Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "bracia czescy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Jan Amos Komeński i bracia czescy w działalności Muzeum Okręgowego w Lesznie
    Autorzy:
    Szymańska, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194849.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    Jan Amos Komeński
    bracia czescy
    Muzeum Okręgowe w Lesznie
    edukacja
    Opis:
    W tekście przedstawiono działalność Muzeum Okręgowego w Lesznie w zakresie badania, upowszechniania i popularyzacji wiedzy o braciach czeskich i Janie Amosie Komeńskim w kontekście historii Leszna oraz zbiorów zgromadzonych w Muzeum. Zasygnalizowano najważniejsze kierunki aktywności: działalność wystawienniczą, edukacyjną (lekcje, wykłady, zajęcia warsztatowe) dla różnych grup odbiorców oraz udział w konferencjach naukowych i publikowanie materia-łów o Komeńskim i braciach czeskich. Zwrócono uwagę na nawiązaną współpracę z czeskimi muzeami zajmującymi się upowszechnianiem wiedzy o Komeńskim i braciach czeskich.
    Źródło:
    Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika; 2017, 4; 141-146
    2450-7245
    2658-1973
    Pojawia się w:
    Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osadnictwo braci czeskich i morawskich w regionie łódzkim
    Colonisation of Bohemian and Moravian Brethren in Łódź region from 16th to 19th centuries
    Autorzy:
    Szczepankiewicz-Battek, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/684469.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    osadnictwo
    kolonizacje
    bracia czescy
    bracia morawscy
    Zelów
    settlement
    colonisation
    Bohemian Brethren
    Moravian Brethren
    Opis:
    The article describes migrations and colonization of Bohemian and Moravian Brethren in Łódź region from 16th to 19th centuries, as well as their cultural heritage. The first stage of colonisation involved migrations from Bohemia to Poland at the turn of the 16th and 17th centuries. It began in 1547 after emperor Ferdinand Habsburg's edict forcing the Bohemian Brethren to convert to Catholicism or leave the Habsburg empire, and lasted until the Battle of White Mountain (1620) at the outset of the Thirty Years' War. At this time, thousands of religious refugees from Bohemia settled in Polan, mostly in Great Poland, with some in the Łódź region. Most of the Bohemian Brethren congregations in Poland ended their activities during the Counter-Reformation, in late 17th century. The second stage of Czech settlement in the region started at the beginning of the 19th century, simultaneously with German colonisation. The biggest settlement of Bohemian Brethren in Łódź region was the town of Zelów, where a large group of immigrants from Silesia already lived. Until the mid-19th century, Czech settlements covered a dozen villages near Bełchatów. The village Kuców, demolished in the 1980s due to the opencast lignite mine, became the centre of the settlement. Most Czechs settled in Łódź region were Bohemian Brethren, who joined the Evangelical-Reformed Church, but kept their separate language and service. After the Second World War, most of them returned to Czechoslovakia. Hundreds of people declaring Czech nationality and cultivating their culture remain in Zelów. Moravian Brethren is a religious denomination, founded in the first half of the 18th century in Upper Lusatia by Protestant religious refugees from Moravia. They founded their settlements around the world, including the Russian Empire. Important Moravian Church settlements in Łódź region were Nowosolna and Lwówek near Gąbin. At the turn of the 19th century, they have joined the followers of other Protestant churches in the region. However, the characteristic features of their material culture remained: urban planning, cemeteries and prayer houses.
    Tematem artykułu są migracje i osadnictwo braci czeskich i morawskich na ziemi łódzkiej od XVI do XIX w. oraz pozostałości ich dziedzictwa kulturowego. Pierwszy etap tego osadnictwa to migracje z Czech do Polski na przełomie XVI i XVII w. Drugi etap rozpoczął się na początku XIX w. równocześnie z kolonizacją niemiecką. Większość Czechów osiedlonych na ziemi łódzkiej stanowili bracia czescy, którzy zgłosili akces do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, ale zachowali odrębność języka i nabożeństw. Po drugiej wojnie światowej znaczna część zamieszkałych w regionie Czechów wróciła do ojczyzny. W Zelowie jednak nadal mieszka kilkaset osób deklarujących narodowość czeską i kultywujących swoją kulturę. Bracia morawscy to denominacja religijna, założona w pierwszej połowie XVIII w. na Górnych Łużycach przez protestanckich uchodźców religijnych z Moraw. Zakładali oni swoje osady na całym świecie, w tym także w Imperium Rosyjskim. Największymi placówkami braci morawskich na ziemi łódzkiej były Nowosolna koło Łodzi i Lwówek koło Gąbina. Na przełomie XIX i XX w. zintegrowali się oni z wyznawcami innych kościołów protestanckich w regionie. Pozostały jednak po nich charakterystyczne elementy kultury materialnej: układy urbanistyczne, cmentarze i domy modlitwy.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2017, 6
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Prusy Książęce były krajem tolerancyjnym? Przypadek braci czeskich
    Was Ducal Prussia a tolerant country? The case of the Czech brothers
    Autorzy:
    Białuński, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2049846.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-24
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    bracia czescy
    Pomezania
    Prusy Książęce
    Mazury
    religia
    tolerancja
    religijna
    Unity of the Brethren
    Pomesania
    Ducal Prussia
    religion
    religious
    tolerance
    Opis:
    Bracia czescy przybyli do Prus Książęcych na przełomie 1548 i 1549 r. Osiedlili się przede wszystkim na Mazurach (Nidzica, Działdowo, Dąbrówno i Olsztynek) oraz na Powiślu (Kwidzyn, Gardeja). Znaleźli się jednak w dosyć trudnych warunkach bytowych, jak też religijnych. W znacznej bowiem mierze ograniczono im swobodę kultu, podporządkowując Kościołowi ewangelickiemu. Od około 1553 r. rozpoczął się powrotny ruch migracyjny członków Jednoty, który zakończył się pod koniec lat siedemdziesiątych. Zdecydowana większość braci powróciła do Czech lub Wielkopolski, tylko nieliczni ulegli asymilacji. Bracia czescy nie odegrali w Prusach Książęcych jakiejś poważniejszej roli, tak jak np. w Polsce, ale byli tutaj po prostu zbyt krótko. Czas wreszcie odpowiedzieć na pytanie o tolerancję religijną w Prusach Książęcych. Przypadek braci czeskich wskazuje, że jej właściwie nie było, a wręcz przeciwnie – można mówić o odwrotności tolerancji, mianowicie o próbie konfesjonalizacji augsbursko-luterańskiej Prus Książęcych. W pewnym uproszczeniu określenie „konfesjonalizacja” oznacza społeczeństwo i państwo jednego wyznania, wpływ religii nie tylko na życie duchowe, ale też na wszelkie przejawy życia społecznego, kulturalnego, a nawet politycznego. Zdaniem Janusza Małłka, z konsekwentną konfesjonalizacją luterańską w Prusach Książęcych mamy do czynienia przynajmniej do lat dwudziestych XV II w. Dopiero wówczas nastąpił odwrót – ale umiarkowany – od nietolerancji religijnej. Powyższe uwagi stanowią zaledwie wstępną próbę odpowiedzi na postawione w tytule pytanie, niewątpliwie wymaga ono znacznie bardziej pogłębionych badań.
    The Czech brothers came to the Duchy of Prussia at the turn of 1548 and 1549. They settled mainly in Masuria (Nidzica, Działdowo, Dąbrówno and Olsztynek) and in Powiśle (Kwidzyn, Gardeja). However, they found themselves in quite difficult living and religious conditions. This is because their freedom of worship was largely restricted, subordinating them to the Evangelical Church. From around 1553, the return migration of members of the Unity began, which ended in the late 1970s. The vast majority of the brothers returned to the Czech Republic or Greater Poland, only a few were assimilated. The Czech brothers did not play a more serious role in Ducal Prussia, as in Poland, for example, but they were there for too short a time. It is timely to now approach the question of religious tolerance in Ducal Prussia. The case of the Czech brothers demonstrates that it was not actually there, on the contrary – one can speak of a reverse of tolerance, namely an attempt to confessionalize Augsburg-Lutheran Ducal Prussia. To put it simply, the term „confessionalization“ means a society and state consisting of one religion, the influence of religion not only on the spiritual life, but also on all manifestations of social, cultural and even political life. According to Janusz Małłek, we are dealing with consistent Lutheran confessionalization in Ducal Prussia until at least the 1620s. Only then was there a reduction – albeit a moderate one – in religious intolerance. These observations are only a preliminary attempt to answer the question posed in the title, which undoubtedly requires much more indepth research.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 147-167
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bracia czescy w Kościele Ewangelicko-Reformowanym w Polsce – przeszłość i teraźniejszość
    The Czech Brethren in the Evangelical Reformed Church in Poland – past and present
    Autorzy:
    Szczepankiewicz-Battek, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965578.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    the Czech Brethren
    protestant churches
    settlement
    exulants
    the Evangelical Reformed Church in Poland
    bracia czescy
    osadnictwo
    protestantyzm
    eksulanci
    Kościół Ewangelicko-Reformowany
    Opis:
    Development of Bohemian protestant settlement on Polish lands from the perspective of historical geography is presented in the article. Into account were taken both, the lands that belonged to Poland in the past (for example Wołyń), and also lands included into Poland after World War II (for example Kłodzko region). The main stages, location and conditions of settlement are described. On the basis of morphology of settlement evident in the field the impact of settlers' confession and culture on the local population is described. An importance of Bohemian origin people in the Evangelical Reformed Church in Poland is also presented.
    Artykuł prezentuje rozwój osadnictwa czeskich protestantów (luteranów oraz braci czeskich) na ziemiach polskich z perspektywy geografii historycznej; uwzględniono zarówno ziemie należące do Polski w przeszłości (np. Wołyń), jak i te włączone do niej dopiero po drugiej wojnie światowej (np. ziemię kłodzką). W artykule wyróżniono kilka zasadniczych etapów historycznych tego osadnictwa, jego lokalizację oraz przyczyny (polityczne oraz gospodarcze). Omówiono jego charakterystyczną morfologię (na podstawie pozostałych do dziś śladów w przestrzeni) oraz wpływ wyznania i kultury osadników na miejscową ludność. Podsumowaniem całości studium jest przedstawienie roli, jaką obecnie ludność pochodzenia czeskiego odgrywa w Kościele Ewangelicko-Reformowanym w Polsce.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 239-262
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauczyć i nie zgorszyć. Leszczyński teatr szkolny braci czeskich i luteranów jako medium edukacji – casus dramatu Susanna, ex Danielis 13. tragoedia (1646)
    To teach and not to shock. The Czech Brethren’s and Lutherans’ theatre in Leszno as an educational tool – casus of the drama Susanna, ex Danielis 13, tragoedia (1646)
    Autorzy:
    Chemperek, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/428319.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    Protestant school theatre
    Czech Brethren
    Leszno
    Nicodem Frischlin
    Jan Jerzy Szlichtyng
    Bible
    Susanna theme
    protestancki teatr szkolny
    bracia czescy
    Biblia
    motyw Zuzanny
    Opis:
    The school theatre in a Protestant gymnasium in Leszno bloomed between 1639 and 1656 thanks to, amongst others, Jan Amos Komenski. One of the plays staged there was a drama Susanna, ex Danielis 13, tragoedia (1646) probably written by Jan Jerzy Szlichtyng who used the virtuous Susanna’s theme from the Bible in an original and yet utilitarian way. The author reduced theological and moral content, present in other adaptations of this theme, in order to focus on showing the stages of court proceedings in Poland, so the young actors – Lesnaeum students – had a chance of gaining some valuable knowledge about the law and practice useful in the court rhetoric in Latin. The first act of the play, being an introduction to the main theme of the play (law and rhetoric in court) was taken by Szlichtyng (?) from a neolatin drama of Nikodem Frischlin, namely Susanna comoedia nova (1577). The comparative analysis of the original and the 17th century’s adaptation leads to a conclusion about the decorum of manners in the Protestant gymnasium. The Polish author removed not only the sexual abuse thread – Susanna strongly molested by the elders and forced to prostitution – but also passages from Frischlin regarding the use of rhetoric in ars amandi, as well as the heroine’s tirades proving her intelligence and scriptural erudition. As a result, the elders’ image has been a little whitewashed and Susanna appears solely as a chaste and noble wife. Such a representation of the heroine – honest but not too sophisticated – and elders – cunning but not too lecherous – was in a harmony with the 17th century’s cultural conventionalities unfamiliar with mulier docta and demanding that youth respects the elderly.
    Teatr szkolny w protestanckim gimnazjum w Lesznie przeżywał, m. in. za sprawą Jana Amosa Komeńskiego, okres rozkwitu w latach 1639-1656. Jedną ze sztuk wystawianych na tej scenie był dramat Susanna, ex Danielis 13, tragoedia (1646), autorstwa prawdopodobnie Jana Jerzego Szlichtynga, który biblijny motyw cnotliwej Zuzanny opracował w sposób oryginalny a zarazem utylitarny. Autor zredukował treści teologiczne i moralne obecne w innych adaptacjach tego motywu, by odwzorować na scenie etapy rozprawy sądowej w dawnej Polsce, młodzi aktorzy – studenci Lesnaeum – mieli dzięki temu uzyskać wiedzę prawniczą i wyćwiczyć się w wymowie sądowej po łacinie. Pierwszy akt sztuki, będący przedakcją właściwego tematu sztuki (prawo i retoryka w sądzie) przejął Szlichtyng (?) z nowołacińskiego dramatu Nikodema Frischlina Susanna, comoedia nova (1577). Analiza porównawcza oryginału z XVII-wieczną adaptacją prowadzi do wniosków na temat obyczajowego decorum w protestanckim gimnazjum. Polski autor usunął ze swego dramatu nie tylko drastyczne sceny molestowania Zuzanny przez starców i ich propozycje płatnej miłości, lecz także passusy z Frischlina dotyczące zastosowania retoryki w ars amandi oraz tyrady bohaterki, w których wykazuje się ona inteligencją i erudycją biblijną. W efekcie wizerunek starców został nieco „wybielony”, zaś Zuzanna jawi się tylko jako cnotliwa i uczciwa małżonka. Taki obraz bohaterki – prawej, ale nie zanadto uczonej – i starców – podstępnych, lecz nie wyrafinowanych lubieżników – był zgodny z XVII-wiecznymi konwencjami kulturowymi nie respektującymi mulier docta i nakazującymi młodzieży szacunek dla starości.
    Źródło:
    Studia z Teorii Wychowania; 2019, 2 (27); 27-46
    2083-0998
    2719-4078
    Pojawia się w:
    Studia z Teorii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pouczenia moralne Jana Amosa Komenskiego dla mieszkańców Leszna w dziele Zpráva kratičká o morním nakažení (1632)
    The moral teachings of Jan Amos Komenský for the inhabitants of Leszno in the work Zprávakratičká o mornímnakažení (1632)
    Autorzy:
    Koczur-Lejk, Klaudia
    Siemianowski, Jordan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2177379.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Jan Amos Komenský
    historia Leszna
    epidemia w Lesznie w 1631
    moralność
    bracia czescy
    history of Leszno
    an epidemic in Leszno in 1631
    morality
    Czech Brethren
    Opis:
    The article presents the recommendations of Jan Amos Komenský, with special emphasis placed on moral teachings for the residents of Leszno during an epidemic in 1631, included in his work Zprávakratičká o mornímnakažení, published in 1632.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2022, 4(35); 58-81
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasady wychowania rodzinnego braci czeskich w Postylli Jana Bythnera (1655)
    Principles of the family upbringing of the Bohemian Brethren in the Postil by Jan Bythner (1655)
    Autorzy:
    Koczur-Lejk, Klaudia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407988.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Jan Bythner
    wychowanie rodzinne
    postylla
    piśmiennictwo XVI i XVII wieku
    bracia czescy
    family upbringing
    postil
    literature of the 16th and 17th centuries
    Bohemian Brethren
    Opis:
    Celem artykułu jest zaprezentowanie zasad wychowania rodzinnego zawartych w unikatowym dziele duchownego Jednoty braci czeskich Jana Bythnera Postylle na ewangelie z 1655 roku. W pierwszej części opracowania została przedstawiona sylwetka autora, następnie scharakteryzowano główne dzieła czołowych czeskich teologów braterskich poruszające zagadnienia wychowania rodzinnego. Na tym tle opisano pouczenia Jan Bythnera odnoszące się do kwestii wychowawczych. Sformułowane przez niego zalecenia dla rodziców znalazły się w kazaniu na Niedzielę Pierwszą po Trzech Królach.
    The purpose of this paper is to show the principles of family upbringing presented in Postylle na Ewangelie (1655), a unique work of Jan Bythner, clergyman of the Unity of Brethren. The first part of the paper focuses on the author's profile. The next part aims to characterize the most important works of the leading Czech Brotherhood theologians dealing with the issues of family upbringing. In this context are discussed Jan Bythner's instructions related to upbringing issues. The recommendations for parents he formulated were included in the sermon for the First Sunday after the Epiphany.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 1, 30; 109-123
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies