Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Zakon" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 249
Tytuł:
Biblioteki Zakonu Ducha Świętego w Polsce
Autorzy:
Antosiewicz, Klara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044361.pdf
Data publikacji:
1980
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
zbiory
książki
zakon
konstytucje zakonne
wizytacje
kapituły prowincjalne
repertory
books
order
monastic constitution
canonical visitation
province chapter
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1980, 41; 351-400
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblioteki Zakonu Ducha Świętego w Polsce: (dok.)
Autorzy:
Antosiewicz, Klara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044343.pdf
Data publikacji:
1981
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
zbiory
książki
zakon
konstytucje zakonne
wizytacje
kapituły prowincjalne
repertory
books
order
monastic connstitutions
canonical visitations
province chapter
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1981, 42; 151-183
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowane źródła do dziejów Zakonu Ducha Św. de Saxia w Polsce
Autorzy:
Antosiewicz, Klara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048142.pdf
Data publikacji:
1970
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
źródła
zakon
Zakon Ducha Św. de Saxia
Polska
historia
sources
monastery
Polska
history
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1970, 20; 95-134
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mönchstum und Ökumene nach Andreas Szeptyckyj
Monastycyzm i ekumenizm według Andrzeja Szeptyckiego
Autorzy:
Babiak, Augustyn
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595344.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
ecumenism; monastic life; Andrew Sheptytsky; Greek-Catholic Orthodox Church' order of Studiets;
ekumenizm; monastycyzm; Andrzej Szeptycki; Kościół Wschodni; zakon studytów;
Opis:
This paper concerns the metropolitan Andrew Sheptytsky and his activity for the renewal of monastic life in the Greek-Catholic Orthodox Church at the beginning of the twentieth century. He contributed not only to the revival of religious life, but gave it a new form. The religious foundation for Sheptytsky was eastern spirituality, because it was the monastery of Basilians which aided this formation, and it was completed through study with Jesuits in Kraków. Even through he fulfilled the function of a metropolitan of Lviv-Hal he was still in his spiritual nature a monk. A vision for the renewal of monastic life accompanied Sheptytsky from the beginning of his pastoral service and was developed under the influence of numerous contacts with western orders, like Benedictines, Jesuits and Carmelites. He established an order, gained from their experiences, which responds to Slavic spirituality and religiosity. He began to fulfill this order in 1904, when from two prayer communities he established the foundations of the future order of Studiets. This community took as the foundation of their life the advice of monks written by Studios in the fifth century, and corrected and developed by St. Theodor Studit. In 1923 Sheptytsky obtained from the Vatican confirmation of the rule of their community, which was based on the Byzantine tradition, had numerous elements of the teaching of the western Fathers of the Church, and corresponded with the exigencies of the reality of the time. The basis of the formation of Studiets is not only prayer, asceticism and work, but theological education, patristic knowledge and acquaintance of the eastern liturgy and tradition too. For Sheptytsky the eastern monasticism had to be first of all the source of spiritual life for the Greek-Catholic Orthodox Church and had to influence on the morally and educatory renewal of the believers and the clergy of the diocese. The present article demonstrates the exceptional framework of this order, which was openness to other cultures and religions, through encounters with the Greek-Catholic Orthodox Church of the time. A lot of contacts and activities had an ecumenical dimension. It happened through contact with other Christian’s confessions, showing the richness of the spiritual life, the splendor of eastern liturgy, and indicates the value of unspoiled faith as a way to true unity amongst Christians. The metropolitan Andrew Sheptytsky was an example of this openness, because he personally kept many contacts with different ecclesial communities and was the advocate of the realization of the universal Church. He was not fearful of the benefits from the spiritual richness of the whole of Christianity, through it – attached to the thought of John Paul II – he breathed with both the lungs of the Western and Eastern Church.
Artykuł ukazuje osobę metropolity Andrzeja Szeptyckiego i jego działania zmierzające do odnowienia życia monastycznego w Cerkwi greckokatolickiej na początku XX w. Przyczynił się on nie tylko do ożywienia życia religijnego, lecz nadał mu nowy kształt. Fundamentem religijnym była dla Szeptyckiego duchowość wschodnia, gdyż sam przeszedł formację w zakonie bazylianów, a uzupełnił ją przez studia u jezuitów w Krakowie. Mimo pełnionej funkcji metropolity lwowsko-halickiego w swojej naturze duchowej pozostał zakonnikiem. Wizja odnowy życia monastycznego przyświecała Szeptyckiemu od początku jego posługi pasterskiej i była rozwijana pod wpływem licznych kontaktów z zachodnimi zakonami, takimi jak benedyktyni, jezuici czy karmelici. Czerpiąc z ich doświadczeń, założył zakon, który odpowiada duchowości i religijności słowiańskiej. Ideę tę zaczął realizować w 1904 r., gdy z dwóch wspólnot modlitewnych stworzył podstawy przyszłego zakonu studytów. Wspólnota ta przyjęła za podstawę życia wskazania dla mnichów opracowane przez Studiosa w V w., a poprawione i rozwinięte przez św. Teodora Studytę. W 1923 r. Szeptycki uzyskał w Watykanie zatwierdzenie reguły tej wspólnoty, która choć oparta na wielowiekowej tradycji bizantyjskiej, posiadała wiele elementów z nauczania Ojców Kościoła Zachodniego i odpowiadała wymogom ówczesnej rzeczywistości. Podstawą formacji u studytów była nie tylko modlitwa, asceza i praca, ale także wykształcenie teologiczne, wiedza z zakresu patrystyki oraz znajomość liturgii i wschodniej tradycji. Dla Szeptyckiego monastycyzm wschodni miał być przede wszystkim źródłem życia duchowego dla Cerkwi greckokatolickiej, a także miał wpływać na odnowę moralną i edukacyjną nie tylko wiernych, lecz również duchowieństwa diecezjalnego. W niniejszym artykule został ukazany jeden szczególny rys tego monastycyzmu, jakim było otwarcie na inne kultury i religie, z którymi stykała się ówczesna Cerkiew greckokatolicka. Wiele aspektów tych kontaktów i działań miało wymiar ekumeniczny. Działo się to przez kontakty z innymi odłamami chrześcijaństwa, ukazywanie bogactwa życia duchowego, piękna wschodniej liturgii i wskazywanie wartości nieskażonej wiary jako podstawa dojścia do prawdziwej jedności chrześcijan. Sam metropolita Andrzej Szeptycki był przykładem takiego otwarcia, gdyż osobiście utrzymywał wiele kontaktów z różnymi wspólnotami kościelnymi i był orędownikiem realizacji Kościoła powszechnego. Nie lękał się korzystać z bogactwa duchowego całego chrześcijaństwa, przez co – nawiązując do myśli Jana Pawła II – oddychał obydwoma płucami Kościoła Wschodniego i Zachodniego.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2015, 35; 357-370
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marcin Wrzos, Polskie czasopiśmiennictwo misyjne po II wojnie światowej. Studium misjologiczno-prasoznawcze, –Poznań: [Kuria Prowincjonalna Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej], 2013. – 545, [1] s.: il.: 24 cm. – (Studia i Materiały Misjologiczne; 28). – 978-83-63775-08-7
Autorzy:
Bajor, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023332.pdf
Data publikacji:
2014-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
czasopismo
II wojna światowa
zakon
journal
World War II
order
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 102; 411-415
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bitwa pod Grunwaldem w pracach historyków litewskich
Autorzy:
Baranauskas, Tomas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436760.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
późne średniowiecze
Grunwald
Zakon Krzyżacki
Opis:
The author of the article explores the onomastic conceptions of the battle of Grunwald appearing in the Lithuanian literature. The name „Žalgirio mūšis,” which is a translation ofthe German “Grünwald” into Lithuanian, was adopted. The author discuses the works of the Lithuanian historians which were developed in a strong opposition to the Polish apprehensionwritten by Karol Szajnocha. The main reason for the criticism of Szajnocha’s work, as well as of numerous other Polish studies, was that they uncritically adopted Długosz’s version about theLithuanians’ abandonment of the battlefield. The Lithuanian historiography has always been sensitively reacting to any attempts of belittling the importance of the Lithuanian army andVytautas’ role in the battle of Grunwald. Instead, the Lithuanian historians were developing a conception of a diversionary flight manoeuvre which was generally accepted before SvenEkdahl published the famous letter of a Teutonic commander. For a long time, a thesis that the Polish army was unwilling to fight and the whole burden of combat in the battle of Grunwaldwas borne by the Lithuanians was prevailing in many works of the Lithuanian historians. The author shows that the tense Polish-Lithuanian relationships during the interwar period had influence on the historiography. The Lithuanian literature attaches much importance to the account of Bychowiec’s Chronicle which is usually disregarded by the Polish historians and considered rather unreliable. With the course of time, analyses of various aspects of the battle conducted mainly from the military point of view, started to appear (the place of the battle, the route of the march, the strength of the army, the ar t of the war fare and thecourse of the battle). Many aspects, i.e. the strength of the army, are still discussed in the works of the Lithuanian authors. In the most recent literature the issue of the diversionaryflight manoeuvre still arouses controversy. The manoeuvre is almost commonly accepted as a historic fact, however, the historians dispute whether the Lithuanians culled it from theTatars or was it an immanent feature of their art of war fare. The author concludes his article with a discussion of the latest treaties by M. Jučas, R. Batūra, E. Gudavičius, K. Gudmantas, R.Petrauskas. The significant role of the Lithuanians in the initial and final stages of the battle is contemporarily commonly accepted. The author concludes that for a long time theLithuanian historiography has been presenting the battle of Grunwald as an epoch-making event that led to the destruction of the power of the Teutonic Order.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2011, 11; 75-91
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność paramilitarnych band rozbójniczych na pograniczu krzyżacko-litewskim w XIV wieku
Autorzy:
Baronas, Darius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690146.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lithuania
Teutonic Order
Prussia
Livonia
brigandage
bands of brigands
frontier
international treaties
Litwa
zakon niemiecki
Prusy
Inflanty
rozbójnictwo
bandy rozbójnicze
obszar graniczny
ugody międzypaństwowe
Opis:
The aim of this study is to characterise the phenomenon of the bands of brigands (latrunculi, Struter) that were active in the Prussian and Livonian lands of the Teutonic Order and in pagan Lithuania. Although the brigands in this region may be regarded as a phenomenon inherited from tribal society, they continued to live, and even prosper, at the time when state-like structures came into being in the region under consideration. Such a situation was mainly conditioned by a stalemate in the war of the Teutonic Order against pagan Lithuania. The Prussian and Livonian brigands were useful for the Order in their subversive actions against the people living in Lithuania, and so, accordingly, were Lithuanian brigands for the grand dukes of Lithuania. The Teutonic Order and the grand dukes of Lithuania alike had only limited capabilities of interfering with the activities of “their” brigands. This is evident from international treaties in which the activities of brigands of both parties are addressed and some stipulations for their containment are provided (as in Lithuanian-Livonian accords of 1323, 1338, 1367). The grand ducal authority and the brigands coexisted on the mutual respect of each other’s rights. Neither side was willing, nor able to undo the other once and for all. One must also bear in mind that the strict lines of delimitation between brigands and warriors were then non-existent. So it comes as no surprise that certain commanders of the Teutonic Order cultivated the methods of brigandage with ambushes. Although the evidence is rather scantier on the Lithuanian part, it is clear that some Lithuanian dukes and warriors practiced this style of warfare too. Although this kind of martial activities was widespread in other parts of Europe as well, the peculiarity of brigandage between the Teutonic Order and Lithuania is to be seen in their attempts to regulate the behaviour of their brigands by treaties. This implies that both sides tended to regard the brigands as something normal and, in a sense, legal. On either side of the frontier there were quite a lot of people who were engaged in this kind of warfare and lived off the neighbouring land’s resources. Consequently they were not interested in a long-term peace and this partly explains why the war between the Teutonic Order and Lithuania was so prolonged.
Głównym celem niniejszego artykułu jest próba scharakteryzowania zjawiska band rozbójniczych, które w źródłach z XIV w. kryją się pod nazwami latrunculi czy Struter. W artykule zwrócono uwagę na to, że sytuacja patowa, zaistniała w wojnie pomiędzy zakonem niemieckim a Litwą, stwarzała nader korzystne warunki do działań band rozbójniczych – każda ze stron interesowała się wykorzystaniem („skanalizowaniem”) ich aktywności w kierunku strony nieprzyjacielskiej – nie było żadnej mowy o próbach ich wykorzenienia. Głównym terenem band rozbójniczych stał się szeroki obszar pograniczny, którego państwowa przynależność była niejasna. W takich warunkach zakon niemiecki i Litwa miały tylko ograniczone możliwości ingerowania w sprawy tych band. Obydwom stronom chodziło o powstrzymanie działalności band w określonych ramach, jak to wynika z analizy międzypaństwowych ugód zawartych pomiędzy książętami litewskimi a władzami Inflant w latach 1323, 1338 i 1367. Analiza treści tych ugód także ujawnia zjawisko współpracy pomiędzy reprezentantami władzy państwowej a bandami rozbójniczymi. Próby regulowania, a tym samym legalizowania działalności band rozbójniczych stanowią specyficzną cechę analizowanego zjawiska rozbójnictwa. Trzeba mieć na uwadze, że metoda typowo rozbójniczych napadów była także praktykowana przez przynajmniej niektórych komturów zamków przygranicznych, jak i przez niektórych książąt (bojarów?) litewskich. Zjawisko rozbójnictwa cieszyło się uznaniem społecznym, po obu stronach granicy było sporo ludzi, którym dostarczało ono środki do życia. Analiza omawianego zjawiska przynajmniej częściowo wykazała, dlaczego wojna pomiędzy zakonem niemieckim a Litwą była tak długotrwała.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2015, 1
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na pograniczu świata barbarzyńskiego i feudalnego. Rody staropruskie po podboju krzyżackim
On the Borderland of the Barbarian and Feudal World. Old Prussian Kinship after the Teutonic Order’s Conquest of Prussia
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049863.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
ród
Prusowie
zakon krzyżacki
Kinship
Old Prussians
Teutonic Order
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia dwa znaczenia rodziny, jedno z epoki barbarzyńców – w okresie pogaństwa pruskiego, drugie po ich podboju przez Zakon Krzyżacki, w epoce feudalnej. Zakładano, że Prusowie, podobnie jak inne ludy barbarzyńskie, uznawali pokrewieństwo obu stron, linie (patrylinearne i matrylinearne), mierzone jako „kolana” (od głowy przez ramiona do łokci i paznokci). Oznaczało to, że rodzina nie była sztywną i stabilną grupą, ale zróżnicowaną w każdym pokoleniu. Nawet bliscy krewni mieli różne kręgi pokrewieństwa. Tylko bracia i siostry należeli do tej samej grupy. Oznaczało to również, że rodzina nie miała jednego miejsca. Pierwszym i najważniejszym zadaniem rodziny było wróżenie, jak również również odbiór lub zapłatę za nieruchomość. Drugim i równie ważnym zadaniem rodziny wydaje się być ochrona własności. Kolejnym zadaniem rodziny kognitywnej była powszechna przysięga. Każdy członek gminy był zobowiązany do stawania z bliskimi i dochowania złożonej im przysięgi, zaś z drugiej strony mógł liczyć na konsekwentne wsparcie krewnych. Rodzina w epoce feudalnej była czymś innym. Została zbudowana na bazie agnatycznej, a zatem składała się z zamkniętej grupy, wywodzącej się od tego samego przodka w dół linii patrylinearnej. Jej funkcja podlegała również pewnym ograniczeniom. Również krąg osób uprawnionych do zadań indywidualnych został zmieniony. Trendem było zawężenie tego kręgu. Ze względu na to, że rodzina kognitywna nie pozwalała ambitnym rodzinom na zwiększanie swojego znaczenia i bogactwa, zwłaszcza w pomnażanu ich własności ziemi, pod koniec epoki pogańskiej w Prusach, rosło znaczenie pokrewieństwa na bazie agnatycznej, jak to miało miejsce od jakiegoś czasu w feudalnej Europie. Zlikwidowania dawnych struktur rodowych dokonał ostatecznie Zakon Krzyżacki. Kognitywna rodzina była niezbędna i możliwa tylko w społeczeństwie kolektywnym. Nową erę zdefiniował: indywidualizm i relacje rodzinne. Wraz z powstaniem nowej władzy solidarność rodzina zniknęła. Na jej miejscu pojawiła się niepodzielna jednostka agnatyczna. Rozpad rodziny kognitywnej nie nastąpił od razu, nie było też jednej decyzji ani środka prawnego od nowych władców w tej sprawie. Był to pewien proces, a niektóre stare elementy zostały zachowane. Do takich elementów należały: krwawa zemsta i „weregild” jako akt pokory, wspólne zamieszkiwanie krewnych, znaczenie linii matrylinearnej, zwłaszcza wuja-siostrzeńca, wspólną własność posiadaną przez grupę krewnych oraz przenoszenie imion w obu liniach. Po rozpadzie rodziny kognitywnej krąg krewnych, oparty na kanonie praw, zmieniał się i był stale pomniejszany. Pojawiły się także nowe zasady dziedziczenia, a w końcu ważne i nowe formy identyfikacji rodzin agnatycznej epoki feudalnej, a mianowicie herby i pieczęcie. W wyniku tych zmian w XV wieku w Prusach ślady dawnej rodziny kognitywnej są trudne do znalezienia.
This article presents two meanings of family, one from the Barbarian epoch – in the period of Prussian paganism, the second after their conquest by the Teutonic Order, in the feudal era. It was assumed that the Prussians, like other barbarian peoples, recognized kinship along both lines (patrilineal and matrilineal), measured as “knees” (from the head through the shoulders down to the elbows and nails). This meant that the family was not a rigid and stable group, but varied in every generation. Even close relatives had different kinship circles. Only brothers and sisters belonged to the same group. It also meant that the family did not have a single seat, as well as a single authority. The first and foremost task of the family was divination, and as a consequence this also involved the reception of or payment for property. The second and equally important task of the family seems to be have been the protection of ownership. Another task of the cognitive family was a common oath. Each member of the community was obliged to stand with his relatives and assist him with an oath, but on the other hand, he could rely on consistent support from other relatives. The family in the feudal era was something else. It was built on an agnatic basis, and therefore consisted of a closed group deriving from the same ancestor down the patrilineal line. Its functions had also undergone some restrictions. The circle of people entitled to individual tasks also changed. The trend was a narrowing of this circle. Due to the fact that the cognitive family did not allow ambitious families to increase their significance and wealth, especially in multiplying their ownership of land, at the end of the pagan era in Prussia, the importance of kinship was growing on an agnatic basis, as has been the case in feudal Europe for some time. The breakdown of the old ancestral structures was finally made by the Teutonic Order. The cognitive family was only indispensable and possible in a collective society, the new era was defined by individualism and family relationships. With the rise of the new authority, the solidarity of the family disappeared. In its place an indivisible agnatic unit appeared. The disintegration of the cognitive family did not happen immediately, nor was there any single decision or legal measure from the new rulers in this matter. It was a certain process, and some of the old elements were retained into modern times. Such elements included: blood revenge and ‘weregild’ as an act of humility, the cohabitation of relatives, the importance of the matrilineal line, especially uncle–nephew, commonly held property possessed by a group of relatives, and the transfer of names down both lines. After the disintegration of the cognitive family, the circle of relatives, which was based on canon law, changed and constantly decreased. New rules of inheritance also appeared, and finally an important and new form of identifying families of the agnatic feudal era, namely heraldic emblems and seals. As a result of these changes in the 15th century in Prussia, traces of the former cognitive family are difficult to find.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 282-300
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na pograniczu świata barbarzyńskiego i feudalnego. Rody staropruskie po podboju krzyżackim
On the Borderland of the Barbarian and Feudal World. Old Prussian Kinship after the Teutonic Order’s Conquest of Prussia
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
ród
Prusowie
zakon krzyżacki
Kinship
Old Prussians
Teutonic Order
Opis:
This article presents two meanings of family, one from the Barbarian epoch - in the period of Prussian paganism, the second after their conquest by the Teutonic Order, in the feudal era. It was assumed that the Prussians, like other barbarian peoples, recognized kinship along both lines (patrilineal and matrilineal), measured as “knees” (from the head through the shoulders down to the elbows and nails). This meant that the family was not a rigid and stable group, but varied in every generation. Even close relatives had different kinship circles. Only brothers and sisters belonged to the same group. It also meant that the family did not have a single seat, as well as a single authority. The first and foremost task of the family was divination, and as a consequence this also involved the reception of or payment for property. The second and equally important task of the family seems to be have been the protection of ownership. Another task of the cognitive family was a common oath. Each member of the community was obliged to stand with his relatives and assist him with an oath, but on the other hand, he could rely on consistent support from other relatives. The family in the feudal era was something else. It was built on an agnatic basis, and therefore consisted of a closed group deriving from the same ancestor down the patrilineal line. Its functions had also undergone some restrictions. The circle of people entitled to individual tasks also changed. The trend was a narrowing of this circle. Due to the fact that the cognitive family did not allow ambitious families to increase their significance and wealth, especially in multiplying their ownership of land, at the end of the pagan era in Prussia, the importance of kinship was growing on an agnatic basis, as has been the case in feudal Europe for some time. The breakdown of the old ancestral structures was finally made by the Teutonic Order. The cognitive family was only indispensable and possible in a collective society, the new era was defined by individualism and family relationships. With the rise of the new authority, the solidarity of the family disappeared. In its place an indivisible agnatic unit appeared. The disintegration of the cognitive family did not happen immediately, nor was there any single decision or legal measure from the new rulers in this matter. It was a certain process, and some of the old elements were retained into modern times. Such elements included: blood revenge and ‘weregild’ as an act of humility, the cohabitation of relatives, the importance of the matrilineal line, especially uncle-nephew, commonly held property possessed by a group of relatives, and the transfer of names down both lines. After the disintegration of the cognitive family, the circle of relatives, which was based on canon law, changed and constantly decreased. New rules of inheritance also appeared, and finally an important and new form of identifying families of the agnatic feudal era, namely heraldic emblems and seals. As a result of these changes in the 15th century in Prussia, traces of the former cognitive family are difficult to find.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 291, 1; 11-29
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O strażnicy krzyżackiej w Jegławkach
On the Teutonic Order’s watchtower in Jegławki
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049858.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
fortyfikacje
Jegławki
Prusy
Zakon Krzyżacki
fortifications
Prussia
Teutonic Order
Opis:
Ostatnio ponownie wprowadzono do literatury i potocznego obiegu istnienie zamku krzyżackiego w Jegławkach (Jäglack). Ów domniemany krzyżacki zameczek miał zostać zniszczony dopiero podczas tzw. najazdów tatarskich w czasie drugiej wojny północnej (1655–1660), a na jego miejscu powstał nowożytny pałac, którego obecna bryła pochodzi z XIX w. Ta w zasadzie pojedyncza informacja zaistniała już w historiografii, zwłaszcza popularnonaukowej, ale też naukowej, nie wspominając szerzej o Internecie. Można mieć jednocześnie poważne wątpliwości co do identyfikacji wspomnianego obiektu pałacowego w Jegławkach jako zamku krzyżackiego. Stąd zasadne wydaje się jak najszybsze zweryfikowanie tej informacji i ewentualne jej sprostowanie.
Recently, the existence of the Teutonic Order’s castle in Jegławki (Jäglack) has been reintroduced into the scholarly literature. This alleged castle was to be destroyed only during the so-called Tatar invasions during the Second Northern War (1655–1660), and in its place a modern palace was built, the present shape of which dates back to the nineteenth century. This single piece of information has already appeared in the historiography, especially in popular research, but also in academic works, not to mention online. At the same time, one can have serious doubts as to the identification of the aforementioned palace in Jegławki as a Teutonic Order castle. Hence, it seems justified to verify this information as soon as possible and correct it, if necessary.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 251-259
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opozycja rycerstwa pruskiego. Na początku XV wieku
Prussian knights’ opposition at the beginning of 15th century
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049856.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
bitwa pod Grunwaldem
opozycja stanowa
rycerstwo pruskie
wiek XIV
i XV
zakon krzyżacki
The Battle of Grunwald
opposition of the knighthood
Prussian
knighthood
14th and 15th century
Teutonic Order
Opis:
Artykuł dotyczy sprzeciwu rycerstwa pruskiego wobec Zakonu Krzyżackiego na początku XV wieku – zwłaszcza w okresie wielkiej wojny z Polską i Litwą. Główny punkt ciężkości stanowi bitwa pod Grunwaldem. Zakres geograficzny obejmuje Prusy i ziemię chełmińską, a chronologicznie od założenia Związku Jaszczurczego do sądu rycerskiego w Bratianie (1414). Większość z wymienionych rycerzy należała do grupy aktywnej politycznie, która chciała mieć większy wpływ na życie państwa krzyżackiego. Zaowocowało to szeregiem działań przed bitwą pod Grunwaldem, w tym konspiracyjnych (np. Jan Surwiłło [Hans Surwille]). Działania te nie ustały po bitwie. Bardzo dobrym przykładem jest Mikołaj z Pilewic [von Pfeilsdorf], który dostarczał Krzyżakom fałszywych informacji wywiadowczych i wymieniał z Polakami wrogie Zakonowi listy. Na pewno ten rodzaj sprzeciwu nie był zbyt powszechny. Na początku działań wojennych rycerze z ziemi chełmińskiej i dobrzyńskiej starali się pozyskać dalsze przywileje od Zakonu, np. przywilej z października 1409 r. Nie można całkowicie wykluczyć, że rzeczywiście istniała zorganizowana opozycja przed Bitwą pod Grunwaldem. Zostało potwierdzone, że w krzyżackich siłach rozpoznawczych służyli polskojęzyczni rycerze. W tym świetle warto zwrócić uwagę na polskie proporczyki odnalezione po aresztowaniu Mikołaja z Pilewic oraz ciekawe wyniki rekonesansu po polskim wycofaniu się z Kurzętnika. W czasie bitwy pod Grunwaldem chorągiew ziemi chełmińskiej, stanowiąca część ostatniego krzyżackiego uderzenia poddała się Polakom po śmierci wielkiego mistrza. Rycerze zostali wzięci do niewoli więc nie możemy mówić o zdradzie stanu, ale mimo wszystko mniejsza kapitulacja mogła mieć wpływ na wynik bitwy. Po klęsce Zakonu część rycerzy jawnie opowiedziała się po stronie polskiej – przyrzekli wierność Jagielle i wzięli udział w szturmowaniu zamków krzyżackich. Przy współpracy z niepokornym rycerstwem Polacy zdobyli Ostródę, Kowalewo, Krzyżbork, Bałgę i Kętrzyn. W efekcie, gdy Heinrich von Plauen został Wielkim Mistrzem, a polskie wojska wycofały się na przełomie września i października 1410 r., rycerze ci zostali surowo ukarani. Ścigani byli m. in. Mikołaj z Plewic, Eberhard z Korsz, Jochart z Kętrzyna i niejaki Zbylut (najprawdopodobniej tożsamy ze Zbylutem Zebowskim). Część rycerzy zbiegła do Polski (Mikołaj z Ryńska [von Renis] czy Stanisław z Bolumina [von Bolmen], a niektórzy uzyskali ułaskawienie Wielkiego Mistrza (np. Albrecht Karschau). Niektórzy z uciekinierów powrócili później do Prus, (Mikołaj z Ryńska już w jesienią 1410 r. ). Wkrótce potem rycerze nawiązali kontakt z ambitnym komturem radzyńskim Jerzym Wirsembergiem. Prawdopodobnie zamierzali obalić Heinricha von Plauen i zmusić nowego Wielkiego Mistrza, aby przyznał więcej przywilejów dla rycerzy. Konspiracja została ujawniona i zarówno Jerzy Wirsberg i Mikołaj z Ryńska zostali aresztowani. Mikołaj został później ścięty za zdradę stanu. Inni członkowie konspiracji (Janusz z Pułkowa [von Pulkau], Fryderyk z Kitnowa [von Kintenau], Janusz ze Szczuplinki [von Czipplin] i Gunter z Dylewa [von der Delau]) zbiegli do Polski i próbowali odzyskać swoje majątki. Oni, a także inni zbiegowie (Jan Surwiłło,Kacper/Jakub z Kobyły [von Kobil]) wspierali zarówno Jagiełłę, jak i Witolda. Po obaleniu Heinricha von Plauen większość rycerzy powróciła do Prus, a w 1414 r. uniewinniono pozostałych przy życiu członków spisku Wirsberga. Istnieją pewne uderzające podobieństwa między rycerzami przeciwstawiającymi się regule Zakonu. Istnieją pewne uderzające podobieństwa między rycerzami przeciwstawiającymi się regule Zakonu. Byli to często członkowie tej samej rodziny: bracia z Ryńska i Kitowa, ojciec i syn z Dylewa, teść i zięć (Mikołaj z Ryńska i Gunter z Dylewa), kuzyni (z Ryńska, Kitnowa i Szczuplinek). Często byli też sąsiadami, zwłaszcza wśród pochodzących z ziemi chałmińskiej (Pilewice, Płąchawy, Robakowo i Kobyły; Szczuplinki i Kitnowo; Słomowo i Bolumin; Ryńsk, Orzechowo i Pułkowo), ale także z okolic Korsz (Eberhard Kunseck, Albrecht Karschau i prawdopodobnie Jochart) i Ostródy (Dylewo i Durąg).
The article covers Prussian knights’ opposition against the Teutonic Order at the beginning of 15th century – especially during the Great War with Poland and Lithuania. The main focal point of the work is set on the Battle of Grunwald. The geographical scope is that of Prussia and Culmerland and the chronological one is from the foundation of the Lizard League up to the knights’ court in Bratian (1414). Most of the knights mentioned belong to the politcaly active group, who wanted a bigger influence on the current matters of the state. This resulted in a number of activities before the Battle of Grunwald, including conspiracy (e.g. Jan Surwiłło [Hans Surwille]). Those activities did not cease after the battle. A very good example is Mikołaj z Pilewic [von Pfeilsdorf], who had been supplying the Teutonic Knights with false intelligence and had exchenged hostile to the Order letters with the Poles. For sure this kind of opposition was not very widespread. After the beginning of hostilities knights from Culmerland and Dobrzyn Land tried to acquire further privileges from the Order, e.g. the privilege from October 1409. It cannot be completely ruled out, that there was indeed an organized opposition before the Battle of Grunwald. It has been confirmed, that there were Polish-speaking knights in the Teutonic Order reconnaissance forces. In that light it is important to note Polish pennants found after the arrest of Mikołaj from Pilewice and curious results of the reconnaissance after Polish withdrawal from Kurzętnik. During the Battle of Grunwald the Culm Banner, which was a part of the last Teutonic Order strike, has surrendered to the Poles just after the death of the Grand Master. The knights have been taken captive, so we cannot speak of high treason, but nevertheless the surrender could have affected the battle’s outcome. After the Order was defeated some of the knights have openly backed the Polish side – they have pledged allegiance to Jagiełło and took part in storming of the Teutonic Order castles. In cooperation with rebellious knights the Poles have captured Ostróda, Kowalewo, Krzyżbork, Bałga and Kętrzyn. In effect, when Heinrich von Plauen became the Grand Master and Polish forces have withdrawn in September–October of 1410, those knights have been severely punished, without proper trials. The prosecution included, among others, Mikołaj from Plewice, Eberhard from Korsze, Jochart from Kętrzyn and a certain Zbylut (most likely identical with Zbylut Zebowski). Some knight fled to Poland (Mikołaj from Ryńsk [von Renis] or Stanisław from Bolumin [von Bolmen] and some obtained pardon of the Grand Master (e.g. Albrecht Karschau). Some of the fugitives later returned to Prussia, (Mikołaj from Ryńsk already in the autumn of 1410). Soon after, the knights contacted the ambitious komtur of Radzyń Jerzy Wirsberg. Probably they intended to overthrow Heinrich von Plauen and to force the new Grand Master to give more privileges to the knights. The conspiracy was revealed and both Jerzy Wirsberg and Mikołaj from Ryńsk were arrested. Mikołaj was later beheaded for treason. Other memebers of the conspiracy (Janusz from Pułkowo [von Pulkau], Fryderyk from Kitnowo [von Kintenau], Janusz from Szczuplinka [von Czipplin] and Gunter from Dylewo [von der Delau]) fled to Poland and tried to regain their properties. They, and also other fugitives (Jan Surwiłło, Kacper/Jacob from Kobyły [von Kobil]) were backed by both Jagiełło and Witold. Finally, after Heinrich von Plauen was overthrown most of the knights returned to Prussia and the knights’ tribunal acquitted the surviving members of Wirsberg conspiracy in 1414. There are some striking similarities between the knights opposing the Order rule. They are often members of the same family: brothers from Ryńsk and Kitowo, father and son from Dylewo, father-in-law and son-in-law (Mikołaj from Ryńsk and Gunter from Dylewo), first cousins (from Ryńsk, Kitnowo and Szczuplinki). Frequently they were also neighbours, especially among those who came from Culmerland (Pilewice, Płąchawy, Robakowo and Kobyły; Szczuplinki and Kitnowo; Słomowo and Bolumin; Ryńsk, Orzechowo and Pułkowo), but also from Korsze region (Eberhard Kunseck, Albrecht Karschau and probably Jochart) and Ostróda (Dylewo and Durąg). At least some of the knights owned money to the Order. There is no comprehensive data, but Dytryk and Gunter from Dylewo, Mikołaj from Ryńsk, Janusz from Pułkowo, Konrad from Płąchawy [von Planchau], Janusz from Szczuplinki, Konrad from Orzechowo [von Orsechaw], Mikołaj from Słomowo [von Slommau] and Janusz from Topolno [Toppolensky] were indebted. This could not be without influence on their attitude to the Order. To be fair one has to add, that there were also knights, who reminde faithful to the Order. The best known examples are Mikołaj Witkop from Targowo [von Tergewisch], Szymon Wagil and Albrechta from Wigwałd [von Wittchenwalde], who was given Sławkowo in 1411 „umb synes getruwen dinstes willen, den her unsern orden in den groesten noten hat beweist”. Some of the Lizard League members also remained faithful, e.g. Otton from Konojady [von Konoyad], who was not persecuted after the Battle of Grunwald (he appears in the sources in 1417). His family also worked with the Order: his brother Knrad (Kuncze) from Dąbrówka [von Damerau] was working in the Teutonic Order intelligence. At the beginning of the 15th century the Teutonic Order state was shaken by an internal struggle between the knights with the Order authorities. Both parties remained without a clear victory as their argument ended, for a time, in a stalemate. But the future would belong to the knights, and in an alliance with burgers, they eventually defeated the Teutonic Order.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 206-250
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przywilej dla osady pod zamkiem w Piszu z 1367 roku
The privileges of the settlement by the castle at Pisz in 1367
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365931.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Pisz
przywilej lokacyjny
bartnictwo
rybacy
zakon krzyżacki
Pisz (Johannisburg)
location privilege
bee keeping
Teutonic Order
Opis:
This paper discusses, in detail, the content of the privileges for the residents of the settlement by the castle at Pisz from 10 November 1367, which were presented simultaneously by the commander of Balga and the Natangian advocate Ulryk Fricke. The commander provided the right to fish freely, maintain apiaries and hunt, and the inhabitants also received the Kulm law, although this was not mentioned in the document. From the beginning, the community also had a clear role in serving the castle garrison, tasked with the economic exploitation of the forest and wetlands. The inhabitants, however, were free, with the status of gardeners, and were referred to above all as bee keepers or fishermen.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2017, 295, 1; 23-34
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sprawie lasów i leśnictwa w południowo-wschodnich Mazurach od XIV do początku XVIII wieku
On forests and forestry in south-eastern Masuria from the 14th to the beginning of the 18th century
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049829.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
leśnictwo
Mazury
osadnictwo
Prusy
zakon krzyżacki
forestry
Masuria
settlement
Prussia
Teutonic Order
Opis:
Dzieje lasów w Prusach otrzymały co prawda fundamentalne opracowanie pióra F. Magera, ale nadal pewne szczegóły pozostają nie wyjaśnione. Uboga jak do tej pory jest polska literatura na ten temat. Najpoważniejsze okazuje się ostatnie omówienie T. Brzeczkowskiego. Niniejsza praca też nie stanowi kompletnego obrazu tej tematyki, raczej są to szczegółowe uwagi uzupełniające dotychczasową historiografię. Podstawą rozważań jest obszar dwóch starostw w południowo-wschodnich Mazurach – starostwo leckie (tj. giżyckie) i ryńskie. Uwagi obejmują okres od XIV do początków XVIII w., opierają się głównie na źródłach archiwalnych z dawnego archiwum królewieckiego.
The history of forests in Prussia was the focus of a major study by F. Mager, but still some details remain unclear. The Polish literature on this subject has thus far been limited. The last discussion by T. Brzeczkowski was the most serious. This study does not provide a complete picture of the subject, but rather includes detailed comments supplementing the existing historiography. The basis for the considerations is the area of two elderships in south-eastern Masuria – the Lec (ie Giżycko) and Ryn elderships. The notes cover the period from the 14th to the beginning of the 18th century, and are mainly based on archival sources from the former Königsberg archives.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 22-40
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownik historyczno-geograficzny Prus w średniowieczu
Autorzy:
Biskup, Radosław
Kwiatkowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954932.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historical-geographic dictionary
Teutonic Order
Prussia
Warmia
settlements
słownik historyczno-geograficzny
zakon niemiecki
Prusy
osadnictwo
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji Słownika historyczno-geograficznego Prus w średniowieczu i w okresie wczesnonowożytnym, nawiązującej do analogicznych badań prowadzonych od lat sześćdziesiątych XX w. w odniesieniu do ziem polskich w średniowieczu. Szczegółowo omówiony został pierwszy etap prac, obejmujący Prusy Dolne oraz Warmię (zakres chronologiczny, specyfika administracyjna, podstawa źródłowa etc.). Artykułowi towarzyszy materiał kartograficzny ukazujący terytorialny zakres pierwszego etapu realizacji projektu.
The purpose of this article is to present the preliminary results of the Historicalgeographic dictionary of Prussia in the Middle Ages and at the threshold of the Early Modern period. These findings are related to similar research conducted since the 1960s on Polish lands in the Middle Ages. The article discusses in detail the first stages of research, covering Lower Prussia and Warmia. It addresses the chronological scope of the project, administrative structures, and outlines the source basis. The article also includes cartographic materials, which show the territorial coverage of the preliminary stage of the project.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2021, 87; 187-212
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakony w diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego i ich stan personalny w okresie kasat józefińskich przy końcu XVIII stuleciu w świetle statystyk urzędowych
Die Orden in der Diözese Przemyśl (lateinischen Ritus’) und ihr Personalbestand in der Zeit der josephinischen Kassationen am Ende des 18. Jahrhunderts im Lichte der amtlichen Statistiken
Autorzy:
Borcz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040673.pdf
Data publikacji:
2004-12-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
18. Jahrhundert
Przemyśl
Orden
Geschichte
XVIII wiek
zakon
historia
18th century
order
history
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 82; 31-64
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 249

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies