Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "belles-lettres" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Polish Belles-lettres as a Source for Research on Culture of West Pomeranian Boat Fishermen after 1945
Autorzy:
Maliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015874.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish belles-lettres
maritime culture
fishing
fishermen
Western Pomerania
Opis:
The article contains a review of the creations of belles-lettres where the titular issue is found. In the first part there are presented epic pieces, and in the second – poetry pieces. In both parts, the material is ordered by authors, taking into account the meaning and value of their achievements. The whole text is ending with a short summary, containing reflections on the topic of the image of traditional fishing in Western Pomerania after 1945, presented in Polish belles-lettres.
Źródło:
Roczniki Socjologii Morskiej; 2015, 24; 59-78
0860-6552
Pojawia się w:
Roczniki Socjologii Morskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Exil und Erinnerung: Afrikaner schreiben Belletristik in deutscher Sprache
Autorzy:
Oloukpona-Yinnon, Adjaï Paulin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/700337.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Germanistów Polskich
Tematy:
West Africans, belles lettres in German Language, exile, memory, messages
Opis:
The author talks about Black African writers who use the German language, but who have hardly been recognized so far. Their novels and poems are messages which remind us of African traditions and give an analysis of their often-difficult life in Germany.
Źródło:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2014, 3, 2
2353-656X
2353-4893
Pojawia się w:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solidarność zwierząt - solidarność ze zwierzętami. Na przykładzie literatury pięknej i nie tylko
Animals’ solidarity - solidarity with animals. On the example of belles-lettres and more
Autorzy:
Waksmund, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763172.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
solidarity
animals
belles-lettres
memoirs about childhood
solidarność
zwierzęta
literatura piękna
wspomnienia o dzieciństwie
Opis:
Więzy solidarności łączą nie tylko ludzi, ale również zwierzęta. Przykładem może być włączony do lektur szkolnych Folwark zwierzęcy Orwella, wyrastający z tradycji bajki Ezopowej. Nie jest to jednak tylko zjawisko znamienne dla fantastyki literackiej, gdyż znajduje poświadczenie w badaniach przyrodników i socjologów (zwierzę jako Inny). Artykuł stanowi przegląd utworów ilustrujących postawę solidarności w świecie zwierzęcym oraz zwierząt z ludźmi, zarówno fantastycznych, jak i realistycznych, dla dzieci i dla dorosłych, które bądź figurują na listach lektur szkolnych, bądź mogłyby się tam znaleźć. Nie tylko pisarzy z kręgu literatury obcojęzycznej, np. bracia Grimm, Kipling, Lagerlȍf, Lofting, Czukowski, Bonsels, Adams, Atkinson, ale również polskiej, jak Dygasiński, Reymont, Brzechwa, Żukrowski. Dotyczy to także wspomnieniowej prozy o dzieciństwie, której wartość dydaktyczna jest nie mniejsza.
The bonds of solidarity connect not only people with each other, but also animals. An example of this is Orwell’s Animal Farm, which is assigned as a schoolbook, rooted in the tradition of Aesop’s fable. However, this is not only a phenomenon characteristic for literary fantasy, as it is confirmed in the research of naturalists and sociologists (animal as Other). The article provides an overview of works that illustrate the attitude of solidarity in the animal world and animals with people, both fantastic and realistic, for children and adults, which are either on school reading lists or could be included there. Not only foreign-language writers, such as the Brothers Grimm, Kipling, Lagerlȍf, Lofting, Chukovsky, Bonsels, Adams, Atkinson, but also Polish ones, such as Dygasiński, Reymont, Brzechwa, Żukrowski. This also applies to memoir prose about childhood, whose didactic sense is no less valuable.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2023, 17; 31-46
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Концепт ЖИЗНЬ в драме Василия Сигарева
The Concept of LIFE in the Drama by Vassily Sigarev
Autorzy:
Strycharski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444164.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
contemporary Russian drama
the text of belles-lettres
the individual concept of the author
literary concept
conceptual relationships
Vassily Sigarev
Opis:
The theoretical basis of the study is the theory of the concept, including the theory of literary concept. The works of the contemporary Russian dramatist Vassily Sigarev are the materials of the study. The aim of the article is to define the place and the role of the existential problem in Sigarev’s works. The scope and merit of the concept of LIFE is presented on the basis of the chosen fragments of the contexts including the words life, live and their derivatives from the drama Черное молоко. The analysis of the contexts shows that the literary concept which is presented in Sigarev’s works is identified with the nationwide concept. The feature of the author’s individual concept, as a literary version, is as follows: the semantic core of the concept LIFE, from living to philosophic, is presented in a clear way in the drama Черное молоко.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2012, XIV/2; 221-230
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literature reflecting on Frederic Chopin’s visits to the spa towns of western Czechia
Fryderyk Chopin w uzdrowiskach zachodnich Czech – literackie świadectwa
Autorzy:
Martinek, Libor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649294.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Fryderyk Chopin
muzyka polska
literatura piękna
pamiętniki
zachodnie czeskie uzdrowiska
Music
Polska
Polish literature (Belles-lettres, Memoirs)
West Bohemian Spa
Opis:
Fryderyk Chopin związany jest z Czechami poprzez liczne wizyty w tamtejszych uzdrowiskach (Karlowe Wary, Praga, Děčín, Cieplice i Marienbad). W Czechach poznał i zakochał się nieszczęśliwie w Marii Wodzińskiej. W Pradze zapoznał się z Václavem Hanką, reprezentującym czeskie odrodzenie narodowe, a także ze słynnymi kompozytorami tamtych czasów. Kompozytor został zaproszony do koncertowania w kilku czeskich zamkach; otrzymał szczególnie ciepłe powitanie w Děčínie. Jego nauczyciele muzyki w Warszawie byli pochodzenia czeskiego. Liczne relacje Chopina z Czechami przyczyniły się do powstania Towarzystwa Fryderyka Chopina, międzynarodowego festiwalu odbywającego się w Mariańskich Łaźniach (dawniej Marienbad), a także do organizacji sympozjów muzycznych. Osoba i twórczość Chopina zainspirowała licznych czeskich twórców i artystów (m.in. Kamila Bednářa, Jiří Karena, Josefa Páveka, Oldřicha Zemka oraz Vladislava Mareša). Uzupełniający charakter mają uwagi dotyczące interpretacji relacji między literaturą a muzyką w twórczości polskich pisarzy (m.in. Jarosława Iwaszkiewicza, Tadeusza Łopalewskiego, Marii Kuncewiczowej, Juliusza Kadena-Bandrowskiego).
The composer Frederic Chopin is connected with Czechia through a number of visits (in Carlsbad, Prague, Děčín, Teplice, and Marienbad) which he spent joyfully meeting his family, who lived in the Russian-occupied Poland. In Czechia, he met and fell deeply in love with Maria Wodzińska, who, unfortunately, did not reciprocate his feelings. In Prague, he became acquainted with Czech national revivalists (Václav Hanka, among others) and with famous composers of the time. In Vienna, the centre of the Habsburg monarchy, he met many Czech composers and befriended the violinist Josef Slavík. Chopin was invited to play in several Czech castles; he received a particularly warm welcome in Děčín. His music teachers in Warsaw were of Czech origin. Chopin’s numerous relationships with Czechia inspired the establishment of the Frederic Chopin Society, the international festival held in Mariánské Lázně (formerly Marienbad), and even musicological symposia. Many Czechs – poets, fiction writers, literary historians, musicians, and music scholars – emphasised how Chopin and his music influenced them. They were inspired by the many notable facts associated with Chopin’s visits and experiences in Czechia and in other locations throughout the Austrian Empire; by his romantic life, democratic thinking, personal qualities, and artistic skills. Various interesting literary works include poetry collections by Kamil Bednář, Jiří Karen, Josef Pávek, Oldřich Zemek, Karla Erbová, and a collection of three novellas by Vladislav Mareš. Apart from writing about Czech Chopin-related works and translating key Polish chopiniana into Czech, the author of this study focuses mainly on the interpretation of the relations between literature and music in the works of the these Polish writers: Jarosław Iwaszkiewicz, Tadeusz Łopalewski, Janina Siwkowska, Maria Kuncewiczowa, Juliusz Kaden-Bandrowski, Jerzy Broszkiewicz, Mira Jaworczakowa and more.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 52, 1; 325-344
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z pogranicza literatury i przepowiadania homilijnego
On the Border of Literature and Preaching
Autorzy:
Pintal, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062614.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
homilia
literatura piękna
przepowiadanie homilijne
sacrum
teologia literatury
miejsca teologiczne
homily
belles-lettres
homiletic preaching
theology of literature
theological places
Opis:
Z różnych środowisk docierają głosy mówiące o potrzebie i konieczności odnowienia przepowiadania homilijnego. Na ten jakże ważny problem dla współczesnego Kościoła zwrócił uwagę Benedykt XVI, który przypomniał: „Ze względu na wagę słowa Bożego, rodzi się konieczność poprawienia jakości homilii”. Jedną z dróg odnowy przepowiadania może stać się wprowadzenie elementów literatury do homilii. Przestrzenią przenikania się literatury i teologii staje się sfera sacrum. Literatura może więc odnaleźć swoje miejsce w przepowiadaniu homilijnym oraz w istotny sposób przyczynić się do odnowienia jakości współczesnego przepowiadania.
Various milieus have shown concern about the need and necessity to renew homiletic preaching. Benedict XVI has marked this important problem for the contemporary Church when he reminded us: “In view of the significance of the word of God it is necessary to improve the quality of homilies.” One way to renew preaching may consist in introducing some elements of literature. The sphere of sacrum is the area where literature and theology meet. Literature may therefore find its place in homiletic preaching and may essentially contribute to the renewal of the quality of preaching today.
Źródło:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2009, 1; 365-381
2082-8586
Pojawia się w:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Функционально-стилевая специфика фольклорного meкcma в acneкme экстралингвистической обусловленности
Autorzy:
Венгранович, Mapиha A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1204825.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
folklore text
functional stylistic aspect
extralinguistic factors
folklore thinking
folklore communication
collective authorship
category of subject and address
belles-lettres speech
Opis:
The article considers the problem of defining the stylistic peculiarities of the folklore text. As criteria for objective investigation of the problem the author suggests using the functional approach, presupposing the study of any kind of text in two inseparable aspects - textual and extralinguistic. In accordance with this approach the author distinguishes the following basie extralinguistic factors revealed in the folklore text: folklore thinking, character of the folklore communication and collective authorship, which together determine specific character of the folklore communicative act participants - speech subject and addressee. The author focuses on the predominating features of the folklore thinking, which determine the unity of the generalizing method in folklore within which complex semantic structure of the folklore word is organized as well as a specific type of depiction- literary-generalizing. Influence of the folklore communication is performed in natura! ways and can be characterized by continuity and synchronizing the acts of performance and perception; heterogenie character, activity of both participants. The consequences of it are examined by the author as literary syncretism of the folklore text, the evidence of the autor communicational text features, hypertext structure as well as peculiarities of realizing the phenomena of subject and address. Analyzing extralinguistic factors the author comes to conclusion of granting the folklore speech the status of stylistic variety of literary speech with its own specific features.
Źródło:
Stylistyka; 2005, 14; 601-614
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od wartości humanistycznych do teologicznych. O odwołaniach do literatury pięknej w homiliach i przemówieniach Jana Pawła II
From Humanistic to Theological Values. On Literary References in the Homilies and Pronouncements of John Paul II
Autorzy:
Seul, Anastazja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1753374.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Paweł II
literatura piękna
prawda
dobro
piękno
cnoty teologalne
John Paul II
belles-lettres
truth
goodness
beauty
theological virtues
Opis:
Autorka artykułu przedstawia dwa rodzaje wartości, jakie są obecne w tych wypowiedziach Papieża, w których przywołuje on literaturę piękną. Są to najpierw wartości humanistyczne zakorzenione w filozofii bytu: prawda, dobro, piękno, o których piszą mniej i bardziej znani twórcy różnych narodów. Wartości te otwarte na wymiar transcendentny otwierają horyzont teologiczny. Niektóre odwołania do literatury odsłaniają trzy cnoty teologalne, które reprezentują chrześcijańską aksjologię. Dzieła literackie stanowią dla Papieża locus theologicus. W jego wypowiedziach znajduje się miejsce dla autorów reprezentujących narody, które odwiedza (np. Rabindrmath Tagore w Indiach, Jon Svensson w Islandii), a także dla twórców, których dzieła należą do bogactwa kultury światowej i były cytowane poza ich krajem (np. Fiodor Dostojewski w Austrii, św. Augustyn we Francji i Brazylii). Papież, odwołując się do tych dwóch rodzajów literatury, nawiązuje kontakt z kulturą narodów, które odwiedzał, oraz przybliża im kulturę światową. Przekonuje o możliwym spotkaniu wartości humanistycznych i teologicznych.
The author of this article shows two types of values that are present in those pronouncements when the Pope recalls examples from belleslettres. First and foremost, he speaks of the humanistic values rooted in the philosophy of the essence, namely the truth, goodness and beauty that are widely found in works of both less and more well-known authors of different nations. The aforementioned values, having a transcendent backdrop, open up the theological world. Some of those references unveil the three theological virtues which actually represent Christian axiology. For the Pope, the belleslettres works become locus theologicus. In his pronouncements, the Pope not only mentions various authors from the particular nations he visited (e.g. Rabindranath Tagore from India, Jon Svensson from Island), but also those authors whose works now belong to the whole world (such as Fyodor Dostoyevsky, mentioned in Australia, or St. Augustine in France and Brazil). Recalling those authors and their works, the Pope connected with those nations he visited, and created a special place in order to bring to those nations the greatest works of world literature. He was adamant that humanistic and theological values can be placed equally next to each other.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 405-419
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kanon lektur na studiach rusycystycznych. Propozycje w odniesieniu do literatury epok dawnych
The Canon of Texts on the Russian Studies (Suggestions Regarding to the Literature of the Old Ages)
Художественная литература в программе обучения филологов-русистов (литература X-XVIII вв.)
Autorzy:
Dąbrowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879613.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kanon
dyskusja
literatura piękna
literatura rosyjska
rusycystyka
Uniwersytet Warszawski
canon
discussion
belles-lettres
Russian literature
Russian Studies
University of Warsaw
Opis:
Artykuł składa się z trzech części: 1. definicja kanonu i zarys dyskusji nad kanonem („precz z kanonami”, „sens i bezsens kanonu”, „w poszukiwaniu kanonu”), 2. nauczanie literatury rosyjskiej X-XVIII wieku w Instytucie Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego (program studiów, triada "wiedza - umiejętności - kompetencje społeczne", kanon lektur dla społeczeństwa a kanon lektur dla studentów), 3. literatura rosyjska X-XVIII wieku (kryteria doboru, propozycje).
The article consists of three parts: 1. Definition of the canon and outline of a discussion about the canon (“no more canons”, “sense and nonsense of canon”, “in search for canon”), 2. Teaching of Russian literature of the 10th-18th centuries in the Institute of Russian Studies on University of Warsaw (programme of the studies, triad “knowledge – skills – social competences”, canon of texts for the society and canon of texts for the students), 3. Russian literature of the 10th-18th centuries (selection criteria, suggestions).
Статья состоит из трех частей: 1. список произведений для обязательного чтения и история дискуссии над этим вопросом (список произведений для обязательного чтения – pro et contra, в поиске списка произведений для обязательного чтения), 2. преподавание русской литературы X-XVIII вв. в Институте русистики Варшавского университета (программа обучения, система знаний, навыков и умений, список произведений для обязательного чтения для общества и для студентов), 3. русская литература X-XVIII вв. (критерии подбора, предложения).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 81-94
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wasyl Suchomliński: kształtowanie osobowości dziecka za pomocą literatury pięknej
Vasyl Sukhomlynskyi: Forming the Personality with the aid of Belles-Lettres Literature
Autorzy:
Pobirchenko, Nataliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473185.pdf
Data publikacji:
2016-09-01
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
osobowość dziecka
literatura piękna
Wasyl Suchomliński
rola
nauczyciela, zachęcanie dzieci do czytania
child’s personality, Belles-Lettres literature, Vasyl Sukhomlynskyi,
teacher’s role, encouraging children to read
Opis:
Problematyka podjęta w artykule jest ważna dla nas dzisiaj dlatego, że obserwujemy obecnie kryzys czytelnictwa. Mało kto czyta, książki stają się coraz mniej atrakcyjne, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży, bo dla nich ciekawsze i łatwiej dostępne są komputery i Internet, ale bez względu na swoje ważne i uniwersalne funkcje, media te i tak nie zastąpią czytania książek. Książki powinny odgrywać w życiu dzieci bardzo ważną rolę, bo dają ogromną możliwość poznania całego bagażu doświadczeń, całego spektrum emocji ludzi, uczą oceniać, przeżywać, współczuć, właściwie postępować. Rodzice i nauczyciele coraz częściej zadają sobie pytanie: w jaki sposób w naszych czasach zachęcić dzieci do czytania? Człowiekiem, który uważał, że książka pełni ogromną, nieocenioną rolę w życiu człowieka i w procesie wychowania dzieci i młodzieży, był znany pedagog ukraiński Wasyl Suchomliński. W przedstawionym artykule staramy się opowiedzieć o najważniejszych aspektach jego metody wychowania dzieci poprzez czytanie literatury pięknej oraz sposobach zainteresowania dzieci książką. Suchomliski bardzo dużo pisał o roli literatury w życiu ludzi, bardzo szczegółowo wymieniał przyczyny, dla których wychowanie bez czytania będzie niepełnym, nie wystarczającym dla rozwinięcia w uczniaсh indywidualności, twórczości, wyobraźni, empatii, szlachetności, niezależnego poglądu na świat i umiejętności funkcjonowania oraz spełniania swojej roli w życiu. W związku z tym Suchomliński bardzo dużo mówił o roli nauczyciela w procesie nauczania literatury pięknej i określał, w jaki sposób powinno się wykładać literaturę w szkole i doskonalić się w tym. W przedstawionym artykule krótko opowiadamy biografię wielkiego pedagoga, opisujemy podstawowe zasady jego metody, niektóre sposoby zachęcania dzieci do czytania oraz porady Suchomlińskiego dla nauczycieli języka i literatury
The article is important as the reading of books is now in crisis. Few people are in the habit of reading books, young people are more interested in computers and the Internet, though they are unable to perform the functions that used to be performed by books. Reading should play an important part in children’s life as the books give them the chance to get rich experience and a wide spectrum of feelings, to evaluate people’s actions, to sympathize with others, and to do things in line with the acquired values. Both parents and teachers keep looking for ways to encourage children to read. The famous Ukrainian pedagogue Vasyl Sukhomlynskyi considered the book to be a powerful tool in educating children and young people. The article deals with the most important aspects of Sukhomlynskyi’s approach to forming the child’s personality by means of Belles-Lettres literature and his way of involving children in reading. Sukhomlynskyi wrote about the role of Belles-Lettres literature in people’s lives, and about the reasons for literature and education contributing to each other. He stated that education would not be holistic enough without reading. The children might feel the lack of creativity, imagination, empathy, noble attitudes, independent outlook, and readiness to perform their roles in community. That’s why Sukhomlynskyi attached much attention to the teacher’s role in children’s reading Belles-Lettres literature and the way it should be taught at school, and the way children should develop the skill. The article gives some basic information about Sukhomlynskyi life, his approach to encouraging children to read and some advice for Ukrainian Language and Literature teachers.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2016, 3, 20
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język utworów Ciszki Hartnego w świetle białoruskich nauk filologicznych
Autorzy:
Zaprudski, Siarhiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624944.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ciška Hartny, language of belles lettres, history of the Belarusian literary language
Ciszka Hartny, język artystyczny, historia białoruskiego języka literackiego
Цішка Гартны, мова мастацкай літаратуры, гісторыя беларускай літаратурнай мовы
Opis:
The studies of the language of Ciška Hartny, a writer and a public figure (1887–1937), have a long tradition in Belarusian humanities. However, different circumstances have made these linguistic studies ambiguous. On the one hand, in the 1920s Ciška Hartny was a writer whose language was studied most intensively. Between the 1920s and 2010s several articles were published about the language used in his works. A big corpus was scientifically adopted. Some remarks on Ciška Hartny’s language was included in the academic History of the Belarusian Literary Language (1968) and in two editions of the University handbook on the history of the Belarusian literary language (1963 and 1984). A few years ago an ambitious publication by Alieś Kaŭrus made an attempt to revise modern opinions that stem from 1950s and 1960s. On the other hand, the studies of Ciška Hartny’s linguistic heritage have not been consistent and are quite fragmented. During the mid-1930s and 1950s no studies were conducted on the writer’s language. This is common practice when researches do not consider the findings of predecessors. Until the present day there has been no incorporation into Belarusian linguistics of Jazep Liosik’s fundamental study of the late 1920s. The relevant methodology to study Hartny’s language as a part of the history of the Belarusian literary language is still absent. We observe a tendency to this day to evaluate Ciška Hartny’s language as a (potential) part of the modern literary language rather than from the viewpoint of the Belarusian literary language’s history.
Studia nad językiem publikacji pisarza, działacza społecznego i państwowego Ciszki Hartnego (1887–1937) w obrębie nauk filologicznych na Białorusi trwają od dawna, jednak zawierają wiele sądów polemicznych, żeby nie stwierdzić sprzecznych. Z jednej strony jest to pisarz, który aktywnie tworzył w latach 20. XX w., a język jego utworów poddawano bardzo intensywnym badaniom. W okresie 1920–2010 na ten temat opublikowano kilka artykułów. W obiegu naukowym znajduje się bogaty materiał faktograficzny. Językowi Hartnego poświęcono też fragment monografii pt. Historia białoruskiego języka literackiego z 1968 r. oraz rozdziały podręcznika akademickiego z zakresu historii literatury białoruskiej (1963 і 1984 r.). Kilka lat temu ukazała się monografia Alesia Kaurusa, który dokonał próby ponownej oceny publikacji z końca 1950–1960 r. Z drugiej strony opracowywanie dziedzictwa językowego Hartnego charakteryzuje brak ciągłości. W okresie poł. 1930. – kon. 1950. lat nikt nie zgłębiał języka Hartnego. Przyjęła się tradycja nie brać pod uwagę wcześniejszych prac, np. do dziś w badaniach nie znalazło oddźwięku solidne opracowanie Jazepa Losika powstałe pod koniec lat 20. XX w. Brakuje należytej metodologii opisu języka Hartnego jako części składowej historii białoruskiego języka literackiego. Do dziś język Hartnego jest oceniany nie z perspektywy historycznej, tylko jako potencjalna realizacji współczesnego języka literackiego.
Вывучэнне мовы твораў пісьменніка, грамадскага і дзяржаўнага дзеяча Цішкі Гартнага (1887–1937) мае ў беларускай філалогіі даўнюю традыцыю, але розныя акалічнасці зрабілі гэтую частку беларускай лінгвістыкі неадназначнай. З аднаго боку, у 1920-я гг. Ц. Гартны быў пісьменнікам, мова твораў якога вывучалася найбольш інтэнсіўна. На працягу 1920–2010 гг. было апублікавана некалькі артыкулаў на даную тэму. У навуковы ўжытак уведзены вялікі фактычны матэрыял. Мова твораў Ц. Гартнага не была абойдзена ўвагай у акадэмічнай Гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1968 г. і ў двух выданнях універсітэцкага падручніка па гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1963 і 1984 г. Некалькі гадоў таму з’явілася амбіцыйная публікацыя Алеся Каўруса, у якой была здзейснена спроба перагледзець ацэнкі, якія сягаюць сваімі вытокамі ў канец 1950–1960 гг. З другога боку, вывучэнню моўнай спадчыны Ц. Гартнага ўласціва перарывістасць і адсутнасць пераемнасці. На працягу сярэдзіны 1930 – канца 1950-х гг. мова твораў пісьменніка зусім не вывучалася. Звычайнай з’яўляецца практыка, калі даследчыкі не ўлічваюць здабыткаў сваіх папярэднікаў. Да сённяшняга дня не знайшоў водгуку ў беларускай лінгвістыцы грунтоўны артыкул Язэпа Лёсіка канца 1920-х гг. Адсутнічае належная метадалогія для вывучэння мовы Ц. Гартнага як складовай часткі гісторыі беларускай літаратурнай мовы. Уключна да самага апошняга часу існуе тэндэнцыя ацэньваць мову твораў Ц. Гартнага не праз прызму гісторыі беларускай мовы, а трактаваць яе як (патэнцыяльную) частку сучаснай літаратурнай мовы.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura piękna jako tworzywo homilii i przemówień Jana Pawła II wygłoszonych w Polsce w latach 1991–2002
The beauty of literature a creative of the preaching of John Paul II given in Poland 1991-2002
Autorzy:
Seul, Anastazja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627133.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
przemówienia Jana Pawła II
odwołania do literatury polskiej w przemówieniach JP II
the preaching of John Paul II
the references to the Polish belles-lettres in preaching of JP II
Opis:
Papieskie spotkania z Polakami mieszkającymi w III Rzeczypospolitej miały nieco inny charakter niż te, które odbyły się w latach PRL-u. Podczas pierwszych trzech pielgrzymek (1979; 1983; 1987) papież miał na celu nie tylko umocnienie wiary Polaków, lecz także budzenie ducha narodu, wzmacnianie rodaków doświadczających trudu życia w systemie totalitarnym. Tym też zamiarom były też podporządkowane odwołania do literatury pięknej. Natomiast w wypowiedziach w okresie przekształceń ustrojowych, jakie nastąpiły po 1989 papież, większą uwagę przywiązywał do kształtowania moralnych i religijnych postaw rodaków. W przemówieniach i homiliach skierowanych do Polaków można dostrzec kilka kluczowych idei typowych dla papieskiego widzenia historii i narodu, które zostały zaczerpnięte od twórców okresu romantyzmu i Sienkiewicza: „historia ma jądro duchowe; degeneracja tradycyjnych cnót narodowych spowodowała polityczny upadek Polski; odbudowanie polskiej niepodległości domaga się odzyskania tych cnót jako fundamentu nowego państwa polskiego”. Z tego też względu Jan Paweł II ukazuje kwestie patriotyczne i narodowe również w kontekście moralnych zobowiązań, które wynikają z chrześcijańskiej koncepcji rzeczywistości. Nawiązania do dzieł literackich mają na celu wzmocnienie tego przesłania papieskiego zakorzenionego w Ewangelii. Są znakiem, iż spotkanie wiary i kultury przynosi obopólne korzyści, gdyż ma na uwadze dobro osoby ludzkiej – jej integralny rozwój. Rysem charakterystycznym dla papieskich odwołań do literatury jest również perspektywa personalistyczna, w myśl której „spełniając czyn, człowiek spełnia w nim siebie, staje się bowiem jako człowiek – jako osoba – dobrym lub złym” oraz człowiek wezwany jest do odpowiedzialności za swój czyn. Dzieło literackie może być także postrzegane jako czyn osoby, przez który autor kształtuje nie tylko siebie samego, lecz także współkształtuje postawy czytelnika. Może przyczyniać się albo do rozwoju albo do degradacji czytelników – zależnie od wartości, jakie przekazuje w swoim utworze. Mając to na uwadze, warto podkreślić, że Jana Paweł II przywoływał tylko te dzieła literackie, których aksjologiczne przesłanie współbrzmi z wartościami zakorzenionymi w polskiej kulturze do wieków. Warto zauważyć, że wśród 13 bezpośrednich odwołań do literatury pięknej, jakie pojawiły się wypowiedziach papieskich, najbardziej reprezentowana jest tradycja romantyczna, która podejmowała problematykę narodową: Cyprian Norwid – 5 utworów; Stanisław Wyspiański – 2 utwory; Wincenty Pol – sentencja zaczerpnięta z jego patriotycznego przemówienia wygłoszonego w Dolinie Kościeliskiej. Papież wydobywa tej tradycji problem moralnej odpowiedzialności za losy narodu i rozwój kultury łączy ją chrześcijańską koncepcją rzeczywistości. Podobnie też – w logice odpowiedzialności – papież odczytuje aktualność przesłania przywoływanego trzykrotnie Piotra Skargi. Także pojedyncze dzieła innych twórców pozwalają odczytać aksjologię jaka wyłania się z przywoływanej literatury. Można ująć ją w klasycznej triadzie: dobro, piękno, prawda, o czym wprost papież mówi w 1999 roku na Błoniach w Krakowie. Jan Paweł postrzega tę triadę w kontekście teologicznym, wskazując Polakom, iż każda z tych wartości ma swe odniesienie do Boga. Na aspekt teologiczny wskazują między innymi cztery utwory religijne przywoływane przez papieża, które mają swoje znaczące miejsce w polskiej kulturze: Bogurodzica i Żołtarz Dawidów należą do zabytków piśmiennictwa polskiego, a psalmy w tłumaczeniu Karpińskiego oraz jego pieśń Zróbcie Mu miejsce… śpiewane są do dziś. Wszystkie te utwory mają charakter meliczny, bezpośrednio związane są z kultem religijnym. Literackie odwołania podnoszą walory stylistyczne homilii, w dużym stopniu wzmacniają siłę perswazji, są nośnikiem wartości proponowanych przez Ojca Świętego na progu III Rzeczypospolitej. Można je także odczytać jako znak więzi Jana Pawła II z rodakami i wyraz odpowiedzialności Kościoła za kształt polskiej kultury. Wszystkie odwołania do literatury – zarówno te z pierwszych lat jak i te późniejsze – są również takim sposobem ekspresji, poprzez który Ojciec Święty wyraża swój szacunek dla literatury polskiej. Ojciec Święty, przypominając dzieła literackie i ich twórców, spełnił to zadanie, które sam polecił młodym Polakom, mówiąc, iż są powinni zatroszczyć się o to wspólne dziedzictwo ducha, które rozpoczęło się od Bogurodzicy: „pragnę dziś stanąć przed wami z tym dziedzictwem, jako wspólnym dobrem wszystkich Polaków a zarazem wybitną cząstką europejskiej i ogólnoludzkiej kultury. I proszę was: Pozostańcie wierni temu dziedzictwu! Uczyńcie je przedmiotem szlachetnej dumy! Przechowajcie to dziedzictwo! Pomnóżcie to dziedzictwo! Przekażcie je następnym pokoleniom!”
Anastazja Seul’s article The beauty of literature a creative of the preaching of John Paul II given in Poland 1991-2002 presents the historico-literary approach to literature. Speaking to the polish people, the Pope presents 13 writing. Four of which have a strictly religious and musical character: Theotokos translation of the Psalms: Żołtarz Dawidów, Psalm 117 translated by Karpiński, the liturgical song: Give Him a place and Wincenty Pol’s patriotic sentence to God. Another sentence recalls the Pope’s literary work of a social and national character excluded the poem Promethidion , which concerns the understanding of art and culture. The final result of the beauty of literature is to shape the moral and religious attitudes of polish people and improving polish culture.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 346-364
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies