- Tytuł:
-
Francuska oprawa à la Duseuil z superekslibrisem monogramowym Jana III Sobieskiego w zbiorach Biblioteki Kórnickiej
French Binding à la Duseuil with the Monogram Supralibros of John III Sobieski in the Collections of the Kórnik Library - Autorzy:
- Wagner, Arkadiusz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/16538568.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka PAN
- Tematy:
-
John III Sobieski
Johann Jakob Rollos
Toussaint de Forbin-Janson
baroque bookbinding
à la Duseuil (à la Du Seuil) bindings
à l’ancienne lines
filigree decoration
fers pointillés
monogram supralibros
royal monogram
marbled paper
Jan III Sobieski
barokowe introligatorstwo
à la Duseuil (à la Du Seuil) oprawy
à l’ancienne linie
dekoracja filigranowa
superekslibris monogramowy
monogram królewski
papier marmurkowy - Opis:
-
Artykuł poświęcony jest cennemu sobiescianum z kolekcji rękopisów PAN Biblioteki Kórnickiej – oprawie rękopiśmiennego panegiryku z emblematami autorstwa Johanna Jakoba Rollosa dedykowanego królowi Janowi III Sobieskiemu. To dzieło introligatorskie odznacza się powściągliwą, choć wytworną dekoracją, w centrum której widnieje superekslibris władcy w formie monogramu pod koroną królewską i w ujęciu gałązek palmowych. W pierwszej kolejności dokonano analizy oprawy pod względem materiałowo-technicznym i dekoracyjnym. Wnioski z analizy wykorzystano do osadzenia dzieła na tle francuskiego introligatorstwa XVII wieku, co doprowadziło do wniosku, że jest to klasyczny przykład oprawy w stylu à la Duseuil ( à la Du Seuil), mający liczne odpowiedniki w dorobku francuskich introligatorów ery baroku. W dalszej kolejności przeanalizowano genezę formy superekslibrisu, wskazując na francuskie wzorniki graficzne, prezentujące m.in. projekty monogramów. Istotne okazały się analogie między superekslibrisem Sobieskiego a francuskimi superekslibrisami z monogramem lub tarczą herbową pod koroną i otoczoną gałązkami palmowymi bądź podobnymi motywami. Uwagę poświęcono też genezie formy papieru marmurkowego, z którego wykonano wyklejki. Na końcu podjęto się próby osadzenia tej księgi na tle księgozbioru Jana III Sobieskiego, z którego do dziś zachowała się jedynie drobna część woluminów. Zwrócono też uwagę na problem monogramów królewskich w Polsce ostatnich lat XVII i pierwszych dekad XVIII wieku.
This paper is devoted to a precious sobiescianum from the Kórnik Library’s collection of manuscripts – the binding of a hand-written panegyric with emblems by Johann Jakob Rollos, dedicated to King John III Sobieski. This piece of bookbinding art is marked by its restrained although exquisite decoration centred around the monarch’s supralibros in the form of a monogram under a royal crown, encircled by palm branches. First, the binding is analysed in terms of its materials, technique, and decoration. Conclusions from the analysis were used to situate the work in the context of French 17th-c. bookbinding, which led to the conclusion that it is a classic example of an à la Duseuil (à la Du Seuil) binding, which has numerous counterparts in the output of French bookbinders of the Baroque era. The genesis of the form of the supralibros is then analysed, indicating French sample design books presenting inter alia designs of monograms. Analogies between the Sobieski’s supralibros and the French supralibros with a monogram or an escutcheon under a crown and encircled by palm branches or similar motifs turned out to be significant. Attention was also devoted to the genesis of the form of the marbled paper from which the endpapers were made. Finally, it was attempted to situate the book in the context of John III Sobieski’s book collection, from which only a handful of volumes have managed to survive until our own times. Attention was also paid to the issue of the royal monograms in Poland in the last years of the 17th century and the first decades of the 18th century. - Źródło:
-
Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej; 2021, 38; 59-86
0551-3790 - Pojawia się w:
- Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł