Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "astronomia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-41 z 41
    Tytuł:
    Gdy Karaimi z lękiem spoglądali w niebo
    Autorzy:
    Sulimowicz-Keruth, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942636.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    astronomia
    komety
    Opis:
    W pochodzącym z Trok starym rękopisie zachowała się relacja o niezwykłym zjawisku astronomicznym, które zimą roku 1680 wzbudziło na świecie niepokój, ale też ciekawość.
    Źródło:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2018, 29, 4 (61); 4-7
    1733-7585
    Pojawia się w:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hieronim Hurnik (1919–2016) – Astronom. Honorowy Członek Polskiego Towarzystwa Meteorytowego a także członek Polskiego Towarzystwa Astronomicznego i Międzynarodowej Unii Astronomicznej
    Autorzy:
    Biała, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098390.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Meteorytowe
    Tematy:
    Hurnik Hieronim
    Ponań
    UAM
    astronomia
    Źródło:
    Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2017, 8; 7-11
    2080-5497
    Pojawia się w:
    Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym?
    Was Nicolaus Copernicus a Medieval Philosopher?
    Autorzy:
    Karas, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075546.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    filozofia
    astronomia
    heliocentryzm
    Nicolaus Copernicus
    philosophy
    astronomy
    heliocentrism
    Opis:
    The article discusses various inspirations in the philosophy of Copernicus. According to the author of the text, scholastic views were of key importance in the reflections of the Polish astronomer. In addition, there are influences of the open Christian Aristotelism and also refrences to Platonism. Basically, the scholar belongs to the philosophy of the late Middle Ages as he referred to the thought of John Buridan, Wojciech Brudzewski and other Polish and Western scholastic authors. To sum up, the conducted research shows that in a general sense Nicolaus Copernicus may be classified as a well- educated scholastic master and medieval philosopher, an open thinker of the Late Middle Ages. More detailed study on various influences and inspirations adopted in his reflection results in the following approximate summary: Copernicus’ philosophy is medieval in its three quarters and Renaissanse in one quarter. Hence, three quarters are scholastic and traditional while one quarter is innovative. Innovation-novelty- was decisive for meaning and gradual success of the work of the Polish astronomer, however, it was tradition that enabled this novelty and paved the way to the new vision of the world. Physics of Copernicus is a modified Aristotelism and rules of the order and hierarchy are classified as Christian Platonism and Pythagoreism.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 107-113
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Theatrum Cometicum Stanisława Lubienieckiego młodszego jako przykład zainteresowań astronomiczno-astrologicznych arian.
    Autorzy:
    Konarska-Zimnicka, Sylwia Kamilla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631588.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Arians, astronomy, astrology, comets, determinism
    arianie, astronomia, astrologia, komety, determinizm
    Opis:
    The Polish Brethren called “Arians” and “Socinians” were members of the Minor Reformed Church of Poland that existed in Poland from 1565 to 1658. Their biggest cultural center was Raków. There was the Racovian Academy founded in 1602 and closed in 1638. The Racovian students were taught Latin, ethics, rhetoric, mathematics, politics and natural science (e.g. cosmology). One of the most prominent representatives of the Racovian Academy was Stanisław Lubieniecki the Younger. He wrote very important work about comets –- Theatrum cometicum, parts 1–3 (1666–1668), in which he described 415 comets from the biblical epoch of the deluge up until 1665. This work is also an interpretation of his views on the so-called cometary determinism. Thanks to Theatrum cometicum, Stanisław Lubieniecki the Younger deserved to be called an “astronomer” although he did not receive astronomical education.
    Bracia Polscy nazwani „arianami”, „antytrynitarzami” bądź „socynianami” wyodrębnili się latach 1562–1565 jako tzw. zbór mniejszy z Kościoła ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego). Ich największym centrum kulturalnym był Raków. To tutaj w 1602 r. założono słynną Akademię Rakowską, która funkcjonowała do 1638 r. Rakowscy studenci pobierali naukę z zakresu łaciny, etyki, retoryki, matematyki, polityki i nauk przyrodniczych (m.in. zgłębiali tajniki kosmologii). Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Akademii Rakowskiej był Stanisław Lubieniecki młodszy. Napisał niezwykle ciekawą i wartościową poznawczo, acz przez lata niedocenianą pracę o kometach – Theatrum cometicum, części 1–3 (1666–1668), w której opisał aż 415 komet, jakie odnotowano, począwszy od biblijnej epoki potopu po rok 1665. Dzieło to odzwierciedla również poglądy Lubienieckiego na tzw. determinizm kometarny, który nierzadko mu przypisywano. To właśnie dzięki tej wyjątkowej „trylogii” Stanisław Lubieniecki młodszy zasłużył na miano „astronoma”, pomimo że wykształcenia astronomicznego nigdy nie uzyskał.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 42
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The life of Tadeusz Banachiewicz and his scientific activity
    Życie i działalność naukowa Tadeusza Banachiewicza
    Autorzy:
    Bujakiewicz-Korońska, Renata
    Koroński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783360.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    astronomy
    Tadeusz Banachiewicz
    Cracovian calculus
    Cracovians
    astronomia
    rachunek krakowianowy
    krakowiany
    Opis:
    This paper is a synthetic biography of Tadeusz Banachiewicz (1882–1954), which takes into account his most important scientific achievements. Its aim is to present the achievements of this Polish scientist to the foreign reader.
    Niniejszy artykuł jest syntetyczną biografią Tadeusza Banachiewicza (1882–1954), uwzględniającą jego najważniejsze wyniki naukowe. Jego celem jest przedstawienie zagranicznemu Czytelnikowi osiągnięć tego polskiego naukowca.
    Źródło:
    Studia Historiae Scientiarum; 2016, 15; 275-300
    2451-3202
    Pojawia się w:
    Studia Historiae Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Theatrum Cometicum Stanisława Lubienieckiego młodszego jako przykład zainteresowań astronomiczno-astrologicznych arian.
    Autorzy:
    Konarska-Zimnicka, Sylwia Kamilla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631933.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Arians, astronomy, astrology, comets, determinism
    arianie, astronomia, astrologia, komety, determinizm
    Opis:
    Bracia Polscy nazwani „arianami”, „antytrynitarzami” bądź „socynianami” wyodrębnili się latach 1562–1565 jako tzw. zbór mniejszy z Kościoła ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego). Ich największym centrum kulturalnym był Raków. To tutaj w 1602 r. założono słynną Akademię Rakowską, która funkcjonowała do 1638 r. Rakowscy studenci pobierali naukę z zakresu łaciny, etyki, retoryki, matematyki, polityki i nauk przyrodniczych (m.in. zgłębiali tajniki kosmologii). Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Akademii Rakowskiej był Stanisław Lubieniecki młodszy. Napisał niezwykle ciekawą i wartościową poznawczo, acz przez lata niedocenianą pracę o kometach – Theatrum cometicum, części 1–3 (1666–1668), w której opisał aż 415 komet, jakie odnotowano, począwszy od biblijnej epoki potopu po rok 1665. Dzieło to odzwierciedla również poglądy Lubienieckiego na tzw. determinizm kometarny, który nierzadko mu przypisywano. To właśnie dzięki tej wyjątkowej „trylogii” Stanisław Lubieniecki młodszy zasłużył na miano „astronoma”, pomimo że wykształcenia astronomicznego nigdy nie uzyskał.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 42
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Theatrum Cometicum Stanisława Lubienieckiego młodszego jako przykład zainteresowań astronomiczno-astrologicznych arian.
    Autorzy:
    Konarska-Zimnicka, Sylwia Kamilla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953509.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Arians, astronomy, astrology, comets, determinism
    arianie, astronomia, astrologia, komety, determinizm
    Opis:
    Bracia Polscy nazwani „arianami”, „antytrynitarzami” bądź „socynianami” wyodrębnili się latach 1562–1565 jako tzw. zbór mniejszy z Kościoła ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego). Ich największym centrum kulturalnym był Raków. To tutaj w 1602 r. założono słynną Akademię Rakowską, która funkcjonowała do 1638 r. Rakowscy studenci pobierali naukę z zakresu łaciny, etyki, retoryki, matematyki, polityki i nauk przyrodniczych (m.in. zgłębiali tajniki kosmologii). Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Akademii Rakowskiej był Stanisław Lubieniecki młodszy. Napisał niezwykle ciekawą i wartościową poznawczo, acz przez lata niedocenianą pracę o kometach – Theatrum cometicum, części 1–3 (1666–1668), w której opisał aż 415 komet, jakie odnotowano, począwszy od biblijnej epoki potopu po rok 1665. Dzieło to odzwierciedla również poglądy Lubienieckiego na tzw. determinizm kometarny, który nierzadko mu przypisywano. To właśnie dzięki tej wyjątkowej „trylogii” Stanisław Lubieniecki młodszy zasłużył na miano „astronoma”, pomimo że wykształcenia astronomicznego nigdy nie uzyskał.
    The Polish Brethren called “Arians” and “Socinians” were members of the Minor Reformed Church of Poland that existed in Poland from 1565 to 1658. Their biggest cultural center was Raków. There was the Racovian Academy founded in 1602 and closed in 1638. The Racovian students were taught Latin, ethics, rhetoric, mathematics, politics and natural science (e.g. cosmology). One of the most prominent representatives of the Racovian Academy was Stanisław Lubieniecki the Younger. He wrote very important work about comets –- Theatrum cometicum, parts 1–3 (1666–1668), in which he described 415 comets from the biblical epoch of the deluge up until 1665. This work is also an interpretation of his views on the so-called cometary determinism. Thanks to Theatrum cometicum, Stanisław Lubieniecki the Younger deserved to be called an “astronomer” although he did not receive astronomical education.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 42
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nicolaus Copernicus — Scholar, Citizen of Toruń and Man of the Renaissance
    Mikołaj Kopernik — naukowiec, obywatel Torunia i człowiek renesansu
    Autorzy:
    Małłek, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/530571.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
    Tematy:
    Nicolaus Copernicus
    astronomy
    De revolutionibus
    Toruń
    Renaissance
    Mikołaj Kopernik
    astronomia
    Renesans
    Opis:
    The article consists of two parts, the first of which is devoted to the life of the Great Astronomer in the light of the most recent research, while the second part is devoted to his creative work. The bibliography of works about Copernicus for the period 1509-2001 contains 8246 bibliographical items, with the last ten years bringing further articles and books about the scholar from Toruń. Thus, it is not easy to write something new. In dealing with the life of Copernicus, the author concentrates on matters that have been controversial or barely documented in the literature hitherto. He is inclined to accept—on the basis of the new book by Jeremi Wasiutyński The Solar Mystery (Oslo 2003)—Ludwik Birkenmajer s thesis that after finishing the parish school in Toruń, Copernicus attended the cathedral school in Włocławek (Vladislavia/ Leslau). In agreement with Karol Górski, he explains the fact that Copernicus did not take holy orders because he did not have a vocation for pastoral work and treated the dignity of the clerical office with honesty. The author explains that the lack of letters from Copernicus written in Polish stems from the fact that Latin was the language of scholars at that time and was also used by the Astronomer. Copernicus died in 1543, the year in which Mikołaj Rej in his Krótka rozprawa [“A Short Treatise”] marked the beginning of the use of Polish in literature and in chanceleries. The argument over Copernicus’ nationality is, according to the author, gradually becoming anachronistic and today Copernicus unites rather than divides Poles and Germans. In analysing the scholar s works, the author highlights his wide-ranging interests. Similarly to Leonardo da Vinci, he made a long-lasting contribution not only to astronomy, but also to mathematics and physics. In economics, he was the author of a monetary reform. The law whereby bad money drives out good is called Copernicus-Gresham’s law. He was a lawyer by training, obtaining a doctorate in canon law in Ferrara in 1503. He was involved in cartography and was a respected medical doctor. Copernicus was fascinated by the work of the ancients, so characteristic for the humanists of the time. He even translated from Greek into Latin Simocattas Epistles (1509), published in Cracow. That was the only book which we know with certainty was published in his lifetime. His Opus Vitae or Opus Magnum was De revolutionibus (Nuremberg 1543), in which he refuted the geocentric theory of the planetary system, replacing it with the heliocentric theory. This discovery initiated a new era in the history of science, which is called the “Copernican Revolution”. He wrote that the profession of a scientist, in this case an astronomer, is “worthy of a free man”. He was truly a Renaissance Man.
    Artykuł składa się z dwóch części. Część pierwsza to życiorys Wielkiego Astronoma w świetle najnowszych badań, natomiast część druga poświęcona jest jego działalności twórczej. Bibliografia prac o Koperniku za lata 1509-2001 obejmuje liczbę 8246 pozycji. Ostatnie 10 lat przyniosło kolejne artykuły i książki o toruńskim uczonym. Napisanie czegoś nowego jest więc sprawą niełatwą. Autor przy redagowaniu życiorysu Kopernika zwraca uwagę na kwestie w dotychczasowej literaturze kontrowersyjne lub mało udokumentowane. I tak skłonny jest przyjąć, na podstawie nowej książki Jeremiego Wasiutyńskiego The Solar Mystery (Oslo 2003), tezę Ludwika Birkenmajera, że Kopernik po ukończeniu szkoły parafialnej w Toruniu uczęszczał do szkoły katedralnej we Włocławku. Fakt nieprzyjęcia święceń wyższych przez Kopernika tłumaczy za Karolem Górskim brakiem powołania do pracy duszpasterskiej i jego uczciwym stosunkiem do godności duchownej. Wreszcie fakt braku listów Kopernika w języku polskim wyjaśnia, iż językiem uczonych była wówczas łacina, którą głównie posługiwał się Astronom. Kopernik zmarł w 1543 r., to jest w tym samym roku, kiedy Mikołaj Rej utworem Krótka rozprawa zapoczątkował używanie języka polskiego w literaturze i kancelariach. Spór o narodowość Kopernika — jak twierdzi autor — staje się anachroniczny; Kopernik dzisiaj bardziej łączy niż dzieli Polaków i Niemców. Charakteryzując twórczość Uczonego, autor wskazuje na wszechstronność jego zainteresowań. Podobnie jak Leonardo da Vinci Kopernik wniósł trwały wkład nie tylko do astronomii, ale także do matematyki i fizyki. W zakresie ekonomii był projektodawcą reformy monetarnej. Prawo o wypieraniu dobrego pieniądza przez zły pieniądz nosi nazwę prawa Kopernika-Greshama. Był wyuczonym prawnikiem, doktorat z prawa kanonicznego uzyskał w Ferrarze w r. 1503. Parał się kartografią, był uznanym lekarzem. Zafascynowany dorobkiem starożytnych, co charakterystyczne dla humanistów tamtych czasów, dokonał nawet tłumaczenia Listów Symokatty (1509) z języka greckiego na łacinę opublikowanego w Krakowie. Była to jedyna książka, która na pewno ukazała się za jego życia. Opus Vitae czy Opus Magnum Kopernika było De revolutionibus (Norymberga 1543), w którym obalił teorię geocentryczną układu planetarnego, zastępując ją teorią heliocentryczną. To odkrycie zapoczątkowało nową epokę w dziejach nauki zwaną „Rewolucją kopernikańską”. Kopernik pisał, że uprawianie nauki, w tym wypadku astronomii, jest „godne człowieka wolnego”. Był w pełni człowiekiem epoki Renesansu.
    Źródło:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2011, 74; 73-78
    0860-1844
    Pojawia się w:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mity w traktacie astronomicznym Jana z Głogowa (1445-1507)
    The use of Myths in the Astronomical Treatise of Jan of Głogów (1445-1507)
    Autorzy:
    Zawadzki, Robert K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1798775.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    mity; średniowiecze; humanizm; astronomia; renesans
    myths; Middle Ages; humanism; astronomy; Renaissance
    Opis:
    Artykuł zawiera omówienia mitów antycznych oraz historii biblijnych przewijających się przez traktat astronomiczny Introductorium compendiosum in «Tractatum sphaerae materialis» Ioannis de Sacrobusto autorstwa Jana z Głogowa – znakomitego naukowca, pracownika Akademii Krakowskiej. Autor artykułu, przedstawiając treść tych opowieści, zwraca uwagę na ich związki z twórczością pisarzy antycznych i średniowiecznych. Celem artykułu jest także ukazanie, jak te fikcyjne legendy funkcjonowały w ramach uczonego traktatu o astronomii, jak dostosowane zostały do poetyki naukowego wywodu.
    The article discusses ancient myths and biblical stories that can be found in the astronomical treatise Introductorium compendiosum in «Tractatum sphaerae materialis» Ioannis de Sacrobusto of Jan of Głogów – an outstanding scholar in the Cracow Academy. The article includes an explanation of the content of these legends with references to ancient and medieval authors. Another goal of the article is to show how these stories were incorporated and adapted to the scientific lecture on celestial spheres and stars.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 3; 149-169
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wspólnie podglądaliśmy wszechświat. Kolejna wakacyjna edycja obserwacji nieba w Centrum Hewelianum za nami... ale jeszcze wiele przed nami!
    Autorzy:
    Maszewska, M.
    Pakonska, P.
    Ferenc, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/857157.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    astronomia
    promocja nauki
    edukacja spoleczenstwa
    obserwacje astronomiczne
    Centrum Hewelianum
    Nocne podgladanie Wszechswiata
    Źródło:
    Wszechświat; 2017, 118, 07-09
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KONSTRUOWANIE REPREZENTACJI ASTRONOMICZNYCH U DZIECI. WNIOSKI DLA PRAKTYKI PEDAGOGICZNEJ
    Constructing a representations of astronomy by children. Conclusions for pedagogical practice
    Autorzy:
    Jelinek, Jan Amos
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/570594.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Pedagogiczna Związku Nauczycielstwa Polskiego
    Tematy:
    astronomia
    teorie wyjaśniające
    przetrwałe modele
    reprezentacja
    astronomy
    explaining theories
    persistent models
    representation
    Opis:
    Wiedza o kuli ziemskiej, miejsce Ziemi w kosmosie i zjawisku dnia i nocy nie jest zarezerwowana tylko dla dorosłych. Dzieci stykają się z nią w telewizji, programach multimedialnych, oglądając filmy przyrodnicze, także w wielu opowiadaniach, bajkach i legendach. Posługują się słowami: kula Ziemska, krótki dzień, spadająca gwiazda itd. Próbują także wyjaśniać proste zjawiska astronomiczne, np. przyczynę dnia i nocy. Świadczy to o tym, że budują w swoim umyśle reprezentację astronomiczną.
    The knowledge of the globe, Earth’s place in the space and the phenomenon of day and night is not reserved only to the adults. Children come across it on television, multimedia programmes, watching documentaries, as well as in numerous stories, fairy tales and legends. This is why the children use the words: Earth, globe, short day, falling star, etc. They also try to explain simple astronomical phenomena, e.g. the cause of night and day. It proves that they build in their minds a representation of astronomy.
    Źródło:
    Ruch Pedagogiczny; 2016, 1; 73-81
    0483-4992
    Pojawia się w:
    Ruch Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Planety pozasłonecznych układów planetarnych: planety Wolszczana
    Autorzy:
    Zbik, M.S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/847474.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    astronomia
    uklady planetarne
    pulsary
    pulsar PSR B1257+12
    odkrycia naukowe
    Wolszczan Alex
    Źródło:
    Wszechświat; 2012, 113, 10-12
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Astrologia, chiromancja i metoposkopia jako uzupełnienie fizjonomicznego obrazu duszy w filozofii Marin Cureau de la Chambre’a
    Astrology, palmistry and metoposcopy as a complement to the physiognomic image of the soul in the philosophy of Marin Cureau de La Chambre
    Autorzy:
    Stegliński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18105140.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    dusza
    ciało
    medycyna
    astronomia
    fizjonomia
    metoposkopia
    chiromancja
    medicine
    body
    soul
    astronomy
    physiognomy
    metoposcopy
    palmistry
    Opis:
    Artykuł zatytułowany Astrologia, chiromancja i metoposkopia jako uzupełnienie fizjonomicznego obrazu duszy w filozofii Marin Cureau de La Chambre’a, ma na celu zaprezentowanie poglądów mało znanego w Polsce lekarza i filozofa francuskiego. Żyjący i tworzący w wieku siedemnastym de La Chambre jest przedstawicielem filozofii  pokartezjańskiej. Jego opracowania dotyczą fizjonomicznego obrazu psychiki ludzkiej. Artykuł ukazuje skrótowo treść głównych dzieł tego autora, do których zalicza się Les Characteres des passions, t. 1–4, Paris 1662 oraz L'art de connoistre les hommes, Amsterdam 1660. To w tych książkach uczony prezentuje zasady poznania ludzi, wynikłe z połączenia wiedzy lekarskiej oraz analizy emocji w człowieku. W drugiej części artykuł przybliża treść dwóch utworów o charakterze listów, które de La Chambre dołączył do L'art de connoistre les hommes. Są nimi: Discours sur les principes de la chiromance (Rozprawa o zasadach chiromancji oraz Discours sur les principes de la metoposcopie (Rozprawa o zasadach metoposkopii). Uczony bada przydatność tych pseudo-nauk dla celów medycyny tak, aby wraz z fizjonomiką, mogły zasilić niezbędną wiedzę nie tylko o zachowaniu ludzi, ale o cechach ich charakteru, jak również przeznaczeniu w odniesieniu do zapadalności na różne choroby. Artykuł przedstawia mniej popularną i mniej znaną część wiedzy z zakresu rozwoju pokartezjańskiej filozofii medycznej we Francji wieku siedemnastego.
    The article entitled: Astrology, Palmistry and Metoposcopy as a Complement to the Physiognomic Image of the Soul in the Philosophy of Marin Cureau de La Chambre aims to present the views of a little-known French doctor and philosopher in Poland. Living and creating in seventeenth century, de La Chambre is a representative of post-Cartesian philosophy. His studies concern the physiognomic image of the human psyche. The article briefly presents the content of the main works of this author, which include Les Characteres des passions, vols. 1–4, Paris1662 and L'art de connoistre les hommes, Amsterdam 1660. It is in these books that the scholar presents the principles of getting to know people, resulting from the combination of medical knowledge and the analysis of emotions in a person. In the second part, the article presents the content of two letters that de La Chambre attached to L'art de connoistre les hommes. These are: Discours sur les principes de la chiromance (Dissertation on the principles of palmistry) and Discours sur les principes de la metoposcopie (Dissertation on the principles of metoposcopy). The scientist studies the utility of these pseudo-sciences for the purposes of medicine so that, together with physiognomy, they can replenish the necessary knowledge not only about the behavior of people, but about the traits of their character, as well as the fate with reference to the incidence of various diseases. The article presents a less popular and familiar part of the knowledge in the field of the development of post-Cartesian medical philosophy in France in the seventeenth century. 
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2022, 58, 3; 65-94
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gottfried Kirch (1639-1710), życie i działalność pierwszego astronoma Królewskiego Pruskiego Towarzystwa Nauk
    Gottfried Kirch (1639-1710) - life and work of the first astronomer of the Royal Prussian Society of Sciences
    Autorzy:
    Rogińska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089440.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Kirch Gottfried
    Royal Prussian Society of Sciences
    astronomy
    calendar
    Królewskie Pruskie Towarzystwo Nauk
    astronomia
    kalendarz
    Opis:
    Gottfried Kirch (1639-1710) was an astronomer born in Guben, the maker of calendars and the author of ephemerides. He owed his fame to the discovery of the Great Comet of 1680, and he gained prestige as the first astronomer of the Royal Prussian Society of Sciences. The article summarises the current state of knowledge about Gottfried Kirch and presents his astronomical and calednariographic activity at various stages of his life, via the lens of the stays in Langgrün, Lobbenstein, Leipzig, Coburg, Guben and Berlin (Dorotheenstadt).
    Źródło:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2021, 66, 3; 105--121
    0023-589X
    2657-4020
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Śladami ojca. Edukacja i kariera astronomiczna Christfrieda Kircha (1694-1740)
    In his father’s footsteps. Christfried Kirch’s (1694-1740) education and career in astronomy
    Autorzy:
    Rogińska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089424.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Kirch Christfried
    Kirch Gottfried
    Royal Prussian Society of Sciences
    astronomy
    observer
    Królewskie Pruskie Towarzystwo Nauk
    astronomia
    obserwator
    Opis:
    The activity of Christfried Kirch (1694-1740), son of Gottfried Kirch (1639-1710), the first astronomer of the Royal Prussian Society of Sciences, has not yet received much attention in historiography. Christfried Kirch’s astronomy education - beginning with the studies with his father, to the unfulfilled plans of visits to the observatories in England and France - culminated in his acceptance as an observer of the Royal Prussian Society of Sciences on October 8, 1716. The article aims to present the development of Christfried Kirch’s career and his efforts to achieve the position once held by his father in the Society of Sciences in Berlin.
    Źródło:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2021, 66, 4; 157--170
    0023-589X
    2657-4020
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eppur si muove: legenda „sprawy Galileusza”
    Eppur si muove: The Legend of Galileo
    Autorzy:
    Carroll, William E.
    Roskal, Zenon E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013035.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    sprawa Galileusza”
    arystotelesowska koncepcja nauki
    astronomia geocentryczna
    heliocentryzm
    “Galileo Affair”
    Aristotelian conception of science
    geocentric astronomy
    heliocentrism
    Opis:
    The legend of Galileo’s encounter with the Inquisition is one of the constitutive myths of modernity. That encounter is often seen as a prime example of the hostility between science and religion. This essay examines some of the events of the “Galileo Affair” in order to show how misunderstandings of what occurred in the 17th Century continue to have currency. In particular, Galileo did not demonstrate that the Earth moved; he did not think that his astronomical observations were sufficient to constitute such a proof. Both he and his opponents in the Inquisition accepted the prevailing Aristotelian conception of what a demonstration in science consisted. However misguided, the Inquisition’s actions were disciplinary not doctrinal. In ordering Galileo not to defend the view that the Earth moved, the Inquisition subordinated the interpretation of the Bible to geocentric astronomy. The “legend of Galileo” continues to be used as an ideological weapon in contemporary cultural debates, including discourse about the relationship between faith and reason, the Bible and science.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2009, 57, 2; 25-39
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Su-22 and MiG-29 aircraft as air-launch platforms for space rockets
    Samoloty Su-22 oraz Mig-29 jako platformy do wynoszenia rakiet z ładunkiem kosmicznym
    Autorzy:
    Olejnik, Aleksander.
    Powiązania:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej 2020, nr 3, s. 89-103
    Współwytwórcy:
    Zalewski, Piotr (mechanika). Autor
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Orbita (astronomia)
    Pojazdy kosmiczne
    Samoloty bojowe
    Symulacja
    Zestawy rakietowe
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Artykuł z czasopisma technicznego
    Opis:
    W artykule przedstawiono stan realizacji projektu badawczego dotyczącego zestawu lotniczo-rakietowego. Jako platformy do wynoszenia rakiet z ładunkiem kosmicznym zostały użyte dwa wycofane ze służby bojowe samoloty naddźwiękowe Mig-29 oraz Su-22. Potwierdzono, że wybrane samoloty są zdolne do wyniesienia rakiety z ładunkiem o masie powyżej 10 kg na niską orbitę okołoziemską. Modele cyfrowe 3D do symulacji komputerowych zostały wykorzystane do analizy własności aeromechanicznych zestawu. Na podstawie trójwymiarowych modeli wygenerowanych w CAD wydrukowano modele fizyczne do badań tunelowych. Jako modele pomiarowe wykorzystano samoloty znajdujące się w bazie laboratoryjnej Instytutu Techniki Lotniczej WML WAT. Wykazano, że rakieta kosmiczna nie ma negatywnego wpływu na charakterystyki aerodynamiczne i stateczność samolotu-platformy.
    Bibliografia na stronach 102-103.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Narodziny układu planetarnego według klasycznych podstaw kosmogonii planetarnej
    Autorzy:
    Zbik, M.S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/857139.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    astronomia
    galaktyki
    uklady planetarne
    mechanizm powstawania
    teoria Szmidta-Safronova
    obloki miedzygwiezdne
    dysk proto-planetarny
    dysk pylowy
    akumulacja cial planetarnych
    Źródło:
    Wszechświat; 2013, 114, 04-06
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Śmierć Pańska i zaćmienie Słońca. Jana z Głogowa (1445–1507) rozważania o cudownym zjawisku astronomicznym
    The death of the Lord and solar eclipse. Deliberation of Jan of Głogów (1445–1507) about this unusual astronomical phenomenon
    Autorzy:
    Zawadzki, Robert K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/502299.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Literatura nowołacińska
    Ewangelie
    śmierć Pańska
    zaćmienie Słońca
    astronomia
    Neo-Latin literature
    Gospels
    death of the Lord
    solar eclipse
    astronomy
    Opis:
    Arranged by topics, the essay covers the early sixteenth – century "Introductorium compendiosum in Tractatum sphaerae materialis Ioannis de Sacrobusto" written in Latin by the Polish scholar Jan of Głogów. The essay explores diverse aspects of his deliberations about the eclipse of the sun which was said to happen during the time of Christ’s death. In Jan`s opinion which was based on astronomical knowledge and ancient writers` judgments, the blocking of the light of the sun when the moon was between it and the earth, was a miraculous event which did not follow the known physical laws of nature and was therefore thought to be caused by God.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2018, 27, 3; 263-274
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Per aspera ad astra, czyli „National Geographic Polska” w kontekście informacji na temat Kosmosu (2017–2022)
    Per aspera ad astra, that is “National Geographic Polska” in the context of information about the cosmos
    Autorzy:
    Kobiałka, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28013200.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    „National Geographic”
    Kosmos
    astronomia
    informacje o Kosmosie
    Mars
    Księżyc
    “National Geographic”
    outer space
    astronomy
    information about the Cosmos
    the Moon
    Opis:
    Magazyn „National Geographic”, ukazujący się w Stanach Zjednoczonych od XIX wieku, pojawił się na polskim rynku w 1999 roku w efekcie zaistniałej transformacji ustrojowej, która doprowadziła do wielu zmian, również na rynku medialnym w kraju. Czasopismo to ze względu na zawartość przynależy do segmentu prasy popularnonaukowej. Jego redaktorzy za cel wyznaczają wzbudzanie w czytelnikach zainteresowania rozmaitymi zagadnieniami, w tym tymi, dotyczącymi Kosmosu. W artykule przedstawiono analizę formalno-treściową periodyku jako potencjalnego źródła informacji w tej sferze zainteresowania. Omówiono m.in. zarys historyczny tytułu na polskim rynku wydawniczym, przybliżono dane statystyczne dotyczące wybranych publikacji, ich wartość merytoryczną, poznawczą oraz estetyczną.
    The "National Geographic" magazine, which has been published in the United States since the 19th century, appeared on the Polish market in 1999 due to the political transformation that had taken place and led to many changes, also in context of media system, in the country. This magazine, due to its characteristics, belongs to the segment of popular science journals. Its editors aim to spark readers' curiosity about various topics, including outer space. The article presents a formal and content analysis of the periodical as a potential source of information in this area of interest. In addition, it discusses the historical overview of the magazine on the Polish publishing market, statistical data on selected publications, their substantive, cognitive and aesthetic value.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum; 2023, 1, 36; 51-72
    0860-7435
    2450-1336
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szpieg na orbicie
    Autorzy:
    Wilewski, Krzysztof.
    Powiązania:
    Polska Zbrojna 2021, nr 11, s. 74-75
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Orbita (astronomia)
    Rozpoznanie satelitarne
    Sztuczny satelita
    Wykrywanie wczesne
    Szpiegostwo
    Przestrzeń kosmiczna
    Artykuł z czasopisma fachowego
    Artykuł z czasopisma wojskowego
    Opis:
    Artykuł dotyczy chińskiego programu kosmicznych zwiadowców – konstelacji Chuangxin-5, systemu satelitów rozpoznawczych przeznaczonych dla marynarki wojennej. Konstelacja ma składać się z satelitów szpiegowskich oznaczonych jako Yaogan-30.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Despotyczne oko? Romantyczne unaukowienie obrazu natury (Słowacki–Bacon, Mickiewicz–Kepler)
    The despotic eye? Romantic scientification of the vision of nature (Słowacki–Bacon, Mickiewicz–Kepler)
    Autorzy:
    Leszczyński, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954114.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Juliusz Słowacki
    Adam Mickiewicz
    Francis Bacon
    Johannes Kepler
    nature and culture
    literature and science
    astronomy
    natura i kultura
    literatura i nauka
    astronomia
    Opis:
    Artykuł prezentuje, dekonstruując dychotomię natura–kultura, jak w okresie romantyzmu obraz natury filtrowany był przez kulturowe matryce – zwłaszcza związane z rozwojem nauk ścisłych, a więc z poznaniem, które postrzegano najczęściej jako oparte na zmysłach, czysto materialne. Nauka, sama uwikłana w kulturę i społeczeństwo, dostarczała tworzywa do nowej poetyki natury wraz z repertuarem kodów kulturowych. Na przykładzie Mickiewicza i Słowackiego ukazane zostanie, jak mogła współistnieć stara astronomia (poetycko i estetycznie atrakcyjna, choć powszechnie już odrzucona) obok nowszych odkryć (Kepler), a wraz z nowożytnym empiryzmem i materializmem (Bacon) można było zespolić spirytualizm, korzystając z tej samej metody poznawczej (indukcja).
    The article discusses and deconstructs the nature-culture dichotomy, examining how the image of nature in Romanticism was filtered through cultural matrices, especially in connection with the development of natural sciences, and the concept of cognition, which was most often perceived as based on the senses. Science, rooted in culture and society, and various cultural codes influenced a new poetics of nature. The analysis of the works by Mickiewicz and Słowacki demonstrates that old astronomical theories (attractive in terms of poetics and aesthetics, though widely rejected) co-existed in poetry alongside newer discoveries (Kepler), ultimately allowing poets to combine modern empiricism and materialism with spiritualism using the same method (inductive reasoning).
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2021, 24; 42-61
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Four catastrophes and two evolutions: The place of „The Invincible” in Stanisław Lem’s work
    Cztery katastrofy i dwie ewolucje. O miejscu „Niezwyciężonego” w twórczości Stanisława Lema
    Autorzy:
    Kukulak, Szymon Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090032.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the 20th century
    science fiction
    space exploration
    Stanisław Lem (1921–2006)
    Stanisław Lem
    "Niezwyciężony"
    fantastyka naukowa
    ewolucja
    astronomia
    astrofizyka
    Opis:
    This article questions the consensus view of The Invincible (Niezwyciężony) as one of Lem’s classical sci-fi fi ctions. The author contends that in this novel the familiar conventions (later rejected in His Master’s Voice) coexist with a structural design characteristic of his late novels. An analysis of two pieces of the world of The Invincible, usually disregarded by the critics because of their sketchiness, i.e. the story of the extinct Lyrans and the account of the ancient biosphere of Regis III, reveals that in either case Lem no longer cares for the realist credentials of his fi ction and does not put the two planets on the astronomical map (which is no doubt deliberate choice). Moreover, in contrast to his earlier novels, his outline histories of the two biospheres contain hidden (but nonetheless unmistakable) parallels to the prehistory of the biosphere of the Earth (though he was no believer in evolutionary repeatability). As this article tries to demonstrate the two peripheral facets of the world depicted in the novel are clearly related and subordinated to the central story line (concerned with the ‘necrosphere’ and humanity). This structural dependence as well as the way in which key aspects of the world depicted in the novel seem to illustrate the theses articulated in Lem’s essays justifi es the conclusion that The Invincible should be treated as the fi rst novel of his late phase, represented – on account of its form – by His Master’s Voice.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2018, 3; 281-304
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kosmiczny rój
    Autorzy:
    Wilewski, Krzysztof.
    Powiązania:
    Polska Zbrojna 2020, nr 10, s. 68-69
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Broń jądrowa
    Obrona przeciwrakietowa
    Orbita (astronomia)
    Pociski rakietowe
    Rozpoznanie satelitarne
    Sztuczny satelita
    Wykrywanie wczesne
    Artykuł z czasopisma fachowego
    Artykuł z czasopisma wojskowego
    Opis:
    W artykule omówiono nowy amerykański system wczesnego ostrzegania przed pociskami rakietowymi. Odkąd USA przestały być jedynym mocarstwem posiadającym broń jądrową, zwiększono nacisk na możliwość satelitarnego wykrywania rakiet balistycznych. Od lat pięćdziesiątych XX wieku wdrażane są programy, których celem jest umieszczanie na orbicie satelitów obserwacyjnych. W 2006 roku na orbicie wysoko eliptycznej został umieszczony satelita nowego systemu Space-Based Infrared System (SBIRS), który miał działać przez 12 lat. We współpracy z Japonią ma powstać nowy projekt – rój około tysiąca miniaturowych satelitów ostrzegających przed zagrożeniem z Chin i Korei Północnej. Nowe rozwiązanie umożliwi śledzenie pocisków hipersonicznych i stanie się jednym z elementów nowoczesnej sieci obrony przeciwrakietowej.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowa era kosmiczna
    Autorzy:
    Kramarski, Ireneusz.
    Powiązania:
    Raport. Wojsko - Technika - Obronność 2021, nr 1, s. 34-38
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    United States Space Force
    NASA
    Kolonizacja kosmosu
    Strategia obronna
    Kosmos
    Punkt libracyjny
    Orbita (astronomia)
    Księżyc (satelita Ziemi)
    Umowy międzynarodowe
    Artykuł z czasopisma fachowego
    Artykuł z czasopisma wojskowego
    Opis:
    W artykule omówiono programy kosmiczne Chin i Stanów Zjednoczonych. Rozwój chińskiego programu księżycowego spowodował zmianę w postrzeganiu przestrzeni kosmicznej przez amerykańskich analityków. Pod koniec 2019 roku USA ogłosiły powstanie nowych sił zbrojnych – US Space Force (USSF), a pół roku później przedstawiono Strategię Obrony Kosmicznej. Opisano chińskie plany eksploracji Księżyca oraz projekt Artemis Accords.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyletancki kompilator Stanisław Lubieniecki. Polemika z artykułem Sylwii Konarskiej-Zimnickiej Theatrum cometicum Stanisława Lubienieckiego młodszego jako przykład zainteresowań astronomiczno-astrologicznych arian
    Autorzy:
    Jasiński, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631513.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    astronomy, astrology, Polish Brethren, comets, determinism, Stanisław Lubieniecki the Younger (1623–1675), Theatrum cometicum (Amstelodami 1666–1668)
    astronomia, astrologia, Bracia Polscy, komety, determinizm, Stanisław Lubieniecki młodszy (1623–1675), Theatrum cometicum (Amstelodami 1666–1668)
    Opis:
    Contrary to statements made by S. Konarska-Zimnicka in her paper Theatrum cometicum by Stanisław Lubieniecki the Younger as an Example of Astronomical-Astrological Interests of Arians (“Res Historica” 2016, 42, pp. 101–126), Lubieniecki was neither an experienced astronomer, nor an astronomer at all. His interest in comets and celestial objects was accidental and amateurish. He fulfilled it by his correspondence with various scholars. He asked them about their opinions on celestial phenomena while he said nothing of his own. His book Theatrum cometicum (Amstelodami 1666–1668) is a compilation of data from different sources and contains no own views by the author. Lubieniecki made no statement on any astronomical issue, including heliocentric model of the Universe. He rather focused on astrological matter and discussed with common belief that comets cause calamities. Therefore, he cannot be called “an astronomer” but rather “a compiler” and “a dilettante”.
    Wbrew twierdzeniom Sylwii Konarskiej-Zimnickiej, przedstawionym w artykule Theatrum cometicum Stanisława Lubienieckiego młodszego jako przykład zainteresowań astronomiczno-astrologicznych arian („Res Historica” 2016, 42, s. 101–126), Lubieniecki nie był biegłym astronomem ani astronomem w ogóle. Jego zainteresowanie kometami i ciałami niebieskimi było przygodne i amatorskie. Realizował je za pomocą korespondencji z różnymi uczonymi, prosząc ich o opinie na temat zjawisk niebieskich, sam nie zabierając głosu. Jego książka Theatrum cometicum (Amstelodami 1666–1668) stanowi kompilację materiałów zebranych z różnych źródeł i pozbawiona jest własnych twierdzeń autora. Stanisław Lubieniecki nie przedstawił swojego zdania na żadne zagadnienie astronomiczne, w tym na heliocentryczny model Wszechświata, skupiając się na sprawach astrologicznych i polemizując z powszechnym przekonaniem, że komety przynoszą nieszczęścia. Z tego powodu nie można nazywać go „astronomem”, lecz raczej „kompilatorem” i „dyletantem”.
    Źródło:
    Res Historica; 2017, 44
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Physics Cabinet of the University of Padua. At the crossroads between Veneto and Europe
    Autorzy:
    Marcon, Fanny
    Peruzzi, Giulio
    Talas, Sofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171586.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    scientific instruments from 16th to 21st century
    teaching and research devices
    circulation of knowledge
    physics
    astronomy
    instrumenty naukowe od XVI do XXI wieku
    przyrządy dydaktyczne i badawcze
    obieg wiedzy
    fizyka
    astronomia
    Opis:
    At the beginning of the eighteenth century, new lectures in natural philosophy based on direct and immediate demonstrations began to spread through Europe. Within this context, a chair of experimental philosophy was created at the University of Padua in 1738, and the new professor, Giovanni Poleni, established a Cabinet of Physics, which became very well known in eighteenth-century Europe. In the following two centuries, Poleni’s successors continued to acquire thousands of instruments used for teaching and research, which today are held at the Museum of the History of Physics of the University of Padua. The present paper describes the main peculiarities of the collection, comprising instruments from the Renaissance to the twentieth century. We also discuss the current acquisition policy of the museum, aimed at collecting material evidence of the research and teaching activities in physics that are carried out in Padua today. We will outline both the local peculiarities of the collection and its international dimension, based on the contacts that have been established throughout the centuries between Padua and the international scientific community. Some aspects of the circulation of scientific knowledge in Europe and beyond will thus also emerge.
    Źródło:
    Opuscula Musealia; 2019, 26; 157-172
    0239-9989
    2084-3852
    Pojawia się w:
    Opuscula Musealia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Popularyzatorska działalność Jana Jędrzejewicza
    Jan Jędrzejewicz and the popularisation of science
    Autorzy:
    Siuda-Bochenek, Magda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1398115.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    popularyzacja nauki
    astronomia i meteorologia w XIX w.
    polskie czasopiśmiennictwo popularnonaukowe w XIX w.
    Jan Jędrzejewicz
    Wszechświat
    popularisation of science
    astronomy and meteorology in the 19th century
    Polish popular science periodicals in the 19th century
    Opis:
    The article is a summary of the activities of the amateur astronomer Jan Jędrzejewicz (1835–1887), who popularised science by publishing articles in different newspapers, such as “Wszechświat”, and delivering popular speeches. The article analyses the magazines that Jędrzejewicz published in, the scope of his articles and the ways of explaining complex scientific ideas. The articles are compared to those of other authors, such as Stanisław Kramsztyk and Jan Kowalczyk. The article also discusses the role played by Jędrzejewicz in the popularisation of astronomy and meteorology.
    Źródło:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2019, 28, 2; 135-156
    1509-0957
    Pojawia się w:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój pojęcia kształtu ziemi u polskich uczniów w wieku od 10 do 15 lat
    Development of the Shape of the Earth Concept in Polish Schoolchildren between the Ages of 10 and 15
    Autorzy:
    Jelinek, Jan Amos
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40455177.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Astronomia
    kształt Ziemi
    lokalizacja ludzi
    poruszanie się ludzi na Ziemi
    miejsce zamieszkania
    płeć
    zjawisko dnia i nocy
    Astronomy
    shape of the Earth
    location of people
    place of residence
    gender
    movement of people
    day and night phenomenon
    Opis:
    Artykuł przedstawia wyniki testu EARTH-2 przeprowadzonego w formie internetowej wśród 890 uczniów w wieku od 10 do 15 lat uczęszczających do klas IV – VIII szkoły podstawowej. Uczniów proszono o wskazanie prawidłowego symbolu graficznego przedstawiającego lokalizację ludzi, drzew i chmur, poruszanie się ludzi i przedmiotów na Ziemi a także zjawisko dnia i nocy w kontekście kształtu Ziemi. Badanie wykazało, że co trzeci badany (38%) niekonsekwentnie wskazuje kulistą Ziemię wyjaśniając lokalizację ludzi, drzew, chmur, sposób poruszania się ludzi i przedmiotów oraz wyjaśnia zjawisko dnia i nocy. Ponadto, co czwarty badany uczeń kończący szkołę podstawową (27%) okazał się mieć trudności w wyjaśnianiu podstawowych pojęć astronomicznych. Badania nie wykazały znaczących różnic w zakresie płci i miejsca zamieszkania.
    This paper presents the results of an EARTH-2 test administered in an online format to 890 students aged 10 to 15 years attending grades 4 through 8 of elementary school. Students were asked to identify the most correct image depicting the location of people, trees, and clouds, the movement of people and objects on Earth, and the phenomenon of day and night in the context of the shape of the Earth. The study found that one in three respondents (38%) inconsistently indicated a spherical Earth when explaining the location of people, trees, clouds, how people and objects move, and explains the phenomenon of day and night. The study found that one in four surveyed elementary school graduates (27%) had difficulty in explaining basic astronomical concepts. The study showed no significant differences in gender and place of residence.
    Źródło:
    Forum Pedagogiczne; 2023, 13, 2; 193-206
    2083-6325
    Pojawia się w:
    Forum Pedagogiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zainteresowania obserwacjami astronomicznymi Braci Polskich na początku XVIII w. W świetle źródeł rodziny Kirchów
    The Polish Brethren’s interest in astronomical observations at the beginning of the 18th century - in the sources of the Kirch family
    Autorzy:
    Rogińska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27316300.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Kirch Gottfried
    Kirch Maria Margaretha
    Kirch Christfried
    Lubieniecki Teodor
    Wilkowski Johann Jacob
    Suchodoletz Johann Vladislaus von
    Wissowatius Andreas
    Crell Samuel
    astronomy
    Royal Prussian Society of Sciences
    Socinianism
    Suchodoletz Jan Władysław von
    Wiszowaty Andrzej
    astronomia
    Królewskie Pruskie Towarzystwo Nauk
    socynianizm
    Opis:
    The article resumes the discussion of the astronomical interests of the Polish Brethren, instigated by Tadeusz Przypkowski. Focusing on the first two decades of the 18th century, it presents their participation in research conducted by Gottfried Kirch and his family. Reconstructed from the journal entries of the first astronomer of the Royal Prussian Society of Sciences, this area of the Socinian activity included various forms of participation in astronomical observations - as spectators, students, assistants or co-observers. The source material left by the Kirch family confirms that the astronomical interests of this community did not expire at the beginning of the 18th century and were maintained by the next generation of Arians.
    Źródło:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 4; 61--78
    0023-589X
    2657-4020
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939
    Writings of the Clergy in the Diocese of Czestochowa in the Years 1925-1939
    Autorzy:
    Kapuściński, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339839.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    apologetyka
    astronomia
    biblistyka
    diecezja
    dogmatyka
    duchowieństwo
    duszpasterstwo
    historia
    historia Kościoła
    homiletyka
    humanistyka
    katechetyka
    literatura piękna
    liturgika
    nauka
    pedagogika
    piśmiennictwo
    prawo kanoniczne
    publicystyka
    seminarium duchowne
    szkoła
    teologia
    reportaż
    wspomnienia
    apologetics
    Bible studies
    dogmatics
    clergy
    pastoral care
    history of the Church
    homiletics
    the humanities
    Catechetics
    literature
    liturgics
    pedagogics
    writings
    Canon Law
    Seminary (theological college)
    theology
    Opis:
    Between the year 1925 and the outbreak of World War II, the Diocese of Częstochowa had 473 priests. Apart from their pastoral duties, some priests engaged in writing. They were educated for that purpose, and some of them had had previous authorship experiences in other Dioceses. The most prolific were priests coming from the Diocese of Włocławek. Essays and papers by the Częstochowa Diocese priests were published by university and Diocese publishing houses. Clerical publishing was strongly supported by the Diocese leaders, such as Bishop Teodor Kubina, who emphasized the importance of these activities. The publications in question concerned a variety of issues and domains. Most works concerned theology. Some of these were strictly scientific papers, others were of more popular character, yet others were targeted at a wider public. The publications were in Polish and Latin. Apart from theology, some priests wrote texts in the field of humanities: literature, documentaries and journalism. Altogether, in the years 1925-1939, at least 57 priests were active writers, which equalled 12% of the total of the clergy in the Diocese.
    Źródło:
    Roczniki Historii Kościoła; 2012, 4; 113-144
    2080-8526
    Pojawia się w:
    Roczniki Historii Kościoła
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mikołaj z Tuchowa Zapomniany astronom i lekarz z XV wieku oraz jego europejskie peregrynacje
    Autorzy:
    Sroka, Stanisław A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954983.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    astronomy on the Iberian Peninsula in the 15th century
    Mikołaj of Tuchów
    medicien in the Kingdom of Castile in the 15th century
    medieval astronomical tables
    the court of Burgundy in the second half of the 15th century
    Astronomia na Półwyspie Iberyjskim w XV w.
    Mikołaj z Tuchowa
    medycyna w Królestwie Kastylii w XV w.
    średniowieczne tablice astronomiczne
    dwór burgundzki w drugiej połowie XV w.
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest omówieniu działalności Mikołaja z Tuchowa, zapomnianego astronoma i lekarza z XV w., który zrobił karierę w Europie Zachodniej. Po studiach w Krakowie i Paryżu zajmował wpierw katedrę astronomii w Salamance, a potem był astronomem na dworze książąt burgundzkich (1464-1472) i lekarzem (od 1476) na dworze królów kastylijskich.
    The paper is devoted to the activities of Mikołaj of Tuchów, a forgotten astronomer and physician of the 15th century, who made a career in Western Europe. After university studies in Cracow and Paris, he took over the chair of astronomy in Salamanca, and afterwards was an astronomer at the court of Dukes of Burgundy (1464-1472) and a physician (from 1476) at the court of Kings of Castile.
    Źródło:
    Roczniki Historyczne; 2020, 86; 177-185
    0324-8585
    Pojawia się w:
    Roczniki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-41 z 41

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies