Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "art. 18" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-23 z 23
    Tytuł:
    Artykuł 18 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka : nowe-stare narzędzie obrony demokratycznych standardów
    Article 18 of the European Convention on Human Rights : an old-new tool for defending democratic standards
    Autorzy:
    Tacik, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/485528.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Instytut Europeistyki
    Tematy:
    EKPC
    art. 18
    nadużycie ograniczeń praw Merabishvili vs Gruzja
    ECHR
    Art. 18
    abuse of limitations of rights Merabishvili v. Georgia
    Opis:
    The paper demonstrates the evolution on the ECtHR’s jurisprudence concerning Art. 18 ECHR in the light of its recent developments. As it is argued, the interpretation of Art. 18 had three principal historical stages: the first one, when this provision was viewed as competing with limitation clauses and only potentially violable; the second, when after the judgment in Gusinskyi the Court admitted its practical applicability; the third, opened up by the recent case Merabishvili v. Georgia. It is only with this last stage that the Court’s jurisprudence gained sufficient coherence and made Art. 18 an effective tool of opposing abuse of limitations by states. The paper argues that Art. 18 should gain particular importance in times of erosion of liberal democracy in Eastern countries of the Council of Europe.
    Źródło:
    Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego; 2018, 16; 76-96
    1730-4504
    Pojawia się w:
    Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Admissibility of Institutionalizing Same-Sex Unions in Poland. Selected Problems
    Dopuszczalność instytucjonalizacji związków jednopłciowych w Polsce. Wybrane problemy
    Autorzy:
    Michalczuk-Wlizło, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920713.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    same-sex unions
    non-heteronormative unions
    Art. 18 of the Polish Constitution
    Catholic Church
    związki jednopłciowe
    związki osób nieheteronormatywnych
    Kościół Katolicki
    art. 18 Konstytucji RP
    Opis:
    The issue of institutionalizing non-heteronormative unions arouses great controversy in Poland and has not yet been legally regulated in any form. The issue of institutionalizing same-sex unions is multifaceted and has an interdisciplinary character. The aim of the article is to analyze selected premises, both legal and ideological, related to the admissibility of institutionalizing the form of relationships of non-heteronormative people.
    Problematyka prawnego usankcjonowania związków osób nieheteronormatywnych wzbudza w Polsce duże kontrowersje i dotychczas nie została uregulowana w jakiejkolwiek formie. Zagadnienie instytucjonalizacji związków jednopłciowych jest wielopłaszczyznowe i ma interdyscyplinarny charakter. Celem artykułu jest analiza wybranych przesłanek, zarówno prawnych jak i ideologicznych, odnoszących się do możliwości instytucjonalizacji formy pożycia osób nieheteronormatywnych.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 285-296
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “The Judgment of Hercules”. Shaftesbury at the Crossroads of Art Theory
    „Sąd Herkulesa”. Shaftesbury na rozstajnych drogach historii sztuki
    Autorzy:
    Jaźwierski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082092.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    art theory
    aesthetic theory
    literary theory
    18th Century British aesthetics
    18th Century French Art Theory
    18th Century moral philosophy
    neoclassicism
    aesthetic experience
    Opis:
    In the early 18th century, British art theory was an almost virgin field, open to inevitable influences from the continent. Anthony Ashley Cooper, the Third Lord of Shaftesbury, who devoted the last years of his life to various problems of art, made an attempt to create the first serious theory of art in England. In this article, I try to show that Shaftesbury was faced with the need to choose between two competing approaches to art widespread in France at the turn of the century: the traditional approach, based on the poetic understanding of painting, the essence of which was history and its moral meaning, and the new one, proposed by Roger de Piles, based on the action of color and light and shade, which create a comprehensive visual effect independent of the story presented in the picture. Shaftesbury took a traditional approach, driven by moral fears and rather reluctant to make sensual pleasure the goal of art. At the same time, he appropriated the key concepts of Roger de Piles: the pictorial unity and the whole picture, ignoring the ideas associated with them. This should be understood as a half-measure that allowed him to modernize the language of art without the danger of compromising the moral importance of painting.
    Źródło:
    Rocznik Historii Sztuki; 2020, 45; 31-40
    0080-3472
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Refleks dzieł Dientzenhoferów na pograniczu Wielkopolski. Architektura kościoła pw. św. Marii Magdaleny w Zamysłowie
    Reflection of the Dientzenhofers’ Works in Greater Poland’s Borderland. Architecture of the Church of St Mary Magdalene at Zamysłów
    Autorzy:
    Stankiewicz, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23944966.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Zamysłów (Hinzendorf)
    Kilian Ignaz Dientzenhofer
    sztuka XVIII w.
    późny barok
    18th century art
    late Baroque
    Opis:
    Pomimo wysokiej klasy artystycznej, architektura kościoła parafialnego pw. św. Marii Magdaleny w Zamysłowie (Hinzendorf) nie doczekała się jak dotąd opracowania naukowego. Fundację budowli zainicjował ksiądz Philip Walentin Hoffman, a sfinansowały klaryski z klasztoru w Głogowie. Prace budowlane zakończono przed rokiem 1752. Przeprowadzona analiza formalna pozwala na ustalenie, że świątynia swoim układem przestrzennym nawiązuje do kościoła benedyktynów w Legnickim Polu (1727–1731), projektu Kiliana Ignaza Dientzenhofera.
    Despite its high artistic quality, the architecture of the Parish Church of St Mary Magdalene at Zamysłów (Hinzendorf) has not as yet been separately studied. The foundation of the building was initiated by Fr Philip Walentin Hoffman, and it was financed by the Poor Clares of the Głogów Convent with construction works having been completed by 1752. The conducted formal analysis allows to identify the resemblance of the church’s layout to that of the Benedictine Church at Legnickie Pole (1727–1731) designed by Kilian Ignaz Dientzenhofer.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 1; 5-29
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edukacja artystyczna w dobrach bialskich Anny z Sanguszków Radziwiłłowej
    Artistic Education in Bialskie , Endowments of Anna Sanguszko Radivill
    Autorzy:
    Zaborowska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459757.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    Biała Radziwiłłowska (Podlaska), sztuka XVIII wieku, Radziwiłłowie, rzemiosło artystyczne, edukacja artystyczna
    Biała Radziwiłłowska (Podlaska), 18. century art, Radivill's family, arts and crafts, education in art
    Opis:
    Anna Sanguszko Radivill (1676-1746) became a wife of Karol Stanislav Radivill in 1692. She went to this family from Nieśwież and remained devoted to them as a mother of five children. When she became a widow in 1719, she took the control and started restructuring Radivill's estates by creating worhshops, studios and factories of arts and crafts. The aim of her actions was to gather the goods and strengthen the family image by finalizing sacral and private foundations which had been started by her husband and his mother Katarzyna Sobieska Radivill.
    Anna z Sanguszków Radziwiłłowa (1676-1746) w 1692 r. została żoną Karola Stanisława Radziwiłła. Weszła do rodu linii nieświeskiej i pozostawała mu oddana jako matka pięciorga dzieci. Gdy w 1719 r. owdowiała, przejęła rządy i zrestrukturyzowała dobra, rozwijając w nich warsztaty, pracownie i manufaktury rzemiosła artystycznego. Celem jej działań było pomnożenie majątku i wzmocnienie wizerunku rodu przez dokończenie fundacji sakralnych i prywatnych rozpoczętych przez męża i teściową, Katarzynę z Sobieskich Radziwiłłową. Musiała pozyskać i wykształcić znaczne grono wykwalifikowanych pracowników, których dotychczas nie było w dobrach bialskich.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2016, 6; 227-237
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Shaftesbury V. Richardson: a Counterfactual Exercise
    Shaftesbury Versus Richardson: Ćwiczenie Kontrfaktyczne
    Autorzy:
    Mount, Harry
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082085.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    art theory
    social history of art
    aesthetic theory
    18th Century British aesthetics
    taste
    beginnings of art history
    neoclassicism
    Opis:
    This article considers what might have happened had the 3rd Earl of Shaftesbury lived long enough to see his planned book of art theory, Second Characters, into publication. It suggests that Second Characters would have challenged, and perhaps supplanted, Jonathan Rich- ardson the Elder’s Theory of Painting (1715) as the first substantial and original British contribution to the theory of art. Much of the article consists of a comparison between Richardson’s Theory of Painting and the ‘Plasticks’ section of Second Characters, for which Shaftsbury’s notes survive. This comparison suggests that the theory of painting which Shaftesbury would have offered to his compatriots would have dif- fered from that offered by Richardson in certain important respects. Primarily addressing his text to his fellow aristocratic patrons rather than to painters, Shaftesbury’s vision for the future of British art was both more high-minded and more narrow than that offered by Richardson. For Shaftesbury the moral subject matter of painting was all-important, and the artistic traits he most admired, including historical subjects, grandeur of scale and austerity of style, were those he saw as best placed to transmit that moral subject matter. Richardson, by contrast, was for more tolerant of the extant British taste for portraits and more sensual styles and offered a theory of art which was in part formalist. The article also stresses the importance of the equation Shaftesbury made between the social and political health of a society and the quality of its art, and suggests that had Second Characters been published at the time when it was written we might now consider Shaftesbury, rather than Winckelmann, as the father of the social history of art. The article ends by considering two possible outcomes had Second Characters been published in the early eighteenth century, in one of which it had a profound impact on British art and British attitudes to art, and in the other of which Shaftesbury’s refusal to compromise with current British tastes condemned his text to no more than a marginal status.
    Autor rozważa, co mogłoby się stać, gdyby trzeci hrabia Shaftesbury żył na tyle długo, aby ujrzeć publikację swojej planowanej książ- ki z teorii sztuki, Second Characters. Sugeruje, że Second Characters zakwestionowałyby i być może zastąpiłyby Theory of Painting (Teorię malarstwa) Jonathana Richardsona starszego (1715) jako pierwszy znaczący i oryginalny brytyjski wkład w teorię sztuki. Dużą część swych rozważań autor poświęca na porównanie Theory of Painting Richardsona i tekstu Plasticks z Second Characters, do którego zachowały się notatki Shaftesbury’ego. Porównanie to pozwoliło na wysunięcie tezy, że teoria malarstwa, którą Shaftesbury zaproponowałby swoim rodakom, różniłaby się pod pewnymi względami od tej przedstawionej przez Richardsona. Shaftesbury, zwracając się przede wszystkim do arystokratycznych mecenasów, a nie do malarzy, miał wizję przyszłości sztuki brytyjskiej bardziej wzniosłą, ale równocześnie bardziej zawężoną niż ta zaproponowana przez Richardsona. Dla Shaftesbury’ego najważniejsza była moralna tematyka w malarstwie, najbardziej cenił tematy historyczne, które najlepiej było pokazywać w dużej skali i z zastosowaniem surowego stylu. Richardson natomiast był bardziej tolerancyjny wobec brytyjskiego upodobania do portretów oraz zmysłowego malarstwa i proponował teorię sztuki, która była po części formalistyczna. Autor podkreślił również znaczenie zrównania przez Shaftesbury’ego zdrowia społecznego i politycznego społeczeństwa z jakością jego sztuki oraz wysunął przypuszczenie, że gdyby Second Characters zostały opublikowane w czasie, gdy powstały, mogliby- śmy teraz uznać Shaftesbury’ego, a nie Winckelmanna za ojca społecznej historii sztuki. Artykuł kończy się założeniem dwóch możliwych skutków opublikowania Second Characters na początku XVIII w. – jednym mógł być silny wpływ na brytyjską sztukę i brytyjski stosunek do sztuki, drugim zaś mogłaby być marginalizacja tego tekstu z powodu bezkompromisowego podejścia Shaftesbury’ego do ówczesnych gustów brytyjskich.
    Źródło:
    Rocznik Historii Sztuki; 2020, 45; 5-17
    0080-3472
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Shaftesbury’s Dictionary of Terms of Art
    „Dictionary of Terms of Art” – Słownik pojęć teoretycznych-artystycznych Shaftesbury’ego
    Autorzy:
    Kern, Ulrike
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082091.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    art theory
    aesthetic theory
    literary theory
    18th Century British aesthetics
    vocabulary of art theory and art history terms
    aesthetic experience
    Opis:
    This article discusses Shaftesbury’s fragmentary ‘Dictionary of art terms’, an appendix to the unfinished Plastics, and its relevance in establishing an aesthetic and moral art theory in Britain. The article argues that, although the ‘Dictionary’ is rudimentary, it already reveals enough information to assess it as an important document of English art philosophy. Given that Shaftesbury’s dictionary project was the first English attempt to produce a theoretical art dictionary, it is discussed in the light of traditions of the art dictionary in this country. The study clarifies notions of the dictionary’s art terms through comparative analyses with the use of the words in the aesthetic discourses in the Plastics. It looks at Shaftesbury’s creation of novel words based on classical literature and his use of contemporary literary sources which was partly ambivalent, for fear that only words were transferred from their original context but no ideologies that the author disapproved of. With the help of exemplary discussions of Shaftesbury’s art vocabulary, the study illustrates the shaping of an aesthetic vocabulary in England.
    Źródło:
    Rocznik Historii Sztuki; 2020, 45; 19-29
    0080-3472
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie antwerpskiej kompozycji Rubensa dla przedstawień Ofiarowania Jezusa na terenach Rzeczypospolitej
    The significance in Poland of Rubens’ composition in Antwerp Cathedral depicting the Presentation of Jesus in the Temple
    Autorzy:
    Ponińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1395200.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    the Presentation of Jesus in the Temple,
    Peter Paul Rubens,
    Antwerp, Paul
    Pontius,
    art in the 17th and 18th centuries
    Opis:
    The scene depicting the Presentation of Jesus in the Temple was a rather popular image in Polish art in the 17th and 18th centuries due to the event being included among the Joyful Mysteries of the Rosary. It also appears as a stand alone scene, as well as in series illustrating events from the life of Jesus and the Virgin Mary. These representations could take the form of polychrome murals in churches, paintings ornamenting the choir, as well as other series of works of art. Artists often based their work on ready-made models. In the case of the scene depicting the Presentation of Jesus in the Temple, the most popular composition used as a model by Polish artists was undoubtedly the one executed in the first quarter of the 17th century by Peter Paul Rubens. He painted the scene on the side wing of a triptych housed in Antwerp Cathedral, although his drawing was also used to make a graphic version, the composition of which was expanded to include additional figures. The most convenient way of copying these models was by basing on prints which were published in large quantities, although the artists who made use of them often reduced the composition or made other changes which prevented a clear identification of a concrete model. In Poland, Rubens’ composition was used to ornament walls with polychrome paintings (Jarosław and Rzeszów), the backs of choirs (Koźliny, and to some extent Żarnowiec), paintings on canvas (KamieńKrajeński, Baranów, and Kazimierz Dolny), as well as in series of scenes associated with the Rosary (Kobylin), or for one of the scenes decorating the Feasts tier of an Iconostasis (Owczary). The Flemish master’s composition was popular in Polish art both in the 17th and 18th centuries.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2014, 21; 154-168
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die Schönheit reden. Überlegungen nach Anton Raphael Mengs und Johann Joachim Winckelmann
    Autorzy:
    Brudzyńska-Němec, Gabriela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032547.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Johann Joachim Winckelmann
    Anton Raphael Mengs
    estetyka
    XVIII w.
    ogląd dzieła sztuki
    opis obrazu
    retoryka
    aesthetic
    18th century
    art analysis
    art criticism
    rhetoric
    Ästhetik
    18. Jahrhundert
    Kunstbetrachtung
    Kunstbeschreibung
    Redekunst
    Opis:
    Die Mitteilbarkeit von Kunsterfahrung bildet ein zentrales und lebhaft diskutiertes Problem in den ästhetischen Reflexionen des 18. Jahrhunderts. Die individuelle, gefühlsbetonte und zugleich scharfsinnige Kunstbetrachtung erzeugt eine bisher kaum in solchem Grade wahrgenommene sinnliche Nähe zum Kunstobjekt. Diese Erfahrung wird zur Herausforderung nicht nur für die Bildbeschreibung, sondern auch für die theoretische Kunstliteratur, die in vielerlei Hinsicht aus ihrer diskursiven Enge ausbricht. Der Beitrag beschäftigt sich mit den sprachlichen Veränderungen in den theoretischen Erörterungen am Beispiel von frühen Schriften von Johann Joachim Winckelmann und Anton Raphael Mengs. Die enge Verbindung zwischen der Redekunst und der Kunstbeschreibung kommt dabei besonders zum Vorschein.
    The 18th century saw a shift in the meaning of art. The communicability of art experience was a central and lively discussed problem in the aesthetic reflections of the 18th century. The individual, emotional and yet astute viewing of art produced a sensual proximity to the artwork hardly noticed so far. This experience was a challenge not only for the description of pictures, but also for the theoretical literature on art. This essay deals with the changes of style in theoretical literature on art on the example of the early writings of Johann Joachim Winckelmann and Anton Raphael Mengs. Particularly, the close connection between rhetoric and the description of art will be shown.
    Problem, jak ująć w słowa sferę sztuki, był w refleksjach estetycznych wieku osiemnastego jednym z centralnych i bardzo żywo dyskutowanych tematów. Indywidualny charakter oglądu dzieł sztuki, bazujący na doznaniach uczuciowych i jednocześnie przenikliwy intelektualnie, budzi poczucie zmysłowej bliskości w kontakcie ze sztuką, niedoświadczane do tej pory w podobnym stopniu. Doznania te stają się wyzwaniem nie tylko dla nowatorskich prób opisu obrazu, lecz również wpływają na literaturę teoretyczną, która w wieloraki sposób przekracza dotychczasowe dyskursywne kategorie. Poniższy szkic omawia elementy zmian języka literatury teoretycznej poświęconej sztuce na przykładzie wczesnych pism Johanna Joachima Winckelmanna i Antona Raphaela Mengsa. Na szczególną uwagę w tekstach tych zasługują związki między retoryką i oglądem dzieł sztuki.
    Źródło:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2013; 143-165
    2196-8403
    Pojawia się w:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblia w stylu rokoko. Malarstwo religijne w dobie kryzysu sztuki francuskiej
    Bible in the Rococo Style. Religious Painting in the Age of Crisis
    Autorzy:
    Niemira, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046358.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    sztuka francuska
    malarstwo religijne
    rokoko
    salon
    krytyka artystyczna
    XVIII wiek
    French art
    religious painting
    rococo
    art criticism
    18th century
    Opis:
    Przedmiotem niniejszego tekstu jest francuskie malarstwo religijne wystawiane na Salonie Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby w Paryżu w latach 1747-1748. W latach czterdziestych, określanych często jako czas kryzysu sztuki francuskiej i wewnętrznego kryzysu Akademii daje się zaobserwować specyficzna mutacja tej gałęzi sztuki. Na przykładzie strategii produkcji Jeana Restout, Noëla Hallé’a, czy François Bouchera, a więc malarzy wystawiających na Salonie w latach 1747-1748 obrazy religijne, zaprezentowana zostaje rola, którą odgrywał w ówczesnej kulturze artystycznej rokokowy kostium, bądź przypisana tematyce biblijnej maniera grand goût.
    The article deal with religious paintings exhibited at the Salons of the Royal Academy of Painting and Sculpture in Paris from 1747 to 1748. In the late 1740s, a period often described as a time of crisis of French art and period of internal crisis of Royal Academy, specific mutation of this genre of art can be observed. My analysis is based on the strategies of three painters exhibiting their religious paintings at the Salon in 1747-1748: Jean Restout, Noël Hallé and François Boucher. In those examples the role that grand goût and rococo costume played in artistic and social culture of 1740s is presented.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 445-460
    0044-4405
    2543-9715
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie zbiorów kościelnych i sztuki sakralnej w utrwalaniu dziedzictwa religijnego. Paralelizm pomiędzy trwałością tradycji antycznej w średniowieczu, a odradzaniem się średniowiecza w industrialnej kulturze XVIII i XIX wieku
    Die Bedeutung der kirchlichen Sammlungen und der Sakralkunst für die Wahrung des religiösen Erbes : Parallelen zwischen der Fortdauer der antiken Tradition im Mittelalter und dem Wiederaufleben des Mittelalters in der industriellen Kultur des 18. und 19.
    Autorzy:
    Mazurczak, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040469.pdf
    Data publikacji:
    2006-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Museum
    sakrale Kunst
    18. Jahrhundert
    19. Jahrhundert
    Tradition
    muzeum
    sztuka sakralna
    XVIII wiek
    XIX wiek
    tradycja
    museum
    sacred art
    18th Jahrhundert
    19th Jahrhundert
    tradition
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2006, 85; 9-25
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaplice Najświętszego Sakramentu w kolegiatach ulokowanych w miastach rezydencjonalnych biskupów polskich. Funkcje – kształt architektoniczny – źródła inspiracji
    Autorzy:
    Nowak, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016273.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kolegiaty
    kaplice Najświętszego Sakramentu
    sztuka sakralna XVII i XVIII wieku
    fundacje biskupie
    collegiate chapels
    chapels of the Blessed Sacrament
    sacred art of the 17th and 18th centuries
    patronage of bishops
    Opis:
    Artykuł poświęcony został zagadnieniu budowy i aranżacji kaplic Najświętszego Sakramentu w kolegiatach ulokowanych w biskupich miastach rezydencjonalnych: Warszawie, Łowiczu, Nysie, Pułtusku, Kielcach, Janowie Podlaskim i Wolborzu. Temat przechowywania Eucharystii w kościele w czasach nowożytnych nie był dotychczas przedmiotem dogłębnych analiz. Powszechnie przyjmuje się, że po Soborze Trydenckim tabernakulum zaczęto umieszczać na ołtarzu głównym świątyni. Należy jednak zaznaczyć, że Kościół nie wypracował w tej kwestii jednolitej, uniwersalnej formuły. Na soborze nie odniesiono się do problemu w sposób szczegółowy. Podkreślono, że Eucharystię należy przechowywać miejscu świętym, a regulacje wszelkich pozostałych kwestii pozostawiono ordynariuszom poszczególnych diecezji. Powszechne stało się umieszczanie Najświętszego Sakramentu na „wielkim” ołtarzu, jednak nadal z powodzeniem korzystano ze średniowiecznych wolnostojących sakramentariów lub ściennych nisz. Pod koniec XVI wieku w Państwie Kościelnym ukształtował się zwyczaj lokowania Eucharystii w specjalnie przystosowanej do tego kaplicy. Formuła ta została przyjęta także w Rzeczypospolitej. Od początku XVII wieku biskupi zaczęli inicjować translacje tabernakulów do odrębnych kaplic w najważniejszych świątyniach diecezji – katedrach – oraz kościołach kolegiackich ulokowanych w ich miastach rezydencjonalnych. W niniejszym artykule przedstawiono historię fundacji tych ostatnich, omówiono funkcje kaplic, ich pierwotny kształt, przemiany architektoniczne oraz wystrój.
    In the One of the problems that arose after the Council of Trent was the issue of where the Blessed Sacrament should be kept. During the session of the Council, this issue was not discussed in detail, only emphasizing the need to place the Eucharist inside the church building. It was commonly agreed that this place was to be dignified, clean and protected against sacrilege, but there was no uniform, universal formula for the location of the tabernacle in the temple. In addition to the well-known forms such as the placing of the Blessed Sacrament on the main altar and the sacramentals that functioned even long after the Council of Trent, other solutions were also accepted in the Catholic Church, which were also allowed by Charles Borromeo, as evidenced by one of the fragments of the First Milan Synod. A kind of novelty was therefore the creation of separate chapels in cathedrals and collegiate churches intended only to place the Blessed Sacrament, which can be divided into two types. The first, for which a magnificent model was the Lateran Basilica, was the storage of the Eucharist in the transept, distinctly continued in Bologna and Ravenna, the second – the location of the Blessed Sacrament in a separate, richly decorated chapel, initiated in the Papal State (the Chapel of Sixtus V in the Church of Our Lady Major, Cathedrals of Urbino, Fano, Gubbio and Fermo). Although the separate chapels of the Blessed Sacrament, popularized in Venice, functioned somewhat earlier at parish churches and were associated with the established Eucharistic fraternities, building them in cathedral and collegiate churches served to clearly distinguish between the space of the choir and the services celebrated in it which were related to the functioning of the chapter, and private adoration of the Blessed Sacrament. This well-established example of locating the Eucharist in a separate chapel was adopted in Poland, with which we can connect known cases of the bishops’ initiated translation of tabernacles into separate cathedral chapels –the cathedral in Kraków (1602), in Gniezno (1613) and in Włocławek (1618). In this context, one should also consider the chapels of the Blessed Sacrament founded by Polish bishops in residential collegiate churches located in their cities, including those adapted in chapels which originally had different functions, with distinct respect for the tradition of the place and the use of spolia (Warsaw, Nysa, Pułtusk), following the pattern connecting the storage of the Eucharist with the sepulchral function (Lipski’s chapel in Łowicz) and the pairs of chapels created in the 18th century connecting the invocation of St. Cross (altars with the tabernacle) with a Marian one (Kielce, Janów Podlaski, Wolbórz).
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2020, 5; 95-115
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaplecze materiałowe kamieniarstwa i rzeźbiarstwa w XVIII w. w Rzeczypospolitej Obojga Narodów
    The base of material supply for stonemasonry and sculpture in the 18 th century in the Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Wardzyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074297.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    handel kamieniami
    archeopetrografia
    historia kultury materialnej
    geografia sztuki
    wiek XVIII
    stone trade
    archaeopetrography
    material culture history
    geography of art
    18 th century
    Opis:
    The artistic culture andartof the 18th century of the Polish-Lithuanian Commonwealth have earned due recognition and been subject to first systematic studies only in the past 30 years. Considering the preliminary nature of the study, focus has been placed on the most important issues. The summary discusses the share of local deposits and workshops in the materials and masonry market of Central and Eastern Europe. The 18th century was clearly marked by the cosmopolitan movement, promoted in the circles of the royal courts of the Wettins and Stanisław August Poniatowski, based on the French and Italian models of Versailles and Rome, respectively, whose principal sculptural medium was marmo bianco from Carrara. Due to the pressure exerted by that elitist centre in the capital city of Warsaw, local artists sought to imitate the material, which was expensive and difficult to access due to sea freight costs, in more affordable stones covered with a valorizing layer of lime or stucco mortar. As in the 17th century, the Baltic ports continued to be the outposts of West European influence, and local artists primarily used a wide range of decorative rock, which was imported from Italia, France and Spain, both parts of the Netherlands, the Reich and England, as well as the Baltic isles. The influence of those centres reached as far as the central part of the Greater Poland Province, Kuyavia, and Mazovia. In Lesser Poland, Crown Rus' and Podolia, there were numerous quarries of decorative rock and building stone, which thanks to favourable economic circumstances, project cooperation with professional architects, promotion methods developed in the 4th quarter of the 17thcentury, as well as a convenient transportation network (rafting down the Vistula in the Crown with connections to Rus' and Lithuania), have preserved their autonomy until the 1780s, successfully competing with artists from the capital city and the Baltic centres mentioned above. A major stage in the professionalization of the quarrying and masonry markets was the establishment of the Royal Marble Factory in Dębnik and Chęciny in 1787. In the 18th century, domestic centres lost their position as exporters of sculptural materials and works. Apart from the import of luxurious marble from Italia and Western Europe, there was a substantial rise in regional purchases of Lower Silesian marbles and sandstones to Greater Poland, which was cut off from the main transportation system due to the fact that the Vistula and the Warta basins were not connected.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2022, 70, 2; 135--146
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ogrody rezydencji gorzanowskiej w XVII i XVIII w.
    Gardens of Gorzanów residence in the 17th and 18th centuries
    Autorzy:
    Jagiełło, M.
    Brzezowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293776.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    sztuka ogrodowa
    ogród dworski
    XVII–XVIII w.
    hrabstwo kłodzkie
    garden art
    court garden
    17th and 18th centuries
    County of Kłodzko
    Opis:
    Artykuł traktuje o jednym z najbardziej interesujących ogrodów dawnego hrabstwa kłodzkiego, zrealizowanym w oparciu o bogaty program funkcjonalny przewidziany dla założeń wielkodworskich. Prezentacja dotyczy dwóch faz przekształceń tego założenia przeprowadzonych w okresie od połowy XVII do połowy XVIII w.
    The article deals with one of the most interesting gardens of the former County of Kłodzko, realized on the basis of an extensive functional programme provided for the grand court complexes. The presentation covers two phases of transformation of the complex which took place in the period between the middle of the 17th and 18th centuries.
    Źródło:
    Architectus; 2016, 4 (48); 23-52
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    GRANICE SWOBODY KSZTAŁTOWANIA TREŚCI UKŁADU ZBIOROWEGO A DOPUSZCZALNOŚĆ UZGODNIENIA PRZEZ STRONY DALSZEGO OBOWIĄZYWANIA UKŁADU PO JEGO ROZWIĄZANIU
    LIMITS OF A FREEDOM TO SHAPE A COLLECTIVE LABOUR AGREEMENT AND THE ADMISSIBILITY OF THE PARTIES’ MUTUAL CONSENT TO HAVE AND THE ADMISSIBILITY OF THE PARTIES’ MUTUAL CONSENT TO HAVE THE AGREEMENT BINDING AFTER ITS TERMINATION
    Autorzy:
    Korytowska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693560.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    collective labour agreement
    article 241 § 4 of the Labour Code
    Constitutional Tribunal (Constitutional Court) of 18 November 2002
    układ zbiorowy pracy
    klauzula wieczysta
    art. 2417 § Kodeksu pracy
    wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2002 r.
    Opis:
    This paper examines incorporation by parties to a collective labour agreement of a provision the wording and consequences of are identical with the provisions of article 241 § 4 of the Labour Code, that has been repealed pursuant to the judgment of the Constitutional Tribunal (Constitutional Court) of 18 November 2002. Despite the Tribunal’s decision stating that the article in question is incompatible with the Constitution of the Republic of Poland and the subsequent derogation as of 27 November 2002, of the provision from the system of laws, in light of the most recent ruling of the Supreme Court, a doubt arises whether a mutual consent of the parties to a collective labour agreement regarding its binding after termination until a new collective agreement is signed may be considered admissible.
    Publikacja podejmuje problem wprowadzenia do treści układu przez jego strony postanowienia o treści lub skutkach analogicznych do przepisu art. 2417 § 4 Kodeksu pracy, uchylonego na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2002 r. Pomimo orzeczenia o niezgodności przepisu art. 2417 § 4 Kodeksu pracy z Konstytucją RP i derogacji przepisu z systemu prawa z dniem 27 listopada 2002 r., w świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego nasuwa się wątpliwość, czy można uznać za dopuszczalne ustalenie przez strony układu, w ramach swobody kształtowania treści układu zbiorowego pracy, o dalszym obowiązywaniu układu nawet po jego rozwiązaniu, do czasu ustalenia nowego.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 1; 83-93
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paralela Emmanuel–lew i jej znaczenie w programie malarskim serbskich ikonostasów
    The Emmanuel-Lion Parallel and its Importance in the Painting Scheme of Serbian Iconostases
    Autorzy:
    Gronek, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2046616.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-27
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    The Unsleeping Eye
    lion symbolism
    Orthodox painting
    Serbian art
    18th century
    Czuwający Emmanuel
    symbolika lwa
    malarstwo prawosławne
    serbska sztuka
    XVIII wiek
    Opis:
    Jedną z wyjątkowych cech programów malarskich nowożytnych serbskich ikonostasów jest obecność w nich tematu Czuwającego Emmanuela, ilustrującego intelektualną paralelę Emanuel - lew. Ideowym źródłem tego obrazu są teksty biblijne i ich interpretacje Orygenesa, Cyryla Aleksandryjskiego, Teodora z Cirrhus, Epifaniusza z Salaminy oraz anonimowego autora Fizjologusa, greckiego bestiariusza z II-IV wieku. Ikona ta znajduje się w samym środku ikonostasu, najczęściej bezpośrednio nad wrotami królewskimi. W niniejszym artykule podjęto próbę odczytania treści tego przedstawienia. Studia ikonograficzne, ikonologiczne, porównawcze oraz analiza treści tekstów biblijnych i inskrypcji na ikonach doprowadziły do przekonania, że obraz Czuwającego Emmanuela w tym miejscu ikonostasu pełni przede wszystkim funkcje apotropaiczne, tj. opiekuńcze i ochronne. Przestrzeń świątynna podzielona jest na dwie części: sanktuarium i nawę, co oznacza symboliczny podział na świat widzialny i niewidzialny, ziemski i niebiański, cielesny i duchowy. Ikonostas stanowi granicę między tymi dwiema sferami, a królewskie wrota je łączą. Przejścia strzeże obraz "Czuwającego Emmanuela”. Choć w wieku XVIII w serbskim malarstwie cerkiewnym nastąpiły radykalne zmiany formalne, a tradycyjne wzorce zostały zastąpione przez nowe, zachodniego pochodzenia, to oryginalne treści apotropaiczne pozostały.    
    One of the unique features in the schemes of painting of modern Serbian iconostasis is the icon of The Unsleeping Eye, illustrating the intellectual parallel of Emanuel–lion. The ideological source for this image is biblical texts and their interpretations by Origen, Cyril, patriarch of Alexandria, Theodore of Cirrhus, Epiphanius, bishop of Salamis, and the explanation of role of the lion in Physiologos, Greek bestiary from 2nd–4th century. This icon is located in the very center of the screen, most often directly above the royal gates. This article attempts to read the sense of this presentation. Iconographic, iconological, comparative studies, and analysis of the content of biblical texts and inscriptions on icons led to the belief that the image of The Unsleeping Eye in this place of iconostasis primarily performs apotropaic functions. The Christian church is divided into two parts, sanctuary and nave, which means symbolic division into a visible and invisible world, earthly and heavenly, bodily and spiritual. The iconostasis is the border between these two spheres, and royal doors connect them. The passage is guarded by image The Unsleeping Eye. Although in the 18th century there were radical formal changes in Serbian Orthodox painting, and traditional patterns were replaced by new Western origins, their eschatological and apotropaic senses were remained.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2021, 21; 209-225
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metalowe aplikacje w formie szat z przedstawieniami fundatorów
    Metal appliqué in the form of vestments with representations of founders
    Autorzy:
    Wojtacha, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887850.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    polski barok
    sztuka baroku XVII i XVIII w.
    rzemiosło artystyczne
    złotnictwo
    aplikacje na obrazy
    metalowe aplikacje
    Polish Baroque
    Baroque art of the 17th and 18th century
    decorative arts
    goldsmithery
    apliqué in paintings
    metal apliqué
    Opis:
    The article depicts a votive character of a appliqué in the form of vestments, deriving them from the XVth century popular votive badges, which- according to the founders- were to be tokens of gratitude for the miracles and graces, as well as help to gain intercession expected by the founders. The author describes four forms of increasing of the appliqué in paintings. There are also four preserved metal appliqué with fundato representation shown here. They are presented chronologically starting from the appliqué from the painting of Mother of God from the monastery attached to the church of St. John in Cracow from 1683 (ilustr. 1-5), on the appliqué from the painting of Mary of God with an Infant from the church of St. Peter and Paul in Stare Miasto from 1773 (ilustr. 6, 7), the appliqué from the painting of Rosary Mother of God from the church of St. John the Baptist in Parczew from 1744 (ilustr. 8-10), and finishing with the appliqué from the painting of Mother of God with an Infant from church in the village of Ulan from 1758 (ilustr. 11-13). The way of placing the founders in the lower part of the vestment was to provide them with protection ensured by the robe of Mary of God – a popular and widely used motif in the art of Polish Baroque.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 4; 291-312
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warszawa i Łowicz. Dwie kolegiackie kaplice Chrystusa Ukrzyżowanego w XVIII stuleciu
    Autorzy:
    Barczyk, Alina
    Sito, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016275.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    XVIII wiek
    Branicki Jan Klemens
    Łowicz
    Warszawa
    nowożytna architektura sakralna
    mecenat biskupi
    sztuka baroku
    cudowne wizerunki
    mauzolea
    sztuka sepulkralna
    18th century
    Warsaw
    early modern sacral architecture
    patronage of bishops
    baroque art
    miraculous images (crucifixes)
    mausoleums
    sepulchral art
    Opis:
    Dwie kaplice wzniesione przy kolegiatach w Warszawie i w Łowiczu, mieszczące słynące łaskami krucyfiksy, wykazują liczne analogie, do których należą: lokalizacja na przedłużeniu północnych naw, powiązania obu kapituł kolegiackich oraz szczególny status świątyń kojarzonych z najważniejszymi osobami w Rzeczypospolitej – królem (a także, w szerszym ujęciu, Sejmem i kręgiem dworskim) oraz prymasem, czyli interrexem. Mimo że powstanie architektury kaplic dzieliło blisko pół wieku, dostrzec można wzajemne zależności zastosowanych form. Wnętrza posiadają tym więcej analogii, że kaplicę warszawską przekształcono z inicjatywy Jana Klemensa Branickiego w na początku lat 60. XVIII wieku – gdy powstawało mauzoleum w Łowiczu. Zaprezentowania analiza, oparta na kwerendach archiwalnych i obserwacjach in situ, pozwoliła na doprecyzowanie dotychczasowych ustaleń, ukazanie procesu budowy oraz przekształceń omawianych obiektów, a także poświadczenie zależności artystycznych pomiędzy kaplicami.
    In the collegiate churches in Warsaw and Łowicz (two particularly important residential cities of the Republic of Poland in the modern era), in the 18th century, chapels were erected for the exhibition of late Gothic crucifixes, famous for their graces. The chapels were distinguished by remarkable architectural forms and innovative artistic programs. Both were built on the extensions of the northern aisles and were under the care of chapters, although their creation was financed from funds provided by powerful patrons. In the case of Łowicz, the construction was the fulfillment of the volition expressed in the will of Primate Adam Ignacy Komorowski, who assigned this part of the temple for his mausoleum. In Warsaw, the the right to patronage was passed on to successive families – the patronage was granted to the Szembek and Branicki families, among others. The features connecting both investments were also: the connections of both collegiate chapters and the special status of said churches, associated with the most important people in the Republic of Poland – the king (and, in a broader sense, the Seym and court circles) and the primate, i.e. the interrex. Although the chapels’ architecture was developed almost half a century apart, one can see the mutual dependence of the forms used. The interiors boast even more analogies because the Warsaw chapel, built in the second decade of the 18th century, was transformed at the initiative of Jan Klemens Branicki in the early 1860s – while the mausoleum in Łowicz was being built. Probably both buildings employed the workshop of the Warsaw architect Jakub Fontana. In both chapels, influences of palace architecture are visible, manifested in the lightness of forms, rococo style and colors based on combining white with gold. The connection to residential interiors was enhanced especially by crimson wall coverings introduced by Fontana in the present St. John cathedral. The presented analysis, based on archival queries and in situ observations, made it possible to clarify the findings so far, as well as to show the construction process and transformations of the discussed objects. A look at their architectural form and decor details made it possible to identify sources of inspiration, probable contractors and to confirm the relationship between two particularly important examples of 18th-century collegiate chapels.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2020, 5; 61-94
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sztuka „akompaniamentu” organowego we Francji na przełomie XVII i XVIII wieku. Jacques Boyvin i jego Traité abregé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin (1705)
    The Art of Organ Accompanying in France in the Late 17th Century and in the Beginning of 18th Century. Jacques Boyvin and His Traité abregé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin (1705)
    Autorzy:
    Aleksandrowicz, Miłosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037927.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    sztuka „akompaniamentu” organowego
    Francja
    XVII i XVIII wiek
    Jacques Boyvin
    organy
    basso continuo
    basse continuë
    art of organ accompanying
    France
    17th and 18th century
    Opis:
    Niniejszy artykuł dotyczy zasad gry organowej, przedstawionych przez Jacquesa Boyvina w Krótkim traktacie o akompaniamencie organowym i klawesynowym (Traité abrégé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin, Paris 1705). Boyvin, urodzony ok. 1653 r. w Paryżu, przez większość swego życia działał w stolicy Normandii – Rouen, gdzie zmarł 30 czerwca 1706 r. Pełniąc tam od 1676 r. funkcję katedralnego organisty zyskał sławę jednego z najwybitniejszych wirtuozów tego instrumentu. Owocem wieloletniej działalności Boyvina są dwa zbiory utworów organowych: Premier livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise, wydany w Paryżu w roku 1690 i Second livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise (Paris, 1700), a także wspomniany wyżej traktat, uważany za jedno z najistotniejszych źródeł dotyczących praktyki gry na instrumentach klawiszowych przełomu XVII i XVIII w. W rozdziale pierwszym Traité abrégé omawia Boyvin najważniejsze zasady kompozycji oraz wyjaśnia wybrane oznaczenia stosowane w zapisie basse continuë. W rozdziale drugim jego uwaga koncentruje się na różnych kwestiach dotyczących praktycznego aspektu budowania współbrzmień. Rozdział trzeci zawiera szereg uwag praktycznych i wykonawczych, których w jego rozumieniu należy przestrzegać w czasie gry na organach lub klawesynie. Rozdział ostatni (Des transpositions) porusza niezwykle istotną kwestię, zwłaszcza dla liturgicznej gry organowej, jaką była odpowiednia transpozycja skal. Ważną częścią artykułu jest pierwsze w polskiej literaturze przedmiotu pełne tłumaczenie traktatu. Dopełnieniem przekładu jest 12 krótkich utworów dydaktycznych (preludes), które Jacques Boyvin zamieścił na jego końcu. Autor artykułu wyraża nadzieję, że zamieszczone informacje okażą się przydatne zarówno dla organistów, jak i dla muzykologów zainteresowanych XVIII-wieczną teorią muzyki francuskiej.
    The article focuses on the rules of organ playing presented by Jacques Boyvin in his Traité abregé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin (Paris, 1705). Boyvin, born about 1653 in Paris, and died 1706, June 30th, spent most of his life in Rouen, the capital of Normandy. There, since 1676, he occupied the position of cathedral organist, earning fame of one of the most accomplished organists of the second half of the 17th century. His main musical output consists of two collections of organ music: Premier livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise, published in Paris in 1690, and Second livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise (Paris, 1700) and the above-mentioned treatise, which is considered to be one of the most important sources regarding keyboard playing practice at the turn of 18th century. In the first chapter Traité abrégé Boyvin discusses the main rules of music composition and he explains the symbols used in the transcription of basse continuë. In the second chapter he concentrates on various aspects of practical harmony of sounds. The third chapter includes a list of remarks on practical and performing aspects, which should be followed while playing the organ and the harpsichord. The last chapter (Des transpositions) deals with the important issue of scales transposition, which is often applicable in liturgical music. The important part of this article is the first in Polish literature of the subject, translation of the whole treatise, and the collection of organ exercises (preludes) originally published at the end of the treatise. The author of the article hopes to provide satisfactory amount of information both for organists and musicologists interested in the 18th century French music theory.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 13; 5-39
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szlachetna amatorka. Akwaforty Anetki Tyszkiewiczówny z albumu Vues de Pologne
    A noble amateur. The etchings by Anetka Tyszkiewiczówna from the album Vues de Pologne
    Autorzy:
    Mączyński, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791399.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-25
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    grafika
    akwaforta
    pejzaż
    weduta
    artysta amator
    Anna (Anetka) z Tyszkiewiczów Potocka-Wąsowiczowa
    Ignace Duvivier
    sztuka polska przełomu XVIII i XIX wieku
    drawing
    etching
    landscape
    veduta
    amateur artist
    Anna (Anetka) Potocka-Wąsowiczowa née Tyszkiewicz
    Polish art at the turn of the 18th and 19th centuries
    Opis:
    Artykuł został poświęcony akwafortom zebranym w albumie Vues de Pologne, dedykowanym Annie (Anetce) Tyszkiewiczównie (1779-1867). Przez całe życie zajmowała się ona amatorsko twórczością artystyczną: rysowaniem, malowaniem, a przede wszystkim projektowaniem, co wycisnęło piętno na założeniach pałacowo-ogrodowych w: Wilanowie, Natolinie, Mokotowie, Jabłonnie i Zatorze. Album powstał jako rezultat – i pamiątka – pobytu w Wiedniu w 1795 r. oraz pobierania wtedy lekcji rysunku i akwaforty u francuskiego malarza Ignacego Duviviera (1758-1832), artysty przyjętego później na członka tamtejszej akademii. W podstawowej wersji zawiera – poza stroną tytułową – dziewięć widoków głównie z Warszawy i jej okolic. Tyszkiewiczówna była autorką wszystkich rysunkowych wzorów, jak też przeniesienia ich na płyty, z których powstały odbitki. W pracach tych wyraźnie przedkładała motywy pejzażowe nad wedutowe. Starała się oddawać nastrój chwili, poprzez żywą, energiczną kreskę oraz silne kontrasty walorowe. Komponowała widoki sentymentalne, subiektywne w sposobie ujęcia, bez dbałości o dokładność i realizm w odwzorowaniu rzeczywistości. Możliwe zresztą, że tę ostatnią cechę spotęgowało tworzenie wzorów z pamięci, w Wiedniu, w znacznym oddaleniu od wyobrażanych miejsc. Oceniając wartość artystyczną prac Tyszkiewiczówny – a pod względem techniki wykonania nie różnią się one wcale od dzieł nauczyciela – należy pamiętać, że są juweniliami, gdyż autorka miała zaledwie szesnaście lat. Sporządzone przez nią płyty zostały powtórnie wykorzystane na początku XIX wieku w celach komercyjnych: sześć spośród dziewięciu akwafort ozdobiło wydanie „Kalendarzyka Politycznego, Chronologicznego i Historycznego” na rok 1811, drukowanego nakładem Jana Ludwika Kocha. Na podstawie znacznej liczby odbitek – tych z 1795, jak też tych z 1811 r. – pozostających w kolekcjonerskim obiegu można wnosić o wyjątkowej jak na amatorkę popularności tej części jej dorobku. Ale po tym młodzieńczym doświadczeniu nigdy już później Anna z Tyszkiewiczów – primo voto Potocka, secundo voto Dunin-Wąsowiczowa – do techniki akwaforty nie powróciła.
    The article is devoted to the etchings collected in the album Vues de Pologne, dedicated to Anna (Anetka) Tyszkiewiczówna (1779-1867). Throughout her life, she was involved in amateur artistic work: drawing, painting and, above all, design, which left its mark on the palace and garden layouts in Wilanów, Natolin, Mokotów, Jabłonna and Zator. The album was created as a result and as a memoir of her stay in Vienna in 1795. At that time she took drawing and etching lessons from the French painter Ignace Duvivier (1758-1832) – an artist that was later accepted as a member of the local academy. Apart from the title page, in its basic version the album contains nine views mainly of Warsaw and its surroundings. Tyszkiewiczówna was the author of all the drawing patterns, she also transferred them onto the printing plates. In these works she clearly preferred landscape motifs over vedutas. She tried to reflect the mood of the moment through a lively, energetic line and strong value contrasts. She composed sentimental, subjective landscapes with little care for accuracy or realism in the representation of reality. It is also possible that the latter feature was intensified by the recreation of patterns from her memory, in Vienna, far away from the portrayed places. Evaluating the artistic value of her works—in terms of the technique used they do not differ at all from the works of her teacher—one should remember that they are juvenile works since the author was only sixteen at that time. Her plates were reused at the beginning of the 19th century for commercial purposes – six out of nine etchings adorned the 1811 edition of “The Political, Chronological and Historical Calendar”, printed by Jan Ludwik Koch. On the basis of the considerable number of prints in collectors’ circulation—those from 1795 as well as those from 1811—it is possible to conclude that this part of her work is exceptionally popular for an amateur. But after this youthful experience, Anna née Tyszkiewicz, primo voto Potocka, secundo voto Dunin-Wąsowiczowa, never returned to the etching technique.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 4; 39-78
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomiędzy grozą śmierci a nadzieją na życie wieczne, czyli o symbolice kilku ornatów żałobnych z końca XVIII oraz z XIX wieku
    Between the Fear of Death and Hope for Eternal Life: On the Symbolism of Several Funerary Vestments from the Late 18th and 19th Centuries
    Autorzy:
    Moisan-Jablonski, Christine
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056553.pdf
    Data publikacji:
    2022-05-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ornaty żałobne
    ikonografia
    kultura funeralna
    śmierć
    czyściec
    Dies irae
    Serce Jezusa
    słowo i obraz
    sztuka polska XVIII i XIX wieku
    mentalność religijna
    funerary vestments
    iconography
    funerary culture
    death
    purgatory
    the Heart of Jesus
    word and image
    Polish 18th- and 19th-century art
    religious psychology
    Opis:
    Niewiele ornatów pogrzebowych w kolorze czarnym zachowało się do naszych czasów. Usunięte z liturgii po reformie Soboru Watykańskiego II, należą one dziś do rzadkości, stanowiąc tym cenniejsze świadectwo staropolskiej kultury funeralnej. Do efektownych przykładów barokowego theatrum, w którym szczególną rolę odgrywały wyłaniające się z czarnego tła motywy haftowane kolorowymi nićmi, należą cztery polskie ornaty z końca XVIII i XIX wieku. Dwa znajdują się w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach. Pozostałe są przechowywane w Lwowskim Muzeum Historii Religii oraz w parafii w Górce Kościelnickiej pod Krakowem. Mają one bogatą ikonografię. Obok motywów związanych z pasją Chrystusa (krzyż oraz narzędzia męki – arma passionis) ukazano na nich symbole śmierci i przemijania (czaszki, szkielety, trumny, klepsydry, zegary). Widnieją na nich także dusze w czyśćcu, przypominając, że owoców mszy św., pamiątki krwawej ofiary Chrystusa, doświadczają zmarli. Wymowę ornatów uzupełniają łacińskie sentencje, zawierające fragmenty pieśni Dies irae. Symbolika ornatów żałobnych nie była podporządkowana jedynie głoszeniu ziemskiego tryumfu śmierci, lecz wyrażała nadzieję zbawienia i życia wiecznego.
    Very few funerary vestments that are black in colour have survived to our times. They were excluded from use in the liturgy following the reforms of the Second Vatican Council, and are rare today, which makes them an even more valuable testimony of Old Polish funerary culture. Four Polish chasubles, dating from the end of the 18th and 19th centuries, had a special role among the striking examples of the Baroque theatrum, in which motifs embroidered with coloured threads emerging from the black background played a special role. Two are in the collection of the Diocesan Museum in Siedlce. The others are housed in the Lviv Museum of the History of Religion and in the parish in Górka Kościelnicka near Kraków. They have a rich iconography. In addition to motifs related to the passion of Christ (the cross and instruments of the passion), they depict symbols of death and transience (skulls, skeletons, coffins, hourglasses, clocks), as well as souls in purgatory, reminding us that the fruits derived from holy Mass – remembrances of Christ’s bloody sacrifice – are also experienced by the dead. The vestments are complemented by Latin maxims containing excerpts from the Dies Irae hymn. The symbolism of the funerary vestments was not only subordinated to proclaiming the triumph of death, but also expressed the hope of salvation and eternal life.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 4; 35-66
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poetic reception of the illustrations to the “Triumphs of Petrarch” (late 17th and 18th century)
    Poetycka recepcja rycin do „Tryumfów” Petrarki (druga połowa XVII i XVIII wiek)
    Autorzy:
    Grześkowiak, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089370.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Poetry and graphic art
    Petrarch
    "The Triumphs"
    emblem epigrams
    Polish poetry of the 17th and 18th century
    Symeon of Polotsk (1629–1689)
    Wespazjan Kochowski (1633–1700)
    Franciszek Dionizy Kniaźnin (1750–1807)
    Franciszek Karpiński (1741–1825)
    Francesco Petrarca
    Symeon z Połocka
    Wespazjan Kochowski
    Franciszek Dionizy Kniaźnin
    Franciszek Karpiński
    Tryumfy
    wiersze na ryciny
    Opis:
    The Triumphs (Triumphi) by Petrarch is a series of six poems honouring the allegorical figures of Love, Chastity, Death, Fame, Time and Eternity, who vanquish each other in turn. The Italian poem sequence was virtually unknown in Poland (although a Polish translation of The Triumph of Love appeared c. 1630, only few readers would have read it as it was circulated exclusively in a small number of hand-made copies). The illustrations, however, caught the eye of the printers and became immediately popular. They depicted each of the victorious figures riding on triumphal chariot, followed by procession of captives. This article examines the Polish verses inspired by the illustrations rather than the text of the Trionfi i.e. written in the course of the late 17th and 18th century. The author of the most remarkable poetic response to the pictorial representations of Petrarch's Triumphs was Samuil Gavrilovich Piotrowski-Sitnianowicz (aka Symeon of Polotsk). As a student of the Academy of Wilno, he came across an emblem book with copperplate engravings of the Triumphs designed by Maarten van Heemskerck in 1565. His Polish verses (composed c. 1650–1653) follow loosely the Latin epigrams (subscriptiones) by Hadrianus Junius (Adriaen de Jonghe). Symeon of Polotsk was the first Polish-language author whose verses reflected in extenso the pictorial representation of the Triumphs (before him verses inspired by Petrarch's allegories had been written by Mikołaj Rej, Maciej Stryjkowski and Stanisław Witkowski). Wespazjan Kochowski's volume of miscellaneous pieces in verse published in 1674 includes an epigrammatic poem The Triumph of Love, inspired by Plate One of the Triumphs. However, Kochowski's description suggests that he must have seen an engraving showing Cupid's victims under his feet. That iconographic variant appears, among other, in the woodcuts of Bernard Salomon (1547) and the copperplates designed by one of van Heemskerck's pupils (mid-16th century) or Matthäus Greuter (1596). The following two poems were written about a century later. In 1779 Franciszek Dionizy Kniaźnin published in his second volume of Erotyki [Erotic poems] a song called The Triumph of Love. Its scenic arrangement, inspired by the illustrations of Petrarch's first Triumphus, is adapted to present twenty-one pairs of suitors. The description is stylized in conformity with the current Rococo manner and spiced up with touches of parody. A similar treatment of this subject can be found in some 17th-century paintings, for example in the Triumph of Love by Frans Francken the Younger, or an identically titled picture by the Italian Baroque artist Mattia Preti. The other poem, On the picture of the 'Triumph of Death', can be found in Franciszek Karpiński's Zabawki wierszem i przykłady obyczajne [Diversions in Verse and Moral Exemplars] published in 1780. It names eleven preeminent ancient conquerors and rulers, all cut down by Death personified by a scythe-wielding skeleton. Karpiński's description was no doubt inspired by a copperplate engraving produced by Silvestro Pomarede and designed about 1748–1750 by Gianantonio Buti after Bonifacio de' Pitati. In each of the two prints most of the figures on the ground round the chariot are identified by name. It may also be noted that Karpiński rounds of his poem with two stanzas evoking the last plate in the cycle, The Triumph of Eternity.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2019, 5; 493-510
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-23 z 23

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies