Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "a translation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 80
Tytuł:
„Jesteśmy blisko i coraz więcej o sobie wiemy”. Komentarz do bibliografii za lata 2007—2013
„Jsme blízko a stále více a více o sobě víme”. Komentovaná bibliografie z let 2007—2013
„We are close and we know more and more about each other”. A commentary to the bibliography for the years 2007—2013
Autorzy:
Żygadło‑ Czopnik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487135.pdf
Data publikacji:
2014-07-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
komentarz
bibliografia
przekład
literatura polska i czeska
komentář
bibliografie
překlad
polská a česká literatura
commentary
bibliography
translation
Polish and Czech literature
Opis:
Komentovaná bibliografie z let 2007—2013 bezesporu je jedním z nejvíce cenných sbírkových aktivit v oblasti překladu do českého a polského jazyka. Retrospektivní bibliografie je dobrým zdrojem bibliografických informací o překladů české a polské literatury z let 2007—2013 a zároveň o českém a polském písemnictví. Publikace obsahuje bibliografii snažící se podat pokud možno úplný obraz knižní a časopisecké produkce vydané na území České republiky a Polska. Bibliografie překladů podává souhrnný materiál k pohledu na vývoj české a polské poezie, prózy a dramatu v posledních letech. Možno říci, že jsme obohaceni o knihu, které se podařilo zpracovat rozvoj překladatelské činnosti v Polsku a České republice, nejen pro odborníky filology a literární historiky, jimž umožní celkový pohled na českou a polskou literaturu v překladu, ale i přístupně pro široký okruh zájemců o kulturu českého a polského národa. V tom je hlavní význam díla „Przekłady Literatur Słowiańskich”, které představuje zajímavou práci v Polsku.
The discussed here bibliography for the years 2007—2013 is without any doubt one of the most important publications on the subject of translations into Czech and Polish languages. The retrospective bibliography is a very good source for bibliographical information about Polish and Czech literature translation in the years 2007—2013, as well as for the Polish and Czech writing in general. The publication includes a bibliography which makes an attempt to present, if it’s possible, a full picture of the book and periodical production, which were published on the territories of Poland and the Czech Republic. The translations bibliography constitutes a general material for an overview of the development of the Czech and Polish prose, poetry and drama in the recentyears. It can be said that we are richer for a book, in which the author was able to elaborate on the development of the translating activity in Poland and the Czech Republic. This work proves to be valuable not only for the highly specialized experts in the fields of philology and literary history, who have now an access to a comprehensive overview of the Czech and Polish literature in translation, but also is a great introductory material for a wide circle of people interested in the culture of the Polish and Czech nations. In this lies the main importance of the work The Slavic Literature Translations, which is a very interesting work in Poland.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 2; 89-106
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Karaś” po polsku. Za kulisami przekładu
Karaś [Crucian Carp] in Polish. Behind the Scenes of Translation
Autorzy:
Krajewska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798547.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przekład utworu dramatycznego; specyfikacja tłumaczeniowa; rozwiązania translatorskie; scopos; elementy kultury źródłowej i kultury trzeciej
translation of a dramatic work; translation issues; translation solutions; skopos; elements of the source culture and the third culture
Opis:
W tekście przedstawiono projekt współpracy sekcji przekładowej Pieriewodka (KFS UMK) z teatrem im. Horzycy w Toruniu. Projekt obejmował przetłumaczenie przez członków sekcji utworu Karaś autorstwa petersburskiej dramatopisarki Mariny Dadyczenko, a następnie przedstawienie go przez aktorów teatru w formie czytania performatywnego, zaplanowanego jako impreza towarzysząca pierwszej edycji festiwalu Za kulisami. Toruńskie spotkania wokół dramatu. W artykule zwrócono uwagę na specyfikację tłumaczeniową, związaną z przeznaczeniem tekstu docelowego i różnice cechujące tłumaczenie wyjściowe, tekst sceniczny i tekst, który ukazał się w formie publikacji książkowej. Omówiono ponadto rozwiązania translatorskie, dotyczące elementów kultury źródłowej i kultury trzeciej, a także potencjalne nieścisłości wynikające z błędnego odczytania oryginału. Podkreślono też wpływ autora na kształtowanie się tekstu docelowego.
The paper presents a cooperation project between the Pieriewodka [Perevodka] Translation Group (at the Department of Slavonic Studies of the Nicolaus Copernicus University) and the W. Horzyca Theatre in Torun. The project involved translation of the poem Karaś by Petersburg-based playwright Marina Dadychenko by members of the Group; the poem was later performatively read out by actors. This performative reading was intended to be one of the events during the first edition of the ‘Behind the scenes’. Torun meetings with drama festival. The paper focuses on translation issues related to the purpose of the target text and specific to the initial translation, the text performed on stage and the text after its publication. Moreover, translation solutions concerning elements of the source culture and the third culture as well as potential inaccuracies resulting from the incorrect interpretation of the original were discussed. The author’s influence on the shaping of the target text was also emphasized.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 113-125
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ostatnia Wieczerza" Pawła Huellego (i Jany Unuk) jako konfrontacja z tradycją, z własną i cudzą kulturą
"Zadnja večerja" Pawła Huelleja (in Jane Unuk) kot soočenje z lastno tradicijo in tujo kulturo
"Ostatnia Wieczerza" by Paweł Huelle (and Jana Unuk) as a confrontation with own tradition and other people’s culture
Autorzy:
Tokarz, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486814.pdf
Data publikacji:
2013-07-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
stereotyp
przekład
Ostatnia Wieczerza
Paweł Huelle
Jana Unuk
stereotip
prevod
Zadnja večerja
a stereotype
translation
The Last Supper
Opis:
Slovenski prevod romana Zadnja večerja Pawła Huelleja je izšel leta 2010, komaj tri leta po izidu izvirnika, prevedla ga je Jana Unuk. Miselna shema Zadnje večerje (kot podlaga stereotipa), ki jo sestavljajo skupna večerja Jezusa in apostolov na način daritvene gostije, Jezusova vednost o Judeževi izdaji, lastnem mučeništvu in žrtvovanju ter preobrazba in sporočilo vere — obsega strukturo celotnega romana. Stereotip je vključen v kontekst sodobnih dogajanj kot argument širšega dialoga na temo skupnosti, svobode, izdaje, vere in umetnosti. Jana Unuk je pri prenašanju smisla in ideje izvirnika v slovensko kulturo glede na uresničeni jezikovni transfer do določene mere soustvarjalka romana. Kljub prevajalkini zvestobi izvirniku in njenim prevajalskim veščinam miselna shema Zadnje večerje, naravnana na prihodnost, zaradi drugačne pragmatike slovenskega jezika in nekoliko drugačne kulturne imaginacije ni dosegla vseh potencialov izvirnika (zbujajočih upanje). Ko izvirnik vstopa v ciljno kulturo, privzema njene lastnosti celo na ravni prevoda tako univerzalnih stereotipov, kot so religiozni stereotipi.
In 2010, only three years after the Polish edition, a translation by Jana Unuk of the novel Ostatnia Wieczerza (‘The Last Supper’) by Paweł Huelle appeared. The mental schema of The Last Supper (the basis of a stereotype), which is in the character of a sacrificial feast and consists of: the shared supper of Jesus and the apostles, the knowledge of Jesus about the betrayal by Judas, about His own martyrdom, sacrifice and transubstantiation and the message of faith, covers the structure of the entire novel. The stereotype has been introduced into the context of the contemporary events as an argument of a broader dialogue on the topic of community, freedom, betrayal, religion and art. In a way, Jana Unuk has become a co-author of the novel by transferring the sense and the idea of the original version to the Slovenian culture, due to the performed language transfer. Despite the faithfulness to the original and the translation art of the translator, the mental schema of The Last Supper that is oriented upon the future did not receive the potentiality of the original (giving hope) because of the different pragmatics of the Slovenian language and its slightly different cultural conception.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 185-207
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sonata niemożliwa”? „Eine kleine” w przekładzie na język niemiecki
„An impossible sonata”? "Eine kleine" in German translation
Autorzy:
Sośnicka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032428.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
literary translation
a musical composition of a literary work
a novel as a sonata
przekład literacki
muzyczna kompozycja utworu literackiego
powieść jako sonata
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie porównawczej przekładu powieści Eine kleine (2000) Artura Daniela Liskowackiego na język niemiecki pod zmienionym tytułem Sonate für S. (2003). Wychodząc od rozważań na temat muzycznej kompozycji utworu, ale także w nawiązaniu do przemyśleń Friedricha Ernsta Daniela Schleiermachera na temat dwóch możliwych metod przekładu tekstów literackich, tzn. – w dzisiejszej terminologii – jego adaptacji lub egzotyzacji, wykazano pewne mankamenty przekładu, które spowodowały, że muzyka rozbrzmiewająca w zdaniach Liskowackiego w polskim oryginale w przekładzie na język niemiecki niestety bezpowrotnie zanikła. Głównymi tego przyczynami wydają się względy marketingowe niemieckiego wydawcy oraz podjęta z tego powodu przez tłumaczkę próba dostosowania (adaptacji) utworu do gustów czytelników niemieckiej sentymentalnej literatury wspomnieniowej i w związku z tym narzucenie powieści Liskowackiego znaczenia podróży sentymentalnej do utraconej krainy dzieciństwa lub młodości. Wskazuje na to przede wszystkim pominięcie w przekładzie niemieckim podtytułu polskiego oryginału „quasi una allemanda”, a więc kluczowej wskazówki dla właściwego odczytania utworu, będącego przecież jedynie „poniekąd historią niemiecką”, gdyż w rzeczywistości jest on próbą spojrzenia na historię miasta S. (Stettin – Szczecin) przez jego polskiego współczesnego mieszkańca, który stara się odtworzyć jego obraz widziany oczami dawnych niemieckich mieszkańców.
The article constitutes a comparative analysis of a German translation of Artur Daniel Liskowacki’s Eine kleine (2000), which was published under a new title Sonate für S. (2003). Based on an examination of the musical composition of this work, but also in relation to Friedrich Ernst Daniel Schleiermacher’s concept of two methods of literary translation, that is – according to contemporary terminology – an adaptation or an exoticisation of a literary text, some shortcomings of this translation are revealed. As a result, the music of Liskowacki’s original Polish sentences is unfortunately lost in the translation into German. This situation is caused by the marketing decisions made by the German publisher, as well as an attempt made by the translator to adjust (adapt) the work to the tastes of the readers of German sentimental memoir literature, and thus impose on Liskowacki’s novel a meaning of a sentimental journey into a lost land of childhood and youth. Above all, this is indicated by acomplete omission of the Polish subtitle „quasi una allemanda”, which is a significant clue on how this work should be read, as only a quasi-German story; in fact, it is an attempt to perceive the history of S. (Stettin-Szczecin) through the eyes of its contemporary, Polish citizen, who tries to recreate the picture of the city as it was seen by its German inhabitants of the past.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 17; 101-117
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ustawiania” odbioru dzieła na przykładzie wybranych prezentacji niemieckiego wydania powieści Artura Daniela Liskowackiego
„Setting” the Reception – Based on Selected Presentations of the German editions of Artur Daniel Liskowacki’s novel
Autorzy:
Taborska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148861.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Eine kleine
Sonate für S. (translation: Joanna Manc)
reception of a literary work
strategies for “setting” the reception.
Artur Daniel Liskowacki
Sonate für S.
recepcja dzieła literackiego
strategie ustawiania odbioru
Opis:
Celem artykułu jest omówienie wybranych prezentacji niemieckojęzycznego przekładu powieści Artura Daniela Liskowackiego. W szkicu przeanalizowano wydawnicze strategie przedstawiania utworu w Niemczech oraz przeanalizowano opinię o powieści ukazaną w magazynie internetowym poświęconym książkom publikowanym w niemieckim kręgu językowym. Zaproponowano również wprowadzenie określeń precyzujących role współtwórców życia literackiego, którzy mają wpływ na opinię czytelników o utworze literackim. Omówiono wybrane działania „ustawiaczy” niemieckiego tłumaczenia Eine kleine oraz zasygnalizowano różnice w niemieckim i polskim „ustawianiu” powieści w przestrzeni medialnej.
The article aims to discuss the selected presentations of the German translation of Artur Daniel Liskowacki’s novel. The author analyzes the publisher’s strategies of presenting the novel in Germany and interprets the vision of the novel shown on a website dedicated to books published in German-speaking countries. The article suggests introducing terms that would specify the roles of literary figures that influence the readers’ opinions of given books. Moreover, certain selected actions of the “setters” of the German translation of Eine kleine are discussed and some differences are demonstrated between Polish and German adjusting of the “setting” of the novel in the media space.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2022, 18; 173-185
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„WHEN WILL I BECOME A SCHNITZEL? – I HOPE NEVER. ” ECHTE UND FALSCHE FREUNDE DES ÜBERSETZERS IN DER TRANSLATIONSDIDAKTIK
„WHEN WILL I BECOME A SCHNITZEL? – I HOPE NEVER.” PRAWDZIWI I FAŁSZYWI PRZYJACIELE TŁUMACZA W DYDAKTYCE TRANSLACJI
„WHEN WILL I BECOME A SCHNITZEL? – I HOPE NEVER.” REAL AND FALSE FRIENDS OF A TRANSLATOR IN TRANSLATION TEACHING
Autorzy:
KUBACKI, Artur Dariusz
KIERMEIER, Ursula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920724.pdf
Data publikacji:
2017-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
faux amis du traducteur
falsche Freunde des Übersetzers
Interferenzfehler
Übersetzungsdidaktik
Dolmetschdidaktik
Fremdsprachendidaktik
fałszywi przyjaciele tłumacza
błędy interferencyjne
dydaktyka tłumaczenia pisemnego
dydaktyka tłumaczenia ustnego
dydaktyka języków obcych
false friends of a translator
language transfer errors
translation teaching
interpretation teaching
teaching foreign languages
Opis:
Das Phänomen der falschen Freunde des Übersetzers ist sprachenpaarbezogen und beruht darauf, dass ein phonetisch ähnlich wirkendes Wort oder eine analoge Wendung eine oft unterschiedliche Bedeutung besitzt und der Lernende sich durch den Gebrauch eines falschen Freundes öffentlich lächerlich macht, wie im Titel an einem deutsch-englischen Witz veranschaulicht. Insbesondere Politiker sind für ihre falschen Freunde (nicht nur in der Sprache) berüchtigt, früher war es Helmut Kohl, heute der deutsche EU-Kommissar Günther Oettinger. Auch in die Literatur hat das Phänomen Eingang gefunden, wenn wir an die englischen Kommunikationsversuche Kommissar Kluftingers in den Krimis des Allgäuer Autorenduos Klüpfel/Kobr denken. Ein falscher Freund im Translat ist aber nicht nur für Politiker höchstnotpeinlich, sondern gerade auch für Übersetzende und Dolmetschende. In der traditionellen Didaktik haben die Lernenden daher gelernt, die falschen Freunde zu fürchten wie der Teufel das Weihwasser. Es entstehen spezielle Wörterbücher mit falschen Freunden und die Aufgabe der Lernenden ist es, diese verfänglichen Wörter und Wendungen auswendig zu lernen. Das gilt insbesondere für Dolmetscher, denn sie haben anders als Übersetzer in der beruflichen Praxis nicht die Zeit zu überprüfen, ob es sich bei einer sich auf die Lippen drängenden, analogen Formulierung um einen falschen Freund oder einen echten handelt, d.h. um eine im jeweiligen Kontext zulässige und gängige Formulierung in der Zielsprache. Die mit langjähriger Erfahrung als Sprachmittler/In tätigen Autoren möchten am Beispiel des deutsch-polnischen und deutsch-englischen Sprachenpaars auf die Gefahren einer vereinseitigenden Didaktik der falschen Freunde hinweisen, die dazu führen kann, dass Lernende, in der Angst, sich lächerlich zu machen, tatsächliche sprachliche Analogien nicht nutzen. Diese negative Auswirkung der Falsche-Freunde-Didaktik betrifft insbesondere die Fachsprachen Wirtschaft und Recht.
The phenomenon of false friends of a translator relates to a pair of languages. It occurs when words or phrases that sound or look similar in two languages differ to a significant degree in meaning. Consequently, learners using a false friend make a fool of themselves as it has been illustrated in the title of the article with an English-German joke. Politicians in particular are notorious for using false friends (Helmut Kohl and the German EU commissioner Günther Oettinger might be good examples). This phenomenon appeared in literature as well: for instance attempts at communicating in English by the police officer Kluftingers in crime novels co-written by Klüpfel/Kobr. The use of a false friend shames not only politicians but also translators and interpreters. In traditional foreign language teaching, students are taught to avoid false friends at all costs. There are dictionaries devoted only to false friends and learners are supposed to learn them by heart. Especially interpreters are recommended to do that because, unlike translators, they do not have time while interpreting to check whether a similar word or phrase coming automatically to mind is a false friend or a real one, that is – in other words – whether the word or phrase has the equivalent meaning in the target language. The authors of this article, who have considerable professional experience of translation, would like to point out the dangers of one-sided teaching practice with regard to false friends, taking German and Polish and German and English as examples. Such teaching may discourage learners - for fear of humiliating themselves - from using actual linguistic analogies. This negative impact of the way
Zjawisko fałszywych przyjaciół tłumacza odnosi się do pary języków i polega na tym, że słowa lub zwroty o podobnym brzmieniu lub podobnej pisowni mają odmienne znaczenie. Uczący się używający fałszywego przyjaciela mogą ośmieszyć się publicznie, tak jak to zilustrowano w tytule artykułu na przykładzie niemiecko-angielskiego kawału. Szczególnie politycy mają złą sławę, jeśli chodzi o stosowanie fałszywych przyjaciół tłumacza nie tylko w języku, np. kiedyś Helmut Kohl, a dziś niemiecki komisarz UE Günther Oettinger. Zjawisko to pojawiło się również w literaturze: przypomnimy sobie próby komunikacji po angielsku komisarza Kluftingersa w kryminałach duetu Klüpfel/Kobr. Użycie fałszywego przyjaciela w tłumaczeniu przynosi wstyd nie tylko politykom, ale także tłumaczom słowa pisanego i żywego. W tradycyjnej dydaktyce uczący się starają się unikać fałszywych przyjaciół jak diabeł święconej wody. Powstają specjalne słowniki poświęcone wyłącznie fałszywym przyjaciołom tłumacza, zaś zadaniem uczących się jest zapamiętanie takich podchwytliwych słów i zwrotów. Dotyczy to przede wszystkim tłumaczy ustnych, ponieważ inaczej niż tłumacze pisemni w swojej praktyce zawodowej nie mają czasu na sprawdzenie, czy w przypadku cisnącego się na usta, analogicznego sformułowania chodzi o fałszywego czy prawdziwego przyjaciela tłumacza, czyli – inaczej mówiąc – czy jest ono dopuszczalne w danym kontekście w języku docelowym. Autorzy niniejszego artykułu, posiadający wieloletnie doświadczenie w roli tłumacza, chcieliby wskazać na przykładzie par języków niemiecki-polski i niemiecki-angielski na niebezpieczeństwa jednostronnej dydaktyki w zakresie fałszywych przyjaciół tłumacza, która może skutkować tym, że uczący się w obawie przed ośmieszeniem nie będą wykorzystywać faktycznych analogii językowych. Ten negatywny wpływ dydaktyki w zakresie fałszywych przyjaciół tłumacza jest szczególnie widoczny w specjalistycznym języku gospodarki i prawa.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2017, 29, 1; 85-103
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Wymawia się Szekspir»: Mistrzowi Williamowi w czterechsetną zgonu jego rocznicę
‘It Is Pronounced Shek-speer’: For Master William on the Quadricentennial of His Demise
Autorzy:
Komorowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520056.pdf
Data publikacji:
2016-09-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
William Shakespeare
Wojciech Bogusławski
przekład
recepcja Shakespeare'a
teatr polski 1700-1800
teatr polski 1800-1900
translation
reception of Shakespeare
Polish theater 1700–1800
Polish theater 1800-1900
Opis:
Wojciech Bogusławski poprzedził pierwodruk swojego przekładu Hamleta, umieszczonego w czwartym tomie Dzieł dramatycznych, przedmową zatytułowaną „Shakespeare", w której w przypisie zdradził: „Wymawia się Szekspir". W ciągu prawie stu lat pisownia nazwiska dramaturga ze Stratfordu w Polsce wahała się między tymi dwoma skrajnościami: „Shakespeare" lub starsza wersja „Shakespear" z jednej strony i jakaś forma polskiego zapisu fonetycznego, najbardziej rozpowszechniona – i w końcu zwycięska – „Szekspir" z drugiej. Pomiędzy tymi biegunami w latach 1765–1849 pojawiło się w polskich drukach i rękopisach co najmniej 40 (słownie czterdzieści) wariantów zapisu, angielskich, niby-angielskich, bardziej lub mniej fonetycznych i na różne sposoby hybrydowych. Większość wariantów to próby autorów i redaktorów zapisania lub „oswojenia” nazwiska autora Hamleta w języku polskim. Zawarta w artykule lista, publikowana w tej formie po raz pierwszy, jest ułożona chronologicznie. Każdy przypadek pierwszego użycia jest cytowany i opatrzony zwięzłym komentarzem. Lista jest jednak potencjalnie niekompletna, ponieważ odnalezienie kolejnych wersji nie jest wykluczone.
Wojciech Bogusławski prefaced the first publication of his translation of Hamlet, included in volume four of his Dzieła dramatyczne (Dramatic Works), with an introduction titled “Shakespeare,” where he volunteered in a footnote: “It is pronounced Szekspir [Shek-speer].” Within the period of almost one hundred years, the spelling of the Stratford playwright’s name in Poland vacillated between these two extremes: “Shakespeare,” or the older version of “Shakespear,” on the one hand, and some form of Polish phonetic spelling, the most widespread—and at the end, prevalent—being “Szekspir,” on the other. Polish prints and manuscripts from 1765–1849 contain at least forty spelling variants ranging from English and pseudo-English to more or less phonetic versions, with numerous hybrid solutions in between. Most of the variants are attempts by Polish authors and editors at making the name of Hamlet’s author more familiar in Polish. The present list, published as such for the first time, is arranged chronologically. Each instance of the first usage is quoted and a succinct commentary is supplied.  The list is potentially incomplete, however, since other versions might crop up in future research. 
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 3; 5-24
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Zabawa złożona ze wszystkich, jakich teatr dostarczyć może»: Les Amants magnifiques – Miłość wspaniała
‘An Entertainment Which Should Comprise All That the Stage Can Furnish ’: Les Amants magnifique—Miłość wspaniała
Autorzy:
Kencki, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520069.pdf
Data publikacji:
2016-09-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Molière
recepcja Molière'a
przekład
teatr polski 1700–1800
Les Amants magnifiques
metateatr
Franciszka Urszula Radziwiłłowa
reception of Molière
translation
Polish theater 1700–1800
metatheater
Opis:
Artykuł omawia osiemnastowieczną polską adaptację Les Amants magnifiques Moliera autorstwa księżnej Franciszki Urszuli Radziwiłłowej, której edycję opublikowano w aneksie. Artykuł analizuje zarówno przekład Radziwiłłowej, jak i wystawienie sztuki w 1749 roku w Nieświeżu, gdzie Radziwiłłowie mieli swój prywatny teatr dworski. W dramacie zastosowano zabieg teatru w teatrze, w artykule zaprezentowano więc zagadnienia dotyczące zjawiska metateatralności, przede wszystkim kluczowe propozycje jego rozumienia: klasyfikację Tadeusza Kowzana oraz system opracowany przez Sławomira Świontka na gruncie teorii komunikacji. Autor przedstawia własną propozycję ujęcia metateatru, która umożliwia analizę zjawiska w odniesieniu nie tylko do samego dramatu, ale także do widowisk teatralnych. Wychodząc z założenia, że spektakl teatralny jest sztuczną rzeczywistością, w której istnieje napięcie między realnością a wyobrażoną konwencją, autor wyróżnia cztery aspekty metateatralności: separacja gry w teatr od spektaklu jako całości; transgresja polegająca na grze granicami spektaklu; dwustronna identyfikacja aktora i odtwarzanej postaci; wreszcie absorpcja makrokosmosu świata przez mikrokosmos spektaklu. Autor dowodzi, że zastosowanie powyższych rozróżnień pozwala lepiej zrozumieć, w jakim celu księżna wykorzystywała metateatralne narzędzia proponowane przez Moliera. Argumentuje, że posłużyły one do ukazania rzeczywistości jako swoistego theatrum vitae humanae, na scenie którego człowiek poddawany jest próbie. I choć  rozmaite iluzje i pułapki zastawiane przez innych stanowią utrudnienie, to jednak trzymając się swojej cnoty (zwłaszcza miłości), człowiek jest w stanie postępować zgodnie ze swoim przeznaczeniem, którym rządzi Opatrzność Boża.
This article is an analysis of the 18th century Polish rendering of Molière’s Les Amants magnifiques by Duchess Franciszka Urszula Radziwiłłowa, supplemented by its edition in the appendix. The publication presents Radziwiłłowa's translation of the play itself as well as its 1749 performance at Nieśwież, where the Radziwiłłs had their private court theatre. The drama employs a play within a play device, the article discusses some issues regarding the phenomenon of metatheatricality. First of all, it presents some key proposals of understanding it, going back to the classifications advanced by Tadeusz Kowzan and the system devised by Sławomir Świontek on the basis of a theory of communication. The author advances his own proposition of tackling metatheatre that enables analysis of the phenomenon not only in reference to drama alone, but also in reference to theatrical performances. Starting with the assumption that the theatre performance is an artificial reality where there is an innate tension between reality and the imaginary convention, he distinguishes four aspects that pertain to metatheatricality. They are as follows: separation of a play within the play from the performance as a whole; transgression consisting in playing with the limits of the spectacle; two-way identification of the actor and the character being portrayed; and finally, absorption of the macrocosm of the world into the microcosm of the spectacle. The author argues that deployment of the above-mentioned conceptual tools enables us to better understand the purpose for which the Duchess utilised the metatheatrical devices proffered by Molière. He claims that they were used to present the reality as being a kind of theatrum vitae humanae, on the stage of which the man is being tested. And although his progress is frustrated by various illusions and traps set up by others, by holding on to his virtue (to love, in particular) he is nonetheless able to act in accordance with his destiny, governed by Divine Providence.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 3; 25-80
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cztery eseje o przekładzie (w tłumaczeniu Leokadii Styrcz-Przebindy)
Four Essays on Translation
Autorzy:
Styrcz-Przebinda, Leokadia
Krużkow, Grigorij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433554.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Eseje Krużkowa o przekładzie
przekład a nieśmiertelność
przekład i Eros
filologiczny przekład na angielski Puszkinowskiego poematu Eugeniusz Oniegin – autorstwa Nabokova
Kruzhkov’s essays on translation
translation and immortality
translation and Eros
philological translation into English of Pushkin’s poem Eugene Oniegin – by Nabokov
Opis:
Przedstawiam tu swoje tłumaczenie czterech esejów Grigorija Krużkowa o przekładzie. Jest to cykl uzupełniających się nawzajem trzech artykułów: Przekład a mechanika kwantowa, Przekład i Eros, Przekład a nieśmiertelność oraz recenzja tłumaczeń Puszkinowskiego Eugeniusza Oniegina na angielski. Refleksja ich autora dotyczy tak ogólnej natury przekładu, jak i analizy artystycznej konkretnych przykładów z anglojęzycznej poezji w tłumaczeniu na rosyjski, a w tekście ostatnim – odwrotnie – różnych wersji przekładu arcydzieła klasyki rosyjskiej na język angielski. Krużkow to oryginalny poeta i tłumacz o wielkim dorobku. Przekładał poetów różnych epok, od Donne’a, Keatsa, Szekspira, Yeatsa, Dickinson po Joyce’a, Kiplinga, Frosta, Heaneya. Ze względu na niezrównane kompetencje praktyczne i teoretyczne autora, od lat prowadzącego swoją pracę przekładową i równolegle badawczą, a także zajmującego się własną twórczością poetycką, teksty te otwierają przed wrażliwym czytelnikiem świat poezji wraz z tajemnicami warsztatu tłumacza.
I present here my translation of four essays by Grigory Kruzhkov on translation. It is a series of three complementary articles: Translation and Quantum Mechanics, Translation and Eros, Translation and Immortality, and a review of Pushkin’s translations of Eugene Oniegin into English. The author’s reflection concerns both the general nature of the translation and the artistic analysis of specific examples from English-language poetry translated into Russian, and in the last text – conversely – various versions of the translation of the masterpiece of Russian classics into English. Kruzhkov is an original poet and translator with great achievements. He translated poets of various eras, from Donne, Keats, Shakespeare, Yeats, Dickinson to Joyce, Kipling, Frost, and Heaney. Due to the unparalleled practical and theoretical competences of the author, who for years has been carrying out his translation and research work, as well as creating his own poetry, these texts open up to the sensitive reader the world of poetry along with the secrets of the translator's arts of Kruzhkov himself.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 129-153
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Application of Probabilistic Grammars to Efficient Machne Translation
Autorzy:
Skórzewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037598.pdf
Data publikacji:
2010-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
a* algorithm
machine translation
natural language parsing
pcfg
probabilistic grammars
Opis:
In this paper we present one of the algorithms used to parse probabilistic context-free grammars: the A* parsing algorithm, which is based on the A* graph search method. We show an example of application of the algorithm in an existing machine translation system. The existing CYK-based parser used in the Translatica system was modified by applying the A* parsing algorithm in order to examine the possibilities of improving its performance. This paper presents the results of applying the A* algorithm with different heuristic functions and their impact on the performance of the parser.
Źródło:
Investigationes Linguisticae; 2010, 21; 90-98
1426-188X
1733-1757
Pojawia się w:
Investigationes Linguisticae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Extended Translation Service Portfolio in Research Translation
Autorzy:
Klimkowski, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231702.pdf
Data publikacji:
2022-10-06
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
translation as a service
Service-Dominant Logic
translation service portfolio
service customisation
research text translation
Opis:
This article is a proposal to think about translation service portfolio in categories of contemporary service provision. As observed in the recent literature of the field, today’s services rely more and more on customisation, interactivity and relation-building. This article presents examples of opening a standard portfolio to opportunities identified by the translator through direct communication with the client. Benefits and limitations of such portfolio modifications are also discussed. The article is an invitation for the readers to rethink their portfolio strategies in search of competitive market advantages.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2022, 15; 179-188
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Andrzej Tretiak as a translation critic
Andrzej Tretiak jako krytyk przekładu
Autorzy:
Nowak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322388.pdf
Data publikacji:
2023-04-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
translation criticism
George Byron
Andrzej Tretiak
romanticism
the poetic novel
a tale in verse
krytyka przekładu
romantyzm
powieść poetycka
Opis:
W roku 1924 nakładem Biblioteki Narodowej ukazał się tom powieści poetyckich Goerge’a Byrona w opracowaniu Andrzeja Tretiaka. We wstępie oraz licznych przypisach Tretiak uzasadnił wybór konkretnych przekładów i uszeregował je pod względem jakości, jednocześnie wskazując na błędy tłumaczy oraz pozostawione przez nich naddatki. Badacz skupił się również na ocenie wybieranych przez tłumaczy rozwiązań, czasami zamieszczając dla porównania własne wersje niektórych fragmentów. Artykuł prezentuje krytyczną analizę komentarzy Tretiaka do dwóch przekładów: Korsarza i Lary, prowadzącą do weryfikacji tezy badacza, według której najlepszym polskim tłumaczem Byrona był Julian Korsak, a najgorszym – Antoni Edward Odyniec.
In 1924, the Polish National Library published Andrzej Tretiak’s edition of George Byron’s tales in verse. In the introduction and numerous footnotes, Tretiak explained why specific translations were selected and ranked them in terms of quality, pointing out the mistakes and the changes made by the translators. Tretiak also evaluated the solutions chosen by the translators, at times comparing them with his own translations. The article presents a critical analysis of Tretiak’s comments to two translations, “The Corsair” and “Lara,” which allowed him to conclude that the best Polish translator of Byron was Julian Korsak, and the worst, Antoni Edward Odyniec.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 30; 124-139 (eng); 124-139 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekt poznawczy w przekładzie artystycznym — na przykładzie powieści Herty Müller i ich przekładów na języki polski i czeski
Cognitive aspects in artistic translation — on the example of Herta Müller’s novels and their translations into Polish and Czec
Kognitive Aspekte der künstlerischen Übersetzung
Autorzy:
Altmann, Jakob
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971890.pdf
Data publikacji:
2019-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ästhetisches Bedürfnis
Kognition
Herta Müller
kulturelle Erfahrung
kognitive Linguistik
Atemschaukel
a source text
translation
interpretation
source text variants
target text variants
Opis:
This article deals with cognitive aspects of artistic translation based on the example of translations of Herta Müller’s oeuvre into Polish and Czech. The reader of Herta Müller’s novels in translation seeks to get to know / acquaint onself with otherness in / through translation, which will be familiar to him or her in a manner consistent with the idiomaticity of the source language. Cognitive values are especially present in the topic offered by Herta Müller, that is, what living in a communist dictatorship means: constant fear of the secret police, reporting to authorities, individual incapacitation, censorship, thus — topics known to Czech and Polish readers from their own history.
Dieser Artikel konzentriert sich auf die kognitiven Aspekte der künstlerischen Übersetzung am Beispiel von Herta Müllers Übersetzungen ins Polnische und Tschechische. Der zweitleser von Herta Müllers Roman sucht in der Übersetzung nach Andersartigkeit gepaart mit Idiomatizität der Ausgangssprache. Der Übersetzer muss daher Verbindungen zu kulturellen, mentalen und historischen Erfahrungen herstellen, insbesondere zu kulturell geprägten Wörtern und Ausdrücken, um seinen Lesern ähnliche ästhetische und kognitive Erfahrungen zu ermöglichen. Dabei berücksichtigt der Übersetzer die Unterschiede im historischen und kulturellen Bewusstsein zwischen den Erst- und Zweitlesern. Kognitive Werte sind besonders in den von Herta Müller angesprochenen Themen präsent. Sie äußern sich in poetischer Rauheit, Nähe zur gesprochenen Sprache und der Präsenz multikultureller Elemente, d.h. in dem, was das Leben in der kommunistischen Diktatur ausmacht: ständige Angst vor Geheimdiensten, Denunziantentum, Entmündigung, Zensur, d.h. Themen, die tschechischen und polnischen Lesern aus ihrer eigenen Geschichte bekannt sind.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2019, 9, 2; 147-168
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Auf dem Weg zu einem Modell der Translationsdidaktik
Approaching the model of teaching translation
Autorzy:
Małgorzewicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/917002.pdf
Data publikacji:
2018-11-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
system of teaching translation
strategies for processing language information
cognitive competence
metacognitive competence of a translator
Opis:
The aim of the following article is an attempt to define the translator's competence and their role in the system of both communication and teaching transaltion. The metacognitive competence of a translator and the fundamental cognitive process talking place in their mental sysatem have been thoroughly analysed.
Źródło:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2010, 36, 1; 21-32
0072-4769
Pojawia się w:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chorvátska literatúra pre deti a mládež v centre záujmu slovenských prekladateľov
Literatura chorwacka dla dzieci i młodzieży w centrum zainteresowania słowackich tłumaczy
Croatian literature for children and youth as the centre of interest of Slovak translators
Autorzy:
Kulihová, Alica
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373666.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
prekladová literatúra
literatúra pre deti a mládež
recepcia
prekladateľ
literature for children and youth
literature in translation
publishing policy
translation competence
Opis:
Slovenská prekladová literatúra disponuje reprezentatívnym výberom z tvorby chorvátskych autorov literatúry pre deti a mládež počnúc od konca 19. storočia až po súčasnosť (I. Brlićová Mažuranićová, V. Nazor, M. Lovrak, I. Kušan, Lj. Bauer, J. Horvat, H. Hitrec, Đ. Zrakić, J. Cvenić, S. Tomaš, A. Gardaš, Z. Balog). Slovenské preklady diel uvedených autorov sa uverejňovali na Slovensku, ale aj vo Vojvodine, v Srbsku. K najvýznamnejším slovenským prekladateľom, ktorí sa venovali a venujú popri literatúre pre dospelého recipienta aj dielam určeným pre detského čitateľa, patria Zlatko Klátik, Juraj Tušiak, Andrej Vrbacký, Rudo Brtáň, Peter Čačko, Michal Nadubinský, Ján Jankovič a iní. Prekladatelia sa nechávali ovplyvňovať pri výbere chorvátskych autorov pre svoj preklad jednak domácou recepciou autora, ale aj vlastným záujmom o túto literatúru.
Croatian literature translated into Slovak consists of a relevant selection of Croat authors for kids and youth dating from the 19th century to the present, such as I. Brlićová ‑Mažuranićová, V. Nazor, M. Lovrak, I. Kušan, Lj. Bauer, J. Horvat, H. Hitrec, Đ. Zrakić, J. Cvenić, S. Tomaš, A. Gardaš, Z. Balog. Slovak translations are published in Slovakia, but also in the Serbian Vojvo‑ dina. The most significant translators focusing on the translation of juvenile literature are Zlatko Klátik, Juraj Tušiak, Andrej Vrbacký, Rudo Brtáň, Peter Čačko, Michal Nadubinský, Ján Jankovič and others. Translators were influenced in their selection of Croatian authors by their reputation but also by the translators‘ personal interest in the literature.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 1; 376-390
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 80

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies