- Tytuł:
-
Zbigniew Herbert i „nabożność” wobec rzeczy
Zbigniew Herbert and “Piousness” Towards Things - Autorzy:
- Kudyba, Wojciech
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1882472.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
Zbigniew Herbert
Elegia na odejście pióra atramentu lampy
antropologia rzeczy
Elegy for the Departure of the Pen the Ink the Lamp
anthropology of things - Opis:
-
Wiersz Elegia na odejście pióra atramentu lampy doczekał się nie tylko licznych glos i rozmaitych drobnych komentarzy, ale także trzech obszerniejszych artykułów.
Kusząca wydaje się przecież także nieobecna dotąd w omówieniach liryku, nieco węższa perspektywa spojrzenia na Elegię jako element ewolucji Herbertowych sposobów ujmowania rzeczy.
Stosunek bohatera wiersza do przedmiotów został we wspomnianym wierszu określony nie tyle przez roszczenia ontologii czy też epistemologii, ile raczej przez obyczaje społeczne, praktyki pamięci i potrzeby psychologiczne. Podobne sposoby obcowania z rzeczami pojawiają się w twórczości Herberta już wcześniej, wydaje się jednak, że stopniowo narastają i w seniliach poety mają pozycję dominującą. Zasadniczym układem odniesienia, który umożliwia rozumienie pojawiających się w nich relacji podmiotu i przedmiotu, nie jest już filozofia, lecz antropologia. Ciekawych narzędzi obserwacji dostarcza zwłaszcza tzw. antropologia rzeczy.
Choć wiersz poety trudno byłoby w całości umieścić w ontologii Dasein, warto podkreślić, że Heideggerowska troska uzyskuje w utworze Herberta swój własny oryginalny wygłos. Właśnie dzięki temu liryk Herberta mówi nie tylko o odejściu rzeczy, ale również o ich nieustannych, gwałtownych powrotach, o ich nieobecnej obecności, która pobudza naszą wobec nich „nabożność”.
The poem Elegy for the Departure of the Pen the Ink the Lamp has received not only numerous glosses and various small commentaries, but also three long articles. However, a more narrow perspective of looking at the Elegy as an element of the evolution of Herbert's ways of approaching things, absent from reviews of the poem as yet, seems also tempting. The attitude of the protagonist of the poem towards things is defined in the poem not so much through claims of ontology or epistemology, as rather through social customs, the practices of memory and psychological needs. Similar ways of communing with things appear even earlier in Herbert's works, however, it seems that gradually they become more and more conspicuous and in the poet's works written at a senile age they already have a dominating position. The basic frame of reference that makes it possible to understand the relations of the subject and the object that appear there, is no longer philosophy, but anthropology. Interesting tools for observation are especially supplied by the so called anthropology of things. Although it would be difficult to place the poem in the Dasein ontology, it is worth stressing that Heidegger's care gains its own original expression in Herbert's work. It is exactly owing to this that Herbert's poem is not only about the departure of things, but also about their constant, sudden returns, about their absent presence that arouses our “piousness” towards them. - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 171-184
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł