Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "budowanie państwa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Afganistan – bieżące problemy i przyszłe wyzwania
    Afghanistan – current concerns and future challenges
    Autorzy:
    Brudnicka- Żółtaniecka, Jowita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21151000.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geopolityczne
    Tematy:
    Afganistan
    budowanie państwa
    prognozowanie
    Rosja
    talibowie
    USA
    Afghanistan
    forecasting
    Russia
    state-building
    Taliban
    Opis:
    Tematem, który w trzecim kwartale 2021 r. zdominował debatę dotyczącą bezpieczeństwa globalnego było wycofanie wojsk amerykańskich z Afganistanu oraz wydarzenia, które były tego konsekwencją. Analizom tego co się wydarzyło, które wynikają z ludzkiej ciekawości, towarzyszy chęć wyobrażenia sobie niepewnej przyszłości, czego źródłem jest już nie tylko bezinteresowna ciekawość, ale często także konieczność podjęcia działań w obliczu narastających zagrożeń. Określenia „bieżące” oraz „przyszłe” zawarte w tytule artykułu stanowią wyznacznik sformułowania celu badawczego. Po pierwsze dokonana więc została charakterystyka wybranych aspektów sytuacji wewnętrznej Afganistanu przy wykorzystaniu analizy systemowej. Po drugie podjęto próbę predykcji dalszego rozwoju wydarzeń w związku z przejęciem władzy przez talibów. Prezentowane wnioski są konsekwencją interdyscyplinarnych, heurystycznych i intersubiektywnych badań.
    The topic that dominated the global security debate in the third quarter of 2021 was the withdrawal of U.S. troops from Afghanistan and the events that followed. Analyses of what happened, which stem from human curiosity, are accompanied by a desire to imagine an uncertain future, the source of which is no longer just disinterested curiosity, but often the need to take action in the face of growing threats. The terms "current" and "future" contained in the title of the article determine the formulation of the research objective. Firstly, selected aspects of internal situation in Afghanistan were characterized using the systems analysis. Secondly, an attempt was made to predict the further development of events in connection with the seizure of power by the Taliban. The presented conclusions are the consequence of interdisciplinary, heuristic and intersubjective research.
    Źródło:
    Przegląd Geopolityczny; 2021, 38; 9-24
    2080-8836
    2392-067X
    Pojawia się w:
    Przegląd Geopolityczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budowanie państwa w Afganistanie w trakcie prezydentury Baracka Obamy
    Autorzy:
    Gil, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624486.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Afghanistan, intervention, Obama administration, state-building
    Afganistan, interwencja, prezydentura Baracka Obamy, budowanie państwa
    Opis:
    The article is focused on armed state-building in Afghanistan during the presidency of Barack Obama (2009–2017). The Afghan war was strongly debated in the early Obama administration, divided into proponents of an Al-Qaeda-focused approach (the Biden approach) with its limited military presence and those supporting a stronger military footing (the McChrystal approach). While the first Obama term employed counterinsurgency (COINtainment), the second employed a “non-kinetic” model and a phased withdrawal. Thus, the US has shifted its role from a regime-changer (but not a game-changer) with an anti-Taliban attitude to “Afghanistan good enough”. Finally, the author argues that there were only some enclaves of state-building “in” Afghanistan as the country is extremely resistant to international engineering. The US’s inconsistent, back-and-forth approach to Afghanistan should also be assessed in the context of the Taliban’s re-emergence.
    Problematyka artykułu koncentruje się na zbrojnym budowaniu państwa w Afganistanie w trakcie dwóch kadencji prezydenta Baracka Obamy (2009–2017). Afganistan traktowany jest w kategoriach państwa postinterwencyjnego. Autor przedstawia podejścia USA do interwencji państwotwórczej po 2009 r., które oscylowały wokół dwóch przeciwstawnych opcji: antyterrorystycznej z ograniczoną obecnością militarną USA w Afganistanie (m.in. Joe Biden) oraz przeciwpartyzancką (gen. Stanley McChrystal). O ile w trakcie pierwszej kadencji dominowało podejście przeciwpartyzanckie (COIN) do interwencji, po 2013 r. operacja zaczęła przybierać mniej kinetyczny kształt z docelowym wygaszeniem operacji „Trwała Wolność” (OEF). Równolegle doszło do zmiany roli USA, które ze stojącego za zmianą reżimu interwenta przeobraziły się w zwolennika Afganistanu „w wersji minimum”. Biorąc pod uwagę historyczną odporność Afganistanu na wpływy zewnętrzne, Autor suponuje jedynie fasadowy charakter koalicyjnego budowania państwa w Afganistanie. Ocena szeregu niespójności w polityce USA wobec Afganistanu powinna być także dokonana w kontekście odnowy sił Talibanu.
    Źródło:
    Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2017, 12, 2
    1896-8279
    Pojawia się w:
    Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola sił zbrojnych w procesie budowania pokoju - casus Bośni i Hercegowiny
    The role of the armed forces in peacebuilding - casus of Bosnia and Herzegovina
    Autorzy:
    Pieróg, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/565074.pdf
    Data publikacji:
    2018-07-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    Bośnia i Hercegowina
    siły zbrojne
    budowanie pokoju
    budowanie państwa
    Bosnia and Herzegovina
    armed forces
    peacebuilding
    state-building
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie roli sił zbrojnych w procesie budowania pokoju na przykładzie Bośni i Hercegowiny. Z względu wciąż niewystarczający poziom zainteresowania polskich badaczy zagadnieniem budowy pokoju, Autorka w pierwszej części artykułu przybliży kwestie teoretyczne omawianego zagadnienia. Budowanie pokoju ma miejsce w państwach, które nie są stabilne, co może powodować wybuch wewnętrznego konfliktu. Destabilizacja danego państwa może powodować zagrożenie dla całego regionu. Dlatego istotne w procesie budowania pokoju jest zaangażowanie organizacji międzynarodowych. W myśl powyższego, bardzo ważna w omawianym procesie zdaje się być rola sił zbrojnych. Przeprowadzone przez Autorkę badania uprawniają ją do stwierdzenia, że nie w każdym przypadku siły zbrojne są wystarczającym narzędziem procesu budowania pokoju.
    The aim of the article is to present the role of the armed forces in peacebuilding on the example of Bosnia and Herzegovina. Due to the relative lack of interest of Polish researchers in building peace, in the first part of the article the author presents the theoretical issues of the discussed problem. Peacebuilding is carried out in the countries that are not stable, which may bring about internal conflicts. The destabilization of a given country may pose a threat to the entire region, which is why it is important to involve international organizations in building peace. It seems that the role of the armed forces seems to be important in the above process. However, the research has shown that the armed forces are not in each case a sufficient tool in the process of building peace.
    Źródło:
    De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności; 2018, 1(4); 178-192
    2450-5005
    Pojawia się w:
    De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perspektywy (de)stabilizacji Libii po konflikcie
    Autorzy:
    Gil, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624613.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    post-Qaddafi Libya, state-failure, state-building, Islamic State
    Libia po 2011 r., upadek państwa, budowanie państwa, Państwo Islamskie
    Opis:
    During the Arab Spring some MENA regimes were either forced to reform themselves or ousted and replaced by democratic opposition. Amidst half a dozen of cases of this revolution Libya is a specific one. Its Qaddafi era idiosyncrasy fuelled by “oil” state-formation ended up with the destruction of state apparatus and reinvigorated tribal affiliations. The impact of the 2011 events has changed it as a polity but cannot erase the past five decades of neo-patrimonial and repressive rule. Subsequently, the end of the Muammar Qaddafi regime does not promise post-conflict stability as a new Libya has yet to validate its move towards stabilisation or work out a national consensus. This paper identifies three possibilities of the future development of this country (gradual stabilisation, Jihadisation and fragmentation) and considers the likelihood of each in characteristics and the international context.
    Wraz z wydarzeniami arabskiej wiosny niektóre reżimy z basenu Morza Śródziemnego zostały zmuszone do reform lub obalone i zastąpione przez opozycję demokratyczną. Spośród kilku przykładów takiej rewolucji Libia jawi się jako przypadek szczególny. Osobliwości systemu zbudowanego przez Muammara Kaddafiego, sponsorowane dochodami z eksploatacji złóż ropy, skutkowały destrukcją struktur państwa i nasileniem trybalizmu. Rewolucja z 2011 r. zmieniła wprawdzie konstrukcję polityczną Libii, lecz nie mogła przekreślić minionych dekad neopatrymonialnych i represyjnych rządów. Sam kres reżimu Kaddafiego nie jest zatem przesłanką pokoju po konflikcie, a Libia musi uprawomocnić swoją transformację i wypracować narodowy konsensus. W artykule analizowane są trzy scenariusze rozwoju sytuacji (stopniowa stabilizacja, „dżihadyzacja” oraz defragmentacja) w pokonfliktowej Libii. Celem autora jest rozważenie ich prawdopodobieństwa z uwzględnieniem splotu specyfiki wewnętrznej oraz sytuacji międzynarodowej.
    Źródło:
    Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2015, 10, 2
    1896-8279
    Pojawia się w:
    Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The 1917 Russian Revolution from the perspective of white-guardist and bolshevik state building
    Rewolucja październikowa 1917 r. w Rosji z punktu widzenia wizji budowy państwa postulowanych przez obóz białych i bolszewików
    Autorzy:
    Halasz, Ivan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1978012.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    Bolsheviks
    dictatorship
    revolution
    state-building
    White Guardist movement
    bolszewicy
    dyktatura
    rewolucja
    budowanie państwa
    ruch Białej Armii
    Opis:
    The 1917 Russian Revolution was one of the central events of the 20th century, resulting in a great deal of novel developments not only in terms of ideology and socio--economics, but also in the field of state-building. Very innovative was the Bolshevik state-building. Both in terms of power and administration and in terms of the identity of the state, the Bolsheviks were thinking in terms of a completely new and novel concept of the state. The camp of the opponents of the Bolsheviks was heterogeneous. They ranged from the hardest Russian etatists to anarchists of various bents kinds As a result, the White movement’s ideology was strongly reflective (reactive) in its character. The majority of White leaders saw their own system as a military dictatorship restoring order. Officially, the generals claimed that their role was temporary, to be maintained only until the rule of law and the unity of the state are restored in Russia. It was, in fact, one of their paramount objectives to restore a “unified and indivisible” Russia. Although the factual existence of a military dictatorship did not mean that representative bodies in various forms and with various competencies did not exist at all, those bodies could never be equal partners of the leading generals. They were more akin to consulting bodies. Instead, amid the terror and the chaos of the Civil War, the ideology of ‘the strong hand’ and ‘effective, stable power’, without any additional adjectives became increasingly important in the ideology of the White movement.
    Rewolucja październikowa 1917 r. to jedno z najważniejszych wydarzeń XX w., które przełożyło się na szereg innowacji nie tylko w sferze ideologii i ekonomii społecznej, lecz także w obszarze budowy państwa. Bolszewickie podejście do budowania państwa było wyjątkowo innowacyjne. Ich rozwiązania były rewolucyjne i nieszablonowe zarówno w kwestii podejścia do władzy i administracji, jak i w kwestii tożsamości państwa. Obóz przeciwników partii bolszewickiej był bardzo zróżnicowany. W jego skład wchodzili i najbardziej zagorzali etatyści, i anarchiści przeróżnej maści. Stąd też ideologia tzw. „białych” charakteryzowała się wysokim stopniem reaktywności. Większość liderów tzw. Białej Armii traktowało utworzony ruch jako dyktaturę wojskową mającą na celu przywrócenie dawnego porządku. Generałowie dowodzący ruchem twierdzili oficjalnie, że ich rola była jedynie tym czasowa i miała zakończyć się, gdy w Rosji zapanują porządek i jedność. Za jeden z nadrzędnych celów stawiali sobie przywrócenie „zjednoczonej i niepodzielnej” Rosji. Realne istnienie dyktatury wojskowej nie oznaczało braku obecności jakichkolwiek organów przedstawicielskich. Istniały one w różnych formach i miały różne zakresy kompetencji, jednak nie były one nigdy równorzędnymi partnerami generalicji na czele ruchu. Były one raczej czymś w rodzaju organów konsultacyjnych. Jednak w obliczu rozwoju wojny domowej zbierającej coraz bardziej obfite żniwa, hasła propagujące „rządy silnej ręki” i „skuteczną i stabilną władzę” – bez żadnych przymiotników dodatkowych – stawały się coraz istotniejszymi elementami ideologii ruchu białych.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 561-572
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budowa instytucji państwa irackiego w czasie interwencji amerykańskiej (2003–2011)
    State-building in Iraq During the US Intervention 2003–2011
    Autorzy:
    Łukasiewicz, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/505995.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    state-building
    Iraqi security forces
    administration
    civil war in Iraq
    budowanie państwa
    irackie siły bezpieczeństwa
    administracja
    wojna domowa w Iraku
    Opis:
    The article depicts state-building efforts of the international coalition led by US in Iraq between 2003 and 2011. State-building activities in the area of governance and administration and security sector reform gained the highest interest and resources from the coalition. The story of state-building in Iraq is divided by crucial moments of country’s modern history: invasion and civil war that followed disbandment of public institutions and security forces in 2003, lack of final agreement for US troops to stay in Iraq after 2011 and fi nally ISIS invasion and capture of Mosul in June 2014. Iraqi government led the country into civil unrest with its sectarian politics and with unprecedented capture of state resources. State-building in Iraq failed. After the defeat of ISIS Iraq faces a challenge of state-building on its own while still needing international assistance
    Artykuł podsumowuje działania koalicji międzynarodowej pod przewodnictwem USA w Iraku w latach 2003–2011 w zakresie wsparcia budowy instytucji państwa. Opisane zostały działania wspierające budowanie nowej administracji irackiej oraz irackich sił zbrojnych i policji. Wyróżnione zostały trzy fazy interwencji, determinujące jej efekty: przedstawiono przebieg i skutki inwazji oraz rozwiązania administracji i sił zbrojnych, fiasko porozumienia o stacjonowaniu wojsk USA w Iraku po 2011 r. oraz inwazję ISIS i zajęcie Mosulu w 2014. Przez pryzmat tych wydarzeń opisana jest zarówno działalność koalicji, jak i władz irackich, które pod parasolem koalicji międzynarodowej podsycały rebelię sunnicką swoją sekciarską polityką oraz stosowały taktykę zagarniania zasobów państwowych. Budowanie instytucji państwa przez koalicję zakończyło się porażką. Po zakończeniu kampanii przeciwko ISIS Irak ma szansę na samodzielne zbudowanie własnych instytucji, pod warunkiem szerokiego wsparcia międzynarodowego.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2018, 3; 197-211
    1733-2680
    2451-0610
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recenzja: Marcin Zubek, Budowanie pokoju w środowisku konfliktowym na przykładzie Afganistanu. Efektywność działań społeczności międzynarodowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2021, ss. 228
    Autorzy:
    Krzyżanowski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34562374.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Afganistan
    budowanie pokoju
    budowa państwa
    misja stabilizacyjna
    ISAF
    NATO
    UE
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2022, 29, 1; 180-184
    1428-9512
    2300-7567
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Conceptualising ‘state capture by securitisation’
    Konceptualizacja „przechwytywania państwa przez sekurytyzację”
    Autorzy:
    Hashimoto, Tomoyuki
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050136.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    state capture
    access to resources
    public relations
    legitimacy building
    zawłaszczenie państwa
    dostęp do zasobów
    budowanie legitymizacji
    Opis:
    While ‘state capture’ is an influential analytical framework to illustrate (post-communist) transition, it emphasises on the fragility of the state (e.g. lack of proper governance mechanisms) as a precondition of capture. It postulates the capturer’s ability to foresee the agenda-setting role which requires considerable knowledge and resources when it is applied to national security. This brief discussion piece proposes a way to modify the concept to facilitate such an application. To begin with, we shall relax the postulation of aforethought on the capturer’s side, featuring spontaneous reactions by the would-be capturers. Then, we shall re-examine political actors’ attempts to modify the national security agenda as a pretext to state capture, drawing insights from ‘securitisation.’ ‘State capture by securitisation’ can illustrate complex (and often derogatory to democratic) governance processes and practices at the wake of unforeseen events and external shocks, with ‘legitimacy’ building at the core of public relations.
    Chociaż „przejmowanie państwa” jest wpływową ramą analityczną ilustrującą (postkomunistyczną) transformację, podkreśla się w niej kruchość państwa (np. brak odpowiednich mechanizmów zarządzania) jako warunek wstępny przechwytywania. Postuluje zdolność zdobywcy do przewidzenia roli wyznaczania agendy, która wymaga znacznej wiedzy i zasobów, gdy jest stosowana w bezpieczeństwie narodowym. W tej krótkiej dyskusji proponujemy sposób na modyfikację koncepcji, aby ułatwić taką aplikację. Na początek złagodzimy postulaty przezorności po stronie zdobywców o spontanicznych reakcjach potencjalnych zdobywców. Następnie ponownie przyjrzymy się próbom modyfikowania programu bezpieczeństwa narodowego przez aktorów politycznych jako pretekstu do przejęcia państwa, czerpiąc wnioski z sekurytyzacji. „Przejmowanie państwa przez sekurytyzację” może ilustrować złożone (i często uwłaczające demokratyczne) procesy rządzenia i praktyki w następstwie nieprzewidzianych wydarzeń i wstrząsów zewnętrznych, z budowaniem „legitymizacji” w centrum public relations.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2022, 1(70); 9-18
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cause and Effect of Military Conflicts in the Context of Sub-Saharan Africa’s Fragile States
    Uwarunkowania przyczynowo-skutkowe konfliktów zbrojnych w kontekście niestabilnych państw Afryki Subsaharyjskiej
    Autorzy:
    Ficek, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40812537.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Dolnośląski DSW. Wydawnictwo Naukowe DSW
    Tematy:
    Sub-Saharan Africa
    miitary conflicts
    fragile states
    peacebuilding
    legitymacy
    Afryka Subsaharyjska
    konflikty zbrojne
    państwa niestabilne
    budowanie pokoju
    legitymizacja
    Opis:
    This article examines the influences of conflicts on state capacity in sub-Saharan Africa, an area that has experienced a top-heavy number of armed military conflicts and has a high presence in the Fragile States Index ranks. Yet, violent clashes and the capacity of the state are important for fragile and developing countries’ political specificity and socio-economic development. The fundamental goal of this article is to analyze the complex network of cause-and-effect factors influencing the condition of sub-Saharan African countries affected by armed conflict. In the context of these analyses, the basic research question concerns how military conflicts jeopardize the capacity of the state and its development opportunities. The above issues are related to the problem of shaping peacebuilding, as well as the socio-political and economic stability of fragile states by supporting development policy, the “rule of law,” and political transformation based on the principles of good-neighborly cooperation and development.
    Niniejszy artykuł analizuje wpływ konfliktów z użyciem przemocy szczególnie na sytuację państw rachitycznych i upadających w regionie Afryki Subsaharyjskiej, a więc obszarze, który doświadczył największej liczby konfliktów zbrojnych i plasuje się wysoko w rankingach „Indeksu Państw Rachitycznych”. Niemniej jednak niniejsze badanie prezentuje korelację pomiędzy konfliktami z użyciem przemocy a potencjałem państwa i efektywnością jego struktur administracyjnych. Powyższe czynniki odgrywają istotną rolę w kształtowaniu konstruktywnej strategii politycznej i rozwoju społeczno-gospodarczego. Zasadniczym celem artykułu jest analiza złożonej sieci czynników przyczynowo-skutkowych wpływających na sytuację krajów Afryki Subsaharyjskiej dotkniętych konfliktem zbrojnym. W kontekście tych analiz podstawowe pytanie badawcze dotyczy zagadnień konfliktów zbrojnych i zagrożeń, jakie one niosą dla instytucji państwa rachitycznego i jego możliwości rozwojowych. Powyższe zagadnienia odnoszą się również do kwestii kształtowania pokoju oraz stabilności społeczno-politycznej i gospodarczej państw rachitycznych poprzez wspieranie polityki rozwojowej, „rządów prawa” oraz transformacji ustrojowej opartej na zasadach dobrosąsiedzkiej współpracy i rozwoju.
    Źródło:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2023, 17, 2; 15-34
    1896-8848
    2450-3436
    Pojawia się w:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies