Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "baśnie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Problematyka przekładu zbioru baśni Czarodziejski pierścień na język polski
Проблемы перевода сборни Волшебное кольцо на польский язык
Autorzy:
Szczerbiak, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22643801.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Andriej Platonow
literatura rosyjska
rosyjskie baśnie ludowe
Czarodziejski Pierścień
przekład
Opis:
В статье рассматривается проблема перевода на польский язык некоторых элементов русских народных сказок, художественно обработанных Андреем Платоновым в сборнике Волшебное кольцо: постоянных эпитетов и уменьшительных форм. Анализируя тексты русских и польских сказок, автор статьи приходит к выводу, что переводчику удалось передать все особенности платоновского метода обработки народных текстов: с одной стороны, стремление сохранить языковой колорит, свойственный сказочному фольклору, а с другой – ввести в произведение черты, характерные для структуры литературного рассказа.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 147-157
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eliminacja wątków religijnych w polskich baśniach ludowych w latach 50. XX w. Na przykładzie twórczości Hanny Januszewskiej
Fairy tales by Hanna Januszewska. An example of elimination of religious themes in polish folk fairy tales in the 1950s
Autorzy:
Budnik, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627058.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Fairy tales by Hanna Januszewska
elimination of religious themes
polish folk fairy tales in the 1950s
a requirement of the 1950s in Poland
the rule of a competition
some elements typical of folk tales, and not - of fairy tales
their religious elements
a negative perception of religious elements
the contents for children
mainly an educational role
before World War II and immediately after it
the progressive elimination
eliminacja wątków religijnych
polskie baśnie ludowe w latach 50. XX w.
twórczość Hanny Januszewskiej
wymóg epoki (lata 50.)
zasada konkursu
elementów typowych dla baśni ludowej, nie zaś – dla tradycji baśni, czyli elementów religijnych
źle postrzegano umieszczanie elementów religijnych w baśniach w latach 50. XX w.
treści dla dzieci
przede wszystkim rolę edukacyjną
przed II wojną światową i zaraz po niej
występowanie elementów religijnych znacznie spada
Opis:
The elimination of religious themes was a requirement of the 1950s in Poland. The rule of a competition organized by the Ministry of Culture and Arts for literary development of fairy tales was to introduce into them some elements typical of folk tales, and not - of fairy tales, namely their religious elements. The fragments of censorship reviews by GUKPPiW, which are quoted in this paper, also show a negative perception of religious elements in fairy tales in the 1950s. Censors stressed in their opinions that the contents for children should have mainly an educational role: “We are not against fantasy in principle provided it has some realistic educational value”. Conducting a thorough analysis of the number of religious elements in fairy tales before World War II and immediately after it, the work by Hanna Januszewska serving as an example, allows for a clear observation of the progressive elimination of religious themes. These re-emerged only in the second half of the 1970s.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 2; 110-123
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Word in a Transactional Approach to Upbringing through Fairy Tales: The Selected Aspects
Słowo w transakcyjnym podejściu do wychowania poprzez baśnie. Wybrane aspekty
Autorzy:
Szymańska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/448632.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
word
transactional theory
integral upbringing
integral development
fairy tales
teacher
student
słowo
transakcyjna teoria
integralne wychowanie
integralny rozwój
baśnie
nauczyciel
uczeń
Opis:
The word has enormous meaning in a teacher’s practice. Basically, it can be treated as a transmitter of direct and indirect contents that have a positive or negative dimension. The word belongs to elements constituting the phrase, sentence, story, speech, etc. and performs many functions covering varied disciplines of science, one of which is pedagogy. It takes part actively in the process of upbringing that is realized with differentiated methods, techniques. They are rooted in the anthropological, ethical, axiological, and psychological domain and seem to be indispensable in the implementation of content. The results of their usage depend on many factors, perhaps the most important being the teacher’s approach to the choice of methods. The goal of the paper is to elicit the meaning of the word functions while applying a transactional theory to student’s upbringing through fairy tales. Hence, the presentation is to explain the notion of the “word” and then the “transactional theory” of Louise M. Rosenblatt, the “transactional approach” to upbringing, and the interpretation of words in the fairy tales.
Słowo posiada ogromne znaczenie w praktyce nauczycielskiej. Zasadniczo może być traktowane jako przekaźnik bezpośrednich i pośrednich treści, które posiadają wymiar pozytywny bądź negatywny. Słowo należy do elementów konstytuujących frazy, zdania itp. Spełnia wiele funkcji obejmujących różne dyscypliny naukowe. Jedna z nich to funkcja pedagogiczna, która realizowana jest w procesie wychowania za pomocą zróżnicowanych metod, technik itp. Zastosowanie ich jest zakorzenione w antropologicznym, etycznym, aksjologicznym i psychologicznym obszarze, co jest istotne w implementacji treści za ich pomocą. Efekty ich zastosowania zależą od wielu czynników. Jednym z nich jest podejście nauczyciela do wyboru odpowiednich metod. Dlatego też celem niniejszego artykułu jest wydobycie znaczenia funkcji słowa w aplikacji transakcyjnej teorii w wychowaniu uczniów poprzez baśnie. Ponadto prezentowane treści ukierunkowane są także na wyjaśnienie pojęcia „słowo”, następnie „teorii transakcyjnej” Luizy M. Rosenblatt, „transakcyjnego podejścia” do wychowania oraz interpretacji słów w baśniach.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2017, 20, 4; 35-56
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„W siną dal, dokąd oczy poniosą…” – motyw wędrówki w baśniach polskich i węgierskich
Autorzy:
Krysztofiak, Maja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559938.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
fairy tale
folk tale
polish fairy tales
hungarian fairy tales
peregrination
journey
initiation
rite of passage
ites de passage
baśń
bajka ludowa
baśnie polskie
baśnie węgierskie
wędrówka
podróż
inicjacja
ryty przejścia
rites de passage
Opis:
The Journey Motif in the Polish and Hugarian Fairy Tales This article presents the comparative analysis of the journey motif in two Polish fairy tales and in the Hungarian one. Polish fairy tales are Siostra siedmiu kruków (The Sister of the Seven Ravens) by Janina Porazińska and Żelazne trzewiczki (The Iron Bootees) by Hanna Januszewska; the Hungarian one is Żelazny Laczy (Iron Laczy), which has no known author as it is the classic folk tale. The journey or peregrination motif is one of the most popular fairy tales motifs around the whole world. The journey in fairy tales and folk tales always has the symbolic meaning as well as the literal one and is the expression of the protagonist’s inner development. The purpose of the article is to show the symbolic meaning of the peregrinations and journeys in the fairy tales including the notion of the rite of passage (rites de passage) and elements od psychoanalisis.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 51; 263-275
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jaś i Małgosia w XXI wieku. O trawestacjach uwspółcześniających baśni w najnowszej literaturze polskiej
Autorzy:
Bednarek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694911.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Jaś i Małgosia
baśnie
intertekstualność
trawestacja
retelling, polska literatura najnowsza
Hansel and Gretel
fairy tales
intertextuality
travesty
retelling
contemporary Polish literature
Opis:
Artykuł prezentuje zjawisko modernizacji wątków folklorystycznych w polskiej literaturze najnowszej. Genettowskie ujęcie trawestacji oraz powiązana z nią modernizacja diegetyczna stanowią teoretyczną podstawę refleksji. Analizie poddano trzy utwory uznanych autorów (Leszka K. Talki, Jacka Dukaja oraz Mariusza Sieniewicza), które choć odwołują się do tego samego intertekstualnego hipotekstu – bardzo dobrze znanego wątku ATU 327 a (Jaś i Małgosia), mają jednak różnych odbiorców. Pozwala to pokazać, jak szeroki zakres możliwości daje modernizacja baśni: od stylu, przez konstrukcję świata przedstawionego, przebieg fabuły aż po interpretację. Zabieg ten może służyć nie tylko przybliżeniu tradycyjnych wątków współczesnemu czytelnikowi, ale także kompensacji i terapii, a także podjęciu problematyki metaliterackiej oraz krytyki społecznej. Omawiany wątek, po uwspółcześnieniu, promuje różnorodne wartości: zarówno konserwatywne, jak i lewicowe. Należy podkreślić, że zniesienie dystansu między odbiorcą a światem przedstawionym jako konsekwencję modernizacji baśni równoważą fabularne i narracyjne sposoby odbudowywania go, co osłabia grozę folklorystycznego hipotekstu. 
The purpose of the article is to present the phenomenon of the modernization of the fairy tale in contemporary Polish fiction. The theoretical frame of the article is Gérard Genette’s theory of intertextuality, and in particular the following two categories: travesty and diegetic modernization. The author focuses on the works linked to the same folk hypotext – ATU 327a, such as Hansel and Gretel. The three texts analysed in the paper were written by esteemed authors: Leszek K. Talko, Jacek Dukaj and Mariusz Sieniewicz. They addressed their works to diverse audiences: children, adults, and both. These methodological assumptions give an opportunity to show a wide spectrum of possibilities enabled by modernization. The style, the represented world, the plot and the interpretation of the fairy tale are the elements which could change when modernization occurs. The described technique of retelling aims is make the fairy tale more familiar to contemporary audiences, as well as to allow for critique of politics, society and literature. Its therapeutic function is important, too. In spite of the fact that the texts analysed herein lack the sense wonder characteristic of the traditional fairy tale, thereby reducing the distance from the reader, one can see that they rely on various ways of distancing the audience, which reduces the horror of the traditional fairy tale.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2018, 62, 6
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Kopciuszka do żony ze Stepford. O archetypowym i disnejowskim wzorcu baśniowej kobiecości
From Cinderella to Stepford Wife – about the Archetypal and Disney Model of Fairytale Femininity
Autorzy:
Pilawska, Roksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140810.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
wizerunek kobiecości
baśnie
Walt Disney
film animowany
Disneyfication
image of femininit
fairy tales
Walt Disney,
animated film
Opis:
W artykule dokonałam próby opisu amerykańskiej ideologii way of life, której przejawy są widoczne we wspomnianych animowanych produkcjach. Scharakteryzowałam także powszechnie stosowanew literaturze przedmiotu pojęcie Disneyfication odnoszące się do charakterystycznego dla korporacjisposobu przekształcania oryginalnych baśni literackich, tak by były momentalnie rozpoznawane i utoż-samiane z wytwórnią przez wszystkich odbiorców. Przedstawione przeze mnie przykłady baśni literackich oraz ich słynnych filmowych adaptacji dowodzą, że oryginalne baśniowe historie, przepełnione archetypowymi postaciami cnotliwych księżniczek i walecznych rycerzy, od wieków pełniące istotną rolęw procesie socjalizacji i adaptacji kulturowej nowego pokolenia, utrwalały aprobowane społecznie normy, zasady i wartości, a ich późniejsze animowane adaptacje jedynie podkreśliły ich socjalizujący wymiar. Obie wersje pomimo różnic fabularnych i aksjologicznych tak naprawdę mają jeden mianownik – w podobny sposób kreują schematyczny model kobiecych postaci. Dokonując interpretacji wybranychbaśni oraz bazujących na nich produkcji filmowych, staram się wykazać, że współczesne doszukiwanie się „drugiego dna”disnejowskiej animacji w postaci ukrytego, szowinistycznego przekazu wychodzącego poza pierwotne znaczenie samej baśni wydaje się więc nadinterpretacją.
In the article I made an attempt to describe the American ideology of way of life, the manifestations ofwhich are visible in the animated productions mentioned above. I have also characterized the notion of Disneyfication, commonly used in the subject literature, which refers to the manner of transforming originalliterary fairy tales characteristic of a corporation, so that they are immediately recognized and equated withthe label by all recipients. The examples of literary fairy tales and their famous fairytale adaptations presented by me prove that original fairytale stories, filled with archetypal figures of virtuous princesses andbrave knights for centuries playing an important role in the process of socialization and cultural adaptation ofthe new generation, perpetuated socially accepted norms, principles and values, and their later animated adaptations only underlined their socializing dimension. Both versions, despite feature and axiological differences, have one denominator – in a similar way they create a schematic model of women’s characters. When interpreting selected tales and film productions based on them, I wanted to show that the contemporary search for the philosophical stone of disney animation in the form of a hidden, chauvinistic messagegoing beyond the original meaning of the tale itself seems to be over-interpreted.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2018, 21, 3(83); 35-51
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poza granicami gatunku: transformacja baśni we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej (Rafik Schami, Walter Moers, Elfriede Jelinek)
Jenseits des Genres: die Rezeption von Märchen in der gegenwärtigen deutschsprachigen Literatur (am Beispiel von Elfriede Jelinek, Walter Moers und Rafik Schami)
Beyond Genre: Fairy Tales Transformation in the Contemporary German-Language Literature (Exemplified By the Works of and Rafik Schami, Walter Moers, Elfriede Jelinek)
Autorzy:
TKACZ, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784335.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Märchen
interkultureller Transfer
Parodie
Metatextualität
Rafik Schami
Märchen aus Malula
Elfriede Jelinek
Schneewittchen
Walter Moers
Ensel und Krete
baśń
parodia
metatekstowość
transmedialność
retelling
Baśnie z Maluli
Królewna Śnieżka
fairy tales
intercultural literature
parody
transmediality
metatextuality
Fairy Tales from Malula
Snow White
Opis:
Multiple studies attempt to explain the unflagging interest of literature in fairy tales. Regardless of whatever they define as a reason of the mentioned phenomenon, it is undeniable that the contemporary literary works based on fairy tales still hold the entertainment potential of the original. Therefore, the aim of this article is to explore the reception of classic fairy tales in the contemporary literature, to highlight which text elements are being transformed and to reflect on possible motives of selected travesties. For this purpose, the article follows two important tropes of contemporary studies of fairy tales. Firstly, fairy tales are admittedly being used by their adaptors as a tool for commenting the reality, what makes them a sensors of social changes and cultural developments. That being said, the literary analysis of contemporary fairy tales must include cultural and social studies, as well as the historical aspect. Secondly, defining a specific type of narration as the essence of fairy tales, the article admits that the genre is well suited to exceed any formal limits. The works of three authors were used as a case study. The book Fairy Tales from Malula, written by the intercultural writer Rafik Schami refers to the classic fairy tales both with form and contents and is interpreted in the context of intercultural transfer and interference of fairy tales. Walter Moers, the author of Ensel und Krete, modernizes the form and the contents of classic fairy tales and adapts them to the modern pop-culture, mainly by using the strategy of parody and transmediality. Elfiede Jelinek and her drama Snow White, while not formally a fairy tale, takes up many elements of fairy tales and comments on them. The article interprets this metatextual work as a “reception of reception” and places it in the cultural fairy tale discourse. The author concludes that the very nature of fairy tales predisposes them to transcend borders, both genological and interpretive.
Wie man das ungebrochene Interesse der Literatur an Märchen auch immer erklären will, so steht außer Zweifel, dass die auf Märchen basierenden Werke das Unterhaltungspotential ihrer Prätexte nicht verloren haben. Der Beitrag setzt sich daher zum Ziel, die Rezeption der klassischen Märchen in der deutschsprachigen Gegenwartsliteratur zu erforschen, die transformierten Textelemente hervorzuheben und den möglichen Hintergrund gewählter Travestien sichtbar zu machen. Zu diesem Zweck werden zwei wichtige Tendenzen der gegenwärtigen Märchenforschung aufgegriffen. Erstens werden die Märchen von ihren Nacherzählern als ein Realitätskommentar benutzt, wodurch sie zu Zeugnissen sozialer Änderungen werden. Demgemäß muss die Märchenbeschreibung sowohl literatur- als auch kultur-wissenschaftlich, soziologisch und historisch sein. Zweitens wird im Beitrag, basierend auf der Definition des Märchens als einer spezifischen Narrationsweise, argumentiert, dass die Märchen von Natur aus für die Überschreitung formaler Grenzen geeignet sind. Die Werke von drei Autoren werden als Fallbeispiele benutzt. Das Buch Märchen aus Malula, das von dem interkulturellen Schriftsteller Rafik Schami verfasst wurde, weist sowohl durch seine Form als auch seinen Inhalt auf die klassischen Volksmärchen hin und wird in Bezug auf den interkulturellen Transfer und eine Märchen-Interferenz interpretiert. Walter Moers, der Autor von Ensel und Krete, modernisiert die Form und den Inhalt klassischer Märchen und passt sie dank Parodisierung an die moderne Pop-Kultur an. Elfriede Jelinek und ihr Drama Schneewittchen, das formal gesehen kein Märchen ist, greift mehrere Märchen-Elemente auf und kommentiert sie. Die Autorin des Beitrags interpretiert dieses Werk als „Rezeption der Rezeption“ und platziert es in einem kulturellen Märchen-Diskurs.
Bez względu na to, czym rozliczne badania uzasadniają niesłabnące zainteresowanie baśnią, nie ulega wątpliwości, że współczesne dzieła odwołujące się do niej nie utraciły nic z fabularnej nośności i rozrywkowego potencjału swojego pratekstu. Głównym celem artykułu jest wyodrębnienie (na podstawie przeglądu sposobów recepcji klasycznej baśni we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej) elementów tekstu ulegających trans-formacji i podjęcie próby zarysowania motywów stojących za trawestacją porządku baśniowego. Tekst podąża w tym celu dwoma ważnymi tropami współczesnych badań nad baśnią: po pierwsze, uznając, że baśnie bywają wykorzystywane przez swoich adaptatorów jako narzędzie służące do komentowania dzisiejszej rzeczywistości, przez co stają się radarem przemian społecznych i ewolucji kulturowych, uwzględnia w literaturoznawczym opisie tekstów aspekt kulturoznawczy, socjologiczny i historyczny. Po drugie, za istotę baśni uznając przede wszystkim konkretny typ narracji, zauważa, że gatunek ten jest wyjątkowo podatny na przekraczanie formalnych granic. Jako przykładów użyto tekstów trzech autorów. Pierwszy z nich, interkulturowy twórca Rafik Schami, nawiązuje do klasycznych baśni ludowych formalnie i treściowo. Interpretacji poddane zostało jego dzieło Baśnie z Maluli w kontekście interkulturowego transferu i interferencji motywów baśniowych. Kolejny twórca, Walter Moers, autor Ensel und Krete, unowocześnia formę i treść baśni, dopasowując je do realiów popkultury. W artykule zwraca się szczególną uwagę na parodyjny oraz transmedialny charakter tekstu i rozważa wynikający z niego popkulturowy potencjał. Ostatnim analizowanym tekstem jest dramat Królewna Śnieżka Elfriede Jelinek, strukturalnie niebędący baśnią, podejmujący jednak jej wątki. Autorka artykułu interpretuje ten metatekstualny utwór jako „recepcję recepcji” i umiejscawia go w kulturowym dyskursie z baśnią. Wnioskiem wypływającym z rozważań jest stwierdzenie, że baśnie w samej swej istocie są predysponowane do przekraczania granic genologicznych, jak i interpretacyjnych.
Źródło:
Transfer. Reception studies; 2018, 3
2451-3334
Pojawia się w:
Transfer. Reception studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The female self as presented by Clarissa Pinkola Estés in Women Who Run With the Wolves. The stories of female initiation, intuition and instincts
Kobiece „ja” w ujęciu Clarissy Pinkoli Estés w Biegnącej z wilkami. Opowieści o kobiecej inicjacji, intuicji i instynkcie
Autorzy:
Popławska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/565453.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
female self
folk tales
initiation
intuition
kobiece „ja”
baśnie
inicjacja
intuicja
Opis:
In her work entitled Women Who Run With the Wolves, Clarissa Pinkola Estés examines myths, tales and legends of various cultural and ethnic backgrounds to elicit the wild woman archetype. Estés’s interpretations seem to depict the universalities of the female self appearing in different forms in many cultures. The following paper focuses on three essential elements of the female self, namely initiation, intuition and instincts as presented in three tales recounted in the book; that is the story of Bluebeard, the story of Vasilisa the Wise and the story of the Red Shoes. The aim of the article is to present Estés’s interpretations and her vision of the female self, to confront her readings with other existing analyses of the tales, as well as to show the value of Estés’s work not only for psychological studies but also for cultural and literary analyses.
„Biegnąca z wilkami” Clarissy Pinkoli Estés jest próbą przybliżenia archetypu dzikiej kobiety pojawiającego się w mitach, baśniach i legendach o różnym pochodzeniu kulturowym i etnicznym. Z interpretacji Estés wyłania się obraz uniwersalnego kobiecego „ja”, które możemy odnaleźć w wielu kulturach. Poniższa praca koncentruje się na trzech istotnych elementach kobiecej psychiki, a mianowicie inicjacji, intuicji i instynktach przedstawionych w trzech baśniach przytoczonych w książce, tj. opowieści o Sinobrodym, o Mądrej Wasylisie i Czerwonych trzewikach. Celem artykułu jest przedstawienie interpretacji Estés i jej wizji kobiety, porównanie ich z innymi istniejącymi analizami ww. baśni, a także ukazanie wartości pracy Estés nie tylko z punktu widzenia psychologii, ale także kulturoznawstwa i literaturoznawstwa.
Źródło:
Rozprawy Społeczne; 2018, 12, 3; 14-19
2081-6081
Pojawia się w:
Rozprawy Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WŁADCA BAŚNI. WOKÓŁ POLSKIEJ RECEPCJI CUDOWNEGO I POŻYTECZNEGO BRUNA BETTELHEIMA
THE LORD OF THE FAIRY-TALE. THE POLISH RECEPTION OF THE USES OF ENCHANTMENT BY BRUNO BETTELHEIM
Autorzy:
Bednarek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911498.pdf
Data publikacji:
2018-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
fairy-tale
psychoanalysis
interpretation
Bruno Bettelheim
baśnie
psychoanaliza
interpretacja
Opis:
Artykuł prezentuje polską recepcję wpływowej książki Bruna Bettelheima pt. Cudowne i pożyteczne, która ukazała się w USA w 1976 r., współtworząc tzw. renesans baśniowy, obejmujący zarówno badania akademickie, jak i twórczość artystyczną. Książka w polskim przekładzie Danuty Danek z 1985 r. odegrała (proporcjonalnie) jeszcze większą rolę na naszym rynku idei, inspirując nie tylko wielbicieli baśni, ich badaczy, literaturoznawców i humanistów w ogóle. Inspirująca lektura na przestrzeni 30 lat, które minęły od momentu ukazania się tłumaczenia, stała się jednak kanoniczna: choć przez pewien czas otwierała nowe horyzonty myślenia (nie tylko o baśniach), obecnie przyczynia się do ich zamykania. Artykuł omawia szereg kontrowersji i polemik, które na Zachodzie pojawiły się wokół pracy Bettelheima, w tekstach m.in.: Jacka Zipesa, Alana Dundesa, Pierre’a Péju, Jacqueline Rose, Marii Tatar, Ruth Bottigheimer. Być może przywołanie zastrzeżeń wobec Cudownego i pożytecznego przyczyni się do bardziej krytycznego odbioru tej książki w Polsce i sprawi, że na powrót stanie się ona zarzewiem dyskusji, a nie jej zwieńczeniem.
The paper presents the Polish reception of The Uses of Enchantment by Bruno Bettelheim. The influential work published in 1976 in the U.S. was part of the fairy-tale renaissance, a movement which took place first place in Germany and then in North America within academic practises as well as in literature, movie art, photography, etc. Due to its unique position on the Polish market, Danuta Danek’s translation of Bettelheim’s monography had had an even greater impact on the local research not only in the field of the fairy-tales’ interpretation, but in the humanities in general. In Poland in the last 30 years ideas from The Uses of Enchantment have been petrified, in spite of the fact that in the West Bettelheim’s book was discussed and even attacked. The paper examines several controversies over the The Uses of Enchantment which have arisen in the Western humanities voiced by such authorities in the field as Jack Zipes, Alan Dundes, Pierre Péju, Jacqueline Rose, Maria Tatar and Ruth Bottigheimer.
Źródło:
Porównania; 2017, 20, 1; 199-217
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiece drogi do niezależności w baśniowej twórczości Hansa Christiana Andersena
Feminine paths to independence in the fairytale creativeness of Hans Christian Andersen
Autorzy:
Kocha, Sandra Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361197.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
emancypacja
kobiecość
H. Ch. Andersen
baśnie
emancipation
femininity
fairy tales
Opis:
utworach Andersen przybliża czytelnikom zmagania pierwszych emancypantek, a mianowicie – ich ciężką pracę w celu utrzymania rodziny, znoszenie ostrej krytyki ze strony wrogiego społeczeństwa i poczucie samotności. Kobiety w drugiej połowie XIX wieku były również zmuszane do małżeństwa z narzuconymi partnerami, którzy mogli zapewnić im tytuł i dobre życie. W tekstach Andersena są także postacie wyrażające sprzeciw wobec tego sposobu zakładania rodziny. Wiele bohaterek ustrzega się przed małżeństwem z rozsądku, ale większości brakuje odwagi, by opuścić rodzinne środowisko. W baśniowej twórczości widzimy różne postacie kobiece, od niewinnej pasterki, po kochającą matkę, a kończąc na boskim diable. Warto jednak dodać, że ta ostatnia, tj. Królowa Śniegu, istniała w tym czasie, ale tylko w wyobraźni pisarza.
The article shows the path of women to independence in the nineteenth century, shown in the stories and fairy tales of Hans Christian Andersen. In the era of the author cited, women began to fight for the opportunity to work in more establishments, electoral rights, and access to education. In his works, Andersen brings readers the struggles of the first emancipants, namely − their hard work in order to keep the family, endure harsh criticism from the hostile society, and with a sense of loneliness. Women in the second half of the nineteenth century were also forced to marry with imposed partners who could provide them with a title and a good life. There are also characters in Andersen’s works expressing opposition to this way of starting a family. Many a heroine escapes from a love-free marriage, but everyone lacks the courage to leave the family environment. In fairy-tale creativity, we can see a variety of female characters ranging from innocent shepherdess to a loving mother, and ending with a divine devil. It is worth adding, however, that the latter, ie the Snow Queen, existed at that time, but only in the imagination of the writer. Biogram
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2019, 17; 175-186
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O NIEKTÓRYCH ASPEKTACH TRADYCJI CZYTANIA I PRZEKŁADANIA LITERATURY DLA DZIECI. NA KANWIE RECENZJI KSIĄŻKI JOANNY DYBIEC- -GAJER, ZŁOTA RÓŻDŻKA – OD KSIĄŻKI DLA DZIECI PO DRESZCZOWIEC RACZEJ DLA DOROSŁYCH
SOME ASPECTS OF THE TRADITIONAL APPROACH TO READING AND TRANSLATING CHILDREN’S LITERATURE. BASED ON THE REVIEW OF JOANNA DYBIEC-GAJER’S BOOK: ZŁOTA RÓŻDŻKA – OD KSIĄŻKI DLA DZIECI PO DRESZCZOWIEC RACZEJ DLA DOROSŁYCH
Autorzy:
Pieciul-Karmińska, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911701.pdf
Data publikacji:
2019-03-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Heinrich Hoffmann
Struwwelpeter
Grimm’s Fairy Tales
children’s literature in translation
Złota różdżka
baśnie braci Grimm
literatura dziecięca w przekładzie
Opis:
Artykuł poświęcony jest recenzji książki Joanny Dybiec-Gajer pt. Złota różdżka – od książki dla dzieci po dreszczowiec raczej dla dorosłych (Kraków 2017), w której autorka analizuje polską historię przekładu i recepcji światowego bestselleru Heinricha Hoffmanna pt. Struwwelpeter. W dalszej części artykułu zaprezentowany został nowy polski przekład dzieła Hoffmanna pt. Złota różdżka (Egmont 2017). Rezultaty badań Dybiec-Gajer stają się następnie asumptem do refleksji nad tradycją czytania i przekładania literatury dla dzieci w Polsce przy szczególnym uwzględnieniupolskojęzycznej recepcji baśni braci Grimm i związanego z nimi stereotypowego przekonania o ich szczególnym „okrucieństwie”.
The paper is first of all a review of Joanna Dybiec-Gajer’s book Złota różdżka – od książki dla dzieci po dreszczowiec raczej dla dorosłych (2017) which discusses the translation and reception of the worldwide bestseller by Heinrich Hoffmann Struwwelpeter in Poland. Apart from this, a contemporary Polish adaptation of the German original is presented (Złota różdżka, Warsaw: Egmont 2017). Dybiec-Gajer’s research, presented in the discussed book, opens up questions concerning reception and translation of (German) children’s literature in Poland, including the Children’s and Household Tales by Brothers Grimm, especially the concept of their “cruelty” which seems to be based on prejudice and results from lacking knowledge of the original fairy tales.
Źródło:
Porównania; 2018, 22, 1; 383-397
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańskie baśnie a tożsamość. Wychowanie poprzez opowieści fantastyczne Ivany Brlić-Mažuranić
Slavic fairy tales and identity. Education through fantastic stories by Ivana Brlić-Mažuranić
Autorzy:
Szymczak, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/496969.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Ivana Brlić‑Mažuranić
Priče iz davnine
tożsamość narodowa
słowiańskie baśnie
wychowanie poprzez literaturę
national identity
Slavic fairy tales
education through literature
Opis:
Artykuł zajmuje się problematyką związku literatury dziecięcej a kreowaniem tożsamości narodowej. Podstawą analizy jest zbiór baśni Priče iz davnine chorwackiej pisarki Ivany Brlić‑Mažuranić, który ukazał się w 1916 roku. Opowieści te powstałe w czasie tworzenia się świadomości narodowej w znaczny sposób wpłynęły na budowanie tożsamości narodowej Słowian południowych. Autorka zdając sobie sprawę ze znaczenia jakie ma książka na rozwój dziecka, podejmowała tematy, które były wówczas (i wydają się być nadal) ważnym elementem wychowania. Tekst zajmuje się konkretnymi aspektami, jakie poruszała pisarka, w tak szczególnym czasie tworzenia się narodów słowiańskich, starając się wpłynąć na młode pokolenie, by mogło tworzyć lepsze społeczeństwo.
The article deals with the problems of children’s literature and therefore creating national identity. The basis of the analysis is a collection of fairytales Priče and davnine by Croatian writer Ivana Brlić‑Mažuranić, which was published in 1916. These stories created during the formation of national consciousness, significantly influenced the building of the national identity of southern Slavs. The author, realizing the importance of the book on the child’s development, took up topics, which were then (and they seem to be still) an important element of education. The text deals with the specific aspects, that moved writer in such a special time of the formation of the Slavic nations, trying to influence the younger generation, that could create a better society.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 171-186
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nadpisane w tłumaczeniu”, czyli historia plagiatu tłumaczeniowego baśni braci Grimm
Overwritten in Translation or a Translation Plagiarism of Grimms’ Tales
Autorzy:
Pieciul-Karmińska, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912402.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Grimm Brothers’ Children’s and Household Tales
translation plagiarism
reception of the Grimms’ tales in Poland
baśnie braci Grimm
plagiat tłumaczeniowy
recepcja baśni braci Grimm w Polsce
Opis:
Tekst to studium przypadku plagiatu tłumaczeniowego. Mowa tutaj o polskim przekładzie amerykańskiego tłumaczenia pierwszego wydania zbioru baśni braci Grimm autorstwa Jacka Zipesa, które prezentowane było jako pierwszy polski przekład z niemieckiego oryginału („Kinder- und Hausmärchen”, 1812-1815). W artykule zaprezentowane zostają zarówno ślady źródłowego tłumaczenia, jak również drastyczne wtręty polskiego wydawnictwa obliczone na spotęgowanie atrakcyjności tekstu, co z kolei wpisuje się w stereotypowy odbiór baśni Grimmowskich jako okrutnych, ponurych i krwawych. W ten sposób krótkie dzieje fałszywego przekładu stają się ilustracją głównych problemów w polskiej recepcji tego słynnego w świecie zbioru baśni.
The paper is a case study summarizing a recent translation plagiarism: a Polish translation of The Original Folk and Fairy Tales of the Brothers Grimm: the CompleteFirst Edition by Jack Zipes (2014) presented by the publishing company WasPos as the first Polish translation of the German original Kinder- und Hausmärchen (1812/1815).The paper presents traces of the source American translation by Zipes in the Polish text, but also discusses additions introduced by the Polish publisher which wereaimed at increasing the alleged brutality of the German fairy tale collection. Such a strategy reveals the Polish stereotype of Grimms’ Tales as cruel, gloomy and bloody. The presented story of a faked translation illustrates the main problems in the Polish reception of this world famous fairy tale collection.
Źródło:
Porównania; 2020, 26, 1; 179-196
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Performatywny potencjał baśni dramatycznej i jej włączenie do procesu edukacyjno-wychowawczego
Performative potential of a dramatic fairy tale and its inclusion in the educational and didactic process
Autorzy:
Sibirnaja, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828505.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
performans
potencjał performatywny
performatyzm utworu
baśnie-dramaty
performance
performative potential
performance of the work fairy-tale plays
Opis:
Specific art practices, which include performance, are especially prevalent in popular culture at the turn of the 20th and 21st century. The concept of ‘performance’ means an action in the process of which creation involves a new experience both for the performer of the action and for the recipient. However, it is necessary to distinguish performance as a type of cultural action, dramatization, and performative potential of a work, creating conditions for influencing the consciousness of a person who, when perceiving a work, becomes a full participant in a creative act. Modern fairy-tale plays written by playwrights based on well-known works or the authors’ own dramatic tales have great performative potential. They connect the game principle, the performativity of a fairy tale, capable of activating empathy, influencing the child’s consciousness through the magic of the word, and the performance of the drama, the goal of which is to involve the young viewer in the show. At the same time, the theatrical performance of fairy-tale plays and the metatheatrical techniques involved in them have a significant visual impact on the young audience, which also contributes to the performative dialogue. The moralizing orientation of modern fairy-tale plays, reflecting the current moral and ethical problems of the society, increases the efficiency of the educational process, and contributes to the fulfilment of modern didactic tasks. In this article, based on the Russian playwright Anna Bogacheva, an attempt is made to identify those features of modern fairy-tale plays that convey their performative character and didactic potential.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 301-313
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Periphery within One Language: Challenges of Dialect Fairy Tales Translation into Standard Slovak
Peryferie w obrębie jednego języka: wyzwania tłumaczenia baśni napisanych w dialekcie na standardowy język słowacki
Periféria v rámci jedného jazyka Výzvy prekladu nárečových rozprávok do spisovnej slovenčiny
Autorzy:
Gavurová, Miroslava
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487302.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
intralingválny prevod
dialekt
rozprávka
periféria
identita komunity
kultúrne dedičstvo komunity
tłumaczenie wewnątrzjęzykowe
baśnie
peryferie
tożsamość społeczności
dziedzictwo kulturowe społeczności
Intralingual translation
dialect
fairy tales
periphery
community identity
community cultural heritage
Opis:
Štúdia sa zameriava na prekladateľské výzvy intralingválneho prevodu medzi periférnou varietou - dialektom - a spisovnou slovenčinou. Materiálom na preklad i prekladovú analýzu boli unikátne šarišské rozprávky, zachované v obci Fintice, publikované nedávno v šarišsko-slovenskej edícii pod názvom Zazračni dzvonček - Zázračný zvonček (FACE 2018). V prvej časti sa autorka sústreďuje na periférne aspekty analyzovaného textu a zdôrazňuje dôležitosť zachovania takýchto zabudnutých literárnych prejavov pre identitu komunity a pre zachovanie kultúrneho dedičstva komunity. Druhá časť štúdie pozostáva z translatologickej analýzy, ktorá pomenúva rozdiely medzi dvoma varietami, ktoré sa objavujú najmä na morfo-syntaktickej a lexikálnej rovine, ako aj v stupni expresivity výrazu. Pomenované špecifiká robia z periférneho nárečového textu jedinečný odraz mimojazykovej skutočnosti, ktorý sa oplatí zachovať.
W artykule opisano wyzwania tłumaczenia wewnątrzjęzykowego - z dialektu peryferyjnego na urzędowy, standardowy język słowacki - na przykładzie tłumaczenia baśni z regionu Szarysz, zachowanych w wiosce Fintice. Baśnie te, zatytułowane Zazračni dzvonček - Zázračný zvonček, ukazały się nakładem wydawnictwa FACE w 2018 roku w formie dwujęzycznej (z tłumaczeniem na język słowacki). W pierwszej części artykułu wyszczególniono peryferyjne aspekty analizowanego tekstu i podkreślono potrzebę wydawania zapomnianych utworów literackich dla podtrzymania tożsamości społeczności i jej dziedzictwa kulturowego. W drugiej części artykułu zawarto analizę przekładu, wskazując różnice między oryginałem a translacją na poziomie morfosyntaktycznym i leksykalnym oraz różnice w stopniu ekspresji.
The present study focuses on the challenges of the intralingual translation from the peripheral dialect into official, standard Slovak that has been performed on unique Šariš region dialect fairy tales preserved in the village Fintice. They have been published recently in a bilingual form with their Slovak translation Zazračni dzvonček - Zázračný zvonček (FACE 2018). The first part of the paper points out the peripheral aspects of the analysed text and stresses the importance of presenting such forgotten literary pieces for the community identity as well as for preserving community cultural heritage. The second part of the paper focuses on translation analysis and differences between the two texts on morpho-syntactic and lexical level, and in the degree of expressiveness.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 113-129
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies