Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Zagłębie Dąbrowskie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 58
Tytuł:
Sieć dywersji pozafrontowej w okresie międzywojennym oraz udział w niej socjalistów z Zagłębia Dąbrowskiego
Autorzy:
Starczewski, Mieczysław.
Powiązania:
Polska w Europie i świecie w XX stuleciu: prace ofiarowane Panu Profesorowi Marianowi Leczykowi w 75-lecie urodzin / pod red. Haliny Parafianowicz Białystok, 2001 S. 224-242
Współwytwórcy:
Parafianowicz, Halina (1953- ). Redakcja
Tematy:
Leczyk Marian.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Śląski front 39 : obrona Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego we wrześniu 1939 roku
Autorzy:
Przemsza-Zieliński, Jan.
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Sosnowiec : Sosnowiecka Oficyna Wydawniczo-Autorska "Sowa-Press"
Tematy:
Armia "Kraków"
Opis:
Dyslokacja lotnictwa armijnego, S. 96-97.
Polskie wyprawy bombardierskie w rejon "wielkiej luki", S. 180-182.
Boje lotników krakowskich, S. 284-286.
Bibliogr. s. 418-429.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Śląski front39 : obrona Śląska i Zgłębia Dąbrowskiego we wrześniu 1939 roku
Autorzy:
Przemsza-Zieliński, Jan.
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Sosnowiec : Sosnowiecka Oficyna Wydawniczo-Autorska "Sowa-Press"
Tematy:
Armia "Kraków"
Opis:
Rozwinięcie sił polskich w obronie Śląska i Zagłębia, S. 80-104.
Bitwa armii "Kraków" na przedpolu głównych pozycji, S. 105-169.
Bitwa armii "Kraków na głównych pozycjach obronnych i podjęcie decyzji odwrotu, S. 170-237.
Odwrót armii "Kraków" ze Śląska i Zagłębia, S. 238-292.
Bibliogr. s. 418-429.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Śląski front39 : obrona Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego we wrześniu 1939 roku
Autorzy:
Przemsza-Zieliński, Jan.
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Sosnowiec : Sosnowiecka Oficyna Wydawniczo-Autorska "Sowa-Press"
Tematy:
Armia "Kraków"
Opis:
Koncepcje obrony Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego w latach 1922-1939, S. 9-33.
Armia "Kraków" i jej zadanie obrony Śląska, S. 34-59.
O dowodzeniu wojennym i odpowiedzialności, S. 354-382.
Obsada personalna armii "Kraków", S. 383-417.
Bibliogr. s. 418-429.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Misie z Niegowy – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość
Autorzy:
Skonieczna-Gawlik, Dobrawa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687263.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
wodzenie niedźwiedzia
misie
Zagłębie Dąbrowskie
Niegowa
misie (men wearing straw costumes of bears)
Zagłębie Dabrowskie area
Opis:
Na terenie Zagłębia Dąbrowskiego, obszaru leżącego na pograniczu małopolsko-śląskim, współcześnie nadal istnieje wiele przejawów niematerialnego dziedzictwa kulturowego występującego w autentycznej przestrzeni, kultywowanego przez miejscową ludność i przekazywanego z pokolenia na pokolenie. Przykładem tradycyjnego, wciąż żywego, lecz ulegającego przemianom zwyczaju są misie, czyli wodzenie niedźwiedzia, praktykowane na terenie gminy Niegowa, w powiecie myszkowskim, w województwie śląskim.
There are still many instances of intangible cultural heritage within Zagłębie Dąbrowskie area (the region situated between Lesser Poland and Upper Silesia), which, passed from generation to generation, have long been cultivated by local people and are still present in their authentic forms. An example of such heritage in its best form is the misie custom. This tradition of leading with around a man wearing a straw costume of a bear, despite some recent transformations, is still alive. The custom has been observed within Niegowa community in the district of Myszków (Silesian voivodeship).
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbole w społeczności regionu Zagłębia Dąbrowskiego
Autorzy:
Walancik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15840847.pdf
Data publikacji:
2018-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
symbol
region
community
Zagłębie Dąbrowskie
regional identity
Opis:
The author attempts to characterize the region of Zagłębie Dąbrowskie, a region on the border between Silesia and Lesser Poland in geographical and cultural sense. He draws attention to the symbolism of the region and its acquaintance and significance in regional identity.
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2018, 49; 121-143
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Punctuality of tram departing from beginning of tramstop
Punktualność odjazdu tramwaju z przystanku początkowego
Autorzy:
Molecki, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/374711.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
tramwaj
Zagłębie Dąbrowskie
inżynieria ruchu
punktualność
tram
traffic engineering
punctuality
Opis:
The article presents results of researches of punctuality of tram departing from beginning of tramstops in Zagłębie Dąbrowskie. There were analyzed departures at classical tram lines, without light signaling of departing-time. There were inside of driver's cabs sound signaling of departure. The departure's punctuality problem from beginning of tramstops is very important to make tram traffic simulations. These ones let to optimalyze traffic engineering solutions.
Artykuł omawia przeprowadzoną analizę punktualności odjazdu tramwajów z przystanków początkowych w Zagłębiu Dąbrowskim. Badane odjazdy dotyczyły linii tramwaju klasycznego, niewyposażonego w sygnalizatory odjazdu. Natomiast instalacja wewnętrzna w kabinie motorniczego sygnalizowała godzinę odjazdu dźwiękowo. Zagadnienia punktualności odjazdu z przystanku początkowego są bardzo istotne z punktu widzenia tworzenia symulacji mchu tramwajowego. Mają one na celu optymalizację rozwiązań z zakresu inżynierii ruchu tramwajów.
Źródło:
Transport Problems; 2008, 3, 3; 13-16
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:
Transport Problems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of tectonics on ground deformations caused by mining activity in the north-eastern part of the Upper Silesian Coal Basin
Wpływ tektoniki na deformacje terenu wywołane działalnością górniczą w północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Autorzy:
Leśniak, A.
Porzycka, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217089.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
PSInSAR
Zagłębie Dąbrowskie
deformacja terenu
uskok
Dabrowskie Coal Basin
ground deformation
fault
Opis:
The aim of the presented research was to analyze the dependencies between slow surface deformations and faults distribution. The area of the research included seven mines of the Dabrowskie Coal Basin. Coal exploitation has been conducted in this region for over 200 years. The region faces a problem of vertical ground deformations. The PSInSAR technique was used in this area to measure small, long-period ground displacements. The PSInSAR method exploits a set of a few dozen satellite radar images of the same area performed at different times. The velocities of deformations are measured only in points called 'persistent scatterers - PS'. The PS points are good radar wave reflectors located on the Earth's surface, e.g. buildings, bridges, rock outcrops. The important feature of the Dabrowskie Coal Basin is a dense fault system with throws, which range from several meters to over three hundred meters. The main dislocation in the discussed region is the Bedzinski fault with NW-SE direction. It is crossed by smaller faults with S-N orientation. Only large faults with throws over fifty meters were used in described analysis. In the first part of this work, the analysis of ground deformations values was made. It was performed separately for downthrown and upthrown blocks. The one-way analysis of variance was made to examine the statistical significance of the difference between average velocities of subsidence in those two blocks. The analysis was performed separately for the Bedzinski fault and for faults with S-N directions. In the second part of the work, an analysis of spatial dependence between fault location and velocities of deformations was performed. The directional semivariograms were calculated in downthrown and upthrown blocks of the Bedzinski fault. The semivariograms in N, NE, E and SE directions were analyzed. Results of analysis show that despite the fact that all faults have similar values of vertical displacements, only the Bedzinski fault divides the study area into two regions with significant difference of average values of ground deformations. It has been found that the downthrown and upthrown blocks of the Bedzinski fault have different variations of ground deformations in space. The performed analysis shows also that there is no linear correlation between values of ground displacements measured in PS points and their distances to lines of faults.
Celem pracy była zbadanie wpływu tektoniki na deformacje terenu wywołane działalnością górniczą. Obszar badań opisany w artykule obejmuje tereny górnicze wybranych kopalń Zagłębia Dąbrowskiego. Ze względu na prowadzoną w tym rejonie od lat eksploatację węgla kamiennego oraz skomplikowaną budowę tektoniczną rejon ten zagrożony jest występowaniem pionowych przemieszczeń terenu. Na obszarze badań pomierzone zostały niewielkie, długookresowe deformacje terenu, dzięki wykorzystaniu techniki PSInSAR. Technika ta polega na przetwarzaniu zestawu satelitarnych obrazów radarowych i dostarcza informacje o przemieszczeniach terenu w punktach PS. Punkty PS to stabilne reflektory odbijające promieniowanie mikrofalowe, odpowiadające takim obiektom terenu jak budynki, mosty, wiadukty, wychodnie skał itp. Szczegółowo zbadane zostały wartości przemieszczeń terenu w punktach PS w zależności od ich położenia względem głównych jednostek tektonicznych. Zagłębie Dąbrowskie charakteryzuje się występowaniem gęstej sieci uskoków. Główną dyslokacją tego terenu jest uskok będziński o rozciągłości NW-SE. Uskok ten przecięty jest licznymi uskokami o rozciągłości południkowej. Do analizy wybrane zostały jedynie największe uskoki, których wartości zrzutów przekraczają 50 m. Analiza danych PSInSAR obejmowała trzy etapy. Pierwszy z nich polegał na interpolacji średnich szybkości terenu w punktach nie objętych techniką PSInSAR. Zadanie to zostało wykonane z zastosowaniem metody odwrotnych odległości. Zbadane zostały wartości deformacji terenu w kierunku prostopadłym do linii uskoku będzińskiego. Następnie wykonana została analiza trendu, dla wszystkich wykorzystanych w pracy, danych PSInSAR. W drugim etapie badań wykonana została jednoczynnikowa analiza wariancji mająca na celu sprawdzenie, czy różnica pomiędzy średnią wartością deformacji terenu dla skrzydła zrzuconego i wiszącego jest statystycznie istotna. Analiza wariancji została wykonana osobno dla uskoku będzińskiego i uskoków o przebiegu południkowym. W trzecim etapie analizy zbadana została struktura zmienności średnich szybkości deformacji terenu względem uskoku będzińskiego. Zadanie zrealizowano poprzez obliczenie i analizę semiwariogramów kierunkowych. Badanie struktury zmienności parametru zostało przeprowadzone dla uskoku będzińskiego osobno dla skrzydła zrzuconego i wiszącego. Empiryczne semiwariogramy w obu przypadkach zostały obliczone, dla kierunków: N, NE, E, SE, tak aby zbadać wzajemną korelację deformacji terenu osobno w kierunku prostopadłym i równoległym do linii uskoku. Wykonana w pracy mapa deformacji terenu pozwoliła na wstępną ocenę wartości przemieszczeń terenu względem głównych uskoków rejonu badań. Analiza deformacji terenu w kierunku prostopadłym do linii uskoku będzińskiego wykazała różnicę w wartościach przemieszczeń terenu w skrzydle wiszącym i zrzuconym tego uskoku. Stwierdzono występowanie trendu średnich szybkości deformacji terenu w kierunku SW-NE. W wyniku przeprowadzonej analizy wykazano, iż pomimo faktu, że wszystkie uskoki uwzględnione w pracy charakteryzują się podobnymi wartościami zrzutów to jedynie dla uskoku będzińskiego stwierdzona została statystycznie istotna różnica między średnimi deformacjami terenu w skrzydle wiszącym i zrzuconym. W odniesieniu do tego uskoku stwierdzono również różnicę w strukturze zmienności analizowanego parametru dla obu jego skrzydeł. Ponadto wykazano brak korelacji pomiędzy wartościami deformacji terenu a odległością punktów pomiarowych od linii uskoku.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 3; 227-238
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktury młodzieżowych organizacji niepodległościowych działających na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1945–1956 (wybrane aspekty)
Autorzy:
Szczypka, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689835.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
młodzieżowe organizacje niepodległościowe
Górny Śląsk
Zagłębie Dąbrowskie
historia polski po 1945 r.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obchody dnia świętej Barbary w Zagłębiu Dąbrowskim według przekazów literackich z końca XIX wieku
Celebration of St Barbara’s Day in the Dąbrowa Basin According to Literary Sources from the End of the 19th Century
Autorzy:
Okoń, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28891092.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
St Barbara
celebrations
literature
Dabrowa Basin
coal miners
św. Barbara
obchody
literatura
Zagłębie Dąbrowskie
górnicy
Opis:
In the last decade of the 19th century, the forms of celebrating St. Barbara’s Day were already developed and established in the Dąbrowa Basin. At that time, well-known writers of the time were active in Dąbrowa and Sosnowiec. In their works one can find numerous ethnological threads from the life of local miners. The research material here are the literary texts contained in three publications that were issued almost simultaneously: Zofia Bukowiecka’s "Historia o Janku górniku" (Eng. Story About Janek – the Miner), Artur Gruszecki’s "Krety" (Eng. Moles) and Andrzej Niemojewski’s short story: "Święto podziemia" (Eng. The Feast of the Underground). The subject of the study are the descriptions of customs cultivated on St. Barbara Day by miners from the Dąbrowa Basin. The author compares the descriptions and lists common elements, including: bonfires on the hills, firing pyrotechnics, celebrations in underground chambers, underground dynamite shots, a march in front of the mine director’s house to give him good wishes, but especially religious celebrations in the mine underground chapels of St. Barbara.
W ostatniej dekadzie XIX wieku formy obchodów dnia św. Barbary były już w Zagłębiu Dąbrowskim rozwinięte i ustalone. W tamtym czasie w Dąbrowie i Sosnowcu działali znani ówcześni pisarze, w których dziełach można znaleźć liczne wątki etnologiczne z życia miejscowych górników. Materiałem badawczym pozostają tu literackie przekazy zawarte w trzech pozycjach, które ukazały się niemal równocześnie: Zofii Bukowieckiej „Historia o Janku górniku”, Artura Gruszeckiego „Krety” oraz opowiadanie Andrzeja Niemojewskiego „Święto podziemia”. Przedmiotem badania są zawarte w tym materiale opisy zwyczajów pielęgnowanych w dniu św. Barbary przez zagłębiowskich górników. Autor porównuje opisy i wyszczególnia elementy wspólne, m.in.: ogniska na wzgórzach, strzelanie z materiałów pirotechnicznych, świętowanie w podziemnych komorach, podziemne wystrzały dynamitu, przemarsz pod domem dyrektora i złożenie życzeń, ale zwłaszcza uroczystości religijne w podziemnych kaplicach św. Barbary.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2022, 10, 10; 70-110
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje użytkowe szaty roślinnej na terenach likwidowanych kopalń węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim i ich wykorzystanie w procesie rekultywacji
Autorzy:
Olszewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340396.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
szata roślinna
Zagłębie Dąbrowskie
rekultywacja terenów pogórniczych
plant cover
Dąbrowa Basin
reclamation of mine areas
Opis:
Badania zaprezentowane w niniejszym artykule zostały wykonane w celu określenia możliwości wykorzystania naturalnego procesu sukcesji wtórnej, jaka występuje na terenach zdegradowanych (w tym pogórniczych), w działaniach prowadzących do przywrócenia im wartości użytkowych. Połączenie i odpowiednie wykorzystanie sukcesji roślinnej z zaplanowanymi pracami projektowymi i ich praktyczną realizacją może przynieść korzyści ekonomiczne, społeczne, a także przyrodnicze. Elementami zjawiska sukcesji są przede wszystkim gatunki flory naczyniowej i ich specyficzne ugrupowania (zespoły i zbiorowiska) „wkraczające", między innymi na siedliska antropogeniczne zmienione i zniszczone. Zjawisko sukcesji na terenach poprzemysłowych, chociaż często opisywane, nie zostało przełożone na konkretne możliwości wykorzystania charakterystycznych dla terenów zdegradowanych ugrupowań i gatunków, zwłaszcza na terenach Zagłębia Dąbrowskiego i bliskich jego okolic. Proces sukcesji może stać się jednym z podstawowych narzędzi przy projektowaniu i rekultywacji nie tylko zdegradowanych terenów pogórniczych, ale również innych obszarów poprzemysłowych, ponieważ gatunki roślin i ich zbiorowiska przedstawione w artykule „wkraczają" też na inne podłoża i zostały opisane w wielu wcześniejszych pracach badawczych. Niniejszy artykuł jest podsumowaniem nieopublikowanej pracy doktorskiej, w której podjęto próbę wskazania pozytywnych i negatywnych aspektów procesu sukcesji wtórnej na terenach poprzemysłowych, a zwłaszcza pogórniczych. Praca zawiera wyniki szczegółowych badań florystycznych i fitosocjo-logicznych, przeprowadzonych na terenach dziesięciu likwidowanych kopalń węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim i jego okolicach. Wyniki te wykazały bioróżnorodność oraz potencjał szaty roślinnej, który można wykorzystać praktycznie. Sukcesja roślinna jest zjawiskiem, które można wykorzystać wówczas, gdy gatunki i ugrupowania zaczynają pełnić specyficzne funkcje, tj.: bioindykacyjną, przeciwerozyjną, glebotwórczą, ozdobną ekologiczną (w tym przyrodniczą) i edukacyjną. Autor ma nadzieję, że publikacja ta nie tylko przybliży zjawisko sukcesji, ale również będzie przydatna w planowaniu przestrzennym oraz w procesie podejmowania decyzji dotyczących kierunków rekultywacji, a także sposobu ich realizacji. Wyniki badań i przykłady konkretnego zastosowania gatunków i ich ugrupowań powinny być przydatne jednostkom projektowym, zajmującym się rekultywacją i rewitalizacją wszystkich terenów poprzemysłowych.
Undertaking the studies described in the thesis aimed at presenting the possibilities of using the natural process of secondary succession, which occurs on degraded areas (including the post-mine ones) in works tending towards restoring use values to the sites. Appropriate use of plant succession as well as its connection with planned design work and its practical implementation can provide economic, social and natural benefits. The elements of succession phenomenon are first of all species of vascular plants and their specific assemblages (associations and plant communities) entering anthropogenicly deformed and destroyed habitats. Although the phenomenon of succession was frequently described on post-industrial sites, concrete possibilities of using floral assemblages and species characteristic of degraded areas, particularly on Dąbrowa Basin sites and its close surroundings were not determined. The process of succession can become one of the basic tools used during designing and reclamation of not only degraded post-mine areas but also other post-industrial sites because the species and their communities presented in the thesis colonize other solum as well, and they were described in many previous research works. The present paper is a summary of an unpublished doctoral dissertation which makes an attempt to indicate positive and negative aspects of the process of secondary succession on post-industrial sites and post-mine ones in particular. The thesis contains results of the detailed floral and phytosociological studies conducted on 10 sites of the liquidated coal-mines in Dąbrowa Basin and its surroundings. The results show biodiversity and plant cover potential which can be used practically. Plant succession is a phenomenon which can be used when species and assemblages begin to fulfill bioindicational, antierosional, soil-forming, decorative, ecological (including natural) and educational functions. The author hopes that the thesis will elucidate the phenomenon of succession as well as it will be useful in land use planning and during the process of decision-making concerning reclamation policies and ways of their realizations. The studies results and examples of concrete applications of species and their assemblages should be useful for designing units dealing with reclamation of all post-industrial sites.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2009, 3; 89-112
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja publikacji Proza folklorystyczna u progu XXI wieku. Bajka ludowa, legenda, anegdota oraz Proza folklorystyczna u progu XXI wieku. Podanie, opowieść wspomnieniowa, legenda współczesna
Publication Review Folk prose on the threshold of the 21st century. Folk Fable, Legend, Anecdote and Folk Prose on the threshold of the 21st century. Legend, Memoir Story, Contemporary Legend
Autorzy:
Czubala, Dionizjusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051739.pdf
Data publikacji:
2013-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
folklor
proza folklorystyczna
badania terenowe
Zagłębie Dąbrowskie
recenzja
folklore
folklore prose
field research
Dąbrowa Basin
review
Opis:
Autor prezentuje dwa tomy materiałów zebranych przez Agnieszkę Przybyłę-Dumin podczas badań terenowych w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1999-2004. Zbiór ten stanowi ponad tysiąc opowieści różnych gatunków prozy folklorystycznej transkrybowanych z zachowaniem właściwości wypowiedzi narratorów, przez co stanowi cenny i bogaty materiał źródłowy.
The author presents two volumes of the materials collected by Agnieszka Przybyła-Dumin during her field studies in the region of Zagłębie Dąbrowskie (Eng. Dąbrowa Basin) between 1999 and 2004. This collection embraces over a thousand different genres of folklore tales, carefully transcribed with attention given to the authentic properties of narrations, which makes this publication a rich and valuable source material.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2013, 1, 1; 170-174
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznaczniki poczucia tożsamości regionalnej mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego
Determinants of the feeling of regional identity among Zagłębie Dąbrowskie residents
Autorzy:
Czepiel, Katarzyna W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1968071.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
tożsamość kulturowa
tożsamość regionalna
Zagłębie Dąbrowskie
pogranicze
obcość kulturowa
stereotypy
cultural identity
regional identity
borderland
cultural strangeness
stereotypes
Opis:
Autorka artykułu dokonuje próby opisu wyznaczników tożsamości mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego – regionu na pograniczu śląsko-małopolskim – ze szczególnym uwzględnieniem jego stolicy – Sosnowca. Do opisu tożsamości wykorzystuje Tadeusza Lewowickiego Teorię Zachowań Tożsamościowych, w której wyróżniono sześć obszarów uwarunkowań tożsamości i zachowań tożsamościowych. Autorka podkreśla, że nie bez znaczenia dla kształtowania się tożsamości regionalnej mieszkańców Sosnowca jest fakt zamieszkiwania na pograniczu śląsko-zagłębiowskim oraz historyczne podziały ziem polskich z czasów rozbiorów. Historyczne i geograficzne uwarunkowania przyczyniły się do powstania antagonizmów między Ślązakami i Zagłębiakami, które – w założeniu autorki – mogą przyczyniać się do wzmacniania tożsamości mieszkańców Zagłębia.
What the authoress undertakes is an attempt to describe regional identity determinants among the residents of Zagłębie Dąbrowskie – the borderland of Silesia and Lesser Poland – with particular focus on its major town Sosnowiec. The description is made with the application of Tadeusz Lewowicki’s Theory of Identity Behaviours, in which six areas are distinguished of identity determinants and identity behaviours. The authoress emphasizes that inhabiting the border area between Silesia and Zagłębie and the historical divisions of Polish territories dating back to the partitions period have been significant for shaping the regional identity of Sosnowiec residents. Historical and geographical factors contributed to the rise of antagonisms between Silesians and inhabitants of Zagłębie, which – as the authoress assumes – may have been strengthening the identity of inhabitants of Zagłębie.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2013, 2; 163-178
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia „Stanisław” w Dąbrowie Górniczej-Gołonogu – przyczynek do historii eksploatacji złoża podredenowskiego
The "Stanisław" mine in Dąbrowa Górnicza-Gołonóg – contribution to the history of mining thin coal seams in Zagłębie Dąbrowskie
Autorzy:
Tomczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122150.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
węgiel kamienny
kopalnia Stanisław
Dąbrowa Górnicza
Zagłębie Dąbrowskie
Polska
history of mining
coal
Stanisław mine
Polska
Opis:
Kopalnia „Stanisław” w Gołonogu (obecnej dzielnicy Dąbrowy Górniczej) powstała w roku 1908. Był to okres utrwalania wytworzonego po przemianach prawnych modelu organizacyjnego górnictwa węgla kamiennego na terenie zaboru rosyjskiego, opartego na finansach prywatnych i zarządzanego przez kapitał prywatny. Na lokalnym, gołonoskim, rynku węglowym pozostało dwu liczących się partnerów: kopalnie „Flora” (dawne: „Maciej” i „Władysław”) oraz „Jan”, która po katastrofie w 1909 roku nie wznowiła wydobycia, a pozostałe jej złoże zostało przejęte, drogą licytacji, przez Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla „Flora”. Kierunki odnawiania frontu wydobywczego obrane przez właścicieli „Flory” pozostawiły część złoża do zagospodarowania małym kopalniom. Jedna z nich, istniała do połowy lat 30. XX wieku. Nosiła nazwę „Stanisław”. Mimo kilku zmian własnościowych pracowała najdłużej z gołonoskich małych przedsiębiorstw. Wpisała się tym samym w historię uprzemysłowienia Zagłębia Dąbrowskiego, a niewątpliwie w sposób znaczący w XX-wieczne dzieje Gołonoga.
The "Stanisław" mine was one of many small mines working on the outcrops of thin coal seams in the area of Zagłębie Dąbrowskie. The exploitation began in 1908. The insubstantial thickness of the seams, in connection with the small area at its disposal limited the company’s development possibilities. In order to economize, the coal was accessed by means of two slope mines rather than vertical shafts. Such method of mining was rare. However, good quality of coal and very low mining costs have allowed the mine to exist for thirty years. Despite the many changes in the ownership of the company, the production was kept at a fairly high level. Its final years of existence were associated with an increase in expenditure. The purpose of the investment was to replace the steam engines with electric ones. These activities were aimed at increasing efficiency and reducing labour costs. The company played an important role in the life of the local community, as it was the main source of income for several hundred families.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2018, 5; 141-164
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A trail of storms imprinted in Triassic rocks on the touristic path: an example from Grodziec (Dąbrowa Basin, southern Poland)
Ślad sztormów, zapisanych w skałach triasowych, na szlaku turystycznym: przykład z Grodźca (Zagłębie Dąbrowskie, południowa Polska)
Autorzy:
Gawęda, A.
Vierek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/128428.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Górny Śląsk
Zagłębie Dąbrowskie
Grodziec
triasowe osady węglanowe
sztormy
Upper Silesia
Dąbrowa Basin
Triassic carbonate sediments
storm activity
Opis:
The Upper Silesia -Dąbrowa Basin is one of the highest industrially transformed regions in Europe. However, places of geotouristic value are still preserved and should be protected. One of them is the abandoned "Kamionka" quarry and nearby St. Dorotahill, knownas "local Olympus" with historical monuments, located in the Grodziec district of Będzin. The profile of Triassic limestones, dolomitized limestones and marly dolomites belong to so called Gogolin Beds and represent the sedimentation typical of sea transgression with numerous changes in water energy, up to stormy sedimentation, imprinted in rock textures and sedimentary structures. Both proximal and distal tempestites are found here. Local bioturbations are indicative for breaks in storm activity and low-energy sedimentation. In general, the carbonate sediments of Grodziec district were formed in shallow basin, on the carbonate ramp, influenced by storms and/or bottom currents. The link between the history of that area, geomorphology and geological features makes that area of special importance for geotourism.
Basen śląsko-dąbrowski należy do najbardziej uprzemysłowionych, a przez to silnie zmienionych w wyniku działalności człowieka, rejonów Europy. Miejsca o wartości geoturystycznej z racji swej rzadkości powinny być pod specjalną ochroną. Jednym z takich miejsc jest nieczynny kamieniołom „Kamionka" usytuowany blisko wzgórza św. Doroty, znanego także jako „Olimp zagłębiowski ", usytuowane w dzielnicy Będzina o nazwie Grodziec. Odsłaniający się w kamieniołomie profil triasowych wapieni, częściowo zdolomityzowanych i marglistych należy do tak zwanych warstw gogolińskich i reprezentuje cechy sedymentacyjne typowe dla transgresji morskiej. W osadach znaleźć można zapis teksturalny i strukturalny wielokrotnych zmian energii wód aż do sedymentacji sztormowej, z charakterystycznymi osadami tempestytów proksymalnych i dystalnych. Lokalnie obserwowane bioturbacje wskazują na przerwy w aktywności sztormowej i sedymentacji niskoenergetycznej. Sekwencje osadowe, odsłaniające się w Grodźcu, powstawały w płytkim basenie sedymentacyjnym, na rampie węglanowej, noszą cechy zarówno osadów sztormowych, jak i prądów dennych. Obszar Kamionki - wzgórza św. Doroty jest przykładem związków między budową geologiczna, geomorfologią oraz historią regionu i jest przez to obszarem o dużym znaczeniu geoturystycznym.
Źródło:
Geotourism / Geoturystyka; 2012, 1-2; 51-58
1731-0830
Pojawia się w:
Geotourism / Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towarzystwo Kopalń Węgla „Flora” Spółka Akcyjna W Dąbrowie Górniczej
Joint-Stock Company Coal Mines „Flora” In Dąbrowa Górnicza (Poland)
Autorzy:
Kotarba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122207.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
węgiel kamienny
Kopalnia Flora
Dąbrowa Górnicza
Zagłębie Dąbrowskie
Polska
history of mining
coal
Flora mine
Polska
Opis:
Wydobycie węgla kamiennego w rejonie Zagłębia Dąbrowskiego było jednym z koniecznych warunków, do rozwoju przemysłu hutniczego oraz maszynowego w Królestwie Polskim. Na terenie lokalizacji kopalni Flora wydobywano węgiel wcześniej, istniały tam kopalnie „Maciej”, „Mikołaj”, „Zofia”, „Władysław”. Spowodowało to dynamiczny rozwój gospodarki industrialnej w rejonie Gołonoga, coraz więcej włościan podejmowało pracę w przemyśle. Poszukiwania wiadomości nt. Kopalni „Flora” są istotne ze względu na jej istotną rolę w kształtowaniu się świadomości ludności włościańskiej na tym terenie w początkach tworzenia się społeczeństwa industrialnego. Zebrane informacje pozwoliły nie tylko na odtworzenie historii wydobycia rudy żelaza w tym rejonie Zagłębia Dąbrowskiego, ale również na zrozumienie administracyjnych procesów które zachodziły w czasie pierwszych lat Polskiej państwowości po ponad wiekowym niebycie. Na przykładzie małej kopalni można prześledzić wpływ jaki tego typu małe przedsiębiorstwa miały na lokalną społeczność, a tym samym na warunki bytowania zatrudnionej w niej osób. Mimo iż średnich rozmiarów, kopalnia „Flora” zatrudniała znaczny odsetek zamieszkałych w rejonie Gołonoga osób.
Mining of the coal in the Zagłębie Dąbrowskie region of southern Poland, was one of the key conditions for the development of steelwork and machinery industry in the Kingdom of Poland. The mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1903 which is documented. Moreover, a few mines such as: “Maciej”, “Mikołaj”, “Zofia”, “Władysław”, have been established. This has resulted in a dynamic development of the industry in Gołonóg region, in which more and more landowners had moved to industry. The research into the history of Mine “Flora” are crucial for better understanding of its role in creation and a development of new identity of ‘industrial society’ within the local landowners. Collected information has also allowed not only for the recreation of the history of exploitation of coal in the region of Zagłębie Dąbrowskie, but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under Partitions. Based on an example of a relatively small mine we are able to trace the influences that such small enterprises had on the local community and hence the living conditions of its employees. Although “Flora” was a medium-size mine it employed a significant proportion of local Gołonóg population.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2016, 3; 199-214
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amatorskie pieśni okupacyjne w kontekście komunikacji nieformalnej w Zagłębiu Dąbrowskim – nowa perspektywa badawcza
Amateur Occupation-Period Songs in the Context of Informal Communication in the Dąbrowa Basin – a New Research Perspective
Autorzy:
Paszko, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2078089.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
amateur songs
informal communication
Second World War
Dąbrowa Basin
amatorskie pieśni
komunikacja nieformalna
II wojna światowa
Zagłębie Dąbrowskie
Opis:
In this article, the author presents preliminary conclusions regarding the issues of informal communication in the Dąbrowa Basin during the Second World War. Particular attention was paid to amateur songs about life during the German occupation collected by Professor Adolf Dygacz. The characterized folklore material, in the perspective of research on the social history of the region, can be seen not only in the category of expression of grassroots creativity that contradicts the ancient maxim inter arma silent Musae, but above all in understanding amateur songs as attempts to interpret and categorize reality. In this context, songs and other informal forms of expression constitute a valuable, though often underestimated anthropological and historical source, providing a new perspective for conducting research in terms of cultural history.
W niniejszym artykule autorka przedstawia wstępne wnioski dotyczące problematyki komunikacji nieformalnej na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w czasie II wojny światowej. Szczególna uwaga została poświęcona amatorskim pieśniom poruszającym temat życia podczas okupacji niemieckiej, zebranym przez prof. dr. hab. Adolfa Dygacza. Scharakteryzowany materiał folklorystyczny, w perspektywie badań nad społeczną historią regionu, można ujmować nie tylko w kategorii wyrazu oddolnej kreatywności przeczącej starożytnej maksymie inter arma silent Musae, lecz przede wszystkim w pojmowaniu amatorskich pieśni jako prób interpretacji i kategoryzacji rzeczywistości. W tym kontekście pieśni i inne niesformalizowane formy ekspresji stanowią cenne, choć często niedoceniane źródło antropologiczno-historyczne, dostarczające nowej perspektywy na prowadzenie badań w ujęciu cultural history.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2021, 9, 9; 19-45
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
City of the bishops of Kraków. The preserved traces of the history of Sławków
Miasto biskupów krakowskich. Zachowane ślady historii Sławkowa
Autorzy:
Kania, O. D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107151.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
Sławków
Zagłębie Dąbrowskie
timber architecture
historical urban layout Kingdom of Poland
średniowiecze
Królestwo Polskie
historyczny układ urbanistyczny
architektura drewniana
Opis:
The paper features the case of the town of Sławków, which is located in Zagłębie Dąbrowskie in the Silesian Voivodeship and is counted among those medieval towns that have preserved their original urban layout. Based on the author's observations, as well as an analysis of available sources, the paper discusses the state of the preservation of architectural elements that are proof of the activity of Kraków's clergy during the early XIII century, as well as the further transformation of said elements over the course of history. Other historical elements that create the distinctive style of the town's architecture – like arcades – have also been pointed out by the author.
W artykule przedstawiono przypadek miasta Sławkowa, leżącego na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w województwie śląskim, zaliczającego się do grona miast średniowiecznych z zachowanym pierwotnym układem urbanistycznym. Na drodze obserwacji autorki, a także analizy dostępnych źródeł, wykazano stan zachowania elementów architektonicznych będących dowodem działalności duchowieństwa krakowskiego w początkach wieku XIII, a także dalsze ich przeobrażenia na przestrzeni wieków. Zwrócono także uwagę na inne elementy historyczne kreujące charakterystyczny styl zabudowy miejskiej – tzw. zabudowę podcieniową.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2017, 4; 51-65
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia rudy żelaza „Aleksander 20” w Ujkowie Starym koło Bolesławia
The small iron ore mine “Aleksander 20” in Ujków Stary near Bolesław
Autorzy:
Kotarba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122162.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
ruda żelaza
kopalnia Aleksander 20
Ujków Stary
Zagłębie Dąbrowskie
history of mining
iron ore
Aleksander 20 mine
Opis:
Kopalnia Rudy Żelaznej „Aleksander 20”, w Ujkowie Starym koło Bolesławia, eksploatująca rudę żelaza na terenie nadania „Aleksander No. 20”, graniczącego z nadaniem „Triumwirat”, była kopalnią niewielką. Na obszarze tego nadania prowadzono roboty górnicze dużo wcześniej zanim rozpoczęto wydobywanie rudy żelaza. Świadczą o tym stare lokalne nazwy, jak stare kopaniny „Wiśniowska”, „Złota góra”, Michalska hałda. Kopalnia „Aleksander 20” pełniła istotną rolę w kształtowaniu się świadomości ludności na tym terenie w początkach tworzenia się społeczeństwa industrialnego. Dotychczas zebrane informacje w Archiwum Państwowym w Katowicach pozwoliły na częściowe odtworzenie historii wydobycia rudy żelaza w tym rejonie Zagłębia Dąbrowskiego. Niestety zespół akt Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich, w którym spodziewano się znaleźć dodatkowe materiały na temat kopalni „Aleksander 20”, nie jest aktualnie dostępny.
The small iron ore mine “Aleksander 20” in Ujków Stary near Bolesław was situated in the location of a mining charter “Aleksander No. 20”, directly adjacent to the charter “Triumwirat”. Mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1920 which is documented not only in the intangible memory of local landowners but also preserved in the old names of locations derived from mining nomenclature. Old mine “Wiśniowska”,“Złota góra”, and Michalska spoil heap are the evidence of old mining exploitation in this region that from the 20s was a domain of two industrial entrepreneurs Zięba and Bardoń. Zięba was an accomplished mining businessman who was well known and respected in the industry. Bardoń, on the other hand, was an entrepreneur and a man with assets, capable of collecting the required funds. The research into the history of the Mine “Aleksander” was crucial for better understanding of its role in creation and development of a new identity of the “industrial society” between the local landowners. The collected information also allowed not only for the recreation of the history of exploitation of the iron ore in the region of Zagłębie Dąbrowskie, but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under Partitions. Based on an example of a relatively small mine, we are able to trace the influence such small enterprises had on local community and hence the living conditions of its employees. Although of an insignificant size, the Mine “Aleksander” employed a significant proportion of the local population.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2014, 1; 145-150
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia rudy żelaznej „Przemsza” w nadaniu górniczym „Przemsza 2” w Krzykawie
Iron ore mine “Przemsza” of a mining charter “Przemsza 2” in Krzykawa
Autorzy:
Kotarba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122225.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
kopalnia żelaza
Zagłębie Dąbrowskie
XX w.
history of mining
iron ore mine
Dąbrowa Coal Basin
20th century
Opis:
Po odkryciach węgla kamiennego, których dokonano w końcu XVIII wieku w okolicach Dąbrowy Górniczej i Strzyżowic, zastanawiano się, jak wykorzystać bliskość węgla kamiennego i rud metali. Postanowiono wybudować w okolicach Dąbrowy Górniczej huty, począwszy od Huty „Bankowej”, przerabiającej rudę żelaza, po wiele hut cynkowych, jak „Huty Konstantyn” czy „Pod Będzinem”. Zapotrzebowanie hut na rudę żelaza spowodowało natomiast ogromne zainteresowanie inwestorów i rozpoczęto poszukiwania oraz starania o nadania górnicze i koncesje na roboty przygotowawcze i wydobycie. Oprócz inwestorów prywatnych, po odzyskaniu niepodległości, w poszukiwania intensywnie włączyło się państwo polskie. Jednym z przykładów, z początków lat 20-tych XX. wieku, są bardzo intensywne poszukiwania, które przeprowadzono w okolicach wsi Krzykawa
The small iron ore mine “Przemsza” in the village of Krzykawa was situated in the location of a mining charter “Przemsza 2”, directly adjacent to the charters “Triumwirat” and “Aleksander 20”. Although insignificant in size, the “Przemsza” mine employed a significant proportion of the local population. Mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1925 which is documented not only in the intangible memory of local landowners but also preserved in the old names of locations derived from mining nomenclature. The research into the history of the “Przemsza” mine is crucial for better understanding of its role in creation and development of new identity of “industrial society” within the local landowners. The collected information has allowed not only for the recreation of the history of exploitation of iron ore in the region of Zagłębie Dąbrowskie (Dabrowa Coal Basin), but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under partitions. Based on this example of a relatively small mine we are able to trace the influences such small enterprises had on the local community and, as a result, on the living conditions of its workers.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2015, 2; 99-110
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość krajobrazowa mieszkańców. Przykład Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego
Landscape awareness among residents: the example of Upper Silesia and the Dąbrowa Basin
Autorzy:
Pukowiec-Kurda, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88194.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
świadomość krajobrazowa
postawy wobec przekształceń krajobrazu
Górny Śląsk
Zagłębie Dąbrowskie
landscape awareness
attitudes towards landscape transformations
Upper Silesia
Dąbrowa Basin
Opis:
W badaniach percepcji krajobrazu coraz częściej analizuje się stopień świadomości ludzi wobec zmian następujących w krajobrazie. Stanowi to wyraz zainteresowania mieszkańców stanem krajobrazu w jakim przebywają. W ostatnich latach w pracach nad dokumentami planistycznymi i strategicznymi, jako jeden z etapów, wykonuje się badania dotyczące określania postaw i świadomości krajobrazowej mieszkańców. Są one diagnozowane za pomocą badań społecznych, w szczególności ankiet i wywiadów bezpośrednich. W niniejszych badaniach, jako narzędzie wykorzystano formularz ankiety. Badaniem ankietowym objęto mieszkańców 11 gmin w obszarze dwóch regionów: Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego (n=300). Celem badań była identyfikacja świadomości krajobrazowej na podstawie analizy postaw mieszkańców wobec przekształceń krajobrazu. Wyniki badań wykazują zainteresowanie mieszkańców stanem krajobrazu, co jednak nie przekłada się na udział społeczeństwa w działaniach na rzecz jego ochrony i kształtowania.
In studies of landscape perception, the degree of awareness of changes in the landscape among people is increasingly being analyzed. It is an expression of residents’ interest in the state of their everyday landscape. In recent years, as one of the stages of spatial and strategic planning, research to determine the attitudes and landscape awareness among residents is carried out. They are identified using social research techniques, in particular surveys and face-to-face interviews. In this study, the questionnaire method was used. The survey covered the inhabitants of 11 gminas in the area of two regions: Upper Silesia and the Dąbrowa Basin (n = 300). The aim of the research was to identify landscape awareness on the basis of the analysis of residents’ attitudes towards landscape transformations. The results of the research show that residents are interested in the quality of the landscape. However, this does not translate into public participation in efforts to protect and shape the landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2018, 40 (2); 131-148
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zróżnicowania gatunkowego i specyfiki ekologicznej flory naczyniowej na terenach poeksploatacyjnych wybranych likwidowanych kopalń węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim (GOP)
The analysis of species diversity and ecological specificity of vascular flora on the post-mine sites of the selected liquidated coal-mines in Dąbrowa Basin (GOP)
Autorzy:
Jędrzejko, K.
Olszewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340999.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
Zagłębie Dąbrowskie
likwidacja kopalń
teren pogórniczy
eksploracja botaniczna
flora naczyniowa
Dąbrowa Bassin
mine liquidation
post-mining area
botanical exploration
vascular flora
Opis:
Artykuł ma charakter florystyczno-ekologiczny i zawiera alfabetyczny wykaz 559 gatunków flory naczyniowej porastającej tereny poeksploatacyjne czterech likwidowanych kopalń węgla kamiennego, tj.: "Czeladź-Saturn" w Czeladzi oraz "Niwka-Modrzejów", "Klimontów" i "Sosnowiec" w Sosnowcu. Analizami składu gatunkowego roślin objęto tereny wymienionych zakładów górniczych na etapie obecnego stanu ich odkształcenia poeksploatacyjnego. W latach 2001-2005 autorzy niniejszego artykułu podjęli eksplorację botaniczną ze szczególnym uwzględnieniem terenów likwidowanych kopalń w Zagłębiu Dąbrowskim (GOP). Na każdym z czterech omawianych terenów przeprowadzili liczne analizy florystyczne. W badaniach uwzględniono częstotliwość występowania poszczególnych gatunków roślin. Wykazano ich specyficzne cechy autekologiczne w zakresie zapotrzebowania na - światło, wilgotność i trofizm podłoża (Zarzycki 2002). Niezależnie określono przynależność poszczególnych gatunków do grup biocenologicznych (Szafer, Zarzycki 1977), a także charakter formy życiowej roślin podano według C. Raunkiaera (1905) za: L. Rutkowskim (1998). Dokonano również obserwacji zaawansowania procesu sukcesji wtórnej, prowadzącego do trwałej kolonizacji silnie antropogenicznie odkształconych siedlisk poprzemysłowych. Analiza i porównanie wyróżnionych specyficznych grup gatunków we florze naczyniowej występujących na badanych obszarach pozwoliły wykazać, że: - udział procentowy gatunków należących do określonego typu formy życiowej jest znacznie zróżnicowany, a najliczniejsze grupy tworzą hemikryptofity i terofity, - w zakresie zróżnicowania ilościowego grup synekologicznych dominują wyraźnie gatunki ruderalne i segetalne, - pod względem przynależności poszczególnych gatunków roślin do danej grupy geograficzno-historycznej najliczniejszym udziałem wyróżniają się synantropijne gatunki rodzime (apofity); udział roślin uprawianych i efemerofitów oraz gatunków o niepewnym statusie we florze polskiej jest nieliczny, - ze względu na zróżnicowanie wartości głównych wskaźników autekologicznych, dotyczących światła, trofizmu podłoża i wilgotności, odniesionych do poszczególnych gatunków stwierdzono, że najliczniejszą grupę tworzą gatunki o wysokich wymaganiach świetlnych, bardzo liczny udział w badanej florze mają gatunki mezotroficzne (podłoża średnio żyzne), nieliczna jest grupa gatunków eutroficznych (bogato żyzne) i oligotroficznych (skąpo żyzne - wskaźnik 1-2); wyraźnie najliczniejszą grupę tworzą gatunki mezofilne i higrofilne. Analiza flory gatunków spontanicznie "wkraczających" na górnicze tereny poeksploatacyjne dostarcza wielu danych o charakterze aplikacyjnym, między innymi dotyczących doboru gatunków, które mogą być wykorzystane w rekultywacji biologicznej. Dotyczy to zarówno elementów rodzimych, jak i obcego pochodzenia.
The present paper has floristical-ecological character. It contains the alphabetical index of 559 species of vascular flora overgrowing the post-mine sites of the four liquidated coal-mines, i.e. 'KWK Czeladź-Saturn' coal-mine in Czeladź and 'KWK Niwka-Modrzejów', 'KWK Klimontów' and 'KWK Sosnowiec' coal-mines in Sosnowiec. The analyses of species composition of plants concerned the above mentioned sites in their current state of post-mine deformation. From 2001 to 2005 the authors of the present paper conducted botanical exploration taking into account the sites of the liquidated coal-mines in Dąbrowa Basin (GOP). Numerous floral analyses were carried out on each of the four discussed sites. The studies included the occurrence rate of particular species of plants. Also, their specific autoecological properties with reference to their requirements for light, moisture and trophy of soil were indicated (Zarzycki 2002). Independently, the belonging of particular species to biocenological groups was determined (Szafer, Zarzycki 1977) as well as the character of plant life forms was described by C. Raunkiaer (1905) after L. Rutkowski (1998). The development of the process of secondary succession leading to persistent colonization of intensively anthropogenicly deformed post-mine habitats was also observed. The analysis and comparison of the selected specific species groups in vascular flora occurring in the investigated areas allowed the authors to indicate that: - the percentage of species belonging to a particular type of life form is significantly differentiated and hemicryptophytes and terophytes form the largest groups, - with reference to quantity diversity of synecological groups, ruderal and segetal species are visibly dominant, - with respect to the belonging of particular plant species to a given geographical-historical group, native synanthropic species (apophytes) predominate. The percentage of cultivated plants and ephemerophytes as well as species of uncertain status in the Polish flora is small, - taking into consideration diversity of the main autoecological indicator values of light, trophy of soil and moisture related to particular species, it appeared that plants with full light requirements form the largest group. Mezotrophic species (moderately rich soils) are also very numerous in the studied flora. Eutrophic species (rich soils) and oligotrophic ones (poor or extremely poor soils- ranging from 1 to 2) are not abundant. Mesophilous and hygrophilous species form a clearly dominant group. The analysis of floral species spontaneously entering the post-mine sites provide a range of applicable data concerning, e.g. the selection of species which can serve for biological reclamation. It regards plants of both native and foreign origin.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2006, 3; 43-65
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Bernard Czernecki – kapelan Solidarności w Jastrzębiu i duszpasterz ludzi pracy
Autorzy:
Szlachta, Daniel (1984- ).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 7/8, s. 64-75
Data publikacji:
2021
Tematy:
Czernecki, Bernard (1930- )
NSZZ "Solidarność"
Kościół katolicki
Protest społeczny
Strajki
Propaganda
Górnicy
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Bohaterem artykułu jest ksiądz kapelan Bernard Czernecki – wieloletni proboszcz parafii w Jastrzębiu-Zdroju oraz kapelan górniczej „Solidarności”, uczestnik opozycji demokratycznej w okresie PRL. Cieszył się ogromnym autorytetem wśród górników z Jastrzębia-Zdroju, stawał w obronie wszystkich, pracujących w kilkunastu kopalniach węgla. Aglomerację po wielokroć pokazywano jako wzorcową, nie informując o problemach z zanieczyszczeniem środowiska, czy z bezpieczeństwem pracy. Bardzo konfliktowy okazał się też wprowadzony w 1977 roku czterobrygadowy system pracy w górnictwie. Jednocześnie trwała rozbudowa Jastrzębia o nowe dzielnice, a aglomeracja miała być modelowym miastem socjalistycznym. Miejsca na kościół nie planowano i nabożeństwa dla ponad 40 tysięcy wiernych odbywały się w stodole i budynku wiejskiego kościoła. W strajkach 1980 i 1988 roku ks. Czernecki doradzał protestującym górnikom i wspierał ich. W stanie wojennym ukrywał część poszukiwanych działaczy, współdziałał przy organizacji obrad Okrągłego Stołu.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Odradzanie się regionalnej tożsamości. Na przykładzie społecznego otoczenia klubu piłkarskiego „Zagłębie” Sosnowiec,
The Revival of Regional Identity: The Example of the Social Environment of the “Zagłębie” Sosnowiec Football Club
Autorzy:
Ćwikła, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952668.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
tożsamość
regionalizm
„swoi” i „obcy”
wspólnota
piłka nożna
Zagłębie Dąbrowskie
tradycja
identity
regionalism
“us-versus-them” mentality
community
social dimension of football
tradition
Opis:
Zagłębie Dąbrowskie sąsiaduje terytorialnie z Górnym Śląskiem w ramach jednego województwa. Na tle liczby publikacji naukowych poświęconych tożsamości Górnoślązaków, opracowania na temat „tożsamości zagłębiowskiej” stanowią nieporównywalną mniejszość. Szczególnym wyrazicielem tej tożsamości są kibice klubu sportowego „Zagłębie” Sosnowiec, który jest, nie tylko piłkarską, wizytówką miasta i regionu. Manifestacje poparcia drużyny bazują tu na silnych odwołaniach do tożsamości regionalnej. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie sfery symbolicznej związanej z klubem, podkreślającej wymiar społeczny, kulturowy i historyczny dotyczący „małej ojczyzny”, z którą jest związany. Zwracam uwagę, że gdy kibice głoszą: „Zagłębie to my” oznacza to coś więcej, aniżeli metaforyczny wyraz autoidentyfikacji. Mianują się depozytariuszami klubowych symboli i nazwy, co bywało przyczyną różnych konfliktów. Funkcjonowanie klubu osadzone jest w tradycji regionu (jak również relacjach interregionalnych, co dotyczy głównie górnośląskiego sąsiedztwa – tak na niwie sportowej, jak i wielu innych), a odwoływanie się do niej jest jednym z filarów funkcjonowania społeczności najzagorzalszych kibiców. Jej dynamika sprawiała, między innymi, że przeistaczali się ze wspólnoty, którą wcześniej tworzyli, w stowarzyszenie; ze społeczności wspierającej instytucję sami stali się instytucją domagającą się wsparcia. Miało to miejsce, gdy podczas jednego z kryzysów, jakie przechodziło piłkarstwo w mieście, kibice postanowili założyć własny, konkurencyjny klub „Zagłębie 1906 Sosnowiec”.
Zagłębie Dąbrowskie is an area adjacent to Upper Silesia. Many publications have been devoted to Silesian identity, but few works have been dedicated to the identity of the inhabitants of Zagłębie. Special exponents of this identity are the fans of the “Zagłębie” football club, who are in a sort of permanent conflict with the fans of Silesian clubs. The formers’ demonstrations of support for their team are based on strong appeals to regional identity. The aim of this article is to draw attention to the importance of the symbolic sphere associated with the club, and to highlight the social, cultural, and historical dimension of regional identity. When fans proclaim “we are Zagłębie,” they mean much more than a metaphorical expression of self- identification. They consider themselves to be guardians of the club symbols and name, and this is one of the reasons for the numerous internal and external conflicts that occur. The functioning of the club is anchored in regional tradition (as well as in inter-regional relations, particularly in regard to the Upper Silesian vicinity, both at the sports level and in many other spheres), and reference to it is one of the pillars of the communal functioning of its most passionate fans. The dynamic has meant, among other things, that they were transformed from the community they had earlier formed into an association; from a community supporting an institution, they have become an institution requiring support. This happened during one of the local soccer crises when the fans decided to create their own rival club “Zagłębie 1906 Sosnowiec.”
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2017, 2(225); 109-135
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność młodzieżowych organizacji niepodległościowych na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1945-1956 (zarys problematyki)
The Activities of Youth Pro-independence Organizations in Upper Silesia and Zagłębie Dąbrowskie in the Years 1945-1956. (An Outline of the Issue)
Autorzy:
Szczypka, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929372.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
młodzieżowe organizacje niepodległościowe
działalność
podziemie niepodległościowe 1945–1956
Górny Śląsk
Zagłębie Dąbrowskie
youth pro-independence organizations
activity
pro-independence underground 1945-1956
Upper Silesia
Opis:
In the years 1945-1956 in the whole of Poland about one thousand youth pro-independence organizations were working. Their members waged a struggle against the Communist regime. There were a variety of methods of fighting. The first of them was a cautious recruitment of new people to the clandestine group. This resulted from the simple fact that in order to conduct any activity a pro-independence organization had to number at least a few members. Sometimes it happened that an organization did not manage to start work when it was liquidated by the security service, as one of its members was an informer. When the young people were able to recruit several colleagues or friends for the underground association the work began. It mainly consisted in distributing clandestine leaflets, writing anti-regime slogans on walls or fences, and in winning, in various ways, weapons. The efforts made to get weapons ranged from collecting and repairing old ones right after the war to capturing them from policemen. Another form of work was committing acts of sabotage, e.g. destroying Communist symbols or damaging telecommunications systems. A peculiar method of sabotage was robbing cooperatives or Communist Party premises. Having no financial means for buying a typewriter or a duplicating machine to publish propaganda periodicals the young people stole those “tools” that were necessary for their work. It is worth noting that private owners were not robbed, either of machines or money. Some organizations aimed at educating young people so that they could become Poles aware of their rights and duties. This form of activity expressed opposition to the Communists' struggle against religion and the Catholic Church, and to abolishing the Polish Scouts' Association.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 2; 227-247
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia rudy żelaza „Triumwirat” w Krzykawie koło Sławkowa
The iron ore mine “Triumwirat” in the village of Krzykawa near Sławków
Autorzy:
Kotarba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122237.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
rudy żelaza
Kopalnia „Triumwirat”
nadania górnicze w XIX wieku
Krzykawa
Zagłębie Dąbrowskie
history of mining
iron ore
“Triumwirat” mine
mining charters in the 19th century
Opis:
Wydobycie rudy żelaza w rejonie Zagłębia Dąbrowskiego było jednym z koniecznych warunków, oprócz dostępności węgla kamiennego, do rozwoju przemysłu hutniczego oraz maszynowego w Królestwie Polskim. Pod koniec XIX wieku, doświadczeni w pracy górniczej włościanie okolic Dąbrowy Górniczej, zaczęli poszukiwania rudy żelaza, na którą zapotrzebowanie wciąż wzrastało. Okolice wsi Krzykawa stały się jednym z obszarów poszukiwań. Ruda żelaza zalegała w tym rejonie już na głębokości 2–3 m. W ciągu 30 lat na terenie wsi zostało udokumentowanych kilka miejsc występowania rudy żelaza, na które przyznano nadania górnicze m.in. „Irena”, „Anna”, „Zosia”, Triumwirat”, Chwałow 1”, „Chwałow 2”, „Krzykawa”. Powstawały również kopalnie: Stanisława Dukata, „Anna i Irena”, „Triumwirat”, „Przemsza II”. Spowodowało to dynamiczny rozwój gospodarki industrialnej w tym rejonie, coraz więcej włościan podejmowało pracę w przemyśle, rolnictwo traktując jako dodatkową formę zarobku.
Mining of the iron ore in the region of Zagłębie Dąbrowskie in the south of Poland – aside the exploitation of coal – was one of the key conditions for the development of steelwork and machinery industry in the Kingdom of Poland. By the 19th century the landowners from Dąbrowa Górnicza, already experienced in mining routines started a pioneering search for the ever increasing demand of iron ore. Krzykawa village and its close vicinity became one of the main scenes for such discoveries as the iron ore was deposited there at the depth of just 2–3 meters. During the period of approx. 30 years a number of discoveries of the iron ore were reported from the village and resulted in a number of mining charters including „Irena”, „Anna”, „Zosia”, Triumwirat”, Chwałow 1”, „Chwałow 2”, „Krzykawa” and other. Moreover, a few mines, such as Stanisław Dukat’s, „Anna i Irena”, „Triumwirat”, „Przemsza II” were established. This resulted in a dynamic development of the industry in this region, in which more and more landowners moved to industry, treating agriculture as their additional source of income.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2014, 1; 47-60
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedna dekada - trzy epoki : NSZZ "Solidarność" na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1980-1989
Jedna dekada - trzy epoki : Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1980-1989
NSZZ "Solidarność" na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1980-1989
Autorzy:
Jurkiewicz, Jan.
Współwytwórcy:
Kobiela, Łukasz. Autor
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Wydawca
Stowarzyszenie "Pokolenie". Wydawca
Śląskie Centrum Wolności i Solidarności. Wydawca
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Warszawa : Katowice : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ; Stowarzyszenie Pokolenie : Śląskie Centrum Wolności i Solidarności
Tematy:
Region Śląsko-Dąbrowski (NSZZ "Solidarność")
Opozycja polityczna nielegalna
Stan wojenny w Polsce (1981-1983)
Wydarzenia w Polsce (1980-1981)
Związki zawodowe
Opracowanie
Publikacja bogato ilustrowana
Opis:
Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Wyświetlanie 1-50 z 58

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies