Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "anonim" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Wędka króla Rusinów (Gall Anonim, ks. 1, rozdz. 7)
    Autorzy:
    Żmudzki, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603597.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Gall Anonim
    król Rusinów
    wędka
    królewskie wędkowanie
    Król-Rybak
    Plutarch
    Antoniusz
    Waltharius
    Liudprand z Cremony
    Gallus Anonymus
    king of Ruthenians
    fishing rod
    royal angling
    The Fisher King
    Plutarchos
    Antony
    Liudprand of Cremon
    Opis:
    A fishing rod of the king of the Ruthenians (Gallus Anonymus, Book I, chapt. 7)The purpose of the article is an attempt to solve the following question: why did Gallus Anonymus present the king of the Ruthenians fishing with a fishing rod at the very moment of Boleslaw Chrobry’s attack, which inflicted a catastrophic defeat upon Rus’? In the Chronicle the king of the Ruthenians is presented as an unwarlike and cowardly man, but this in itself does not explain, why the chronicler placed him in a boat, fishing. The matter is not made clear by the medieval adaptations of this anecdote by Wincenty Kadłubek and Jan Długosz. None of them understood the sense Gallus gave to the motif of fishing rod and both changed its meaning. Also the cases of fishing described in the Bible have a different character altogether. But a useful context is given by motif of fishing rod and fishing people in stories certainly unknown to Gallus Anonymus. The article presents a choice of texts where fishing refers to military matters and brings disgrace to the king or hero: Le roman de Perceval ou le conte du Graal by Chrétien de Troyes (the Fisher King), Plutarch’s Life of Antony, Waltharius, the story about Arnulf conquering Rome in the Antapodosis by Liudprand of Cremona. The comparison makes it possible to say that in the medieval literature the fishing rode quite often plays the role of anti-attribute that given to a king or warlike hero becomes a clear sign of the lacked or lost ability to command the army and fight war, or of the betrayal of the honour of a brave soldier. On the other hand, the association with fishing or with using a fishing rod is not disgraceful for people who do not aspire to military functions or actions, as illustrated by the examples of Wanda-Węda in the Chronica Poloniae maioris (Chronicle of Greater Poland), and of Saint Zeno of Verona in De Zenonis vita sermo Coronati Notarii.
    Źródło:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2017, 55
    0081-7147
    Pojawia się w:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi o znakach własnościowych z drugiej połowy XV i pierwszej ćwierci XVI wieku w inkunabułach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu
    Some remarks on the private marks of ownership of books from the latter half of the fifteenth century and the first decades of the sixteenth century in the incunabula kept at Poznań University Library
    Autorzy:
    Wagner, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/910764.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    painted bookplate
    clasp book plate – Schließen-Exlibris
    crest
    ekslibris malowany
    superekslibris
    zapięciowy – Schließen-Exlibris
    herb
    Piotr Wedelicjusz z Obornik
    prymas Stanisław Karnkowski
    Anonim „L G” herbu Rawicz
    Opis:
    Artykuł stanowi Zbiór uwag dotyczących charakterystycznych kategorii Dodaj znakow własnościowych książki, znajdujących Się w inkunabułach ZE Zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, osadzonych na TLE zjawisk kulturowych późnego średniowiecza i początków renesansu w Europie IW Polsce. Analizie zostały poddane: ekslibris malowany (protoekslibris), rysunkowy wzór ołtarza herbem fundatora wklejony oo nie Książki Jako Przedmiot dewocji í prawdopodobnie znak Własności, TZW. superekslibris zapięciowy umieszczony na zaczepie zapięcia oprawy, nazwiska właścicieli ksiąg zapisane na okładzinach opraw, herby rysowane na stronach tytułowych. Osobną uwagę poświęcono ekslibrisom graficznym, w Tym zwłaszcza unikatowym dziełom związanym z anonimowym bibliofilem herbu Rawicz, Oraz ekslibrisom odbijanym bezpośrednio na kartach ksiąg.
    This article reports on a set of remarks on the characteristic types of private ownership marks that are to be fund in the incunabula currently held in the collection of old and rare books at Poznań University Library. The marks of ownership are analyzed and positioned against the cultural phenomena of the late Middle Ages and early decades of Renaissance in Europe and Poland. First, the hand-painted bookplate (the earliest form of book plates) is discussed. This analysis is then followed by descriptions of the sketched altar model (bookplate depicting an altar) with the coat-of-arms of the donator pasted into a book as an object of devotion and, presumably, a proper mark of ownership, then the so-called clasp hasp bookplate (in German language: Schließen-Exlibris), placed on the hasp of the clasp on the binding. Finally, names inscribed on the inside front cover of a book that indicated its owner or owners, and individual family crests placed on title pages are discussed. Separate attention is given to graphical bookplates, in particular to unique pieces of ornamentation that relate to the anonymous book collector with the exhibited noble Rawicz coat of arms, as well as to book plates imprinted directly onto pages of books.
    Źródło:
    Biblioteka; 2013, 17(26); 7-35
    1506-3615
    2391-5838
    Pojawia się w:
    Biblioteka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skąd nasz ród
    Autorzy:
    Lisowski, Witold.
    Powiązania:
    Polsce Wierni 2021, nr 2, s. 16-17 ; 2021, nr 3, s. 14-15
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Gall Anonim
    Wincenty Kadłubek (błogosławiony ; 1150-1223)
    Długosz, Jan (1415-1480)
    Władcy
    Państwo
    Władza
    Historia
    Wojna
    Patriotyzm
    Artykuł z czasopisma kombatanckiego
    Opis:
    Cz. 1-2.
    Artykuły przedstawiają kształtowanie się polskiej państwowości od czasów Popiela i Piasta do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Autor szczegółowo omawia historię opisaną w kronikach Galla Anonima, Wincentego Kadłubka i Jana Długosza. Cytuje wypowiedzi historyków, pisarzy, polityków, działaczy społecznych, podróżników. Podkreśla patriotyzm i umiłowanie tradycji przez pokolenia Polaków.
    Fotografie.
    Bibliografia na stronie 17 (część 1) i 15 (część 2).
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomerania and the Baltic Sea in the imaginative geography of the Polish Middle Ages from the End of the 10th Century to the Beginning of the 13th Century
    Autorzy:
    Krawiec, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592306.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    history of Poland
    history of Pomerania
    Polish medieval chronicles
    imaginative geography
    Gallus Anonymus
    Wincenty Kadłubek
    historia Polski
    historia Pomorza
    polskie kroniki średniowieczne
    geografia kreacyjna
    Gall Anonim
    Wincenty zw. Kadłubkiem
    Opis:
    W artykule podjęto problematykę form obecności Pomorza w geografii kreacyjnej mieszkańców ziem polskich w okresie od panowania Mieszka I do początku XIII wieku. Wybór daty końcowej jest uzasadniony zachodzącymi w tym okresie przemianami politycznymi w Polsce i na samym Pomorzu, jak również związanymi z tym przemianami w geografii kreacyjnej, czyli w systemie wyobrażeń o poszczególnych terytoriach, funkcjonującym w określonej zbiorowości, w tym przypadku wśród mieszkańców ziem polskich. Możliwości rekonstrukcji wyobrażeń o Pomorzu i Bałtyku są jednak ograniczone ze względu na niedobór źródeł. Dotyczy to szczególnie najwcześniejszego okresu. W artykule zanalizowano okoliczności powstania i wprowadzenia do źródeł pisanych nazw „Pomorze” i „Pomorzanie”. Szczególnie obszernie omówiono obraz Pomorza w kronice tzw. G alla A nonima, c o w ynika z wyjątkowo wyeksponowanej pozycji tej krainy w koncepcji przestrzeni w tekście. Wskazano główne kierunki konceptualizacji terytorium Pomorza i jego mieszkańców przez Galla w kontekście ówczesnego systemu uczonych wyobrażeń geograficznych, ideologii krucjatowej oraz politycznych uwarunkowań powstania tekstu i opisywanych w nim wydarzeń. Następnie scharakteryzowano późniejsze wzmianki o Pomorzu jako przestrzeni geograficznej w źródłach polskich do początku XIII wieku, wśród których na pierwszy plan wysuwa się kronika mistrza Wincentego zw. Kadłubkiem. Scharakteryzowano sposób przedstawienia Pomorza przez Wincentego w różnych częściach kroniki, zwłaszcza w narracji o początkach państwa i narodu polskiego, ze wskazaniem na możliwe przyczyny i źródła takiego opisu. Na koniec zasygnalizowano przemiany, które powodują, że okres od XIII do XV wieku powinien być uznany za kolejny, odrębny etap w dziejach polskich wyobrażeń o Bałtyku i Pomorzu.
    SummaryThe paper deals with the problem of the place of Pomerania in imaginative geography of the inhabitants of the Polish lands since the rule of Mieszko I until beginning of the 13th century. The choice of the final date is justified by the political changes taking place at that time in Poland and in Pomerania itself, as well as the changes in imaginative geography, i.e. in the system of images of particular territories functioning in a community, in the case in question among the inhabitants of the Polish lands. The possibilities of reconstructing the images of Pomerania and the Baltic are limited because of the scarcity of sources, especially with reference to the earliest period. The article contains an analysis of the circumstances of creating and introducing into the written sources the names ‘Pomerania’ and ‘Pomeranians’. The picture of Pomerania in Gallus Anonymus’ chronicle has been extensively discussed, which results from the special position of that region in the spatial concept in that text. The paper indicates the main ways of the conceptualisation of the Pomeranian territory and its inhabitants by Gallus in the context of the contemporary system of learned geographical images, crusade ideology and political conditions of the textmaking and presenting the events. There is also a characterisation of the later mentions about Pomerania as a geographical space in the Polish sources of the beginning of the 13th century, among which the predominant place occupies Master Wincenty Kadłubek’s chronicle. The article shows how Master Wincenty Kadłubek presents Pomerania in various parts of his chronicle, especially in his narrative about the beginnings of the Polish state and nation, with possible causes and sources of the description. Finally, the article signals the changes which indicate that the period from the 13th to the 15th centuries should be regarded as a separate stage in the history of the Polish imagery of the Baltic and Pomerania.
    Źródło:
    Studia Maritima; 2018, 31; 109-133
    0137-3587
    2353-303X
    Pojawia się w:
    Studia Maritima
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O Gallowym kleryku i królu Bolesławie Szczodrym raz jeszcze
    Another mention of Gallus Anonymous’ cleric and King Bolesław II the Bold
    Autorzy:
    Skwierczyński, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761648.pdf
    Data publikacji:
    2024-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Gallus Anonymous
    Wincenty Kadłubek
    Bolesław II the Bold
    Anonim tzw. Gall
    Bolesław Szczodry
    Opis:
    The article concerns a compelling anecdote related by Gallus Anonymous. The story seems to show King Bolesław II the Bold in a good light. However, a detailed analysis of the work shows that, despite the seemingly positive overtones of the story, the historian pointed to the king’s extravagance as one of the reasons for his loss of power, being toppled from his throne, expulsion from the country and death in exile.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2024, 1(40); 124-134
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwacja Ołtarza Mariackiego w XIX wieku w świetle znalezionego rękopisu
    TRAVAUX DE CONSERVATION DU RETABLE DE NOTRE DAME DE CRACOVIE, EFFECTUÉS AU XIXe S., A LA LUMIÈRE D’UN MANUSCRIT DÉCOUVERT PAR L’AUTEUR
    Autorzy:
    Ślesiński, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/535757.pdf
    Data publikacji:
    1967
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    Ołtarz Mariacki
    konserwacja Ołtarza Mariackiego
    anonim z krytyką konserwacji Ołtarza Mariackiego
    W. Łuszczkiewicz
    Ołtarz Wita Stwosza
    Wojciech Eliasz
    komitet restauracji Ołtarza Mariackiego
    Opis:
    Un m a n u s c rit in co n n u ju s q u ’alors, d é co u v e rt p a r l ’a u te u r de l ’a rtic le p ré s en t, ré v è le to u te un e sé rie de rem a rq u e s c ritiq u e s (aussi b ien su r le p lan é th iq u e q u ’au p o in t de v u e pro fessio n n el). Ces rem a rq u e s v is a ie n t la d ire c tio n des tr a v a u x de r e s ta u ra tio n du re ta b le de N o tre Dame de Cracovie, e ffe c tu é s au cours des an n é e s 1866—71. Ce m a n u s c rit a é té le su je t d ’une longue é tu d e . Il s’ag is sa it n o tam m e n t de v é rifie r le b ien fondé ou le m a n q u e de fo n d em en t des c ritiq u e s su sd ites. L ’a u te u r procède à c e tte an a ly se à base d ’é tu d e s a rch iv a le s. L a c o n fro n ta tio n des d o cuments de sources sû re s avec le co n ten u de ce m a n u s c rit p e rm it de p é n é tr e r p lu s à fond d an s l’a tm o sp h è re e t d ans les coulisses de l’une des p lu s g ran d e s e n tre p ris e s de co n se rv a tio n ré a lisé e su r le te r r ito ir e de la Pologne au cours de la d eu x ièm e moitié du X IXe siècle. Grâce à quoi fu r e n t p ré s e n té s avec p lu s de détails les moyens e t les mé th o d e s ap p liq u é s lo rs de la re s ta u ra tio n du re ta b le de Wit Stwosz. Les p e rso n n a lité s des ré a lisa te u rs e t de c eu x q u i en a ssum a ien t la d ire c tio n ont é té ég a lem en t mis en lum iè re . L ’on p e u t d ire de façon g én é ra le , q u ’à l ’issu e des é tudes p récitées, il nous e st donné un ap e rç u m ieu x fo u rn i quoique d iffé re n t de l ’ancien, des tr a v a u x de co n se rv a tio n réalisé s. Le p r é se n t a rtic le co n stitu e le fra gm e n t d ’un e é tu d e plu s la rg e que l ’a u te u r e s t en tr a in d ’é la b o re r. L ’étu d e p o rte ra su r l’h is to ire de la co n se rv a tio n des m o n u m en ts h is to riq u e s au X IX e s.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 1967, 2; 3-11
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gall, Kosmas, Nestor: ustanawianie tradycji o początkach państwa i jego chrystianizacji
    Autorzy:
    Cetwiński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689988.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Anonim tzw. Gall
    Kosmas
    Nestor
    historiografia średniowieczna
    historiografia polska
    historiografia czeska
    historiografia ruska
    ustanawianie tradycji i jej wiarygodność
    Anonymus called Gallus
    Cosmas
    medieval historiography
    Opis:
    Artykuł analizuje konsekwencje niedocenianych w literaturze faktów, jakimi są duże odstępy czasu dzielące znane nam kopie kronik od ich zaginionych oryginałów oraz równie wielki dystans między początkami państwowości i chrystianizacji Czech, Polski i Rusi a pojawieniem się miejscowego dziejopisarstwa. The article analyses the consequences of the fact – unappreciated in the literature on the subject – of large time intervals between the originals of chronicles and their copies known to us and a similar time distance between the beginnings of the statehood and Christianisation of Bohemia, Poland, and Rus’, and the first local written chronicles.
    Źródło:
    Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2018, 10
    2450-8381
    2450-8373
    Pojawia się w:
    Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieła Sallustiusza w warsztacie Anonima zw. Gallem
    Sallust's Works in Anonim Called Gall's Workshop
    Autorzy:
    Kras, Robert Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954351.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Osobowe: Anonim zw. Gall
    Sallustiusz
    Kosmas z Pragi
    I. Znamirowski
    K. Maleczyński
    M. Plezia
    imitatio
    zapożyczenia
    wpływy
    podobieństwa
    kronika
    utwory klasyczne
    gramatyka
    retoryka
    mowa
    przedmowa
    Personal: Anonim called Gall
    Sallust
    Kosmas of Prague
    I. Znamierowski
    K.Maleczyński
    borrowings
    influences
    similarities
    chronicle
    classical works
    grammar
    rhetoric
    speech
    preface
    Opis:
    Various studies of the 12th century chronicle written by Anonim called Gall also include to a certain degree the problem of the influence of classical literature on its language. I. Znamirowski's and K. Maleczyński's works devoted to this subject, showing numerous accidental borrowings, induced contradictory opinions among researchers. According to them in Anonim's chronicle references to Caius Sallust Crispus' works appear most often. The chronicler himself refers to one of his works (Bellum Iugurthinum). According to my calculations Anonim included in the chronicle 28 probable borrowings from Bellum Catilinae and 21 from Bellum Iugurthinum. Some of them, like the descriptions of the main characters or battles, are connected with linguistic similarities and they may be credited with the character of Anonim's education. It is similar with the chronicler's speeches for which Catiline's speech recorded by Sallust was the model. It is more difficult to forget about similarities when comparing the events in Numidia after Micipsa's death as described by Sallust and after Władysław Herman's death in Anonim's chronicle. They give the impression that Anonim knew this fragment of Sallust's work well and `directed' the course of events in Poland in a similar way. Also, a comparison between the borrowings used by Anonym and the Czech chronicler Kosmas of Prague shows great quantitative and qualitative differences in using Sallust's works to the chronicler of Poland's advantage. Hence, despite some uncertainty still prevailing, it should be stated that Anonim called Gall knew Sallust's works not only from grammar or rhetoric handbooks; he used his language and imitated his descriptions of various situations. In no way does it depreciate Anonim's contribution but it certainly helps to understand his workshop.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 2; 5-33
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakter prawny czynności sprawdzających z art. 307 § 5 ustawy z 6 czerwca 1997 r. — Kodeks postępowania karnego
    Autorzy:
    Sędziński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45220586.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-03
    Wydawca:
    Akademia Policji w Szczytnie
    Tematy:
    postępowanie sprawdzające
    informacje własne
    postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa
    źródła wiedzy o przestępstwie
    zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa
    anonim
    doniesienia medialne
    czynności sprawdzające
    Opis:
    Artykuł omawia zagadnienie dotyczące postępowania sprawdzającego w kodeksie postępowania karnego. W niniejszym artykule podjęto próbę ustalenia, jaki charakter prawny posiadają czynności „sprawdzenia własnych informacji”, o których mowa w art. 307 § 5 k.p.k. Pomimo że postępowanie sprawdzające stało się przedmiotem licznych publikacji i badań naukowych, to wciąż niewyjaśniona została kwestia związku „sprawdzenia własnych informacji” z „postępowaniem sprawdzającym”, a także ustalenie, jaki charakter ma § 5 przepisu. W artykule poruszono próbę ustalenia, czy czynności z art. 307 § 5 k.p.k. stanowią fragment postępowania sprawdzającego, czy są czynnościami odrębnymi od tej fazy postępowania oraz czy wywierają wpływ na to postępowanie. Omówiono także kwestię skutków negatywnego sprawdzenia informacji o przestępstwie uzyskanych zarówno w drodze tradycyjnego zawiadomienia, jak i w formie innych źródeł. W szczególności dokonano analizy sytuacji, w których wydaje się postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa
    Źródło:
    Przegląd Policyjny; 2021, 143(3); 367-385
    0867-5708
    Pojawia się w:
    Przegląd Policyjny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Boleslavus non solum aurem correctoribus non adhibuit [...] – war Gallus Anonymus dem polnischen fürsten Bolesław III. Schiefmund wirklich vorbehaltlos positiv eingeste
    Boleslavus non solum aurem correctoribus non adhibuit […] – was Gallus Anonymus really unreserved positive towards the Polish prince Bolesław III Wrymouth?
    Autorzy:
    Vercamer, Grischa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591232.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Boleslaw III. Schiefmund
    Gallus Anonymus
    Vincent Kadłubek
    Vorstellung von Herrschaft/Herrschern
    12. Jahrhundert
    Polnisches Mittelalter
    Bolesław III. Wrymouth
    perception/imagination of power/rulers
    12th Century
    Polish Middle Ages
    Bolesław III Krzywousty
    Gall Anonim
    Wincenty Kadłubek
    wyobrażenie władctwa/włady
    dwunasty wiek
    polskie średniowiecze
    Opis:
    Artykuł prezentuje analizę pierwszej polskiej kroniki pióra Galla Anonima, w której – wbrew powszechnym opiniom – wizerunek polskiego księcia Bolesława III Krzywoustego (1085–1138) nie jest jednoznacznie pozytywny, lecz rozbrzmiewają w niej także krytyczne tony. Jednak zgodnie ze specyfiką gatunku, przybyły z zachodniej Europy kronikarz nie wyraził swej krytyki w sposób bezpośredni. W artykule przeanalizowano – według metody współczesnej teorii przedstawień władców oraz narratologii – pojedyncze fragmenty tekstu oraz listy dedykacyjne i epilogi kroniki pod kątem ‘ukrytej’ w nich krytyki. Wykazano równocześnie, że kronika nie jest spójna, a jej forma rozwijała się sukcesywnie, gdyż – zapewne wskutek niezadowolenia w najwyższych kręgach książęcego dworu – w trzeciej księdze Gall znacznie zmodyfikował swój sposób przedstawienia władcy i zrezygnował z uwag krytycznych. W podsumowaniu artykułu zestawiono krytyczne fragmenty z dzieła Galla z tekstem drugiej polskiej kroniki napisanej przez Wincentego Kadłubka, dzięki czemu wykazano, że wszystkie tony krytyczne Galla zostały później albo usunięte albo przynajmniej złagodzone. Przeprowadzona analiza pozwoliła na stwierdzenie, że pierwsza polska kronika autorstwa Galla mogła być postrzegana już przez współczesnych i przez o wiek późniejszych czytelników jako krytyka władcy. W przeciwnym razie Wincenty Kadłubek nie musiałby modyfikować wymowy passusów Gallowych, na których opierał swoją opowieść.
    The article presents an analysis of the first Polish chronicle by Gall Anonim, in which – as the article argues contrary to previous scientific opinions – the image of the Polish prince Bolesław III Wrymouth (1085–1138) is not unambiguously positive, but is also full of critical tones. However, according to the characteristics of this genre (medieval historiography), the chronicler who came most likely from Western Europe, did not express his criticism directly. The article analyses – according to own designed methods in order to measure a ruler’s image in historiography and methods of literature science (narratology) – single fragments of the text as well as the dedication letters and epilogues of the chronicle from the point of view of criticism ‘hidden’ in them. In addition, the article shows clearly that the chronicle is not coherently written, and its form developed gradually, because – probably due to dissatisfaction in the highest circles of the Polish prince’s court (the court of Bolesław III) – in the third book Gall significantly modified his way of presenting the ruler and abandoned critical remarks, which can be spotted often in the second book. Finally the article juxtaposes the analysed critical fragments from Gall’s work with text fragments of the second Polish chronicle written by Vincent Kadlubek, thus demonstrating that all Gall’s critical tones were later either removed or at least mitigated by Vincent. The analysis carried out allows to conclude that the first Polish chronicle by Gall could have been perceived already by the contemporary and late medieval reader as criticism of Bolesław. Otherwise, Vincent would not have had to modify and smooth the passages of Gall on which his story was based.
    Der Artikel stellt eine Analyse der ersten polnischen Chronik von Gallus Anonymus dar, in welcher – so das Argument in der Studie entgegen der bisherigen Forschungsmeinung – das Bild des polnischen Prinzen Boleslaw III. Schiefmund (1085–1138) nicht eindeutig positiv ausfällt, da viele kritische Töne mitschwingen. Entsprechend den Eigenheiten dieser literarischen Gattung äußerte der – aller Wahrscheinlichkeit nach – aus Westeuropa stammende Chronist jedoch seine Kritik nicht direkt. Der Artikel analysiert daher eingehend – nach eigens entworfenen Methoden zur Feststellung von Fürstenbeschreibung in historiographischen Quellen und Methoden der Narratologie – einzelne Textauszüge sowie die Widmungsbriefe und Epiloge der Chronik aus der Sicht der in ihnen ‚verborgenen‘ Kritik. Dabei zeigte sich deutlich, dass die Chronik nicht kohärent aufgebaut ist: Die noch im zweiten Buch durch den Autor geäußerte Kritik am zeitgenössischen Fürsten wird im dritten Buch vollständig ausgeklammert. Gallus ist vermutlich derart verfahren, weil (offenbar nach Lektüre des zweiten Buches) aus den höchsten Kreisen des Fürstenhofes an ihn Unzufriedenheit herangetragen wurde. Zum Schluss werden in dem Artikel kritische Textausschnitte aus Gallus’ Werk dem Text der zweiten polnischen Chronik von Vincent Kadlubek vergleichend gegenübergestellt. Es ließ sich dabei gut nachweisen, dass sämtliche kritische Töne bei Gallus später von Vincent entweder entfernt oder zumindest abgeschwächt wurden. Die durchgeführte Analyse lässt daher die Schlussfolgerung zu, dass die erste polnische Chronik von Gallus sowohl von seinen Zeitgenossen als auch von den im nächsten Jahrhundert lebenden Lesern als eine deutliche Kritik am Herrscher wahrgenommen werden konnte. Andernfalls hätte Vincent Kadlubek nicht derartige Modifikationen der Textauszüge aus der ca. 80 Jahre älteren Chronik, die er in seine Chronik integrierte, vorgenommen.
    Źródło:
    Studia Maritima; 2019, 32; 45-88
    0137-3587
    2353-303X
    Pojawia się w:
    Studia Maritima
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A.D. 966. Chrzest księcia Mieszka. Dylematy naukowe i znaczenie tego aktu dla przemian kulturowych na ziemiach polskich. Zagadnienia wybrane
    A.D. 966. The Baptism of Duke Mieszko. Research Dilemmas and the Importance of the Act for Cultural Transformations in Poland
    Autorzy:
    Wyrwa, Andrzej Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/532591.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
    Tematy:
    chrzest księcia Mieszka I
    Bolesław Chrobry
    rok 966
    księżna Dobrawa
    biskup Jordan
    chrystianizacja ziem polskich chrystianizacja Pomorzan
    chrystianizacja Prusów
    św. Wojciech
    św. Bruno z Kwerfurtu
    św. Otton z Bambergu
    św. Wulfram z Sens
    Ethelbert władca Kentu
    św. Metody
    Włodzimierzksiążę Rusi
    Thietmar
    Gall Anonim
    Jan Długosz
    burzenie bałwanów
    baseny chrzcielne na ziemiach polskich
    Ostrów Lednicki
    Poznań
    Gniezno
    Łekno
    1050. rocznica symbolicznego chrztu Polski
    baptism of Duke Mieszko I
    Bolesław the Brave
    966
    Duchess Dobrawa,
    Bishop Jordan
    Christianization of the Polish lands
    Christianization of the Pomeranians
    Christianization of Prussia
    St Adalbert
    St Bruno of Querfurt
    St Otto of Bamberg
    St Wulfram of Sens
    king Æthelbert of Kent
    St Methodius
    Prince Vladimir of Rus
    Gall Anonymous
    demolition of idols
    baptismal fonts in Poland
    1050th
    anniversary of the symbolic baptism of Poland
    Opis:
    This paper provides a general overview of selected sources and ideas functioning in Polish historiography on the baptism of Duke Mieszko I and the early stages of the Christianization of the Polish lands. The issue has long been debated by historians specialising in different fields, and new hypotheses and interpretations are still formulated. As part of this unfinished discussion, this paper seeks to make some general comments on some of the most lively discussed questions. Understandably, the hypotheses presented in the paper do not unravel all the mysteries and issues are still pending further research. The baptism of Duke Mieszko I, and thus the symbolic baptism of Poland, coincided with a moment of an intense expansion of Christianity in Europe (Fig. 1). Regardless of its religious, political and cultural significance for the next generations of rulers, nobles, prelates, chroniclers, historians, writers, artists and many others, the baptism has always been a great inspiration for various creative undertakings. The origins of historical reflections on this act can be found, e.g., in the chronicles of Thietmar or Gallus Anonymous. The latter rendered the events of this Holy Saturday of 966 in a very colourful and symbolic way, approximately 150 years later. In his chronicle, Gallus Anonymous noted, e.g., that just as Duke Mieszko was healed from blindness as a child, so having married a Bohemian Duchess Dobrawa, Mieszko — as a prudent and foresighted ruler — accepted baptism. The baptism freed him and his subjects from the blindness and darkness of paganism, giving them in return the clarity and truthfulness of the new faith. Although the very act, its exact date and location, as well as its cultural and civilization- bearing role are still subjects of heated debate among historians specialising in various fields, there is no doubt that it marked the beginning of a new phase in the connection between the Polish lands and the European cultural circle. At first, the process of Christianization involved merely a small circle of the society. The establishment of Christianity in the whole area of Poland was a very long process, characterised by varying dynamics and completed — using a variety of means — not earlier than at the end of the thirteenth century. Nevertheless, Mieszko I’s baptism inscribed our lands into the circle of Christian Europe in perpetuity. What did the adoption of Christianity mean for Poland? Through the introduction of the Christian faith, regardless of its initial kinks (in the 1030s), the Church strengthened the position of the ruler, offered him a divine legitimacy and made him an equal partner in the family of the Christian rulers of Europe. Christianity introduced also new, previously unknown cultural elements. These were, for example: — a new concept of God, the world and the place of humans within it; — the opening of expanded international contacts in the secular and ecclesiastical sphere; — bringing religious orders, such as the Benedictines, later Cistercians, Canons Regular, mendicant orders and others. These, as in Europe, actively participated in the shaping of the new economic and cultural image of the Polish lands, irrespective of their spiritual duties; —Latin, a universal language and alphabet associated with the circle of the clergy, and the princely chancellery; — a new way of measuring time (a calendar and related holidays and liturgical celebrations); — the inclusion of Christian symbols into the native cultural space, including the symbolism of colours, signs and gestures, the symbols of the natural world, etc.; — scriptoria, book and wall painting; — various worship and liturgy-related objects, such as, e.g., frescoes, the statues of saints and patron saints, reliquary boxes, liturgical combs, signs of episcopal dignity, patens, chalices, bowls, crosses, bells, suspended canopy lighting, etc.; — new architecture, and canons of style and workshops (the mastery of stone processing, techniques of construction and the preparation of mortars and mosaics); — inhumation took over from cremation as the dominant burial rite, etc. And other things. Slowly but consequently, these elements replaced and sometimes demolished the hitherto prevailing way of perceiving and ordering the world and its evaluation. Therefore, there is no exaggeration in the statements of the ‘revolutionary’ nature of the new faith formulated by scholars. Due to the enigmatic nature of the written sources and an unsatisfactory state of knowledge of, e.g., the earliest architecture related to the Christianization of the Polish lands (especially its more precise chronology), some issues addressed in this paper remain unresolved. However, despite many shortcomings and unexplained hypotheses, there is no doubt that an area in Europe, which since c.1000 came to be called Polonia, became permanently linked to the European Christianitas in the second half of the tenth century. All this started in 966, following previous preparations, due to Duke Mieszko I of the Piast dynasty.
    Źródło:
    Studia Lednickie; 2016, 15; 19-72
    0860-7893
    2353-7906
    Pojawia się w:
    Studia Lednickie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies