitarzy, pw. Świętej Trójcy i św. Mikołaja, otrzymały wysokiej klasy artystycznej późnobarokowy wystój i wyposażenie, od dawna budzące zainteresowanie badaczy. W pracach przeprowadzonych w latach 1750-1758 w pierwszej świątyni, wzięli udział – jak ustaliła K. Brzezina – m.in. Stanisław Stroiński, Johann Georg Pinsel i Bernard Meretyn. Niewykorzystane dotychczas informacje źródłowe wskazują, że odegrali oni w tym przedsięwzięciu kluczową rolę, dokonując pierwszej we Lwowie kompleksowej transformacji wnętrza kościelnego w duchu rokoka. Jej efekty nie przetrwały próby czasu, w odróżnieniu od dekoracji sztukatorskiej i wyposażenia kościoła pw. św. Mikołaja, wykonanych głównie w latach 40. i 70. XVIII w. Wnikliwa analiza ich form oraz źródeł pisanych pozwoliła na weryfikację sprzecznych atrybucji i datowań, w które obfituje literatura przedmiotu.
Both Lvov churches of the Trinitarians: of the Holy Trinity and of St Nicholas were given high-quality artistic Late Baroque décor and furnishing which have for long incited scholars’ interest. In the works conducted in 1750-1758 in the first of the churches K. Brzezina identified the participation of e.g. Stanisław Stroiński, Johann Georg Pinsel, and Bernard Meretyn. The previously unused source information demonstrates that they played a key role in the project, conducting the first in Lvov complex transformation of a church interior in the Rococo spirit. Its results have not survived, contrary to the stucco decoration and furnishing of the Church of St Nicholas executed mainly in the 1740s and 70s. A thorough analysis of their form and of written sources has allowed to verify contradictory attributions and datings, abounding in the literature on the subject.

Źródło:

Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 1; 31-66
0006-3967
2719-4612

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce