Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "benedyktynki" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Inwentarz realny średniowiecznych dokumentów pergaminowych i pieczęci z zespołu Monastica przechowywanych w Archiwum Akt Dawnych Diecezji Toruńskiej w Toruniu
The inventory of the Medieval parchment documents and seals of the Monastica collection stored in the Historical Archive of the Diocese of Toruń in Toruń
Autorzy:
Włodarski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1021953.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Toruń
średniowiecze
dokumenty pergaminowe
pieczęcie
inwentarz realny
archiwum diecezjalne
benedyktynki-cysterki
the Middle Ages
parchment documents
seals
inventory
diocesan archive
Benedictine-Cistercian Sisters
Opis:
The following inventory presents parchment documents and medieval impressions of seals stored in the Historical Archive of the Diocese of Toruń. It only includes the archival materials stored in the aforementioned archive. Its task is primarily to fulfil the role of information and aid and to facilitate any archival research. The list published here contains seven parchment documents and five sigils, which are the most valuable part in the collection of this institution. Currently, they form part of the Monastica collection, Benedyktynki Toruń series, Diplomata subseries; initially, they constituted a fragment of the archival collection located at St. James the Apostle Parish in Toruń. The description of the individual archival units consist of the following elements: the number of regesta, the place and date of issuing a document, the regesta of a document in Polish, the current reference code, the physical description of a document, the actual condition of a document, previous editions and the description of seal impressions.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 343-354
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapominany instrument, zapomniana praktyka. Tromba marina w klasztornym muzykowaniu w XVIII wieku
Autorzy:
Walter-Mazur, Magdalena Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634333.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
kultura muzyczna XVIII wiek, praktyka muzyczna, zakony żeńskie, benedyktynki Sandomierz, tromba marina
Opis:
Tromba marina, instrument wywodzący się z monochordu, znany od czasów średniowiecza, podobnie jak wiele innych, nie znalazł swojego trwałego miejsca w muzyce profesjonalnej. W niniejszym artykule zwraca się uwagę na pewien „epizod”, który stał się udziałem tego specyficznego chordofonu, a któremu z literaturze muzykologicznej nie poświęcono dostatecznej uwagi.Instrument ten miał swoje pięć minut w muzyce francuskiej około połowy XVII wieku. W 1660 Lully wykorzystał trombae marinae w w ustepach baletowych opery Cavallego Xerxes, wystawionej z okazji ślubu Ludwika XIV z Marią Teresą Habsburg, zaś w 1661 roku na dworze Króla Słońce powołano zespół składający się pięciu z muzyków grających na krumhornach i trombae marinae. Dlatego prawdopodobnie Molierowski Monsieur Jourdain na kartach  „Mieszczanina szlachcicem” wyraził pragnienie dołączenia interesującego nas instrumentu do zespołu grającego na organizowanym w jego domu przyjęciu.Jedynym znanym z nazwiska wirtuozem tego instrumentu był Jean Baptiste Prin (ok. 1699-1742), który sporządził zachowany do dzisiaj zbiór 216 utworów na tromba marina oraz napisał w roku swojej śmierci traktat Memoire sur la trompette marine, w którym wyraził żal, że ukochany instrument „umiera” wraz z nim.Spośród wielu różnych nazw, jakie nadawano temu kuriozalnemu instrumentowi (tuba marina, tuba maritima, Trumscheit, Marientrompette), najpóźniejsze historycznie, bo pochodzące dopiero z XIX wieku, są nazwy wskazujące na używanie go przez zakonnice. Są to trzy określenia w języku niemieckim bazujące na złożeniach Nonne- (zakonnica) z dodaną nazwą instrumentu lub określeniem jego funkcji w zespole: Nonnengeige, Nonnentrompette, Nonnenbas. Ich istnienie dowodziłoby, iż na niemieckim obszarze językowym jeszcze w tym stuleciu zakonnice posługiwały się w swojej praktyce muzycznej interesującym nas instrumentem.Cecil Adkins i Alis Dickonson, autorzy monografii poświęconej historii, budowie i zachowanym egzemplarzom tromba marina, a także związanej z tym instrumentem praktyce wykonawczej i repertuarowi, wskazali 29 ośrodków zakonnych (w tym 26 klasztorów żeńskich), w których kultywowano grę na Nonnengeige, konstatując iż była to specjalność zakonnic (w mniejszym stopniu zakonników)  z Europy Środkowej. Do wymienionych przez tych autorów  ośrodków, dzięki najnowszym badaniom  jesteśmy w stanie obecnie dodać kolejne: klasztor  augustianek  św. Jakuba auf der Hülben w Wiedniu oraz serwitek w  Insbruku oraz trzy kolejne klasztory w niemieckojęzycznej części Szwajcarii. Co więcej, możemy  także poszerzyć geograficzny obszar występowania w klasztorach praktyki gry na tromba marina w kierunku północno wschodnim. Mamy bowiem dowody kultywowania jej w klasztorach benedyktynek z Sandomierza i Lwowa oraz klarysek ze Starego Sącza, a także w bursie jezuickiej w Krakowie. Dodatkowo można przypuszczać, iż instrumenty takie posiadał także klasztor cystersów w Obrze.W klasztornej praktyce muzycznej instrument mógł pełnić cztery różne funkcje: być wykorzystywany w praktyce śpiewu chorałowego, co jest najsłabiej udokumentowane, służyć jako instrument fundamentalny realizujący wraz z organami basso continuo lub jako substytut trąbek w obsadach wokalno-instrumentalnych, ponadto zespół złożony w trzech lub czterech trombae marinae z towarzyszeniem kotłów mógł wykonywać fanfary.Jeśli chodzi o obszar dawnej Rzeczypospolitej, najwięcej informacji na temat kultywowania gry na tromba marina pochodzi z Sandomierza, gdzie grające na tym instrumencie zakonnice są nam znane z nazwiska i gdzie zachowały się rękopisy poświadczające tę zapomnianą praktykę.The Forgotten Instrument and Forgotten Practice. Tromba marina in Music-Making in Monasteries in the 18th Century SUMMARYTromba marina(trumpet marine) – the instrument originated from the monochord and known from the Middle Ages – was not widely used in professional music. That special chordophone had, however, its day in French music about the mid-seventeenth century. In 1660 Jean Baptiste Lully used trombae marinae in ballet sections of Francesco Cavalli’s opera Xerxes, and in 1661, at the court of Louis XIV a group of fi ve musicians was formed, who played crumhorns and trombae marinae. The only virtuoso of this instrument, known by name, was Jean Baptiste Prin (ca. 1699-1742), who made a collection of 216 pieces for trumpet marine (tromba marina).Out of the many names of the instrument (tuba marina, tuba maritima, Trumscheit, Marientrompette), the historically latest names are the nineteenth-century ones showing that it was used by nuns. There are three names in German, based on the compounds Nonne (nun) with the name of the instrument or with designation of its function in a musical group: Nonnengeige, Nonnentrompette, and Nonnenbas, which would prove that nuns still played the trombae marinae in the German-speaking area as late as in the nineteenth century.Cecil Adkins and Alis Dickinson, the authors of the monograph devoted to tromba marina, listed 29 monastic centers (of which 26 were nuns’ convents), in which the playing of Nonnengeige was cultivated, and come to the conclusion that in the eighteenth century this was the specialty of Central European nuns. We can add some more names to those recorded by the two authors: the St. Jakob Augustinian nunnery in Vienna, the Servite Nunnery in Innsbruck, and three convents in the German-speaking part of Switzerland. Furthermore, we can also broaden the geographical range of the practice of playing tromba marina towards North-East because we have evidence that it was cultivated in the convents of Benedictine nuns of Sandomierz and Lvov, the convent of St. Clare in Stary Sącz, as well as in the Jesuit chapel in Krakow.The instrument in question exercised different functions in the performing practice in monasteries: it was used in the practice of chorale singing, it served as a fundamental instrument in the basso continuo section, it appeared as a substitute for trumpets in the vocal-instrumental forces, fi nally – as part of a group consisting of three or four trombae marinae and kettledrums, it played fanfares.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes; 2017, 15, 1
2083-3636
1732-1352
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka w służbie klasztornej dyplomacji
Music in the service of monastic diplomacy
Autorzy:
Walter-Mazur, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408352.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kultura muzyczna w XVIII wieku
benedyktynki
Marianna Siemianowska
kasaty
Sandomierz
18th-century music culture
Benedictine Nuns
dissolution
Opis:
W XVII i XVIII wieku status ksieni żeńskiego klasztoru był zbliżony do statusu feudalnego władcy. Reprezentowała ona klasztor wobec władzy duchownej i świeckiej, oraz czuła się odpowiedzialna za jego materialny dobrostan, skąd nierzadko wynikała konieczność utrzymywania dobrych relacji i pertraktowania z osobami, od których klasztor był w jakimś względzie zależny. Dobre stosunki należało utrzymywać także z opiekunami potencjalnych bogatych kandydatek do zakonu, które mogły wnieść pokaźny posag, ważny z punktu widzenia materialnego funkcjonowania wspólnoty, a także z własnymi koligatami i wszelkimi osobami, które mogły wywierać wpływy w częstych sporach majątkowych. Nadciągający okres kasat klasztorów wymagał tego, by decydentom zaprezentować klasztor jako dobrze uposażony i wzorowo funkcjonujący. Wreszcie, w niespokojnych czasach, nieraz przychodziło się ksieniom układać z dowódcami przemaszerowujących przez ich ziemie lub miasta wojsk. Wychodząc od opisu wydarzeń utrwalonych w kronice benedyktynek sandomierskich, spisywanej w latach 1762-1780, ukazuję w jaki sposób w prowadzonych przez przełożoną działaniach dyplomatycznych była wykorzystywana muzyka wykonywana przez klasztorną kapelę. Przykłady, jakie chciałam tu przywołać, ukazują funkcję reprezentacyjną i „towarzyszącą” muzyki w klasztorze benedyktynek sandomierskich,  a także rolę koncertu jako „daru” powodującego zaciągnięcie zobowiązania.
In the 17th and 18th centuries, a prioress or abbess at a nunnery had a status similar to that of a feudal lord. She represented the monastery in contacts with the ecclesiastic and secular authorities, and felt responsible for its material well-being, which frequently entailed the need to maintain good relations and to negotiate with persons on whom the convent was to some extent dependent, as well as with the parents or guardians of potential rich candidates for the cloistered life. The latter could bring in a large dowry, which was important for the material functioning of the monastic community. Another group of persons to remain on good terms with were the prioress’s relatives and all those who might influence the frequent disputes concerning property. In the period of monastic order dissolutions, it was important to prove to the decision-makers that the given convent was well-off and perfectly organised. Finally, in those turbulent times prioresses frequently had to negotiate with the commanders of troops passing through their lands or cities. I have used the description of events found in the chronicle of the Benedictine Nuns of Sandomierz, compiled in the years 1762–1780, to illustrate the ways in which music performed by the convent’s ensemble was used by the abbess in her diplomatic efforts. I give examples of the representative and ‘accompanying’ functions of music at the Benedictine Nuns’ Monastery in Sandomierz, as well as of the role of a concert as a ‘gift’ which creates an obligation.
Źródło:
Muzyka; 2019, 64, 2; 3-19
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rękopiśmienne wierszowane litteraria od średniowiecza do końca XVIII wieku w zbiorach benedyktynek sandomierskich. Część pierwsza: pieśni z kancjonału L 1642
Religious Works in the Manuscripts of the Benedictine Sisters in Sandomierz from the Middle Ages to the end of the 18th Century. Part One: the Songs of Hymnal L 1642
Autorzy:
Trościński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311232.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
hymnal
manuscript
religious work
carol
Passion songs
Advent songs
Easter songs
Benedictine Sisters
Benedictine Sisters in Sandomierz
Diocesan Library in Sandomierz
Walenty Bartoszewski
Stanisław Serafin Jagodyński
kancjonał
rękopis
pieśń religijna
kolędy
pieśni pasyjne
pieśni wielkanocne
benedyktynki
benedyktynki sandomierskie
Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu
Opis:
The object of interest is a description of manuscript L 1642 which belongs to the Diocesan Library in Sandomierz. This manuscript is a Hymnal, which was written in 1721 and it belonged to the Benedictine Sisters in Sandomierz. The material includes medieval European and Polish 16th and 17th century liturgical and paraliturgical songs. The texts in the manuscript are written in Latin and Polish. The Hymnal contains carols, the Advent, Easter and Passion songs among others; there are 77 works in total and only one has no musical notes (its text is written at the end of the manuscript). Most works are known and correspond with the content of other hymnals, e.g. the ones that belonged to the Benedictine Sisters in Staniątki, the Carmelite Sisters in Kraków, and the Clarisse Sisters in Gniezno. There are also some songs in Walenty Bartoszewski’s ("Parthenomelica albo Pienia nabożne o Pannie Najświętszej", 1613) and Stanisław Serafin Jagodyński’s works ("Pieśni katolickie nowo reformowane", 1638). The Hymnal is compiled by Anna Stogniewówna or, according to Magdalena Walter-Mazur, by Zofia Bratysiewiczówna. The manuscript is an interesting source of the known literary and musical culture of the Benedictine Sisters in Sandomierz. It also shows the popularity of these religious works. The Hymnal also contains some unknown versions of songs.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 225-249
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rękopiśmienne wierszowane litteraria od średniowiecza do końca XVIII wieku w zbiorach benedyktynek sandomierskich. Część druga: winszujące kolędy klasztorne dla ksieni Marianny Siemianowskiej
Rhyming Literary Pieces in Manuscript from the Middle Ages to the End of the 18th Century in the Collections of Benedictine Nuns in Sandomierz. Part Two: Congratulatory Convent Carols for Prioress Marianna Siemianowska
Autorzy:
Trościński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451162.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Benedictines
Benedictines of Sandomierz Marianna Siemianowska
carol
congratulatory carol
convent carol
convent and writings
convent folklore
Diocesan Library in Sandomierz
benedyktynki
benedyktynki sandomierskie Marianna Siemianowska
kolęda
kolęda życząca
kolęda klasztorna
piśmiennictwo zakonne
folklor zakonny
Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu
Opis:
The article describes the collection of carols which were written in the Benedictine convent in Sandomierz in the latter half of the 18th century. They belong to the type of congratulatory carols and were dedicated to Prioress Marianna Siemianowska on the occasion of subsequent jubilees of her office as prioress of the Benedictines in Sandomierz. They are preserved in manuscript in Diocesan Library in Sandomierz. They are an interesting contribution to the history of convent folklore and research into the customs of the Benedictine Order in Sandomierz. The pieces centre upon two fundamental themes: firstly, the birth of Christ, and, secondly, creation of the panegyric image of the prioress as well as wishes on the occasion of Christmas and the jubilee.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2016, 6(11); 385-406
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence and significance of monastic lace workshops on the development of Polish lace-making (as exemplified by the Benedictine Convent in Staniątki)
Wpływ i znaczenie przyklasztornych warsztatów na rozwój koronkarstwa polskiego (na przykładzie opactwa Benedyktynek w Staniątkach)
Autorzy:
Szlęk, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560453.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
bobbin lace
lacemaker
Staniątki
Benedictine
koronka klockowa
koronczarstwo
benedyktynki
Opis:
The running of schools by the Benedictine nuns at Staniątki was the most important aspect of the external activities of the convent and with time it became one of their main and most important activities in general. Free Education “Maidens lay” was their duty. That apartment next to the Prayer was the basic assumptions of the reformed Benedictine Rule “pray and work”. This article presents selected examples of lace from the collections of the Benedictine monastery in Staniatki. That would represent only a small fraction of these treasures stored weight of Historical Walls. Undoubtedly the number and also the quality of the laces are evidence of extraordinary artistic craftsmanship. That works, probably made not only by nuns or monastery school students but also by their lacemakers, had a great importance and influence on the development of Polish lace tread.
Prowadzenie szkół przez benedyktynki staniąteckie było najważniejszym aspektem zewnętrznej aktywności klasztoru, stając się z biegiem czasu jednym z jego podstawowych działań. Nauka robót ręcznych, w tym szczególnie interesujące nas koronkarstwo, rozwinęła się tu na dość dużą skalę i przyczyniła się do rozwoju polskiego koronkarstwa. Bezpłatne kształcenie „panien świeckich” było główną powinnością sióstr, która obok modlitwy stanowiła podstawowe założenia zreformowanej reguły benedyktyńskiej: „Módl się i pracuj”. W niniejszym artykule przedstawiono wybrane przykłady koronek ze zbiorów klasztoru Benedyktynek w Staniątkach, które to stanowią tylko niewielki ułamek skarbów przechowywanych w tych historycznych murach. Niewątpliwie ilość, a także jakość przedstawionych koronek świadczą o niezwykłym kunszcie artystycznym, które zapewne posiadały siostry zakonne lub też uczennice szkoły przyklasztornej, podczas gdy ich działalność koronczarska miała wielkie znaczenie i wpływ na rozwój polskiego koronkarstwa klockowego.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2016, 22; 483-496
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jako przykład recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego w polskim obrządku liturgicznym.
Gradual, MS 7021, from the Medieval and Renaissance Manuscripts Section of Poznań University Library, as an example of post-Trent reception and implementation of Georgian plainchant in Polish liturgical celebration
Autorzy:
Sobczak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912013.pdf
Data publikacji:
2015-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Piotrkowczyk
Benedictine nuns of the Chełmno congregation
manuscript
the seventeenth century.
gradual
Trent reform
the Council of Trent
Georgian chant
Catholic Church
liturgy of the Catholic Church
rites
antiphonary
missal
breviary
graduał
reforma trydencka
sobór trydencki
chorał gregoriański
Kościół katolicki
liturgia Kościoła katolickiego
ryt
antyfonarz
mszał
brewiarz
benedyktynki kongregacji chełmińskiej
rękopis
XVII wiek.
Opis:
Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jest jednym z wczesnych przykładów recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Księga pochodzi z toruńskiego skryptorium benedyktynek kongregacji chełmińskiej. Celem artykułu jest ukazanie przemian liturgicznych, jakie zaszły w Rzeczypospolitej na początku XVII wieku, na przykładzie analizy zawartości rękopisu benedyktynek i innych dostępnych źródeł, a także nakreślenie problemu reformy repertuaru gregoriańskiego wprowadzonego przez Stolicę Apostolską i jego polskiej recepcji. Dla liturgii Kościoła zachodniego najważniejszym osiągnięciem reformy potrydenckiej było ujednolicenie ksiąg liturgicznych, co prowadziło do unifikacji liturgicznej całego Kościoła. W Rzeczypospolitej przyjęto brewiarz i mszał rzymski oraz mające z nimi ścisły związek – antyfonarz i graduał. W księgach tych starano się jednak zachowywać tradycje lokalne, co nie pozwoliło na całkowite przyjęcie rytu rzymskiego. Graduał rkp 7021 BUAM pochodzący z toruńskiego skryptorium zakonu benedyktynek kongregacji chełmińskiej i będący przykładem wprowadzania przez zakonnice reformy trydenckiej na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej nie ma powiązania z tradycją lokalną czy zakonną. W historii recepcji reformy trydenckiej na terenie Rzeczypospolitej benedyktynki kongregacji chełmińskiej mają niewątpliwie wiele zasług. Odcinając się od reguły benedyktynów tynieckich i tworząc własną, opartą na postanowieniach soboru trydenckiego, okazały się zakonem nowatorskim i atrakcyjnym. Nie bez znaczenia jest tu ich współpraca z zakonem jezuickim, który był również propagatorem reformy liturgicznej. Artykuł ukazuje, jak ważne są badania polskich źródeł muzyczno-liturgicznych okresu potrydenckiego. Stanowi też ważny wkład w rozpoznanie i opisanie źródła, które do tej pory nie było powszechnie znane.
The gradual MS 7021 (kept at Poznań University Library) is one of the earliest examples of the reception of post-Trent reform of Gregorian plainchant in the seventeenth century Poland. The volume comes from the scriptorium of Benedictine convent in the Chełmno congregation. The article’s aim is to present the liturgical alterations and changes that occurred in the Polish Republic in the early seventeenth century with the example provided by an analysis of the content of the Benedictine manuscript as well as other available sources. Additionally, the article examines the problem of the reform of the Georgian repertoire introduced by the Apostolic See and the its subsequent reception in Poland. In the liturgy of the Western World, the most significant outcome of the post- Trent reform was the introduction of standarised principal liturgical books, which in consequence led to a unification of liturgy in the whole of the Church’s life. The Polish–Lithuanian Commonwealth adopted the breviary and the Roman Missal, the liturgical book that contains the texts and rubrics for the celebration of the Mass in the Roman Rite of the Catholic Church, as well as the antiphonary and gradual. Local traditions, however, were attempted to be retained in these liturgical books, so that the proper Roman rite could not have been implemented to the full. However, the gradual, MS 7021 BU UAM, from the Toruń scriptorium of the Benedictine convent, is an example of the implementation the Trent reform in the seventeenth century Polish-Lithuanian Commonwealth that has no connections with any local or locallybased monastic tradition. The Benedictine nuns from the Chełmno congregation were undoubtedly prominent in the history of the Trent reform in the Republic of Both Nations. By dissenting from the spirit of St. Benedict’s rule professed by the Tyniec Benedictines, and by creating their own rule based on the resolutions of the Council of Trent, the convent adopted an innovative and attractive stance. The cooperation of the nuns with the Jesuits from the Society of Jesus, who were also promoters of the liturgical reform, was also instrumental. The article shows how important it is to carry on with research studies on Polish music and liturgical sources from the post-Trent period. The article is also an important contribution to the investigation and description of a source that, as yet, has not been satisfactorily addressed.
Źródło:
Biblioteka; 2015, 19(28); 7-30
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwentaryzacja dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego w dawnym klasztorze Cystersów w Krzeszowie
Inventory of works of art and artistic handicraft in the former Cistercian Monastery at Krzeszów
Autorzy:
Sebzda, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536367.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Krzeszów
Lwów
cystersi
benedyktyni
benedyktynki
inwentaryzacja
dzieła sztuki
karty ewidencyjne
rejestr zabytków
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Opis:
The complex of the former Cistercian Abbey at Krzeszów has a long history that dates back to the 13th century. Its heyday were the second half of the 17th and the 18th centuries, when refurbishments and expansions made it an important centre of Baroque, that attracted the then leading Silesian and Czech artists. On 31 May 1946, Benedictine sisters deported from the All Saints’ monastery in Lwów (Lviv) arrived at the abbey with their belongings. They noticed the need to record the works of art collected in the Krzeszów monastery. The inventory has been carried out by the Local Division of the National Heritage Board of Poland (NHBP) in Wrocław, since 2008. In December 2012, the first phase of the operation was concluded. Until then, 1006 items were registered, for which 710 records of movable historical items were established. The records, developed by the Local Division of the NHBP in Wrocław in the years 2008-2012, set the basis for three decisions to include in the register of historical monuments 416 works of art from both the Krzeszów and Lwów collections. Another such decision is currently being prepared. Previous decisions enabled the sisters to gain funds necessary to renovate the Baroque painting of St. Fortunate from the Lwów monastery church, as well as 12 portraits of Lwów prioresses. The developed records were disseminated in the scientific and museum communities, i.a. as an auxiliary material attached to a publication on Roman-Catholic churches and monasteries of the former Ruthenian Voivodeship. Works of art from the abbey were first displayed at the exhibitions “Glory of Krzeszów” („Blask Krzeszowa”) and „Ora et labora” at Kamienna Góra in 2010-2012. The inventory completed until now, covers works of art from the Cistercian and Benedictine collections. The planned second phase of operation will mainly address the items the Benedictine sisters managed to salvage, by bringing them to Krzeszów.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2012, 3-4; 161-164
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukształtowanie typograficzne łacińsko- i polskojęzycznego segmentu ramy wydawniczej reguły zakonnej z XVII wieku
Autorzy:
Sawa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630619.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Benedictines
monastic rule
letter
old print
typography
editorial frame
benedyktynki
reguła zakonna
list
starodruk
typografia
rama wydawnicza
Opis:
At the turn of the 16th and 17th centuries, a reformation of monastics life was undertaken by the Benedictines from Chelmno. It was legitimised by the modified edition of Benedictine monastic rules published inLublin in 1635.One of the elements of the editorial frame of the printed text is a letter toPolishChurchleaders by the Apostolic Nuncio toPolandand the translation of that letter into Polish. Despite the identical structure of both texts, there are some differences in their typographical structure. The differences include using different type of print in composition, different location of the text on page or highlighting particular words by majuscules or romans. The abovementioned differences in typographical technique do not breach, however, the approximate graphic structuralization of the texts in both Polish and Latin. The function of this technique is universal, namely to deliminate and expose the text and its sequences visually.
Na przełomie XVI i XVII wieku benedyktynki z klasztoru w Chełmnie przeprowadziły reformę życia zakonnego usankcjonowaną prawnie w zmodyfikowanej wersji reguły św. Benedykta, którą po raz wtóry wydano w Lublinie w 1635 roku.Jednym z elementów ramy wydawniczej drukowanego tekstu reguły jest łacińskojęzyczny list nuncjusza apostolskiego w Polsce do hierarchów Kościoła w Polsce oraz jego tłumaczenie na język polski. Pomimo identycznej struktury obu listów istnieją pewne różnice w ich ukształtowaniu typograficznym. Polegają one np. na użyciu do składu innego rodzaju pisma drukowanego, odmiennym rozłożeniu tekstu na karcie książki czy wyróżnianiu majuskułami lub antykwą różnych wyrazów tekstowych. Wskazane odrębności w technice typograficznej nie naruszają jednakże zasadniczo zbliżonej strukturalizacji graficznej tekstów zarówno w języku łacińskim, jak i polskim. Funkcja tej techniki ma w istocie charakter uniwersalny, gdyż na płaszczyźnie wizualnej delimituje tekst i eksponuje jego sekwencje.
Źródło:
Acta Humana; 2016, 7
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzynastowieczna tradycja mistyczna w barokowym obrazie Adoracji ran Chrystusa przez zakonnice reguły św. Benedykta z klasztoru Panien Benedyktynek w Przemyślu
The Thirteenth-Century Mystical Tradition in the Baroque Painting the Adoration of Christ’s Wounds by Nuns of the Order of St. Benedict in the Benedictine Convent in Przemyśl
Autorzy:
Noworyta-Kuklińska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787927.pdf
Data publikacji:
2021-05-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
malarstwo barokowe
benedyktynki
mistyka średniowieczna
pobożność potrydencka
Magdalena Mortęska
Kasper Drużbicki
baroque painting
Benedictine nuns
medieval mysticism
post-Tridentine piety
Opis:
W klasztorze Panien Benedyktynek w Przemyślu znajduje się siedemnastowieczny obraz ukazujący adorację Chrystusa przez zakonnice reguły św. Benedykta. Przedstawienie to reprezentuje ducha mistyki pasyjnej. W XIII wieku nabożeństwo do człowieczeństwa Jezusa stawało się coraz bardziej powszechne, szczególnie w Niemczech. Prymat miłości w kontemplacji był cechą charakterystyczną tej mistyki oblubieńczej, zwanej też miłosną. W XVII wieku, w czasie kiedy powstał obraz, duchowość pasyjna kontynuowała myśl średniowieczną i oparta była w wielkiej mierze na tekstach objawień średniowiecznych wizjonerek, szczególnie św. Mechtyldy z Heckeborn i św. Gertrudy Wielkiej. Ogromną rolę w rozwoju kultu Męki Chrystusa i Jego Serca na ziemiach polskich odegrali wówczas ksieni benedyktynek chełmińskich Magdalena Mortęska i jezuita Kasper Drużbicki. Ukazane na obrazie zakonnice, poprzez zróżnicowany czas i miejsce życia, reprezentują także wielowiekową tradycję i historię zakonu benedyktynek i monastycyzmu benedyktyńskiego. 
This paper looks at the 17th-century painting showing the adoration of Christ by nuns of the Order of St. Benedict, and which is to be found in the Convent of the Benedictine Sisters in Przemyśl. This depiction represents the spirit of the mysticism of the Passion. In the 13th century, devotion to the humanity of Jesus became more and more common, especially in Germany. The primacy of love in contemplation was a characteristic feature of this bridal mysticism, which was also known as love mysticism. In the 17th century, when the painting was created, this passionate spirituality continued this line of medieval thought, which was largely based on the texts of the revelations of medieval visionaries, especially those of St. Mechthild of Hackeborn and St. Gertrude the Great. A considerable role in the development of the cult of the Passion of Christ and His Heart in Poland was played by the prioress of the Benedictine nuns of Chełmno, Magdalena Mortęska, and the Jesuit Kasper Drużbicki. The nuns who are shown in the picture, from various times and places, represent the centuries-old tradition and history of the Benedictine Order and Benedictine monasticism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 71-92
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kancjonał pełen nut — repertuar pieśni kancjonałów benedyktynek staniąteckich
A Hymnbook Full of Notes. The Repertoire of Songs in the Hymnbooks of Benedictine Nuns of Staniątki
Autorzy:
Konik, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585180.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
analiza skomputeryzowana
Humdrum Toolkit
kancjonał
benedyktynki
pieśn religijna
computer-assisted analysis
hymnbook
Benedictines
religious song
Opis:
Repertuar kancjonałów benedyktynek z Opactwa św. Wojciecha w Staniątkach od lat skupia zainteresowanie badaczy — w szczególności muzykologów, ale także językoznawców, historyków liturgii. Klasztor ten, położony w okolicach Krakowa, jest najstarszym żeńskim klasztorem benedyktyńskim na ziemiach polskich. Zgodnie z tradycją został ufundowany w 1216 r. W artykule niniejszym zajmuję się charakterystyką repertuaru kancjonału „E” z 1705 r., z wykorzystaniem metod skomputeryzowanej analizy muzycznej. Starałem się zbadać, czy można podjąć próbę zbliżonego datowania repertuaru na podstawie skomputeryzowanej analizy wybranych elementów kompozycji. Moim roboczym założeniem było przyjęcie, że kancjonał „E” ze Staniątek zawiera zasadniczo repertuar starszy, niż kancjonał „L 1642” z Sandomierza. Pierwszy z aspektów, jaki wziąłem pod uwagę, był sposób prowadzenia głosów. Okazało się, że brak bardzo wyraźnych różnic pomiędzy obydwoma źródłami rozpatrywanymi globalnie, choć zastanawiająca była większa ilość repetycji dźwięków w „L 1642”. Także analiza zawartości interwałów melodycznych głosu basowego raczej zbliżała kancjonał „E” do wcześniejszego repertuaru (m.in. Psalmów Mikołaja Gomółki). Tymczasem analiza interwałów harmonicznych zdawała się wskazywać raczej na rozbieżności pomiędzy kancjonałem „E” a twórczością Gomółki, sytuując kancjonał „L 1642” pośrodku. Próba przyjrzenia się zakresom głosów wokalnych okazała się mało konkluzywna. Od razu przypomnę, że wynika to z samej specyfiki repertuaru kopiowanego (a czasem tworzonego) dla klasztorów żeńskich. Kolejnym krokiem było zbadanie obecności kwint równoległych w opracowaniach. Okazało się, że w kancjonale „E” odsetek utworów całkowicie wolnych od równoległości jest nieco mniejszy, przy jednoczesnej ilościowej przewadze kwint równoległych w „L 1642”. W tym ostatnim kancjonale jest po prostu grupa utworów, w których jest nagromadzenie takich współbrzmień. Interesujące wnioski przyniosła analiza wartości rytmicznych. Okazało się, że kancjonał „L 1642” reprezentuje wyraźnie bardziej zachowawczy typ pod tym względem. Ostatnim wziętym pod uwagę aspektem, była struktura badanych utworów. Pod tym względem repertuar pieśni ze Staniątek [„E”] wydaje się bardziej różnorodny i — generalnie — ciekawszy.
The repertoire of the hymnbooks of Benedictine nuns from St Adalbert’s Monastery in Staniątki has been an object of research for years, particularly on the part of musicologists, but also on the part of linguists or historians of liturgy. The monastery, located near Cracow, is the seat of the oldest Benedictine nunnery on the Polish lands. The tradition has it that it was founded in 1216. The collection of hymnbooks of Staniątki covers fifteen manuscripts, traditionally marked by letters from A to P. In the present article, I characterized the repertoire of the hymnbook “E” from 1705, with the use of a method of computerized musical analysis. In the present article, I tried to examine whether it is possible to attempt any approximated dating of the repertoire on the basis of a computerized analysis of the compositions’ selected elements. My working assumption was that the hymnbook “E” of Staniątki contains essentially older repertoire than the hymnbook “L 1642” of Sandomierz. Has this assumption been positively verified? The first of the aspects that I took into account is the manner in which the parts are led. It turned out that there is no distinct difference between both sources considered globally although the bigger amount of sound imitations in “L 1642” is symptomatic. Also an analysis of the contents of the melodic intervals of the bass part positioned the hymnbook “E” closer to the earlier repertoire (e. g. Mikołaj Gomółka’s Psalms). Meanwhile, an analysis of the harmonic intervals seemed rather to indicate discrepancies between the hymnbook “E” and the work of Gomółka, positioning the hymnbook “L 1642” in the middle. The attempt to analyse the ranges of the vocal parts was hardly conclusive. Let me remind that this is due to the specific nature of the copied (and sometimes created) repertoire for nunneries. The next step was to analyse the presence of parallel fifths in the specific editions. It turned out that in the hymnbook “E” the percentage of pieces totally free of parallels is slightly smaller, and is accompanied by a quantitative predominance of parallel fifths in “L 1642”. In the latter, it is simply a group of pieces in which there is an accumulation of such consonances. Interesting conclusions were drawn on the basis of the analysis of rhythmic values. It turned out that the hymnbook “L 1642” is far more conservative in this respect. The final considered aspect was the structure of the examined pieces. In this respect, the repertoire of the hymns of Staniątki [“E”] seems more diversified and — generally — more interesting.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2016, 22, 48; 525-539
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Co moment wyglądałam łaski Pańskiej WM Pani i Dobrodziki" – korespondencja Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej, kasztelanowej krakowskiej z Joanną Gołyńską, ksienią jarosławskich benedyktynek jako przykład relacji klientalnych w czasach saskich
Autorzy:
Kicińska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33331449.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
patron
client
collator
patron-client relations
Elżbieta Sieniawska
Joanna Gołyńska
Benedictine nuns of Jarosław
klient
kolator
relacje patron-klient
benedyktynki jarosławskie
dwór kobiecy
Opis:
W dawnej Polsce kobiety mocno angażowały się w działalność publiczną, a jednym z jej przejawów był sprawowany przez nie patronat religijny, który stanowił bardzo ważny element budowania więzi klientalnych. Znakomitym materiałem służącym do prześledzenia relacji pomiędzy daną patronką a jej duchowną klientelą są listy proszalne, w których pod pokładami rozbudowanej ceremonialności pojawiały się rzeczywiste cele i oczekiwania obu negocjujących ze sobą stron. W gronie owych zacnych kolatorek znalazła się również Elżbieta z Lubomirskich Sieniawska (zm. 1729), która wraz ze swym mężem Adamem Mikołajem (zm. 1726) dokonała wielu fundacji kościelnych. Pod opieką patronacką kasztelanowej krakowskiej znalazł się także konwent jarosławskich benedyktynek, w którym funkcję ksieni w tym okresie pełniła Joanna Gołyńska (zm. 1725). W przeanalizowanych listach, które wspomniana przełożona słała do swej dobrodziejki, przewija się kwestia relacji patronackich pomiędzy kolatorką a jej duchowną klientką oraz pojawiają się sprawy dotyczące codziennego funkcjonowania jarosławskiego konwentu. J. Gołyńska bezustannie narzekała na to, że nie ma za co utrzymać klasztoru, gdyż czasy, w których przyszło jej żyć, coraz bardziej pogrążają klasztor w długach i w ruinie. Warto zauważyć, że kierowane przez benedyktynkę proklamacje niejednokrotnie nie spotykały się z aprobatą, a nawet jakąkolwiek reakcją E. Sieniawskiej, co rzuca się cieniem na działalność kolatorską kasztelanowej krakowskiej. Mamy bowiem dowód na to, że nie każdemu proszącemu, a w tym wypadku klientowi duchownemu, Sieniawska, pomimo obowiązków wynikających z bycia patronką, mogła lub chciała w pełni pomóc.
In the old Poland, women were heavily involved in public activities, and one of its manifestations was the religious patronage they exercised, which was a very important part of building cliental ties. An excellent resource for tracing the relationship between a given patron and her clerical clientele are the begging letters, in which, beneath the layers of elaborate ceremonialism, the real goals and expectations of the two parties negotiating with each other were explained. Among these worthy collators was also Elżbieta Sieniawska, née Lubomirska (d. 1729), who, together with her husband Adam Mikołaj (d. 1726), contributed many church foundations. Under the patronage of the castellan of Kraków was also the convent of the Benedictine nuns of Jarosław, in which the position of abbess at that time was held by Joanna Gołyńska (d. 1725). The analysed letters, which the said superior sent to her benefactress, display the issues of patronage relations between the collator and her clerical client, and matters concerning the daily functioning of the Jarosław convent. J. Gołyńska incessantly complained about not having enough money to support the monastery, as the times in which she lived increasingly plunged the establishment into debt and ruin. It is noteworthy that the proclamations directed by the Benedictine nun often did not meet with approval or even any reaction from E. Sieniawska, which casts a shadow over the collator activity of the Kraków castellan's wife, for we now have proof that not every requester, or in this case religious client, could or would enjoy full support of Sieniawska, despite her duties as a patroness.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 120; 241-260
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Placówki zgromadzenia sióstr benedyktynek czynnych utworzone za życia matki Jadwigi Kuleszy (1859–1931)
Facilities of the Congregation of the Benedictic Sisters created during the life of mother Jadwiga Kulesza (1851–1931)
Autorzy:
Kalinowska, Jadwiga Ambrozja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147326.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
benedyktynki misjonarki
Kolumba Janina Gabriel OSB
Jadwiga Józefa Kulesza OSB
Biała Cerkiew
Lublin
Kowel
Łuck
benedictine missionary sisters
Columba Janina Gabriel OSB
Opis:
Prezentowany artykuł ma charakter przyczynkarski i pozostaje w korelacji do pierwszego niepełnego [z braku odpowiednich źródeł] wydania szkicu biografii matki Jadwigi Kuleszy OSB, założycielki polskiej benedyktyńskiej placówki w Białej Cerkwi pod Kijowem w 1917 r. [A. J. Kalinowska, Prosto na krzywych liniach, Olsztyn 1996] dla rzymskiego Zgromadzenia Suore Benedettine di Caritá, które zorganizowała w Rzymie matka Columba Gabriel OSB. Placówka ta po utracie domu w wyniku rewolucji bolszewickiej w 1919 r. przestała istnieć. Odrodziła się w 1920 r. w Kowlu i później została przekształcona przez bp. łucko-żytomierskiego Ignacego Dub-Dubowskiego w samodzielne zgromadzenie czynne na prawie diecezjalnym. M. Jadwiga Kulesza nie chciała się z tym faktem zgodzić. Gdy bp Dub-Dubowski zarządził kapitułę wyborczą 1921 r., opuściła to zgromadzenie i rozpoczęła trwające 6 lat itinerarium tułacze, próbując zakładać nadal placówki dla rzymskiego zgromadzenia w Polsce. Ponieważ matka Kulesza nie miała odpowiednich dokumentów, zlecających jej to zadanie, jej działania kończyły się fiaskiem. Do założenia placówki i jej erekcji konieczny był wiarygodny świadek, którym w 1926 r. w Lublinie okazał się wobec biskupa diecezjalnego ks. dr Paweł Dziubiński. Benedyktyńska placówka po erekcji funkcjonowała w Lublinie około 2 tygodnie. Po wymówieniu darowanego siostrom domu przy ul. Szpitalnej 10, ks. Dziubiński użyczył matce Kuleszy oraz aspirantce Julii mieszkania na swojej plebanii w Lublinie. Po spotkaniu kwestujących w Lublinie sióstr benedyktynek z Kowla, matka Jadwiga Kulesza wraz aspirantką przeniosła się do Kowla, a potem do Łucka. Przedłożony artykuł stanowi dopełnienie wcześniejszych publikacji autorki o osobach z otoczenia m. Jadwigi Kuleszy. Chodzi o takie postaci jak: ks. Jan Wüstenberg, ks. Antoni Jagłowski oraz Jadwiga Russanowska-Alexandrowicz.
The article presented here is contributory and remains in a correlation of the first incomplete publication of the sketch of Mother Jadwiga biography (due to lack of appropriate sources) the founder in 1917 of Polish Benedictine Branch Monastery in Biala Cerkiew near Kyiv [A. J. Kalinowska – („Straight on curved lines’’) – Prosto na krzywych liniach Olsztyn 1996.] for the Roman Congregation Suore Benedettine di Carita organized by MotherColumba Gabriel OSB in Rome. This institution after losing home during the bolshevik revolution in 1919 ceased to exist. It was reborn in 1920 in Kowl and later transformed by Dub-Dubowski Bishop of Łuck and Żytomierz to an independent congregation under diocesan law. Mother Jadwiga couldn’t agree with that.When above- mentioned bishop ordered the electoral chapter in 1921, she left the congregation and started itineraries wandering lasted six years trying to establish branches for Roman Congregation in Poland. Her attempts usually failed because of a lack of relevant documents for that task. A reliable witness was needed to establish the institution and its erection. That witness occurs Father doctor Paweł Dziubiński towards the Diocesan Bishop in 1926 in Lublin. That Benedictine institution functioned after the erection for about two weeks. The donated house which was in Szpitalna street 10 in Lublin was refused. Father Dziubiński then took Mother Jadwiga (with aspirant Julcia) into his presbytery in Lublin. On the occasion of a meeting of Benedictine Sisters from Kowl on the collection of charity the matter resolved itself. Mother Jadwiga and the aspirant were taken soon to Kowl and thento Łuck for better conditions. This article is part of the following publications of the abovementioned author about persons around Mother Jadwiga Kulesza. It is about such figures as: Fr. Jan Wüstenberg, Fr. Antoni Jagłowski and Jadwiga Russanowska-Alexandrowicz.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2020, 21; 91-103
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies