Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zagłada;" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Tańcz, opowiedz im wszystko…”: Losy tancerek żydowskich w czasach Holokaustu
“Dance, Tell Them Everything”: Jewish Female Dancers during the Holocaust
Autorzy:
Leyko, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520821.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jewish female dancers
Holocaust
Jewish female dancers’ exile
dancing in the ghettos
Jewish female dancers’ life in hiding
tancerki żydowskie
Zagłada
emigracja tancerek żydowskich
taniec w gettach
życie tancerek żydowskich w ukryciu
Opis:
W artykule po raz pierwszy podjęto badania nad losami tancerek żydowskich w czasach Holokaustu. Nowoczesny taniec artystyczny stanowił próbę zdefiniowania własnej tożsamości przez młode kobiety żydowskie, które kwestionowały dotychczasowy model wychowania w tradycji patriarchalnej. Z tego powodu kształcenie w szkołach tańca było bardzo popularne wśród dziewcząt i kobiet żydowskich, a ich absolwentkami mogło być w okresie przedwojennym nawet kilkaset osób. W pracy przyjęto metodę skoncentrowaną na prezentacji losów jednostkowych, które mogą ilustrować skalę opresji, jakiej doświadczały tancerki żydowskie. Ich losy przedstawiono jako realizację trzech matryc biograficznych: emigracja/ucieczka/wygnanie, życie w gettach i próba przetrwania po aryjskiej stronie. Artykuł jest jednocześnie postulatem w sprawie podjęcia systematycznych badań nad tym zagadnieniem.
This article offers the first discussion of the fate of Jewish female dancers during the Holocaust. For young Jewish women who challenged the existing model of upbringing based on patriarchal tradition, modern artistic dance was an attempt at defining their own identity. Therefore, education in dance schools was very popular among Jewish girls and women, so much so that their pre-war graduates could be counted in hundreds. In terms of methodology, the article focuses on presenting individual life stories that can illustrate the scale of oppression experienced by Jewish female dancers. Their fates are presented as manifestations of three biographical matrices: emigration/fleeing/exile, life in the ghettos, and the attempt to survive on the Aryan side. At the same time, the article calls for systematic research on the subject.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 41-56
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wyobrażam sobie albo pamiętam…”. Strategie narracyjne dokumentu historycznego na przykładzie filmu „Mała Zagłada” Natalii Korynckiej-Gruz
“I Imagine or Remember…”: Narrative Strategies of a Historical Document Based on the Example of Natalia Koryncka-Gruz’s Film “A Minor Genocide”
Autorzy:
Mąka-Malatyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341449.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
documentary film
narrative structure
genocide
memory
post-memory
historical document
film dokumentalny
struktura narracyjna
Zagłada
pamięć
postpamięć
dokument historyczny
Opis:
Artykuł stanowi pogłębioną, kontekstową analizę filmu Natalii Korynckiej-Gruz Mała Zagłada. Autorka koncentruje się na jego strukturze narracyjnej, w której dokumentalistka próbowała oddać charakter pracy pamięci i postpamięci. Film jest dokumentalną adaptacją (auto)biograficznego eseju Anny Janko. Złożoność narracyjna tekstu literackiego znajduje odbicie w wersji filmowej, która przyjmuje kształt palimpsestu. Na jego poszczególne warstwy składa się narracja słowna trzech pokoleń kobiet, sekwencje zrealizowane współcześnie, archiwalne fotografie i zróżnicowane stylistycznie sekwencje animowane. Na pamięć traumatycznych doświadczeń nakłada się wyobrażenie o nich. Mała Zagłada jest dla autorki przykładem ponownego zbliżenia polskiego filmu dokumentalnego i literatury oraz nowej formuły dokumentu historycznego.
The article is an in-depth, contextual analysis of Natalia Koryncka-Gruz’s film A Minor Genocide. The author focuses on its narrative structure, in which the documentarian tried to reflect the nature of the work of memory and post-memory. The film is a documentary adaptation of Anna Janko’s (auto)biographical essay. The narrative complexity of the literary text is reflected in the film version, which takes the shape of a palimpsest. Its individual layers consist of verbal narratives from three generations of women, contemporary sequences, archival photographs and stylistically diverse animated sequences. The memory of traumatic experiences is superimposed on the idea of them. For the author, A Minor Genocide is an example of bringing Polish documentary film and literature closer together, as well as a new formula of a historical document.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2023, 78; 213-227
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Details of the Shoah. The Holocaust in Polish children’s literature
Detale Zagłady. Holokaust w polskiej literaturze dla dzieci
Autorzy:
Kwiatkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322519.pdf
Data publikacji:
2023-04-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Holocaust
children’s literature
synecdoche
illustration
postmemory
Zagłada
literatura dla dzieci
synekdocha
ilustracja
postpamięć
Opis:
Artykuł poświęcony jest roli detalu i powiązanych z nim chwytów artystycznych w ukazywaniu Zagłady w polskiej najnowszej literaturze dla dzieci. Obserwowanie detalu wymusza często zmianę perspektywy zarówno w sztukach plastycznych, jak i w literaturze. Koncentrowanie się na wyeksponowanych i znaczących szczegółach sprawia, że ogólna opowieść się rozmywa, a okrucieństwo historii ukazane zostaje poprzez luki w narracji. Detal staje się znakiem wydarzeń niedopowiedzianych i odsyła do pozatekstowej wiedzy czytelnika. Operowanie detalem umożliwia tez uruchomienie gry perspektyw, operowanie zbliżeniem i oddaleniem powiązanymi z przewartościowaniem opisywanych realiów. Główne zadanie literatury dla dzieci poświęconej Zagładzie to budowanie pamięci i postpamięci. Jest to możliwe dzięki oparciu się na detalach, wokół których narastają kolejne warstwy opowieści.
This article examines what role details and other similar artistic devices play in representing the Holocaust in contemporary Polish children’s literature. The focus on the detail often forces a shift in perspective, both in the fine arts and in literature. Focusing on prominent and meaningful details renders the story less direct, and the cruelty of history is revealed through gaps in the narrative. Details stand for the unsaid and refer the reader to extra-textual knowledge. Details also allow one to engage in a game of perspectives: by zooming in and out on specific scenes or events one, alternatively, renders them more or less important. Children’s books about the Holocaust are primarily meant to build memory and post-memory, and employ details to that end. Around and through details, the successive layers of stories may grow.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 30; 98-111 (eng); 98-111 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzielni Polacy ratują getto? Kilka uwag o relacjach polsko-żydowskich i zagładzie w narracji Zjednoczonej Prawicy
Brave Poles save the ghetto? Some comments on Polish-Jewish relations and the Holocaust in the narrative of the United Right
Autorzy:
Zieliński, Konrad Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343798.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical politics
Holocaust
Jews
Poles
United Right
polityka historyczna
Zagłada
Żydzi
Polacy
Zjednoczona Prawica
Opis:
W polityce historycznej propagowanej przez Obóz Zjednoczonej Prawicy ważne miejsce zajmuje martyrologia narodu, m.in. zbrodnie popełniane na ludności polskiej przez Niemców, Sowietów czy Ukraińców. Działania władz sprawiają wrażenie, że te próbują zrównać los Żydów i Polaków w czasie wojny, a nawet wymazać z kolektywnej pamięci zbrodnie popełniane w czasie wojny na Żydach przez ich polskich sąsiadów. Nie jest to zabieg nowy, ponieważ również w czasach PRL starano się ukrywać wstydliwe karty dziejów Polski. Jednak po 2015 r. narracja promowana przez Zjednoczoną Prawicę na temat postaw Polaków wobec Zagłady idzie dalej: nie tylko przemilcza się sprawy trudne, ale na wszelkie sposoby promuje postawy świadczące o bohaterstwie i ofiarności Polaków w ratowaniu Żydów, usiłując tym samym przekonać opinię publiczną w kraju i zagranicą, że były to postawy powszechne. Parafrazując znany wiersz Czesława Miłosza i esej Jana Błońskiego, powinniśmy powiedzieć, że nie „Biedni Polacy patrzą na getto”, lecz „Dzielni Polacy ratują getto”. Artykuł jest próbą komentarza na temat polityki historycznej po 2015 r. w kontekście stosunków polsko-żydowskich w czasie okupacji niemieckiej na podstawie literatury przedmiotu oraz wypowiedzi i doniesień medialnych.
The martyrdom of the nation, including the crimes committed against the Polish population by Germans, Soviets or Ukrainians, occupies an important place in the historical policy promoted by the United Right camp. The actions of the authorities give the impression that they are trying to equate the fate of Jews and Poles during the war and, moreover, to erase from the collective memory the crimes committed against Jews by their Polish neighbours during the war. This is not a new procedure, also during the communist era shameful pages of Polish history were tried to be hidden. However, after 2015, the narrative promoted by the United Right on the attitudes of Poles towards the Holocaust goes further: not only are difficult matters kept silent, but attitudes testifying to the heroism and generosity of Poles in saving Jews are promoted in every way, in an attempt to convince public opinion at home and abroad that these attitudes were universal. To paraphrase a well-known poem by Czesław Miłosz and an essay by Jan Błoński, not - "Poor Poles look at the ghetto", but - "Brave Poles save the ghetto". The article is an attempt to comment on post-2015 historical politics in the context of Polish-Jewish relations during the German occupation on the basis of literature on the subject and media statements and reports.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 2; 105-122
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Foreshadowing the things to come: Annihilation hidden in Zygmunt Haupt’s Galician stories
Zapowiedź rzeczy przyszłych. Szyfr zagłady w galicyjskich opowiadaniach Zygmunta Haupta
Autorzy:
Wilczyński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312315.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Galicia
Zhovkva
annihilation
the Holocaust
death
palimpsest
memory
Galicja
Żółkiew
zagłada
śmierć
pamięć
Opis:
Tematem artykułu jest swoiście zaszyfrowana w galicyjskich opowiadaniach Zygmunta Haupta, zamieszczonych w tomie Baskijski diabeł, zagłada istniejącej przez setki lat zróżnicowanej etnicznie, religijnie i językowo społeczności Galicji i Podola. Pisarz przedstawił ten proces, zapoczątkowany wybuchem drugiej wojny światowej, za pomocą metody wspomnieniowego palimpsestu, często umieszczając wydarzenia w Żółkwi – galicyjskim miasteczku, z którym łączyła go szczególna osobista więź. Jedynym instrumentem oporu przez zapomnieniem o zaginionym świecie jest pamięć, z upływem czasu coraz bardziej ułomna, opierająca się na fragmentarycznych skojarzeniach i działającej wstecz wyobraźni.
The article is devoted to the annihilation of the ethnically, religiously, and linguistically diverse population of Galicia and Podolia during WW2 and its metaphorical representation in Zygmunt Haupt’s Galician short stories collected in Baskijski diabeł [The Basque devil]. Memories are arranged in a palimpsest-like manner in Haupt’s short stories, which are often set in Zhovkva, a Galician town with which Haupt had a special bond. The only countermeasure against forgetting this lost world is memory, which unfortunately fades over time. The writer thus relies on fragmentary associations and retroactive imagination.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 31; 114-131 (eng); 112-127 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lśnienie. Przeglądając się w "Kryjówkach. Architekturze przetrwania" Natalii Romik
Shining. Looking at Our Reflections in "Kryjówki. Architektura przetrwania" by Natalia Romik
Autorzy:
Drabarczyk vel Grabarczyk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343495.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kryjówki
architektura przetrwania
Zagłada
lustro
pamięć
hideouts
architecture of survival
Holocaust
mirror
memory
Opis:
Dziewięć odlewów o nieregularnych kształtach, pokrytych srebrem. Dziewięć trójwymiarowych map, które odwzorowują terytoria przetrwania – kryjówki tworzone i zamieszkiwane przez Żydów w latach Zagłady, m.in. w pniu dębu, pod podłogą, w kanalizacji, w grobie. „Rzeźby są hołdem dla architektek i inżynierów, którzy je budowali” – mówiła Natalia Romik o metalicznych obiektach pokazanych w Zachęcie, towarzyszących wystawie prezentującej rezultaty interdyscyplinarnych badań nad holokaustową „architekturą przetrwania”. Jej źródłowa awizualność (kryjówka chroni przed prześladowczym spojrzeniem, „złym okiem”) znalazła na wystawie kontrowersyjny rewers, ostentacyjne, idolatryczne lśnienie powierzchni owych anty-antypomników upamiętniających ukrywających się i ukrywających. Srebro „wygląda jak rtęć, jak lustro. Odbija, ale daje też zniekształcenie” (Romik). Być może na podobieństwo tego, jak zdeformowana bywa nasza wdzięczność, bardziej zainteresowana obrazem własnym niż tym, co ukryte za połyskliwą powierzchnią. Co zatem chowają przed nami, a co odsłaniają Kryjówki?
Nine irregularly shaped and silver-plated casts. Nine three-dimensional maps copying territories of survival – Hiding Places created and inhabited by Jews at the time of the Holocaust, i.a. inside an oak tree trunk, underneath a floor, inside sewers, in a grave. “Sculptures are homage to the architects and engineers who created them” – said Natalia Romik about metal objects on display at the Zachęta National Gallery of Art, accompanying an exhibition presenting the results of interdisciplinary studies on the Holocaust “architecture of survival”. Its non-visual character (a hideout protects against a stalking gaze, an “evil eye”) found in the exhibition a controversial reverse, with the ostentatious, idolatrous glistening of the surfaces of these anti-monuments commemorating those hiding themselves and those who hide them. Silver “resembles mercury, a mirror. It reflects but also deforms” (Romik). Quite possibly similarly to the way our gratitude is deformed, more interested in its own image than in that which is concealed beneath the glistening surface. What do Kryjówki conceal from us and what do they disclose?
Źródło:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 99-104
1230-6142
2956-9214
Pojawia się w:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemiecka zbrodnia w Hucie Mińskiej. Historia Kazimierza Przekory zamordowanego w lipcu 1943 roku za ukrywanie Żydów
German crime in Huta Mińska. The story of Kazimierz Przekora murdered in July 1943 for hiding Jews
Autorzy:
Cedro, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316739.pdf
Data publikacji:
2023-12-05
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Kazimierz Przekora
niemiecka okupacja
zagłada Żydów
Huta Mińska
Mińsk Mazowiecki
pomoc Żydom
represje
Occupation of Poland
Holocaust
Rescue of Jews
Punishment for aiding the Jews
Opis:
Kazimierz Przekora służył w 7 Pułku Ułanów Lubelskich. Gdy Niemcy zaatakowali Polskę w 1939 roku, walczył w wojnie obronnej do momentu rozwiązania jego oddziału. Następnie powrócił na wieś i zamieszkał w Hucie Mińskiej. Okupacja niemiecka była wyjątkowo brutalna. Naziści skazali ludność żydowską na zagładę. Kazimierz Przekora nie pozostał bierny w tej sytuacji. W 1943 roku przyjął do swojego domu trzech mężczyzn, uciekinierów z mińskiego getta. Zapewnił im kryjówkę oraz pożywienie. 2 lipca 1943 roku doszło do obławy. Żandarmi z Mińska Mazowieckiego, na których czele stał Friedrich Gutberlet, otoczyli trzy wsie: Cielechowiznę, Gliniak i Hutę Mińską. Niemcy nakazali, aby miejscowi mężczyźni stawili się na szkolnym placu w Gliniaku. Kazimierz Przekora wykonał polecenie, a w tym czasie żołnierze przeszukali jego dom. Ukrywający się w nim Żydzi zostali bestialsko zamordowani. Podobny los spotkał Przekorę, którego zastrzelił Gutberlet. Morderstwo miało zastraszyć lokalną społeczność i zniechęcić ją do udzielania pomocy Żydom.
Kazimierz Przekora served in the 7th Lublin Ulan Regiment. When Germans attacked Poland in 1939, he fought against the German army in the defensive war. He had fought in the war until the disbanding of his Regiment. He returned to Huta Mińska thereafter and stayed in the village. The German occupation was exceptionally brutal. The Nazis decided to exterminate all Jewish population. Kazimierz Przekora opposed the extermination of the Jews. He hosted three Jewish men in 1943. They escaped the ghetto in Mińsk and stayed in his house. Przekora provided the escapees with food and shelter. The Nazi Gendarmes from Mińsk Mazowiecki rounded up the Jews hiding in Przekora’s house on July 2, 1943. The Gendarmes were led by Gutberlet and they surrounded three villages: Cielechowizna, Gliniak, and Huta Mińska. The Germans ordered all local men to come to the schoolyard in Gliniak. Kazimierz Przekora complied with the order. While he was staying at the school with the rest of men, the Nazi soldiers were searching his house. They found the Jewish men and brutally killed them. Due to the fact that Przekora was hiding Jews, he was killed by Gutberlet. This murder was intendent to intimidate the local community against helping Jews.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2023, 1, 19; 33-49
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwa wśród Narodów Świata z Sosnowca. Matka Teresa Janina Kierocińska (1885–1946)
A Righteous Among the Nations from Sosnowiec. Mother Teresa Janina Kierocińska (1885–1946)
Autorzy:
Misztal, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408368.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Sosnowiec
Żydzi
zagłada
okupacja
Matka Teresa (Janina) Kierocińska
Jews
Holocaust
occupation
Mother Teresa Janina Kierocińska
Opis:
Wśród osób odznaczonych przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata najliczniejszą grupę stanowią Polacy. Jedną z nich była Matka Teresa Janina Kierocińska (1885–1946), przełożona Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus w latach 1921–1946. W domu zakonnym w Sosnowcu ukrywała zarówno dzieci żydowskie, jak i osoby dorosłe. Pomagała również osobom represjonowanym przez okupacyjne władze niemieckie, m.in. więźniom obozów koncentracyjnych i członkom ruchu oporu. W niniejszym artykule zaprezentowane zostały okoliczności, które sprawiły, że zakonnica zaangażowała się w niesienie pomocy ludności żydowskiej. W tekście obszernie cytowano wspomnienia sióstr zakonnych i mieszkańców Sosnowca, z których wyłania się jej obraz jako „Matki Zagłębia”.
The largest group among people honored by the Yad Vashem Institute in Jerusalem with the Righteous Among the Nations medal is the Polish. One of them was Mother Teresa Janina Kierocińska (1885–1946), Mother Superior of the Convent of the Carmelites of Infant Jesus in 1921–1946. She offered refuge and hid both Jewish children and adults in the convent house in Sosnowiec. Moreover, she also helped other people repressed by occupational German authorities, e.g., prisoners of concentration camps andmembers of the resistance. This article presents the circumstances resulting in the nun’s involvement in aiding the Jewish community. The contents include large quotes of memories of the convent sisters and inhabitants of Sosnowiec, drawing her picture as the “Mother of the Zagłębie region”.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2023, 43, 1; 145-166
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy afirmatywne narracje pamięci zwyciężyły? Opowieści o bohaterach w oficjalnych ujęciach prezentowanych przez władze – Polska po roku 1989
Autorzy:
Ratke-Majewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098001.pdf
Data publikacji:
2022-01-18
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
affirmative narratives of memory
Polish politics of memory after 1989
heroes of the Warsaw Uprising
heroes of the Polish wartime and post-war underground
Poles who saved Jews from the Holocaust during World War II
afirmatywne narracje pamięci
polska polityka pamięci po 1989 roku
bohaterowie Powstania Warszawskiego
bohaterowie polskiej konspiracji wojennej i powojennej
Polacy, którzy ratowali Żydów przed zagładą w okresie II wojny światowej
Opis:
Niniejszy tekst ma za zadanie odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób narracje pamięci o bohaterach kształtowały się w oficjalnych ujęciach prezentowanych przez polskie władze po 1989 roku. Analizując, kto i w jaki sposób pojawiał się w bohaterskich narracjach pamięci, artykuł prezentuje ponadto refleksje dotyczące tego, czy w polskiej potranzycyjnej polityce pamięci zwyciężyły afirmatywne opowieści o czasach minionych. Rozważa również funkcjonalność narracji o bohaterach w polskiej przestrzeni publicznej, zastanawiając się nad ich przyczynami oraz konsekwencjami.
This text looks at memory narratives about heroes shaped in Poland through official channels and presented by the authorities after 1989. Analysis of who and how they appeared within heroic memory narratives confirms whether affirmative memory narratives prevailed within the Polish post-transitional politics of memory. It also considers the functionality of hero narratives in Poland's public space, reflecting on their causes and consequences.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2021, 27, 342; 150-163
2081-3333
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experiment in catastrophe. Podróż śladami deportowanych mieszkańców Stettina w lutym 1940 roku
Experiment in catastrophe. A Journey in the Footsteps of the Deported Residents of Stettin in February 1940
Autorzy:
Szostak, Natalia W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129115.pdf
Data publikacji:
2022-04-06
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Żydzi niemieccy
Stettin
Lubelszczyzna
deportacja
zagłada
sztuka współczesna
pamięć
podróż
German Jews
Lublin Province
deportation
extermination
contemporary art
memory
journey
Opis:
13 lutego 2021 r. minęła 81. rocznica aresztowania i deportacji 1120 Żydów pomorskich z rejencji szczecińskiej na okupowane przez III Rzeszę obszary Generalnego Gubernatorstwa. Była to w państwie rządzonym przez nazistów pierwsza zorganizowana deportacja z obszaru tzw. Starej Rzeszy, w której Żydów, obywateli państwa niemieckiego, wywieziono poza jej obszar, na tereny podbite. Stanowiła swoiste ćwiczenie w celu osiągnięcia biegłości w przeprowadzaniu następnych deportacji w kolejnych latach niemal w całej Europie. Artykuł jest formą relacji z podróży odbytej śladami tych osób opartej na materiałach archiwalnych i rozpoznanych naukowo obszarach badawczych. Istniejąca wiedza w zestawieniu z poszukiwaniem poprzez bezpośredni kontakt i doświadczenie są fundamentem autorskiej pracy poznawczej. Obok produkcji artefaktów, tworzenia zapisu multimedialnego, jej istotą jest osobisty komentarz i próba praktyki pamięci.
February 13th, 2021 marked the 81st anniversary of the arrest and deportation of 1,120 Pomeranian Jews from the Region of Stettin to the areas of the General Government occupied by the Third Reich. It was the first Nazi organized deportation from the area of the so-called Old Reich, where Jews – the citizens of the German state – were deported outside its territory, to the conquered areas. It was a kind of “exercise” to achieve proficiency in carrying out subsequent deportations, which took place almost all over Europe in the following years. The article is an account of the journey taken in the footsteps of those people, based on archival materials and historically researched areas. The existing knowledge in combination with an investigation through direct contact and first-hand experience are the foundations of original cognitive work. Apart from the production of artifacts and the creation of a multimedia record, its essence is a personal comment and an attempt to practice memory.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2021, 28, 2; 17-23
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liquid Modernity and the Holocaust
Płynna nowoczesność i Holokaust
Autorzy:
Brzeziński, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407554.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
nowoczesność
Zagłada
Zygmunt Bauman
adiaforyzacja
obcość
modernity
Holocaust
adiaphorization
otherness
Opis:
In Modernity and the Holocaust, Zygmunt Bauman argued that the Holocaust had been by no means a negation of the civilising process, but was, on the contrary, its consequence. He claimed that the constitutive features of solid modernity, such as bureaucratic culture, the rise of instrumental rationality and the domination of blueprint utopia, were reflected in the genesis and course of the Holocaust. Bauman’s main aim in writing the book was to make fundamental changes in the problematization of modernity in the social sciences, and to highlight the need to develop norms, values and attitudes that were in opposition to modernity. An overview of these facts provides a starting point for my analysis of Bauman’s later analyses of the Holocaust. By focusing on two issues that he emphasised in the context of the genesis of the Holocaust, namely the mechanism of adiaphorization and the process of the social construction of “otherness”, I show how these phenomena materialize in liquid modernity. I identify their connections with a range of features of the liquid modern condition, including the development of individualism and consumer culture, the sense of insecurity and the “nostalgic turn”. I emphasise that, according to Bauman, both moral indifference and xenophobia are increasingly significant phenomena in contemporary society, which may entail pernicious – and currently barely foreseeable – consequences. I argue that the way Bauman wrote about both solid and liquid modernity was characterised by a dystopian poetics, which was a foundation for his utopian thought.
W Nowoczesności i Zagładzie Zygmunt Bauman dowodził, że Holokaust nie był bynajmniej zaprzeczeniem procesu cywilizacyjnego, ale – wręcz przeciwnie – jego konsekwencją. Przekonywał, że cechy konstytutywne stałej fazy nowoczesności, takie jak kultura biurokratyczna, wzrost znaczenia racjonalności instrumentalnej czy też dominacja myślenia utopijnego o projektanckim wymiarze, znalazły swoje odzwierciedlenie w genezie i przebiegu Zagłady. Jego nadrzędnym celem przy pisaniu tego dzieła było dokonanie zasadniczych zmian w problematyzowaniu nowoczesności w naukach społecznych, a także wskazanie na konieczność rozwijania norm, wartości i postaw, które byłyby wobec niej opozycyjne. Przywołanie tych faktów jest dla mnie punktem wyjścia do analizy późniejszych rozpoznań Baumana poświęconych Holokaustowi. Koncentrując się na dwóch kwestiach, które podkreślał on w kontekście genezy Zagłady, to jest mechanizmie adiaforyzacji oraz procesie społecznego konstruowania „obcości”, unaoczniam to, jak zjawiska te materializują się w płynnej nowoczesności. Wskazuję na ich związki z takimi cechami tej kondycji, jak: rozwój indywidualizmu i kultury konsumpcyjnej, poczucie niepewności, a także „zwrot nostalgiczny”. Podkreślam, że zdaniem Baumana zarówno moralna obojętność, jak i ksenofobia są coraz istotniejszymi fenomenami we współczesnym społeczeństwie, co może wiązać się z bardzo groźnymi – na dziś trudnymi do przewidzenia – konsekwencjami. W artykule dowodzę, że sposób, w jaki pisał on zarówno o stałej, jak i płynnej fazie nowoczesności, charakteryzował się poetyką dystopijną, która stanowiła wstęp do jego myślenia o utopijnym charakterze.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2022, 11; 1-16 (eng); 1-17 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lucjan Dobroszycki (1925–1995) – zapomniany historyk (nie tylko) Zagłady
Autorzy:
Czyżewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089392.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Dobroszycki Lucjan
Holocaust
Lodz ghetto
emigration
Polish-Jewish dialogue
Zagłada
getto łódzkie
emigracja
dialog polsko-żydowski
Opis:
Lucjan Dobroszycki (1925–1995) – a forgotten historian (not only) of the Holocaust The article aims to sketch the biography of a person who significantly contributed to the development of research on the history of the occupation in Poland, including the Holocaust, and who is wrongly marginalized in the Polish reflection on the evolution of this discipline. The text is based on the analysis of broadly understood historiographic sources. I focus primarily on the following problems: Dobroszycki’s intellectual biography; theoretical frameworks of his scientific work; his input to research on World War II and the Holocaust; last but not least Dobroszycki’s role in Polish-Jewish scientific dialogue.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 1; 11--41
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matka i córka wobec wojennej apokalipsy w świetle książki Anny Janko „Mała Zagłada”: trauma, pamięć, postpamięć
Mother and Daughter in the Face of the Wartime Apocalypse In the Light of Anna Janko’s Book a Little Annihilation: A Memoir – Trauma, Memory and Post-memory
Autorzy:
Kapralska, Łucja M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154952.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
trauma
pamięć
postpamięć
przekaz międzypokoleniowy
zagłada
memory
post-memory
intergenerational message
annihilation
Opis:
Artykuł nawiązuje do książki Anny Janko Mała Zagłada. Jego celem jest przedstawienie, jak tragiczne, choć nieprzeżyte osobiście wydarzenia wpływają na życie kolejnego po bezpośrednio doświadczającym traumy pokolenia. Matka autorki, będąc dzieckiem, jako jedna z nielicznych przeżyła wojenną masakrę we wsi Sochy na Zamojszczyźnie i całe życie zmaga się z zapamiętanym okrucieństwem tamtych wydarzeń. Jej córka zna wojnę tylko z opowieści matki, przez międzypokoleniowy przekaz pamięci, ale doświadcza podobnych do matki syndromów. Narracja literacka okazuje się remedium na doznaną traumę obu pokoleń – doświadczonego bezpośrednio wojną i pokolenia postpamięci. Relacjonując losy matki, Janko stawia się w pozycji potomka ocalałych, ale też ofiary, która musi zmierzyć się z tą odziedziczoną traumą. Ponadto, jako że pamięć społeczna o wojnie jest obecnie zdominowana przez inne narracje, książka Anny Janko wyprowadza wspomniane wojenne wydarzenia z marginesu pamięci społecznej.
The article refers to the book by Anna Janko A Little Annihilation: A Memoir (Mała Zagłada) and its aim is to present how tragic events, although not experienced personally, affect the life of the next generation after directly experienced trauma. The author’s mother, as a child, was one of the few who survived the war massacre in the village Sochy and struggles all her life with the remembered cruelty of those events. Her daughter knows the war only from her mother’s storytelling, through the intergenerational memory message, but she experiences similar syndromes to her mother. The literary narrative turns out to be a remedy for the experienced trauma of both generations – directly suffered by the war and the post-memory generation. By reporting on her mother’s fate, Janko puts herself in the position of a descendant of the survivors, but also of a victim who must face with this inherited trauma. Moreover, as the social memory of the war is currently dominated by other narratives, Anna Janko’s book takes the mentioned war events out of the margins of social memory.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2022, 21, 3; 61-73
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie)szczęśliwe zakończenia we współczesnej literaturze dziecięcej podejmującej temat Zagłady
(Un)happy Endings in Contemporary Children’s Holocaust Literature
Autorzy:
Sałatarow, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806083.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
współczesna literatura dziecięca
Zagłada
moralność
trudne emocje w literaturze
contemporary children’s literature
the Holocaust
morality
difficult emotions in literature
Opis:
Wśród polskich utworów z kręgu literatury dla dzieci istnieje już wiele pozycji, które nie odżegnują się od podejmowania trudnych tematów, obarczonych dużym ładunkiem emocjonalnym. Między nimi znajduje się dość liczna grupa opowieści o tematyce Zagłady. Utwory te stanowią okazję do przepracowania przykrych emocji, a zarazem otwierają pole do namysłu nad kształtowaniem wśród młodych odbiorców literatury pożądanych społecznie postaw moralnych i roli dorosłego pośrednika w procesie lektury. W niniejszym artykule przeanalizowano wybraną literaturę z tego zakresu pod kątem przełamywania konwencji pomyślnych rozwiązań kończących utwory kierowane do dziecięcych czytelników. Podjęta została także próba określenia konsekwencji płynących z nieszczęśliwych lub otwartych zakończeń opowieści dla młodych odbiorców.
Among Polish books in the genre of children’s literature, there are many that do not refrain from taking up difficult topics, ones which are burdened with a heavy emotional charge. Among such books are numerous stories about the Holocaust. These stories provide an opportunity to work through traumatic emotions and, at the same time, open the field for reflection on the shaping of socially desirable moral attitudes among young readers and on the mediating role of adults in the reading process. This article analyzes selected works representing this genre as attempts to overcome the dominant convention of happy endings in children’s literature. Anna Sałatarow also attempts to define the consequences of the unhappy or open endings in stories for young readers.
Źródło:
Paidia i Literatura; 2022, 4; 1-10
2719-4167
Pojawia się w:
Paidia i Literatura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okołoliteracka edukacja obywatelska w Kanadzie a potrzeba polskich rozwiązań programowych
Literature and civic-related education in Canada and the need for Polish core curriculum solutions
Autorzy:
Kania, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137414.pdf
Data publikacji:
2022-06-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
core curriculum
the Holocaust
literary education
civic education
Polish Language Arts
podstawa programowa
Zagłada
kształcenie literackie
kształcenie obywatelskie
edukacja polonistyczna
Opis:
W artykule został opisany przykład fragmentu programu / propozycji działań projektowych autorstwa Shawntelle Nesbitt wokół książek dla młodego odbiorcy z kanadyjskiej serii Holocaust Remembrance Series for Young Readers. W kontekście propozycji podstawy programowej do języka polskiego, sformułowanej przez Krzysztofa Biedrzyckiego, omówiono walory pakietu dydaktycznego dla kanadyjskich szkół, w którym kształcenie literackie łączy się ściśle z edukacją obywatelską, a także celami wychowawczymi. Zagraniczne rozwiązania wskazane zostały jako wartościowy przykład dla twórców nowej podstawy programowej dla polskiej szkoły.
The article describes an example of an excerpt from a program / proposal for project activities by Shawntelle Nesbitt around books from the Canadian ‘Holocaust Remembrance Series for Young Readers’. In the context of the proposed core curriculum for the Polish language, formulated by Krzysztof Biedrzycki, the values of the didactic package for Canadian schools were discussed. In Canada literary education is closely related to civic education, as well as other educational goals (Character Education). Foreign solutions were indicated as a valuable example for the creators of the new core curriculum for the Polish school.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2022, 15; 47-56
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies