Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "chrzest Polski" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Słowo wstępne
Foreword
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/22676547.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Historia Kościoła
Kościół w Polsce
Chrzest Polski
AGAD
Opis:
W roku 2016 obchodzone były rocznice kilku ważnych wydarzeń z dziejów Kościoła polskiego i powszechnego. Kościół katolicki wspominał 1050-lecie Chrztu Polski oraz 420. rocznicę Unii Brzeskiej – regionalnej unii kościelnej zawartej pomiędzy Kościołami katolickim i prawosławnym funkcjonującymi w granicach I Rzeczypospolitej. Jesienią 2016 r. Kościół ewangelicki zainaugurował zaś obchody 500-lecia Reformacji. W uczczenie tych wielkich rocznic włączyło się także Archiwum Główne Akt Dawnych.
In 2016, anniversaries of a number of important events in the history of Polish and Universal Church were celebrated. Catholic Church celebrated 1050th anniversary of the Baptism of Poland, and 420th anniversary of the Union of Brest – a regional church union, effected between Catholic and Orthodox Churches active on the territory of Polish-Lithuanian Commonwe alth. In the autumn of 2016, Evangelical Church has commenced celebration of 500th anniversary of the Reformation. Central Archive of Historical Records (AGAD) has also joined those celebrations.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 5-8
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrzest Polski z różnych perspektyw
Baptism of Polish from diff erent perspectives
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494421.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Chrzest Polski
misja metodiańska
Baptism of Polish
Methodian mission
Opis:
W tym roku obchodzona jest przez instytucje kościelne i państwowe 1050 rocznica chrztu Polski. Szczególnie donośnie obchodzi ową rocznicę Kościół rzymskokatolicki. Powstaje jednakże pytanie czy początek chrystianizacji w obrządku łacińskim jest tożsamy z początkiem ewangelizacji ziem polskich? Chrześcijaństwo na ziemiach polskich ma bowiem znacznie bogatszą tradycję aniżeli tylko jeden jego nurt – łaciński. Sąsiedztwo ziem polskich z Wielkimi Morawami a później ze schrystianizowaną Rusią i Czechami musiało wpłynąć na ich oblicze wyznaniowe. Chrystianizacja ziem polskich została rozpoczęta za panowania księcia morawskiego Świętopełka. W historiografii polskiej problematyka ta została obszernie zaprezentowana. Całą literaturę na ten temat można podzielić na zwolenników i przeciwników poglądu o obecności misji metodiańskiej w Polsce. Najnowsze publikacje, uwzględniające odkrycia archeologiczne, potwierdzają obecność obrządku słowiańskiego na ziemiach polskich przed i po 966 roku. Z uwagi na fakt, że dotychczasowa literatura poświęcona obrządkowi słowiańskiemu podniosła szczegółowo wiele kontrowersyjnych aspektów, w swoich rozważaniach nie będę więc do nich powracał, a skoncentruję się na omówieniu dziejów misji metodiańskiej w państwie polskim. Świadomie więc pomijam prezentację toczącej się od ponad stu lat dyskusji historyków na temat funkcjonowania obrządku słowiańskiego na ziemiach polskich. Zdaję sobie sprawę, że przedstawiona rekonstrukcja dziejów liturgii metodiańskiej ma w wielu wypadkach charakter hipotetyczny, ale brak źródeł nie daje możliwości pełnego wyjaśnienia tej problematyki. Trzeba zaznaczyć, że argumenty podniesione przeciwko obecności obrządku słowiańskiego są oparte na takiej samej bazie źródłowej, jaką posługują się zwolennicy poglądu, że proces ewangelizacji Małopolski i Śląska został zapoczątkowany jeszcze za życia Metodego. Pomimo szeregu wątpliwości co do interpretacji źródeł i faktów historycznych jestem przekonany, że liturgia słowiańska funkcjonowała na ziemiach polskich przed oficjalnym aktem chrystianizacji państwa.
This year is celebrated by the church and state the 1050 anniversary of the baptism of Polish. Especially loudly celebrating the anniversary of the Roman Catholic Church. However, the question arises whether the beginning of the Christianization in the Latin rite is the same as at the beginning of the evangelization of Polish lands? Christianity on the Polish territory is in fact a much richer tradition than only one of its current - Latin. The proximity of the Polish lands and the Great Moravia and later with the Chris¬tianised Rus and Bohemia state must have had great impact on the shape of their faith. The Christianisation of the Polish lands commenced during the reign of the Moravi¬an prince Svatopluk. In Polish historiography this issue was broadly presented. The entire literature focusing on this subject matter can be divided into the adherents and opponents of the notion regarding the presence of Methodian mission in Poland. The newest publications, taking into account the archaeological discoveries acknowledge the presence of the Slavonic rite in the Polish lands before and after 966. Owing to the fact that the literature up to date devoted to the Slavonic rite scrupulously raised numerous controversial aspects, in my dissertations I shall not come back to them but rather focus on discussing the history of the Methodian mission in Poland. Knowing¬ly, I shall neglect the presentation of the over a century-old discussion of historians regarding the functioning of the Slavonic rite in Poland. I am aware of the fact that the presented reconstruction of the history of Methodian liturgy is purely hypothetical in numerous instances; however, the lack of sources does not allow for a thorough clar¬ification of the problem matter. It should be noted that the arguments raised against the presence of the Slavonic rite are based on the same source base as the one used by the adherents of the notion that the evangelisation process of Lesser Poland and Silesia was started when Methodius was still alive. Despite numerous doubts as far as the interpretation of sources and historical facts I am convinced that the Slavic lit¬urgy functioned at the Polish lands before the official Christianisation of the country.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2017, 01; 37-74
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrystianizacja Polski – początki łacińskiej kultury pisma i książki w Polsce pierwszych Piastów
Christianization of Poland – beginnings of Latin literary and bibliographical culture in Poland of early Piast dynasty
Autorzy:
Potkowski, Edward
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24202951.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Chrzest Polski
Chrystianizacja
kultura łacińska
Polska
Piastowie
Polska Piastowska
Opis:
One of important impacts of Duke Mieszko I’s baptism and resulting introduction of Christianity of Latin rite as state religion in Poland, was adoption of a hereto unknown cultural model – culture of written word and books. Before that, ancient Polish communities lived in a world of oral culture, orally conveyed, and collective memory accumulating tradition and knowledge. Conversely, Christianity was a “religion of the Book”. Its main tenets – doctrinal, moral and social, were contained in sacred books, which were the vehicle for divine revelation. New religion – Christianity – has brought Latin to Poland, as language of the doctrine and religious worship. Latin was also a way to access the entire legacy of European culture, from antiquity to mediaeval Christian culture. It allowed reading of texts, which explained the world better, than traditional beliefs. Moreover, Latin was an instrument of interaction with contemporary cultural and political centres, the Papal Curia, Emperor’s court, as well as courts of other rulers of Christian Europe. The article presents initial stages of Latin literary culture in Christianized Poland. Sacred books – liturgical codices and texts serving religious education, were the basic equipment of the new religion’s churches. They were brought by groups of missionaries and clergy, coming to the Christianized country. The first Christian rulers of Poland, whose obligation was to build churches, have also taken care to outfit them with books needed for worship and teaching. They were ordered from foreign scriptoria, or prepared in domestic ecclesiastical centres, at royal or ducal courts. Those were ecclesiastical literary works, as well as texts for religious education, among them hagiographies of first saint patrons of Poland. Besides these books, in times of first Christian rulers of Poland, memorial texts began to emerge as well – annals and inscriptions, as well as correspondence sent to foreign courts and papal Curia. Name of one of the authors, active in early 11th century in Poland is known – Bruno of Querfurt. The article presents more details about extant liturgical books, used in Christianized Poland. Those books belonged to members of Piast dynasty, or were imported by Polish kings for most important churches in the country. Discussed books include following codices: Matilde’s Codex (Liber officiorum) – a book of rites gifted to Mieszko I by Matilde of Swabia, Duchess of Lorraine, also Egbert Psalter (Psalterium Egberti) with attached prayer pages of Piast princess Gertrude (Liber precum Gertrudae), two Gospel books – Golden Codex of Gniezno (Codex aureus Gnesnensis) and Golden Codex of Pułtusk (Codex aureus Pultoviensis), Emmeram Gospel Book, Tyniec Book of Sacraments and several others, including Płock Bible and Duchess Anastasia's Gospel Book. Since the turn of 11th and 12th century, Poland’s literary culture and books begin to change. Besides the liturgical books, memorial texts and correspondence with foreign countries, practical and pragmatic texts come into use: books of laws and texts used for school education, listed in the inventory of Cracow cathedral in 1110. The array of memorial texts is expanding as well – one example is the first Polish chronicle, written by an anonymous foreign monk (Gallus Anonymous); there are also texts of courtly and recreational nature, like the story of Walter and Wisław. Since 12th century, number of centres producing written works increases; manuscripts are produced at courts of provincial dukes during feudal fragmentation period, scriptoria of cathedral churches and monasteries. Also the number of readers is increasing to include male and female monastic communities, new monasteries of Benedictine friars, Premonstratensians and Cistercians, new canon communities and cathedral clergy. Development of literary culture and books, initiated after Christianization of Poland in 10th century, has continued uninterrupted – despite temporary collapses of Church and state structures – until the end of the Middle Ages.
Jednym z doniosłych skutków chrztu księcia Mieszka I i wprowadzenia do Polski chrześcijaństwa rytu łacińskiego, jako religii państwowej, było przyjęcie nieznanego tutaj wzorca kultury – kultury pisma i książki. Wcześniej społeczeństwo prapolskie żyło w świecie kultury oralnej, przekazu ustnego i kolektywnej pamięci, gromadzącej tradycję i wiedzę. Chrześcijaństwo zaś było „religią księgi”. Jego podstawowe zasady doktrynalne, moralne i społeczne zawarte były w świętych księgach, które były nośnikiem boskiego objawienia. Nowa religia – chrześcijaństwo, wprowadziło do Polski łacinę, język doktryny i kultu religijnego. Język łaciński był również narzędziem kontaktu z całym dorobkiem kultury europejskiej, zarówno kultury antycznej, jak i średniowiecznej kultury chrześcijańskiej. Pozwalał na obcowanie z tekstami, które lepiej wyjaśniały otaczający świat, aniżeli tradycyjny zespół wyobrażeń o świecie. Łacina ponadto była narzędziem kontaktów ze współczesnymi ośrodkami kultury i ośrodkami politycznymi, z kurią papieską i dworem cesarskim, z dworami innych władców chrześcijańskiej Europy. Artykuł ukazuje początki łacińskiej kultury piśmiennej w chrystianizowanej Polsce. Do podstawowego wyposażenia świątyń nowego kultu należały księgi święte, a więc kodeksy liturgiczne i teksty służące edukacji religijnej. Przywoziły je z sobą grupy misjonarzy i przybywające do chrystianizowanego kraju duchowieństwo. Pierwsi chrześcijańscy władcy polscy, których obowiązkiem była budowa kościołów, dbali również o ich wyposażenie w księgi potrzebne do kultu i nauczania. Zamawiano je w skryptoriach zagranicznych, albo sporządzano w krajowych ośrodkach kościelnych i na dworze książęcym bądź królewskim. Były to księgi należące do grupy piśmiennictwa sakralnego i edukacji religijnej, a wśród nich żywoty pierwszych świętych patronów Polski. Obok tych ksiąg pojawiają się w kraju pierwszych chrześcijańskich władców polskich teksty o charakterze memoratywnym, jak zapiski rocznikarskie i inskrypcje, a także korespondencja wysyłana do zagranicznych dworów i kurii papieskiej. Znany jest z imienia autor działający w początkach XI w. w Polsce. Był nim Bruno z Kwerfurtu. Bliżej przedstawione zostały w artykule zachowane do dziś księgi liturgiczne, używane w chrystianizowanej Polsce. Były to księgi należące do dynastii piastowskiej albo sprowadzane przez władców polskich dla najważniejszych kościołów kraju. Są to następujące kodeksy: tzw. Kodeks Matyldy (Liber officiorum) – księga obrzędów ofiarowana królowi Mieszkowi II przez księżnę lotaryńską Matyldę, następnie „Psałterz Egberta” (Psalterium Egberti) z dołączonymi do niego kartami modlitw księżniczki piastowskiej Gertrudy (Liber precum Gertrudae), dwa ewangeliarze – Złoty Kodeks Gnieźnieński (Codex aureus Gnesnensis) i Złoty Kodeks Pułtuski (Codex aureus Pultoviensis), Ewangeliarz Emmeramski, Sakramentarz Tyniecki i kilka innych, a wśród nich Biblia Płocka i Ewangeliarz Anastazji. Od przełomu XI i XII wieku kultura pisma i książki Polski Piastowskiej zaczyna się zmieniać. Do używanych dotąd ksiąg sakralnych, tekstów memoratywnych i korespondencji z zagranicą dochodzą teraz teksty praktyczne, pragmatyczne: księgi prawa i teksty używane w edukacji szkolnej, które zanotowano w inwentarzu katedry krakowskiej w 1110 r. Wzbogaca się zasób tekstów memoratywnych – przykładem jest tu pierwsza kronika polska, dzieło anonimowego mnicha cudzoziemca (Galla Anonima); pojawiają się teksty o charakterze dworsko-rekreacyjnym, jak powieść o Walterze i Wisławie. Od XII wieku powiększa się liczba ośrodków produkcji piśmiennej; są nimi dwory książąt dzielnicowych, skryptoria katedralne i klasztorne. Wzrasta liczba użytkowników pisma i książek; są nimi wspólnoty klasztorne męskie i żeńskie, nowe klasztory benedyktynów, norbertanów (premonstratensów) i cystersów, nowe wspólnoty kanonickie i nowe środowiska kleru katedralnego. Rozwój kultury pisma i książki, zapoczątkowany chrystianizacją Polski w X wieku, trwał – mimo czasowych załamań struktur państwowych i kościelnych – nieprzerwanie aż do końca średniowiecza.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 11-45
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Baptism of Poland in Public Opinion
Chrzest Polski w opinii społecznej
Autorzy:
Gruchoła, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807140.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
chrzest Polski
opinia publiczna
analiza porównawcza
baptism of Poland
public opinion
comparative analysis
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza porównawcza społecznego postrzegania wydarzenia chrztu Polski, a także jego znaczenie dla rozwoju polskiej państwowości, kultury, religijności oraz pozycji kraju na arenie międzynarodowej, w świetle badań opinii publicznej, przeprowadzonych przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) oraz Ośrodek Badania Opinii Publicznej (OBOP) w latach 1965–2016. Jest on próbą odpowiedzi na następujące problemy badawcze: Jaka jest dzisiaj świadomość historyczna Polaków? Z których wydarzeń historycznych są dumni, które zaś –zdaniem respondentów – przynoszą Polakom niesławę? Czy Polacy znają datę chrztu Polski? W jakim stopniu chrzest Polski postrzegany jest jako wydarzenie przełomowe na tle innych wydarzeń z historii Polski do początku XX wieku? Jakie znaczenie przypisują mu Polacy dla rozwoju polskiej państwowości, kultury, religijności oraz pozycji kraju na arenie międzynarodowej? W procesie badawczym przyjęto następującą tezę: W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat nie uległo zmianie postrzeganie społeczne chrztu Polski. Niekompletność materiału źródłowego, wynikająca z faktu, że autorka nie przeprowadziła własnych badań, a jedynie bazowała na danych zawartych w raportach CBOS i OBOP, uniemożliwiła udzielenie jednoznacznej odpowiedzi. Tym samym teza sformułowana we wstępie artykułu nie została ani potwierdzona, ani obalona. Przy opracowywaniu materiału badawczego zastosowano metodę analizy porównawczej, ilościową analizę zawartości, jakościową analizę treści oraz metodę analityczno-opisową.
The aim of this article was a comparative analysis of the social perception of the event of Poland’s baptism, as well as of its significance for the development of Polish statehood, culture, religiousness and its standing in the international arena, in the light of opinion polls carried out by the Centre of Studies of Social Opinion (CBOS) and the Centre of Studies of Public Opinion (OBOP) in the years 1965–2016. It is an attempt to find an answer to the following research problems: what is today’s historical awareness of Poles? Of which historical events are they proud, and which are those—in the opinion of the respondents—that give Poland bad name? Do Poles know the date of Poland’s baptism? To what degree is Poland’s baptism perceived as a decisive event on the background of other events of Polish history right up to the beginning of the 20th century? What importance do Poles give it for the development of Polish statehood, culture, religiousness and standing in the international arena? In the research process the following thesis was accepted that in the last fifty years social apprehension of Poland’s baptism has not undergone any change. The incompleteness of source materials issuing from the fact that the author did not carry out her own research, but only based it on data contained in CBOS and OBOP reports, made it impossible to give a univocal reply. By the same, the thesis formulated in the introduction to the article was not confirmed nor refuted. In elaborating the research material, a method of comparative analysis, of quantitative and qualitative analyses of contents, as well as of an analytical-descriptive one was applied.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2016, 7, 4; 61-85
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies