Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "anthropogenic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Методические основы и производственно-экологические результаты оценки потоков энергии в луговых агроэкосистемах
Methodological bases and industrial-environmental assessment results energy flow in the meadow agroecosystems
Oceny strumieni energii w agroekosystemach łąkowych
Autorzy:
Kutuzova, A. A.
Trofimova, L. S.
Provornaya, E. E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338678.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
anthropogenic costs
gross energy
methodology
meadow agroecosystems
metabolic energy
agroekosystem łąkowy
energia całkowita
energia strawna
metodyka
nakłady energii antropogenicznej
Opis:
В статье излагаются методические основы определения потоков валовой энергии в луговых агроэкосистемах (надземная и подземная масса, плодородие почвы). Показан методический подход в оценке совокупных затрат антропогенной энергии для различных технологий и производства валовой энергии в единых показателях по системе СИ. На приведенных в таблицах примерах, полученных в долголетних стационарных опытах по луговодству, показана ведущая роль природных возобновляемых источников энергии (использование солнечной энергии, биологических особенностей самовозобновляемых фитоценозов, биогенных факторов среды и др.) и в целом роль луговых агроэкосистем в современных биосферных процессах. Наряду с этим, по производству обменной энергии (физиологически доступной животным) и сбору ее в расчете на антропогенные затраты можно прогнозировать экономическую эффективность новых разрабатываемых приемов и технологий в кормопроизводстве. Эта методика может применяться не только в исследованиях по луговодству, но и в других отраслях растениеводства.
The article presents methodological basis for definition of gross energy flows in grasslands agroecosystems (aboveground and underground mass, soil fertility). Showed methodical approach to the evaluation of total anthropogenic energy expenditure for different technologies and the production of gross energy in a single indicator for the SI system. In the examples given in the tables, produced in length of stationary experiments on meadows cultivation, shows the leading role natural renewable energy sources (use of solar energy, biological characteristics of renewable phytocenoses itself, biogenic environmental factors etc.) and in general, the role grassland agroecosystems in modern biospheric processes. At the same time, the production of metabolic energy (physiologically available to animals) and collecting it in a costs per anthropogenic can predict the economic efficiency of new reception and technologies developed in the fodder production. The methodology can be used not only for research cultivation of meadows, but also in other crop production.
W publikacji przedstawiono metodyczne podstawy określania strumieni energii w agroekosystemach łąkowych (nadziemna i podziemna biomasa, żyzność gleby) obejmujące ocenę całkowitych nakładów energii antropogenicznej w odniesieniu do różnych technologii i produkcji energii całkowitej wyrażonej za pomocą wskaźników zgodnych z systemem SI. Na przedstawionych przykładach uzyskanych na podstawie wieloletnich stacjonarnych doświadczeń łąkarskich wykazano wiodącą rolę naturalnych, odnawialnych źródeł energii (wykorzystanie energii słonecznej, biologicznej specyfiki samoodnawiających się fitocenoz, biogennych czynników środowiska itp.) i w ogóle rolę agroekosystemów łąkowych we współczesnych procesach biosfery. Równocześnie na podstawie zbioru energii strawnej (fizjologicznie dostępnej dla zwierząt) w odniesieniu do nakładów antropogenicznych można prognozować ekonomiczną efektywność nowych technologii produkcji pasz. Przedstawioną metodykę można stosować nie tylko w badaniach łąkarskich, lecz również w innych rodzajach produkcji roślinnej.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 2; 49-75
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie zawartości pierwiastków śladowych w osadach torfowisk Wolbrom i Otrębowskie Brzegi odzwierciedleniem wpływu antropopresji
Variability of trace element concentrations in deposits of the Wolbrom and Otrębowskie Brzegi peatlands: a reflection of an anthropogenic impact
Autorzy:
Pawełczyk, Fatima
Okupny, Daniel
Michczyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578347.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
torf
pierwiastki śladowe
stabilne izotopy ołowiu
antropopresja
Polska Południowa
peat
trace elements
stable lead isotope
anthropogenic activity
Southern Poland
Opis:
W artykule zaprezentowano analizę geochemiczną profili torfowych z dwóch torfowisk, położonych w Polsce Południowej, dokumentujących przedział czasowy od okresu atlantyckiego (od 4900 BC Wolbrom i od 4200 BC Otrębowskie Brzegi) do czasów współczesnych. Jej wyniki poddano analizie statystycznej z użyciem programu PAST, celem porównania badanych torfowisk pod względem wpływu działalności człowieka oraz położenia w różnych zlewniach, z uwzględnieniem przeprowadzonych wcześniej analiz botanicznych, datowania radiowęglowego i ołowiem-210 oraz analizy składu izotopowego Pb. Koncentracja pierwiastków w badanych profilach torfowych zależała od rodzaju osadu i była mocno zróżnicowana, wahając się w przedziale od wartości niskich, zbliżonych do lokalnego tła geochemicznego, aż do ekstremalnie wysokich (w szczególności w przypadku metali ciężkich, takich jak cynk i ołów). Przeprowadzona analiza porównawcza pozwoliła na zaobserwowanie synchronicznego zapisu lokalnych, jak i regionalnych zmian składu chemicznego w dwóch torfowiskach, różniących się lokalizacją, litologią i rodzajem torfu.
A geochemical analysis was conducted on peat cores from two peatlands in Southern Poland that cover a time span from the Atlantic period (from 4900 BC in Wolbrom and from 4200 BC in Otrębowskie Brzegi) to modern times. The results were subjected to a statistical analysis using PAST software. The analysis was conducted taking into account previous botanical analyses, radiocarbon dating and lead-210 dating. The aim was to compare these two study sites in terms of their locations in different basins and anthropogenic activity. Elemental concentrations in the tested peat profiles were dependent on sediment type and their values range between very low (close to geochemical background values) and extremely high – especially in the case of heavy metals, like zinc and lead. The comparative analysis showed a synchronous record of local and regional changes of chemical composition in the two peatlands, which vary in terms of location, lithology and type of peat sediment.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2018, 107; 175-190
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zrównoważony rozwój a procesy wytwarzania i stosowania wyrobów dla budowlanych obiektów antropogenicznych
Sustainable development and production processes for the construction of antropogenic objects
Autorzy:
Zapotoczna-Sytek, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111182.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
rozwój zrównoważony
budownictwo
obiekty antropogeniczne
beton komórkowy
projektowanie zintegrowane
sustainability
construction
anthropogenic object
aerated concrete
integrated design
Opis:
Zrównoważony rozwój jest koniecznością wobec bardzo szybkiego tempa przyrostu ludności świata, rosnącego zapotrzebowania na surowce oraz energię, zwiększanie poziomu aspiracji społeczeństw. W artykule omówiono tematykę zrównoważonego rozwoju (ZR) w odniesieniu do budownictwa gdzie realizacja założeń ZR ma strategiczne znaczenie dla ochrony środowiska naturalnego. Podkreślono zasadność rozwijania technologii wytwarzania materiałów i wyrobów budowlanych, których wytwarzanie i stosowanie wpisują się w uwarunkowania zrównoważonego rozwoju (np. autoklawizowany beton komórkowy). Zwrócono uwagę na potrzebę zrozumienia, że na technologię wytwarzania nie można patrzeć tylko od strony rozwiązania technicznego, możliwości sprzedaży produktu ale również należy je bezwzględnie odnosić do zagadnień ekologicznych, ekonomicznych i społecznych. Podkreślono zasadność projektowania zintegrowanego szczególnie w fazie projektowania inwestycji co pozwala na osiągnięcie wspólnego celu jakim jest zaplanowane wybudowanie i użytkowanie budynku antropogenicznego zoptymalizowanego pod względem zużycia energii pierwotnej, obciążenia środowiska naturalnego i kosztów określonych w cyklu życia budynku przy zapewnieniu realizacji zadanej funkcji użytkowej. Wskazano na zasadność podejmowania wspólnych inicjatyw organizacji o zasięgu światowym, ponad rządowych, międzynarodowych, stowarzyszeń międzynarodowych i organizacji normalizacyjnych (CEN, ISO) dla realizacji zrównoważonego rozwoju w skali świata.
Sustainable development is a necessity in view of the very rapid growth of the world population, the increasing demand for raw materials and energy, the increasing aspirations of the population. The article discusses the topic of sustainable development (ZR) in construction, where the implementation of the ZR is of strategic importance for the protection of the environment. The importance of developing technologies for the manufacture of building materials and products, the production and use of which are in line with sustainable development (eg autoclaved aerated concrete) have been emphasized. Attention was drawn to the need to understand that the technology of production can not be seen only from the technical side of the product, but also on the ecological, economic and social aspects of the product. It emphasized the importance of integrated design especially in the investment design stage, which allows to achieve the common goal of the planned construction and use of the anthropogenic building optimized for primary energy consumption, environmental load and life cycle costs, while ensuring the required function. It has been suggested that international organizations, worldwide, international associations and standardization organizations (CEN, ISO) should work together to achieve sustainable development on a global scale.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2018, 1-2; 10-18
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w rzeźbie i problem zagospodarowania obszarów po wydobyciu surowców skalnych na przykładzie okolic Tarnowej (Polska Centralna)
Changes in the landscape and the problem of development of areas after extraction of rock resources illustrated with the example of the vicinity of Tarnowa (Central Poland)
Autorzy:
Przybyszewski, Daniel
Kruszyńska, Maja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/765165.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Antropogeniczne przekształcenia rzeźby
eksploatacja
rekultywacja
Wysoczyzna Turecka
Anthropogenic relief transformation
exploitation
reclamation
Turek Heights
Opis:
The purpose of the article is to determine changes in the development and relief of the post-extractive area that result from transformations related to aggregate mining. The area around the gravel quarry in Tarnowa was selected as the test area. On the basis of cartographic summaries and analyzes, changes in the topography were shown. Thanks to the field study using a drone, the development of the area after and during the exploitation of natural aggregate was presented. The direction of forest remediation in which the changes are heading is indicated. The concept of special reclamation was introduced, which will allow the development and use of post-mining areas in an alternative way.
Celem artykułu jest określenie zmian w zagospodarowaniu oraz rzeźbie obszaru powydobywczego, które wynikają z przekształceń związanych z eksploatacją kruszywa. Jako obszar testowy wybrano okolice żwirowni w Tarnowej. Na podstawie zestawień i analiz kartograficznych pokazano zmiany w rzeźbie terenu. Dzięki fotografiom wykonanym z drona przedstawiono krajobraz terenów dawnej i obecnej eksploatacji kruszywa naturalnego. Wskazano kierunek rekultywacji leśnej, w którym następują zmiany. Przybliżono oraz zasugerowano koncepcję rekultywacji specjalnej, która umożliwi zagospodarowanie i wykorzystanie terenów pokopalnianych w alternatywny sposób.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2019, 18; 41-51
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany składu gatunkowego flory fragmentu międzywala rzeki Odry wywołane czynnikami antropogenicznymi
Changes in the species composition of flora between the Odra River flood embankments caused by anthropogenic factors
Autorzy:
Chmura, K.
Piotowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339388.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
antropopresja
flora międzywala
ocena fitosocjologiczna
rekultywacja
anthropogenic stress
flora between banks
phytosociological assessment
reclamation
Opis:
Roboty budowlane często są przyczyną zniszczenia roślinności, tworzącej naturalną osłonę gleb, zmian chemicznych i fizycznych w środowisku oraz zmian w składzie gatunkowym zbiorowisk roślinnych. Konsekwencją jest niekontrolowane pojawianie się ekspansywnych roślin ruderalnych i chwastów, ograniczających rozwój wartościowych roślin. Zaburzenia w występowaniu zwartej runi z dużym udziałem traw na obszarach sąsiadujących z rzekami, zagrożonych okresowymi wylewami, mogą potęgować zjawisko erozji wodnej. Celem pracy była ocena roślinności porastającej fragment międzywala w rejonie Mostu Milenijnego we Wrocławiu, na rzece Odrze (256,6 km biegu rzeki) z zastosowaniem metody fitosocjologicznej przed, w trakcie i po zakończeniu robót budowlanych. Zakres badań obejmował rejestrację gatunków, porastających powierzchnię badanego płatu użytku zielonego między dwoma nurtami Odry, pod filarem północnym Mostu Milenijnego oraz określenie zmian, spowodowanych czynnikami antropogenicznymi, w tym również zaniedbaniami pratotechnicznymi. Stopień pokrycia określano metodą szacunkową w pięciostopniowej skali Brauna-Blanqueta. Badany obszar podzielono na 7 odcinków (A-G), ok. 100-metrowej długości. W 2002 r. na powierzchni wydzielonych części nie stwierdzono większych różnic w składzie gatunkowym. Do liczniej występujących gatunków traw należały: kostrzewa czerwona (Festuca rubra L.), kostrzewa łąkowa (Festuca pratensis Huds.), kupkówka pospolita (Dactylis głomerata L.), mietlica pospolita (Agrostis vulgaris With.), mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea L.), perz właściwy (Elymus repens (L.) Gould), rajgras wyniosły (Arrhenatherum elatius (L.) P.B.), trzcina pospolita (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud.), wyczyniec łąkowy (Alopecurus pratensis L.), a z dwuliściennych: chaber łąkowy (Centaurea jacea L.), dziurawiec zwyczajny (Hypericum humifusum L.), przytulia pospolita (Galium mollugo L.) i wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare L.). W roku zakończenia budowy przeprawy (2005) stwierdzono wyraźne zmiany w składzie gatunkowym roślin i stopniu pokrycia powierzchni na wydzielonych płatach; największe w pobliżu wybudowanego filaru. W miarę oddalania się od placu budowy (filar mostu) zwiększało się pokrycie roślinnością (z 10-20 do 80 i 100%) i udział wartościowszych gatunków. Po upływie kolejnych 5 lat, w roku 2010, zaobserwowano pojawianie się krzewów i drzew. Szczególnie duże zmiany wystąpiły na międzywalu w pobliżu filaru mostu (A i B). Do liczniej występujących gatunków należały: jeżyna popielica (Rubus caesius L.), róża dzika (Rosa canina L.), śliwa tarnina (Prunus spinosa L.), topola biała (Populus alba L.) oraz wierzba biała (Salix alba L.).
Urban areas and industrial agglomerations are characterized by water, soil and natural conditions that may be adverse for plant growth and development. Earth works can change physical and chemical environment resulting in changes or even destruction of plant communities. Consequently, an uncontrolled expansion of ruderal plants and weeds is often observed. The disturbance of dense sward with a high proportion of grasses in areas adjacent to rivers, threatened by periodic flooding, may exacerbate water erosion. The paper presents the results of a phytosociological assessment of changes in plant species composition between flood embankments of the Odra River caused by earth works, restricted restoration and pratotechnical activity associated with the construction of the Millenium Bridge. Plant coverage was determined by an estimation method according to a modified scale of Braun-Blanquet. The area was divided into seven 100 m long sections (A-G). In 2002, there were no major differences in species composition on the surface of selected sections and the plant cover ranged from 80 to 100%. The most frequent grasses were: Festuca rubra, Festuca pratensis, Dactylis glomerata, Agrostis vulgaris, Typhoides arundinacea, Agropyron repens, Arrhenatherum elatius, Phragmites communis, Alopecurus pratensis and from among dicotyledons: Centaurea jacea, Hypericum perforatum Solidago virgaurea, Galium mollugo and Tanacetum vulgare. In 2005 (the completion of the bridge construction), distinct changes in plant species composition and the degree of plant coverage were noted in selected sections, mainly around the pillar. Plant cover increased from 10-20% to 80-100% with the distance from the pillar and the share of valuable species increased in the same direction. Trees and shrubs appeared after the next 5 years - in 2010. Notable changes occurred in the sections A and B near the pillar. Rubus caesius, Rosa canina, Prunus spinosa, Populus sp., and Salix alba were numerous there.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 4; 83-94
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany poziomu morza : przyczyny, skale czasowe i historia ich poznania
Sea level changes : causes, time scales and the history of their recognition
Autorzy:
Boski, Tomasz
Wilamowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076015.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zmiana poziomu morza
zapis geologiczny
zapis miernika pływów
altimetria satelitarna
wpływ antropogeniczny
sea level change
geological record
tide gauge record
satellite altimetry
anthropogenic impact
Opis:
Sea level changes provoked by multiple forcings that act in a wide range of time scales attracted human interest for several millennia. However, the bases of modern understanding of this phenomenon and its quantitative expression were achieved during the last two centuries. At present, owing to a series of altimetric observations made by 4 satellite missions in the last 30years, the mean sea level (MSL) rise calculated for the whole Earth is estimated to be 3-3.5 mm per year, with at least half of this value being attributable to human-induced climate warming. About 125,000 years ago, during the last interglacial (Eemian) that was warmer than the current period, the MSL was about 5 m higher than today. Approximately 116,000 years ago, the sea level began to decline as a result of gradual cooling of the climate that led to glaciation, which in the Northern Hemisphere had a climax at 20-30 ka BP. The transition from the last glacial maximum to the current warm period, covering the last 20,000years, includes the transfer of about 35 106 km3 of water from melting ice caps of the Northern Hemisphere to the oceanic reservoir, causing an increase in sea level of about 130 m. The average rate of MSL rise was about 10 mm per year, although over the last seven millennia, the MSL rising rate dropped to about 1-1.5 mm per year. These changes are considered representative of the natural variability of the Earth's climate system over the past 2 million years.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 11; 820--823
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany koryta Kamionki (Płaskowyż Suchedniowski) na odcinku Ostojów – Rejów od XVIII wieku w oparciu o archiwalne materiały kartograficzne
Changes in the Kamionka channel (Suchedniów Plateau) along the Ostojów – Rejów section, since 18th century, based on archival cartographic materials
Autorzy:
Przepióra, Paweł
Kalicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/765243.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kamionka
zmiany koryta
anastomoza antropogeniczna
młyny wodne
kuźnice
river changes
anthropogenic anastomoses
watermills
forges
Opis:
The aim of this paper is to present changes in the Kamionka riverbed and small-scale water retention in recent centuries, including the impact of anthropogenic activities. Kamionka is a right-side tributary of the Kamienna river. It is located in the northern part of the Świętokrzyskie Province. Kamionka is classified as an upland river, while its upper section can be characterized a mountain river. The length of the watercourse is 17 km and its average grade is 5‰. The Kamionka catchment covers the area of around 107 km2. The catchment area was located in the central part of the Old Polish Industrial District. From the Middle Ages to the end of the 19th century, there were about seven forges and many water mills. Many times the infrastructure of old forges was also used for mills, most of which in the Kamionka from the 19th century to the beginning of the 20th century. Forges and water mills led to visible changes in the development of the riverbed. These changes were reflected in the formation and disappearance of anthropogenic anastomoses and the anthropogenic small-scale water retention system. It is visible in archival and cartographic materials that perfectly record such changes. At the beginning of the 20th century, the activity of forges at Kamionka ends, as well as the activity of water mills in the middle of the 20th century. Currently many remains of the infrastructure of metallurgical and milling facilities have survived as embankments, channels and old ponds. The Kamionka valley is characterized by the presence of many, clear traces of industrial activity from the last centuries. It is visible in the form of preserved sections of multichannels which are the result of large anthropogenic transformations of the riverbed. The renaturalization process led to the destruction of many anthropogenic forms in the field, while the old ponds were drained or silted, becoming part of the Kamionka flood plain.
Celem artykułu jest przedstawienie zmian koryta Kamionki oraz małej retencji w ostatnich stuleciach z uwzględnieniem wpływu działalności antropogenicznej. Kamionka jest prawym dopływem Kamiennej. Rzeka położona jest w północnej części województwa świętokrzyskiego. Kamionka jest klasyfikowana jako rzeka wyżynna, natomiast jej górny odcinek można scharakteryzować jako górski. Długość cieku wynosi 17 km, a jej średni spadek 5‰. Zlewnia Kamionki ma powierzchnię 107 km2. Obszar zlewni znajdował się w centralnej części Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Od średniowiecza do końca XIX wieku funkcjonowało w niej około siedem kuźnic i wiele młynów wodnych. Infrastruktura dawnych kuźnic była wykorzystywana później dla działalności młynów, których na Kamionce najwięcej działało od XIX do początku XX wieku. Kuźnice oraz młyny wodne doprowadziły do widocznych zmian w rozwinięciu koryta rzeki. Zmiany te odzwierciedlały się w powstawaniu i zanikaniu anastomoz antropogenicznych oraz systemu małej retencji. Na początku XX wieku zakończyła się działalność kuźnic na Kamionce, natomiast w połowie XX wieku zanikła działalność młynów. Współcześnie zachowały się liczne pozostałości infrastruktury zakładów hutniczych i młynarskich w formie wałów, kanałów oraz dawnych stawów. Obecnie dolina Kamionki charakteryzuje się występowaniem licznych, wyraźnych śladów działalności przemysłowej z ostatnich stuleci. Jest to widoczne w formie zachowanych odcinków wielokorytowych będącymi efektem dużych przeobrażeń antropogenicznych koryta. Wiele form w wyniku renaturalizacji uległo zatarciu. Na przykład dawne stawy zostały zdrenowane lub zalądowione, stając się częścią równiny zalewowej Kamionki.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2018, 17; 25-32
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany koryta dolnej i środkowej Wiernej Rzeki od XVIII wieku
Channel changes of lower and middle courses of the Wierna Rzeka River since the 18th century
Autorzy:
Chrabąszcz, Mariusz
Kalicki, Tomasz
Przepióra, Paweł
Frączek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/765082.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
młyny wodne
kuźnice
Wierna Rzeka
anastomoza antropogeniczna
zmiany koryta
Water mills
forges
Wierna Rzeka River
anthropogenic anastomosis
river channel changes
Opis:
The aim of this work is to show the influence human activity on small retention and channel changes of the Wierna Rzeka River in last centuries. The Wierna Rzeka River is located in the south-western part of the Holy Cross Mts. region in the Polish Uplands. The Wierna Rzeka River is left tributary of the Biała Nida River. It is classified as a 35.7 km long upland river with an 2.32‰ average slope. The 313.8 km2 large basin has an elongated shape with a meridional extension. The catchment area was located in the south-western part of the Old Polish Industrial District. From the Middle Ages to the end of the 19th century there were at least four forges on the Wierna Rzeka River. There were also water mills built on the former forges infrastructure. The most of mills on the Wierna Rzeka River was built in the second half of the 19th c. and at the beginning of the 20th c. The activity of the forges and mills led to changes in the development of the riverbed and created a pattern of anthropogenic anastomosis. Those changes are documented in archival and cartographic materials. In the second half of the 20th c. the water mills activity was stopped. On the floodplain many remains of metallurgy and mills infrastructure facilities have survived, embankments, canals, mill ponds. Currently, on the Wierna Rzeka River in the abandoned mills area, there are sections of anastomosing channel pattern. As a result of the renaturalization process, many anthropogenic forms disappeared and the drained water reservoirs became part of the floodplain.
Celem opracowania jest przedstawienie wpływu działalności człowieka na zmiany małej retencji i koryta Wiernej Rzeki w ostatnich stuleciach. Wierna Rzeka położona jest w południowo-zachodniej części regionu świętokrzyskiego na obszarze Wyżyn Polskich. Rzeka jest lewobrzeżnym dopływem Białej Nidy. Sklasyfikowana jest jako rzeka wyżynna o długości 35,7 km ze średnim spadkiem 2,32‰. Zlewnia o powierzchni 313,8 km2 ma podłużny kształt o rozciągłości południkowej. Obszar zlewni znajdował się w południowo-zachodniej części Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Od średniowiecza do końca XIX wieku, na Wiernej Rzece funkcjonowały co najmniej cztery kuźnice. Działały tu także młyny, które budowano na dawnej infrastrukturze kuźnic. Najwięcej młynów na Wiernej Rzece wzniesiono w drugiej połowie XIX wieku oraz na początku XX wieku. Działalność kuźnic i młynów przyczyniła się do zmian w rozwinięciu koryta, doprowadzając do powstania anastomoz antropogenicznych. Zmiany te zostały udokumentowane w materiałach archiwalnych i kartograficznych. W drugiej połowie XX wieku działalność młynów została wstrzymana. Na równinie zalewowej zachowały się liczne pozostałości infrastruktury zakładów hutniczych i młynarskich (wały, kanały, stawy młyńskie). Współcześnie na Wiernej Rzece, w miejscu porzuconych młynów, występują odcinki wielokorytowe. W wyniku procesu renaturalizacji wiele form antropogenicznych zostało zatartych, a zdrenowane zbiorniki wodne stały się częścią równiny zalewowej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2017, 16
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana wlasciwosci fizykochemicznych modelowych urbanoziemow w wyniku dodania do nich substancji organicznej
Autorzy:
Bowanko, G
Hajnos, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402555.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
tereny miejskie
urbanizacja
gleby antropogeniczne
degradacja gleb
sklad granulometryczny
torf
wlasciwosci fizykochemiczne
para wodna
adsorpcja
pH
urban area
urbanization
anthropogenic soil
soil degradation
granulometric composition
peat
physicochemical property
water vapour
adsorption
Źródło:
Acta Agrophysica; 2001, 53; 47-55
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoże węgla brunatnego Bełchatów a problem eksploatacji surowców skalnych i ceramicznych
The Bełchatów lignite deposit and the quarrying problem of mineral resources
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063278.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
węgiel brunatny
kopaliny towarzyszące
właściwości surowcowe
złoża antropogeniczne
lignite
associated mineral raw materials
technological properties
anthropogenic deposits
Opis:
Odkrywkowa eksploatacja węgla brunatnego w złożu Bełchatów wymaga zdejmowania 120-150 mln m3 osadów nadkładu rocznie. W masie tej znajduje się wiele odmian skał spełniających kryteria kopalin towarzyszących. Są to: holoceńskie torfy, plejstoceńskie piaski i żwiry oraz głazy narzutowe, neogeńskie iły poznańskie, a także iły beidelitowe, illitowe oraz kaolinowe. Stanowią je również piaskowce kwarcytowe, bruki krzemienne, kreda jeziorna oraz skały podłoża mezozoicznego (wapienie górnojurajskie, a także kredowe opoki, margle, gezy i diatomity). Wiele z odmian kopalin towarzyszących znalazło zastosowanie w różnorodnych technologiach. Iły typu beidelito-wego mogą być na przykład wykorzystywane w ceramice, wiertnictwie, odlewnictwie, do uszczelniania górotworu, jako sorbenty i materiały izolacyjne przy budowie zbiorników odpadów. Z kolei wapienie oraz piaskowce kwarcytowe są stosowane jako kruszywo drogowe. Kreda jeziorna do chwili obecnej była używana głównie jako nawóz rolniczy. Czynione są próby jej wykorzystania jako kredy technicznej, malarskiej, wapna palonego, a przede wszystkim jako sorbentu i w przemyśle cementowym. Ze względu na trudności związane z bieżącym zagospodarowaniem i zbytem niektórych kopalin towarzyszących oraz ochronę zasobów przed ich bezpowrotną stratą Kopalnia dopracowała się własnych rozwiązań. Czyni to poprzez świadome formowanie monosurowcowych złóż wtórnych, zwanych również antropogenicznymi.
Open pit mining of lignite in the Bełchatów deposit requires annual removing of 120-150 mln m3 of overburden. Within such a huge volume of sediments there are numerous rock varieties meeting criteria of associated mineral raw materials, thus the mine cannot overlook the problem of their utilization. In the Bełchatów lignite deposit, the list of associated mineral raw materials includes Holocene peats, Pleistocene sands, gravels and erratic boulders as well, Tertiary clays (Poznań, beidellite, illite and kaolinite varieties, according to the division used by the mine). Other Tertiary rocks, such as quartz sandstones, chert pavement layers, lacustrine chalk, as well as the rocks of Mesozoic basement (Upper Jurassic limestones and Cretaceous marls, geizes and diatomites) may also become important commodities. The range of practical applications of these rocks is very wide. For instance, the beidellite clays may be utilized in ceramic, drilling and casting technologies, as sorbents and also as impervious, sealing materials in constructing landfills. The limestones and sandstones represent materials which road aggregates can be produced from. Lacustrine chalk has been used as a natural mineral fertilizer but investigations of its properties are in progress and there are attempts to utilize this rock first of all as a sorbent and in cement industry, and also in production of technical and paint chalk and burnt lime. The mine have had to develop specific procedures to overcome problems with current utilization and marketing of some associated mineral raw materials as well as with their protecting during mass mining of lignite - the major commodity. Such solutions include storing the associated rocks, those minor but important raw materials, in separate for each variety secondary deposits, known as anthropogenic deposits.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 157-161
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoża antropogeniczne w wielkopolskich kopalniach węgla brunatnego – aktualny stan badań
Anthropogenic mineral deposits in Wielkopolska lignite mines – current state of research
Autorzy:
Widera, M.
Szczurek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216938.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoża antropogeniczne
kopalina towarzysząca
piaski
iły
produkcja ceramiki
anthropogenic mineral deposits
accompanying mineral commodity
sands
clays
ceramic production
Opis:
W pracy tej przedstawiono aktualny stan badań, tworzenia i wykorzystania złóż antropogenicznych w dwóch istniejących wielkopolskich kopalniach węgla brunatnego, tj. PAK KWB Konin S.A. i PAK KWB Adamów S.A. Oczywiście w złożach antropogenicznych składowano tzw. kopaliny towarzyszące, które wydobyto przy okazji eksploatacji węgla brunatnego będącego kopaliną główną. Badaniom poddano tylko te złoża antropogeniczne, w których zgromadzono kopaliny w ilości wyrażonej w tysiącach metrów sześciennych. W kopalni Konin są to następujące złoża antropogeniczne: Honoratka, Kleczew i Bilczew. W złożu Honoratka odłożono neogeńskie iły i piaski, a w złożu Kleczew wyłącznie neogeńskie iły. Kopaliny z obu wymienionych złóż służą do produkcji ceramiki budowlanej w cegielni ,,Honoratka-Wienerberger”. Z kolei w złożu Bilczew odłożono czwartorzędowe piaski, które obecnie nie są wykorzystywane. W przypadku kopalni Adamów można mówić o dwóch małych złożach antropogenicznych, tj. Janiszew i Władysławów. W złożu Janiszew znajdują się iły neogeńskie, które do 2007 roku wykorzystywała cegielnia w Wieleninie. Natomiast w złożu Władysławów odłożono czwartorzędowe piaski i żwiry. W czasie prowadzenia badań terenowych, we wrześniu 2012 roku, złoże to było eksploatowane. Łącznie w złożach antropogenicznych w kopalni Konin znajduje się ponad 3,36 mln m3 iłów i 0,64 mln m3 piasków neogeńskich, a także 0,7 mln m3 piasków czwartorzędowych. Natomiast w kopalni Adamów, w sąsiedztwie odkrywek, zgromadzono ponad 18 tys. m3 iłów neogeńskich i mniej niż 12 tys. m3 czwartorzędowych piasków i żwirów. Dlatego ze względu na duże zasoby kopalin towarzyszących zaleca się tworzenie złóż antropogenicznych przez kopalnie węgla brunatnego. Niemniej jednak powinien zostać uregulowany ich status prawny oraz stworzone odpowiednie zachęty finansowe.
This paper presents the current state of the formation and use of anthropogenic mineral deposits in both of the existing Wielkopolska lignite mines PAK Konin Lignite Mine JSC and PAK Adamów Lignite Mine JSC. The so-called accompanying mineral commodities, being exploited by way of lignite extraction, have been stored in anthropogenic mineral deposits. This study involved only the anthropogenic deposits, which collected accompanying minerals in amounts expressed in thousands of cubic meters. In the Konin lignite mine, anthropogenic mineral deposits are as follows: Honoratka, Kleczew, and Bilczew. Both Neogene clays and sands accumulated in the Honoratka deposit, while in the Kleczew deposit only Neogene clays can be found. Minerals from both of these deposits are used for the production of building ceramics in the brickyard “Honoratka-Wienerberger”. Currently, in the deposit Bilczew the Quaternary sands are not used. The Adamów lignite mine features two small anthropogenic deposits Janiszew and Władysławów. In the Janiszew deposit, Neogene clays have been identified which, until 2007, were used by the brickyard in Wielenin. However, in the Władysławów deposit the Quaternary sands and gravels are present. During the field research for this study (in September 2012), the Władysławów deposit was undergoing exploitation. In total, more than 3.36 million cubic meters of Neogene clays and 0.64 million cubic meters of Neogene sands were indicated. In addition, 0.7 million cubic meters of Quaternary sands were present in anthropogenic deposits in the Konin lignite mine. In contrast, the Adamów lignite mine has only collected some 18,000 cubic meters of Neogene clays and less than 12,000 cubic meters of Quaternary sands and gravels. Due to the large reserves of accompanying minerals, this study has concluded that it is recommendable to build anthropogenic mineral deposits by the lignite mines. Nevertheless, the mineral deposits legal status should be regulated and appropriate financial incentives established.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 1; 21-38
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoża antropogeniczne w unormowaniach prawnych i w praktyce
The anthropogenic deposits in the provisions of law and in the practice
Autorzy:
Sałaciński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171114.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
złoża antropogeniczne
złoża kopalin stałych
anthropogenic deposits
mineral deposits
Opis:
Idea tworzenia antropogenicznych złóż wtórnych kopalin użytecznych wyniknęła z dążenia do ochrony zasobów kopalin towarzyszących i odpadowych w eksploatowanych złożach surowców mineralnych. Problem ten jest szczegółnie widoczny w przypadku kopalń odkrywkowych, w których konieczne jest przemieszczanie dużej ilości materiału mineralnego z nadkładu i przewarstwień w celu udostępnienia i eksploatacji kopaliny głównej. Podstawowym warunkiem efektywności tych działań jest selektywne wybieranie i składowanie odmiennych litologicznie i jakościowo surowców. Obowiązujący obecnie stan prawny dotyczący gospodarki kopalinami nie określa jednak żadnych mechanizmów merytorycznych i finansowych normujących procedur; dokumentowania takich złóż oraz realizację badań technologicznych i wdrożeniowych dla opracowania nowych zastosowań gospodarczych nagromadzonych na składowiskach surowców.
The idea of creating the secondary anthropogenic deposits of the minerals useful has emergedfrom the desire to protect the resources of minerals supporting and waste in operated seams of mineral resources. This problem is particularly visible in the case of mines, in which it is the movement of large quantities of mineral materials from overburden and inter-layered due to making a main deposit accessible for exploitation. Selective excavation and storage oflithologically and qualitatively different raw materials are the first conditions of successful mining operations. A legal status for the economy of the mineral deposits does not specify, however, substantive and financial mechanisms governing the procedures for the documentation of such deposits and the implementation of the technological research and implementation for the new business applications of raw materials that has accumulated at landfills.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 1-2; 9-12
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoża antropogeniczne a wartość surowcowa zgromadzonych kopalin na przykładzie KWB "Bełchatów" SA
The anthropogenic deposits and value of collect raw materials on example KWB "Bełchatów" SA
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348869.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopaliny towarzyszące
gospodarowanie zasobami
złoża antropogeniczne
własności surowcowe
associated raw materials
resource managements
anthropogenic deposit
resource properties
Opis:
W szeroko rozumianej problematyce funkcjonowania górnictwa węgla brunatnego z uwagi na odkrywkowy charakter eksploatacji szczególną rolę odgrywają niewęglowe skały nadkładu i podłoża. W niektórych sytuacjach noszą one miano kopalin towarzyszących. Ich obecność to nie tylko związane z tym problemy eksploatacyjne, surowcowe czy ekologiczne. Ze względu na zapobieżenie ich bezpowrotnej stracie są one gromadzone w formie sztucznie tworzonych złóż antropogenicznych (wtórnych). Sposób składowania kopalin, ich zróżnicowanie litologiczne, interakcje zachodzące pomiędzy ich komponentami mogą spowodować zmianę przydatności użytecznej w stosunku do naturalnych kopalin zalegających w złożu węgla brunatnego. Sytuacja ta wymusza potrzebę realizacji dodatkowych badań surowcowych a nawet złożowych zalegających kopalin.
The uncoaly bed-rocks and roof-rocks play particular role in widely understood problems of functioning mining industry. They bear name associated raw materials in some situations. The occurrence of associated raw materials is related with not only operational, qualitative and ecological problems. They are piled in the form of artificially created anthropogenic deposit for protection before their irrevocable loss. The manner of storage and disparity of lithological associated raw materials as well as the interactions among components can cause change of usefulness relatively to natural sediments in lignite deposit. The situations enforce for realization of additional research of qualitative and formation.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 2; 383-390
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoża antropogeniczne - problem wirtualny czy realny?
Anthropogenic deposits - virtual or real problem?
Autorzy:
Uberman, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170170.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
złoża antropogeniczne
kopaliny towarzyszące
odpadowe surowce mineralne
anthropogenic deposits
accompanying minerals
waste raw materials
Opis:
Omówiono problemy budowy, utrzymania i eksploatacji antropogenicznych jako bazy surowców mineralnych. Naświetlono aktualny stan prawny w tej dziedzinie nie statusu antropogenicznych. Wykazano potrzebę nowelizacji przepisów prawa. Wyszczególniono czynniki ograniczające budowę złóż antropogenicznych. Podkreślono konieczność wprowadzenia zachęt, szczególnie ekonomiczno-finansowych i innych dla zabezpieczenia wydobytych, a nie wykorzystanych kopalin towarzyszących i innych mineralnych surowców odpadowych.
Problems of maintenance and exploitation of deposits for storing of exploited but not-used accompanying minerals and other waste raw materials been discussed. Lack of anthropogenic deposits status in regulations has been Necessity of improvement (amendment) regulations has been shown. Factors restricting of anthropogenic deposits have been of economic-financial and other methods to encourage storage of exploited but not used accompanying minerals and other waste raw materials has been underlined.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2012, 53, 1-2; 5-8
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoto antropogeniczne z rejonu Złotoryi (Pogórze Kaczawskie)
Anthropogenic gold from Złotoryja area (Kaczawa Foothills)
Autorzy:
Muszer, A.
Ćwiertnia, J.
Kania, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170640.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
złoto rodzime
złoto antropogeniczne
kruszce
sferule Fe-Ti
złoża złota
native gold
anthropogenic gold
ores
Fe-Ti spherules
gold deposits
Opis:
Zbadano możliwość zastosowania mobilnego koncentratora grawitacyjnego do poszukiwań złota w okolicy Złotoryi. W koncentratach powstałych w wyniku wzbogacania materiału aluwialnego okolicznych strumieni stwierdzono występowanie minerałów tlenkowych uwolnionych, tj. magnetytu, hematytu, ilmenitu, rutylu, anatazu, kasyterytu, goethytu, psylomelanu, piroluzytu oraz kuprytu. Ponadto stwierdzono obecność monacytu, wolframitu, cyrkonu, schelitu, granatów. Spośród siarczków i siarkoaresenków występują ziarna pirytu, chalkopirytu, arsenopirytu, sfalerytu, galeny, markasytu, framboidów pirytowych oraz kowelinu. W materiale badawczym stwierdzono obecność minerałów rodzimych oraz metali i ich stopów. Są to złoto rodzime, złoto antropogeniczne, złoto srebrowe, srebro rodzime, ołów metaliczny, miedź metaliczna, krzemki Fe oraz liczne sferule o składzie Ti-V-Fe. Złoto antropogeniczne charakteryzuje się strukturą gąbczastą i zawiera śladowe ilości Fe, Ni oraz Hg.
Mobile gravity concentrator was used to search for gold near Złotoryja. Oxide minerals (magnetite, hematite, ilmenite, rutile, anatase, cassiterite, goethite, psilomelane, pyrolusite and cuprite) and monazite, wolframite, zirconium, scheelite, garnets were found in the concentrates from alluvial’s material. Additionally sulfides and arsenic sulfides (pyrite, chalcopyrite, arsenopyrite, sphalerite, galena, marcasite, framboidal pyrite and covellite) were also found in the concentrate. During the study, material revealed the presence of native minerals and metals as well as their alloys (native gold, anthropogenic gold, Ag-gold, native silver, metallic lead, copper metal, Fe-silicide and spherule Ti-V-Fe). Anthropogenic gold has a spongy structure and contains trace amounts of Fe, Ni, and Hg.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 4; 5-11
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies