Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zakopane Style" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Architektura nowego stylu zakopiańskiego. Odrodzenie stylowe czy popkulturowy kicz i historyczne niezrozumienie?
Autorzy:
Wiśnicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945390.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
architektura
styl zakopiański
wernakularyzm
odrodzenie stylowe
neo-styl
estetyka nowego stylu zakopiańskiego
architecture
the Zakopane style
vernacularism
style revival
neo-style
aesthetics of the new Zakopane style
Opis:
Tekst porusza kwestie współczesnego budownictwa inspirowanego stylem zakopiańskim, szukając odpowiedzi na pytanie, czy wykazuje ono właściwe cechy, pozwalające określić je mianem rewiwalizmu historycznych wzorów. Wychodząc od założeń Stanisława Witkiewicza oraz teorii architektonicznego odrodzenia i neowernakularyzmu, artykuł przybliża i analizuje przykłady budowli tzw. nowego stylu zakopiańskiego. Komparatystyka obiektów i teorii estetycznych Witkiewicza w zestawieniu z rozszerzonymi definicjami wernakularyzmu stanowi trzon rozważań o możliwej próbie usytuowania rozwijających się obecnie tendencji stylowych na mapie architektury czerpiącej z dziedzictwa przeszłości. Na podstawie reprezentatywnych przykładów architektury powstałej po roku 2000 poddaje analizie słuszność popkulturowo ukonstytuowanego terminu nowy styl zakopiański.
The text addresses the questions of contemporary architecture inspired by the Zakopane Style, examining whether or not they present the appropriate features that would predispose them to be described as the revivalism of historical patterns. Beginning with the aesthetic writings of Stanisław Witkiewicz and the theory of architectural revival and neo-vernacularism, the article introduces and analyzes examples of the so-called New Zakopane Style. The comparison of selected buildings with Witkiewicz's aesthetic theories, in combination with extended definitions of vernacularism, is the core of considerations about an attempt to situate the currently developing trends on the map of architectural styles drawing from the late 19th century heritage. On the basis of representative examples of architecture created after 2000, the text aims to analyze the validity of the pop-culturally constituted term of the New Zakopane Style.
Źródło:
Artifex Novus; 2021, 5; 174-187
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
STYL NARODOWY –FORMA MANIFESTU CZY MANIFEST FORMY?
THE NATIONAL STYLE – A FORM OF A MANIFEST OR A MANIFEST OF FORM?
Autorzy:
Dardzińska, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441588.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Tematy:
tożsamość
styl zakopiański
modernizm
art déco
EXPO
identity
Zakopane Style
Opis:
W artykule przedstawiono początki poszukiwań elementów narodowych w tendencjach stylowych na przełomie XIX i XX wieku w wybranych k rajach europejskich i U SA. Ponadto przeanalizowano kształtowanie się stylu narodowego w Polsce – genezę jego powstania i zmiany rozwojowe od XIX wieku po czasy współczesne. W Polsce poszukiwania stylu narodowego miały związek zarówno z chęcią manifestacji niepodległości, jak i z wykreowaniem nowego stylu w architekturze. W drugiej połowie XIX wieku, w polemicznym dyskursie pomiędzy zwolennikami tradycjonalizmu a propagatorami nowatorskich rozwiązań, przeważyły tendencje powrotu do minionych stylów architektonicznych. W budownictwie świeckim starano się lansować motywy ludowe, bliskie „stylowi zakopiańskiemu”, a budownictwo sakralne miało stać się kolejną odsłoną form gotyckich, nazwaną „stylem wiślano-bałtyckim”. W drugim dziesięcioleciu XX wieku, sięganie do form średniowiecznych, zwłaszcza romańskich i łączenie ich z modernizmem, miało na celu wykreowanie tzw. „stylu swojskiego”. Trendy w manifestowaniu cech narodowych w architekturze były zauważalne w innych krajach europejskich na przełomie XIX i XX wieku, np. Heimatstil w Niemczech. Awangardowe odmiany modernizmu w postaci art déco, streamline czy zig-zag stanowiły amerykański odpowiednik modernizmu Europy Zachodniej. Zastosowanie wysokiej jakości materiałów budowlanych w połączeniu z kompozycją wyjątkowych układów artykułujących elewacje sprawiło, że wiele obiektów z lat 20. i 30. XX wieku do tej pory uznaje się za symbole architektonicznej elegancji. Pewnego rodzaju próbą manifestacji stylu narodowego są m.in. pawilony wystawiennicze na EXPO. Ich formy, już w drugiej połowie XIX wieku wskazywały na stopień zaawansowania technologicznego, np. Pałac Kryształowy w Londynie. Obecnie istotniejsze wydają się prezentacje przygotowane dla zwiedzających EXPO. Jednak wybór formy pawilonu nadal pozostaje wskazówką trendu i stylistyki, z jaką dany kraj chce być utożsamiany. Część pawilonów manifestuje nowatorskie idee kształtowania bryły. Większość jednak osadzona jest w klasycznych elementach architektury, których rozpoznawalność umacnia w poczuciu bycia we wspólnej tradycji kulturowej.
The article presents the beginnings of a search for national elements in style tendencies at the turn of the 19thand 20thcenturies in selected European countries and in the USA. In addition, the development of national style in Poland was analyzed: the history of creating and progressive changes from the 19thcentury to contemporary times. In Poland, the search for a national style was associated both in the need for manifestation of independence and the invention of a new architectural style. In the second half of the 19th century, a polemical discourse between traditionalism supporters and promoters of innovative solutions raised in which a tendency for returning to bygone architectural styles were dominant. In secular architecture, efforts were made to promote folk motifs close to the Zakopane style, and sacred architecture was supposed to become another line of gothic forms called the Vistula-Baltic style. In the second decade of the 20th century, referring to medieval forms, in particular Roman ones, and blending them with modernism were aimed at creating so-called a ‘native style’. Trends in the manifestation of national traits in architecture were noticeable in other European countries at the turn of the 19th and 20thcenturies, e.g. Heimatstil in Germany. Avant-garde variants of modernism in the form of art déco, streamline or zig-zag were an American equivalent of Western Europe modernism. Many buildings of the 1920s and 1930s are still considered symbols of architectural elegance owing to the use of high quality building materials in combination with an arrangement of unique façade articulating units. Some sort of an attempt of a manifestation of the national style are exhibition pavilions for EXPO, etc. Their forms, already in the second half of the 19th century, indicated the technical advancement, e.g. the Crystal Palace in London. Nowadays, presentations provided for visitors of EXPO seem to be more significant. However, selection of the form of a pavilion still remains an indication of a trend and a style a given country wants to be identified with. Some pavilions manifest innovative ideas of building body development, yet most of them are associated with classical architectural elements, the recognisability of which strengthens the sense of belonging to a common cultural tradition.
Źródło:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2018, 14/II; 27-41
2299-1263
2353-0987
Pojawia się w:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdynia i Zakopane – „styl zakopiański”, modernizm, funkcjonalizm. Podobieństwa i różnice
Gdynia and Zakopane - the “Zakopane style”, modernism, functionalism. Parallelisms and differences
Autorzy:
Koseski, A. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145716.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polskie miasta
Gdynia
Zakopane
„styl zakopiański”
modernizm
funkcjonalizm
Polish towns
“Zakopane style”
modernism
functionalism
Opis:
Gdynia i Zakopane to dwa słynne miasta na granicach II Rzeczypospolitej, pierwsze nad Bałtykiem, drugie pod Tatrami. Celem niniejszej pracy jest próba porównania pozornie odmiennego ich oblicza pod kątem architektury ośrodków. W obu - aczkolwiek w nieproporcjonalnym zakresie - zaistniał „styl zakopiański”, modernizm i funkcjonalizm.
Gdynia and Zakopane are two towns famous in the interwar Poland, situated, respectively on the Baltic Sea and in the Tatra Mountains. The article aims at comparing their seemingly different architectural make up and showing that in both, even though in different proportions, one can find the heritage of the “Zakopane style”, modernism and functionalism.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 2; 75-86
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedmioty metalowe w stylu zakopiańskim Marcina Jarry
Autorzy:
Paprocka-Gajek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945375.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Jakubowski i Jarra
M. Jarra
styl zakopiański
Jakubowski and Jarra
Zakopane style
Opis:
W lutym 1887 r. mosiężnicy Marcin Jarra i Marceli Jakubowski otworzyli w Krakowie pod własnymi nazwiskami filię znanej warszawskiej wytwórni wyrobów platerowych Norblin, Bracia Buch i T. Werner. Firma wprowadziła na rynek galicyjski przedmioty wykonane z posrebrzanego metalu, naśladujące wyroby srebrne (galanterię stołową, przedmioty do sprawowania kultu, naczynia toaletowe). W 1900 r. wspólnicy wyróżnieni zostali za platerowane przedmioty m.in. na Wystawie Światowej w Paryżu. Niestety, w tym też roku rozwiązali spółkę i każdy z nich kontynuował własną produkcję. Firma nad nazwą M. Jarry istniała zapewne do 1927 r. Przedmioty w stylu zakopiańskim produkowane były w latach 1900–1917 (?). Dekoracje do tych przedmiotów powstały wg rysunków St. Witkiewicza i Wł. Matlakowskiego. Oferta w stylu zakopiańskim jest znana dzięki jedynemu zachowanemu katalogowi z ponad 50 wzorami. Egzemplarze w stylu zakopiańskim należą do rzadkich i to zarówno w zabiorach muzealnych, jak i kolekcjach prywatnych.
Famous braziers, Marcin Jarra and Marcel Jakubowski, opened under their own names the first Cracow branch of Norblin, Bracia Buch i T. Werner, a famous Warsaw plate factory. Established in February 1887, the company introduced items crafted from silvered metal that imitated silverware (such as crockery, items of religious value, or toilette accessories) onto the Galician market. In 1900, both associates were distinguished for their wares on the World’s Fair in Paris. Alas, in the same year they disbanded their company; each of them continued their own production. The M. Jarra company continued to operate till 1927. Their line of products characterized by the Zakopane style was manufactured in years 1900–1917. Decorations to said products were based on the drawings of St. Witkiewicz and Wl. Matlakowski. This offer is known thanks to the one preserved catalogue featuring around 50 patterns. Zakopane styled items are rare both in private and museum collections. Tłumaczenie: Jakub Młynarczyk
Źródło:
Artifex Novus; 2021, 5; 42-65
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórcza kontynuacja?
Creative continuation?
Autorzy:
Kęsek, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345526.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
architektura współczesna
estetyka
regionalizm
tożsamość
styl zakopiański
contemporary architecture
estheticism
regionalism
identity
Zakopane style
Opis:
Zmiany wizualne w sferze twórczości architektonicznej, spowodowane przez ewolucję technologii materiałowych i konstrukcyjnych, uwidaczniają się przede wszystkim w kształtowaniu współczesnej bryły oraz nowych formach elewacji i detalu. Transformacje łączą się z nowym wyrazem estetycznym – wnikaniem do świata architektury żywego świata roślinności, słonecznymi kolektorami, żaluzjami, przeszkleniami zimowych ogrodów, galerii oraz zielonymi dachami. Powstają ekologiczne i plastyczne koncepcje budynków, wspomaganych nowymi technologiami, elektrycznym wyposażeniem, sztuczną inteligencją. Te nowe technologie dają olbrzymie możliwości w kreowaniu nowej rzeczywistości. Niezależnie jednak od postępu w dziedzinie wszelkich wspierających rozwój rozwiązań z kręgu architektury, niezwykle istotna pozostaje ciągle strona wizualna, sfera kompozycji i estetyki obiektów architektonicznych. Pojęcie estetyki jest bardzo trudne do zdefiniowania, ponieważ dotyczy indywidualnego odczucia człowieka. Jawi się tu szereg zależności między formą estetyczną a wartością etyczną, również rozumianą jako przenikanie się dobra ze złem. W dążeniu do estetyki niezbędne jest sprawne wykonawstwo, umiejętności, kunszt, umiejętność warsztatowej pracy i władania materiałem. „Wartości artystyczne są wyraźnie służebne, o określonej odmianie służebności wobec wartości estetycznych są nie tyle jakościami co sprawnościami do jakościowego ukazania się w dziele określonych wartości…”1.Postrzegając każdego człowieka jako twórcę można przyjąć, że jego estetyzm przejawiać się może w dążeniu do samokształcenia, w formowaniu jednostek swobodnych, harmonijnych, często nawet zdezalienowanych lecz zdolnych do życia we wspólnocie2.
Visual changes in the sphere of architectural creation, caused by the evolution of material and constructional technologies, are mostly visible in the formation of a contemporary volume as well as new forms of elevation and detail. The transformations are related to new esthetical expression – the living world of vegetation which enters the world of architecture, solar collectors, blinds, winter garden glassing, galleries and green roofs. There are ecological and plastic concepts of buildings supported with new technologies, electric equipment and artificial intelligence. These new technologies give huge possibilities in the creation of new reality. However, regardless of progress in the domain of all the architectural solutions supporting development, the visual side as well as the sphere of the composition and estheticism of architectural objects remains highly important. The notion of estheticism is very hard to define because it concerns man’s individual experiences. One can see a series of dependences between an esthetical form and an ethical value, also understood as the intermingling good and evil. Effective performance, skills, artistry, the ability to work properly and to control the material are necessary while pursuing estheticism. “Artistic values are clearly subsidiary in a defined variety of such an attitude; against esthetical values, they are not just qualities but abilities to indicate defined values in a work qualitatively…”1. Perceiving every man as a creator, we can assume that his estheticism may manifest itself in the desire for self-education, in the formation of free and harmonious units, frequently quite alienated yet able to live in a community2.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2013, 11; 209-213
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Styl zakopiański służący „wykwintniejszym potrzebom” – ceramiczne serwisy do kawy i herbaty w ujęciu historycznym
Zakopane style adapted for „exclusive needs” – ceramic tea and coffee sets in historical approach
Autorzy:
Kostuch, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168886.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
styl zakopiański
Stanisław Witkiewicz
serwis do kawy
serwis do herbaty
porcelana
fajans
Zakopane style
coffee set
tea set
porcelain
faience
Opis:
Budownictwo i rzemiosło górali z okolic Zakopanego stały się dla Stanisława Witkiewicza (1851–1915) źródłem inspiracji do stworzenia narodowego stylu polskiego, który nazwał „stylem zakopiańskim”. Wierzył, że na Podhalu przetrwała pierwotna sztuka polska, która może stać się źródłem form i ornamentów dla architektów i projektantów. Zaprojektował w stylu zakopiańskim m.in. kilka domów wraz z ich wyposażeniem. Wśród sprzętów i przedmiotów znajdowały się oczywiście także takie, które nie były znane sztuce ludowej i których górale nie używali. Przykładem mogą być serwisy do kawy i herbaty. Wzorem dla form naczyń stał się drewniany czerpak z charakterystyczną rączką służący do nabierania mleka. Pierwsze filiżanki w stylu zakopiańskim zostały pokazane na wystawie w Warszawie w 1896 r. Wkrótce takie naczynia i serwisy zaczęto produkować w kilku fabrykach fajansu. Najznakomitszy przykład porcelanowego zakopiańskiego serwisu został wykonany w Sèvres na początku XX w., z kolei próbę produkcji takiego serwisu w fabryce porcelany w Ćmielowie trudno uznać za udaną. Zastawy w stylu zakopiańskim były na tyle popularne, że znajdowały się w ofercie polskich fabryk fajansu jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym.
The wooden architecture and handicraft of the Highlanders who lived in the area around Zakopane inspired Stanisław Witkiewicz (1851–1915) to create a national Polish style which he called the „Zakopane style”. He belived that the original, primaeval Polish art survived in the Highlands and that it could be the source of the forms and ornamentation for the architects and designers. Witkiewicz designed a couple of houses and their interiors in Zakopane style. Many of the designed objects were not to be found in the folk art and they were never used by the Highlanders. One of them were tea and coffee sets. The shape of the vessels was designed according to the shape of a „czerpak”, the wooden vessel for pouring milk which had a very characteristic handle. Cups in Zakopane style were exhibited in 1896 for the first time, soon afterwards such vessels and sets were produced by a couple of earthenware factories. The most exquisite example of porcelaine set in Zakopane style was done at Sèvres at the beginning of the 20th cent. the one produced at Ćmielów cannot be considered a successful attempt. Faience sets were pretty popular and were still produced in the interwar period.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2019, R. 70, nr 3, 3; 4-9
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utracone piękno. O zniszczeniach zabytkowej architektury Zakopanego
Autorzy:
Rupiewicz, Romana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945391.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Zakopane
Stanisław Witkiewicz
styl zakopiański
ochrona zabytków
ochrona krajobrazu kulturowego
konserwatorstwo
miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego
drewniana architektura świecka
urbanistyka
Zakopane style
regional style
national style
preservation of historic buildings
preservation of cultural landscape
conservation science
local plans of spatial development
secular timber architecture
urban planning
Opis:
Na terenie Zakopanego znajduje się ok. 1361 obiektów zabytkowych, z których 1180 to drewniane wille, reprezentujące styl zakopiański, powstałe w okresie od końca XIX w. do 20-lecia międzywojennego. Tak intensywne nagromadzenie drewnianych brył zakopiańskich willi ukształtowało tożsamość miejsca opartą o ład przestrzenny, stosowną skalę i proporcję. Wille stanowią wartość ze względu na historię i tradycję. Niestety, zabudowa ta jest obecnie wypierana przez inwestycje deweloperskie, które niszczą krajobraz miasta. Takie działania ułatwiają niekorzystne zapisy w miejscowych planach przestrzennych, uchwalone w latach 2009–2012. Często dochodzi do celowych podpaleń zabytków w celu pozyskania nowych gruntów inwestycyjnych. W artykule omówiono zabytkowe wille, które w ostatnich latach zostały zdewastowane lub zburzone, ukazano uwarunkowania formalno-prawne oraz mechanizmy działania. Wskazano rozwiązania, które mogą przyczynić się do lepszej ochrony konserwatorskiej zabytkowych obiektów architektury świeckiej.
There are around 1,361 historic buildings in Zakopane, of which 1,180 are timber mountain houses of Zakopane style built from the end of the 19th century to the times of the Second Polish Republic (1918–1939). Such an accumulation of timber buildings in the local style formed an identity to the area based on spatial organization, scale and proportions. The mountain houses are valuable due to their history and tradition. Unfortunately, these structures are now superseded by investments in new developments which destroy the townscape. Such activities are facilitated by unfavorable provisions in local spatial development plans adopted during the years 2009–2012. Quite often historical buildings are deliberately set on fire in order to secure new land for investments. The article describes historic mountain houses which have been devastated or demolished in recent years. It presents the formal and legal conditions that allowed for this and the mechanisms of action. It also presents solutions which can help develop better preservation and protection of historic secular buildings.
Źródło:
Artifex Novus; 2021, 5; 148-173
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ŚLADY UKRYTE W HARMONII STYLU ZAKOPIAŃSKIEGO. WILLA OKSZA A TWÓRCZOŚĆ KOLONII ARTYSTYCZNEJ ZAKOPANEGO
TRACES HIDDEN IN THE HARMONY OF THE ZAKOPANE STYLE. OKSZA VILLA AND THE CREATIVE OUTPUT OF THE ARTIST COLONY IN ZAKOPANE
Autorzy:
Pomiankiewicz, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441616.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Tematy:
willa Oksza
styl zakopiański
artyści XX wieku
Galeria Sztuki XX wieku
Muzeum Tatrzańskie
Oksza villa
zakopane style
artist of the 20th Century
Art Gallery of 20th Century
The Tatra Museum
Opis:
W niniejszym artykule rozpatrzono przestrzeń willi Oksza w kontekście elementu szczególnego w architekturze Zakopanego – jako zabytku stylu zakopiańskiego oraz w kategorii Galerii Sztuki XX wieku. Willa Oksza, jako zabytek architektury drewnianej oraz projekt twórcy stylu zakopiańskiego, Stanisława Witkiewicza, jest miejscem wyjątkowym, emanującym harmonią i ładem. Jednakże zaadaptowana na Galerię Sztuki XX wieku skrywa w swoich wnętrzach niezwykłe dzieła przedstawicieli różnych nurtów artystycznych i epok. W artykule przedstawiono i scharakteryzowano ślady – dzieła pozostawione przez artystów związanych z Zakopanem, które czynią willę Oksza miejscem jeszcze bardziej wyjątkowym i ponadczasowym.
This article discusses the issue of the Oksza villa space’s as an particular element of the Zakopane’s architecture, as an monument of Zakopane style and also as a Gallery of 20th Century Art. Designed by the creator of the Zakopane style – Stanisław Witkiewicz Oksza villa is an particular place that emanates the 89 harmony and order. However in the interiors of villa converted into a Gallery of 20th Century Art are hidden extraordinary works of art of the different styles and artist trends. In the article are also presented and described traces – works of art of various artist connected with Zakopane that makes Oksza villa a place even more particular and timeless.
Źródło:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2017, 12/II; 79-95
2299-1263
2353-0987
Pojawia się w:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludowość utracona? Strategie instytucjonalizacji sztuki ludowej w Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem
Autorzy:
Muszkowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945380.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Szkoła przemysłu Drzewnego
Zakopane
ludowość
styl regionalny
styl narodowy
studia postkolonialne
historia społeczno-polityczna
School of Wood Industry
folklore
regional style
national style
postcolonial studies
socio-political history
Opis:
W jakim stopniu funkcjonujące dzisiaj wyobrażenie „góralszczyzny” odpowiada tradycyjnej twórczości Podhala sprzed prób jej instytucjonalizacji? Tekst stanowi analizę metod konstruowania stylów regionalnego i narodowego, jakie realizowano w programach zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego z lat 1879–1939. Ówczesna twórczość rzeźbiarska wykładowców i wychowanków placówki oraz prowadzona w jej zakresie edukacja ukazują różnorodność prób instytucjonalizacji oraz instrumentalizacji ludowości. W literaturze przedmiotu brakuje jednak wyczerpującej analizy tych procesów. Celem tekstu jest prześledzenie (nad)użyć folkloru, do jakich dochodziło w obrębie uczelni. Analizie zostały poddane programy edukacji realizowane przez dyrektorów: Franciszka Neužila, Edgara Kovátsa, Stanisława Barabasza, Karola Stryjeńskiego oraz Adama Dobrodzickiego. Genealogia przywołanych koncepcji kształcenia ujawnia pewną ambiwalencję: nauczające wytwórczości ludowej programy były w rzeczywistości formami artystycznej ingerencji w regionalną kulturę Podhala, tworzonymi w większości przez „obcych” i dla „obcych”. Całość rozważań została zrealizowana z perspektywy studiów postkolonialnych oraz historii społeczno-politycznej.
To what extent does the present image of Polish “highland culture” reflect the traditional art and craftsmanship of Podhale from before its institutionalization? This study offers an analysis of methods of creation of regional and national style, conducted at the School of Wood Industry in Zakopane from 1879 to 1939. Art and craft of students and professors and the educational methods demonstrate various attempts of institutionalization and instrumentalization of folklore. Literature on the subject lacks a thorough analysis of those processes. The object of this study was to trace the (ab)uses of folklore that happened on account of the School. Analyzed were the teaching programmes carried out by headmasters: Franciszek Neužil, Edgar Kováts, Stanisław Barabasz, Karol Stryjeński, and Adam Dobrodzicki. Those methods of education reveal an ambivalence: while officially teaching local folklore and craft, they were in fact a form of artistic interference with the regional culture of Podhale, by “strangers” and for “strangers”. The text was based on postcolonial studies and socio-political history.
Źródło:
Artifex Novus; 2021, 5; 88-103
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies