Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ból kręgosłupa" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Reliability and validity of Simmonds’ physical performance task battery among Nigerians with chronic low-back pain
Niezawodność i trafność baterii testów Simmondsa oceniających sprawność fizyczną wśród Nigeryjczyków cierpiących na przewlekłe bóle dolnego odcinka kręgosłupa
Autorzy:
Adegoke, Babatunde O.A
Ologun, Taiwo I
Mbada, Chidozie E
Odole, Adesola C
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1808045.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
Tematy:
chronic low back pain
Simmonds’ test battery
self-reported physical function
physical performance
przewlekły ból dolnego odcinka kręgosłupa
bateria testów Simmondsa
subiektywna ocena funkcji fizycznych
sprawność fizyczna
Opis:
Introduction: Studies on reliability and validity of physical performance test batteries among patients with Chronic Low Back Pain (CLBP) are generally sparse and specifically non-existent for Nigerians. Test-retest reliability, convergent construct validity and known-group validity of the Simmonds Physical Performance Tasks Battery (SPPTB) were investigated among Nigerians with CLBP. Materials and methods: This cross-sectional correlation study involved 40 consecutively recruited patients with CLBP and 40 apparently healthy age – and sex-matched controls. All participants performed the SPPTB on two different occasions but only CLBP patients completed the Oswestry Low-Back Pain Disability Questionnaire (OLBPDQ). Data were analyzed using inferential statistics at 0.05 alpha level. Results: The Intra-Class Correlation (ICC) coefficients for test-retest of SPPTB were 0.75-0.99 for CLBP patients. Correlations (r) between OLBPDQ scores and scores on each of the performance tests on the SPPTB ranged from 0.39 to 0.42. There were significant differences (p= 0.00) in SPPTB scores between patients with CLBP and apparently healthy controls. Conclusion: Simmonds physical performance task battery is a reliable and valid functional assessment tool but may not sufficiently discriminate between persons with or without low-back pain. Correlations between self-reported physical functional capacity and patients’ performance on the test battery were weak to moderate.
Wstęp: Badania dotyczące niezawodności i trafności baterii testów sprawności fizycznej wśród pacjentów cierpiących z powodu przewlekłego bólu dolnego odcinka kręgosłupa (Chronic Low Back Pain, CLBP) nie są liczne, natomiast badania takie obejmujące Nigeryjczyków praktycznie nie istnieją. Rzetelność powtarzalności testu, trafność zbieżna konstruktu i trafność w aspekcie różnic międzygrupowych dla baterii zadań Simmondsa oceniających sprawność fizyczną (Simmonds Physical Performance Task Battery, SPPTB) były badane na grupie Nigeryjczyków z przewlekłym bólem dolnego odcinka kręgosłupa (CLBP). Materiał i metody: Niniejsze korelacyjne badanie przekrojowe przeprowadzone zostało wśród 40 kolejno zrekrutowanych pacjentów z przewlekłymi bólami dolnego odcinka kręgosłupa i 40 zdrowych, dopasowanych do grupy pacjentów pod względem wieku i płci członków grupy kontrolnej. Wszyscy badani wykonali baterię zadań Simmondsa w dwóch różnych sytuacjach, ale tylko pacjenci z chronicznym bólem dolnego odcinka kręgosłupa ukończyli Kwestionariusz Oswestry dot. bólu w dolnym odcinku kręgosłupa (Oswestry Low Back Pain Disability Questionnaire, OLBPDQ). Dane zostały przeanalizowane przy użyciu wnioskowania statystycznego na poziomie istotności α = 0,05.
Źródło:
Medical Rehabilitation; 2015, 19(4); 5-12
1427-9622
1896-3250
Pojawia się w:
Medical Rehabilitation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wybranych aspektów życia na częstość występowania dolegliwości bólowych kręgosłupa w nawiązaniu do wieku pacjentów
Autorzy:
Błyszczuk, Jerzy
Błyszczuk, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097365.pdf
Data publikacji:
2017-12-28
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie
Tematy:
ból kręgosłupa
aktywność fizyczna
kobieta
mężczyzna
back pain
physical activity
female
male
Opis:
Wstęp: Do przyczyn powstawania zespołów bólowych kręgosłupa we współczesnym społeczeństwie zaliczamy zbyt małą aktywność fizyczną, nadwagę, brak elementarnej wiedzy na temat prawidłowych pozycji kręgosłupa. Do tego dochodzą jeszcze zmiany patologiczne tj. uszkodzenia i zwyrodnienia chrząstek międzykręgowych, pourazowe bóle kręgosłupa, czy wady postawy ciała. Materiał i metody: Na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych w grupie 240 pacjen tów (120 kobiet i 120 mężczyzn) starano sie znaleźć odpowiedzi na pytania: w jaki sposób masa ciała, stopień aktywności fizycznej, charakter pracy zawodowej i poziom wykształcenia wpływa na częstość występowania zespołów bólowych kręgosłupa w nawiązaniu do wieku pacjentów. Ponadto ankietowani wskazywali na najbardziej urazowe odcinki kręgosłupa i podawali różne, stosowane przez nich formy leczenia. Wyniki i wnioski: Osoby z nadwagą częściej doświadczają zespołów bólowych kręgosłupa. Umiarkowana aktywność fizyczna wpływa korzystnie na profilaktykę bólu kręgosłupa. Wraz z wiekiem zwiększa się ryzyko występowania zespołów bólowych kręgosłupa. Najczęściej dolegliwości bólowe występują w odcinku lędźwiowym. Głównymi stosowanymi formami leczenia są: zażywanie ogólnodostępnych środków przeciwbólowych, bierny odpoczynek, a w następnej kolejności korzystanie z usług lekarza, fizjoterapeuty i masażysty. Powyższe stwierdzenia dotyczą zarówno kobiet, jak i mężczyzn. 
Intodruction: The most common reasons for back pain in modern society include inadequate physical activity, obesity and lack of basic knowledge on the correct positions of the spine. There are also other reasons such as pathological changes including damage and degeneration of annular fibers in the spinal disk, posttraumatic back pain and incorrect posture. Materials and methods: On the basis of a survey study on the population of 240 individuals (120 males and 120 females) we aimed to answer the following questions: how body index, physical activity, type of profession and education level correlate with the frequency of back pain in relation to age. Furthermore, responders reported the most commonly injured spine regions and types of treatments. Results and conclusions: Obese individuals more often suffer from back pain. Moderate physical activity is beneficial on spine prophylaxis. Aging correlates with higher risk of back pain. Back pain is the most commonly reported in the lumbar region. Common painkiller medications and restricted physical activity represent main treatments of back pain. Visiting a doctor, physiotherapy and therapeutic massage are less common. These conclusions hold true for both males and females.
Źródło:
Health Promotion & Physical Activity; 2017, 1, 1; 9-17
2544-9117
Pojawia się w:
Health Promotion & Physical Activity
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena skuteczności ćwiczeń relaksacyjnych i stabilizacyjnych w minimalizacji bólu lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa u kobiet ciężarnych
Evaluation of the efficiency of relaxation and stabilization exercises in the minimization of the low back pain in pregnant women
Autorzy:
Boguszewski, Dariusz
Sałata, Daria
Grzegorz Adamczyk, Jakub
Białoszewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437824.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Słowa kluczowe: kobiety ciężarne
ćwiczenia relaksacyjne
ćwiczenia stabilizacyjne
ból dolnego odcinka kręgosłupa
pregnant women
relaxation exercises
stabilization exercises
low back pain
Opis:
Cel pracy: Celem badań była ocena wpływu ćwiczeń relaksacyjnych i stabilizacyjnych na dolegliwości bólowe lędźwiowo- -krzyżowego odcinka kręgosłupa u kobiet w zaawansowanej ciąży. Materiał i metody: W badaniach wzięły udział 54 kobiety ciężarne (średnio 28,9 tydzień ciąży). Średnia wieku wynosiła 29,2 lat. Osoby badane podzielono na dwie grupy. Kobiety z Grupy 1 (n=25) wykonywały serie ćwiczeń relaksacyjnych i stabilizacyjnych (po wcześniejszym instruktażu podczas zajęć szkoły rodzenia). Osoby z Grupy 2 (n=29) nie zmieniły dotychczasowego stylu życia. Warunkiem zakwalifikowania do badań było występowanie dolegliwości bólowych L-S odcinka kręgosłupa. Narzędzia badawcze stanowiły: Wizualno- Analogowa Skala Bólu (VAS), Kwestionariusz Rolanda- -Morrisa, Kwestionariusz Spielbergera oraz autorska ankieta zawierająca pytania dotyczące wybranych elementów stylu i jakości życia. Wyniki: W Grupie 1 po czternastu dniach znacząco obniżyła się (p = 0,021) intensywność bólu. Nie zaobserwowano jednak istotnej różnicy w poziomie bólu po jednej sesji ćwiczeń (między pomiarem 1 i 2). W Grupie kontrolnej nasilenie bólu utrzymywało się na podobnym poziomie, różnice między pomiarami nie były istotne statystycznie. Regularne ćwiczenia w domu wpłynęły również na redukcję ograniczeń funkcjonalnych (mierzonych skalą Rollanda-Morrisa) u badanych kobiet (p = 0,044). Kobiety z Grupy 2 zgłosiły znaczne zwiększenie poczucia niepełnosprawności (p = 0,014). Wnioski: Samodzielne ćwiczenia relaksacyjne i stabilizacyjne wpływają na redukcję bólu dolnej części pleców u kobiet ciężarnych. Zasadne jest zatem stosowanie różnych form kinezyterapii w ramach profilaktyki i leczenia tego typu dolegliwości. Na skutek ćwiczeń zmniejszył się stopień ograniczenia funkcjonalnego badanych kobiet. Dowodzi to pozytywnego wpływu samodzielnych ćwiczeń w domu na sprawność fizyczną.
The aim of the work: The aim of the research was the evaluation of the influence of relaxation and stabilization exercises on low back pain at women in the advanced pregnancy. Material and methods: There were 54 pregnant women (averagely in 28.9 week of the pregnancy) who partook in the research. The average age was 29.2 years. The studied persons were divided into two groups. The women from the Group 1 (n=25) performed series of loosening and stabilizing exercises (after previous instruction at childbirth classes). The persons from the Group 2 (n=29) did not change the previously existing lifestyle. The condition of classifying to the research was the occurrence of pain complaints about L-S spinal section. The investigative tools were: Visual Analog Scale of Pain (VAS), the Questionnaire by Roland-Morris, the State-Trait Anxiety Inventory by Spielberger and the author’s questionnaire containing questions concerning of chosen elements of style and quality of life. Results: In the Group 1 after fourteen days the intensity of the pain dropped significantly (p = 0.021). There were not observed however the significant difference in the level of pain after one session of exercises (between the measurement 1 and 2). In the control group the intensification of the pain remained on the similar level, differences between measurements were not statistically essential. Regular exercises at home influenced also the reduction of functional limitations at the examined women (p = 0.044) (measured with the Rolland-Morris’ scale). Women from the Group 2 reported considerable increase of the feeling of being handicapped (p = 0.014). Conclusions: Individual relaxation and stabilization exercises bear on the reduction of pain of the lower back at pregnant women. Therefore, it is legitimate to use various forms of the kinesiotherapy as prophylaxis and treatment of this type of complaints. As the result of the exercises, the degree of functional limitation of the examined women was diminished. It proves the positive influence of individual exercises at home on physical fitness.
Źródło:
Medical Review; 2014, 2; 152-161
2450-6761
Pojawia się w:
Medical Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ból kręgosłupa u dzieci jako manifestacja nowotworu kości o lokalizacji okołokręgosłupowej
Back pain as a manifestation of paraspinal bone cancer in children
Autorzy:
Cienkusz, Magdalena
Drabko, Katarzyna
Nurzyńska-Flak, Joanna
Grześko, Katarzyna
Kowalczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034956.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
ból kręgosłupa
dzieci
nowotwory kości
Opis:
Aim: The aim of the study was to retrospectively assess diagnostic difficulties in paraspinal bone cancers as noted in the authors’ centre in 2009–2016. Material and methods: The study was performed in a group of 7 patients aged 3.5–17 years with paraspinal tumours, which constitutes 16.6% (7/42) of all children with bone cancers treated in the authors’ centre. The analysis involved: reported symptoms, time from the onset of the first symptoms to the correct diagnosis, type and stage of cancer, and treatment outcomes. Results: The most common symptom was pain in the lumbosacral region. In all cases, the first symptoms were considered to be the consequences of musculoskeletal system dysfunction. They persisted for 12–28 weeks before cancer was diagnosed. In this period, none of the children had spine radiography or any other diagnostic tests performed. The final diagnosis was determined on the basis of a histopathological examination. The most common were malignant tumours with extensive neoplastic infiltration. Two patients underwent radical surgery, and the remaining children required additional intensive chemotherapy. Moreover, proton therapy was implemented in 1 case. One patient died due to tumour progression, a patient with chondroblastoma is still being treated, and the remaining patients are in remission, but, due to tumour location, the prognosis is uncertain. Conclusions: 1) Cancer must be considered in children with recurrent back pain. 2) Plain radiography should be the basic diagnostic test. 3) Persisting back pain with normal radiography is an indication for magnetic resonance imaging or computed tomography, or for extending the range of imaging. 4) Imaging should be performed prior to rehabilitation for back pain.
Cel pracy: Celem pracy była retrospektywna ocena trudności diagnostycznych w rozpoznaniu nowotworów kości zlokalizowanych okołokręgosłupowo, odnotowanych w ośrodku autorów w latach 2009–2016. Materiał i metody: Ocenie poddano 7 pacjentów w wieku 3,5–17 lat z guzem w okolicy okołokręgosłupowej, co stanowi 16,6% (7/42) dzieci z nowotworem kości leczonych w klinice autorów. Analizowano: zgłaszane dolegliwości, czas od wystąpienia pierwotnych symptomów do właściwego rozpoznania, rodzaj nowotworu, stopień zaawansowania oraz wyniki leczenia. Wyniki: W badanej grupie najczęstszym objawem był ból w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. U wszystkich pacjentów pierwsze symptomy traktowano jako dolegliwości kręgosłupa wynikające z dysfunkcji układu ruchu. Utrzymywały się one przez 12–28 tygodni, zanim postawiono diagnozę choroby nowotworowej. W tym okresie u żadnego dziecka nie wykonano zdjęcia rentgenowskiego kręgosłupa ani innych badań diagnostycznych. Ostateczne rozpoznanie ustalono na podstawie badania histopatologicznego. W analizowanej grupie dominowały guzy złośliwe z rozległym naciekiem nowotworowym. W leczeniu w 2 przypadkach zastosowano radykalny zabieg operacyjny, pozostali pacjenci wymagali dodatkowo intensywnej chemioterapii, w 1 przypadku zastosowano ponadto protonoterapię. Z powodu progresji nowotworu 1 pacjent zmarł, w trakcie leczenia jest pacjentka z chondroblastoma, pozostali pacjenci pozostają w remisji, ale ze względu na lokalizację guzów ich rokowanie jest niepewne. Wnioski: 1) Przy powtarzających się dolegliwościach bólowych kręgosłupa u dziecka należy brać pod uwagę możliwość obecności choroby nowotworowej. 2) Podstawowym badaniem diagnostycznym powinno być przeglądowe zdjęcie rentgenowskie. 3) Przedłużający się ból kręgosłupa przy prawidłowym wyniku rentgenowskim jest wskazaniem do wykonania rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej, ewentualnie poszerzenia zakresu obrazowania. 4) Przed rozpoczęciem rehabilitacji z powodu bólu kręgosłupa u dziecka należy wykonać badanie obrazowe.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2018, 14, 1; 61-68
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Knowledge and use of ergonomic principles in physicians and nurses with low back pain
Wiedza oraz zastosowanie zasad ergonomii przez lekarzy i pielęgniarki z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa
Autorzy:
Dąbek, J.
Piotrkowicz, J.
Korzeń, D.
Gąsior, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053556.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
ergonomics
low back pain
Oswestry Questionnaire
ergonomia pracy
ból dolnego odcinka kręgosłupa
kwestionariusz Oswestry
Opis:
Background. Medical professionals frequently experience low back pain as a result of mechanical overload caused by prolonged standing, performing activities in a position of trunk flexion, extended work hours and physically stressful duties. The above-mentioned stresses, when they exceed the adaptive capacity of the tissues, can lead to pain, degenerative changes and even disability. Material and methods. 114 employees, including 48 (42%) physicians and 66 (58%) nurses, were examined. Their average age was 42.08±9.43 years, and the average years of work experience was 17.16±10.36 years. To assess the occurrence of low back pain, a standardized Oswestry Questionnaire was used, while for assessments of ergonomics an original questionnaire was used. Results. 95 respondents (83.33%), including 31 physicians (64.58%) and 64 nurses (96.96%), did not apply the principles of ergonomics in the work environment. The most common reasons were that working conditions were not conducive to ergonomic approaches to their duties and that there were not enough medical personnel to make ergonomic choices possible. All subjects experienced back pain. The Oswestry Questionnaire was used to determine the degree of disability caused by back pain. Among the physicians, the majority of respondents (n=35, 73%) experienced a small degree of disability, while the nurses experienced a moderate amount of disability (n= 35, 53%). Conclusions. Most of the examined personnel did not apply principles of ergonomics and had incomplete knowledge in this area. All subjects were burdened with low back pain, one of every ten of them were seriously affected. The results indicate the need to provide ergonomics education to medical personnel.
Wprowadzenie. Pracownicy personelu medycznego narażeni są na występowanie dolegliwości bólowych kręgosłupa w wyniku przeciążeń mechanicznych układu ruchu spowodowanych długotrwałym przebywaniem w pozycji stojącej, wykonywaniem czynności zawodowych w pozycji zgięcia tułowia oraz długimi godzinami pracy i dyżurami. Wymienione przeciążenia przekraczające zdolności adaptacyjne tkanek, prowadzą do występowania dolegliwości bólowych, zmian zwyrodnieniowych, a nawet do niepełnosprawności. Materiał i metody. Zbadano 114 pracowników personelu medycznego w tym: 48 (42%) lekarzy oraz 66 (58%) pielęgniarek. Średnia wieku badanych wynosiła x=42,08±9,43 lat, a średni staż pracy x=17,16±10,36 lat. Do badań wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety dotyczący stosowania zasad ergonomii pracy, a do oceny występowania dolegliwości bólowych dolnego odcinka kręgosłupa standaryzowany Kwestionariusz Oswestry. Wyniki. W badanej grupie 95 osób (83,33%), w tym 31 lekarzy (64,58%) oraz 64 pielęgniarki (96,96%) nie stosowało zasad ergonomii w środowisku pracy, a najczęstszym powodem był brak warunków do ich przestrzegania oraz niewystarczająca ilość personelu medycznego. Wszyscy badani doświadczyli występowania dolegliwości bólowych kręgosłupa. Według Kwestionariusza Oswestry określono stopień niepełnosprawności wywołany bólem kręgosłupa. Wśród lekarzy największa część badanych (n=35; 73%) osiągnęła niewielki stopień niepełnosprawności spowodowany występowaniem dolegliwości bólowych kręgosłupa natomiast wśród pielęgniarek - mierny (n= 35; 53%). Wnioski. Zdecydowana większość badanych lekarzy i pielęgniarek nie przestrzegała zasad ergonomii pracy i posiadała niepełną wiedzę w tym zakresie. Wszyscy badani obarczeni byli występowaniem dolegliwości bólowych kręgosłupa, a co 10 z nich w stopniu poważnym. Wyniki badań wskazują na potrzebę prowadzenia edukacji w zakresie ergonomii wśród pracowników personelu medycznego.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2019, 13, 3; 217-224
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krioterapia ogólnoustrojowa w zespołach bólowych dolnego odcinka kręgosłupa – doniesienie wstępne
Autorzy:
Giemza, C.
Gajda, K.
Ostrowska, B.
Skrzek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261693.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
krioterapia
kręgosłup lędźwiowy
ból kręgosłupa
krioteraphy
lumbar spine
backbone pain
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2012, 18, 3; 189-190
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The occurrence of back pain in young paramedics
Występowanie dolegliwości bólowych kręgosłupa u młodych ratowników medycznych
Autorzy:
Grabska, Ewelina
Brzęk, Anna
Knapik, Andrzej
Famuła, Anna
Marcisz, Czesław
Plinta, Ryszard
Olko, Dominika
Ziaja, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036712.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
repetitive work
back pain
vas scale
ergonomics
work experience
pain
monotypia
dolegliwości bólowe kręgosłupa
skala vas
ergonomia
staż pracy
ból
Opis:
BACKGROUND: The occurrence of back pain is associated with many factors, which include among others, workloads such as: the type and time of work execution as well as repetitive work. The work of a paramedic must also take into account the impact of stress on the increased tension of soft tissues. Overload often occurs due to the shearing forces of forced static positions, as well as dynamic loads during the handling of sick and injured people. AIM: The aim of the study was to evaluate the effect of the work and work-time of paramedics on the occurrence of back pain. MATERIAL AND METHODS: The study included 89 men aged 20 to 45 years (mean age = 29.30 ± 4.56) actively enga-ged in the paramedic occupation. The respondents were divided into two groups – men working in the profession for five years, and over. The study authors used a questionnaire and the Visual Analogue Scale. RESULTS: Among the males from group A, the intensity of back pain showed a positive correlation with the number of years working in the profession. No co-variability between the intensity of back pain and their age was observed among the examined paramedics. Back pain affects their daily duties, the efficiency of their work and the mood of the respondents. CONCLUSIONS: The occurrence and severity of back pain among paramedics increases in the first few years of their careers. Back pain in paramedics affects the activities they perform in everyday life.
WSTĘP: Występowanie dolegliwości bólowych kręgosłupa u ratowników medycznych jest związane m.in. z obciążeniem pracą zawodową, jej rodzajem, czasem trwania i monotypią ruchową. Stres dodatkowo może potęgować te dolegliwości poprzez wzmożenie napięcia tkanek miękkich. Nierzadko przeciążenia powstają ze strony sił ścinających statycznego przyjmowania wymuszonych pozycji, a także dynamicznych obciążeń podczas przenoszenia chorych i po-szkodowanych osób. CEL PRACY: Celem pracy była ocena wpływu pracy zawodowej na występowanie dolegliwości bólowych kręgosłupa u ratowników medycznych. MATERIAŁ I METODY: Badaniami objęto 89 mężczyzn w wieku od 20 do 45 lat (x = 29,30 ± 4,56) czynnie wykonujących zawód ratownika medycznego. Badanych podzielono na dwie grupy w zależności od stażu pracy – grupę pracujących do 5 lat oraz powyżej. Do badań użyto autorskiego kwestionariusza ankiety oraz skali VAS. WYNIKI: Ratownicy z mniejszym stażem pracy częściej wskazywali na dolegliwości bólowe, a ich intensywność była wprost proporcjonalna do stażu pracy. W obu grupach wiek nie miał wpływu na występowanie tych dolegliwości (p > 0,05). Ból kręgosłupa rzutował na codzienną pracę, efektywność wykonywanych czynności oraz nastrój badanych. WNIOSKI: Występowanie i nasilenie dolegliwości bólowych kręgosłupa u ratowników medycznych narasta w pierwszych kilku latach ich pracy zawodowej. Ból kręgosłupa ma wpływ na wykonywane przez nich czynności życia codziennego.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2016, 70; 291-297
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Schorzenia narządu ruchu czynnych zawodowo pielęgniarek : wyniki badań własnych
The locomotor systems ailments of professionally active nurses : original research results
Autorzy:
Grześkowiak, Marta
Pawik, Łukasz
Schabowska, Aleksandra
Fink-Lwow, Felicja
Pawik, Malwina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957804.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
pielęgniarstwo
ból kręgosłupa
ergonomia
fizjoterapia
nursing
spine pain
ergonomics
physiotherapy
Opis:
Praca pielęgniarek wiąże się z narażeniem na szkodliwe czynniki chemiczne, biologiczne i przeciążenia układu ruchu, co negatywnie wpływa na ich zdrowie. Większość z nich cierpi z powodu bólu kręgosłupa, a także wskazuje związek między wykonywaną pracą a zdrowiem fizycznym oraz psychicznym. Dolegliwości bólowe nasilają się głównie przy utrzymywaniu długotrwałych, wymuszonych pozycji ciała oraz przy dźwiganiu ciężkich rzeczy. Niedostateczna ilość sprzętu pomocniczego i jego nieodpowiedni stan techniczny, a także problemy natury ergonomicznej to dodatkowe elementy zwiększające ryzyko wystąpienia dolegliwości u pielęgniarek.
The work of nurses is associated with exposure to harmful chemical and biological factors, as well as overload of the motor system, which negatively affects their health. Most nurses sufler from back pain and indicate the link between work and physical and mental health. Pain complaints increased mainly while maintaining long-lasting, forced body positions and when carrying heavy things. We should also pay attention to the insufficient amount of auxiliary equipment in the care of the patient or if existing its poor technical condition.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2019, 7; 16-20
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis and comparison of spinal pain in office and physical workers
Analiza i porównanie dolegliwości bólowych kręgosłupa u pracowników biurowych i fizycznych
Autorzy:
Idczak, Karolina
Tomaszewski, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152190.pdf
Data publikacji:
2021-05-05
Wydawca:
Fundacja Edukacji Medycznej, Promocji Zdrowia, Sztuki i Kultury Ars Medica
Tematy:
spinal pain
physical worker
office worker
treatment
ból kręgosłupa
pracownik fizyczny
pracownik biurowy
leczenie
Opis:
Background. The aim of the study was the analysis and comparison of spinal pain symptoms between office workers and physical workers. Material and methods. The sample included 60 subjects. The participants were divided into two groups according to the type of work performed. The first group included office workers (30 people) and the second one included physical workers (30 persons). The study was carried out using a questionnaire. It was standardized and anonymous and included 23 questions. The study sample comprised the total of 60 surveys. The collected data were next subjected to statistical analysis. Results. It was found that office workers more often experienced pain in the cervical spine while the physical workers more often suffer from lumbar pain. In both groups the level of pain was similar in participants with a similar length of service. The study has found that physical activity does not contribute to back pain alleviation. Conclusions. 1. There are significant differences in back pain symptoms between the studied groups of physical and office workers. 2. In both groups the patients reported suffering from pain during and after work. 3. Both groups reported that spinal pain made it harder for them to perform everyday activities and occupational duties and that the type of job had the greatest impact on pain.
Wstęp. Celem pracy jest analiza i porównanie dolegliwości bólowych kręgosłupa pomiędzy pracownikami biurowymi oraz pracownikami fizycznymi. Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 60 osób. Badanych podzielono na dwie różne grupy ze względu na charakter wykonywanej pracy. Pierwszą grupę stanowili pracownicy biurowi (30 osób), drugą pracownicy fizyczni (30 osób). Do przeprowadzenia badań wykorzystano ankietę. Ankieta była standaryzowana oraz anonimowa, zawierała 23 pytania. Próba badawcza stanowiła w sumie 60 ankiet. Zebrane za pomocą ankiety dane zostały poddane analizie statystycznej. Wyniki. U pracowników biurowych częściej występuje ból w szyjnym odcinku kręgosłupa, wśród pracowników fizycznych częściej dotyczy to kręgosłupa lędźwiowego. W obu grupach pod względem stażu pracy był podobny poziom dolegliwości bólowych. W wyniku przeprowadzonych badań wykazano, że aktywności fizyczna nie ma wpływu na zmniejszenie bólu kręgosłupa. Wnioski. 1. Dolegliwości bólowe kręgosłupa pomiędzy pracownikami fizycznymi a biurowymi są istotnie różne. 2. W przypadku obydwu grup badanych ból pojawia się głównie w trakcie oraz po pracy. 3. Obie grupy badane uważają, że ból kręgosłupa utrudnia im wykonywanie czynności codziennych oraz obowiązków zawodowych, a największy wpływ na pojawienie się bólu miał charakter wykonywanej pracy.
Źródło:
Polish Journal of Sports Medicine; 2021, 37(1); 29-37
1232-406X
2084-431X
Pojawia się w:
Polish Journal of Sports Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu zdrowia studentów w kontekście bólu kręgosłupa
Evaluation of students’ health status in the context of spinal pain
Autorzy:
Kabiesz, P.
Ciukaj, J.
Galbas, M.
Kabiesz, M.
Stecuła, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322486.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
ból kręgosłupa
wiedza
studenci
wywiad kwestionariuszowy
spinal pain
knowledge
students
pain
questionnaire interview
Opis:
Badania przeprowadzono wśród 108 studentów Politechniki Śląskiej, Wydziału Organizacji i Zarządzania. Przedział wiekowy respondentów mieścił się między 19 a 26 rokiem życia. Zastosowano wywiad kwestionariuszowy. W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące oceny własnego stanu zdrowia studentów i częstotliwości występowania dolegliwości w układzie mięśniowo-szkieletowym. Za cel szczegółowy postawiono sobie ocenę, jakiego odcinka kręgosłupa dotyczą dolegliwości bólowe studentów i kiedy one występują. Ponadto uzyskano informację na temat wiedzy ankietowanych odnośnie zespołów bólowych kręgosłupa w społeczeństwie.
The research was conducted among 108 students at the Silesian University of Technology, Faculty of Organization and Management. The age range of the respondents was between 19 and 26 years old. A questionnaire interview was used. The article presents the results of research on the students’ self-evaluation of their health status and the frequency of occurrence of ailments in the musculoskeletal system. The detailed goal is to determine which section of the spine hurts students the most and when it occurs. In addition, the awareness of the respondents about spinal pain syndrome in society was examined.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 131; 183-194
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dolegliwości bólowe kręgosłupa jako choroba cywilizacyjna
Back pain as a lifestyle disease
Autorzy:
Koszela, Kamil
Krukowska, Sylwia
Woldańska-Okońska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034766.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
ból krzyża
ból kręgosłupa
dyskopatia
kręgosłup
Opis:
The frequency in which back pain is diagnosed and treated has markedly increased in the recent years. At present, back pain and dysfunction syndrome is becoming a lifestyle disease, along with hypertension and diabetes. It affects more and more people. Low back pain is currently one of the most common complaints with which patients report to the doctor, including a primary care physician. Depending on the affected part of the spinal motion segment, we can distinguish: discogenic pain, radicular pain, facet joint pain and muscle pain. Unambiguous determination of its aetiology is generally difficult since, usually, several overlapping pathologies are involved. The aim of this paper is to draw attention to the problems associated with back pain and the complexity of its pathomechanism as treatment is adjusted to the site of pathology. This article is based on data from international, broadly cited literature on spinal dysfunctions. Back pain is not usually a very severe condition and can be treated conservatively in most cases. Despite this, it affects a vast number of people and constitutes a considerable financial burden for the state budget. This is associated with costs of medical procedures, but most of all, with absence at work and early opinions of incapacity for work.
W ostatnich latach częstotliwość diagnozowania i leczenia dolegliwości bólowych kręgosłupa znacząco się zwiększyła. W chwili obecnej zespół dysfunkcyjno-bólowy kręgosłupa staje się chorobą cywilizacyjną, tak jak nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Problem ten dotyka coraz większej części społeczeństwa. Dolegliwości bólowe dolnego odcinka pleców należą obecnie do najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjentów do lekarza, w tym lekarza pierwszego kontaktu. W zależności od tego, jaka część jednostki ruchowej kręgosłupa zajęta jest procesem chorobowym, możemy wyróżnić: ból dyskogenny, ból korzeniowy, ból stawów międzywyrostkowych oraz ból mięśniowy. Z reguły trudne jest jednoznaczne ustalenie jego etiologii, najczęściej mamy bowiem do czynienia z sytuacją nakładania się kilku patologii jednocześnie. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problematykę zespołów bólowych kręgosłupa oraz na złożoność patomechanizmu tych dolegliwości, ponieważ w zależności od wystąpienia lokalizacji patologii dobierana jest odpowiednia metoda leczenia. Praca opiera się na danych z międzynarodowej, szeroko cytowanej literatury z zakresu dysfunkcji kręgosłupa. Dolegliwości bólowe kręgosłupa zazwyczaj nie są bardzo poważnym schorzeniem i w większości przypadków mogą być leczone zachowawczo. Mimo to problem ten dotyka dużą grupę społeczną i stanowi ogromne obciążenie finansowe dla państwa. Dotyczy to kosztów związanych z procedurami medycznymi, ale przede wszystkim wiąże się z dużą absencją w pracy i wcześniejszym orzekaniem o niezdolności do dalszej aktywności zawodowej.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2017, 13, 3; 344-351
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ergonomia pracy a schorzenia narządu ruchu wśród lekarzy stomatologów
Ergonomics of work and movement disorders among dentists
Autorzy:
Kuciel, N.
Demczyszak, I.
Sutkowska, E.
Sokołowski, M.
Mazurek, J.
Kaczmarz, K.
Lurbiecki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/179163.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
ergonomia
stomatologia
schorzenia kostno-szkieletowe
ból dolnego odcinka kręgosłupa
ergonomics
dentistry
musculoskeletal disorders
lower back pain
Opis:
Stomatolodzy w trakcie pracy narażeni są na wiele czynników wpływających negatywnie na stan układu ruchu. Głównym z nich jest statyczny charakter pracy spowodowany przyjmowaniem wymuszonej pozycji ciała. Celem artykułu było wykazanie zależności pomiędzy stosowaniem zasad ergonomii w pracy zawodowej lekarzy stomatologów, a występowaniem schorzeń narządu ruchu. Ponadto ocenie poddano znajomość zasad ergonomii stomatologicznej w tej grupie. Na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych wśród 79 stomatologów dokonano oceny znajomości i stosowania zasad ergonomii pracy oraz występowania dolegliwości w obrębie narządu ruchu. Jedynie 4% stomatologów robiło przerwę w pracy po każdym pacjencie, natomiast aż 18% pracowało bez przerw. Zdecydowana większość (84%) stomatologów podczas wykonywania zabiegu stomatologicznego przyjmowała pozycje siedzącą. Z asystą pracowała ponad połowa (54%) lekarzy stomatologów. Wśród osób, które odczuwają ból kręgosłupa w odcinku szyjnym ponad połowa, bo 54% osób pracowało w pozycji z szyją pochyloną w prawo. Większość zasad ergonomii stosowana jest nieprawidłowo, dlatego powinny być one dopasowywane indywidualnie do konkretnego stomatologa, z uwzględnieniem jego możliwości fizycznych, geometrii środowiska pracy, zakresu wykonywanych czynności, a także osobistych upodobań.
Dentists in the workplace are exposed to a number of factors that affect the condition of the movement system. The main problem seams to be the static nature of work due to the adoption of forced body position. The aim of the study was to demonstrate the relationship between the use of ergonomics principles in the professional work of dentists and the occurrence of motor disorders. In addition, knowledge of the principles of dental ergonomics in this group was assessed. The study was conducted among 79 dentists. The knowledge and application of the principles of ergonomics and the occurrence of ailments within the motor system were evaluated. Only 4% of dentists were taking a break from work after each patient, while 18% were working without interruption. The vast majority (84%) of dentists, while performing dental surgery took a sitting position. More than half (54%) of dentists who participated in the study worked with assistants. Among people who experience pain in the cervical spine 54% of people work in the position with neck inclined to the right. Most principles of ergonomics are not correct, so they should be adjusted individually to a particular dentist taking in to account its physical capabilities, the geometry of the work environment, the range of activities performed, and personal preferences as well.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2018, 9; 22-26
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola wybranych miorelaksantów w leczeniu zespołów bólowych kręgosłupa
The role of selected muscle relaxants in the treatment of back pain syndromes
Autorzy:
Kuthan, Robert
Zaremba-Wróblewski, Gabriel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200594.pdf
Data publikacji:
2023-03
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
Tematy:
ból kręgosłupa
tyzanidyna
tolperyzon
leki spazmolityczne
miorelaksanty
back pain
tizanidine
tolperyzone
spasmolitycs drugs
myorelaxants
Opis:
Zespoły bólowe pleców i kręgosłupa są częstymi schorzeniami, które dotykają pacjentów w różnych grupach wiekowych. Właściwe rozpoznanie przyczyny bólu i odpowiednia terapia z użyciem leków przeciwbólowych i spazmolitycznych jest kluczem do osiągnięcia sukcesu terapeutycznego. W artykule przedstawiono wybrane leki stosowane w leczeniu bólów kręgosłupa.
Źródło:
Gabinet Prywatny; 2023, 288, 2; 9-16
2353-8600
Pojawia się w:
Gabinet Prywatny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
High physical activity vs. quality of the trunk position and the efficiency of core muscles among young males
Wysoka aktywność fizyczna a jakość ustawienia tułowia i wydolność mięśni posturalnych u młodych mężczyzn
Autorzy:
Łakoma, Dominik
Jankowicz-Szymańska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098006.pdf
Data publikacji:
2020-10-06
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie
Tematy:
postawa ciała
aktywność fizyczna
ból kręgosłupa
body posture
physical activity
back pain
Opis:
Introduction: Physical activity is considered to be one of the keystones of a healthy lifestyle and an indispensable condition for correct body posture. The purpose of the study was to check the body posture of young males with above-average physical activity and how the position of the trunk changes after extending the arms forward. The frequency and intensity of back pain among males in the study were also analyzed.Material and methods: The study involved 50 young, healthy males, whose high daily physical activity was confirmed by the IPAQ questionnaire. Body height and weight were checked, and BMI was calculated. The position of the trunk in three planes was examined using the ultrasonic Zebris Pointer system. The examination was performed twice: in the habitual standing position and in the position taken from the Matthiass test: standing position with the arms in front of the trunk (90o). The data was prepared in the Statistica v13 program.Results: The male participants were characterized by an incorrect depth of physiological curvatures of the spine and asymmetry of  the position of the shoulder and pelvic girdles in the frontal plane. Extending the arms forward in a standing position resulted in flatter thoracic kyphosis, rounder lumbar lordosis and tilting the trunk backwards. Periodic pain sensation in the lumbar spine was reported by approximately 60% of participants. It was a mild pain that did not require painkillers. There were no significant relationships between the quality of the trunk position and pains in the lumbar region. Conclusions: High physical activity turned out to be insufficient to ensure correct body posture and efficiency of core muscles. Postural education should be a permanent element of health promotion programs aimed at increasing the quality of life.
Wstęp: Aktywność fizyczna jest uważana za jeden z filarów zdrowego trybu życia i nieodzowny warunek prawidłowej postawy ciała.Celem pracy było sprawdzenie, jaka jest postawa ciała młodych mężczyzn o ponadprzeciętnej aktywności fizycznej i jak zmienia sięustawienie tułowia po wyciągnięciu ramion w przód. Analizie poddano również częstotliwość i nasilenie bólu kręgosłupa u badanychmężczyzn.Materiał i metody: Badaniu poddano 50 młodych, zdrowych mężczyzn, których wysoką codzienną aktywność fizyczną potwierdzonowynikiem kwestionariusza IPAQ. Zbadano wysokość i masę ciała, obliczono wskaźnik BMI. Ustawienie tułowia w trzech płaszczyznach zbadano za pomocą ultradźwiękowego systemu Zebris Pointer. Badanie wykonano dwukrotnie: w pozycji stojącej nawykowej oraz w pozycji zaczerpniętej z testu Matthiassa: pozycja stojąca z ramionami ułożonymi przed tułowia (90o zgięcia). Dane opracowano w programie Statistica v13.Wyniki: Dla badanych mężczyzn charakterystyczna była nieprawidłowa głębokość krzywizn fizjologicznych kręgosłupa oraz asymetria ustawienia obręczy barkowej i biodrowej w płaszczyźnie czołowej. Wyciągnięcie ramion w przód w pozycji stojącej  powodowało spłycenie kifozy piersiowej, pogłębienie lordozy lędźwiowej i odchylenie tułowia ku tyłowi. Okresowe odczuwanie bólu kręgosłupa lędźwiowego zgłosiło około 60% badanych. Był to ból o nieznacznym nasileniu, który nie wymagał zażywania środków przeciwbólowych. Nie zaobserwowano znaczących zależności pomiędzy jakością ustawienia tułowia a dolegliwościami odcinka lędźwiowego.Wnioski: Wysoka aktywność fizyczna okazała się niewystarczająca do zapewnienia prawidłowej postawy ciała i wydolności mięśniposturalnych. Edukacja posturalna powinna być stałym elementem programów prozdrowotnych, mających na celu zwiększenie jakości życia.
Źródło:
Health Promotion & Physical Activity; 2020, 12, 3; 22-28
2544-9117
Pojawia się w:
Health Promotion & Physical Activity
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leczenie bólu w gabinecie lekarza rodzinnego
Autorzy:
Liczner, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179644.pdf
Data publikacji:
2023-01-24
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
Tematy:
acute pain
chronic pain
back pain syndrome
osteoarthritis
gout
non-steroidal anti-inflammatory
drugs
opioids
colchicine
coanalgesics.
ból ostry
ból przewlekły
zespoły bólowe kręgosłupa
choroby zwyrodnieniowe stawów
dna
moczanowa
niesteroidowe leki przeciwzapalne
opioidy
kolchicyna
koanalgetyki.
Opis:
Pain is one of the most common symptoms observed in medicine and plays a fundamental role in human and animal life. Living organisms' ability to feel pain sensations allows them to develop defense mechanisms to survive and minimize the risk of tissue damage. The appearance of pain is perceived primarily as a warning signal, which may be a harbinger of an illness or a result of an injury. From the dawn of time, man has tried to relieve pain, often without knowing its cause, mechanism of formation or origin. Currently, pain management is causal and symptomatic. As a rule, it focuses on identifying the causative agent and eliminating its negative effects on tissues as soon as possible. Although the history of pain treatment dates back to ancient times, the 19th century was undoubtedly a turning point in this field. The isolation of morphine from opium and the discovery of aspirin were the foundations of the pharmaceutical industry and initiated a new era in human life – a period of constant search for a golden mean in the treatment of pain. We currently have many analgesics of natural and synthetic origin, which are more or less effective in the treatment of pain associated with cancer or the musculoskeletal system. Several of them deserve special attention.
Ból definiowany jest przez Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu jako subiektywne, przykre i nieprzyjemne, a tym samym negatywne wrażenie czuciowe i emocjonalne, które związane jest z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek. Z odczuwaniem i uświadamianiem bólu wiąże się nocycepcja – wieloetapowy proces obejmujący transdukcję, przewodzenie, modulację i percepcję pierwotnego bodźca. Transdukcja polega na przekształceniu bodźca chemicznego, termicznego lub mechanicznego w impuls elektryczny, który przekazywany jest z obwodowych zakończeń nerwowych nocyceptorów do zwojów nerwów rdzeniowych, a następnie do rogów tylnych rdzenia kręgowego.Uszkodzenie tkanek związane jest z uwalnianiem wielu mediatorów (substancji P, bradykininy, histaminy, serotoniny, prostanoidów, cytokin), odpowiedzialnych za stan zapalny, który rozwija się w miejscu zadziałania urazu. Tkanka objęta stanem zapalnym jest wówczas silnie bolesna (hiperalgezja wywołana odsłonięciem lub podrażnieniem zakończeń nerwowych), zaczerwieniona (zwiększony przepływ krwi przez poszerzone łożysko naczyniowe) i obrzęknięta (nadmierna przepuszczalność naczyń krwionośnych), co wynika między innymi z bezpośredniego działania uwolnionych wskutek urazu amin biogennych i cytokin.
Źródło:
Gabinet Prywatny; 2022, 286, 6; 36-45
2353-8600
Pojawia się w:
Gabinet Prywatny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies