- Tytuł:
-
Onomastykon o proweniencji antycznej (grecko-rzymskiej) w powieściach kryminalnych Marka Krajewskiego
Onomasticon of ancient (Graeco-Roman) pedigree in Marek Krajewski’s crime novels - Autorzy:
- Puda-Blokesz, Magdalena
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2166340.pdf
- Data publikacji:
- 2022-12-31
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
- Tematy:
-
nazwa własna
antyk grecko-rzymski
powieść kryminalna
Marek Krajewski
proper name
Graeco-Roman antiquity
crime novel - Opis:
-
Nazwy własne wywodzące się z kręgu starożytnej tradycji grecko-rzymskiej, z greki i łaciny, ze względów kulturowo-tożsamościowych stanowią bardzo istotny składnik współczesnego onomastykonu języka polskiego. Onimy te przynależą głównie do takich odmian polszczyzny, jak naukowa i literacka/książkowa, głównie w ich postaci pisanej. W onomastyce uznaje się je za nośniki pamięci kulturowej w skali globalnej (makro) i określa się je nazwami topicznymi. Owo onomastyczne dziedzictwo może również stanowić istotny składnik współczesnej kultury popularnej, której wytworem jest także powieść kryminalna, adresowana do masowego odbiorcy. Celem niniejszego oglądu, mającego charakter rozpoznania jakościowego, a nie ilościowego (statystycznego), jest próba przedstawienia, uporządkowania, klasyfikacji i opisu obecnych w siedmiu kryminałach Marka Krajewskiego językowo-literackich sposobów onimicznego odsyłania odbiorcy do kultury antycznej, ze zwróceniem uwagi na ich aspekt funkcjonalny i onimiczny status. Prezentowane badania należy włączyć w obszar onomastyki kulturowej oraz onomastyki literackiej, a także innych działów lingwistyki, takich jak leksykologia i frazeologia/frazematyka. W ekscerpowanych powieściach można znaleźć: (a) onimy o antycznej proweniencji używane w prymarnym odniesieniu, w celu identyfikacji i dyferencjacji desygnatów kojarzonych z kulturą antyku klasycznego (np. nazwy osobowe twórców i filozofów antycznych); (b) nazwy własne, których podstawą stały się wywodzące się z języków klasycznych i z antyku onimy lub formy apelatywne; (c) eponimizmy antyczne, czyli nazwy pospolite, u których podstaw leżą antyczne nomina propria; w tym również apelatywne formy derywowane pochodzące od greckich bądź łacińskich onimów; a także (d) frazeologizmy eponimiczne zawierające w swym składzie bądź onimy o proweniencji antycznej, bądź powstałe od nich formy apelatywne czy derywowane. Poddana oglądowi materia językowa jest świadectwem wpływów antyku klasycznego na polszczyznę, której jakość jest wyraźnym odbiciem wielokulturowości i intertekstualności. Jednocześnie pokazuje wciąż trwającą recepcję antyku w kulturze polskiej, tutaj popularnej.
Proper names derived from the nexus of the ancient Graeco-Roman tradition, namely of Greek andLatin languages, are due to cultural and identity-related reasons a vital component of the contemporaryPolish language namespace. These onyms mostly belong to such varieties of Polish as academic,literary/bookish, and are mostly written. In onomastics they are considered transmitters of moderndaypopular culture among whose products features the crime novel aimed at the mass reader. Thepresent exploration or first approximation, with its qualitative rather thsn quantitative (statistical)character, sets out to try to present, arrange, classify, and describe the ways in which a recipient isonymically referred to the cultures of antiquity within Marek Krajewski’s eight crime stories, payingparticular attention to their functional aspect and onymic status. The research should form partof cultural onomastics and literary onomastics as well as other linguistic disciplines such as lexicologyand phraseology/phrasematics. The excerpts of the novels contain: (a) onyms of ancient originused in their primary sense to identify and differentiate the referents associated with the culture ofclassical antiquity (e.g. the personal names of the men of culture of Antiquity and of philosophy);(b) proper names based on onyms or appellatives deriving from classical languages and antiquity;(c) ancient eponymisms, or common names taken at their root from ancient nomina propria, appellativederivatives stemming from Greek or Latin onyms among them; and (d) eponymous phrasemesincorporating either onyms of ancient pedigree or the appellatives and derivatives they gave rise to.The linguistic tapestry thus reviewed is a testimony to antiquity’s impact on Polish, whose facetsclearly reflects its multicultural and intertextual nature. At the same time, it displays how antiquityis received in Polish culture as an ongoing process but here of the popular sort. - Źródło:
-
Onomastica; 2022, 66; 233-247
0078-4648 - Pojawia się w:
- Onomastica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł