Temat: architektura XVII w. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Siedemnastowieczne listwowe dekoracje sklepienne w Polsce i ich europejski kontekst
Seventeenth-Century Panel Vault Decorations in Poland and their European Context
Autorzy:: Krasny, Piotr
Kurzej, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38711316.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: stuccos
panel vault decorations
early modern architecture
Renaissance
17th-century architecture
sztukaterie
listwowe dekoracje sklepienne
architektura nowożytna
renesans
architektura XVII w.
Opis:: W starszej literaturze panowało przekonanie, że sztukateryjna dekoracja sklepień z początku XVII w., stosowana głównie na Lubelszczyźnie, jest przejawem rodzimych tendencji artystycznych. Z czasem dostrzeżono występowanie takiego rozwiązania poza granicami państwa polsko-litewskiego, nie zwrócono jednak uwagi na jego genezę, której można doszukiwać się w budowlach wznoszonych przez Rafaela i jego współpracowników. Wydaje się, że moda na takie dekoracje wynikała z ich skojarzenia ze sztuką antyczną, dzięki któremu szybko stały się one popularne w państwach południowoniemieckich i Królestwie Czeskim. Przy obecnym stanie badań nie da się wskazać, skąd konkretnie pochodzi taka formuła dekoracji architektonicznej i jak dotarła na ziemie Rzeczypospolitej. Można jednak powiedzieć, że nie był to rodzimy wynalazek, lecz rozwiązanie, którego zastosowanie świadczyło o świadomości tendencji występujących w architekturze europejskiej.
The view prevalent in older literature on the subject was that the early 17th-century stucco decoration of vaults, used mainly in the Lublin region, was a manifestation of native artistic tendencies. With time, the occurrence of a similar solution outside the borders of the Polish-Lithuanian state was noticed, but no attention was paid to its origins, which may be sought in the buildings erected by Raphael and his collaborators. It seems that the fashion for such decorations resulted from their being associated with ancient art, owing to which they quickly became popular in the South German states and the Kingdom of Bohemia. The current state of research does not allow us to specify the route by which this formula of architectural decoration reached the lands of the Commonwealth of Poland and Lithuania, but it can be assumed that it was not a local invention, but an architectural element whose use demonstrated an awareness of trends in European architecture.
Źródło:: Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 77-110
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:: Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Plany rozbudowy dawnej warszawskiej rezydencji króla Zygmunta Augusta około roku 1600
Autorzy:: Bania, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1068590.pdf
Data publikacji:: 2020-04-26
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Zamek Królewski w Warszawie
Tylman van Gameren
Zygmunt III Waza
historia architektury
architektura Warszawy XVII w.
Opis:: Przechowywany w zbiorze rysunków architektonicznych Tylmana z Gameren projekt A.Miłobędzki z interpretuje jako projekt skrzydła zachodniego Zamku Warszawskiego. Autor artykułu sugeruje, że projekt ukazuje północne skrzydło Zamku, zryzalitowane na narożach, otwierające się ku kolegiacie św. Jana i miastu wieloarkadową filarową kolumnadą.
Preserved project in the collection of architectural designs in Archiv of Tylamn Gameren (Warsaw University, Cabinet of Designs) A. Miłobędzki interpreted as a project of west wing of Warsaw Castle made in beginning of 17th century. I suppose that this project show us a north wing of Warsaw Castle, with cornrpavillons and vaste pillar collonade looking at collegiate church St. John and Old Town of Warsaw.
Źródło:: Artifex Novus; 2017, 1; 4-9
2544-5014
Pojawia się w:: Artifex Novus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Kinsberg House, a place fit for a prince to live in... Grodno Castle in modern times ($16^{th}$ and $18^{th}$ centuries) in the light of historiographic sources and field research
Dom Kinsberg, w którym książę nie powstydziłby się zamieszkać... Zamek Grodno w czasach nowożytnych (XVI–XVIII w.) w świetle źródeł historiograficznych i badań terenowych
Autorzy:: Gryglewska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2028639.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:: architecture of 16th century
architecture of 17th century
architecture of 18th century
Grodno Castle
von Logau
Silesia
Zagórze Śląskie
architektura XVI w.
architektura XVII w.
architektura XVIII w.
zamek Grodno
Śląsk
Opis:: The subject of the article is the early modern remodeling and extensions of the medieval Grodno Castle (Kinsberg) at the time when it was the seat of the von Logau family, i.e. Matthäus, Kaspar and Georg, in the years 1545-1595, and its subsequent transformations until 1823. Purchased then by Johann Gustav Gottlieb Büsching, the castle was secured and turned into a romantic ruin. The studies were based on the analysis of German historical research, mainly from the $19^{th}$ and the beginning of the $20^{th}$ century, using the sources which were either incomplete or lost in 1945. Historical descriptions of buildings and an attempt at interpreting them were presented. Preserved iconographic materials and the field research, which was conducted in the years 2019-2021 by a team of scientists from the Department of History of Architecture, Art and Technology of Wrocław University of Science and Technology, were also taken into consideration. The aim of the article was to present the architecture of the castle in its heyday. The discussed early modern phase of its remodeling turned out to be a consistently implemented and completed concept of rebuilding the late-gothic castle from the beginning of the $16^{th}$ century into an elegant Renaissance residence which consisted of a three-winged body of the upper castle closed with a curtain wall, crowned with a high roof surrounded by an attic, with an internal courtyard and a tower; then the middle castle, outer bailey and lower castle. In terms of the quality of architecture and its design, Grodno Castle could compete with Silesian princely residences at the end of the $16^{th}$ century.
Tematem artykułu są nowożytne przebudowy i rozbudowy średniowiecznego zamku Grodno (Kinsberg) w czasach, gdy był siedzibą rodziny von Logau, Matthäusa, Kaspara i Georga, w latach 1545-1595, oraz jego późniejsze przemiany – do 1823 r. Zakupiony wówczas przez Johanna Gustava Gottlieba Büschinga zamek został zabezpieczony i przekształcony w romantyczną ruinę. Studia zostały oparte na analizie niemieckich opracowań historycznych, przede wszystkim z XIX i początku XX w., wykorzystujących obecnie niekompletne lub zaginione w 1945 r. źródła. Zaprezentowano historyczne opisy budowli oraz próbę ich interpretacji z uwzględnieniem zachowanych materiałów ikonograficznych oraz badań terenowych, prowadzonych w latach 2019-2021 przez zespół naukowców z Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej. Celem artykułu było przedstawienie architektury zamku w okresie jego największej świetności. Omówiona nowożytna faza jego przebudowy okazała się konsekwentnie realizowaną i skończoną koncepcją przebudowy późnogotyckiego zamku z początku XVI w. w wytworną renesansową rezydencję, składającą się z trójskrzydłowej bryły zamku górnego zamkniętej ścianą kurtynową, zwieńczonej wysokim dachem otoczonym attyką, z wewnętrznym dziedzińcem, wieżą i przedbramiem; średniego zamku, międzymurza i dolnego zamku. Pod względem jakości architektury i jej wystroju zamek Grodno mógł w końcu XVI w. rywalizować ze śląskimi rezydencjami książęcymi.
Źródło:: Architectus; 2021, 4 (68); 49-62
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:: Architectus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Carlo i Francesco Ceroniowie w świetle nowych źródeł archiwalnych
Carlo and Francesco Ceroni in the Light of New Archival Sources
Autorzy:: Ługowski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/16031582.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Carlo Ceroni
Francesco Ceroni
Carlo Farina
Warszawa
Architektura XVII-XVIII w.
FRancesco Ceroni
Warsaw
17th and 18th century architecture
Opis:: W 2. połowie XVII w. do Warszawy przybyła grupa architektów pochodzących z położonej nad jeziorem Lugano Valsoldy, w północnej Lombardii. Wśród nich znaleźli się Carlo i Francesco Ceroniowie. Postacie te za sprawą badań prof. Mariusza Karpowicza doczekały się samodzielnych opracowań. To on odnalazł w archiwum parafialnym w Albogasio Inferiore ich metryki, ustalił koligacje rodzinne, dotarł do kontraktu Francesca Ceroniego na prace przy kościele sakramentek oraz do testamentu Carla Ceroniego. Badania prowadzone przez autora tekstu dla Słownika architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV-XVIII wieku przyniosły szereg informacji biograficznych. Kwerenda w archiwum parafialnym w Albogasio Inferiore ujawniła nowe dokumenty źródłowe. Odnaleziono pełnomocnictwo Ceroniego dane w 1711 r. przed władzami Miasta Starej Warszawy dla Pietra Martiriego i Carla Antonia Bellottich na występowanie w jego imieniu przed władzami Valsoldy oraz zbiór dokumentów dotyczących konfliktu miedzy Carlem Ceronim a Carlem Fariną. Konflikt ten, o podłożu finansowym, skłonił Ceroniego do wyłączenia w testamencie rodziny Farina z udziału w spadku. Farina, który zabezpieczał w latach 1693-1699 włoskie interesy architekta, zarzucił Ceroniemu niespłacenie całości długu. Ceroni w liście z Warszawy z 16 maja 1714 roku skierowanym do kuzyna, burmistrza Valsoldy, przedstawił argumenty w których wykazał, że dług spłacił, a nawet poniósł szkody na wspólnych interesach z Carlem Fariną. Z tego samego listu wynika, że druga córka architekta, Lucia - wbrew dotychczasowym ustaleniom - dożyła pełnoletniości i w wieku 31 lat wstąpiła do zakonu (zm. 1717). Kwerenda w aktach notarialnych archiwum państwowego w Como pozwoliła odnaleźć kodycyl Franciszka Ceroniego oraz plenipotencję wystawioną przez spadkobierców Ceroniego architektom Carlo Antonio Bay i Giuseppe Rachetti na odzyskanie długów od Zofii i Dominika Combonich. Sześć listów Carla Ceroniego do Samuela Pączkowskiego, administratora dóbr Krasińskich, odnalezionych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie przyniosło nowe informacje na temat prac prowadzonych w Węgrowie. Listy te każą zweryfikować czas trwania prac przy zespole kościoła i klasztoru węgrowskich reformatów, i wydłużyć je o co najmniej dziesięć lat. Przeprowadzona przez autora analiza źródeł pozwala stwierdzić, iż głównym właścicielem przedsiębiorstwa budowlanego był młodszy z braci Ceronich - Francesco. Carlo i Francesco Ceroniowie dorobili się znacznego majątku, który po ich śmierci przeszedł na własność mieszkańców Albogasio jako Eredita Ceroni. Jeszcze w XIX w. zyski z niego przeznaczane były na potrzeby mieszkańców miasteczka.
In the second half of the 17th century a group of architects from Valsolda on Lake Lugano, northern Lombardy, came to Warsaw. Among them there were Carlo and Francesco Ceroni. These architects thanks to the investigation conducted by Prof. Mariusz Karpowicz have had their respective studies published. It was Prof. Karpowicz who found their birth certificates in the Albogasio Inferiore Parish Archives, ascertained their family ties, found Francesco Ceroni’s contract for the works on the church of the Nuns of Perpetual Adoration of the Blessed Sacrament, as well as Carlo Ceroni’s last will. The research performed by the author of the paper for the Dictionary of the Architects and Stonemasons in Warsaw in the 15th-18th Centuries brought about a number of biographic data. The preliminary research in the Albogasio Inferiore Parish Archives revealed some source documents. Among the discovered ones there was Ceroni’s authorization given in 1711 to the Bellottis: Pietro Martiri and Carlo Antonio in the presence of the Municipality of Old Warsaw to represent him in contacts with the authorities of Valsolda, as well as a set of documents related to the financial conflict between Carlo Ceroni and Carlo Farina. The clash made Ceroni exclude the Farina family from his inheritance. Farina who secured the architect’s interests in Italy in 1693-99, accused Ceroni of not having repaid the whole of his debt. In a letter from Warsaw dated 16 May 1714 addressed to his cousin, Mayor of Valsolda, Ceroni submitted arguments demonstrating that not only had he repaid the debt, but had even suffered financial losses through the shared business with Carlo Farina. The very same letter reveals that the architect’s second daughter Lucia, contrary to the to-date ascertainment, lived to come of age and aged 31 became a nun (d. 1717). The preliminary research in the Como Notarial State Archives allowed to find Francesco Ceroni’s codicil and authorization issued by Ceroni’s heirs to Carlo Antonio Bay and Giuseppe Rachetti to recover debts from Zofia and Dominik Comboni. Six letters of Carlo Ceroni to Samuel Pączkowski, administrator of the Krasiński estate discovered in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, brought new information on the works conducted in Węgrów. The letters make us verify how long the works on the church and convent complex of the Węgrów Reformati lasted, and prolong them by at least ten years. The analysed sources permit the claim that it was the junior of the Ceroni brothers, namely Francesco, who owned the building enterprise. Carlo and Francesco Ceroni managed to amass substantial wealth which following their death became the property of the residents of Albogasio as the Eredita Ceroni. Still in the 19th century, its yields were allocated to satisfy their needs.
Źródło:: Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 3; 481-497
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:: Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Najdawniejsze domy własne architektów w Warszawie
Earliest architects own houses in Warsaw
Autorzy:: Gajda, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1366578.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Warszawa
domy własne architektów
architektura polska XVII-XVIII w.
Warsaw
architects' own houses
Polish architecture of 17th and 18th centuries
Opis:: W okresie XVII i XVIII wieku kilku warszawskich architektów wzniosło dla siebie w mieście lub jego najbliższych okolicach stałe siedziby. Były to budowle o zróżnicowanym charakterze – dworki, pałacyki, kamienice, często z funkcjami towarzyszącymi zapewniającymi dodatkowy dochód, niezależny od aktualnego zapotrzebowania na usługi właścicieli takimi, jak karczma czy cegielnia lub lokale na wynajem. W niektórych przypadkach były to budynki – wizytówki twórczości, świadczące o pozycji zawodowej i zdolnościach inwestorów.
During the 17th and 18th centuries a few of Warsaw's architects built themselves permanent seats. These were buildings of different types – manors, small palaces and tenement houses, frequently with additional functions such as an inn or a brickyard, or premises for rent, providing supplementary profit, independent of the market's need for their owners' services. In some cases those buildings were showcases of their owners architectural work, a testimony of professional position and creative abilities of their proprietors.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2014, 59, 1; 29-44
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: O inwestycjach budowlanych Wazów w Wilnie
On the Vasas’ Building Investments in Vilnius
Autorzy:: Czyż, Anna Sylwia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1832666.pdf
Data publikacji:: 2021-10-25
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Wazowie
Wilno
XVII w.
architektura
the Vasas
Vilnius
seventeenth century
architecture
Opis:: Artykuł traktuje o budowlach Wazów w Wilnie w kontekście nie tyle architektonicznym, ile treści ideowych. Waga inwestycji Wazów wynikała z tradycji jagiellońskiej opieki nad miastem oraz miejsca, jakie Wilno zajmowało w Rzeczypospolitej.
The article deals with the Vasa buildings in Vilnius not in the context of their architecture but their ideological content. The importance of the Vasa investments resulted from the Jagiellonian tradition of taking care of the city and the place that Vilnius occupied in the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:: Rocznik Lituanistyczny; 2021, 7; 211-228
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:: Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Lwowski kościół Karmelitanek Bosych (1642–1690) a projekty Giovanniego Battisty Gisleniego
The Lvov Church of the Discalced Carmelite Nuns (1642–1690) and the Designs by Giovanni Battista Gisleni
Autorzy:: Mossakowski, Stanisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/30145668.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Giovanni Battista Gisleni
Jakub Sobieski
church of the Discalced Carmelite nuns in Lvov
church architecture in Lvov in the 17th century
Baroque architecture
architectural foundations in the 17th century
kościół Karmelitanek Bosych we Lwowie
architektura sakralna Lwowa XVII w.
architektura barokowa
fundacje architektoniczne w XVII w.
Opis:: Artykuł poświęcony grupie studiów Giovanniego Battisty Gisleniego (1600–1672), zawierających kilka odmiennych wariantów projektu kościoła Karmelitanek Bosych we Lwowie (realizacja 1641–1648 i 1683–1688). Jest także próbą ustalenia roli, jaką w procesie twórczym odgrywał nie tylko architekt-projektant i przepisy zakonu karmelitów bosych, lecz także fundator-zleceniodawca i określone przez niego wymagania.
The article is devoted to a group of studies by Giovanni Battista Gisleni (1600–1672) containing several different variants of the design for the church of the Discalced Carmelite nuns in Lvov (constructed in 1641–1648 and 1683–1688). It also attempts to establish the role played in the creative process not only by the architect-designer and the regulations of the Order of Discalced Carmelites, but also by the founder who commissioned the work and the requirements set by him.
Źródło:: Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 31-52
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:: Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Jan Łukasz Hildebrandt a rezydencja władców we Wrocławiu.
Autorzy:: Hołownia, Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1396746.pdf
Data publikacji:: 2006-02-02
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:: XVII wiek
Barok w Polsce
architektura
Wrocław
Kamienica Pod Złotym Słońcem
Jan Łukasz von Hildebrandt
Źródło:: Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2006, 2(2); 3-24
1896-4133
Pojawia się w:: Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Fasada wklęsło-wypukła (parete ondulata) w architekturze europejskiej
The technic convex-concave façade (parete ondulata) in European architecture
Autorzy:: Ludwig, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1366532.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: urbanistyka barokowa
architektura barokowa
XVII–XVIII w.
perspektywa
Baroque urbanistic
Baroque architecture
17-18th
perspective
Opis:: Artykuł jest próbą analizy architektonicznej i urbanistycznej szczególnej barokowej techniki projektowej stosowanej na fasadach budynków monumentalnych. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Stąd najczęściej w literaturze pojawia się pod włoskim określeniem parete ondulata. Była koncepcją trudną zarówno pod względem architektonicznym, jak i estetycznym. Wymagała dużych umiejętności projektowych oraz doświadczenia konstruktorskiego. Przewidywanie ostatecznego efektu oddziaływania we wnętrzu urbanistycznym musiało się opierać o rozległą wiedzę z zakresu perspektywy bądź duże doświadczenie budowlane. Odbiorcy prawdopodobnie często nie rozumieli istoty rozwiązania. Tłumaczy to stosunkowo niewielkie rozpowszechnienie metody w pełnym jej zakresie. Odwzorowanie najczęściej ograniczało się do stosowania falistej linii gzymsów czy całych elewacji, co obecnie w obiegowej świadomości łączy się z architekturą barokową. Taki odbiór niejednokrotnie przesłania cały ogromny intelektualny wkład tej epoki w dziedzinę projektowania. Stosunkowo szybko zredukowana wersja techniki elewacji falistej rozpowszechniła się w większości krajów europejskich, w których przyjmowały się formy aklasycznego baroku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała duże możliwości w kreowaniu nie tylko przyciągającej uwagę architektury budowli, ale przede wszystkim umożliwiała aranżacje wnętrz urbanistycznych o bardzo wyszukanych środkach oddziaływania na odbiorcę.
The article is an attempt to form the architectural and urbanistic analyze of the specific Baroque design technique, used for the façades of monumental buildings. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature appears under the Italian designation parete ondulata. It was a difficult concept in both terms – architectural and aesthetic values. It required design skills and construction experience. Prediction of the ultimate effect of the impact inside the urban interior had to be based on an extensive knowledge of perspective or design experience. The spectators probably often did not understood the essence of the solution. This explains relatively small spread of the method in full its extent. Imitation was mostly limited to application of wavy line of cornices or whole façade, which currently in circulation awareness connects with the architecture of the Baroque. Such reception sometimes overrides all huge intellectual contribution of this era in the field of design. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which aclasical forms were adopted. The method of concave-convex elevation gave great opportunities not only in creating attractive architecture, but mainly to design urban interiors with a very sophisticated measures impact on the recipient.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 1; 31-53
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Recepcja barokowej techniki fasady wklęsło-wypukłej na Dolnym Śląsku
The reception of the Baroque technic convex-concave façade (parete ondulata) in Lower Silesia
Autorzy:: Ludwig, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/145714.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: urbanistyka barokowa
architektura barokowa
XVII–XVIII w.
Dolny Śląsk
Baroque town planning
Baroque architecture
17–18th century
Lower Silesia
Opis:: Artykuł podejmuje problem analizy rozpowszechnienia szczególnej techniki barokowej stosowanej w projektowaniu fasad budynków monumentalnych na Dolnym Śląsku. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Dlatego nazwa tej techniki pojawia się najczęściej w literaturze pod włoskim określeniem parete ondulata. Ten sposób formowania fasad rozpowszechnił się szybko krajach europejskich, gdzie przyjmowały się formy nieklasycznego baroku, w tym na Dolnym Śląsku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała bowiem duże możliwości w kreowaniu przyciągającej uwagę architektury i umożliwiała wyszukaną aranżację wnętrz urbanistycznych o silnym oddziaływaniu na odbiorcę. Metoda parete ondulata nie została przyswojona w lokalnej architekturze śląskiej. Większość budowli, które prezentują tę formę powstała na podstawie projektów Kiliana Ignaca Dientzenhofera. Poza tym metoda w zredukowanej formie została też zastosowana w kilku przypadkach przez architektów austriackich działających na Śląsku (J. B. Peintner, Ch. Hackner). W ciasnych wnętrzach urbanistycznych technika parete ondulata umożliwiała silniejsze oddziaływanie. Jednak na Śląsku wykorzystano ją tylko w pałacowych fasadach pierzei ulicznych we Wrocławiu - pałac Hatzfeldów i Uniwersytet Wrocławski oraz drobnych formach stosowanych w architekturze w latach 1715-1740, np. w portalach. Pomimo to, tych kilka dzieł architektury monumentalnej wzniesionych na Dolnym Śląsku z użyciem omawianej techniki prezentuje się jako dzieła wybitne w skali ogólnoeuropejskiej o indywidualnych, lokalnych cechach. Ze względu na twórców, wykazują również powinowactwo z kręgiem austriackim i czeskim.
The article aims to analyze the use of the Baroque convex-concave design technique, from the point of view of town-planning and architecture, for the facades of monumental buildings in Lower Silesia. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature it appears under the Italian designation parete ondulata. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which non-Classical forms were being adopted, also in Lower Silesia. The convex-concave method of designing facades gave architects the possibility of creating attractive architecture and of designing sophisticated urban interiors that had a strong impact on the recipient. The parete ondulata method was not assimilated into the local Silesian architecture. Most of the buildings that present such forms were built on the basis of designs prepared by Kilian Ignaz Dientzenhofer and, in a reduced form, in several cases by Austrian architects active in Silesia (J. B. Peintner, Ch. Hackner). In cramped urban locations the parete ondulata technique provided the opportunity for making a stronger impression. However, in Silesia it was only applied in the facades of the Hatzfeld Palace and the University in Wrocław and in small architectural forms such as portals built in 1715–1740. Nevertheless, these few works of monumental architecture in Lower Silesia erected with the use of this technique present themselves as an outstanding achievement on the European scale with individual local characteristics. Because of the people who designed them, they also show an affinity with Austrian and Bohemian architecture.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 2; 5-33
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "architektura XVII w." wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język