Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Yugoslavia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 126
Tytuł:
К вопросу о геноциде боснийских мусульман
An Overview of the Problem of Genocide of Bosnian Muslims
Autorzy:
Мустафазаде, Парвана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28853028.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
genocide
Bosnian Muslims
Yugoslavia
convention
international law
геноцид
боснийские мусульмане
Югославия
Конвенция
международное право
Opis:
The article deals with the problem of genocide of Bosnian Muslims, its main causes and consequences. It analyses international judicial decisions adopted in international practice, specifically the decision of the International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia (1993–2017). The relevance of this topic is associated with the growing aggressiveness of the subjects of international relations, lack of principles for international legal responsibility and a mechanism for resolving such actions. The purpose of this article is to conduct a comprehensive study and analysis of the phenomenon of genocide drawing on the examples of the events in the former Yugoslavia, specifically the problem of genocide of Bosnian Muslims in international legal practice.
В данной статье рассматривается проблема геноцида боснийских мусульман, основные причины и последствия. Анализируются международные судебные решения, принятые в международной практике, в частности решение Международного уголовного трибунала по бывшей Югославии (1993–2017 гг.). Актуальность данной темы связана с ростом агрессивности субъектов международных отношений, отсутствием четкой международно-правовой ответственности и механизма разрешения подобных действий. Целью данной статьи является проведение всестороннего изучения и анализа феномена геноцида на примере событий в бывшей Югославии, в частности проблемы геноцида боснийских мусульман в международно-правовой практике.
Źródło:
Studia Orientalne; 2023, 1(25); 58-71
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy w oddziałach czetników Dražy Mihailovicia
Poles in Draža Mihailović’s Chetniks Forces
Поляки в отрядах четников Дражи Михайловича
Autorzy:
Żurek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926839.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
czetnicy
Jugosławia
Serbia
Draža Mihailović
cichociemni
Tito
Chetniks
Yugoslavia
Cichociemni („Silent Unseen”)
четники
Югославия
Сербия
Дража Михайлович
тихотёмные
Тито
Opis:
Pod wpływem Brytyjczyków latem 1943 r. przy operujących w Serbii oddziałach czetnickich podległych generałowi Mihailoviciowi utworzono odrębną polską formacje bojową. Tworzyli ją głównie Polacy, którzy zbiegli z Organisation Todt oraz dezerterzy z Wehrmachtu. Oddziałem dowodził cichociemny, kapitan Józef Maciąg „Nash”. Polskiemu dowódcy nakazano także odbudowanie w Serbii bazy polskiego wywiadu „Drawa”. Polska strategia była całkowicie zbieżna z taktyką Mihailovicia oszczędzania sił i wyczekiwania na otwarcie drugiego frontu na Bałkanach. Spotkało się to jednak z niezadowoleniem Brytyjczyków, którzy dążyli do rozbudowania polskiej formacji i udziału w walkach. Dlatego też bardzo szybko polski oddział przystąpił do działań bojowych. W listopadzie 1943 polskie siły w Serbii liczyły przeszło 200 żołnierzy. Jednak sytuacja diametralnie się zmieniła z początkiem 1944 r., kiedy to Brytyjczycy zaczęli totalnie wspierać Tito, a Mihailović domagał się, aby Polacy walczyli z partyzantami. Oczywiście było to całkowicie nie do zaakceptowania dla polskich władz w Londynie. Prawdziwą katastrofą okazała się jednak śmierć „Nasha”, który 11 grudnia 1943 r. zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w niemieckiej obławie. Wydarzenie to zaważyło na decyzji polskiego dowództwa o ewakuacji polskich żołnierzy z Serbii do Włoch. Oczywiście sam plan był nierealny i tylko skromną grupę Polaków zdołano ewakuować.
Under the British influence, in the summer of 1943, a separate Polish military formation was created in Serbia, to cooperate with Chetniks under the command of general Mihailović. The formation consisted mostly of deserters from the Wehrmacht and workers who had run away from the Todt Organization. It was under the command of a cichociemni („Silent Unseen”) captain Józef Maciąg „Nash”, who was ordered to reconstruct in Serbia the Polish intelligence base „Drawa”. Both Maciąg and Mihailović tried to save their strength and waited for the creation of the second front in the Balkans. As this proved unacceptable for the British Government, which sought to develop the Polish formation and to make it take an active role in the war effort, the Polish forces had to start military operations quickly. In November 1943, the Polish forces in Serbia consisted of 200 soldiers. The situation drastically changed in early 1944, when Great Britain gave total support to Tito, and Mihailović demanded of Poles to take part in the fights against partisans. Obviously, it was completely unacceptable for the Polish government-in-exile based in London. The death of Captain Maciąg in unknown circumstances, on the run from German forces on 11 December 1943, also had dire consequences. This event eventually induced the Polish headquarters to order an evacuation of Polish soldiers from Serbia to Italy. Obviously, as the plan was not practical, only a small number of Polish soldiers were evacuated.
Под влиянием британцев летом 1943 года при действующих в Сербии отрядах четников, подчиняющихся генералу Михайловичу, было создано отдельное польское боевое формирование. Оно состояло в основном из поляков, сбежавших из Организации Тодта, и дезертиров Вермахта. Отрядом руководил тихотёмный, капитан Юзеф Мачонг („Нэш”). Польскому командующему было также поручено восстановить в Сербии базы польской разведки „Драва”. Польская стратегия целиком совпадала с тактикой Михайловича (связанной с экономией сил и выжиданием открытия второго фронта на Балканах). Однако это вызвало недовольство британцев, которые стремились к расширению польского формирования и участию в битвах. Поэтому польский отряд очень быстро приступил к боевым действиям. В ноябре 1943 года польские силы в Сербии насчитывали более 200 солдат. Однако ситуация диаметрально изменилась в начале 1944 г., когда британцы начали поддерживать Тито, а Михайлович стремился к тому, чтобы поляки боролись с партизанами. Конечно, польские власти в Лондоне не могли этого принять. Настоящей катастрофой стала смерть Нэша, который 11 декабря 1943 г. погиб при невыясненных обстоятельствах в ходе немецкой облавы. Это событие повлияло на решение польского командования об эвакуации польских солдат из Сербии в Италию. Конечно, сам план был нереален, и эвакуировать удалось лишь небольшую группу поляков.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2018, XIX (LXX), 3-4 (265-266); 143-158
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slobodan Milošević przeciwko doktrynie „słaba Serbia - mocna Jugosławia‟ (1986-1992)
Slobodan Milošević against the doctrine of „weak Serbia - strong Yugoslavia“ (1986–1992)
Autorzy:
Żurek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2043566.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Slobodan Milošević
Serbia
Anti-bureaucratic revolution
breakup of Yugoslavia
antybiurokratyczna rewolucja
rozpad Jugosławii
Opis:
Na początku lat osiemdziesiątych XX wieku, w Serbii utarło się przekonanie, że w SFRJ jest prowadzona polityka mająca na celu osłabić najliczniejszy naród państwa - Serbów. Na przeciwstawieniu się doktrynie „słaba Serbia - mocna Jugosławia‟ kapitał polityczny zdobył Slobodan Milošević. W obliczu rozpadu Jugosławii serbski lider próbował przebudować SFRJ w państwo serbocentrystyczne. W momencie wybuch wojny Milošević doprowadził do powołania SRJ. Według koncepcji serbskiego prezydenta wokół tego państwa miały zjednoczyć się wszystkie ziemie serbskie.
At the beginning of the 1980s, Serbia became convinced that there was a policy in the SFRY aimed at weakening the country's most numerous nation - the Serbs. Slobodan Milošević gained political capital on his opposition to the doctrine of 'weak Serbia - strong Yugoslavia'. In the face of the collapse of Yugoslavia, the Serbian leader tried to transform the SFRY into a Serb-centric state. At the outbreak of the war, Milošević led to the establishment of the Federal Republic of Yugoslavia. According to the concept of the Serbian president, all Serbian lands were to unite around this country.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 2; 141-159
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słoweński Kościół katolicki w okresie II wojny światowej i rządów marszałka Tito (1941–1980)
Slovenian Catholic Church During the Second World War and the Govern of Marshal Tito [1941–1980]
Autorzy:
Żurek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635414.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Slovenia
Catholic Church
Tito
collaboration
communism
Yugoslavia
Opis:
The history of Slovenian Catholic Church is a field, which is not well known in Poland. That is why this article aims to present one of the peculiar episode from the past of Slovenian Catholicism. The article covers the time of the Second World War and the govern of marshal Tito. During the Second World War Slovenian Catholic Church existed under the occupation of the fascist countries – Italy and The Third Reich. In this period, the main offensive power was the communists, who were fighting against invaders and often had a negative attitude towards clergy. Their attitude resulted in collaboration of Slovenian catholic hierarchs with the communists. The communists’ governs established in 1945 and the consolidation of Tito’s power situated the Catholic Church in a new reality, which was Yugoslavian variant of communism called “Titoism”. This doctrine shaped terms of the existence of Slovenian Catholic Church until 1980 when the marshal Tito died and the Yugoslavia’s breakdown began.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ACTIVITY OF THE INTERNATIONAL CRIMINAL TRIBUNAL FOR THE FORMER YUGOSLAVIA (1993–2017). AN ASSESSMENT
DZIAŁALNOŚĆ MIĘDZYNARODOWEGO TRYBUNAŁU KARNEGO DLA BYŁEJ JUGOSŁAWII (1993–2017). PRÓBA BILANSU
Autorzy:
Żarna, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/513089.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia,
Ratko Mladić,
Radislav Krstić,
Ante Gotovina,
Slobodan Milošević
Opis:
Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy działalności Międzynarodowego Trybunału Karnego dla Byłej Jugosławii (ICTY). Autor starał się odpowiedzieć na pytania: jakie cele przyświecały utworzeniu Trybunału; z jakimi trudnościami borykali się prokuratorzy; czy w rzeczywistości był on odzwierciedleniem sprawiedliwości międzynarodowej; czy ICTY miał wpływ na stosunki międzynarodowe? Przeanalizowano cztery procesy: Slobodana Miloševicia, Ante Gotoviny, Radislava Krsticia i Ratko Mladicia. Artykuł opiera się na następujących założeniach: po pierwsze, powołanie ICTY w pewnym stopniu przyczyniło się do zakończenia konfliktu w byłej Jugosławii. Po drugie, działalność Trybunału była jednym z czynników determinujących powstanie Międzynarodowego Trybunału Karnego. Po trzecie, samo postawienie przed wymiarem sprawiedliwości osób oskarżanych o najcięższe naruszenia praw człowieka było sukcesem. Po czwarte, wyroki ICTY wpłynęły na eskalację stosunków chorwacko-serbskich z jednej i na przyspieszenie akcesji Republiki Chorwacji do Unii Europejskiej z drugiej strony. W artykule posłużono się szeregiem metod badawczych charakterystycznych dla nauk o polityce: analizą instytucjonalno-prawną, która pozwoliła na przeanalizowanie działalności ICTY. Analiza systemowa znalazła zastosowanie w wyjaśnieniu roli ICTY w systemie międzynarodowego sadownictwa karnego. Dzięki analizie treści przeanalizowano postępowania procesowe przed Trybunałem. Studium przypadku posłużyło do analizy poszczególnych procesów. Metoda analizy decyzyjnej pozwoliła na przeanalizowanie procesów podejmowania decyzji w ramach działalności ICTY.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2018, 16, 4; 65-75 (11)
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terror rewolucyjny i represje komunistyczne w Jugosławii w latach 1941–1946. Zarys problematyki
Revolutionary Terror and Communist Repressions in Yugoslavia in 1941–1946. Outline of the Problem
Autorzy:
Zajączkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33758707.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Yugoslavia 1941–1946
communist terror and repression
Tito's partisans
Chetniks
Ustashe
collaboration
ethnic cleansing
communist revolution
civil war
Jugosławia 1941–1946
terror i represje komunistyczne
partyzantka Josipa Broza Tity
czetnicy
ustasze
kolaboracja
czystki etniczne
rewolucja komunistyczna
wojna domowa
Opis:
Niniejszy artykuł jest naukowym opracowaniem zagadnienia raczej mało znanego polskiemu czytelnikowi. Komunistyczny terror i represje w Jugosławii w czasie II wojny światowej były stosowane przez partyzantkę Josipa Broza Tity, a później żołnierzy i funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa komunistycznego państwa jugosłowiańskiego. Jego ofiarami w latach 1941–1946 były dziesiątki tysięcy politycznych i klasowych przeciwników KPJ, faktyczni lub jedynie rzekomi współpracownicy okupantów, a także przedstawiciele mniejszości narodowych. Opisywane w artykule wydarzenia tworzyły niezwykle złożony obraz rzeczywistości lat wojny i pierwszego roku rządów komunistycznych w Jugosławii, na które składały się: kolaboracja, czystki etniczne, rewolucja komunistyczna, wojna domowa i początki komunistycznego ładu. Prezentowany artykuł powstał w oparciu o dostępną literaturę przedmiotu: jugosłowiańską, w tym emigracyjną, jak również opracowania naukowe wydawane po 1991 r. w Chorwacji, Serbii oraz Bośni i Hercegowinie. Zostały one uzupełnione wybranymi pozycjami z zachodniej i polskiej literatury przedmiotu.
This article is a scientific study of an issue that is rather little known to the Polish reader. The communist terror and repression in Yugoslavia during World War II were used by Tito's partisans and later by soldiers and functionaries of the security apparatus of the communist Yugoslav state. In the years 1941–1946 the victims of communist terror were tens of thousands of political and class opponents of the KPJ, actual or merely alleged collaborators of the occupiers, as well as representatives of national minorities. The events described in the article created an extremely complex picture of the reality of the years of war and the first year of communist rule in Yugoslavia, which included: collaboration, ethnic cleansing, communist revolution, civil war and the beginnings of the communist order. The presented article is based on the available literature on the subject: Yugoslav literature, including emigration literature, as well as scientific studies published after 1991 in Croatia, Serbia and Bosnia and Herzegovina. They have been supplemented with selected items from Western and Polish literature on the subject.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 479-514
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From stalinism to “heresy”. The evolution of the political thought of Milovan Ðjilas, 1941-1949
Autorzy:
Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653637.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Milovan Ðilas
Stalinism
Communist Party of Yugoslavia
Yugoslav Communists
Cominform
Opis:
Knowledge of communism, so carefully presented in the best and the most famous work of Milovan Ðilas entitled The New Class. An Analysis of the Communist System, New York, 1957, undoubtedly resulted from his previous political practice and theoretical reflections. In the years 1941-1949, Ðilas was both a politician and one of the main ideologists and propagandists of the Communist Party of Yugoslavia. In his later writings, books and speeches, he pointed out that even in time of the war he began to express doubts whether the communistic idea, as he understood at that time, indeed could be fully realized. The above mentioned doubts should be treated hypothetically, we should approach to them with caution. Mostly because they are expressed later after World War II. We do not have a possibility to confirm its veracity on the basis of other sources, documents and messages than those presented in the article. However, the analysis of Ðilas intellectual attitude after the outbreak of the conflict between the Soviet and Yugoslav Communists in 1948, leaves no doubts that slowly and gradually, but irreversibly, Ðilas began to undermine the meaning and the possibility of building „socialism” in line with Stalinist principles. Ðilas propaganda initial admiration of Soviet reality gave way to criticism. Of course, in 1949, so at the end of the period, Ðilas was still a communist. Nevertheless, he inclined to the conviction that Stalinist model becomes a clear deviation from the „true” Marxism. It would be difficult to determine to which extent the conviction was authentic and to which extent - primarily the political consequence, arising from the fact that after the Cominform resolution of June 1948, the Yugoslav Communists, if they did not want to give up the dictatorship of Stalin, had to develop their own ideology and a line of conduct. Anyway, like other leaders of the CPY, Ðilas became a „heretic” rejecting Stalinist orthodoxy. Such „heresy” was the beginning of an attempt to build Yugoslav ideology, orthodoxy. Until the turn of the years 1953/1954 Ðilas would be one of its creators.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2012, 47
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milovan Đilas – polityk, myśliciel, analityk systemu komunistycznego
Милован Джилас – политик, мыслитель, аналитик коммунистической системы
Autorzy:
Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031362.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Milovan Đilas
Karl Marks
Josif Stalin
Josip Broz-Tito
komunizm
Jugosławia
„nowa klasa”
lewicowe odchylenie
sowiecko-jugosłowiański konflikt 1948 r.
system samorządowy
partyjna biurokracja polityczna
III Nadzwyczajne Plenum KC ZKJ z 16–17 stycznia 1954 r.
Karl Marx
Iosif Stalin
Josip Broz Tito
communism
Yugoslavia
‘new class’
leftist bias
1948 Soviet-Yugoslav conflict
local government system
party political bureaucracy
Third Extraordinary Plenum of the Central Committee of the Union of the Communists of Yugoslavia of 16–17 January 1945
Opis:
W prezentowanym artykule została przedstawiona ewolucja postawy politycznej, przede wszystkim zaś myśli politycznej Milovana Đilasa w sprawie tzw. nowej klasy i systemu komunistycznego – jego powstania, charakteru i nieuniknionego zaniku. Zwrócono uwagę na poglądy i koncepcje „nowej klasy” w ujęciu jego poprzedników, od Nikołaja Bakunina poczynając. A także na zasadnicze różnice między myślą Đilasa i teoriami Karla Marksa. Niezależnie od posługiwania się marksowską (marksistowską) metodą badawczą i terminologią twórcy Kapitału. Artykuł powstał w oparciu głównie o pisma Đilasa, z Nową klasą na czele, oraz o bardzo bogatą literaturę przedmiotu.
In the article, Michał Jerzy Zacharias presents the evolution of the political stance, and especially the political thought of Milovan Đilas on the so-called ‘new class’ and the communist system: its origins, character, and inevitable collapse. The author draws attention to the views and concepts of the ‘new class’ as depicted by his predecessors, starting with Nikolai Bakunin. He also emphasises the fundamental differences between Đilas’s thoughts and the theories of Karl Marx, regardless of the use of the Marxian (Marxist) research method and terminology of Das Kapital’s author. The article is based mainly on Đilas’s writings, especially The New Class, and the subject’s wealthy literature.
В представленной статье Михал Ежи Захариас знакомит читателей с эволюцией политической позиции и, прежде всего, политической мысли Милована Джиласа о так называемом новом классе и коммунистической системе. Эта эволюция касается возникновения, характера, трансформаций и неизбежного, по мнению югославского аналитика, распада этой системы. Захариас обращает внимание на взгляды на «новый класс» и его концепции, в трактовке предшественников Джиласа, начиная с Николая Бакунина. Это должно наглядно показать, что автор «Нового класса» был не первым и не единственным мыслителем, обращавшим внимание на негативную роль нового правящего слоя, образовавшегося после революции и подчинившего себе все общество. Автор статьи также приводит факты, свидетельствующие о том, что, по мнению Джиласа, «новый класс», т.е. партийная (коммунистическая) политическая бюрократия, был совершенно иным явлением, чем классы, встречающиеся в капиталистической системе. Прежде всего, из-за монополии власти во всех сферах: политической, экономической и идеологической. Джилас подчеркивает, что в буржуазных обществах отдельные классы и их эманации, то есть политические партии, всегда должны были довольствоваться лишь частичной долей власти, и то лишь политической. Эта монополизация власти во всех возможных сферах «новым классом» приводит Джиласа к выводу, что коммунистическая система – это именно «власть, которая стала самоцелью». Такое изложение полностью противоречит теориям Карла Маркса и других, практически всех, марксистских теоретиков, современников создателя «Капитала». Независимо от того, что Джилас использует марксистские концепции, теоретические категории и классовый анализ экономических, социальных и политических процессов Маркса. Также следует отметить его проницательный анализ краха, исчезновения коммунистической системы. И в «Новом классе», и в своих более поздних работах он напишет, что именно внутренние противоречия, существование и действия «нового класса» стали фундаментальными причинами распада коммунизма - его разложения и самоуничтожения.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 2; 123-143
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milovan Đilas – polityk, myśliciel, analityk systemu komunistycznego. Cz. 1: Buntownik i komunista
Milovan Đilas – A Politician, Thinker, Analyst of the Communist System. Part 1: A Rebel and Communist
Милован Джилас – политик, мыслитель, аналитик коммунистической системы. Ч. 1 Бунтарь и коммунист
Autorzy:
Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235068.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Milovan Đilas
Karl Marx
Joseph Stalin
Josip Broz Tito
communism
Yugoslavia
‘new class’
leftist bias
1948 Soviet-Yugoslav conflict
local government system
party political bureaucracy
Karl Marks
Josif W. Stalin
Josip Broz-Tito
komunizm
Jugosławia
„nowa klasa”
lewicowe odchylenie
sowiecko-jugosłowiański konflikt 1948 r.
system samorządowy
partyjna biurokracja polityczna
III Nadzwyczajne Plenum KC ZKJ
Opis:
W prezentowanym artykule została przedstawiona ewolucja postawy politycznej, przede wszystkim zaś myśli politycznej Milovana Đilasa w sprawie tzw. nowej klasy i systemu komunistycznego – jego powstania, charakteru i nieuniknionego zaniku. Zwrócono uwagę na poglądy i koncepcje „nowej klasy” w ujęciu jego poprzedników, od Nikołaja Bakunina poczynając. A także na zasadnicze różnice między myślą Đilasa i teoriami Karla Marksa, niezależnie od posługiwania się marksowską (marksistowską) metodą badawczą i terminologią twórcy Kapitału. Artykuł powstał w oparciu głównie o pisma Đilasa, z Nową klasą na czele, oraz o bardzo bogatą literaturę przedmiotu.
In the article, Michał Jerzy Zacharias presents the evolution of the political stance, and especially the political thought of Milovan Đilas on the so-called ‘new class’ and the communist system: its origins, character, and inevitable collapse. The author draws attention to the views and concepts of the ‘new class’ as depicted by his predecessors, starting with Nikolai Bakunin. He also emphasises the fundamental differences between Đilas’s thoughts and the theories of Karl Marx, regardless of the use of the Marxian (Marxist) research method and terminology of Das Kapital’s author. The article is based mainly on Đilas’s writings, especially The New Class, and the subject’s wealthy literature.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 93-121
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczeństwo niedoskonałe ale reformowalne. Myśl polityczna Milovana Đilasa po publikacji Nowej klasy w 1957 r.
Autorzy:
Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653600.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Milovan Đilas
historia Jugosławii
myśl polityczna
system komunistyczny
history of Yugoslavia
communism
political ideas
Opis:
Główną zaletą przemyśleń Dilasa po napisaniu Nowej klasy jest jasne i precyzyjne, trafne określenie związków między ideami, utopiami i rzeczywistością, a także wykazanie, dzięki analizie tych powiązań, że doskonała rzeczywistość społeczna nigdy nie powstanie. W tej właśnie perspektywie należy umieścić krytyczne studia i przemyślenia Dilasa dotyczące Związku Sowieckiego i – generalnie – świata komunistycznego, nieuchronnie zmierzającego do upadku czy – ściślej mówiąc – samozniszczenia. U schyłku życia, już po rozpadzie ZSRS i bloku sowieckiego, Đilas stwierdził, że „komunizm pokonał sam siebie”. Siły zewnętrzne, z Paktem Połnocnoatlantyckim na czele, miały w tym pewien udział, ale wtórny i jedynie drugorzędny, w rzeczywistości mało istotny.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Widmo krąży po Europie. Korczulańska Szkoła Letnia jako wyspa wolnego myślenia i przestrzeń dialogu
Autorzy:
Wróblewska-Trochimiuk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677696.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Korčulanska Ljetna Škola
Praxis
Socialism
Yugoslavia
cultural transfer
Opis:
A spectre is haunting Europe: The Korčula Summer School as a freethinking island and space for dialogue The Korčula Summer School and the journal Praxis associated with it occupy an important place on the map of Yugoslav intellectual history in the nineteen-sixties and seventies. Philosophers, sociologists and representatives of other professions considered the issues of Socialism, revolution, the idea of self-government. These direct contacts with Western intellectuals were not only an important contribution to the Yugoslav philosophical thought, but also constituted an input to the contemporary Western intellectual life.The aim of the article is to present the complex inter-institutional and interpersonal network by which the Yugoslav achievements of the so-called Praxis group became part of the European heritage. In this way, studying wandering ideas shows the Yugoslav culture to be not only receptive, but also creative and innovative. Widmo krąży po Europie. Korczulańska Szkoła Letnia jako wyspa wolnego myślenia i przestrzeń dialogu Na mapie jugosłowiańskiej historii intelektualnej istotne miejsce zajmują Korczulańska Szkoła Letnia (Korčulanska ljetna škola) i związane z nią czasopismo „Praxis”. W ich ramach filozofowie i socjologowie, a także przedstawiciele innych profesji, w latach 60. i 70. XX wieku podejmowali refleksję nad zagadnieniem socjalizmu, rewolucji, idei samorządności. Ożywione kontakty z zachodnimi intelektualistami stanowiły nie tylko istotny wkład w lokalną myśl intelektualną, ale także promieniowały na świat zachodni, gdzie również były dyskutowane i rozwijane.Celem artykułu jest zaprezentowanie licznych i skomplikowanych sieci międzyinstytucjonalnych i międzyludzkich, dzięki którym jugosłowiański dorobek filozoficzny tzw. grupy Praxis, stał się częścią dziedzictwa europejskiego. W ten sposób badanie idei wędrownych pokazuje, że kultura jugosłowiańska miała nie tylko charakter receptywny, ale także generowała idee istotne dla Europy Zachodniej.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2017, 17
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia politycznego w Jugosławii w ujęciu polskiej emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii – kluczowe zagadnienia (1945–1948)
A Picture of Political Life in Yugoslavia through the Eyes of Polish Political Emigration in Great Britain – the Key Issues (1945–1948)
Autorzy:
Wolsza, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951171.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Alojzije Stepinac
Dragoljub Mihailović
Josip Broz-Tito
Komunistyczna Partia Jugosławii
Jugosławia
Kościół katolicki
Związek Sowiecki
proces pokazowy
Triest
Aloysius Stepinac
Dragoljub (Draža) Mihailović
Josip Broz Tito
Communist Party of Yugoslavia
Yugoslavia
Catholic Church
Soviet Union
show trial
Trieste
Opis:
W artykule czytelnik odnajdzie poglądy emigracyjnych ekspertów z kręgów rządu RP na obczyźnie oraz publicystów i dziennikarzy prasy polskojęzycznej wydawanej na Wyspach Brytyjskich na temat czterech kluczowych wydarzeń politycznych z dziejów Jugosławii w latach 1945–1948: spór o Triest, wybory parlamentarne w 1945 r., dwa procesy pokazowe gen. Dragoljuba (Dražy) Mihailovicia i abpa Alojzije Stepinaca oraz konflikt jugosłowiańsko-sowiecki o dominację na Bałkanach.
The article presents opinions of emigration experts from the circles of the Polish government-in-exile as well as journalists and commentators of the Polish-language press published in Great Britain about four momentous political events in the history of Yugoslavia in 1945–1948: (1) Trieste crisis, parliamentary election in 1945, two show trials of Gen. Dragoljub (Draža) Mihailović and archbishop Aloysius Viktor Stepinac, and the Yugoslav-Soviet conflict over domination in the Balkans.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 1; 163-189
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odbudowa bibliotek po wojnie domowej w Kosowie
Rebuilding Libraries After the Civil War in Kosovo
Autorzy:
Wilczek, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474328.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Biblioteki
Jugosławia
Kosowo
Książki
Libraries
Yugoslavia
Kosovo
Books
Opis:
W latach 1996–1999 trwała wojna domowa w Kosowie, które ówcześnie wchodziło w skład Federalnej Republiki Jugosławii. Jeszcze kilkanaście lat po wojnie Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii wydaje wyroki dotyczące zbrodni przeciw ludzkości. Oprócz ludobójstwa w czasie wojny miało miejsce libricide, czyli celowe niszczenie książek, jako jeden z elementów związany z czystkami etnicznymi. Niezwłocznie po zakończeniu wojny podjęto działania, które miały za zadanie zrekonstruować utracone dziedzictwo, co wymagało ogromnego zaangażowania wielu osób. W 2000 r. utworzono raport Biblioteki w Kosowie. Ogólna ocena oraz krótko- i długoterminowy plan rozwoju (Libraries in Kosova/Kosovo. A general assessment and a short and medium-term development plan). Dokument powstał dzięki współdziałaniu UNESCO, Rady Europy oraz IFLA. Utworzono The Kosova Library Mission. W ramach misji odbudowy kosowskich bibliotek zaproponowano długoterminowy plan Kosova Library Project 2000+, zakładający m.in. utworzenie jedenastu różnych programów związanych z odbudową sieci bibliotek, a także ich udoskonaleniem.
In the years 1996–1999 the civil war raged in Kosovo, which at that time was part of the Federal Republic of Yugoslavia. Several years after the war, the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia was still giving judgments on crimes against humanity. In addition to the genocide during the war there was libricide – intentional destruction of books, as one of the elements associated with ethnic cleansing. Immediately after the war, actions supposed to reconstruct the lost heritage were taken, which required an enormous commitment of many people. In 2000, a report on the Kosovo Library, a general assessment and a short and medium‑term development plan were created. The document was written through the collaboration of UNESCO, Council of Europe and IFLA. The Kosova Library Mission was created, within which the long-term plan Kosova Library Project 2000+ was proposed. The plan assumes the creation of eleven different programmes related to reconstruction and improvement of the library network.
Źródło:
Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media; 2016, 1(20); 97-107
1505-4195
2451-2575
Pojawia się w:
Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971
Functioning of the State/ Federal Commission for the Religious Affairs in Yugoslavia, 1945–1971
Autorzy:
Wawryszuk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950956.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Yugoslavia
State/ Federal Commission for Religious Affairs
confession policy
Jugosławia
Państwowa/ Związkowa Komisja ds. Wyznań
polityka wyznaniowa
Opis:
This paper contains the genesis and functioning of the State/Federal Commission for Religious Affairs in Yugoslavia under Josip Broz-Tito. In 1945–71, Commission’s main task was to coordinate the state policy towards religion. In fact, the main decision-making centre was personally Marshal himself and later the superior of security police Aleksandar Ranković. Purpose of presented article is to analyse the evolution and Commission activities in Yugoslavia.
W niniejszym artykule przedstawiona została geneza powstania i funkcjonowania Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w państwie rządzonym przez Josipa Broz-Titę. W latach 1945–1971 organ ten koordynował politykę państwa wobec religii, choć głównym ośrodkiem decyzyjnym w tym zakresie pozostawał najpierw sam marszałek, a potem szef bezpieki Aleksandar Ranković. Głównym celem prezentowanego tekstu jest ukazanie ewolucji i zasad działania Komisji w realiach jugosłowiańskich. 
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 4; 79-95
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Josipa Broza-Tity stosunek do religii
Josip Broz-Tito’s Stance towards Religion
Autorzy:
Wawryszuk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235032.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Josip Broz-Tito
religia
Jugosławia
komunizm
relacje państwo-religia
Josip Broz Tito
religion
Yugoslavia
communism
state–religion relations
Opis:
Artykuł poświęcony jest stosunkowi Josipa Broza-Tity do religii. Na podstawie głównie literatury oraz przemówień dokonana została analiza okoliczności, które ukształtowały światopogląd jugosłowiańskiego przywódcy. Omówiono sposób, w jaki traktował kwestię religii w rządzonej przez siebie partii komunistycznej, jako dowódca partyzantów w czasie wojny oraz głowa państwa.
The article is devoted to Josip Broz Tito’s attitude to religion. Based mainly on literature and his speeches, an analysis of the circumstances that shaped the worldview of the Yugoslav leader was made. Answers were sought regarding how he treated the issue of religion in the communist party he ruled, as a partisan commander during the war and as the head of state.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 103-126
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 126

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies