Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "aksjologia prawa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 40
Tytuł:
Od praw naturalnych do godności osoby ludzkiej. Rozważania filozoficzno-prawne w przedmiocie aksjologii Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
From Natural Rights to the Dignity of the Human Person. Considerations on the Axiology of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Łuszczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083719.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights
justice
Natural law
constitutional axiology
prawa człowieka
sprawiedliwość
prawa naturalne
aksjologia konstytucyjna
Opis:
The article is a reflection on the issues of natural law. The dominant view in the literature on the subject is that natural law is a kind of matrix that should be duplicated by the legislator in order to prevent legal injustice. According to the Latin paremia: Lex iniusta non est lex (Unjust law is not law), the legislator must take into account unspecified higher- level norms. The aim of the article is to look from a philosophical perspective at the axiological foundations of the Polish legal order in the context, primarily, of the sources of law. According to the author of the article, in modern times the rationalism of natural law is becoming apparent, and its religious foundations will not necessarily be acceptable in a culturally pluralized society. The legal analysis method was used, the historical-legal method (in terms of examining the evolution of legal ideas underlying individual constitutional regulations) and the hermeneutic method in relation to the examination of the Constitution as a product of culture, not so much in the linguistic, but in the social, cultural and historical layer. The analysis of applicable legal provisions also forced the use of the formal and dogmatic method.
Artykuł stanowi refleksję nad problematyką prawa naturalnego. W literaturze przedmiotu dominuje pogląd, iż prawo naturalne jest rodzajem matrycy, która powinna być powielona przez ustawodawcę, co zapobiegać ma niesprawiedliwości prawa. W myśl łacińskiej paremii: Lex iniusta non est lex (Prawo niesprawiedliwe nie jest prawem) legislator musi uwzględniać bliżej niesprecyzowane normy wyższego rzędu. Celem artykułu jest spojrzenie z perspektywy filozoficznej na podstawy aksjologiczne polskiego porządku prawnego w kontekście przede wszystkim źródeł prawa. Zdaniem autora artykułu w czasach współczesnych racjonalizm prawa naturalnego staje się pozorny, zaś jego religijne fundamenty niekoniecznie będą akceptowalne w społeczeństwie kulturowo spluralizowanym. Użyta została metoda analizy prawa, metoda historyczno-prawna (w zakresie badania ewolucji idei prawnych leżących u podstaw poszczególnych uregulowań konstytucyjnych) oraz metody hermeneutycznej w odniesieniu do badania ustawy zasadniczej jako wytworu kultury, nie tyle w warstwie językowej, co społecznej, kulturowej i historycznej. Analiza obowiązujących przepisów prawnych wymusiła również skorzystanie z metody formalno-dogmatycznej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 131-147
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administrative Law Values – Attempts at Methodological Order
Wartości w prawie administracyjnym – próby porządku metodologicznego
Autorzy:
Kostecki, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344074.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administration
administrative law
axiology of law
values
philosophy of law
administracja
prawo administracyjne
aksjologia prawa
wartości
filozofia prawa
Opis:
The appeals to values and the renaissance of axiological thought in the various legal dogmas naturally prompt a methodological order. The article is a voice in the debate on attempts to systematize values in administrative law. On the grounds of positive law, one usually reaches only to justify the thetic validity of norms. In administrative law, which concerns human beings, it is especially common to reach for the axiological basis of the validity of the law – hence the number of value classifications is considerable. The meanders of axiological reflection in administrative law are entering a higher level of complexity. The axiology of administrative law is very complex due to the great diversity of administrative law, and any typologies are contractual in nature. The doctrine is generating new catalogues of values. Each of them is threatened by a form of relativism. The author undertakes an analysis of the proposed classifications, pointing out the advantages and disadvantages of the various solutions. The purpose of the article is to present justifications for the separation and classification of values in administrative law and to confirm the relevance of axiological reflection within the framework of the legal dogma indicated. The main methods used in the text are formal-dogmatic and comparative.
Odwołania do wartości i renesans myśli aksjologicznej w poszczególnych dogmatykach prawniczych naturalnie skłaniają do zachowania porządku metodologicznego. Artykuł jest głosem w debacie na temat prób systematyzacji wartości w prawie administracyjnym. Na gruncie prawa pozytywnego sięga się zwykle jedynie do uzasadnienia tetycznego obowiązywania norm. W prawie administracyjnym, które dotyczy człowieka, szczególnie często sięga się do aksjologicznych podstaw obowiązywania prawa – stąd liczba klasyfikacji wartości jest znaczna. Meandry refleksji aksjologicznej w prawie administracyjnym wchodzą na coraz wyższy poziom skomplikowania. Aksjologia prawa administracyjnego jest bardzo złożona ze względu na dużą różnorodność prawa administracyjnego, a wszelkie typologie mają charakter umowny. Doktryna generuje coraz to nowe katalogi wartości. Każdy z nich zagrożony jest pewną formą relatywizmu. Autor analizuje proponowane klasyfikacje, wskazując zalety i wady różnych rozwiązań. Celem artykułu jest prezentacja uzasadnień wyodrębniania i klasyfikacji wartości w prawie administracyjnym oraz potwierdzenie doniosłości refleksji aksjologicznej w ramach wskazanej dogmatyki prawniczej. Główne metody zastosowane w tekście to metoda formalno-dogmatyczna oraz metoda porównawcza.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 239-248
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of Law – from General to Specific Philosophy of Law
Aksjologia prawa – od ogólnej filozofii do konkretnej filozofii prawa
Autorzy:
Zajadło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344093.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology
philosophy of law
legal values
Gustav Radbruch
Neo-Kantianism
aksjologia
filozofia prawa
wartości prawne
neokantyzm
Opis:
An axiology as a theory of values takes an important place not only in general philosophy but in legal philosophy as well. Jurisprudence and law cannot ultimately be axiologically neutralised since the relationship between law and values is of a primary, eternal, necessary and immanent character. The author discusses this phenomenon on the example of Gustav Radbruch’s legal philosophy. In his opinion when one writes about Radbruch as a philosopher of law, one should make five very important reservations: firstly, Radbruch was a representative of Neo-Kantianism; secondly, it was not Neo-Kantianism ‘in general’, but a specific variant called Baden Neo-Kantianism (south-German, Heidelberg-based); thirdly, Radbruch was not a philosopher ‘in general’, as he was interested in Neo-Kantianism transplanted to the philosophy of law; fourthly, we may currently notice a great comeback of the philosophy of Kant (e.g. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), but this phenomenon should be precisely distinguished from Neo-Kantianism as the temporally and spatially determined philosophical direction of the fin de siècle period; fifthly, if one can even speak of some kind of axiological turning point in the evolution of Radbruch’s philosophical views, it is 1933 rather than 1945.
Aksjologia jako teoria wartości zajmuje ważne miejsce nie tylko w filozofii ogólnej, lecz także w filozofii prawa. Prawoznawstwo i prawo nie mogą być ostatecznie neutralne aksjologicznie, gdyż związek między prawem a wartościami ma charakter pierwotny, wieczny, konieczny i immanentny. Autor omawia to zjawisko na przykładzie filozofii prawa Gustawa Radbrucha. Jego zdaniem, pisząc o Radbruchu jako filozofie prawa, należy poczynić pięć bardzo ważnych zastrzeżeń. Po pierwsze, Radbruch był przedstawicielem neokantyzmu. Po drugie, nie był to neokantyzm „w ogóle”, tylko specyficzny wariant zwany neokantyzmem badeńskim (południowoniemiecki, oparty na Heidelbergu). Po trzecie, Radbruch nie był filozofem „w ogóle”, gdyż interesował go neokantyzm przeszczepiony do filozofii prawa. Po czwarte, można obecnie zauważyć wielki powrót filozofii Kanta (np. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), ale zjawisko to należy dokładnie odróżnić od neokantyzmu jako zdeterminowanego czasowo i przestrzennie kierunku filozoficznego okresu fin de siècle. Po piąte, jeśli w ogóle można mówić o jakimś przełomie aksjologicznym w ewolucji poglądów filozoficznych Radbrucha, to jest to raczej rok 1933 niż 1945.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 191-217
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of Law and Human Rights: A Few Theoretical Remarks in the Perspective of Internal Integration of Legal Sciences
Aksjologia prawa a prawa człowieka. Kilka uwag teoretycznych w perspektywie integracji wewnętrznej nauk prawnych
Autorzy:
Liżewski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344075.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology of law
value
human rights
integration of legal sciences
aksjologia prawa
wartości
prawa człowieka
integracja nauk prawnych
Opis:
The aim of the article is to link two research problems. The first of them concerns the determination of the relationship between the axiology of law and human rights. The task of the second is a presentation of this relationship from the perspective of the internal integration of legal sciences. The article explains the mutual relations between the axiology of law and human rights. The following theses are proposed. The first is that human rights, due to their axiological character, are an integral part of the axiology of the entire legal system. At the level of the Constitution of the Republic of Poland, these are included in the rules of the state system. In essence, they contribute to building an integrated value system. The second thesis materializes in the statement that human rights integrate not only the branches of law, but also legal sciences. They are present in every branch of law, i.e. in constitutional, criminal and civil law, labour law, legal theory and international law. They become the subject of scientific reflection in various legal sciences. For these reasons, human rights perform very important functions in the internal integration of legal sciences. The third thesis concerns the level of international law. Human rights, through the European protection system, integrate the European legal space. The protection standards of the European Court of Human Rights play the main role. They contribute to building a common European axiological dimension of human rights.
Celem artykułu jest powiązanie dwóch problemów badawczych. Pierwszy z nich dotyczy określenia relacji między aksjologią prawa a prawami człowieka. Zadaniem drugiego jest przedstawienie tej relacji z perspektywy wewnętrznej integracji nauk prawnych. W artykule wyjaśniono wzajemne relacje między aksjologią prawa a prawami człowieka. Sformułowane zostały następujące tezy. Po pierwsze, prawa człowieka – ze względu na swój aksjologiczny charakter – stanowią integralną część aksjologii całego systemu prawnego. Na poziomie Konstytucji RP są one zawarte w zasadach ustroju państwa. W istocie przyczyniają się one do budowania zintegrowanego systemu wartości. Druga teza materializuje się w stwierdzeniu, że prawa człowieka integrują nie tylko gałęzie prawa, lecz także nauki prawne. Są one obecne w każdej gałęzi prawa, tj. w prawie konstytucyjnym, karnym i cywilnym, prawie pracy, teorii prawa i prawie międzynarodowym. Stają się przedmiotem refleksji naukowej w różnych naukach prawnych. Z tych powodów prawa człowieka pełnią bardzo ważne funkcje w wewnętrznej integracji nauk prawnych. Trzecia teza dotyczy poziomu prawa międzynarodowego. Prawa człowieka poprzez europejski system ochrony integrują europejską przestrzeń prawną. Główną rolę odgrywają standardy ochrony Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Przyczyniają się one do budowania wspólnego europejskiego wymiaru aksjologicznego praw człowieka.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 287-304
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freedom of economic activity as a specific value and a principle of public economic law
Wolność działalności gospodarczej jako szczególna wartość i zasada publicznego prawa gospodarczego
Свобода предпринимательской деятельности как особая ценность и принцип публичного хозяйственного права
Свобода господарської діяльності як особлива цинність і принцип публічного господарського права
Autorzy:
Bielecki, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33529004.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of economic activity
values
public economic law
axiology of law
axiology of public economic law
wolność działalności gospodarczej
wartości
publiczne prawo gospodarcze
aksjologia prawa
aksjologia prawa publicznego gospodarczego
свобода предпринимательской деятельности
ценности
публичное хозяйственное
право
правовая аксиология
аксиология публичного хозяйственного права
свобода господарської діяльності
цінності
публічне господарське право
аксіологія права
аксіологія публічного господарського права
Opis:
The subject of research in this study concerns the value issues in public economic law. The aim of the research is to examine the axiology of law and the axiology of economic law from the perspective of freedom of economic activity, and then to formulate the final conclusions derived from the analysis with reference to the institution of freedom of economic activity. I considered an analytical-dogmatic method as helpful for my analysis. The obtained result shows that the freedom of economic activity exhibits the features of a legal institution equipped with an axiological content and as a norm and principle of law, in particular of public economic law.
Przedmiotem niniejszego opracowania są kwestie dotyczące wartości w prawie publicznym gospodarczym. Celem badań jest aksjologia prawa oraz aksjologia prawa gospodarczego w perspektywie wolności działalności gospodarczej, a następnie sformułowanie wniosków końcowych odniesionych do instytucji wolności działalności gospodarczej. Za pomocną uznałem metodę analityczno-dogmatyczną. Rezultat analizy przekonuje, że wolność działalności gospodarczej wykazuje cechy instytucji prawnej wyposażonej w ładunek aksjologiczny oraz jako normę i zasadę prawa, a w szczególności prawa gospodarczego publicznego.
Предметом данной статьи являются вопросы ценностей в публичном хозяйственном праве. Целью исследования является рассмотрение правовой аксиологии и аксиологии хозяйственного права в перспективе свободы предпринимательской деятельности, чтобы сформулировать окончательные выводы, связанные с институтом свободы предпринимательской деятельности. В статье автор целесообразным посчитал применить аналитико-догматический метод. Результат анализа убеждает в том, что свобода предпринимательской деятельности проявляет черты правового института, наделенного аксиологическим содержанием, а также является нормой и принципом права, в частности публичного хозяйственного права.
Предметом дослідження є питання циннoстi в публічному господарському праві. Метою дослідження є аксіологія права та аксіологія господарського права в ракурсі свободи господарської діяльності, а потім формулювання остаточних висновків щодо інституту свободи господарської діяльності. В статті застосовано аналітико-догматичний метод. Результат аналізу доводить, що свобода господарської діяльності має ознаки правового інституту, наділеного аксіологічним навантаженням, і як норма і принцип права, зокрема публічного господарського права.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2023, 3; 7-20
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodologia nauk prawnych a identyfikacja wartości w publicznym prawie gospodarczym
Methodology of Legal Sciences and Identification of Values in Public Economic Law
Autorzy:
Kisilowska, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33575047.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Methodology of public economic law
legal axiology
legal functionalism
economic analysis of law
Metodologia publicznego prawa gospodarczego
aksjologia prawnicza
funkcjonalizm prawniczy
ekonomiczna analiza prawa
Opis:
Zdolność prawników do wpływania na pożądany kierunek rozwoju publicznego prawa gospodarczego, chroniącego prawidłowo zidentyfikowane wartości oraz zapewniającego zrównoważony rozwój i miejsce Polski w demokratycznej Europie, wymaga zmiany podejścia metodologicznego i szerszego uwzględnienia dorobku innych nauk. Artykuł identyfikuje wartości, które dobre publiczne prawo gospodarcze powinno chronić, oraz wyjaśnia, jak należy rozumieć prawdziwą ochronę interesu publicznego. Pokazano, że dla prawidłowej analizy zagadnienia należy poddać badaniu wartości i funkcje, jakie powinno spełniać publiczne prawo gospodarcze – prawo w działaniu, a nie tylko w tekstach. Biorąc pod uwagę kierunki rozwoju współczesnej nauki prawa w Europie i Stanach Zjednoczonych Ameryki, konieczne staje się uzupełnienie powszechnie stosowanej w Polsce metodologii dogmatycznej o spostrzeżenia z zakresu funkcjonalizmu prawnego i ekonomicznej analizy prawa.
The ability of legal scholars to influence a desirable direction of development of public economic law, which protects correctly identified values, ensures sustainable development and Poland’s place in democratic Europe, requires a change of the methodological approach and wider consideration of the achievements of other sciences. The article identifies the values that good public economic law should protect and explains how the true protection of the public interest should be understood. It is shown that, for a correct analysis of the values and functions that public economic law should fulfil, law in action, not only in texts, should be analyzed. Given the directions of development of modern legal science in Europe and the United States, it becomes necessary to supplement the dogmatic methodology commonly used in Poland with insights from legal functionalism and economic analysis of law.
Źródło:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny; 2023, 2; 63-78
1898-2166
Pojawia się w:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Beginnings of the Axiology in Employment Using the Example of the Act on Juveniles and Women Work of 1924
O początkach aksjologii w zatrudnieniu na przykładzie ustawy w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet z 1924 r.
Autorzy:
Bosak-Sojka, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348374.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
labour law
protective function of labour law
axiology
employment
protection of women’s work
protection of juveniles’ work
prawo pracy
ochronna funkcja prawa pracy
aksjologia
zatrudnienie
ochrona pracy kobiet
ochrona pracy młodocianych
Opis:
The article analyses the first Polish regulations concerning the employment of juveniles and women. In the original version, both entities were protected by a common, collective legal act. In addition to the normative analysis, the paper aims to indicate the emerging protective regulations and to highlight the threads considered today as the axiology of employment in relation to these particularly protected entities. The study was enriched with views expressed in the then literature on the subject and references to practice, as well as an assessment of the solutions used from the perspective of almost a hundred years from the enactment of the law. Due to the proposed temporal scope, the article is innovative, allowing at the same time to highlight the most important changes in the scope of the discussed matter. In perspective, this study will be used to evaluate the regulations currently in force, which are addressed separately to working women and juveniles.
W artykule poddano analizie pierwsze polskie regulacje dotyczące zatrudnienia młodocianych i kobiet. W pierwotnej wersji oba podmioty były chronione wspólnym, zbiorczym aktem prawnym. Oprócz analizy normatywnej, celem jest wskazanie kształtujących się regulacji ochronnych oraz uwypuklenie wątków uznanych współcześnie za aksjologię zatrudnienia właśnie w stosunku do tych szczególnie chronionych podmiotów. Opracowanie wzbogacono poglądami wyrażonymi w ówczesnej literaturze przedmiotu i odwołaniem do praktyki, a także oceną powołanych rozwiązań przeprowadzoną z perspektywy prawie stu lat od uchwalenia ustawy. Z uwagi na zaproponowany zakres temporalny artykuł ma charakter nowatorski, pozwalający na podkreślenie najistotniejszych zmian w zakresie omawianej materii. Perspektywicznie opracowanie to posłuży do dokonania oceny współcześnie obowiązujących przepisów skierowanych już oddzielnie do pracujących kobiet oraz pracowników młodocianych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 1; 57-77
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie wartości w orzecznictwie sądów administracyjnych
The notion of value in the judicial decisions of administrative courts
Autorzy:
Plewa, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14794970.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
values
principles of law
axiology of law
judicial decisions of administrative courts
wartości
zasady prawa
aksjologia prawa
orzecznictwo sądów administracyjnych
Opis:
Sądy administracyjne w uzasadnieniach orzeczeń posługują się terminem „wartość”. Pojęcie to już w sferze języka naturalnego ma co najmniej cztery znaczenia. W języku prawniczym stosowanym w orzecznictwie przybrało nowe znaczenia na użytek praktyki sądowej. Celem artykułu jest przedstawienie wyników analizy orzecznictwa sądów administracyjnych pod kątem używania terminu „wartość” oraz przypisywanych mu znaczeń. Autor przedstawia słownikowe definicje omawianego terminu, jego aspekty teoretycznoprawne, tj. relacje wartości-oceny, wartości-zasady, oraz cztery znaczenia terminu „wartość” używane w orzecznictwie sądów administracyjnych, tj. wartość w sensie ekonomicznym, wartość w odwołaniu do innych systemów ocen (poza ekonomicznym), wartość dowodowa, wartość w sensie odnoszącym się do systemu ocen prawodawcy. Wnioski dotyczą aksjologicznej warstwy uzasadnień orzecznictwa i powoływania się przez sądy administracyjne w orzecznictwie na wartości przypisywane prawodawcy.
Administrative courts use the term "value" in their justifications of judgments. This concept has at least four separate meanings in the sphere of the natural language. In the legal language, it is used in judicial decisions and it consequently acquired new meanings for use in judicial practice. The purpose of this article is to present the results of the analysis of the judicial decisions of administrative courts in terms of using the term "value" and the meanings assigned to it. The article presents dictionary definitions of the discussed term, its theoretical and legal aspects, i.e. the relationships of values-evaluation, values-principle as well as four meanings of the term "value" which are used in the judicial decisions of administrative courts, i.e. value in the economic sense, value in relation to other evaluation systems (except the economic one), evidential value, and value in the meaning related to the legislator's evaluation system. The conclusions concern the axiological layer of the justifications of the judicial decisions as well as administrative courts adducing to the values assigned to the legislator in the judicial decisions.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 1; 217-231
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praca pod dobrymi rządami. Refleksje wokół alegorii dobrych i złych rządów Ambrogio Lorenzettiego
Work Under a Good Government. Reflections on the Allegory of Good and Bad Government by Ambrogio Lorenzetti
Autorzy:
Unterschütz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200824.pdf
Data publikacji:
2023-02-02
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
dobre rządy
sprawiedliwość
pokój
rzemiosło w wiekach średnich
aksjologia prawa pracy
good government
justice
peace
craftmanship in the middle ages
axiology of
labour law
Opis:
W 1339 roku Ambrogio Lorenzetti ukończył cykl fresków ukazujących Alegorię dobrych rządów, Skutki dobrych rządów oraz Alegorię złych rządów zdobiące Sale Pokoju Palazzo Publico w Sienie. Pierwszy z nich odczytywać można jako traktat filozoficzny obrazujący wartości, jakimi kierować powinni są rządzący, aby zapewnić pokój i harmonię wśród swych poddanych. Szczególnie widoczna jest rola sprawiedliwości (aequitas) której źródłem jest mądrość, i która prowadzi do zgody wśród obywateli. Sprawiedliwość przedstawiona jest także jako jedna z cnót rządzących. Wyjątkowość tego dzieła polega nie tylko na jego uniwersalnym i nadal aktualnym przesłaniu, ale także na przedstawieniu idealnego miasta, w którym obywatele przede wszystkim zajmują się pracą.
In 1339, Ambrogio Lorenzetti completed a series of frescoes depicting the Allegory of Good Government, the Consequences of Good Government and the Allegory of Bad Government adorning the Sala della Pace in Sienese Palazzo Publico. The first fresco can be read as a philosophical treatise depicting the values that should guide rulers to ensure peace and harmony among their subjects. Particularly evident is the role of justice (aequitas), the source of which is wisdom, and which leads to harmony among citizens. Justice is also presented as one of the virtues of rulers. The uniqueness of this work lies not only in its universal and still relevant message, but also in its depiction of an ideal city in which citizens are primarily occupied with work.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 3(XXII); 53-65
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo a wartości inne niż moralne. O poszukiwaniu tropów w pracach Józefa Nowackiego
Law and Values Other Than Moral Ones: On Searching for Tropes in Józef Nowacki’s Works
Autorzy:
Zeidler, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26140422.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
aksjologia
wartości
wartościowanie
prawo i moralność
zasady prawa
estetyka
estetyka prawa
axiology
values
valuing
law and morality
principles of law
aesthetics
aesthetics of law
Opis:
Autor stawia pytanie, w jakim stopniu rozważania z zakresu aksjologii dotyczące relacji prawa i moralności mogą być przydatne dla rozwijania nurtu filozoficznoprawnego określanego mianem estetyki prawa, gdzie przedmiotem zainteresowania są – najogólniej rzecz biorąc – relacje prawa i piękna. Punktem wyjścia do rozważań jest zagadnienie aksjologii w kontekście prac pozostawionych przez Józefa Nowackiego, w tym przede wszystkim artykułu pt. „Wartościowanie w nauce prawa”. Przedmiotem artykułu jest więc aksjologia, ale w znaczeniu, które obejmuje zarówno etykę, jak i estetykę. Autor rozróżnia cztery rodzaje opisu, jakimi posługują się nauki prawne: opis normatywny, empiryczny, teoretyczny i – wyróżniony przez autora – opis aksjologiczny, który może być uzasadniany w ramach subiektywizmu aksjologicznego. Polega on na ocenie wartości i ich przydawaniu albo odejmowaniu, a także wartościowaniu, czyli porównywaniu i ważeniu wartości. Autor rozważa, co w tym zakresie inspirującego mogą podpowiadać dociekania aksjologiczne w ogólności, a prace J. Nowackiego w szczególności.
In his article, the author asks the question to what extent considerations in the field of axiology regarding the relationship between law and morality can be useful for the development of the legal-philosophical trend known as legal aesthetics, where the subject of interest is, most generally, the relationship between law and beauty. The starting point for reflections is the issue of axiology in the context of the works left by Józef Nowacki, including, first of all, his article “Valuing in the science of law”. Thus, the subject of the article is axiology, but in a sense that covers both ethics and aesthetics. The author distinguishes four types of description used by legal science: normative description, empirical description, theoretical description and – distinguished by the author – axiological description, which can be justified within the framework of axiological subjectivism. It involves evaluating values and either adding or subtracting them, as well as valuing, that is, comparing and weighing values. The author considers what inspiration in this regard can be drawn from axiological inquiries in general, and Nowacki’s works in particular.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 44-50
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theory or philosophy of law?
Teoria czy filozofia prawa?
Autorzy:
Woleński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28813221.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
prawoznawstwo
dogmatyka prawa
logika
ontologia
aksjologia
jurisprudence
doctrinal studies of law
logic
ontology
axiology
Opis:
The article discusses the theory of law in terms of the extent to which it is part of jurisprudence, on the one hand, and a philosophical pursuit, on the other. The question is explored considering the historical development of the legal sciences and the situation of Polish theory of law in the latter half of the twentieth century. Also, the author relies on the analysis of selected theoreticallegal concepts, notably the so-called multiplane theory of law and the views thought of Zygmunt Ziembiński. The conclusions suggest that philosophy is inevitable in jurisprudence.
Artykuł rozważa pytanie, w jakiej mierze teoria prawa jest częścią prawoznawstwa, a w jakiej ma charakter filozoficzny. Kwestię tę przedstawiono na tle historycznego rozwoju nauk prawnych i sytuacji w polskiej teorii prawa drugiej połowy XX w. oraz na podstawie analizy wybranych koncepcji teoretycznoprawnych, w szczególności tak zwanej wielopłaszczyznowej teorii prawa oraz poglądów Zygmunta Ziembińskiego. Konkluzja rozważań wskazuje, że filozofia jest nieunikniona w prawoznawstwie.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2023, 85, 2; 7-16
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o koncepcji wad oświadczenia woli w prawie polskim i francuskim
Remarks on the Concept of Defects of Consent in Polish and French Law
Autorzy:
Dziedzic, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50362721.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wady oświadczenia woli
pojęcie oświadczenia woli
aksjologia regulacji wad oświadczenia woli
reforma francuskiego prawa zobowiązań z 2016 r.
komparatystyka prawnicza
defects of consent
concept of a declaration of will
axiology of the regulation of defects of consent
2016 reform of French contract law
comparative law
Opis:
Artykuł ma na celu przedstawienie podstawowych założeń ustawodawców polskiego i francuskiego, które zadecydowały o ukształtowaniu regulacji wad oświadczenia woli w każdym z porządków prawnych. W pierwszej kolejności zaprezentowane zostały zapatrywania obu systemów na pojęcie oświadczenia woli, bez którego rozważenia nie sposób zrozumieć konstrukcji wad oświadczenia woli. Następnie przedstawione zostały koncepcje wad oświadczenia woli przyjęte w dwu systemach: normatywna w prawie polskim i psychologiczna w prawie francuskim. Zidentyfikowane i omówione zostały również wartości chronione przez konstrukcję wad oświadczenia woli. Wyjaśnione zostały nadto ogólne różnice w kodeksowym unormowaniu tych wad w obu systemach. Asumpt do podjęcia rozważań nad tytułowym zagadnieniem stanowi reforma francuskiego prawa zobowiązań dokonana ordonansem z 2016 r., która objęła również regulację wad oświadczenia woli. Towarzyszyła jej żywa dyskusja, która wzbogaciła dorobek doktryny francuskiej o nowe wypowiedzi dotyczące unormowania wad oświadczenia woli.
The aim of the article is to present the basic principles of the Polish and French law which determined the regulation of defects of consent in each of the legal orders. Firstly, the views of both systems on the concept of declaration of will, without which it is impossible to understand the construction of defects of consent, are presented. Next, the concepts of defects of consent adopted by the two systems are presented: normative in Polish law and psychological in French. The values protected by the construction of defects of consent are also identified and discussed. The general differences between the two systems in terms of the code regulation of such defects are explained. The reason for the consideration of the title issue is the reform of the French law of obligations made by the 2016 ordonnance which also included the regulation of defects of consent. It has been accompanied by a lively discussion that has enriched the body of French academic writings with new statements regarding the regulation of defects of consent.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 105; 167-183
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia prawa Stanisława Czepity
Axiology of law by Stanisław Czepita
Autorzy:
Smolak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146701.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Stanislaw Czepita
axiology of law
ontology of values
analysis of law
natural law theory
Stanisław Czepita
aksjologia prawa
ontologia wartości
analiza prawa
iusnaturalizm
Opis:
Celem opracowania było wskazanie podstawowych założeń aksjologii prawa oraz, szerzej rzecz ujmując, postawy badawczej Stanisława Czepity. Jeśli chodzi o drugą kwestię, S. Czepita był analitykiem prawa. Analityczne źródła jego badań przejawiają się w trzech warstwach. Po pierwsze, ogromną wagę przypisywał analizie pojęciowej, po drugie, traktował bardzo poważnie nauki szczegółowe o prawie, w tym w szczególności naukę prawa cywilnego, po trzecie, programowo nawiązywał do rozważań z zakresu semiotyki języka, filozofii języka oraz językoznawstwa. Jeśli chodzi o aksjologię prawa, wymienić należy dwa ustalenia. Po pierwsze, można zauważyć zmianę, jaka zaszła w poglądach S. Czepity dotyczącą poznania wartości. W początkowej fazie swoich badań przyjmował stanowisko umiarkowanego nonkognitywizmu, natomiast w późniejszym okresie, uważał, że wartości istnieją obiektywnie i są poznawalne. Po drugie, mimo jego analitycznej prowieniencji należy zaliczyć go do zwolenników iusnaturalizmu. Innymi słowy, analiza pojęciowa w jego przekonaniu nie kłóci się ze stanowiskiem kognitywistycznym oraz z formułowaniem moralnych postulatów wobec prawa.
The aim of the paper was to present fundamental assumptions of axiology of law by Stanisław Czepita and broadly formulate his scientific attitude. As to the second issue, his approach can be described as analytical. The analytical sources of Stanisław Czepita’s scientific approach can be identified in three layers. Firstly, he attached great importance to conceptual analysis. Secondly, he treated the particular legal sciences very seriously, particularly civil law dogmatics. Lastly, Stanisław Czepita developed cooperation with the philosophy of language, semiotics and the philosophy of logic. As to axiology of law, at the beginning of his research he was a moderate cognitivist but later he accepted that values exist objectively and that they are cognizable. Although Stanisław Czepita belongs to the analytical camp, one can classify him as an iusnaturalist. In other words, analytical approach can be easily combined with cognitivism and formulating moral demands towards law.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 89-99
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo narodowe (państwa) – uwarunkowania traktatowe
National (State) Security – Determinations of the Treaty
Autorzy:
Kurek, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129921.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
axiology
borders and limits of national law
national security (of the state)
aksjologia
bezpieczeństwo narodowe (państwa)
granice prawa krajowego
Opis:
The concept of national security is a non-normative term. In accordance with the EU jurisprudence it is left to be specified in the national systems of the Member States. This is as well the border point between the sphere of exclusive legislative competence and a specific dominion of Nation States. The specification of national goals is carried out in the spirit of values and axiology of the common EU environment, taking into account historical conditions and existential threats to a given nation state. Despite the tendency to unify national goals in the global, multicultural XXI century society, it is still crucial to set boundaries and search for references for the concept of national security (state security). In this context of the existential priorities of the Poland, its boundaries should be defined relatively narrowly, in the spirit of Art. 5, i.e. in relation to the so-called “a hard core” of key interests.
Pojęcie bezpieczeństwa narodowego jest określeniem pozanormatywnym, pozostawionym zgodnie z utrwalonym orzecznictwem naczelnych sądów UE do dookreślenia w ramach systemów państw członkowskich. Pojęcie to stanowi jednocześnie punkt graniczny sfery wyłącznej kompetencji prawodawczej oraz swoistego dominium państw narodowych. Konkretyzacja celów narodowych dokonuje się w duchu wartości i aksjologii wspólnej środowisku UE, z uwzględnieniem uwarunkowań historycznych i egzystencjalnych zagrożeń dla danego państwa narodowego. Mimo tendencji do unifikacji celów narodowych w globalnym, multikulturowym społeczeństwie XXI w., nadal kluczowe jest stawianie granic oraz poszukiwanie desygnatów pojęcia bezpieczeństwa narodowego (państwa). Uzasadnionym jest akcentowanie kontekstu krajowego i posługiwanie się pojęciem bezpieczeństwa narodowego (państwa), wskazując nawet o jakie państwo chodzi. W tym kontekście granice egzystencjalnych priorytetów Polski należy określać stosunkowo wąsko, w duchu Konstytucji RP i jej art. 5, tj. w odniesieniu do tzw. „twardego jądra” kluczowych interesów decydujących o jestestwie narodu polskiego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 279-288
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalizacja prawa a kryzys konstytucyjny – refleksja na gruncie kilku aktualnych ustaleń Profesora Piotra Winczorka
Instrumentalization of Law and the Constitutional Crisis: Reflection on the Basis of Several Topical Findings of Professor Piotr Winczorek
Autorzy:
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050251.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
instrumentalizacja prawa
typologia aktów instrumentalizacji
aksjologia prawa
wartości prawne
wartości konstytucyjne
zasady prawne
wykładnia aksjologiczna
instrumentalization of law
typology of instrumentalization acts
legal axiology
legal values
constitutional values
legal principles
axiological interpretation of law
Opis:
Instrumentalizacja prawa jest jednym z ważniejszych zagadnień badawczych, które przynależą do dorobku myśli Profesora Piotra Winczorka. Łącząc problem granic dopuszczalnej instrumentalizacji prawa z zagadnieniem aksjologii prawa, Autor ten przyjął stanowisko nieredukcjonistyczne i wskazał autoteliczne wartości prawa oraz realizowane przez system prawny wartości pozaprawne jako kryteria oceny aktów instrumentalizacji prawa. W oparciu o wnikliwą obserwację praktyki prawa, przede wszystkim działań prawodawcy, zaproponował typologię różnych przypadków patologicznej instrumentalizacji prawa. Zestawienie poszczególnych aktów tworzenia i stosowania prawa, które można odnaleźć w trwającym w Polsce kryzysie konstytucyjnym, z typami wskazanymi przez Prof. P. Winczorka prowadzi do wniosku, że jego typologia jest nie tylko aktualna, ale stanowi trafne narzędzie pogłębionej deskrypcji trwającego kryzysu. Ponadto, pozwala na wskazanie innego zagrożenia dla porządku prawnego, tj. próby instrumentalizacji wartości konstytucyjnych. W obliczu tego niebezpieczeństwa zasadnym wydaje się sformułowanie postulatu przeprowadzania wykładni aksjologicznej konstytucji, której celem byłoby odczytanie danej zasady prawnej w hermeneutycznym kontekście systemu aksjologicznego, z którego genealogicznie wywodzi się dana zasada prawna.
The instrumentalization of law is one of the most important research issues that belong to the achievements of Professor Piotr Winczorek. Combining the problem of the limits of permissible instrumentalization of law with the issue of the axiology of law, he adopted a non-reductionist position and indicated the autotelic values of law, as well as non-legal values implemented by the legal system as the criteria for assessing acts of instrumentalization of law. Based on careful observation of the legal practice, primarily the actions of the legislature, he proposed a typology of various cases of pathological instrumentalization of law. A list of individual acts of enacting and applying the law that can be distinguished in the ongoing constitutional crisis in Poland, broken down by the types indicated by Prof. Winczorek, leads to the conclusion that not only is his typology still valid, but it also can be used as an adequate tool for an in-depth description of the ongoing crisis. Moreover, it enables the indication of yet another threat to the legal order, i.e. attempts to instrumentalize constitutional values. In the face of this danger, it is justified to formulate the postulate of giving the constitution an axiological interpretation, the aim of which would be to read a given legal principle in the hermeneutic context of the axiological system from which said legal principle derives genealogically.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 74-90
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 40

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies