Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "catchment management" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Kształtowanie zrównoważonego użytkowania ziem karpackich w świetle badań symulacyjnych
Sustainable development of Carpathian land use based on simulation results
Autorzy:
Kurnicki, R.
Kostuch, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338428.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
metoda DPSIR (siły sprawcze, presje, stany, wpływy, reakcje)
modelowanie zlewni
zarządzanie zlewnią
rozwój zrównoważony
catchment management
catchment modeling
DPSIR (Driving forces Pressures States Impacts Responses)
sustainable development
Opis:
W pracy wykorzystano model J2000-S udostępniony dzięki współpracy polsko-niemieckiej w ramach projektu SaLMaR. Modelowano zmiany strukturalne zlewni górnego Dunajca w trzech wariantach scenariusza użytkowania powierzchni terenu. Koncepcja scenariuszy powstała w wyniku analizy stanowisk interesariuszy wyrażonych w trakcie ankietyzacji wykonanej zgodnie z koncepcją DPSIR (ang. Driving forces, Pressures, States, Impacts, Responses), a także w następstwie własnych analiz trendów zmian zagospodarowania przestrzennego. Analizy te uwzględniały założenia gminne i powiatowe w odniesieniu do dokumentacji planistycznych. Model J2000-S został skalibrowany i zwalidowany pod wnikliwym nadzorem niemieckich twórców. Jego zastosowanie dało podstawy do stwierdzenia, że czynnikami decydującymi o stanie ilościowo-jakościowym wód powierzchniowych zlewni są, poza lasami i użytkami zielonymi, obszary zabudowane oraz związane z nimi uwarunkowania infrastrukturalne. Stwierdzono, że na obecnym poziomie rozwoju gospodarczego zarządzanie obszarem rozpatrywanej zlewni jest optymalne. Dalsze zwiększanie powierzchni terenów zurbanizowanych będzie niekorzystne, co ujawni się zwłaszcza w warunkach ekstremalnych stanów wód. Dlatego też należałoby przemyśleć decyzje dotyczące zabudowy, zwłaszcza na potrzeby szeroko rozumianych usług hotelowoturystycznych.
The model J2000-S, used for the study purposes, was obtained within the framework of Polish German cooperation through the project SaLMaR (Sustainable Land and Water Management of Reservoir Catchments). Structural changes of upper Dunajec River basin were modeled based on three land use scenarios. The concept of scenarios is a consequence of analysis of stakeholders’ opinions expressed in questionnaires constructed pursuant to DPSIR concept (Driving forces, Pressures, States, Impacts, Responses); it is also a result of analysis on the trends in spatial development. Assumptions related to planning documents at commune and district level were also taken into account. The model J2000-S was calibrated and validated under the close supervision of German authors. Its use allowed to conclude that factors determining the quantity and quality state of surface water of basin are – next to forests and grasslands – urban areas and related infrastructure conditions. It was stated that the management of researched basin area is considered optimal at current level of economic development. The planned further expansion of urban areas will be disadvantageous, as it is revealed especially under extreme water level conditions. Hence, there should be reconsidered decisions applicable to emerging built-up areas, especially in regard to broadly defined hotel and tourist services.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 3; 47-60
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vlijanie konfiguracii malykh urbanizirovannykh bassejjnov stoka na gidrografy pritoka dozhdevykh stochnykh vod
Influence of the small urbanized catchments configuration on the stormwater hydrographs
Autorzy:
Zhuk, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/76302.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Tematy:
catchment
small catchment
stormwater management
urbanized area
stormwater run-off
hydrograph
Źródło:
Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa; 2015, 17, 6
1730-8658
Pojawia się w:
Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Use of different forms of retention as the condition of sustainable management of water resources in rural environment
Autorzy:
Patro, Magdalena
Zubala, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292594.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
agricultural areas
catchment
water resources management
retention
Opis:
The paper presents the problem of the growing water deficit and the possibility of sustainable development of water resources in rural areas of Central and Eastern Europe (using the example of Poland). It is estimated that the amount of resources in this region is reduced by about 70% compared to the average for Europe. In drought periods it comes to limitation of economic activity, including agriculture. Particular attention was paid to the necessity to extend landscape, underground, and snow retention, as an alternative to dams, which are currently the most popular in lower-order catchments. It has been shown that the construction of small agricultural reservoirs is not always preceded by adequate consultations and pre-design studies, which may result in financial losses and legal problems. Simultaneous use of many alternative forms of retention should be more effective than the implementation of reservoirs. In addition, increasing the hydraulic roughness of the catchments slows down the outflow of products of erosion and contributes to the protection of surface retention structures (maintaining natural and economic usefulness of reservoirs).
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2020, 44; 126-135
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sediment quantity management in polish catchment-river-sea systems – should we care?
Autorzy:
Szalińska, E.
Wilk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/96098.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
sediment
quantity    
management    
catchment
osad
ilość
zarządzanie
zlewnia
Opis:
The continuity of sediment transport in many catchment-river-sea systems worldwide has been disturbed by anthropogenic interferences. These interferences alter the sediment balance and result either in a surplus or lack of sediment, and with mostly negative, impacts to the economy, development and infrastructure, and environment. The main issues discussed related to surplus or lack of sediment belongs to: i) siltation of reservoirs with negative effects on hydropower production or water storage, and ii) erosion at downstream reaches where sediments are essential for channel formation and aquatic habitats. Both problems are recognized in Poland, however, only dealt with when they cause local economic problems. The paper focuses on examples of sustainable sediment managements in catchment-river-sea systems, and presents the idea of combining the Macromodel DNS with the SWAT module. The resulting modelling and analytical tool can be considered very valuable in sediment quantity management.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2018, 3; 25-37
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy gospodarowania wodą w wybranych zlewniach w rejonach intensywnego rolnictwa
Water management problems in selected catchments of the regions of intensive agriculture
Autorzy:
Łabędzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338729.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarowanie wodą
zlewnia
intensywne rolnictwo
water management
catchment
intensive agriculture
Opis:
W pracy przedstawiono przyrodnicze i techniczne warunki gospodarowania wodą, analizę stanu gospodarki wodnej oraz dostępności zasobów wodnych w wybranych zlewniach w rejonach intensywnego rolnictwa w województwie kujawsko-pomorskim. Określono najważniejsze problemy gospodarki wodnej oraz podjęto próbę wskazania kierunków działań zmierzających do jej racjonalizacji. Za najważniejsze uznano działania w kierunku dalszej poprawy jakości wód powierzchniowych, zwiększanie naturalnej i sztucznej retencji zlewni, realizację planów rozwoju małej retencji, opracowanie i wdrożenie lokalnych systemów monitoringu jakości i ilości wody, utworzenie systemu informatycznego gospodarki wodnej w zlewni, opracowanie i wdrożenie systemu integrowanej gospodarki wodnej w obrębie zlewni.
Natural and technical determinants of water management are presented in this paper together with the analysis of water management and availability of water resources in selected catchments of intensive agriculture in the kujawsko-pomorskie province. Most important problems of water management were estimated and attempts were undertaken to determine actions which would rationalize water management. Further improvement of surface water quality, increase of natural and artificial water retention, accomplishment of the small retention projects, elaboration and implementation of the local systems of monitoring water quality and quantity, creation of the information system for water management in a catchment and elaboration and implementation of the system of integrated water management in catchments were considered most important problems.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2003, T. 3, z. spec. (9); 153-172
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PANTA RHEI OCZAMI HYDROLOGA,CZYLI JAK CYSTERSKA STRICZA STAŁA SIĘ WSPÓŁCZESNĄ STRZYŻĄ
PANTA RHEI BY HYDROLOGIST,HOW CISTERCIAN STRIC ZA BECOME A MODER STRZYŻA CREEK
Autorzy:
Mikos- Studnicka, Patrycja
Szydłowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441760.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Tematy:
urbanized catchment
anthropopressure
stormwater management
zlewnia zurbanizowana
antropopresja
monitoring opadów i przepływów
Opis:
Artykuł stanowi porównanie odpływu ze zlewni Potoku Strzyża w latach 1933 i 2016. W ciągu ostatnich osiemdziesięciu lat intensywnej urbanizacji naturalne pokrycie zlewni zastąpiły liczne powierzchnie nieprzepuszczalne. Antropopresja ograniczyła retencję powierzchniową, proces infiltracji i przepływ podziemny. Ponadto zmianie uległa naturalna sieć drenażu zlewni. Ryzyko powodzi w Gdańsku wzrosło na skutek zwiększonej objętości odpływu ze zlewni Potoku Strzyża.
The article contains comparison of the runoff from the Strzyża Creek catchment in years 1933 and 2016. In the last eighty years of intensive urbanization the natural cover of the Strzyża Creek basin has been replaced with many impermeable surfaces. Anthropopressure caused reduction of the surface storage, limitation of the infiltration and base flow. Moreover the natural drainage patterns have been completely changed. The flood risk in the Strzyża Creek catchment rose as the greater runoff rates flow into storm water collection systems, reservoirs and surrounding water bodies.
Źródło:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2016, 9/I; 35-49
2299-1263
2353-0987
Pojawia się w:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Water management in the Klodnica catchment in 2000-2010
Autorzy:
Drąg, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395717.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk o Ziemi
Tematy:
gospodarka wodna
województwo śląskie
zlewnia Kłodnicy
antropopresja
water management
Silesian Voivoideship
Klodnica catchment
anthropopression
Opis:
The article takes up an attempt to present the changes that has occurred in the water management at the beginning of the 21st century in the area of Silesian Voivoideship. Communes situated within the boundaries of Klodnica catchment, closed by the section of Gliwice, were analysed as an example of water management in the area which undergoes a strong anthropopression. Klodnica catchment is an area where all the elements of the geographical environment were transformed, but it was the water environment that was changed most visibly. At the beginning of the 21st century, there were a lot of changes conducted in Poland, not only political, but also in the economic and legal sectors. Owing to these factors, the following changes appeared: water consumption, the structure of distribution of water among different branches of economy and the water and sewage system infrastructure. The effect of these changes is the decrease in water consumption and sewage discharge as well as upgrading the technologies of its treatment (Absalon 2007).
Źródło:
Contemporary Trends in Geoscience; 2012, 1, 1; 5-12
2299-8179
Pojawia się w:
Contemporary Trends in Geoscience
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model podsystemu wodnogospodarczego zrownowazonego rozwoju zlewni Raszynki
Model of water-management subsystem for sustainable development of the Raszynka catchment area
Autorzy:
Pawlat-Zawrzykraj, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40263.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zlewnia Raszynki
zlewnie rzek
podsystem wodno-gospodarczy
rozwoj zrownowazony
planowanie przestrzenne
gospodarowanie woda
Raszynka catchment
river basin
water-management subsystem
sustainable development
spatial management
water management
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2007, 06, 1; 55-65
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System planowania urządzeniowego w lasach różnowiekowych
System of management planning in uneven-aged forests
Autorzy:
Banaś, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1008979.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
urzadzanie lasu
planowanie
procesy decyzyjne
drzewostany roznowiekowe
fazy rozwojowe
uneven−aged forests
management planning
silvicultural treatments
catchment
Opis:
In the presented forest planning system, decisions are being made at several stages related to the management planning units: catchment area, stand and forest management unit. Management operations are planned with regard to the development phase of a stand and no its age. Stands in which silvicultural treatments are to be carried out are selected after a detailed analysis of natural factors and an economic analysis. The discussed planning system can be an important tool supporting forest ecosystem management in the multiple−use forestry model currently in use.
Źródło:
Sylwan; 2010, 154, 07; 456-462
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy zagospodarowania zlewni górskich w aspekcie ochrony zbiorników zaporowych w Karpatach Polskich
Selected problems in the development of mountain catchments for the protection of dam reservoirs in the Polish Carpathians
Autorzy:
Jaguś, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054004.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
retencja zlewni
spływ powierzchniowy
zagospodarowanie przeciwerozyjne
ochrona jakości wód
catchment retention
surface runoff
anti-erosion management
water quality protection
Opis:
The current spatial development of the catchment area in the Polish Carpathians shows features that accelerate the water cycle and its erosive activity. The region is characterized, among others, by: insufficient forest cover, the presence of fallow land and abandoned land, scattering of buildings, disturbance of the course of agro-forest borders, excessive number of dirt roads and various hardened surfaces, degradation of forest ecosystems. This translates into siltation and pollution of Carpathian dam reservoirs important for the water and economic system of the country. The aim of the article is to present selected principles and methods of arranging the catchment area in the Polish Carpathians in terms of improving the catchment retention capacity and, at the same time, the quality of water. The result of proper management would be a stable supply of good quality water to the reservoirs. Protective activity for water resources should focus on replacing surface runoff with ground runoff in order to increase the retention capacity of the area and protect against erosion. The key is to properly shape the plant cover, which at the same time protects the water quality. The watershed zones and steep slopes should be forested. Permanent grasslands for extensive animal breeding should be considered the optimal form of agricultural use of the Carpa-thian areas. Together with forest areas with a good health condition, they not only create favorable water conditions, but also ensure the preservation of biodiversity. The maintenance of arable land is permitted up to an altitude of 700 m a.s.l. and requires good agricultural practice to minimize soil erosion and nitrate migration. It is unacceptable to leave the soil without plant cover. River bed zones and watercourse beds require appropriate technical or biological support to prevent the development of bedside erosion and sediment displacement, as well as the ingestion of material from slopes. Plant communities near the river beds should be protected under landscape protection.
Źródło:
Polish Journal of Materials and Environmental Engineering; 2021, 1(21); 1-15
2720-1252
Pojawia się w:
Polish Journal of Materials and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza struktury przestrzennej warunków obiegu wody w zlewni Raszynki na potrzeby planowania przestrzennego
Spatial structure analysis of water cycle conditions in the Raszynka catchment area for land-use planning needs
Autorzy:
Pawlat-Zawrzykraj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40760.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
ekohydrotopy
obieg wody
opracowania ekofizjograficzne
planowanie przestrzenne
zlewnia Raszynki
zlewnie rzek
water circulation
ecophysiographical study
spatial management
Raszynka catchment
river basin
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2006, 05, 2
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemieszczenia uczniów miedzy obwodami szkolnymi a zróżnicowanie wyników publicznych szkół podstawowych i gimnazjów. Przypadek Poznania
Pupil movement between school catchment areas and differences in examination results of primary and secondary schools. The case of Poznan
Autorzy:
Bajerski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413963.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne
zarządzanie edukacją
wyniki edukacyjne
obwody szkolne
Poznań
primary and secondary education
management of education
examination results
school catchment areas
Poznan
Opis:
Celem artykułu jest analiza związku przemieszczeń uczniów między obwodami szkolnymi ze zróżnicowaniem wyników publicznych szkół podstawowych i gimnazjów. Zagadnienie to jest rozpatrywane w szerszym kontekście nierówności edukacyjnych związanych z przestrzenną organizacją oświaty opartą na systemie tzw. obwodów szkolnych. Prezentowane w artykule wyniki badań dowodzą, że na skutek luźnego traktowania zasady rejonizacji kształcenia przez władze miejskie, dyrekcje szkół oraz rodziców i uczniów, szczególnie na poziomie gimnazjum dochodzi do intensywnych przemieszczeń uczniów między obwodami szkolnymi. Badania wykazały, że zjawisko to wyjaśnia blisko 50% zróżnicowania wyników egzaminu gimnazjalnego między gimnazjami w Poznaniu. W artykule omówiono konsekwencje tej sytuacji dla polityki edukacyjnej miasta oraz zarządzania szkołami.
The aim of the paper is to examine the relation between pupil movement between school catchment areas and the examination results of primary and secondary schools. The problem is analyzed in a broader context of educational disparities related to the spatial organization of educational activity. The results show that the non-rigorous approach to educational zoning by the city authorities, school directors, parents, and their children, causes an intensive movement of pupils between school catchment areas (especially at the level of secondary school). It was found that pupil movement between catchment areas accounted for almost 50 per cent of variation in examination results in the secondary schools in Poznan. The consequences of this situation for the city’s educational policy and school management are discussed.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2012, 2(48); 62-76
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Restored External Spoil Tip of a Lignite Mine on the Discharge in a Cross-Border Watercourse (PL−CZ)
Wpływ zrekultowywanego zwałowiska zewnętrznego kopalni węgla brunatnego na wielkości przepływów w cieku transgranicznym (PL−CZ)
Autorzy:
Wojarnik, Krzysztof
Iwaniak, Edward
Wiatkowski, Mirosław
Czamara, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811762.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
open-cast mining
borrow pit management
spoil tip management
river network
hydrological calculations
hydraulic calculations
Wołoszyn’s method
Kaczmarek’s method
cross-border catchment
górnictwo odkrywkowe
zagospodarowanie wyrobiska
zagospodarowanie zwałowiska
sieć rzeczna
obliczenia hydrologiczne
obliczenia hydrauliczne
metoda Wołoszyna
metoda Kaczmarka
zlewnia transgraniczna
Opis:
This article presents a novel method for the assessment of the influence of a restored external spoil tip in "Turów" Lignite Mine (Poland) on the discharge in the cross border watercourse called in Poland Bezimienny Potok and in the Czech Republic – Minovickỳ Potok. Moreover, possible flood protection needs of the areas below the spoil tip in the Czech Republic (below the Tank No. 4) are indicated. In the investigated area, after the spoil tip had been formed, restoration work was carried out, i.e. a forest was planted on it. This restoration work, combined with the surface drainage structures, helped to reduce the rate of surface runoff. This, in turn, reduced the flood risk, since the high water culmination and the frequency of flood events were reduced. The hydrological and hydraulic calculations of the watercourse channel and hydro-technical structures' flow capacity indicate that the creation of the external spoil tip followed by the restoration work and the system of hydro-technical devices do not adversely affect the hydrological regime in the Bezimienny Potok catchment area, near the village of Minkovice in the Czech Republic. The forests planted as part of the restoration work play a significant role in reducing the high water culmination and the frequency of flood events. These forests cover the entire surface of the spoil tip and slow down the runoff of water. Moreover, it was confirmed that alternative solutions based on reservoirs – waste ponds located in the Bezimienny Potok catchment area – will improve the flood protection of the areas located in the Czech Republic (thanks to their storage capacity and provided that appropriate water management is ensured). The main stages of the method used for the assessment of the influence of the external spoil tip of "Turów" Lignite Mine on the discharge in the investigated cross-border watercourse are explained by means of the calculation of maximum discharge with a given probability of exceedance by the Wołoszyn's method used in Poland in the Lower Silesia region. This method accounts for the intensity of rainfall. Moreover, in order to determine the retention capacity of the investigated watercourse catchment area, the reduction of high water discharge (Q1% and Q10%) was calculated in the profiles of the sedimentation tanks, based on the reproduced hydrograph of the flood wave and with the assumption that the time required for the flood wave to go down to equals twice the time of concentration tk (to = 2tk). The sedimentation tanks' useful capacities were used to calculate the reduced discharge Q1%reduced and Q10%reduced. These values were added to the design flows for the sedimentation tanks located below, with the assumption that the swell waves coincide (the most unfavourable case). The calculation of probable discharges was carried out using the Kaczmarek's method (adopted in Poland) and using the maximum likelihood method. The methodology presented has been developed for the purpose of operation of the lignite waste external spoil tip in Turów (South-West of Poland, on the border with the Czech Republic). The main assumptions and implementation rules are universal and may be used for other sites of this kind.
W pracy zaprezentowano nowatorską metodę oceny wpływu zrekultywowanego zwałowiska zewnętrznego, znajdującego się w Kopalni Węgla Brunatnego „Turów” (Polska) na wielkości przepływów w cieku transgranicznym o nazwie Potok Bezimienny – Minovickỳ Potok (Republika Czeska). Ponadto wskazano na ewentualne potrzeby w zakresie ochrony przeciwpowodziowej terenów położonych poniżej zwałowiska na terenie Republiki Czeskiej (poniżej Zbiornika nr 4). Na omawianym obszarze po zakończeniu formowania zwałowiska prowadzono zabiegi rekultywacyjne, które polegały na zalesianiu. Przeprowadzone prace rekultywacyjne i wykonane urządzenia odwodnienia powierzchniowego przyczyniły się do zmniejszenia natężenia spływu powierzchniowego. To spowodowało zmniejszenie zagrożenia powodziowego poprzez zmniejszenie kulminacji wielkich wód i ograniczenie częstotliwości wezbrań. Wykonane w pracy obliczenia hydrologiczne i hydrauliczne przepustowości koryta cieku i budowli wodnych wskazują na to, że budowa zwałowiska zewnętrznego wraz z wykonaną rekultywacją i systemem urządzeń hydrotechnicznych nie wpływa ujemnie na reżim hydrologiczny w zlewni Potoku Bezimiennego w obrębie miejscowości Minkovice w Republice Czeskiej. Dużą rolę w zmniejszeniu kulminacji wielkich wód i ograniczeniu częstotliwości wezbrań pełnią powstałe w wyniku rekultywacji obszary leśne, obejmujące całą powierzchnię zwałowiska, które opóźniają spływ wody. Wyniki badań potwierdziły, że alternatywne rozwiązania wykorzystujące zastosowanie zbiorników wodnych – osadników zlokalizowanych w zlewni Potoku Bezimiennego, poprzez utworzoną pojemność retencyjną i przy właściwie prowadzonej gospodarce wodnej, wpłyną na poprawę ochrony przed powodzią terenów położonych w Republice Czeskiej. Główne etapy stosowanej metody oceny wpływu zwałowiska zewnętrznego kopalni węgla brunatnego „Turów” na wielkości przepływów w cieku transgranicznym wyjaśnione zostały za pomocą obliczeń przepływów maksymalnych o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia metodą Wołoszyna stosowaną w Polsce w regionie Dolnego Śląska, uwzględniającą natężenie deszczu. Ponadto w celu określenia zdolności retencyjnej zlewni rozpatrywanego cieku, w przekrojach zbiorników-osadników przeprowadzono obliczenia redukcji przepływów wielkich wód (Q1% i Q10%), opartej na odwzorowanym hydrogramie fali wezbraniowej, przy założeniu, że czas opadania fali to jest równy 2-krotności czasu koncentracji tk (to = 2tk). Pojemności użytkowe zbiorników-osadników posłużyły do obliczenia zredukowanego przepływu Q1%reduced i Q10%reduced, o które następnie zostały powiększone przepływy miarodajne dla osadników położonych poniżej, przy założeniu, że szczyty fal nakładają się na siebie (wariant niekorzystny). Wykonane w pracy obliczenia przepływów prawdopodobnych wykonano obowiązującą w Polsce metodą Kaczmarka oraz dodatkowo metodą największej wiarygodności. Przedstawiona metodyka została opracowana na potrzeby eksploatacji zwałowiska zewnętrznego kopalni Turów (południowo-zachodnia Polska, przy granicy z Czechami). Główne założenia i zasady realizacji prac mają charakter uniwersalny i mogą być wykorzystywane na innych tego typu obiektach.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2019, Tom 21, cz. 1; 343-363
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of Retention Potential Changes as an Element of Suburbanization Monitoring on Example of an Ungauged Catchment in Poznań Metropolitan Area (Poland)
Ocena zmina potencjału retencyjnego jako element monitoringu suburbanizacji na przykładzie niekontrolowanej zlewni w Poznański Obszarze Metropolitalnym (Polska)
Autorzy:
Mrozik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817958.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
retention potential
Poznań Metropolitan Area
suburbanization monitoring
SCS-CN method
ungauged catchment
planning in water resources management
potencjał retencyjny
Poznański Obszar Metropolitalny
monitoring suburbanizacji
metoda SCS-CN
zlewnia niekontrolowana
monitoring
planowanie w gospodarowaniu wodami
Opis:
The development of the cities results in significant changes in land use and functional connections between urban and rural areas. The changing relations between the use of urban and rural areas lead to changes in the quality of the inhabitants’ lives, of the environment and ecosystem services, including water resources. Those changes are the most visible in peri-urban areas. Different scenarios of the development of urbanized areas in Europe based on the IPCC assumptions indicate their further expansion at 0,4-0,7% per year which is over 10 times higher score than any other land use. This means that the intensity of this process will be particularly visible in peri-urban areas, including considerable areas of Poland. The observed intensive transformations of arable lands into built-up and urbanized areas make one think about the influence of suburbanization on water management, especially in the context of extreme phenomena, out of which the most afflictive over the two last decades were floods in 1997, 2011 and 2010. Monitoring the process of suburbanization gains importance in the context of its influence on water management in the river catchment which, according to the IWRM principle, a basic planning unit are in water management planning. The objective of this paper was evaluation of the possibility of using the SCS-CN method as an element of monitoring process of suburbanization through sizing the changes in the in water retention potential of ungauged catchments on peri-urban areas of metropolitan areas. Detailed analyses were carried out based on the Skorzynka river catchment located within the rural communes of Dopiewo, Tarnowo Podgórne and the city of Poznań which are the nucleus of Poznan Metropolitan Area (PMA) (currently defined as the voivodeship urban functional area of Poznań). Altogether, according to the delimitation proposed by the regional planning office Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego (WBPP), PMA comprises 45 communes together with Poznań (including 10 cities – centres of district and 15 other small cities). To the assessment of potential water retention and effective precipitation the SCS-CN method was used. The changes in land use were estimated on the basis of a topographic map from 1998 at a 1:10 000 scale and the Urban Atlas based on satellite photographs from SPOT 5 satellite on the ground resolution of 2.5 m from 2007. Data on soil were obtained from soil and agricultural maps at a 1:25 000 scale performed by Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) in Puławy. All analyses were performed using ArcGIS 10.0 software by ESRI. The information about precipitation based on the data from the climatic station of Poznań Ławica Thanks to using the SCS-CN method a 20% decrease of potential water retention (99 to 80mm) in the 11-years period for Skórzynka catchment in average antecedent moisture conditions (AMC II) has been demonstrated. Also, a 17% increase of effective precipitation (35 to 41 mm) calculated for extreme rainfall event observed on 17/08/2010 was shown. The conducted analyses allow to conclude that the SCS-CN method is a useful and desirable tool used to monitor the process of suburbanization in ungauged catchments located within metropolitan areas in order to assess the changes of potential water retention. The obtained data may be a decision criterion for local authorities in the proper creation of spatial policy, especially in the sphere of water resources management and preventing local floods and droughts.
Rozwój miast skutkuje znacznymi zmianami użytkowania terenu i powiązań funkcjonalnych pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi. Zmieniające się relacje pomiędzy użytkowaniem obszarów miejskich i wiejskich prowadzą do zmian jakości życia mieszkańców, środowiska i świadczeń ekosystemów, w tym zasobów wodnych. Zmiany te są najbardziej widoczne na obszarach podmiejskich. Różne scenariusze rozwoju obszarów zurbanizowanych w Europie oparte na założeniach IPCC wskazują niezależnie na ich dalszą ekspansję w granicach 0,4-0,7% rocznie, co jest wynikiem ponad dziesięciokrotnie wyższym niż rozwój jakichkolwiek innych typów użytkowania. Oznacza to, że nasilenie tego procesu będzie szczególnie widoczne na obszarach podmiejskich, w tym na znacznych obszarach Polski. Obserwowane intensywne przekształcania terenów użytkowanych rolniczo na tereny zabudowane i zurbanizowane zmuszają do zastanowienia się nad wpływem suburbanizacji na gospodarowanie wodami zwłaszcza w kontekście zjawisk ekstremalnych, z których w Polsce w ostatnich dwóch dekadach szczególnie dotkliwe okazały się powodzie w 1997, 2001 i 2010 r. Szczególnego znaczenia nabiera potrzeba monitoringu zjawiska suburbanizacji w kontekście jej wpływu na gospodarowanie wodą w zlewni rzecznej będącej zgodnie z zasadą IWRM podstawową jednostką planistyczną w planowaniu w gospodarowaniu wodami. Celem pracy była ocena możliwości zastosowania metody SCS-CN jako elementu monitoringu procesu suburbanizacji poprzez zwymiarowanie zmian w potencjalne retencyjnym niekontrolowanych zlewni rzecznych na terenach podmiejskich w miejskich obszarach funkcjonalnych (metropolitalnych). Szczegółowe analizy w pracy wykonano na przykładzie zlewni Skórzynki położonej w granicach gmin wiejskich Dopiewo i Tarnowo Podgórne i miasta Poznań stanowiących rdzeń Poznańskiego Obszaru Metropolitanego (POM) (określanego obecnie jako Miejski Obszar Funkcjonalny Ośrodka Wojewódzkiego) Ogółem według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem (w tym 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast). Do oceny zmian potencjału retencyjnego i opadu efektywnego wykorzystano metodę SCS-CN. Zmiany zagospodarowania terenu oceniono na podstawie mapy topograficznej z 1998 r. w skali 1: 10 000 oraz urban atlasu bazującego na zdjęciach satelitarnych SPOT5 o rozdzielczości terenowej 2,5m z roku 2007. Dane dotyczące gleb pochodziły z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 25 000 wykonanej przez IUNG w Puławach. Wszystkie analizy wykonano przy użyciu oprogramowania ArcGIS 10.0 firmy ESRI. Dane opadowe pochodziły ze stacji Poznań-Ławica. Dzięki metodzie SCS-CN wykazano dla zlewni Skórzynki w okresie 11 lat dla przeciętnych początkowych warunków wilgotnościowych spadek potencjalnej retencji (o 20%, tj. z 99 na 80mm) oraz wzrost opadu efektywnego (o 17%, tj. z 35 na 41mm) wyliczonego dla ekstremalnego zdarzenia opadowego odnotowanego 17.08.2010 r. Wykonane analizy pozwalają stwierdzić, że metoda SCS-CN jest użytecznym i pożądanym narzędziem monitoringu procesu suburbanizacji w niekontrolowanych zlewniach położonych w obrębie obszarów metropolitalnych w celu oceny zmian potencjału retencyjnego zlewni. Uzyskane wyniki mogą stanowić kryterium decyzyjne dla lokalnych władz we właściwym kreowaniu polityki przestrzennej, zwłaszcza w zakresie kształtowania zasobów wodnych oraz przeciwdziałania lokalnym powodziom i suszom.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 188-200
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies