Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "bułgarski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 49
Tytuł:
WSTĘP DO ROZWAŻAŃ NA TEMAT SYTUACJI BUŁGARSKIEGO TEATRU PO UPADKU KOMUNIZMU
Autorzy:
Szulborska-Łukaszewicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640070.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
teatr bułgarski, zarządzanie teatrem
Opis:
Podstawowe problemy dyrektorów teatrów bułgarskich nie różnią się generalnie od problemów w polskich teatrach. Dziś są to przede wszystkim kwestie finansowe. W dobie rywalizacji teatru z nowoczesnymi mediami to pieniądze najczęściej decydują o sukcesie przedstawienia. Mając je, można zatrudnić gościnnie popularnego reżysera lub aktora, który podniesie zainteresowanie spektaklem wśród lokalnej społeczności, a także – co najważniejsze – przyczyni się do wzrostu wpływów z biletów. Teatry szukają sponsorów. Po długotrwałych dyskusjach, w grudniu 2005 roku przyjęto wprawdzie ustawę o mecenacie, upoważniającą podmioty gospodarcze do ulg podatkowych z tytułu sponsorowania projektów kulturalnych4, jednak ulgi te można odliczyć od wykazanego na koniec roku dochodu firmy, tymczasem firmy bułgarskie nie tyle nie osiągają dochodów, ile wkładają wiele wysiłku w ich ukrycie. Stąd póki co, wejście w życie tej ustawy nie przesądziło o wzroście zainteresowania podmiotów gospodarczych obszarem kultury. Łatwiej znajdują mecenasów najpopularniejsze sofijskie teatry lub konkretne projekty festiwalowe niż pojedyncze przedstawienia teatrów pozasofijskich. Teatry utrzymują się więc wciąż głównie z dotacji budżetowych, pozyskując – w drodze konkursu – dodatkowe skromne środki z państwowych funduszy celowych.
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2006, 7
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola cara Piotra (927-969) w życiu bułgarskiego Kościoła. Kilka uwag
The role of tsar Peter (927-969) in the life of the Bulgarian Church. A few remarks
Autorzy:
Leszka, Mirosław J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611888.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
car Piotr (927-969)
bogomilizm
Kościół bułgarski
średniowieczny monastycyzm bułgarski
tsar Peter (927-969)
bogomilism
Bulgarian Church
Bulgarian medieval monasticism
Opis:
Tsar Peter was a ruler who was active in the sphere of church policy, and is pictured to have been a deep believer himself. He is credited with the fact of granting the title of patriarch to the Bulgarian archbishop, which most probably occurred under the framework of the agreement of 927 (?933/934). The act symbolically completed the process of acquiring full maturity and independence by the Church of Bulgaria. Peter, as the first Bulgarian ruler, had to face a serious problem of heresy. Being fully aware of responsibility for orthodoxy of his subjects’ creed, he was determined enough to take precautions in order to stifle the development of the Bogomil heresy. However, his actual actions (except for his consulting the patriarch) and their results are impossible to pinpoint. On the other hand, it should be stressed that, during the rule of tsar Peter, the Bulgarian monasticism lived through a period of considerable development. The tsar contributed to that progress, though, unfortunately, details of the phenomenon are impossible to determine. Peter himself became a monk before his death, and subsequently his personal worship evolved around his involvement in the monastic movement.
Źródło:
Vox Patrum; 2016, 66; 429-442
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestia Patriarchatu Bułgarskiego w 1. poł. X wieku
The question of the Bulgarian Patriarchate during the first half of the 10th century
Autorzy:
Leszka, Mirosław J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613177.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kościół bułgarski IX-X w.
patriarchat bułgarski
car Symeon
car Piotr
Bulgarian Church IX-X c.
Bulgarian patriarchate
tsar Symeon
tsar Peter
Opis:
One of the key points of tsar Symeon’s political program was achieving autocephaly for the Bulgarian church and making its head a Patriarch. It is possible that the archbishop of Bulgaria was proclaimed a Patriarch (913) without Byzantine consent, but the sources only allow for attempting to show that this matter was reflected in the peace treaty concluded after Symeon’s death (927) by Peter, his son.
Źródło:
Vox Patrum; 2013, 59; 581-590
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Производната дума в тълковния речник
Autorzy:
Avramova, Tsvetanka Dimchova
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681505.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
język bułgarski, słownik jednojęzyczny, wyraz pochodny, znaczenie leksykalne, definicja leksykograficzna
Opis:
The study focuses on some aspects of lexicographic description of derivative words (formed through derivation) in various monolingual dictionaries of the contemporary Bulgarian language. Attention is drawn to the place of derivatives in the structure of single- and multi-volume dictionaries, with emphasis on the types of explanatory definitions of the words of mutational, modificational and transpositional type. As a result of the analysis, the following recommendations for a future lexicographical description are made: introduction of uniform principles for presenting the different types of derivatives in monolingual dictionaries (regardless of their volume); using an appropriate explanatory definition of the lexical meaning; revealing the motivational relationships between the derivative word and its generative counterpart; avoiding the nesting approach.
Wyraz pochodny w słowniku jednojęzycznymPrzedmiotem analizy w niniejszym opracowaniu są niektóre aspekty opisu leksykograficznego wyrazów pochodnych (tj. powstałych w wyniku derywacji leksykalnej) w słownikach współczesnego języka bułgarskiego o różnej objętości i zakresie słownictwa. W artykule zwrócono uwagę na miejsce derywatów w strukturze słowników jedno- i wielotomowych z położeniem nacisku na różne rodzaje definicji derywatów mutacyjnych, modyfikujących i transpozycyjnych. W wyniku przeprowadzonych badań sformułowano postulaty dotyczące przyszłego opisu leksykograficznego, m. in.: wprowadzenia jednolitych zasad reprezentacji poszczególnych typów derywatów w słownikach jednojęzycznych (niezależnie od ich wielkości); użycia odpowiedniej definicji wyjaśniającej znaczenie leksykalne, wskazującej na stosunki motywacyjne między wyrazem pochodnym a wyrazem podstawowym; unikania układu gniazdowego.
Przedmiotem analizy w niniejszym opracowaniu są niektóre aspekty opisu leksykograficznego wyrazów pochodnych (tj. powstałych w wyniku derywacji leksykalnej) w słownikach współczesnego języka bułgarskiego o różnej objętości i zakresie słownictwa. W artykule zwrócono uwagę na miejsce derywatów w strukturze słowników jedno- i wielotomowych z położeniem nacisku na różne rodzaje definicji derywatów mutacyjnych, modyfikujących i transpozycyjnych. W wyniku przeprowadzonych badań sformułowano postulaty dotyczące przyszłego opisu leksykograficznego, m. in.: wprowadzenia jednolitych zasad reprezentacji poszczególnych typów derywatów w słownikach jednojęzycznych (niezależnie od ich wielkości); użycia odpowiedniej definicji wyjaśniającej znaczenie leksykalne, wskazującej na stosunki motywacyjne między wyrazem pochodnym a wyrazem podstawowym; unikania układu gniazdowego.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vanina Sumrova, Nowe feminatywa w języku bułgarskim, Wydawnictwo Bułgarskiej Akademii Nauk „Prof. Marin Drinov”, Sofia 2018, ss. 196.
Autorzy:
Satoła-Staśkowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197225.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
feminatywy
język bułgarski
neologizmy
neosemantyzm
feminatives
Bulgarian language
neologisms
neosemantisms
Opis:
Recenzja dotyczy wydanej niedawno w Bułgarii książki Vaniny Sumrovej. Prowadzone przez autorkę badania są pierwszym niezależnym i kompletnym leksykalno-semantycznym zestawieniem grup neologizmów w języku bułgarskim, odnoszących się do nazw kobiet, ich działalności i ról społecznych. Są to głównie określenia, które pojawiły się w języku bułgarskim w ostatnim ćwierćwieczu, w sumie 1400 przykładów. Zgromadzony przez badaczkę materiał analizowany jest na kilku płaszczyznach: morfologicznej, semantycznej, stylistycznej, kodyfikacyjnej, socjolingwistycznej, kulturowej, społecznej, leksykograficznej i dotyczącej możliwości przyszłego rozwoju.
This investigation of Vanina Ivanova Sumrova is the first independent and complete study of a lexico-semantic group of neologisms in the Bulgarian language: the new terms denoting women that have appeared throughout the quarter century that has passed since 1989. The terms covered are more than 1.400; single-word terms as well as open or closed two-element compounds (of the type biznes sekretarka or bg mama), part of them until now unattested in studies or dictionaries. The terms are analysed from several points of view: morphology, semantics, stylistics, codification, sociolinguistics, social culturology, lexicography, and possibilities for future development; all contributing to the multifaceted character of the study.
Źródło:
Językoznawstwo; 2019, 13; 243-251
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Нови изследвания в областта на сравнителната славянска морфология
Autorzy:
Rumenova, Margarita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681623.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Stiliyan Stoychev, forma rezultatywna, forma relatywna, język bułgarski, język czeski
Opis:
A review of: Stoychev, Stiliyan. The Bulgarian Resultative Form and the Czech Language. On the Modern Bulgarian Morphological Resultative Form and its Functional Equivalents in the Modern Czech Language. Sofia: Silhouette, 2019, 356 pp. ISBN 978-619-194-053-0; Stoychev, Stiliyan. The Bulgarian Relative Form and the Czech Language. On the Modern Bulgarian Morphological Relative Form and its Functional Equivalents in the Modern Czech Language. Sofia: Silhouette, 2019, 405 pp. ISBN 978-619-194-054-7.
Nowe badania w dziedzinie słowiańskiej morfologii porównawczejRecenzja książek: Стойчев, Стилиян. Българският морфологичен резултатив и чешкият език или за съвременния български морфологичен резултатив и неговите функционални еквиваленти в съвременния чешки език. София: Силует, 2019, 356 стр. ISBN 978-619-194-053-0; Българският морфологичен релатив и чешкият език или за съвременния български морфологичен релатив и неговите функционални еквиваленти в съвременния чешки език. София: Силует, 2019, 405 стр. ISBN 978-619-194-054-7.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FESTIWAL TEATRALNY „NOWY BUŁGARSKI DRAMAT” W SZUMEN
Autorzy:
Szulborska-Łukaszewicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640068.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
festiwal Teatralne Święta Drumewa, Nowy Bułgarski Dramat, festiwal teatralny w Szumen
Opis:
11 maja 2006 roku w Szumen odbyła się inauguracja 15 edycji festiwalu Teatralne Święta Drumewa „Nowy Bułgarski Dramat” (Drumewy Teatralni Praznicy „Nowa Byłgarska Drama”). Organizatorami tego przedsięwzięcia są Dramatyczno-Lalkowy Teatr im. Wasyla Drumewa w Szumen oraz  Stowarzyszenie „Nowy Bułgarski Dramat”. To jedyny festiwal teatralny w Bułgarii, którego celem jest promowanie zarówno realizacji scenicznej, jak i publikacji nowych tekstów dramatycznych rodzimych współczesnych autorów. Po raz pierwszy festiwal zorganizowano w 1966 roku, od 1999 roku odbywa się corocznie, począwszy od 11 maja. Rozwija się, zyskując coraz wyższą rangę.
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2006, 7
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Парадигмата на презумптива в съвременния български език (върху материали от интернет)
Autorzy:
Aleksova, Krasimira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681396.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
presumptive, contemporary Bulgarian language, paradigm, Internet
tryb presumptywny, współczesny język bułgarski, paradygmat, internet
Opis:
The paper deals, firstly, with the question of the semantics of the presumptive mood and its epistemic character, and secondly, it compares three opinions regarding the presumptive verb paradigm in contemporary Bulgarian language. On the base of this comparison a maximal model of the Bulgarian presumptive paradigm is proposed. The paper advocates that there are two sub-paradigms in the past frame of the Bulgarian presumptive – for a non-vouched for and a vouched for action. Given that, the study aims at researching which presumptive forms of the proposed maximal model are likely to appear in internet communication (blogs, forums, online articles, posts and chats in social networks).
Paradygmat trybu presumptywnego we współczesnym języku bułgarskim (na podstawie materiałów z internetu)Jednym z celów artykułu jest przedstawienie semantyki trybu presumptywnego oraz jego epistemicznego charakteru. Ponadto dokonano w nim wzajemnej konfrontacji trzech tez o paradygmacie presumptywnym we współczesnym języku bułgarskim. Porównanie to posłużyło jako podstawa do budowy jak najpełniejszego paradygmatu bułgarskiego trybu presumptywnego w stronie czynnej i biernej. Autorka formułuje tezę, że w planie przesłości istnieją dwa rodzaje form – świadka i nieświadka. Głównym celem opracowania jest ustalenie które ze wskazanych form są używane w komunikacji sieciowej (blogi, fora, publikacje online zawierające komentarze użytkowników, sieci społecznościowe).
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ile Przybyszewskiego w Przybyszewskim? Kontrowersje wokół bułgarskich wydań utworów pisarza
How Much of Przybyszewski is in Przybyszewski? Controversies Surrounding the Bulgarian Editions of the Author’s Oeuvre
Колко автентичен е Пшибишевски в преводите му в България? Споровете около българските издания на произведенията на писателя
Autorzy:
Misztela, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38590170.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Przybyszewski
przekład
bułgaryzacja
mistyfikacja literacka
modernizm bułgarski
translation
bulgarisation
literary mystification
Bulgarian modernism
Opis:
Artykuł analizuje kontrowersje, jakie pojawiały się w Bułgarii wokół tamtejszych edycji utworów Stanisława Przybyszewskiego, ukazujących się na początku XX wieku. Pierwsza część tekstu bada sceptyczne głosy odnoszące się do działalności translatorskiej poświęconej dziełom polskiego modernisty, ze szczególnym uwzględnieniem trylogii powieściowej Homo sapiens (doczekała się ona aż trzech bułgarskich wydań!) oraz patriotycznego eseju Szlakiem duszy polskiej. Druga część artykułu skupia się na zagadkowej kwestii jednoaktowej sztuki pt. Wokół kwestii kobiecej. Wydana razem z dramatem Dla szczęścia w 1910 r., podpisana została jako „zbułgaryzowany przekład” utworu Przybyszewskiego, dokonany przez Aleksandra Simeonowa. Brak jednak wzmianki dotyczącej oryginału, na którym miałby się wzorować tłumacz, a dzieło w bardzo luźny sposób nawiązuje do twórczości Przybyszewskiego. Pozostaje zatem pytanie, czy podpisanie utworu jako zbułgaryzowanego przekładu miało omamić i przyciągnąć potencjalnego czytelnika, czy może też było przygotowaniem bardziej świadomego odbiorcy do gry konwencjami.
The article addresses the controversies that accompanied the Bulgarian editions of Stanisław Przybyszewski’s oeuvre, mainly in 1910s and 1920s. The first part looks at the disputes around quality and fidelity of the translations of his works, with particular emphasis on the Homo sapiens trilogy and the essay On the Paths of the Polish Soul. The second part examines a mysterious issue of one-act play, Around the woman question, signed as a “bulgarized translation” of Przybyszewski’s drama, made by Alexander Simeonov.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-19
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wyrazach złożonych z komponentem арт- w języku bułgarskich mediów
Autorzy:
Długosz, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567982.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
złożenia
komponent арт-
język bułgarski
język mediów
compound words
component арт-
Bulgarian media language
Opis:
This paper discusses the problem of Bulgarian compound nouns with the component арт-. I would like to draw your attention to several significant features of the compound words in question. It mainly concerns the feature of brevity, the creation of new structures on the basis of a simple model based on analogy as well as the fact that the feature of formal transparency of compounds is accompanied by a large degree of semantic density. At the level of semantic analysis I used the text linguistic approach and emphasized the usefulness of cognitive methods of interpreting the meaning of the discussed type of words. I put an accent on the semantic blur of derivatives used in the language of the mass media out of context.
W artykule podejmuję problem bułgarskich rzeczowników złożonych z komponentem арт-. Zwracam uwagę zwłaszcza na kilka istotnych cech interesujących mnie złożeń. Chodzi przede wszystkim o seryjny charakter derywatów, powstałych w oparciu o prosty model słowotwórczy bazujący na analogii, a także o cechę formalnej przejrzystości omawianych compositów, której towarzyszy wysoki stopień zagęszczenia semantycznego. Na poziomie analizy semantycznej derywatów stosuję ujęcie tekstologiczne oraz wykorzystuję wybrane metody językoznawstwa kognitywnego. Kładę nacisk na zjawisko semantycznego rozmycia derywatów w języku mediów.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anioły w tekstach bułgarskiego folkloru
Angels in the texts of the Bulgarian folklore
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Ivanova, Maya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497106.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
anioły
folklor bułgarski
badania etnograficzne
ludowe pieśni
angels
Bulgarian folklore
ethnographic research
folk songs
Opis:
The article contains information about people's notions about angels and the role they play in human life. Starting from the presentation of the heavenly forces hierarchy by Pseudo-Dionysius, the authors focus their attention on how people pictured angels as God's emissaries. Much space is devoted to contemporary relations, confirming the presence of the angels on earth also today. The texts of folk songs are also analysed, in which the angels accompany not only people, but also the Mother of God and the saints. Folk images of angels and the angel's features are also represented by the idiomatic expressions and anthroponyms, both secular and religious.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2017, 1(15); 185-198
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Языковые и культурные склады в Болгарии к употребляемому в богослужении языку
Autorzy:
Костадинова, Петя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167777.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Język liturgii
Bułgarski Kościół Prawosławny
polityka językowa
Liturgical Language
Bulgarian Orthodox Church
Language Policy
Opis:
At the end of 1980s and at the beginning of 1990s the question of the liturgical language (Church Slavonic or modern Bulgarian) became vital anew, the discussions were initiated by journalists, priests, theologians, linguists and others. In 1998 the Holy Synod of the Bulgarian Orthodox Church allowed to use modern Bulgarian as well as Church Slavonic in the services but no church uses exclusively modern language for the liturgy. The present paper contains the results of the inquiry into the liturgical language in Bulgarian Orthodox Church, carried out in Sofia, Plovdiv and Kozloduy after the decision of the Bulgarian Holy Synod. The centre of attention is focused on the language attitudes of the liturgical language in Bulgaria nowadays.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 95-103
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ЗА БЪЛГАРО-ПОЛСКАТА АСИМЕТРИЯ В ОБЛАСТТА НА АРХАИЧНАТА ЛЕКСИКА
Autorzy:
Sotirov, Petar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681633.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bulgarian language, Polish language, asymmetry, vocabulary, archaic
język bułgarski, język polski, asymetria, leksyka, archaiczna
Opis:
The study uses as its basis a collection of 237 words categorised as archaic in Bulgarian which are nevertheless actively used in Modern Polish. The aim of the research is to determine the origin of these units and the degrees of similarity between Bulgarian and Polish words regarding their lexical form and semantic properties. The analysis demonstrates that the examined material is mainly of the Slavic origin, but it also includes words of French, Latin, Italian, Romanian, German and English origins. Three Bulgarian-Polish lexical pairs can be distinguished with relation to their form: 1) identical pairs, 2) pairs of minimum difference, 3) pairs of larger formal difference. By investigating their semantic properties, the lexical pairs can be grouped into: 1) words with identical or similar meaning, 2) words with distant semantic similarities, 3) words with no semantic similarities. Research on the Bulgarian-Polish lexical asymmetry regarding lexical archaisation contributes to an in-depth description of the factors that determine the lifespan of a word – i.e. whether it remains in use or wanes in time. These factors may be of linguistic or extra-linguistic nature and are specific to each of the reported cases.
Obiektem badawczym w artykule jest grupa leksemów (237), które w języku bułgarskim uległy archaizacji, natomiast są one aktywnie używane we współczesnym języku  polskim. Celem badań jest ustalenie pochodzenia tych jednostek oraz ujawnienie stopni podobieństwa bułgarskich i polskich leksemów z punktu widzenia formy i semantyki.  Analiza pokazuje, że opisywane leksemy są przede wszystkim słowiańskie, spotykają się również słowa francuskie, łacińskie, włoskie, rumuńskie, niemieckie i angielskie. W stosunku do formy obserwowane są 3 grupy bułgarsko-polskich par leksemów: 1) jednakowe, 2) o minimalnej różnicy, 3) o większej różnicy. Z punktu widzenia semantyki można wyodrębnić następujące grupy par: 1) o podobnym znaczeniu, 2) o dalekim podobieństwie semantycznym, 3) bez podobieństwa semantycznego. Badania nad bułgarsko-polską asymetria leksykalną w zakresie archaizacji przyczynia się do dogłębnego opisania czynników, które decydują o życiu pewnego leksemu – czy pozostaje on w użyciu lub umiera. Niektóre z czynników maja charakter językowy, inne – pozajęzykowy, są one specyficzne przy każdym z opisywanych przypadków.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Van wafel naar vafla: Een cartografie van Nederlandse leenwoorden in het Bulgaars
From wafel to vafla: A mapping of Dutch loanwords in Bulgarian
Od wafla do vafla — mapa niderlandzkich zapożyczeń w języku bułgarskim
Autorzy:
Velikov, Kaloyan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882535.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
niderlandzki
bułgarski
zapożyczenia
kontakt języków
sposoby zapożyczania
Dutch
Bulgarian
loanwords
language contact
ways of borrowing
Opis:
Het aantal Nederlandse leenwoorden in Bulgaars is relatief groot, maar door de historische ontwikkelingen en grote geografische afstand hebben beide taalregio’s door de eeuwen heen weinig rechtstreeks contact gehad. De meeste Nederlandse woorden zijn geleend via schriftelijk taalcontact, via een andere taal (met name Russisch, Frans, Duits en/of Engels), soms na een lange reis voordat ze uiteindelijk in het Bulgaars zijn terechtgekokomen. Door middel van deze talen hebben woorden uit het Afrikaans en andere niet-Europese talen ook Europa en het Bulgaars bereikt met name met behulp van het Nederlands als doorgeefluik. De Nederlandse leenwoorden in het Bulgaars behoren niet alleen tot het thema van de scheepvaart, zoals men tot voor kort heeft gesteld, maar betreffen bijna alle tweeëntwintig woordvelden die volgens Van der Sijs (2001, 78) “de volgorde waarin de mens en de mensheid de wereld leren en geleerd weten” beschrijven en op die manier het grote aanbod van Nederlandse ontleningen illustreren.
The number of Dutch loanwords in Bulgarian is relatively large, although due to historical developments and the large geographical distance the two language regions had little direct contact throughout the centuries. Most Dutch words are mostly borrowed via a written language contact, through another language (i.e. Russian, French, German and/or English), sometimes after a long ‘journey’ until they eventually end up in Bulgarian. By means of these languages words from Afrikaans and other non-European languages have also reached Europe and Bulgarian in particular with the help of Dutch as a conduit. The Dutch loanwords in Bulgarian belong not only to the sphere of shipping, as one has argued until recently, but almost to all the twenty-two word fields “the order in which the man and mankind learns the world and learned know” (2001, 78) described by Van der Sijs, illustrating the wide range of Dutch loans.
Liczba niderlandzkich zapożyczeń w języku bułgarskim jest względnie duża, chociaż ze względu na uwarunkowania historyczne oraz dużą odległość geograficzną oba te regiony językowe miały niewielki bezpośredni kontakt na przestrzeni wieków. Większość niderlandzkich słów została zapożyczona przez kontakt pisemny za pośrednictwem innego języka (tj. rosyjskiego, francuskiego, niemieckiego i/lub angielskiego). Czasami dotarły one do języka bułgarskiego po długiej wędrówce. Za pomocą tych języków słowa z języka afrykanerskiego i innych pozaeuropejskich języków również dotarły do Europy oraz Bułgarii, a przyczynił się do tego w szczególności język niderlandzki. Niderlandzkie zapożyczenia w języku bułgarskim należą nie tylko do sfery żeglugi, jak do niedawna sądzono, a do 22 obszarów słownych. Nicoline van der Sijs (2001, 78) napisała: „the order in which the man and mankind learns the world and learned know”. Cytat ten ilustruje szeroką gamę niderlandzkich zapożyczeń.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 64 Special Issue, 5; 115-123
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аксиологични конотации в семантиката на концепта геймър (върху примери от българския език и руския интернет език)
Autorzy:
Mladenova, Marinela Paraskova
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681555.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Gamer, Bulgarian, Russian, axiological connotations, national specificity
gamer, język bułgarski, język rosyjski, konotacje aksjologiczne, specyfika narodowa
Opis:
The paper presents some axiological connotations and different positive and negative associations connected with the concept Gamer in the Bulgarian and Russian internet space. The observations and the analysis are based on electronic newspapers, forum comments, TV websites, personal blogs, posts, etc. in both languages. The national specificity of the Russian and Bulgarian gamer, presented through the titles of various online publications, as well as some differences in constructing semantic space around the concepts Russian gamer and Bulgarian gamer are commented.
Aksjologiczne konotacje semantyki konceptu gamer (na przykładzie bułgarskiego i rosyjskiego języka komunikacji internetowej)W opracowaniu przedstawiono niektóre aksjologiczne konotacje oraz pozytywne i negatywne asocjacje związane z konceptem gamer w bułgarskiej i rosyjskiej przestrzeni internetowej. Bazę materiałową analizy stanowią: artykuły w prasie internetowej, komentarze zamieszczone na forach, strony serwisów telewizyjnych, prywatne blogi, posty itp. opublikowane w obu językach. Na podstawie przeprowadzonego badania autorka formułuje wnioski dotyczące różnic i podobieństw w zakresie zawartości semantycznej rosyjskiego i bułgarskiego konceptu gamera.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 49

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies