- Tytuł:
-
Integral Ecology and Anthropocentrism: John Milbank’s Ecological Personalism
Ekologia integralna i antropocentryzm — personalizm ekologiczny Johna Milbanka - Autorzy:
-
Gużyński, Jakub
Włoch, Szymon - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2097303.pdf
- Data publikacji:
- 2022-06-30
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
ekologia integralna
antropocentryzm
personalizm ekologiczny
transorganiczność
antysekularyzm
integral ecology
antrophocentrism
ecological personalism
trans-organicity
anti-secularism - Opis:
-
The article discusses the ecological aspects of John Milbank’s thought in the context of the growing climate crisis. For this purpose, the concept of integral ecology is interpreted in the spirit of Milbank’s integralism, which rejects the notion of “pure nature” as a manifestation of secularism and calls for theological grounding of the environmental discourse. This perspective allows us to see the limitations of the modern way of thinking, caught up in the metaphors of “conquest of nature” and “return to nature.” As an alternative, the concept of “kenotic anthropocentrism” is proposed, which sees man as a rational, social, creative and religious animal, that somehow transcends his own nature, being called to union with God. On the one hand, such an approach proclaims the ontological superiority of man over other creatures, and on the other, it reminds us of his role as the guardian—and not the owner—of the Earth. Thus, it differs significantly from Clive Hamilton’s “modest anthropocentrism,” whose call to care for the environment is ultimately based on arbitrary freedom and the imperative of self-preservation. Milbank’s position is closer to Bruno Latour’s (anti-)anthropocentrism emphasizing the role of man as a political representative of silent earthlings—rivers, mountains and animals. However, Milbank advocates a strong ontological hierarchy rejected by Latour, which makes him less sensitive to the material dimension of climate change. Moreover, Milbank’s militant anti-secularism may be an obstacle to a much needed broader discussion of the ecological crisis, even if his critique of modernity is hard to ignore.
Artykuł omawia ekologiczny wymiar myśli Johna Milbanka w kontekście narastającego kryzysu klimatycznego. W tym celu, koncepcja ekologii integralnej poddana zostaje interpretacji w duchu Milbankowskiego integralizmu, który odrzuca pojęcie „czystej natury” jako przejawu sekularyzmu i domaga się teologicznego ugruntowania dyskursu środowiskowego. Taka perspektywa pozwala na dostrzeżenie ograniczeń nowoczesnego sposobu myślenia, uwikłanego w metafory „podboju natury” oraz „powrotu do natury”. Jako alternatywa, zaproponowana zostaje koncepcja „kenotycznego antropocentryzmu”, na gruncie którego człowiek jako zwierzę rozumne, społeczne, twórcze i religijne niejako przekracza swoją własną naturę, będąc powołanym do zjednoczenia z Bogiem. Takie podejście z jednej strony głosi ontologiczną wyższość człowieka nad innymi stworzeniami, z drugiej zaś przypomina o jego roli opiekuna — a nie właściciela — Ziemi. Istotnie różni się ono zatem od „skromnego antropocentryzmu” Clive’a Hamiltona, którego wezwanie do troski o środowisko opiera się ostatecznie na arbitralnej wolności i imperatywie przerwania. Bliżej mu raczej do (anty)antropocentryzmu Bruno Latoura, uwypuklającego rolę człowieka jako politycznego reprezentanta milczących Ziemian — rzek, gór czy zwierząt. Według Milbanka, silna hierarchia ontologiczna, odrzucana przez Latoura, jest jednak niezbędna, co sprawia, że pozostaje on mniej wrażliwy na materialny wymiar zmiany klimatycznej. Co więcej, wojowniczy antysekularyzm Milbanka może stanowić przeszkodę w niezwykle potrzebnej szerszej dyskusji na temat kryzysu ekologicznego, nawet jeśli jego krytyka nowoczesności jest trudno do zignorowania. - Źródło:
-
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 35-52
0035-7685 - Pojawia się w:
- Roczniki Filozoficzne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł