Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "aparat bezpieczeństwa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 50
Tytuł:
Zrzuty broni dla AK jako przedmiot zainteresowania operacyjnego aparatu bezpieczeństwa w Polsce w okresie stalinizmu
Weapons Airdrops for the Home Army as a Matter of Concern of the Security Apparatus in Poland During Stalinism
Autorzy:
Lesiakowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46188114.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Home Army
air support
weapons airdrops
security apparatus in the Polish People’s Republic
anxiety about World War III
Armia Krajowa
lotnicze wsparcie
zrzuty broni
aparat bezpieczeństwa w PRL
obawy przed III wojną światową
Opis:
Ważnym elementem wzmacniania potencjału wojskowego Armii Krajowej w czasie II wojny światowej było uzbrojenie dostarczane drogą lotniczą. Obok wymiaru materialnego w postaci konkretnej liczby karabinów, pistoletów, granatów, materiałów wybuchowych czy pieniędzy, zrzuty miały też ogromne znaczenie psychologiczne. Stanowiły potwierdzenie udziału AK w zbiorowym wysiłku zbrojnym aliantów i wzmacniały nadzieję na pokonanie III Rzeszy. Psychologiczne oddziaływanie tych faktów utrzymywało się także po wojnie, zwłaszcza gdy zarysowała się perspektywa nowego konfliktu zbrojnego. Wielu polskich obywateli wiązało ze spodziewaną III wojną światową nadzieje na zmiany polityczno-ustrojowe w kraju, natomiast aparat władzy, a zwłaszcza aparat bezpieczeństwa, widział w niej poważne wyzwanie operacyjne. Funkcjonariusze usiłowali sprawdzić, czy w warunkach nowego konfliktu zbrojnego tzw. wrogie siły będą mogły sięgnąć do rozwiązań z poprzedniej wojny i wzmacniać drogą lotniczą antykomunistyczne podziemie w Polsce dostawami broni i innego materiału wojennego. W związku z tym podjęto sprawę operacyjną, w ramach której dążono do wykrycia miejsc zrzutów w czasie II wojny światowej, jak i osób, które organizowały ich przyjmowanie. Zadania z tego zakresu realizowano w latach 1949–1955 i miały one kryptonim „Monopol”.
An important element in strengthening the military potential of the Home Army during the Second World War was armaments delivered by air. Airdrops had not only a physical form – rifles, pistols, grenades, explosive materials and money, but as also a great psychological meaning. It was the confirmation of the Home Army participation in the Allies military activity and it enhanced hope for defeating the Third Reich. This psychological impact was maintained also after the war, especially when a new armed conflict was in perspective. Many Polish citizens hoped that World War III would provide political and structural changes in the Polish People’s Republic. This presented the authorities, especially the security apparatus with a severe operational challenge. The officials tried to inspect whether the so-called enemy forces would be able to draw on solutions from the previous war and empower the anti-communist underground in Poland by weapons airdrops in the perspective of a new armed conflict. Therefore, operational action was undertaken to detect airdrop locations used during World War II and to find the people who organized their reception. These tasks were carried out between 1949 and 1955 under the code-name “Monopoly”.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 114; 187-206
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zeznanie Ewarysta Zwierzewicza - pierwszego komendanta Okręgu IX Łódź Narodowych Sił Zbrojnych jako źródło do badań nad historią konspiracji związanej z ruchem narodowym
Autorzy:
Resel, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Ewaryst Zwierzewicz
National Armed Forces
independence underground
World War II
communist repression
security apparatus
Narodowe Siły Zbrojne
podziemie niepodległościowe
II wojna światowa
represje komunistyczne
aparat bezpieczeństwa
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej komunistyczny aparat bezpieczeństwa skierował działania przeciwko żołnierzom polskiego podziemia niepodległościowego. Od 1947 r. Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi rozpracowywał m.in. Ewarysta Zwierzewicza. Odgrywał on szczególną rolę zarówno w przedwojennej, jak i wojennej historii Łodzi, gdyż w czasie okupacji niemieckiej był komendantem Okręgu IX Łódź Narodowych Sił Zbrojnych. Kulminację represji wobec niego stanowi aresztowanie i skazanie go przez Sąd Wojewódzki w Zielonej Górze w 1954 r. na karę więzienia, utratę praw publicznych i grzywnę. Przedmiotem artykułu jest analiza zeznania Zwierzewicza, które zostało sporządzone podczas śledztwa prowadzonego przeciwko niemu przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Zielonej Górze. Źródło to zawiera wiele nieznanych dotąd informacji na temat żołnierzy konspiracyjnego podziemia narodowego, które otwierają nowe możliwości badawcze. Poza omówieniem struktury i zawartości zeznania, autorka porównała jego treść z innymi materiałami archiwalnymi oraz literaturą przedmiotu. W wyniku przedstawionych w artykule badań, na podstawie zeznania Zwierzewicza udało się zrekonstruować losy bohatera artykułu, a także trzy wybrane historie z jego życia: udział, w charakterze oskarżonego, w procesie z 1936 r. w sprawie napaści na przedsiębiorstwa będące własnością Żydów, zdekonspirowanie przez Gestapo łódzkich struktur Narodowej Organizacji Wojskowej oraz kontakty ze Stanisławem Dowborem, działaczem lewicy, związanym w czasie wojny z konspiracją narodową.
After the end of World War II, the security apparatus took action against the soldiers of the Polish independence underground. From 1947, Ewaryst Zwierzewicz, who during the German occupation carried out the duties of the commander of District IX Łódź of the National Armed Forces, was subjected to investigation by the Voivodeship Office of Public Security in Łódź. Communist repressions against the hero of the above article culminated in his arrest and conviction by the Voivodeship Court in Zielona Góra in 1954. The aim of this article is to analyse Zwierzewicz’s testimony, which was written during the investigation conducted against him by officers of the Voivodeship Office of Public Security in Zielona Góra. The testimony constitutes noteworthy archival material, as the hero of the article played a special role in both the pre-war and wartime history of Łódź. The source reveals a lot of hitherto unknown information about the soldiers of the national underground, which opens up a wide range of new research possibilities. Apart from the analysis of the testimony’s structure, the subject of this article was also the comparison of its content with other archival materials and with the literature on the subject. As a result of the research carried out, on the basis of Zwierzewicz’s testimony it was possible to reconstruct the life of the hero of the article, as well as three selected stories from his life.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 380-400
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – ksiądz, publicysta, działacz Stowarzyszenia PAX, tajny współpracownik i major Służby Bezpieczeństwa na etacie niejawnym
Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – Priest, Publicist, PAX Association Activist, Secret Collaborator and Clandestine Major of the Security Service
Autorzy:
Krzysztofiński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20306792.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
security apparatus
PAX Association
Catholic Church in the Polish People’s Republic
disintegration activities of the Security Service
Ancora
aparat bezpieczeństwa
Stowarzyszenie PAX
Kościół katolicki w PRL
działania dezintegracyjne SB
„Ancora”
Opis:
Artykuł ukazuje powstanie i funkcjonowanie periodyku „Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła” w ujęciu personalnym i strukturalnym. W tym przedsięwzięciu główną rolę odegrał ks. Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), kapłan diecezji przemyskiej od 1943 r., osobowe źródło informacji SB, wreszcie jej funkcjonariusz na etacie niejawnym. Tekst jest przyczynkiem do dalszych pogłębionych badań nad działalnością dezintegracyjną prowadzoną przez różne struktury aparatu represji w PRL ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia na tym polu Departamentu IV SB MSW.
The article shows the creation and functioning of the periodical Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła in personal and structural terms. Father Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), a priest of the Przemyśl diocese since 1943, a personal information source of the Security Service, and finally its clandestine officer, played a major role in this endeavour. The text is a contribution to further in-depth research into the disintegration activities carried out by various structures of the repressive apparatus in the Polish People’s Republic, with particular emphasis on the significance of Department IV of the Security Service of the Ministry of the Interior in this field.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 481-522
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów bezpieki
Autorzy:
Krzysztofiński, Mariusz (1973- ).
Powiązania:
Orzeł Biały. Miesięcznik Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość 2004, nr 1, s. 4-5
Data publikacji:
2004
Tematy:
Oddział w Rzeszowie (Instytut Pamięci Narodowej)
Wystawa pt.: Aparat represji na Rzeszowszczyźnie w latach 1944-1956 (2003 ; Rzeszów)
Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
Służba bezpieczeństwa
Więziennictwo
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Z działalności Jana Kruczka ps. „Nurt” (1898–1965), funkcjonariusza przedwojennej Policji Państwowej, szefa Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa i Straży Samorządowej w powiecie rzeszowskim, działacza Stronnictwa Narodowego
Autorzy:
Krzysztofiński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436089.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
komunizm
antykomunizm
Policja Państwowa
aparat bezpieczeństwa
Jan Kruczek ps. „Nurt” (1898–1965)
Opis:
Article presents life path of Jan Kruczek – during the Second Polish Republic – police officer battling common banditism and actions of communist groups, during the World War II Kriminalpolizei officer and also a co-worker of the Government Delegation to the country, commander of the State Security Corps in the Rzeszów district. After Red Army invaded Rzeszów district, Kruczek was engaged in the structure of the National Party, providing distribution ofthe illegal press and performing intelligence activities. For his exemplary service to the Polish State during the Second Republic of Poland, as well as his underground activities during the German occupation and the Lublin Committee he faced undeserved repressions during Polish People’s Republic. After the fall of communism, Jan Kruczek “Nurt” should be a model tothe current officers protecting the nation’s safety. Undertaking underground activities at the expense of the personal happiness places him in the pantheon of people who for the sovereignty and independence of the Republic of Poland. Based on the acts created by the communist security apparatus, this article brings closer the realities of the functioning of the independence conspiracy in the period of the People’s Republic of Poland, taking into account – so difficult to grasp – personal relations.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2018, 6; 216-233
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu porównawczej syntezy aparatu represji w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1954. Uwagi na temat pracy Molly Pucci, "Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe", New Haven–London: Yale University Press 2020, ss. 378
In Search of a Comparative Synthesis of the Apparatus of Repression in Central and Eastern Europe in 1944–1954. Comments on Molly Pucci’s Work, "Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe" (New Haven and London: Yale University Press, 2020), pp. 378
Autorzy:
Bułhak, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20874641.pdf
Data publikacji:
2021-02-15
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Molly Pucci
security apparatus
repression apparatus
Stalinism
communisation
Sovietisation
aparat bezpieczeństwa
aparat represji
stalinizm
komunizacja
sowietyzacja
Opis:
Autor artykułu recenzyjnego książki Molly Pucci Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe, wydanej w 2020 r. przez Yale University Press, krytycznie omawia główne tezy analizowanej pracy. Konstatuje przy tym, że podstawowy cel badawczy Autorki stanowiło porównawcze opisanie roli aparatu przymusu w przejmowaniu władzy przez komunistów w Polsce, Czechosłowacji i w Niemczech Wschodnich, a także odpowiedź na pytanie, na ile przebieg tych równoległych procesów oraz sposób odwzorowania narzucanego modelu sowieckiego były w poszczególnych krajach podobne, aż do powstania „wspólnej międzynarodowej przestrzeni bezpieczeństwa” (common international security space) złożonej z „niemal identycznych państw policyjnych”. Tym samym – jak stwierdza recenzent – książka stanowi próbę syntezy pierwszej fazy istnienia aparatów bezpieczeństwa w trzech wymienionych krajach. Recenzent z uznaniem podkreśla, że Autorka widzi przywołane procesy w ujęciu systemowym jako ważną, o ile nie kluczową część wymuszonej, odgórnej budowy państwa typu komunistycznego. Do tego niezbędny był – we wszystkich wymienionych krajach, choć nie w takim samym stopniu – potężny aparat przymusu. Za racjonalne uznaje też skupienie się przez Autorkę na tych pionach, służbach czy wydziałach odpowiednich krajowych aparatów represji, które odegrały zasadniczą rolę najpierw w przejęciu i „utrwalaniu” władzy przez promoskiewskich komunistów, aby potem stać się ich kluczową częścią zarówno w sensie organizacyjnym, jak i operacyjnym; nie zapominając przy tym o komórkach zajmujących się poszukiwaniem wyimaginowanego wroga we własnych szeregach, czyli na kwintesencji właściwej „bezpieki”. Przede wszystkim jednak – zdaniem recenzenta – praca oferuje cały szereg ważnych, choć bywa, że i dyskusyjnych pomysłów interpretacyjnych i pytań badawczych silnie zakotwiczonych w przebadanej, różnorodnej, literaturze przedmiotu i w archiwaliach polskich, czeskich i niemieckich. Dzięki temu stanowić będzie ważny punkt odniesienia, także do ujęć krytycznych, czy podważających ustalenia i interpretacje proponowane przez Autorkę. W konkluzji recenzent stwierdza, że książka Molly Pucci, jakkolwiek niedoskonała w rozmaitych drobnych szczegółach, bez wątpienia całkowicie spełnia naukowe parametry pozwalające uznać ją za jedną z pierwszych poważną porównawczych syntez aparatu bezpieczeństwa (represji) w odniesieniu do okresów implementacji systemu i dojrzałego stalinizmu. Tym samym też można jej nadać tytuł pracy pionierskiej i umieścić obok prac Nikity Pietrowa). Recenzent sugeruje też wydanie tej pracy w języku polskim przez IPN.
The text is a review article of Molly Pucci’s work, Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe published in 2020 by Yale University Press. The reviewer critically discusses the main theses of the analysed work. He states that the author’s main research objective was a comparative description of the role of the coercive apparatus in the seizure of power by communists in Poland, Czechoslovakia and East Germany (i.e. in the north-western part of the Soviet sphere of influence in Europe established as a result of World War II), and an answer to the question to what extent the course of these parallel processes, as well as the manner of reproducing the imposed Soviet model, was in fact similar in individual countries, until the emergence of the ‘common international security space’, composed of ‘almost identical police states’. Thus, as the reviewer states, the book is an attempt to synthesise the first phase of the security apparatuses in the three countries. The reviewer emphasises with appreciation that the author discusses the processes mentioned in a systemic manner, as an important, if not the key part of the forced, top-down construction of a communist-type state. That objective required a powerful coercive apparatus in all the countries mentioned, although not to the same extent. He also considers it rational to focus on those units of the respective national repressive apparatuses which played a key role first in the seizure and "consolidation" of power by the pro-Moscow communists, and then became their pillar of powers both in organisational and operative terms; not forgetting the cells involved in searching for the imaginary enemy within their own ranks, that is, the quintessence of a proper "security service". Above all, however – according to the reviewer – the work offers a whole range of important, though sometimes debatable, interpretative ideas and research questions strongly anchored in the researched, diverse literature on the subject and in Polish, Czech and German archives. Consequently, it will become an important point of reference not only for Polish researchers of the security apparatus, also for critical approaches or those undermining the findings and interpretations proposed by the author. In conclusion, the reviewer states that the discussed book by Molly Pucci, although imperfect in several minor details, undoubtedly fully meets the academic criteria, which make it possible to consider this book as one of the first serious comparative syntheses of the security (repression) apparatus in relation to the periods of the system’s implementation and mature Stalinism. Thus, the book can also be given the title of a pioneering work (next to Nikita Petrov’s texts). The reviewer also suggests that this work should be published in Polish by the IPN.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2021, 19; 943-975
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustalanie i opracowanie wodzirejów – organizatorów wrogiej działalności na wsi
The diagnosis leaders - organizers hostile activity in the countryside
Autorzy:
Piwko, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488027.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
kolektywizacja wsi w Polsce
aparat bezpieczeństwa
collectivisation of the countryside in Poland
the public security apparatus
Źródło:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja; 2014, 3; 117-143
2299-890X
Pojawia się w:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towarzystwo Przyjaciół Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i jego funkcjonowanie w powojennych realiach
The Society of Friends of the Catholic University in Lublin and Its Functioning in the Postwar Reality
Autorzy:
Sychowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807061.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Towarzystwo Przyjaciół KUL; aparat bezpieczeństwa; Kościół w Polsce
Society of Friends of the Catholic University in Lublin; security apparatus; Church in Poland
Opis:
Założone w 1922 r. Towarzystwo Przyjaciół KUL (wpisane do rejestru stowarzyszeń 1 grudnia) w celu „szerzenia idei wyższych szkół katolickich i niesienia pomocy KUL” przyczyniło się do włączenia osób świeckich do pracy na rzecz utrzymania i pogłębiania kultury religijnej. Powstałe w okresie II Rzeczypospolitej Towarzystwo, skupiające początkowo przede wszystkim absolwentów, w okresie powojennym stało się jedyną organizacją społeczną o charakterze masowym wspierającą Kościół rzymskokatolicki w Polsce. Wraz z upływem czasu rosło zainteresowanie aparatu bezpieczeństwa działalnością uczelni i związanego z nią Towarzystwa. Kulminacyjnym momentem ingerencji władz komunistycznych w życie KUL-u i związanego z nim Towarzystwa stało się aresztowanie 1 kwietnia 1952 r. rektora uczelni ks. Antoniego Słomkowskiego. Organizując tygodnie kultury chrześcijańskiej, sesje i sympozja, Towarzystwo Przyjaciół KUL przyczyniało się do intelektualnego pogłębiania katolicyzmu, stanowiąc jednocześnie przeciwwagę dla brutalnej ekspansji komunizmu w Polsce. Zarówno w tym okresie, jak i później jeden z najważniejszych problemów związanych z funkcjonowaniem KUL-u stanowiły finanse. Dzięki pracy Towarzystwa przetrwał KUL najcięższe lata.
The Society of Friends of the Catholic University in Lublin was set up in 1922 ( it was added to the register of associations on 1st December, 1922) in order to propagate the ideas of catholic universities and give support to the Catholic University in Lublin. It caused that secular people were implemented to preserve and intensify the religious culture. The Society was established in the period of the II Rzeczypospolita, it was the association mainly for alumnus but in the period after the war it was the only one organisation of social nature, giving support for the Roman Catholic Church in Poland. In the meantime, the Security apparatus was showing interest of the Society and its activity. The most cumulative moment of interference the communistic authorities into Catholic University in Lublin and the association connected with it was on the 1st April 1952 when the rector of the university priest Antoni Słomkowski was arrested. Different events were organised: weeks of Christian culture, sessions and symposiums; it was done to stop the brutal expansion of communism in Poland. Meanwhile and late, the funds were the main problem connected with functioning the Catholic University in Lublin. Thanks to the working the University in Lublin was able to outlast and continue its activity.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Special Issue; 307-320
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Czechoslovak Little Sister: A brief overview of the organizational development of the foreign intelligence service in Communist Czechoslovakia, 1953–1989
„Czechosłowacka młodsza siostra” – krótki zarys zmian organizacyjnych w służbie wywiadowczej komunistycznej Czechosłowacji w latach 1953–1989
Autorzy:
Žáček, Pavel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477714.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
komunizm
zimna wojna
Czechosłowacja
MSW
aparat Służby Bezpieczeństwa
Pierwsza Delegatura, służba wywiadowcza
Communism
Cold War
Czechoslovakia
Interior Ministry
State Security Apparatus
First Directorate
foreign intelligence service
Opis:
Pierwsza Delegatura Wywiadu, jedna z najważniejszych służb StB (tajnej policji), wyłoniła się z wywiadu zagranicznego i politycznego w trakcie najważniejszej reorganizacji czechosłowackiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w październiku 1953 r. Pierwsza Delegatura odgrywała ważną rolę do końca 1989 r., będąc satelickim aparatem wywiadu sowieckiego oraz realizacji polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa całego bloku komunistycznego. Czechosłowacki wywiad pracował zgodnie z kilkoma wytycznymi operacyjnymi w taki sam sposób jak wywiad sowiecki: polityczny, naukowy i technologiczny oraz wywiad nielegalny. W siedzibie głównej mieściło się kilka działów operacyjnych i departamentów, których struktura organizacyjna była stosunkowo często zmieniana. Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w. Pierwsza Delegatura rozszerzyła swoją działalność na wiele regionów całego świata i funkcjonowała w Azji, Afryce i Ameryce Południowej oraz w krajach, będących głównymi wrogami reżimu (USA, Wielkiej Brytanii, Republice Federalnej Niemiec, Francji itd.). W 1968 r. wywiad czechosłowacki osiągnął wiele sukcesów i zdołał przeniknąć do wybranych instytucji politycznych, bezpieczeństwa oraz finansów demokracji zachodnich oraz państw Trzeciego Świata. Po stłumieniu Praskiej Wiosny Pierwszą Delegaturę zreorganizowano. Przeprowadzono gruntowną wymianę personelu, co miało duży wpływ na jego modus operandi. Wywiad działał ponownie pod nadzorem sowieckim, a w okresie normalizacji stał się godną zaufania satelicką służbą wywiadowczą bloku komunistycznego, odgrywając jedną z ról w globalnej strategii skoordynowanej z centralą KGB w Moskwie. Rozwój wywiadu czechosłowackiego można łatwo prześledzić, obserwując stopniowy wzrost liczby pracowników Pierwszej Delegatury: pod koniec 1953 r. zatrudniała ona tylko 300 osób; na początku roku 1962 – 854; pod koniec roku 1969 – 1341; a w 1988 r. łączna liczba pracowników wywiadu wyniosła 1562 osoby. Wzrosła także liczba obcokrajowców pracujących w tej instytucji: pod koniec 1953 r. było ich osiemnastu w siedemnastu krajach, działających w ambasadach Czechosłowacji; w połowie lat sześćdziesiątych – 41 w 39 krajach, a pod koniec lat osiemdziesiątych – 38 w 35 krajach. Liczba nielegalnych rezydentów była znacznie niższa. Artykuł koncentruje się na rozwoju struktury organizacyjnej wywiadu i dokonanych w nim zmianach, a także na składzie kierownictwa Pierwszej Delegatury i poszczególnych działów operacyjnych oraz zaplecza centrali; częściowo także jednostek organizacyjnych działających na terytorium Czechosłowacji. Tylko niewielka część rozważań obejmuje rozwój sieci agentów, skład personelu poza granicami kraju, zarządzanie przez sowiecką służbę wywiadowczą oraz współpracę z zaprzyjaźnionymi służbami satelickimi.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 319-339
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sylwetka biskupa Wilhelma Pluty z lat 1962-1965 w relacji i działaniu twórców teczki operacyjnej ministerstwa spraw wewnętrznych kryptonim „Kruk”
The profile of bishop Wilhelm Pluta, 1962-1965 in the relationship and activities of the creators of the operating file of the ministry of internal affairs cryptonym „raven (Kruk)”
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076150.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
biskup
kler
komunizm
ziemie zachodnie
ordynariat gorzowski
sobór
aparat bezpieczeństwa
służba bezpieczeństwa
teczka
posługa pasterska
Pluta
Kruk.
Kościół
Church
bishop
clergy
communism
Western territories
Gorzów ordinariate
council
security apparatus
security service
operating file
pastoral service
Raven (Kruk)
Opis:
The profile of bishop Wilhelm Pluta, 1962-1965 in the relationship and activities of the creators of the operating file of the ministry of internal afairs cryptonym „raven (Kruk)” After taking power, the Polish communists initially concealed their true attitude towards the Catholic Church. Therefore, in the years 1944-1947, an open fight with the clergy was avoided. After achieving the first goal, already at the beginning of 1949, a massive attack was launched against the Catholic Church. This fight was carried out in many ways with varying intensity, the main executor of the party's directives in this regard was its „armed arm“, i.e. the Security Ofice, and then the Security Service. The bishop was treated by the management of section IV of the Ministry of the Interior as a very high priority. In the fight against the Catholic Church, surveillance or possible investigation of bishops was of particular importance. From 1963, the basic tool of this fight was - both as a collection of necessary infor mation about the bishop, as well as a record of plans and a chronicle of actions taken by the security services - the Bishop Operations File (TEOB). A mutation of TEOBs, i.e. a file for the bishop, is the file entitled „Control case - Pluta Wilhelm. 1962-1986. Code name“ Kruk ”, archive number 5446 / K. In the description of the resources of the archive of the Institute of National Remembrance, it received reference number IPN BU 0608/241 and was declassified on June 18, 2009. Until the establishment of the Institute of National Remembrance, the file was in the state of the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs. The two-volume folder contains a total of 280 pages. The boundary years of the established case, i.e. 1962 - that is, the efforts made by Bishop Wilhelm Pluta to obtain a passport to travel to Rome and participate in the deliberations of the Second Vatican Council, and its closure on April 5, 1986, is a consequence of the bishop‘s tragic death in a car accident. In the plans of the communist leadership of the Ministry of Internal Affairs, the cryptonym. „Kruk“ was to be handed over to the „C“ Office, that is the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs, only in 1989, and was to be scrapped, that is, destroyed in 2005. The operating file of the Ministry of Internal Affairs entitled „The case of control - Pluta Wilhelm. 1962-1986 „is a testimony to the hostile actions that the security apparatus of the People‘s Republic of Poland carried out against Bishop Wilhelm Pluta, the bishop of first the huge Gorzów Ordinariate, and from 1972 the Gorzów diocese. The activities carried out by the Security Service, and described in this file, were not only a passive observation of the attitudes, behavior and pastoral ministry carried out by the bishop of Gorzów, but an active, conscious, purposeful and, above all, harmful interference in the activities of this hierarch and, above all, of a man and citizen of the Polish state. The profile of Bishop Pluta outlined on the pages of this file confirms that his words to his faithful were confirmed in his life. Of course, Bishop Pluta had his vices, weaknesses and imperfections, but his flaws did not diminish his uniqueness as a tireless, prayerful pastor of the Gorzów Church, which did not make a deal with the communist regime fighting against the Catholic Church and faith in God.
Po przejęciu władzy komuniści polscy początkowo ukrywali swoje rzeczywiste nastawienie do Kościoła katolickiego. W związku z tym w latach 1944-1947 unikano otwartej walki z duchowieństwem. Po osiągnięciu pierwszego celu, już z początkiem 1949 roku podjęto zmasowane uderzenie na Kościół katolicki. Walkę tę prowadzono na wiele sposobów z różną intensywnością, przy czym głównym wykonawcą dyrektyw partii w tym względzie było jej „zbrojne ramię”, czyli Urząd Bezpieczeństwa, a następnie Służba Bezpieczeństwa. Osoba biskupa traktowana była przez kierownictwo pionu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych niezwykle priorytetowo. W walce z Kościołem katolickim inwigilacja lub ewentualne rozpracowanie biskupów należało do spraw szczególnej wagi. Od 1963 roku podstawowym narzędziem tej walki była – zarówno jako zbiór niezbędnych informacji dotyczących biskupa, jak i zapis planów oraz kronika podejmowanych przez bezpiekę działań – właśnie Teczka Ewidencji Operacyjnej na Biskupa (TEOB).Mutacją TEOB-y, czyli teczki na biskupa, jest odnaleziona przez autora w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej teczka pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986. Kryptonim Kruk” o numerze archiwalnym 5446/K. W opisie zasobu archiwum IPN otrzymała ona sygn. IPN BU 0608/241 i została odtajniona 18 czerwca 2009 roku. Do chwili powstania Instytutu Pamięci Narodowej teczka znajdowała się na stanie Centralnego Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Teczka w dwóch tomach obejmuje w sumie 280 stron. Lata graniczne założonej sprawy to rok 1962, czyli podjęcie przez biskupa Wilhelma Plutę starań o uzyskanie paszportu na wyjazd do Rzymu i udział w obradach Soboru Watykańskiego II, oraz 5 kwietnia 1986, czyli jej zamknięcie w konsekwencji tragicznej śmierci biskupa w wypadku samochodowym. W planach komunistycznego szefostwa MSW teczka sprawy krypt. „Kruk” miała być przekazana do Biura „C”, czyli Centralnego Archiwum MSW dopiero w 1989 roku, a ulec wybrakowaniu, czyli zostać zniszczona w 2005 roku.Teczka operacyjna MSW pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986” jest świadectwem wrogich działań, które aparat bezpieczeństwa PRL prowadził przeciwko biskupowi Wilhelmowi Plucie, ordynariuszowi najpierw ogromnego ordynariatu gorzowskiego, a od 1972 roku diecezji gorzowskiej. Prowadzone przez SB działania, opisane w tej teczce, nie były tylko bierną obserwacją postaw, zachowania i prowadzonej posługi pasterskiej przez biskupa gorzowskiego, ale czynną świadomą, celową i nade wszystko szkodliwą ingerencją w działalność tego hierarchy i przede wszystkim człowieka i obywatela państwa polskiego. Zarysowana na kartach tej teczki sylwetka biskupa Pluty jest dowodem, że jego słowa głoszone do wiernych miały potwierdzenie w jego życiu. Oczywiście biskup Pluta miał jak każdy człowiek swoje przywary, słabości i niedoskonałości, jednak jego wady nie pomniejszały jego wyjątkowości jako niestrudzonego, rozmodlonego pasterza Kościoła gorzowskiego, który nie poszedł na układ z walczącym z Kościołem katolickim i wiarą w Boga reżimem komunistycznym.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2021, 31; 175-201
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stulecie czekistów. Skład narodowościowy centralnego i terenowych aparatów NKWD ZSRS 1934–1944/1945
Autorzy:
Jasiewicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608436.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
anti-Semitism
security/ repression apparatus
de-Judaization
NKVD – history
structures
cadres
Jews
antysemityzm
aparat bezpieczeństwa/ represji
dejudaizacja
NKWD – historia
struktury
kadry
Żydzi
Opis:
The sources to and literature on the history of the Soviet repression apparatus are scarce and incomplete or inaccessible. However, this period of the epoch was of a great significance for the model of the state, its organs and life of millions of its citizens. Of particular interest are the ethnic composition of the Soviet apparatus of repression and participation of Jews in it as well as a “people’s” legend according to which it was Jews who created the Bolshevik state. It is impossible to conduct serious research into the subject, while reflections and hypotheses presented in the article should be regarded only as possible or probable.
Źródła i literatura przedmiotu dotyczące historii sowieckiego aparatu represji są niewielkie i w dużej części zdekompletowane lub nieudostępniane. Tymczasem ten segment epoki miał olbrzymie znaczenie dla modelu państwa, pracy jego organów i życia milionów obywateli. Szczególnie interesujące są skład narodowościowy sowieckiego aparatu bezpieczeństwa i udział w nim Żydów oraz „ludowa” legenda głosząca, że to oni stworzyli państwo bolszewickie. Przy obecnym stanie źródeł poważnych badań nie można przeprowadzić, zaś w niniejszym tekście rozważania i hipotezy należy traktować jedynie za możliwe lub prawdopodobne.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 1
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Represje o charakterze personalnym wymierzone w duchownych Kościoła rzymskokatolickiego w Rzeszowskiem w latach 1944-1968
THE REPERCUSSIONS ABOUT PERSONAL CHARACTER THAT ARE AIMED AT PRIESTS OF ROMAN CATHOLIC CHURCH IN THE RZESZÓW VOIVODSHIP IN PERIOD FROM 1944 TO 1968
Autorzy:
Rak, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490178.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
represje
Kościół katolicki duchowieństwo
komunizm
aparat bezpieczeństwa
władza ludowa
repressions
Catholic Church
priesthood
communism
security apparatus
communist authorities in Poland
Opis:
This article presents the array of methods which was used by communists in order to break the power and decrease the rank and role of Catholic Church in Rzeszów voivodship. Communists did it in special way like attacking directly into individuals-priests (there were personal repressions against them) who shaped the Catholic Church. This is an outline which includes selected forms of repressions, for example: legal case and imprisonment caused by priestly activity, attempt of discrediting as well as the fol-lowing cases: battery, intimidations and blackmail. An outline is based on records which are held in archive of Institute of National Remembrance in Rzeszow (reports, infor-mation, some notes, some studies, dispatches and reports which come from substructures of security apparatus and others materials which are developed by security service (pro-ceedings, investigative dossiers, and different kinds of characteristics etc.) The inquiry carried out in archive of Institute of National Remembrance in Rzeszow complement ma-terials which are held in State Archive in Rzeszow (documents developed by different Religious Departments).
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2016, 23; 247-273
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przez wodę i ogień. Alians Andrzeja Wiercińskiego ze Służbą Bezpieczeństwa – zarys problematyki
Through Water and Fire. Andrzej Wierciński’s Alliance with the Security Service – an Outline of the Issues
Autorzy:
Łagosz, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20277084.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Andrzej Wierciński
secret collaborator
science
anthropology
security apparatus
tajny współpracownik
nauka
antropologia
aparat bezpieczeństwa
Opis:
Artykuł stanowi próbę ukazania współpracy wybitnego naukowca, jakim bezsprzecznie był Andrzej Wierciński (1930–2003), z aparatem bezpieczeństwa PRL. Tekst oparty jest na zdeponowanych w Archiwum IPN dokumentach składających się na teczkę pracy TW ps. „Alik”.
The article is an attempt to show the cooperation of an undeniably outstanding scientist, Andrzej Wiercinski (1930–2003), with the security apparatus of the Polish People’s Republic. The text is based on documents deposited in the Archive of the Institute of National Remembrance which make up the job dossier of a secret collaborator alias “Alik”.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 463-480
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 50

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies