Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zygmunt August" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Glosa do rozważań Marcina Szelesta o postaci Marcina Leopolity
A Gloss on Marcin Szelest’s Discussion of Marcin Leopolita
Autorzy:
Zwolińska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30040077.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Marcin Leopolita
compositor cantus
dwór królewski
Zygmunt II August
Katarzyna Habsburżanka
organarius
szkoła zamkowa na Wawelu
royal court
Sigismund II August
Catharine of Austria
Wawel castle school
Opis:
W artykule podjęto wybrane wątki dotyczące biografii Marcina Leopolity, obecne w niedawnej, ważnej publikacji Marcina Szelesta (Muzyka 2022/4). Przedstawiono źródła pomocne w ocenie czasu zatrudnienia kompozytora na dworze Zygmunta Augusta i okoliczności powstania zaginionego zbioru Cantiones Ecclesiasticae oraz domniemanej aktywności Marcina jako dworskiego organisty. Wspomniano też o próbach łączenia postaci kompozytora z Marcinem ze Lwowa, czynnym w połowie XVI w. jako rektor szkoły zamkowej na Wawelu.
This article addresses selected aspects of Marcin Leopolita’s biography as taken up by Marcin Szelest in his important recent paper (Muzyka, 2022/4). Sources for the study of Leopolita’s employment at the court of King Sigismund II Augustus are discussed, along with the circumstances behind his composing of the now lost Cantiones Ecclesiasticae and his hypothetical post as court organist. Earlier attempts to link the composer to the figure of Marcin of Lwów, rector of the Wawel castle school in Kraków in the mid-sixteenth century, are also mentioned.
Źródło:
Muzyka; 2024, 69, 1; 105-118
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Music and Patronage in Light of Letters of Dedication: Wacław of Szamotuły, Valentin Bakfark and King Sigismund II Augustus
Muzyka i patronat w świetle listów dedykacyjnych: Wacław z Szamotuł, Valentin Bakfark i król Zygmunt II August
Autorzy:
Wieczorek, Ryszard J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24244647.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wacław z Szamotuł
Valentin Bakfark
Zygmunt II August
patronat
list dedykacyjny
lamentacje
tabulatura
Wacław of Szamotuły
Sigismund II Augustus
patronage
dedication letter
Lamentations
tablature
Opis:
In contemporary discourses of patronage in art, literature, theatre or music, the motives for becoming involved in patronage are a continuing subject of research interest. Although the area of motivation still remains unclear today, it is undoubtedly the case that the patrons’ initiatives were always linked to using the potential of art for political and propaganda purposes. With the arrival of music printing previous patronage practices took on a new shape. Printed editions, through their previously unachievable extent of distribution, now became a far-reaching instrument of representing high-born personages. The most common way of achieving this were dedication letters, produced with the intention of introducing a given work into broad social circulation. Among the few extant Polish music prints from the sixteenth century, the editions of works by Wacław of Szamotuły (1533) and Valentin Bakwark (1565) are of exceptional significance. This article investigates the paratexts included in this editions and examine both cases from the point of view of patronage practices. Paratexts in the two editions demonstrate the diversity of Renaissance patronage practices and provide examples of the rhetoric involved in the client-patron relationship. Wacław’s poem is exceptional not only against the background of Polish but also European music publishing. It does not contain a request for financial support but is a statement by someone deeply involved in the political life of the country and concerned about the fate of his homeland. Wacław’s poem should therefore be read in the political context and psychological climate of the Commonwealth at that time. It constitute an extension of diplomacy, introducing important accents into the policies of Sigismund Augustus. Bakwark’s dedication letter has a totally different character. It strikes the reader not only by its refined phraseology but also by the plethora of allusions from antique literature and the Bible. The most interesting aspect of the letter is the reference to the figure of Pope Leo X. Bakwark describes him as the perfect model of a Renaissance patron, to whom the world owed the development of art on a scale previously unknown. The letter contains also commentary on the style of Bakwark’s works and the characteristics of his compositional craft. The fact that the both dedications were written by the composers themselves, as well as the considerable length of both letters, point to the significance attached at that time to the paratexts. They indicated the importance of the achievements and activities of clients, at the same time building the prestige of the patron. But, above all, these paratexts demonstrate the different ways of exploiting the potential of art: in Wacław’s case, serving the aims of politics and propaganda; in the case of Bakwark, serving to create an image of the monarch as someone enlightened, sensitive and supportive of the art of music.
Spośród nielicznie zachowanych polskich druków muzycznych z XVI wieku wyjątkowe znaczenie mają dwie krakowskie edycje: Lamentationes Hieremiae prophetae (1553) Wacława z Szamotuł oraz Harmoniarum musicarum in usum testudinis factarum (1565) Valentina Bakwarka. Zawarte w nich listy dedykacyjne, mimo różnic co do charakteru, struktury i treści, są ważnym źródłem informacji o renesansowych praktykach patronackich. Poemat Wacława z Szamotuł (Carmen nuncupatorium) ma wyjątkowy charakter, gdyż wbrew humanistycznej tradycji mody pochwalnej (encomium) nie zawiera prośby o finansowe wsparcie, lecz odnosi się do zagrożenia ze strony Imperium Osmańskiego. Kompozytor, wyjaśniając genezę i posępny charakter swojego dzieła, daje wstrząsający opis inwazji tureckiej na Węgry i przestrzega przed podobnym losem mieszkańców Mołdawii – graniczącego z Polską i Turcją państwa buforowego, w tym czasie całkowicie pogrążonego w chaosie. Ponieważ Zygmunt II August starał się tam odbudować swoje wpływy, poemat Wacława można traktować jako przedłużenie dyplomacji – jako apel o wierność polskiemu królowi. Odmienny charakter ma list dedykacyjny Bakwarka, stanowiący typowe encomium. Choć przepełniony jest metaforami wychwalającymi erudycję, kulturę i wspaniałomyślność Zygmunta II Augusta, to wyjaśnia zarazem okoliczności opublikowania antologii i daje ogólną charakterystykę zawartych w niej kompozycji. Obie dedykacje stanowią ważne źródło informacji o relacjach obu muzyków z ich patronem i pozwalają na dostrzeżenie kontekstów, które w innym przypadku nie byłyby czytelne. Są zarazem świadectwem wykorzystania potencjału sztuki, służącej, w przypadku Wacława, celom polityczno-propagandowym, a w przypadku Bakwarka – kreowaniu wizerunku monarchy jako osoby światłej i wrażliwej. Ilustrują wreszcie wielorakie funkcje drukowanego paratekstu – jako przyciągającego publiczną uwagę „listu otwartego”, potwierdzającego istnienie trwałych relacji patronackich i ukazującego okoliczności wydania dzieł oraz ich przesłanie.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 1; 155-181
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Posłowie i listy uwierzytelniające Zygmunta Augusta do Habsburgów. Próba ich zestawienia na podstawie zasobów wiedeńskiego Haus-, Hof-, und Staatsarchiv
Sigismund Augustus envoys and letters of credence to the Habsburgs. an attempt to list them on the basis of the sources in the Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna
Autorzy:
Polak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348397.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Sigismund Augustus
Habsburgs
letters of credence
royal envoys
Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna
Zygmunt August
Habsburgowie
listy uwierzytelniające
posłowie królewscy
Haus-, Hof-, und Staatsarchiv w Wiedniu
Opis:
Wśród dokumentów pozostawionych przez posłów i kancelarię królewską najbardziej wiarygodnym dowodem odbycia poselstwa są listy uwierzytelniające. Zwyczaj ich składania znany jest od czasów starożytnych. Jednak obszerna literatura dotycząca historii XVI-wiecznej dyplomacji nie poświęca tej problematyce większej uwagi. Istotny dla losów Europy Środkowo-Wschodniej był okres panowania Zygmunta Augusta i reorientacja priorytetów polityki zagranicznej. W artykule przedstawiono wiarygodny, oparty na złożonych listach uwierzytelniających, wykaz posłów, którzy reprezentowali interesy Zygmunta Augusta na dworze Habsburgów wiedeńskich. Podczas kwerendy w austriackim Haus-, Hof-, und Staatsarchiv w Wiedniu odnaleziono 45 listów uwierzytelniających z lat 1534–1568.
Among the documents left by royal envoys and the royal chancellery, the most credible evidence of being a part of a legation are the letters of credence. The custom of presenting them has been known since ancient times and it continues to this day. However, the extensive literature concerning the history of diplomacy in the 16th century does not devote much attention to this subject matter. The reign of Sigismund Augustus was a significant period for the fate of Central and Eastern Europe. The epoch when the last male representative of the Jagiellonian dynasty ruled was a time of reorientation of foreign policy priorities in the history of diplomacy of the Polish Crown. Therefore, the article aims to present a credible list of royal envoys, on the basis of the submitted letters of credence, who represented the interests of Sigismund Augustus at the court of the Habsburgs in Vienna. While conducting the research in the Austrian Haus-, Hof- und Staatsarchiv in Vienna, 45 letters of credence dated from between 1534 to 1568 were found.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 2; 241-263
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gotyk jakby z koronki dziergany”. Recepcja „stylu wiślano-bałtyckiego” w twórczości radomskich architektów przełomu XIX i XX wieku
‘As if Lace-Knitted Gothic’. Reception of the ‘Vistula-Baltic Style’ in the Oeuvre of Radom Architects from the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Frejtag, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15582254.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
architektura historyzmu
architektura neogotycka
architektura neorosyjska
styl rusko-bizantyjski
styl wiślano-bałtycki
Józef Pius Dziekoński (1844-1927)
Józef Handzelewicz (1880-1963)
Jan Fryderyk Heurich (1873-1925)
Stefan Lamparski (1862-1937)
Maurycy Skirgajłło (1857-1938)
Zygmunt Słomiński (1879-1943)
Józef Wesołowski
August Załuski (1857-1931)
Radom
architecture of historicism
Gothic Revival architecture
Neo-Russian architecture
Ruthenian-Byzantine style
Vistula-Baltic style
Józef Handzelewicz (1880–1963)
Jan Fryderyk Heurich (1873–1925)
Józef Pius Dziekoński (1844–1927)
Stefan Lamparski (1862–1937)
Maurycy Skirgajłło (1857–1938)
Zygmunt Słomiński (1879–1943)
August Załuski (1857–1931)
Opis:
Przełom XIX i XX stulecia to na ziemiach polskich okres intensywnych poszukiwań rodzimych form architektonicznych. Jedną z najbardziej popularnych w ówczesnym Królestwie Polskim kreacji stylistycznych tego typu był tzw. styl wiślano-bałtycki. Do jego rozpowszechnienia istotnie przyczyniła się twórczość Józefa Piusa Dziekońskiego, za którego sprawą szereg miejscowości Królestwa Polskiego ozdobiły sylwety owych „gotyckich”, „jakby z koronki dzierganych” świątyń. Jedną z nich był zaprojektowany dla Radomia kościół Opieki Najświętszej Marii Panny. W niniejszej pracy ukazano wpływ, jaki zaistnienie w przestrzeni Radomia tej neogotyckiej świątyni wywarło na twórczość miejscowych architektów, którzy poprzez zastosowanie we własnych dziełach spopularyzowanych przezeń form stylistycznych na stałe wprowadzili je do panoramy architektonicznej tego miasta.
In Polish territories the turn of the 19th century was the period of searching for architectural forms stemming from the native tradition. Their identification and creative application, differently than in the case of independent European nations, were meant, first of all, to help identity the Polish cultural zone for the partitioning powers to see. Following the January Uprising, such processes intensified in the Congress Kingdom of Poland. The increasing expansion of the official architecture of the Russian Empire observed at the time, representing different variants of the so-called Neo-Russian style, inspired a vivid Polish reaction.             A widely-known example of such ‘struggles’ is the Warsaw’s Praga District where in response to the erection of the Neo-Russian Orthodox Church of Mary Magdalene the Neo-Gothic Catholic Church of St Michael the Archangel and St Florian the Martyr was raised. The emergence of that monumental structure drawing inspiration from the Polish Middle Ages began the period of an extreme popularity of that ‘native’ form of Gothic Revival within Warsaw, gradually more frequently applied also in secular architecture. Similar processes were observed in other Kingdom’s towns and partitioned territories. They are clearly discernible in Radom in whose centre one of the author-designed replicas of the Warsaw’s Praga church was raised at the turn of the 19th century. Similarly as in Warsaw, the raising of the Gothic Revival Church of the Protection of Our Lady (after Dziekoński’s design) expressed the reaction of the local Catholics to the erection at city centre’s most sumptuous location of a culturally-alien element, which the Neo-Russian Orthodox Church of St Nicolas the Wonderworker was. In Radom, just like in the Kingdom’s capital, this incited a rapid increase of the popularity of Gothic Revival forms, used in secular architecture at least until the end of the discussed era. The majority of the facilities created prior to 1914, whose designs were inspired by the new ‘Vistula-Baltic’ church by Dziekoński, were authored by local architects whose bond with Radom resulted mainly from the public functions they exerted at the Radom Town Hall or in the regional construction administration of the Radom Governorate. Around the time when the Radom Church of the Protection of Our Lady was created, they designed a number of public buildings and tenement houses whose appearance within the town’s texture testified to the importance of the architectural décor of the new church being raised parallelly.  
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 1; 133-170
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniszchowie i spółka : żałosny koniec ostatniego Jagiellona
Żałosny koniec ostatniego Jagiellona
Autorzy:
Czarnecki, Łukasz (dziennikarz).
Powiązania:
Gazeta Polska 2022, nr 7, s. 80-82
Data publikacji:
2022
Tematy:
Barbara Radziwiłłówna (królowa Polski ; 1520-1551)
Zygmunt II August (król Polski ; 1520-1572)
Giza, Barbara (ca 1550-1589)
Mniszech, Mikołaj (?-1597)
Dwór monarszy
Faworyty i faworyci
Kultura dworska
Władcy
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono sylwetkę ostatniego Jagiellona – króla Zygmunta Augusta. Za czasów jego panowania utworzono Rzeczpospolitą Obojga Narodów, prowadzono politykę tolerancji religijnej. Jednak po śmierci ukochanej żony Barbary Radziwiłłówny król załamał się i podupadł na zdrowiu. Przyczynił się do tego w znacznym stopniu rozwiązły tryb życia, jaki zaczął prowadzić. W otoczeniu króla pełno było osób, które na królewskim nałogu widziały szanse na zbicie majątku. Takim przykładem jest rodzina Mniszchów, która sprowadziła na dwór Barbarę Giżankę, młodą mieszczką przypominająca Barbarę Radziwiłłównę.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Nieznana księga pochodząca z biblioteki Zygmunta Augusta w kolekcji oo. karmelitów na Piasku w Krakowie
The Unknown Book from the Library of Sigismund II Augustus in the Collection of the Carmelite Monastery at Piasek, Kraków
Autorzy:
Tylus, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143740.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Zygmunt August
Barthélemy de Chasseneuz
Giovanni Calderini
Hugo Darlay
starodruki
karmelici
Sigismund II Augustus
early printed books
Carmelites
Opis:
Przedmiotem artykułu jest nowo odkryty druk pochodzący z księgozbioru króla Zygmunta Augusta, obecnie przechowywany w kolekcji oo. karmelitów trzewiczkowych na Piasku w Krakowie. Księga zawiera teksty prawnicze opublikowane w połowie XVI wieku i była niegdyś częścią obszernej królewskiej kolekcji dzieł prawniczych, zwłaszcza ksiąg poświęconych odradzającemu się prawu rzymskiemu. Zbiór cechowała przede wszystkim wszechstronność, wielojęzyczność oraz różnorodność tematyczna, co świadczy o jego renesansowym charakterze i europejskim wymiarze. Po śmierci króla w roku 1572 jego księgozbiór uległ rozproszeniu. Część kolekcji znalazła się u karmelitów trzewiczkowych w Krakowie, choć nie bezpośrednio. Omawiana księga należała najpierw do Wojciecha Perlickiego (zmarł w 1607 roku), potem do kapituły katedralnej we Lwowie, następnie do karmelitów trzewiczkowych we Lwowie, a po II wojnie światowej znalazła się w klasztorze karmelitów trzewiczkowych w Krakowie.
The subject of the article is a recently discovered printed book from the library of the King Sigismund II Augustus, currently preserved in the monastery of Carmelites of the Ancient Observance in Kraków. The book contains legal texts published in the middle of the 16th century, and was once part of a large collection of legal works belonging to the King, especially books devoted to the revived Roman law. The collection had a comprehensive character, involving multiple languages and wide range of subjects, which proved its Renaissance character as well as its European dimension. After the King’s death in 1572, his library was dispersed. The book in question belonged first to Wojciech Perlicki, who died in 1607, then to the Cathedral Chapter in Lviv, next to the Carmelites of the Ancient Observance in Lviv, and only after the Second World War it found itself in the Carmelites’ monastery in Krakow.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2019-2020, 69-70; 35-43
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wilno – Kraków – Wilno. Podróże królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551)
Vilnius – Cracow – Vilnius. The Journeys of Queen Barbara Radziwiłł (1523–1551)
Autorzy:
Januszek-Sieradzka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37199947.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Barbara Radziwiłłówna (1523–1551)
Zygmunt II August (1520–1572)
Wilno
Kraków
Niepołomice
podróże królewskie
adventus reginae
rytuały przejścia
Barbara Radziwiłł (1523–1551)
Sigismund II Augustus (1520– 1572)
Vilnius
Cracow
royal journeys
rite of passage
Opis:
W artykule poruszono kwestię podróży królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551, koronowana 7 XII 1550), drugiej żony króla Zygmunta II Augusta (1520–1572, panował od 1548 r.). W polskiej historiografii zagadnienie podróży królowych podejmowane było incydentalnie, a do rzadkości należą ujęcia, które widzą podróż nie tylko jako przemierzanie przestrzeni i przekraczanie granic geograficznych i politycznych, ale w wymiarze symbolicznym. Podróże podejmowane przez Radziwiłłównę uznać należy z jednej strony za odbiegające od europejskiego i polskiego standardu ze względu na nierówność stanową małżonków i powszechną niechęć do królowej oraz z uwagi na silne uczucie, które żywił do niej Zygmunt August, a także krótki okres, jaki spędziła u jego boku. Z drugiej strony, mimo tych charakterystycznych okoliczności, swoją warstwą symboliczną jak najbardziej wpisują się w europejską tradycję i obyczaj. Najważniejszą i wymagającą przekroczenia największej liczby rzeczywistych i symbolicznych granic, bogatą w rytuały przejścia (rites de passage), była podróż „ślubna” do ojczyzny męża. Ta podróż z Wilna do Krakowa, mimo że odbyła ją nie narzeczona, ale żona, i mimo że była rozciągnięta w czasie i wymagała dodatkowych, długich postojów Barbary w drodze (Radom, Nowe Miasto Korczyn), zawiera zwyczajowe etapy podróży ślubnej, znaczone szeregiem rytuałów przejścia. W czasie pobytu w Krakowie Barbara przedsiębrała wraz z mężem liczne podróże do nieodległych Niepołomic, które stanowiły wyraźną ucieczkę przed trudnościami i rygorami życia na Wawelu. Z jednej strony królewska para, inaczej niż większość koronowanych głów, mogła spędzać czas niemal prywatny. Z drugiej, pobyty w Niepołomicach potęgowały trudności adaptacyjne Radziwiłłówny, a króla narażały na zarzut zaniedbywania obowiązków. Charakter pośmiertnego triumfu Zygmunt August nadał ostatniej podróży żony z Krakowa do Wilna, gdzie – zgodnie z własnym życzeniem – spoczęła po śmierci.
The article addresses the issue of the journey made by Queen Barbara Radziwiłł (152–1551, crowned on 7 December 1550), the second wife of King Sigismund II Augustus (1520–1572, ruled from 1548). Polish historiography raises the question of queens’ journeys only incidentally, and it is a rare approach to see journeys not only as traversing space and crossing geographical and political borders, but also in their symbolic dimension. The most important, and requiring the crossing of the greatest number of real and symbolic boundaries, was the “honeymoon” journey to her husband’s fatherland. The itinerary from Vilnius to Cracow, even though it was made not by a fiancée, but a wife, and although it was prolonged and required additional and long stops for Barbara on her way (Radom, Nowe Miasto Korczyn), includes some usual stages marked by a set of rites of passage. During her stay in Cracow, Barbara and her husband undertook numerous trips to nearby Niepołomice, which were a clear escape from difficulties and rigours of living in the Wawel castle. On the one hand, the royal couple – unlike the majority of monarchs – could spend their time almost in private. On the other hand though, the visits to Niepołomice increased Radziwiłłówna’s adaptation difficulties, and exposed the king to reproaches about neglecting his duties. Sigismund Augustus authenticated his wife’s final journey from Cracow to Vilnius as a posthumous triumph, where – in accordance with her wishes – she was laid to rest.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 39, 4; 111-126
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
List dedykacyjny Mikołaja Radziwiłła jako program ideowy Biblii Brzeskiej. Wokół humanistycznych kontekstów i uwarunkowań studiów biblijnych
Autorzy:
Nastulczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030543.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Brest Bible
letter of dedication
Sigismund II Augustus
biblical humanism
Biblia Brzeska
Mikołaj Radziwiłł
list dedykacyjny
Zygmunt II August
humanizm biblijny
Opis:
  This paper deals with the ideological programme of the Brest Bible, expressed in the letter of dedication by Mikołaj Radziwiłł, addressed to the Polish King Sigismund II Augustus. The first part is a short introduction to the problem of biblical humanism of the 16th century. The second and third part deal directly with the letter of dedication. The author focuses on the two ancient rulers mentioned in the letter: Ptolemy II Philadelphus (protector of Septuagint) and the Old Testament Josiah (renewer of the Law). A detailed analysis reveals that the categories of biblical humanism, which shaped the description of both kings, were used to create the parenetic role models, which were to persuade the king to personally take care of the Brest Bible. The last part of the paper points to the problem of gradual confessionalization of biblical humanism. The indirect, allusive introduction of the third royal role model (the Old Testament Manasseh, repenting idolator and destroyer of the Temple idol) suggests that according to the letter of dedication, the final consequence of embracing biblical humanism is to become a devoted supporter of the Reformation.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 36-45
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monachijski portret króla Zygmunta Augusta i uwagi o ikonografii ostatniego Jagiellona
Autorzy:
Petrus, Jerzy Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179345.pdf
Data publikacji:
2021-03-09
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
portrait
Sigismund Augustus
Jagiellonian family
Jagiellonowie
portret
Zygmunt August
Opis:
W zbiorach Bayerische Staatsgemäldesammlungen w Monachium jest przechowywany portret króla Zygmunta Augusta, który po ponad pół wieku poszukiwań przez polskich historyków sztuki został niedawno odnaleziony i zidentyfikowany. Ma on ogromne znaczenie dla ikonografii ostatniego Jagiellona bowiem, jak dotąd, jest jego jedynym znanym malarskim przedstawieniem w całej postaci, powstałym za życia modela. Wizerunek pozostaje w związku z miniaturowym portretem monarchy w popiersiu, dawniej w kolekcji arcyksięcia Ferdynanda II Tyrolskiego w Ambras, obecnie w Münzenkabinett w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum. Oba obrazy, tego samego autora, powstały na polskim dworze tuż przed połową XVI stulecia. Ich twórca był dobrze obeznany ze stosowanymi wówczas we Włoszech i cieszącymi się uznaniem kompozycjami portretowymi. Monachijski obraz trafił do bawarskich zbiorów Wittelsbachów, jak wszystko na to wskazuje, wraz z wyprawą ślubną królewny Anny Katarzyny Konstancji Wazówny, w roku 1642 wydanej za mąż za księcia neuburskiego Filipa Wilhelma. Należał do zespołu wizerunków członków rodziny Jagiellonów, zabranych do Bawarii przez Wazównę, lecz powstał w okolicznościach innych niż pozostałe portrety i jest dziełem o odmiennej genezie artystycznej. Ujawniony w zbiorach monachijskich portret nie tylko w istotny sposób wzbogaca ikonografię ostatniego Jagiellona, lecz ma również znaczenie dla wiedzy o królewskim mecenacie.
The Bayerische Staatsgemäldesammlungen collection in Munich houses a portrait of King Sigismund Augustus, which was recently discovered and identified by Polish art historians following a quest lasting more than half a century. It sheds important light on the iconography of the last Jagiellonian, as it remains to date the only known representation in pictorial form of the model during his lifetime. It is related to a bust portrait miniature of the monarch, formerly found in the collection of Archduke Ferdinand II of Tirol in Ambras, and nowadays on show in the Münzenkabinett in the Kunsthistorisches Museum in Vienna. Both paintings by the same artist were produced at the Polish court just before the mid-16th century. Their creator was well acquainted with the highly regarded compositional techniques used at the time in portraiture in Italy. All the evidence suggests that the Munich painting found its way into the Bavarian Wittelsbach collections as part of the trousseau of Princess Anna Catherine Konstancja Wazówna, who in 1642 married the Neuburian prince Philip Wilhelm. It was included in the collection of portraits of members of the Jagiellonian family, that Wazówna took with her to Bavaria. However, it was painted in circumstances different from other portraits and is a work with a different artistic genesis. This portrait unearthed in the Munich collection not only greatly enriches the existing iconography of the last Jagiellonian, but it also makes a significant contribution to our knowledge of royal patronage.
Źródło:
Artifex Novus; 2020, 4; 24-43
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane okoliczności złożenia szczątków króla Stanisława Leszczyńskiego w Petersburgu w 1857 r. w świetle relacji Bernarda i Rogera Łubieńskich na tle losów bpa Konstantego Ireneusza Łubieńskiego
The Burial of the Remains of King Stanisław Leszczyński in Sankt Petersburg in 1857 Considering the Unknown Facts in Bernard and Roger Łubieński’s Account and the Life of Bishop Konstanty Ireneusz Łubieński
Autorzy:
Dąbrosz-Drewnowska, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826678.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Stanisław Leszczyński
Stanisław August Poniatowski
kościół św. Katarzyny w Petersburgu
Konstanty Ireneusz Łubieński
Tomasz Wenthworth Łubieński
Zygmunt Szczęsny Feliński
Bernard Łubieński
Roger Łubieński
Church of St. Catherine in Petersburg
Opis:
Artykuł przedstawia okoliczności złożenia w kościele św. Katarzyny w Petersburgu w 1857 r. trumienki ze szczątkami króla Stanisława Leszczyńskiego. Szczątki te w 1922 r. ostatecznie zostały przywiezione do Polski i złożone na Wawelu. Mimo że w historiografii zajmowano się problemem „peregrynacji” szczątków królewskich z Francji do Rosji i ich ostatecznym przywiezieniem do Polski, nieznane pozostawały okoliczności pochówku trumienki w Petersburgu, gdzie spoczęła obok trumny ostatniego polskiego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Nieznane były ponadto osoby, które się do tego przyczyniły. Artykuł pokazuje rolę, jaką odegrała w tych wydarzeniach rodzina Łubieńskich, a zwłaszcza ks. Konstanty Ireneusz Łubieński, późniejszy biskup sejneński. Przedstawione losy duchownego na podstawie wspomnień rodziny i zaprzyjaźnionych duchownych pozwalają zrozumieć, dlaczego pochowanie trumienki w Petersburgu było w ogóle możliwe.
The context of placing the coffin with the remains of King Stanisław Leszczyński in the Church of St. Catherine in Petersburg in 1857 is carried in the article. The remains finally returned to Poland and they rest in Wawel (Kraków, Poland). The history of peregrination of the remains from France to Russia and in the end to Poland is commonly known as well as their arrival to Petersburg and their burial next to King Stanisław August Poniatowski and other dignitaries responsible for their rescue. The role of the Łubieński Family and particularly the one of the bishop of Sejny Konstanty Ireneusz Łubieński in the recapture of the remains is highlighted in the article. The life of the priest traced there is based on the souvenirs of his family and his fellow priests. Thanks to their testimony it becomes clear why the burial of the remains was feasible.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2021, 18; 41-71
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo bez głowy : bezkrólewia w dawnej Polsce. Cz. 1-2
Bezkrólewia w dawnej Polsce
Autorzy:
Kalinowski, Emil (1988- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 1 ; 2021, nr 2
Data publikacji:
2021
Tematy:
Henryk Walezy (król Polski ; 1551-1589)
Uchański, Jakub (1502-1581)
Zygmunt II August (król Polski ; 1520-1572)
Monarchia
Bezkrólewie
Elekcja
Sukcesja tronu
Władza państwowa
Władcy
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Cz. 1, Między historią a legendą ; nr 1, s. 16-19.
Cz. 2, Czas precedensów ; nr 2, s. 27-31.
Tematem artykułu są okresy bezkrólewia w Polsce, elekcyjność w obrębie rodu Jagiellonów i wolna elekcja. W tekście wspomniano o dziełach Galla Anonima, który opisał wyniesienie na tron założyciela dynastii piastowskiej Ziemowita. W „Kronice” Wincentego Kadłubka o sprawowaniu władzy decydowały początkowo zasady senioratu, później widać rosnące wpływy możnych i rycerstwa. W XIII wieku pojawiła się w Europie koncepcja zjazdu elekcyjnego (np. Węgrzy i elekcja Wacława II). Opisano, w jakich okolicznościach na tronie polskim zasiadł Ludwik Węgierski, a po nim jego starsza córka Maria oraz Jadwiga. W 1384 roku uchwalono w Radomsku pierwszą w dziejach Polski konfederację na czas bezkrólewia. Kolejny okres bezkrólewia to lata 1444-1447, gdy władzę ostatecznie przejął Kazimierz Jagiellończyk. Po bezpotomnej śmierci Zygmunta Augusta w 1572 roku bezkrólewie trwało do 11 maja 1573 roku. Wtedy w drodze pierwszej wolnej elekcji na króla Polski wybrano Henryka Walezego. Od tego momentu wolna elekcja stała się fundamentem ustroju Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
The Cuisine of Sigismund II Augustus: Food and Its Supply in the Grand Duchy of Lithuania According to the Data in the Court Account Books of 1543–1546
Autorzy:
Dambrauskaitė, Neringa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832812.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Sigismund II Augustus
Grand Duchy of Lithuania
cuisine
food products
account books
Zygmunt II August
Wielkie Księstwo Litewskie
kuchnia
żywność
księgi rachunkowe
Opis:
The objective of the present article is to reveal what food products were used in the cuisine of King Sigismund II Augustus and what were the ways of their supply when the Ruler resided in the Grand Duchy of Lithuania according to the data in the court account books of 1543–1546. The following issues will be addressed in the article: the supply of meat to the court kitchen of Sigismund II Augustus and its use; the consumption and supply of fish; the consumption of dairy products and eggs; bread, cereals, and sweet baked products on the Ruler’s menu; the assortment of vegetables and fruits; a variety of spices and their supply; the consumption of beverages.
Celem niniejszego artykułu jest analiza danych zawartych w księgach rachunkowych z lat 1543–1546, w celu ukazania, jakich produktów spożywczych używano w kuchni królewskiej podczas pobytów Zygmunta II Augusta w Wielkim Księstwie Litewskim oraz sposobów ich pozyskiwania. Prezentowane źródła pozwalają na ustalenie wielkości dostaw i poziomu spożycia mięsa i ryb w kuchni tego władcy, a także oszacowanie wielkości spożycia nabiału, chleba, kasz, słodkich wypieków, warzyw, owoców, przypraw i napojów.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2021, 7; 93-115
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
#OcalićBohaterów
Autorzy:
Ozdoba, Jacek
Powiązania:
Wyklęci. Ogólnopolski Kwartalnik Poświęcony Żołnierzom Wyklętym 2020, nr 1, s. 23-24
Współwytwórcy:
Janczarek, Kamil. Wywiad
Data publikacji:
2020
Tematy:
Szendzielarz, Zygmunt (1910-1951)
Fieldorf, August Emil (1895-1953)
Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
Onomastyka
Patroni ulic i placów
Upamiętnianie
Artykuł z czasopisma historycznego
Wywiad dziennikarski
Opis:
Artykuł omawia okoliczności ostatnich wydarzeń związanych z upamiętnianiem żołnierzy drugiej konspiracji. Skoordynowane działania, od aktywności medialnej, poprzez działania edukacyjne i bezpośrednie spotkania, mają przywrócić dobre imię bohaterom.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Brygadowe Koło Młodych „Pogoń” wobec rozłamu politycznego emigracji w 1954 roku
Brygadowe Koło Młodych „Pogoń” in towards of the political split in emigration in 1954
Autorzy:
Żegunia, Renata Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1941054.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
emigracja niepodległościowa
Brygadowe Koło Młodych „Pogoń”
Zygmunt Czarnecki
Władysław Anders
August Zaleski
independence emigration
Opis:
Utworzone 3 maja 1949 r. w Londynie, z inicjatywy ppłk. dypl. Zygmunta Czarneckiego, Brygadowe Koło Młodych „Pogoń” oficjalnie było organizacją młodzieżową, nieoficjalnie – zajmując się wyszkoleniem wojskowym młodzieży emigracyjnej – wpisywało się w realizację koncepcji wojskowych władz polskich na uchodźstwie jako struktura na potrzeby polskiej armii, która miałaby być użyta w działaniach kolejnej wojny światowej. Popierane przez gen. Władysława Andersa stało się, wraz ze swoim komendantem Z. Czarneckim, świadkiem i mimowolnym uczestnikiem konfliktu we władzach polskich na emigracji, a następnie całej społeczności wychodźczej. Postawa Pogończyków, a szczególnie stanowisko Czarneckiego wobec kryzysu politycznego 1954 r., zwana „taktyką podwójnego podporządkowania” i zachowania lojalności wobec obu stron konfliktu, w pośredni sposób doprowadziła do kryzysu i rozłamu BKM „Pogoń”, który był początkiem końca tej organizacji.
Created on May 3, 1949 in London, on the initiative of Lt. diploma Zygmunt Czarnecki, the Brygadowe Koło Młodych „Pogoń” was officially a youth organization, unofficially – dealing with the military training of immigrant youth – it was part of the implementation of the concept of Polish military authorities in exile as a structure for the Polish army that would be used in the activities of the next world war. Supported by General Władysław Anders, together with his commander Z. Czarnecki, he became a witness and an involuntary participant in the conflict in the Polish authorities in exile, and then in the entire emigration community. The attitude of the Pogończyk family, and especially the position of Czarnecki towards the political crisis of 1954, known as the „tactic of double submission” and remaining loyal to both sides of the conflict, indirectly led to the crisis and split of the BKM „Pogoń”, which was the beginning of the end of this organization.
Źródło:
Cywilizacja i Polityka; 2020, 18, 18; 252-270
1732-5641
Pojawia się w:
Cywilizacja i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia Lubelska a problem rywalizacji o przywództwo w elicie politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego
The Union of Lublin and the problem of competition for leadership within the political elite of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648085.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Union of Lublin
magnates
elite of the Grand Duchy of Lithuania
Sigismund II Augustus
Unia lubelska
magnateria
elita Wielkiego Księstwa Litewskiego
Zygmunt II August
Opis:
The paper presents the problem of power struggle among the leading Lithuanian magnates in the context of the preparation and conclusion of the Union of the Grand Duchy of Lithuania with the Crown of Poland in 1569. Three centres contended to play a major role in Lithuanian policy before the Union of Lublin: The Radziwiłłs, with their undisputed leader – Chancellor, and Voivode of Vilnius, Mikołaj known as “the Red”; the Chodkiewicz family, among whom the starost of Samogitia, Jan Chodkiewicz, grew to be the most active figure even before the Sejm in Lublin; and a representative of Orthodox Church adherents, Knyaz [prince] Jerzy Olelkowicz Słucki, who did not hold any prestigious offices. The aspirations of Prince Słucki stemmed from the fact that he was the closest relative of Sigismund II Augustus, the last representative of Jagiellonian dynasty on the Polish-Lithuanian throne. While Radziwiłł “the Red” was against the new, stricter union with Poland, the other two magnates opposed him, supporting the idea of a new union. Since the King supported the project of further political rapprochement between Poland and Lithuania since the Sejm of 1562/63, the support for the union brought Chodkiewicz a number of promotions and royal endowments in the 1560s (all the more so as the monarch wanted to pit the Chodkiewicz family against the Radziwiłłs, who were all-powerful in Lithuania at that time). Jan Chodkiewicz was also able to take advantage of the obstruction that “Red” used during the Lublin Sejm (when he forced the Lithuanians to secretly leave Lublin), and it was ultimately he who played a major role in completing negotiations on the union and signing the new union in 1569. Although “Red” did not return to Lublin to finalise the union deliberations, he quickly regained the King’s trust. He was supported by the younger generation of the Radziwiłłs, including his son Krzysztof and his nephew Mikołaj Krzysztof, who had sworn an oath of union in Lublin. Prince Słucki’s plan, on the other hand, failed completely. Słucki, as a result of his absence from the Sejm in Lublin due to illness, lost his chance to gain an exceptional position in the new Senate (as the king’s closest relative). The Union of Lublin did not change the balance of power in Lithuania. Mikołaj “the Red” Radziwiłł and Jan Chodkiewicz remained the most influential Lithuanian magnates in the following years.
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 140-161
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies