Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "bajka ludowa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Функционирование традиционных сказочных образов в прозе Виктора Астафьева и Валентина Распутина
The Functioning of Traditional Fairy-tale Images in the Prose of Viktor Astafiev and Valentin Rasputin
Autorzy:
Stepanov, Artiom
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790723.pdf
Data publikacji:
2020-08-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ludowa bajka rosyjska
obraz bajkowy
tradycja bajkowa
proza wiejska
poetyka bajkowa
opowieść
Russian folk tale
fairy-tale image
fairy-tale tradition
village prose
fairy-tale poetics
story
Opis:
Tradycyjne obrazy bajkowe w prozie Wiktora Astafiewa i Aalentyna RasputinaGłównym celem artykułu jest ukazanie specyfiki funkcjonowania tradycyjnych obrazów bajkowych w prozie Wiktora Astafiewa i Walentyna Rasputina. Tradycjonalizm pisarzy, przedstawienie w ich utworach życia wewnętrznego bohaterów, otoczenia i środowiska społecznego człowieka rosyjskiego postrzegane jest w artykule poprzez odniesienia do ustnej twórczości ludowej. Autorzy umiejętnie i niejako organicznie wykorzystują obrazy mitooetyckie i folklorystyczne. Walentyn Rasputin częściej niż inni pisarze odwołuje się do motywów bajkowych i poetyki bajki. Wiktor Astafiew z kolei buduje system postaci, opierając się na tradycji ludowej, szczególnie wykorzystuje chwyt trzykrotnego powtórzenia i narrację mitologiczną.
The main purpose of this article is to identify the type of the functioning of traditional fairy-tale images in the prose of Astafiev and Rasputin. In the appeal to oral folk art we can see the traditional character of writers and their typological proximity in the image of the inner world of the Russian person, their being, environment and social environment. The authors skilfully and organically include mythopoetic and folkloric images. Rasputin uses fairy-tale images and fairy-tale poetics more actively than other writers, whilst Astafiev builds a system of characters based on the folkloric tradition, using, in particular, the motif of triple repetition and the mythological story.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 7; 37-46
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962179.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk tale folklore, traditional culture
czarownik, czarnoksiężnik, bajka ludowa, folklor, kultura tradycyjna
Opis:
The article traces the motif of the magician in Polish magical folk tales and belief tales. The analysis of several dozens of texts from the 19th century and the beginning of the 20th century has revealed the complexity of the magician character: on one hand, it is close to demonic creatures (magical abilities including shapeshifting and sorcery); on the other hand, it resembles scholars from the past, that is priests or alchemists (black clothing, the ability to read and use spells from forbidden books).  
Celem artykułu jest prześledzenie motywu czarownika w polskich bajkach ludowych – magicznych i w podaniach wierzeniowych. Analiza kilkudziesięciu tekstów pochodzących z XIX i początku XX wieku pozwala wykazać złożoność postaci czarownika, z jednej strony sytuującego się w pobliżu istot demonicznych (magiczne umiejętności, jak zmiennokształtność, dar czarowania), a z drugiej przypominającego dawnych uczonych – księży bądź alchemików (czarny strój, dar czytania i używania do czarów zaklęć z zakazanych ksiąg).
Źródło:
Literatura Ludowa; 2017, 4-5
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczy w magicznych światach (o roli przedmiotów w bajkach ludowych i baśniach literackich)
Things in magical worlds (on the cultural role of objects in folk tales and fairy-tales)
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788613.pdf
Data publikacji:
2020-08-09
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk tale
literary fairy tale
myth
thing
bajka ludowa
baśń literacka
mit
rzecz
Opis:
Tematem artykułu jest prezentacja przedmiotów w polskich bajkach ludowych i w baśniach literackich XIX-XXI wieku. Opisowi podlegają zasoby przedstawionych rzeczy oraz zakres ich funkcji fabularnych oraz kulturowych. Punktem wyjścia jest teoria mitu doświadczeniowego. Zasadniczym celem jest pokazanie różnic w odejściu do przedmiotów dawniej i dziś. Gdy w kulturze chłopskiej każda rzecz, w każdej fazie jej istnienia znajdowała swoje zastosowane, co do minimum ograniczało produkcję odpadów, w kulturze miejskiej rzeczy uszkodzone zastępowano nowymi, tanimi z racji ich masowej produkcji. Powyższe opozycyjne zestawienie wydaje się odzwierciedlać szerzej pojmowane zjawiska wpisujące się w różne warianty kultury – niedomiaru (braku) i nadmiaru (przesytu), co na poziomie narracyjnym szeroko rozumianych bajek i baśni ma dalekosiężne skutki fabularne oraz interpretacyjne.
The subject of the article is the presentation of items in Polish folk tales and literary fairy tales of the 19th-20th centuries. The resources of the presented items and the scope of their fictional and cultural functions are described. The starting point is the theory of experiential myth. The main goal is to show the differences in departing from objects in the past and today. When in peasant culture everything found its use in every phase of its existence, which minimized the production of waste, in urban culture damaged things were replaced with new ones, cheap due to their mass production. The above opposition juxtaposition seems to reflect the broader phenomena that fit into various variants of culture - underflow (lack) and excess (overflow), which at the narrative level of broadly understood folk tales and fairy tales has a far-reaching plot and interpretative effects.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2020, 64, 4-5; 43-55
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROZUMIENIE WYBRANYCH KODÓW KULTUROWYCH PRZEZ DZIECI DWUJĘZYCZNE MÓWIĄCE PO POLSKU I UKRAIŃSKU (NA PRZYKŁADZIE NAZW BOHATERÓW UKRAIŃSKICH BAJEK LUDOWYCH)
UNDERSTANDING OF SOME CULTURAL CODES BY BILINGUAL CHILDREN SPEAKING POLISH AND UKRAINIAN (THE EXAMPLE OF THE PROPER NAMES OF THE CHARACTERS FROM UKRAINIAN FOLK TALES
РОЗУМІННЯ ДЕЯКИХ КОДІВ УКРАЇНСЬКОЇ КУЛЬТУРИ ДВОМОВНИМИ ДІТЬМИ, ЯКІ РОЗМОВЛЯЮТЬ УКРАЇНСЬКОЮ ТА ПОЛЬСЬКОЮ МОВАМИ (НА ПРИКЛАДІ ІМЕН ПЕРСОНАЖІВ УКРАЇНСЬКИХ НАРОДНИХ КАЗОК)
Autorzy:
Redkwa, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601776.pdf
Data publikacji:
2021-09-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cultural code
folk tale
bilingual children
Ukrainian language
proper name
kod kulturowy
bajka ludowa
dwujęzyczne dzieci
język ukraiński
nazwa własna
Opis:
Artykuł poświęcony jest kwestii rozumienia przez dzieci dwujęzyczne pochodzenia ukraińskiego mieszkające w Polsce i mówiące zarówno po ukraińsku, jak i po polsku ukraińskich kodów kulturowych ukrytych w bajkach ludowych. Badanie mowy dzieci dwujęzycznych pochodzenia ukraińskiego jest zagadnieniem nader aktualnym i ważnym we współczesnej lingwistyce. Kody kulturowe są fundamentalną częścią każdej kultury. Celem danego badania jest wyeksponowanie i przeanalizowanie rozumienia przez dzieci dwujęzyczne pochodzenia ukraińskiego, mieszkające za granicą, kodów kulturowych ukrytych w nazwach popularnych bohaterów ukraińskich bajek ludowych. Rozumienie, umiejętność zdefiniowania i opisania wybranych bohaterów przez dzieci odzwierciedla znajomość ukraińskich bajek ludowych oraz ich konotacje związane z wybranymi nazwani własnymi. Analiza przeprowadzonych ankiet ujawnia identyfikację i szczegółowe cechyodbierania kodów kulturowych i tłumaczenie ich z punktu widzenia native speakera pod wpływemzewnętrznych czynników językowych i kulturowych.
The article deals with the problem of how bilingual children speaking Ukrainian and Polish and living in Poland understand and comprehend the Ukrainian cultural codes from folk tales. Research on the speech of bilingual Ukrainian children is a highly relevant direction in modern linguistics. Cultural codes are a key part of each culture. The aim of the research is to indicate and analyse how bilingual Ukrainian children living abroad understand cultural codes submerged in the names of well-known characters from Ukrainian folk tales. The ability to define describe and understand these characters shows the children’s knowledge of Ukrainian folktales and the connotations of selected proper names. The analysis of the surveys reveals how the peculiarities of cultural codes are identified, understood and explained by native speakers under the influence of external lingual and cultural factors.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2021, 9, 1; 73-84
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie bajarze i ich kulturowe znaczenia (rekonesans)
Polish Collections of Fairy Tales and Their Cultural Meanings (Reconnaissance)
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343987.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
bajarz
zbiór baśni
bajka ludowa
baśń
folklor
tradycja
storyteller
collection of fairy tales
folk tale
fairy tale
folklore
tradition
Opis:
The main aim of the article is to show the functioning of bajarze in Polish culture, understood not as storytellers, but as collections of fairy tales. They began to be published in the 19th century and continue to be published today. The first Bajarz polski by Antoni Józef Gliński was created in 1853, and the latest, Współczesny bajarz polski, by Zuzanna Orlińska – in 2021. Over the centuries, many other collections of tales were released: their main goal has been to popularize Polish and/or folk traditions. The article presents known collections and shows their changing functions.
Podstawowym celem artykułu jest pokazanie funkcjonowania w kulturze polskiej bajarzy rozumianych nie jako gawędziarze, ale zbiory baśni. Zaczęto je publikować w XIX w. i wydaje się je aż do tej pory. Pierwszy, Bajarz polski Antoniego Józefa Glińskiego, powstał w 1853 r., ostatni zaś, Współczesny bajarz polski  Zuzanny Orlińskiej, w 2021 r. Na przestrzeni wieków powstało wiele innych bajarzy, których głównym zadaniem bya popularyzacja polskich bądź/i ludowych tradycji. W artykule zaprezentowano znane zbiory i ukazano ich zmieniające się funkcje. 
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 1-2; 137-149
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pracy nad Współczesnym bajarzem polskim
On Working on Współczesny bajarz polski
Autorzy:
Orlińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343989.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
bajka ludowa
adaptacje bajek
literatura dla dzieci
Antoni Gliński
Zuzanna Orlińska
folk tale
folk tale adaptations
children’s literature
Opis:
Zuzanna Orlińska - illustrator, author of texts for children and teenagers, among others, Ładna historia (A Nice Story, 2022), Okna Pałacu Saskiego (Windows of the Saxon Palace, 2022), Współczesny bajarz polski (A Contemporary Collection of Polish Folk Tales, 2021), Wstydu za grosz (No Shame, 2020), Miasto pamięci (A City of Memory, 2020), Matka Polka (Polish Mother, 2017), Ani słowa o Zosi (Not a Word about Zosia, 2020). She has received many awards and distinctions, including the “Guliwer w Krainie Olbrzymów” Award, the Kornel Makuszyński Literary Award and the award in the Astrid Lindgren Literary Competition
Zuzanna Orlińska - ilustratorka, autorka utworów dla dzieci i młodzieży, m.in. takich jak Ładna historia (2022), Okna Pałacu Saskiego (2022), Współczesny bajarz polski (2021), Wstydu za grosz (2020), Miasto pamięci (2020), Matka Polka (2017), Ani słowa o Zosi (2020). Za swą twórczość otrzymała wiele nagród i wyróżnień, w tym Nagrodę „Guliwer w krainie Olbrzymów”, Nagrodę Literacką im. Kornela Makuszyńskiego oraz nagrodę w Konkursie Literackim im. Astrid Lindgren.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 1-2; 171-181
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motyw Dobrego Łotra w staropolskich apokryfach Nowego Testamentu i jego ślady w narracjach ludowych
The Motif of the Penitent Thief in the Old Polish Apocrypha of the New Testament and Its Traces in Folk Narratives
Autorzy:
Kotlarska, Izabela
Stelmach, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343949.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Dobry Łotr
Madej
apokryf
bajka ludowa
Biblia
Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej
Ewangelia Nikodema
Rozmyślanie przemyskie
Penitent Thief
apocryphon
folk tale
Bible
The Evangelia of Nicodemus
The Przemyśl Meditation
Comely Passion about the Passion of Lord Christ
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie, jak w staropolskich narracjach biblijno-apokryficznych rozwijany był biblijny motyw Dobrego Łotra. Interesuje nas odpowiedź na pytanie, w jakim kontekście przywoływano ten wątek i czemu służył. Ze względu na łączenie się (para)biblijnego motywu Dobrego Łotra z ludowym motywem Madeja w centrum zainteresowania postawiliśmy zarówno wzajemne relacje między analizowanymi fragmentami apokryfów, jak i między tymi fragmentami a późniejszymi tekstami folkloru. Główny jednak nacisk położono na materiał staropolski.  
The aim of the article is to show how the biblical motif of the Penitent Thief was developed in Old Polish biblical-apocryphal narratives. We are interested to know in what context this issue has been mentioned and what purpose it has served. Due to the merging of the (para)biblical motif of the Penitent Thief with the folk motif of Madej, we have focused on the interrelationships between the fragments of the Apocrypha analysed, as well as between these fragments and later folklore texts. However, the main focus is on the old Polish material.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2022, 66, 4; 45-60
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modyfikacja znaczeń we współczesnych adaptacjach klasycznych bajek ludowych. W kontekście wychowania
The modification of meanings in the contemporary adaptations of folk fables in the context of education
Autorzy:
Przybyła-Dumin, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646482.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Libron
Tematy:
folk fable
movie adaptation
modification of meanings and impacts
the change of encultural properties
bajka ludowa
adaptacja filmowa
modyfikacja znaczeń i oddziaływań
Opis:
A folk fable was one of the folk genres that had the unusually significant educative importance. Through the simplicity and generalization of the construction of a story plot, the lack of descriptive elements, aiming at universal depictions, the binary system of characters and the optimistic ending showing the victory of good over evil, the folk fable presented the world of values and shaped their hierarchy. The human characters, deprived of the psychological depth, represented certain morally unambiguous types and were an inexhaustible treasure trove of patterns of behaviour. Unfortunately, the field researches have shown that during the 20th century the folk fables started to vanish from the oral transmission. This makes us ask ourselves a question whether the contemporary adaptations perform the same significant functions as folk fables did, since the realization of them is still necessary for humankind. The author of the following study analyzes three screen adaptations, discussing what picture of the world and a human is given by them and if, therefore, they can perform the same functions as folk fables or, perhaps, their impact is different.
Bajka ludowa była jednym z gatunków folkloru mających niezwykle istotne znaczenie wychowawcze. Poprzez prostotę i stereotypowość konstrukcji fabularnych, brak elementów opisowych, dążność do ujęć uniwersalnych, binarny układ postaci i optymistyczne zakończenie, prezentujące zwycięstwo dobra nad złem, ukazywała świat wartości i kształtowała ich hierarchię. Bohaterowie ludzcy, pozbawieni głębi psychologicznej, reprezentowali pewne typy, jednoznaczne pod względem moralnym, i stanowili nieprzebraną skarbnicę wzorców postępowania. Niestety badania terenowe wskazują, że w ciągu XX w. bajka zaczęła zanikać z przekazu ustnego. Należy więc postawić pytanie, czy współczesne adaptacje realizują te same doniosłe funkcje, jakie pełniła bajka ludowa, bo przecież ich realizacja nadal jest człowiekowi niezbędna do prawidłowego rozwoju. Autorka poddaje analizie trzy ekranizacje i wskazuje, jaki obraz świata i człowieka jest w nich prezentowany i czy w związku z tym mogą pełnić te same funkcje, co bajki ludowe, czy też ich oddziaływanie jest odmienne.
Źródło:
Konteksty Pedagogiczne; 2014, 1, 2
2300-6471
Pojawia się w:
Konteksty Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludowa bajka konkursowa – nowa forma folkloru?
A competition folk tale – a new form of folklore?
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104640.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
konkurs
folklor
bajka ludowa
muzeum
ludowa bajka konkursowa
competition
folklore
folk tale
museum
competition folk tale
Opis:
Zasadniczym celem artykułu jest prezentacja ludowej bajki konkursowej oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy jest to nowa forma folkloru. Podstawę materiałową rozważań stanowią przekazy/teksty nadsyłane na konkursy ludoznawcze ogłaszane w latach 1955–1966 przez Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze – Oddział Toruń oraz Polskie Radio w Bydgoszczy. Z ponad 6 500 nadesłanych tekstów uwzględniono w badaniach jedynie bajki (ponad 350), które w założeniu organizatorów konkursów (łącznie odbyło się sześć) miały stanowić zapis tradycyjnych chłopskich przekazów. Wybrane opowieści, w większości realizacje znanych wątków opisanych w Polskiej bajce ludowej w układzie systematycznym przez Juliana Krzyżanowskiego, poddano analizie, wydobywając z nich cechy zarówno je łączące, jak i odrębne w stosunku do przekazów z przeszłości, aby scharakteryzować nowe zjawisko, z którym mamy do czynienia, czyli ludową bajkę konkursową.
The aim of the article is both to describe the competition folk tale and to attempt to answer the question whether it is a new form of folklore. The material basis for the considerations are the texts sent to the ethnological competitions announced in the years 1955–1966 by Maria Znamierowska-Prüfferowa Ethnographic Museum in Toruń, the Polish Ethnological Society, Toruń Branch, the and Polish Radio in Bydgoszcz. Out of over 6,500 submitted texts, the analysis includes only fairy tales (over 350) which, according to the assumptions of the organizers of the competitions (of which there were 6 in total), were to be a record of traditional peasant texts. Selected stories, mostly realisations of well-known threads described in the Polish folk tale in a systematic order by Julian Krzyżanowski, were analysed, extracting from them common and distinct features in relation to earlier folk texts, in order to characterise the new phenomenon, i.e. competition folk tale.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 51-65
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies