Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "appellative" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Nazwiska polskie i ich wschodniosłowiańskie ekwiwalenty jako odzwierciedlenie historycznego osadnictwa na Podlasiu
    The Polish names and their Eastern Slavic equivalents as the reflection of the historical settlement in Podlasie
    Польские фамилии и их восточнославянские эквиваленты как отражение исторического заселения на территории Подлясья
    Autorzy:
    Dacewicz, Leonarda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953562.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    nazwiska
    odapelatywne. odimienne
    wartościowanie
    frekwencja
    lokalizacja
    surname
    name derived from the appellative. name derived from the Christian name
    evaluating
    frequency
    localization
    Opis:
    Целью статьи является объяснение причин и пределов выступания восточно- славянских эквивалентов польских фамилий, опираясь на конкретные экземплификации. Явление, состоящее в том, что существуют параллельные формы фамилий, автор статьи представляет на примере более десяти подобно звучащих фамилий, возникших на основе называющих одинаковые объекты апеллятивов.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 153-159
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie nazwiska motywowane leksyką z zakresu górnictwa solnego
    Polish surnames motivated by the lexicon of the salt mining field
    Autorzy:
    Horyń, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/597828.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    onomastics
    anthroponymy
    appellative surnames
    lexis from the field of salt mining
    onymization
    onomastyka
    nazwiska odapelatywne
    leksyka z zakresu górnictwa solnego
    onimizacja
    Opis:
    This article deals with a group of Polish surnames motivated by lexis from the field of salt mining. The analysed surnames are excerpted from “Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych”, edited by Kazimierz Rymut, as well as from other onomastic compilations. These anthroponyms vary in terms of their origins and linguistic construction. We can distinguish from among these anthroponyms: 1) surnames motivated by impersonal nouns: solanka, solnica, sól, tołpa, żupa; 2) surnames motivated by adjectives: słony, solny; 3) surnames motivated by personal nouns: prasoł, solarz, solnik, warzyc, warzysz, żupnik. The description of particular ‛salt’ surnames, apart from their frequency, includes their geographical distribution, which only in some cases is connected with the location of old salt mines, found mainly in the Lesser Poland (Małopolska).
    Źródło:
    Onomastica; 2016, 60; 163-174
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O pewnym sposobie użycia form deminutywnych w języku rosyjskim XVII – pocz. XVIII wieku
    On a certain way of using diminutive forms in 17th – early 18th century Russian
    Autorzy:
    Iacovou, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127893.pdf
    Data publikacji:
    2022-02-03
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    deminutivum
    hipokoristicum
    sufiks
    derywat
    rzeczownik apelatywny
    etykieta epistolarna
    korespondencja prywatna
    diminutive noun
    hypocoristic noun
    suffix
    derivative
    appellative noun
    epistolary etiquette
    private correspondence
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest omówieniu sufiksalnych apelatywnych rzeczowników deminutywnych nazywających osoby, występujących w formułach etykietalnych rosyjskiej korespondencji prywatnej pochodzącej z okresu od XVII do początku XVIII wieku. Zaprezentowana została definicja zdrobnień, przy czym szczególną uwagę zwrócono na modyfikację znaczenia derywatów przez wyodrębniane w ich strukturze sufiksy. Deminutiva, pozbawione często znaczenia małości, wyróżniają się odcieniem ekspresyjności przy jednoczesnym posiadaniu znaczenia pieszczotliwego bądź pogardliwego. Nazwy hipokorystyczne z zasady określały odbiorcę i członków jego rodziny, a pogardliwe – samego nadawcę i jego bliskich. Formalnymi wykładnikami rzeczowników deminutywnych były przede wszystkim przyrostki -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. Wyjątkowo interesująco przedstawia się historia rodzaju derywatów z sufiksem -ишк-
    The author discusses suffixal appellative diminutive personal nouns which appeared in the etiquette formulations of Russian private correspondence dating from the 17th – early 18th century. The definition of the diminutives has been presented, with particular attention paid to the modification of the meaning of derivatives by isolating the suffixes in their structure. The same diminutive, when used to describe people, can have both a hypocoristic and a contemptuous meaning. Hypocoristic names, as a rule, define the recipient and his/her family members, while the contemptuous names describe the sender and their relatives. The most common suffixes are: -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. The history of the type of derivatives with the suffix -ишк- is particularly interesting.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2021, 15; 317-324
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Українські прізвища торчинських Ромів
    Ukrainian Surnames of Torchyn’s Roma
    Autorzy:
    Nesterchuk, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945046.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    antroponim
    apelatyw
    nazwisko
    grupa leksykalno-semantyczna
    struktura morfologiczna
    anthroponym
    appellative
    surname
    lexical and semantic group
    morphological formation
    Opis:
    W artykule dokonano analizy antroponimów Romów mieszkających we wsi Torczyn, znajdującej się w powiecie łuckim w obwodzie wołyńskim. Materiał został osobiście przez autorkę zebrany i usystematyzowany. Zaprezentowano wszystkie nazwiska Romów z Torczyna, ustalono produktywność grup antroponimów i formantów nazwiskotwórczych, poddano analizie leksykalno-semantyczną bazę nazwisk, scharakteryzowano morfologiczną strukturę nazw własnych. Wykazano, że antroponimia mniejszości romskiej w Torczynie prawie nie różni się od takich samych ukraińskich onimów. Zarejestrowano 6 nazwisk pochodnych od imion: Гученко/Huchenko, Марценюк/ Martseniuk, Ковальчук/Kovalchuk, Стоянович/Stoianovych. Przeanalizowano nazwiska pochodne od innych antroponimów (głównie od przezwisk): Бобенко/Bobenko, Покальчук/Pokalchuk. Pod względem morfologicznym wśród nazwisk Romów dominują konstrukcje z formantami patronimicznymi -енк-о/-enk-o, -ович/-ovych (-евич/-evych): Берлевич/Berlevych, Коржевич/Korrzhevych oraz z wielofunkcyjnym formantem -ук/-uk: Чужук/Chuzhuk. Takich nazwisk u torczyńskich Romów jest 4 na 18 zarejestrowanych.
    The article deals with anthroponyms for the Roma living in the urban locality of Torchyn in Lutsk District, Volyn Region. Based on personal records the language material is systematized and all the surnames of Roma living in the locality are identified; the composition and productivity in the groups of surnames and surname formants are specified; the lexical and semantic base of surnames is analyzed; the morphological formation of official names is characterized. It was found that anthroponymy for the Roma minority in Torchyn does not greatly differ from the same Ukrainian onyms. There are 6 names of denominative formation such as Гученко/Huchenko, Марценюк/Martseniuk, Ковальчук/Kovalchuk, Стоянович/Stoianovych and others. The derivatives from other anthroponyms (mostly from nicknames) were analyzed: Бобенко/Bobenko, Покальчук/ Pokalchuk. Among the morphological way of word-building there is a predominance of formations with patronymic formants: -енк-о/-enk-o, -ович/-ovych (-евич/-evych): Берлевич/Berlevych, Коржевич/Korrzhevych; polyfunctional formant -ук/-uk: Чужук/Chuzhuk. The Roma have 4 such surnames out of 18 recorded.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2021, 69; 89-99
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kim był półpanek? Analiza apelatywno-proprialna
    Autorzy:
    Złotkowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607904.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    anthroponymy
    appellative and proprial layer
    petty gentry
    Podlasie region
    półpanek
    antroponimia
    drobna szlachta
    płaszczyzna apalatywna i proprialna
    Podlasie
    Opis:
    This paper presents the linguistic analysis of a Polish word półpanek. The author examined the meaning of the lexeme in different historical periods. They were used for an analysis of linguistic materials from the dictionaries and 19th- and 20th-century publications. The purpose of this study was to determine whether the appellative was present in anthroponymic system of former petty gentry in the Podlasie region. The aim of this investigation was also to examine whether or not there had existed a social class which might be called półpankowie.
    W niniejszym artykule poddano analizie językowej leksem półpanek. Skoncentrowano się na zbadaniu jego pola semantycznego w ujęciu diachronicznym. Wykorzystano do tego celu materiał leksykograficzny i tekstowy wyekscerpowany z publikacji wydanych w XIX i pierwszej połowie XX wieku. Opracowanie jest również próbą odpowiedzi na pytanie, czy apelatyw ten był obecny w antroponimii drobnej szlachty podlaskiej. Przedmiotem rozważań był także problem istnienia w przeszłości odrębnej grupy ludności nazywanej półpankami.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Некоторые названия внебрачного ребенка в русском языке
    Niektóre nazwy nieślubnego dziecka w języku rosyjskim
    The nomenclature of natural children in Russian
    Autorzy:
    Ананьева, Наталия
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594294.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    nieślubne dziecko
    antroponim
    rzeczownik pospolity
    język rosyjski
    bastard
    anthroponym
    appellative
    Russian
    Opis:
    W artykule omawiane są nazwy nieślubnego dziecka w języku rosyjskim (zarówno w jego postaci literackiej, jak i gwarowej) na tle ogólnosłowiańskim. Zostały tu przeanalizowane różne i liczne sposoby tworzenia nazwisk dzieci nieślubnych: modyfikacja nazwiska ojca (np. Бецкой od Трубецкой, Тёмкин od Потёмкин); tworzenie nazwiska od imienia ojca (np. Васильев od Василий); tworzenie nazwiska odtoponimicznego (Бобринский od Бобрики); wymyślone nazwisko (np. Герцен od Herz ‘serce’); tworzenie nazwiska od imienia przodka matki (np. Юрьевские od Юрий Долгорукий); tworzenie nazwiska od nazwiska ojca chrzestnego (np. nazwisko słynnego poety Жуковский); używanie nazwiska matki (np. realne nazwisko pisarza Kornieja Czukowskiego – Корнейчуков). Zauważono także, że na poziomie antroponimicznym nieślubnym dzieciom można było nadawać niezwykłe imiona. Różnorodne są apelatywne nazwy dziecka nieślubnego w dialektach słowiańskich, w tym w gwarach rosyjskich. W artykule na podstawie prac G. Kabakowej, I. Popowiczewej i M. Kitanowej wyodrębniono szereg modeli nazewniczych dla nazw nieślubnego dziecka występujących w językach słowiańskich, szczególnie zaś w języku rosyjskim: ‘nietradycyjne miejsce poczęcia bądź urodzenia dziecka’ (np. банкарт, крапивник, заугольник i in.); ‘znalezienie dziecka’ (np. найда, найдёныш i in.); ‘odstępstwo od podstawowej linii rozwoju’ (np. семибатечник, половинкин сын, безотцовщина, сколотыш, сколотяга i in.); ‘przypadkowy charakter urodzenia’ (np. сураз, суразёнок); ‘niewłaściwe prowadzenie się matki’ (np. ублюдок, приёбыш i in.). Wiele wyrazów nazywających nieślubne dziecko pełni funkcję przekleństwa. Jednak wśród nominacji nieślubnego dziecka są także pewne nazwy o charakterze melioratywnym: nawiązujące do leksemu Bóg (np. богдан itp.) oraz любимчик (co występuje w gwarach archangielskich). Rosyjski materiał przytoczony w pracach G. Kabakowej i I. Popowiczewej w niniejszym artykule uzupełniony został modelami nazwisk nadawanych nieślubnym dzieciom oraz takimi gwarowymi rzeczownikami apelatywnymi, jak сураз, суразёнок, кувь, любимчик, любоделанный, сколотыш, сколотяга, осколоток, готовец, капустничек. Zaakcentowano również, iż rosyjskie gwarowe nazwy nieślubnego dziecka występują w niektórych utworach literackich (np. u M . Szołochowa i W. Szukszyna).
    In this paper the nomenclature of natural children in Russian is analyzed (both in literary and dialect forms) in a Slavonic context. The different types of surnames of natural children are analyzed: the modification of the surname of their fathers (for example Бецкой from Трубецкой, Тёмкин from Потёмкин); the formation from the name of the child’s father (for example Васильев from Василий); the formation of the surname from the toponym (Бобринский from Бобрики); the invention of the surname (for example Герцен from Herz ‘the heart’); the formation of the surname from the name of the ancestor of the mother (for example Юрьевские from Юрий Долгорукий); the formation from the surname of the godfather (for example the surname of the poet Василий Жуковский); the usage of the mother’s surname (for example Корнейчуков – the real surname of the writer Корней Чуковский). On the antroponymic level natural children may have unusual names. They have different appellative names in Slavonic, including Russian dialects. In this paper based on the articles of G. Kabakova and I. Popovicheva the following models of the nomination of the bastards in Slavonic languages, particularly in Russian are proposed: ‘the untraditional place or the conception of the birth’ (for example банкарт, крапивник, заугольник.), ‘the finding of the child’ (for example найда, найдёныш), ‘deviation from the main line of development’ (for example семибатечник, половинкин сын, безотцовщина, сколотыш, сколотяга and others), ‘the occasional character of the birth’ (for example сураз, суразёнок), ‘the bad behaviour of the mother’ (for example ублюдок, приёбыш and others). Many words naming the child are used as swear-words. But among these names there are some words which have positive semantics: those motivated by the word ‘God’ (богдан and others) and the word любимчик (in the dialects near Archangelsk). In this article we add information about the names of natural children in Russian dialects in works of G. Kabakova and I. Popovicheva analyzing the models of their surnames in Russian and some appellative names in Russian dialects (for example сураз, суразёнок, кувь, любимчик, любоделанный, сколотыш, сколотяга, осколоток, готовец, капустничек). The dialect words describing natural children are used by Russian writers in their works (for example, M. Sholokhov and W. Shukshin).
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 7-20
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Сімейно-родові іменування, похідні від імен та прізвищ першоносіїв (на основі вибраних антропонімів сіл Антонівка та Борисковичі початку та середини ХХ століття)
    Family Names Derived from Given Names and Surnames: A Study of Selected Anthroponyms in the Villages of Antonivka and Boryskovychi in the Early to Mid-Twentieth Century
    Autorzy:
    Садова, Лариса Олександрівна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38644838.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    family nomination
    anthroponym
    given name
    appellative
    word-formation group
    Opis:
    This article analyses the origins of family names and the duration of their functioning in rural anthroponymics on the basis of the anthroponymy of the south of the Volyn region in the early to mid-twentieth century. The study examines the semantic and word-formation structure of anthroponyms in the area, identifies lexico-semantic groups represented in the roots of family names, and considers different structural variants of the given names and surnames from which family names were derived, including their productivity and the most frequent cases. The semantics of roots and the word-formation structure of family names in the south of the Volyn region reflect general tendencies of the Ukrainian anthroponymic system and tendencies of the regional anthroponomy, which stem from dialectal features, influences of other languages, and historical and cultural peculiarities of the region.
    W artykule przeanalizowano problem pochodzenia nazw rodowych oraz czasu ich funkcjonowania w antroponimikonie wiejskim (na podstawie antroponimów na południu obwodu wołyńskiego z początku i połowy XX wieku). Autorka analizuje strukturę semantyczną i słowotwórczą antroponimów w tym regionie, przedstawia grupy leksykalno-semantyczne reprezentowane w podstawach nazw rodowych, omawia różne pod względem strukturalnym warianty imion i nazwisk motywujące nazwy rodowe. W artykule określono produktywność imion motywujących nazwy rodowe i zidentyfikowano najbardziej aktywne imiona. Semantyka podstaw i struktura słowotwórcza nazw rodowych z południa obwodu wołyńskiego odzwierciedlają ogólne tendencje ukraińskiego systemu antroponimicznego, a także cechy regionalne antroponimii wynikające z właściwości gwarowych, wpływów innych języków oraz cech historycznych, kulturowych i obyczajowych regionu.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies