Temat: Yugoslav - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Fenomen przekładu w postjugosłowiańskiej literaturze emigracyjnej
The Phenomenon of Translation in the Post-Yugoslav Literature of Exile
Fenomen prijevoda u postjugoslavenskoj književnosti egzila
Autorzy:: Majdzik-Papić, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38590371.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: strategije prevođenja
postjugoslavenska književnost
književnost egzila
egzofonija
višejezičnost
strategies of translation
post-Yugoslav literature
exile literature
exophonic literature
multilingualism
Opis:: U članku se predstavljaju strategije opisivanja fenomena prijevoda u post-jugoslavenskoj književnosti egzila. Pojam tako zvane born translated književnosti (R.L. Walkovitz) je referentna točka za istraživanje prisutnosti fenomena prijevoda u toj književnosti. Predstavljeni autori opisuju svoje prevodilačko iskustvo, a također se koriste različitim traduktološkim strategijama u svrsi kreiranja književnog/esejističkog djela. Među tim strategijama su: tematiziranje prijevoda, pisanje s intencijom budućeg (potencijalnog) prevođenja teksta, višejezičnost teksta i dvo- i višejezična izdanja, egzofonija, strukturiziranje teksta po principu prijevoda. Članak također upućuje na promjene u percepciji ključnih pojmova književnih, komparatističkih i kulturalnih studija. Te promjene utječu na proučavanu književnu produkciju.
The article presents the strategies for describing the phenomenon of translation in the post-Yugoslav literature of exile, referring to the concept of born translated literature by R.L. Walkowitz and perception of the role of translation in contemporary culture by B. Bachmann-Medick and Mieczysław Dąbrowski. The author presents selected translation strategies of post-Yugoslav writers who play the role of their own translators and describe the experience of otherness, exile and translation.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-23
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Ivo Andrić: Bosnian and Serbian Nationalism (Book review: Zoran Milutinović, Bitka za prošlost. Ivo Andrić i bošnjački nacionalizam, Beograd: Geopoetika, 2018. 384 pp. ISBN: 978–86–6145–296–3 & Zoran Milutinović, Fantom u biblioteci. Postoji li srpski nacionalistički diskurs o Ivi Andriću?, Beograd: Geopoetika, 2022. 256 pp. ISBN: 978–86–6145–388–5)
Ivo Andrić: boszniacki i serbski nacjonalizm (Recenzja: Zoran Milutinović, Bitka za prošlost. Ivo Andrić i bošnjački nacionalizam, Beograd: Geopoetika, 2018. 384 ss. ISBN: 978–86–6145–296–3 & Zoran Milutinović, Fantom u biblioteci. Postoji li srpski nacionalistički diskurs o Ivi Andriću?, Beograd: Geopoetika, 2022. 256 ss. ISBN: 978–86–6145–388–5)
Autorzy:: Száz, Pavol
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31339688.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: literatura jugosłowiańska
Ivo Andrić
analiza dyskursu
Bośnia i Hercegowina
yugoslav literature
discourse analysis
Bosnia and Herzegovina
Opis:: The double review deals with two books by Zoran Milutinović. Bitka za prošlost [The Battle for the Past] (2018) explores the Bosnian nationalist reception of Ivo Andrić in the form of an in-depth discourse analysis. Milutinović points out the biases of this discourse, the unsoundness of its arguments and the unprofessionalism of its reading. Notable among the reactions to the book was a study by Nenad Veličković, in which he argued that the Bosnian nationalist reception was merely a reaction to Andrić’s Serbian nationalist reception. Milutinović has devoted his book Fantom u biblioteci [Phantom in the Library] (2022) to a thorough examination of this claim, in which he takes stock of the critical reception and points out its unfoundedness.
Recenzja przedstawia dwa monograficzne studia Zorana Milutinovicia, które poświęcił badaniu zideologizowanej recepcji Ivo Andrića i nacjonalistycznej interpretacji jego twórczości. Bitka za prošlost [Bitwa o przeszłość] (2018) odkrywa początki i śledzi formowanie się boszniackiego nacjonalistycznego dyskursu na temat Andrića aż po jego współczesne przejawy, do których należy przede wszystkim książka Rusmira Mahmutćehajića Andrićevstvo. Monografia Milutinovicia spotkała się z silną i burzliwą reakcją krytyczną, na którą autor odpowiedział kolejną monografią, Phantom u biblioteci [Fantom w bibliotece] (2022). Ta ostatnia publikacja analizuje twierdzenie zwolenników boszniackiej interpretacji nacjonalistycznej, dla których nacjonalistyczny dyskurs boszniacki jest reakcją na serbski nacjonalizm, czyli na tzw. wielkoserbskie czytanie Andrića. Książki Milutinovicia podchodzą do drażliwych kwestii z dużą ostrożnością, ale nie brakuje im erudycyjnej argumentacji ani dowcipnej ironii w ich starannej analizie dyskursów.
Źródło:: Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-14
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:: Colloquia Humanistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Researching the Yugoslav secret police in Croatia and Bosnia and Herzegovina: sources, historiography, publicist writing
Badania nad jugosłowiańską tajną policją w Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie: źródła, historiografia, publicystyka
Autorzy:: Mihaljević, Josip
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/34111924.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: Yugoslav security and intelligence services
archives of the secret police
UDBA
Croatian historiography
historiography in Bosnia and Herzegovina
jugosłowiańskie służby bezpieczeństwa i wywiadu
archiwa tajnej policji
historiografia chorwacka
historiografia w Bośni i Hercegowinie
Opis:: Artykuł zawiera przegląd historiografii w Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie na temat jugosłowiańskich tajnych służb i pokazuje ograniczenia uniemożliwiające swobodne badania historyczne w przeszłości i obecnie. Badania ograniczała przede wszystkim niedostępność źródeł archiwalnych, a także upolitycznienie kwestii byłych komunistycznych służb specjalnych. Autor pokazuje, że w Chorwacji dostępność archiwaliów w ciągu ostatnich kilku lat znacznie się poprawiła, co przełożyło się na liczbę publikacji naukowych i dziennikarskich na temat tajnych służb. W Bośni i Hercegowinie nadal istnieją ograniczenia w dostępie do źródeł, dlatego też tamtejsza historiografia wykazuje jak dotąd znacznie skromniejsze rezultaty. W artykule autor przedstawia również rozwój, organizację i działalność jugosłowiańskich służb specjalnych.
The article provides an overview of the historiography in Croatia and Bosnia and Herzegovina on the Yugoslav secret services and shows the limitations that have prevented free historical research both in the past and today. Such research were mostly limited by the unavailability of archival sources, as well as the politicisation associated with the topic of the former communist secret services. The author shows that in Croatia, the availability of archives has significantly improved in the last few years, thus increasing scientific and journalistic production on the subject of secret services. In Bosnia and Herzegovina, there are still restrictions on the access to sources, which is why that region´s historiography shows much more modest results. In the article, the author also provides an overview of the development, organisation and activities of the Yugoslav secret services.
Źródło:: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 353-385
1733-6996
Pojawia się w:: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: From (Neo-)Avant-garde to Post-Yugoslav Literature
Od (neo)awangardy do literatury postjugosłowiańskiej
Autorzy:: Šljukić, Dara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32388044.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: review
"From Post-Yugoslavia to the Female Continent"
post-Yugoslav literature
écriture feminine
feminist writing
war writing
memory
recenzja
From Post-Yugoslavia to the Female Continent
literatura postjugosłowiańska
pisarstwo feministyczne
pisarstwo wojenne
pamięć
Opis:: This text is a review of Tijana Matijević’s book, entitled From Post-Yugoslavia to the Female Continent. A Feminist Reading of Post-Yugoslav Literature (2020). I situate the book primarily in the field of post-Yugoslav studies, but I also point out how it corresponds to recent developments in certain related fields, such as memory studies. I show how the author makes a creative framework for the study of post-Yugoslav literature by bringing together the concept of écriture feminine, writings about Yugoslavia’s past and the war, and the Yugoslav (neo-)avant-gardist heritage.
Publikacja stanowi recenzję książki From Post-Yugoslavia to the Female Continent. A Feminist Reading of Post-Yugoslav Literature autorstwa Tijany Matijević (2020). Pracę Matijević lokuję przede wszystkim w obszarze studiów postjugosłowiańskich, zwracając uwagę także na to, jak koresponduje ona z najnowszymi osiągnięciami z dziedzin pokrewnych, takich jak studia nad pamięcią. Pokazuję ponadto, jak autorka buduje twórcze ramy badań nad literaturą postjugosłowiańską, łącząc pojęcie écriture feminine, pisanie o jugosłowiańskiej przeszłości i wojnie oraz jugosłowiańskie dziedzictwo (neo)awangardowe.
Źródło:: Slavia Meridionalis; 2022, 22
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:: Slavia Meridionalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: My Four Dogs: Urban Ecology in Vjeran Miladinović Merlinka’s Terezin sin
Autorzy:: Filipović, Andrija
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/15588115.pdf
Data publikacji:: 2022-11-14
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: urban ecology
animal
infrastructure
queer
( post- )Yugoslav literature
Opis:: In this article, I analyze the relations between humans, non-humans, and infrastructure in Vjeran Miladinović Merlinka’s fictionalized autobiography Terezin sin. I argue that queer humans and non-humans share a particular ontological and axiological space and time in urban ecology in relation to the built environment of cis-heteronormative socius grounded in reproductive heterosexuality.The fictionalized autobiography that is explored in this article offers a particular view of minoritarian relation as it depicts a queer form of relationality that is lived sideways to the cis-heteronormativity and reproductive heterosexuality as an oppressive form of life that creates a specific kind of infrastructural intimacy for itself in the urban built environment. Relations between queer humans andnon-humans under these conditions are decidedly messy, as they are described as both caring and exploitative in Terezin sin.
Źródło:: Poznańskie Studia Slawistyczne; 2022, 22; 141-159
2084-3011
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Powstanie i działalność towarzystw przyjaźni polsko-słowiańskiej w drugiej połowie lat czterdziestych XX wieku
Establishment and Activity of Polish-Slavic Friendship Associations in the Second Half of the 1940s
Autorzy:: Gruszczyk, Marcela
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2154569.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: współpraca kulturalna
Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
Towarzystwo
Przyjaźni Polsko-Jugosłowiańskiej
Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Czechosłowackiej
Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Bułgarskiej
propaganda komunistyczna
cultural collaboration
Polish-Soviet Friendship Society (TPPR)
Polish-Yugoslav
Friendship Society (TPPJ)
Polish-Czechoslovak Friendship Society (TPPCz)
Polish-Bulgarian Friendship Society (TPPB)
communist propaganda
Opis:: Tekst przybliża w możliwie szerokim zakresie okoliczności powstania, założenia ideowo-programowe i rolę czterech towarzystw przyjaźni polsko-słowiańskich w latach 1945–1951. Analizę porównawczą Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (TPPR), Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Jugosłowiańskiej (TPPJ), Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Czechosłowackiej (TPPCz) i Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Bułgarskiej (TPPB) przeprowadzono przy użyciu metody krytycznej analizy źródeł historycznych. Jako masowe organizacje kulturalne były dobrym nośnikiem treści politycznych i instrumentem ukrytej propagandy. W omawianym okresie wszystkie pełniły funkcje pomocnicze wobec działań Komitetu Słowiańskiego, który miał charakter elitarny, opierając się głównie na środowiskach intelektualnych. Stąd szczegółowej charakterystyce poddano relacje łączące TPPR, TPPJ, TPPCz i TPPB ze wspomnianym Komitetem, a także rzeczywisty cel ich działalności. W studium podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego jedynie TPPR przetrwało zmiany w dziedzinie organizacji współpracy kulturalnej z zagranicą, które nastąpiły w Polsce „ludowej” u progu lat pięćdziesiątych.
Źródło:: Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 562-581
1427-7476
Pojawia się w:: Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Violence and Sex and Violence Again: The Sexual Revolution in the Films of the Yugoslav Black Wave
Przemoc i seks, i znów przemoc. Rewolucja seksualna w filmach jugosłowiańskiej czarnej fali
Autorzy:: Pająk, Patrycjusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33304057.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: sexual revolution
1968 revolution
sex
violence
Yugoslav film
Serbian film
Yugoslav Black Wave
rewolucja seksualna
rewolucja ’68
seks
przemoc
film jugosłowiański
jugosłowiańska czarna fala
film serbski
Opis:: The sexual revolution, regarded as one of the main hallmarks of the 1968 revolution, left a distinct mark in four Serbian films of the Yugoslav Black Wave: Early Works (Rani radovi, 1969) by Želimir Žilnik, Plastic Jesus (Plastični Isus, 1971) by Lazar Stojanović, W.R.: Mysteries of the Organism (WR – misterije organizma, 1971) by Dušan Makavejev and Young and Healthy As a Rose (Mlad i zdrav kao ruža, 1971) by Jovan Jovanović. These films tackle the issue of the relationship between violence and sexuality, which was crucial for the course of the revolution. Sexual freedom was recognised by the revolutionaries of 1968 as a fundamental manifestation of the individual freedom for which they fought, resisting the violence resulting from the current political and cultural tradition. The directors of these films ironically illustrate how the implementation of the revolutionary demand that sex replace violence as a force shaping social life leads to a paradoxical effect: the revelation of sexuality’s organic entanglement in violence, rooted in human nature.
Rewolucja seksualna, traktowana jako jeden z głównych wyróżników rewolucji ’68, zostawiła wyraźny ślad w czterech serbskich filmach należących do jugosłowiańskiej czarnej fali. Młode lata (Rani radovi, 1969) Želimira Žilnika, Plastikowy Jezus (Plastični Isus, 1971) Lazara Stojanovcia, WR – tajemnice organizmu (WR – misterije organizma, 1971) Dušana Makavejeva oraz Młody i zdrowy jak róża (Mlad i zdrav kao ruža, 1971) Jovana Jovanovicia podejmują kluczowy dla przebiegu tej rewolucji problem relacji między przemocą a seksualnością. Wolność seksualną rewolucjoniści roku 1968 uznawali za podstawowy przejaw wolności indywidualnej, o którą walczyli, stawiając opór przemocy wypływającej z aktualnej polityki i tradycji kulturowej. Reżyserzy wymienionych filmów ironicznie obrazują, jak realizacja rewolucyjnego postulatu, by seks zastąpił przemoc w roli siły kształtującej życie społeczne, prowadzi do efektu paradoksalnego – do ujawnienia się organicznego, zakorzenionego w ludzkiej naturze, uwikłania seksualności w przemoc.
Źródło:: Slavia Meridionalis; 2022, 22
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:: Slavia Meridionalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Milovan Đilas – polityk, myśliciel, analityk systemu komunistycznego
Милован Джилас – политик, мыслитель, аналитик коммунистической системы
Autorzy:: Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2031362.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Milovan Đilas
Karl Marks
Josif Stalin
Josip Broz-Tito
komunizm
Jugosławia
„nowa klasa”
lewicowe odchylenie
sowiecko-jugosłowiański konflikt 1948 r.
system samorządowy
partyjna biurokracja polityczna
III Nadzwyczajne Plenum KC ZKJ z 16–17 stycznia 1954 r.
Karl Marx
Iosif Stalin
Josip Broz Tito
communism
Yugoslavia
‘new class’
leftist bias
1948 Soviet-Yugoslav conflict
local government system
party political bureaucracy
Third Extraordinary Plenum of the Central Committee of the Union of the Communists of Yugoslavia of 16–17 January 1945
Opis:: W prezentowanym artykule została przedstawiona ewolucja postawy politycznej, przede wszystkim zaś myśli politycznej Milovana Đilasa w sprawie tzw. nowej klasy i systemu komunistycznego – jego powstania, charakteru i nieuniknionego zaniku. Zwrócono uwagę na poglądy i koncepcje „nowej klasy” w ujęciu jego poprzedników, od Nikołaja Bakunina poczynając. A także na zasadnicze różnice między myślą Đilasa i teoriami Karla Marksa. Niezależnie od posługiwania się marksowską (marksistowską) metodą badawczą i terminologią twórcy Kapitału. Artykuł powstał w oparciu głównie o pisma Đilasa, z Nową klasą na czele, oraz o bardzo bogatą literaturę przedmiotu.
In the article, Michał Jerzy Zacharias presents the evolution of the political stance, and especially the political thought of Milovan Đilas on the so-called ‘new class’ and the communist system: its origins, character, and inevitable collapse. The author draws attention to the views and concepts of the ‘new class’ as depicted by his predecessors, starting with Nikolai Bakunin. He also emphasises the fundamental differences between Đilas’s thoughts and the theories of Karl Marx, regardless of the use of the Marxian (Marxist) research method and terminology of Das Kapital’s author. The article is based mainly on Đilas’s writings, especially The New Class, and the subject’s wealthy literature.
В представленной статье Михал Ежи Захариас знакомит читателей с эволюцией политической позиции и, прежде всего, политической мысли Милована Джиласа о так называемом новом классе и коммунистической системе. Эта эволюция касается возникновения, характера, трансформаций и неизбежного, по мнению югославского аналитика, распада этой системы. Захариас обращает внимание на взгляды на «новый класс» и его концепции, в трактовке предшественников Джиласа, начиная с Николая Бакунина. Это должно наглядно показать, что автор «Нового класса» был не первым и не единственным мыслителем, обращавшим внимание на негативную роль нового правящего слоя, образовавшегося после революции и подчинившего себе все общество. Автор статьи также приводит факты, свидетельствующие о том, что, по мнению Джиласа, «новый класс», т.е. партийная (коммунистическая) политическая бюрократия, был совершенно иным явлением, чем классы, встречающиеся в капиталистической системе. Прежде всего, из-за монополии власти во всех сферах: политической, экономической и идеологической. Джилас подчеркивает, что в буржуазных обществах отдельные классы и их эманации, то есть политические партии, всегда должны были довольствоваться лишь частичной долей власти, и то лишь политической. Эта монополизация власти во всех возможных сферах «новым классом» приводит Джиласа к выводу, что коммунистическая система – это именно «власть, которая стала самоцелью». Такое изложение полностью противоречит теориям Карла Маркса и других, практически всех, марксистских теоретиков, современников создателя «Капитала». Независимо от того, что Джилас использует марксистские концепции, теоретические категории и классовый анализ экономических, социальных и политических процессов Маркса. Также следует отметить его проницательный анализ краха, исчезновения коммунистической системы. И в «Новом классе», и в своих более поздних работах он напишет, что именно внутренние противоречия, существование и действия «нового класса» стали фундаментальными причинами распада коммунизма - его разложения и самоуничтожения.
Źródło:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 2; 123-143
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Milovan Đilas – polityk, myśliciel, analityk systemu komunistycznego. Cz. 1: Buntownik i komunista
Milovan Đilas – A Politician, Thinker, Analyst of the Communist System. Part 1: A Rebel and Communist
Милован Джилас – политик, мыслитель, аналитик коммунистической системы. Ч. 1 Бунтарь и коммунист
Autorzy:: Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2235068.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Milovan Đilas
Karl Marx
Joseph Stalin
Josip Broz Tito
communism
Yugoslavia
‘new class’
leftist bias
1948 Soviet-Yugoslav conflict
local government system
party political bureaucracy
Karl Marks
Josif W. Stalin
Josip Broz-Tito
komunizm
Jugosławia
„nowa klasa”
lewicowe odchylenie
sowiecko-jugosłowiański konflikt 1948 r.
system samorządowy
partyjna biurokracja polityczna
III Nadzwyczajne Plenum KC ZKJ
Opis:: W prezentowanym artykule została przedstawiona ewolucja postawy politycznej, przede wszystkim zaś myśli politycznej Milovana Đilasa w sprawie tzw. nowej klasy i systemu komunistycznego – jego powstania, charakteru i nieuniknionego zaniku. Zwrócono uwagę na poglądy i koncepcje „nowej klasy” w ujęciu jego poprzedników, od Nikołaja Bakunina poczynając. A także na zasadnicze różnice między myślą Đilasa i teoriami Karla Marksa, niezależnie od posługiwania się marksowską (marksistowską) metodą badawczą i terminologią twórcy Kapitału. Artykuł powstał w oparciu głównie o pisma Đilasa, z Nową klasą na czele, oraz o bardzo bogatą literaturę przedmiotu.
In the article, Michał Jerzy Zacharias presents the evolution of the political stance, and especially the political thought of Milovan Đilas on the so-called ‘new class’ and the communist system: its origins, character, and inevitable collapse. The author draws attention to the views and concepts of the ‘new class’ as depicted by his predecessors, starting with Nikolai Bakunin. He also emphasises the fundamental differences between Đilas’s thoughts and the theories of Karl Marx, regardless of the use of the Marxian (Marxist) research method and terminology of Das Kapital’s author. The article is based mainly on Đilas’s writings, especially The New Class, and the subject’s wealthy literature.
Źródło:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 93-121
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Of bees, birds, trees, and women: iconography, superstition and victimization of female characters in Yugoslav New Film
Autorzy:: Vuković, Vesi
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1047427.pdf
Data publikacji:: 2021-03-31
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: iconography
Yugoslav New Film
female characters
Bechdel test
‘reversed masquerade’
‘crypto- matriarchy’
Opis:: This study investigates how the directors of two selected case study films criticise the real-life remnants of patriarchy in the family sphere, in nominally gender-equal Yugoslavia. I argue that they do this by transposing their stories from socialist Yugoslavia to the pre-socialist times: during Ottoman rule and monarchist Yugoslavia. The selected period films Breza/The Birch Tree (Ante Babaja, 1967, Yugoslavia) and Roj/The Beehive aka The Swarm (Miodrag ‘Mića’ Popović, 1966, Yugoslavia), both belonging to the Yugoslav novi film (New Film) movement (1961-1972), refract the workings of the vestiges of patriarchy in a family domain of Yugoslav socialist society. In these two costume dramas, patriarchy is portrayed to its fullest extent, due to their stories being set in the past, ostensibly unrelated to contemporary Yugoslav society and thus uninhibited by the drive to cater to the official discourse of female emancipation. Applying a critical film feminist perspective, by formal analysis via close readings of these two selected films, this article examines the iconography linked to fictional depictions of heroines and delves into the representation of victimisation of women. I investigate whether the depiction of the female sorceress(es) embody the primitiveness, ignorance, and/or poverty of economically disadvantaged and historically oppressed pre-socialist village. In order to peruse not only the individual portrayal of female protagonists but the dynamics of their interaction, the Bechdel test is applied and complemented with concepts such as the ‘reversed masquerade’ and ‘cryptomatriarchy’, which sheds light on the relationship between women and the presence or absence of female solidarity.
Źródło:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2020, 28, 37; 285-307
1731-450X
Pojawia się w:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Studying the Post-Socialist City in Yugoslavia: An Examination of Multi-Disciplinary Methodologies and Theoretical Approaches
Badanie przestrzeni miasta postsocjalistycznego na obszarze byłej Jugosławii: analiza wielodyscyplinowych metodologii i perspektyw teoretycznych
Autorzy:: Babić, Maja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31339668.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: architektura socjalizmu
architektura postsocjalistyczna
Jugosławia
kraje byłej Jugosławii
ideologia i architektura
dziedzictwo kulturowe
Zachodnie Bałkany
socialist city
post-socialist city
Yugoslavia
Yugoslav successor states
ideology and architecture
socio-cultural heritage
Western Balkans
Opis:: Since the end of the state-socialist era in the early 1990s – and effectively, since the end of the Yugoslav federation and the subsequent wars that had engulfed the Western Balkans for almost a decade – the study of the twentieth-century South-Eastern Europe has intensified. The scholarship on the region’s twentieth-century architecture has been prolific since the early years of the new millennium, and the new generation of urban and architectural scholars has further amplified this trend. However, an inquiry into the post-socialist city in Western Balkans has been relegated largely to the secondary position to the study of the Yugoslav modernist architecture and its role within the socio-political mechanisms of the Cold War era. In this discourse, the study of the post-socialist urban space remains lacking in architectural and urban history – it is mainly conducted within the methodological and theoretical frameworks of sociology, socio-cultural anthropology, and urban geography. To bridge this scholarly gap and identify possible new trajectories of inquiry, I probe into the different scholarship dealing with the post-socialist city and the urban, ideological, and social remnants of the state-socialist era in former Yugoslavia. I argue that the study of the multi-disciplinary nature of the scholarship examining the state-socialist and post-socialist city serves as a vital step in the more comprehensive understanding of the (post-)Yugoslav architectural space, its particulars, and idiosyncrasies. Methodologically, I identify and outline the different disciplinary strands in the study of the post-socialist space in general, and post-Yugoslav space in particular, followed by an analysis of the established discourses and their points of interference and overlap. By investigating qualitative methodologies and different theoretical approaches in the study of the Central-East European and Yugoslav post-socialist city, I explore the post-socialist urban space in former Yugoslavia in a wide-ranging manner, ultimately identifying conduits for future research.
Od upadku ładu komunistycznego w Europie na początku lat 90. XX wieku, czemu towarzyszył rozpad Jugosławii i wojna, która naznaczyła ostatnią dekadę minionego stulecia na Bałkanach, intensywnie rozwijają się badania naukowe poświęcone Europie Południowo-Wschodniej. Od początku nowego tysiąclecia pojawiają się projekty akademickie dotyczące dwudziestowiecznej architektury, zaś nowe pokolenie historyków architektury i urbanistyki z rosnącym zainteresowaniem rozwija poruszaną dotąd tematykę. Jednakże badania nad architekturą okresu postsocjalistycznego w miastach zachodnich Bałkanów odgrywają drugorzędną rolę w porównaniu z aktywnością naukową poświęconą architekturze modernizmu w Jugosławii, jak też miejscu architektury w przemianach społeczno-politycznych podczas zimnej wojny. Badania przestrzeni miejskiej w okresie postsocjalistycznym zajmują marginalne miejsce w dyskursie historii architektury i urbanistyki, zaś projekty naukowe o tej tematyce rozwijają się głównie w perspektywie socjologii, antropologii społecznej i geografii miasta. Celem artykułu jest analiza dotychczasowej literatury dotyczącej architektury postsocjalistycznej oraz miejskiego, ideologicznego i socjologicznego dziedzictwa socjalistycznej Jugosławii; przedstawione przeze mnie prace starają się również określić możliwe kierunki dalszych studiów nad tą problematyką. Uważam, że analiza wielodyscyplinowych badań naukowych dotyczących architektury socjalizmu i okresu post-socjalistycznego może być kluczowym krokiem w procesie odkrywania znaczeń jugosłowiańskiej i postjugosłowiańskiej przestrzeni miejskiej, jak też w próbach scharakteryzowania jej specyfiki. Pod względem metodologicznym artykuł rekonstruuje sposoby badania typowe dla poszczególnych dyscyplin oraz ich punkty wspólne, jak też dokonuje analizy istniejącego już dyskursu naukowego. Ponadto dzięki badaniu różnorodnych perspektyw metodologicznych i teoretycznych w studiach na temat miast Europy Środkowej w artykule zaproponowano możliwe kierunki dalszych prac badawczych nad architekturą i urbanistyką okresu postsocjalistycznego w krajach byłej Jugosławii.
Źródło:: Colloquia Humanistica; 2021, 10; 1-22
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:: Colloquia Humanistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Wybrane polsko-jugosłowiańskie organizacje w okresie międzywojennym
The Selected Polish-Yugoslav Organisations in the Interwar Period
Избранные польско-югославские организации в межвоенный период
Autorzy:: Lis, Tomasz Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2235067.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Polish-Yugoslav relationship
Polska
Yugoslavia
social history
scientific activity
stosunki polsko-jugosłowiańskie
Polska
Jugosławia
historia społeczna
działalność naukowa
Opis:: W artykule autor prezentuje wyniki badań dotyczących działalności wybranych organizacji polsko-jugosłowiańskich w okresie międzywojennym. W oparciu o dokumenty z kilku krajów (Słowenia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Ukraina i Polska) omawia funkcjonowanie dwóch najważniejszych organizacji tego typu w II RP, Stowarzyszenia Polsko-Jugosłowiańskiego w Poznaniu i Polsko-Jugosłowiańskiej Ligi we Lwowie; ich działalność kulturalną, wydawniczą, a także prezentuje środowiska, z jakich wywodzą się członkowie obydwu organizacji. Ponadto pojawia się też wątek Ligi Towarzystw Polsko-Jugosłowiańskich, która została zainicjowana w 1930 r. w Warszawie, zrzeszającej wszystkie organizacje polsko-jugosłowiańskie, w tym Poznań i Lwów.
In the article, the author presents his research on the selected Polish-Yugoslav organisations active in the interwar period. On the basis of archival materials kept in Slovenia, Bosna, Hercegovina, Croatia, Ukraine, and Poland, he discusses the two most important organisations of this type in the Second Polish Republic, the Polish-Yugoslav Society in Poznań and the Polish-Yugoslav League in Lviv. He depicts their cultural and publishing activities and presents the background of the members of both organisations. Moreover, he also touches upon the subject of the League of Polish-Yugoslav Societies, established in Warsaw in 1930, associating all Polish-Yugoslav organisations, including those from Poznań and Lviv.
Źródło:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 69-92
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Confronting recent history: forced mobilization in Serbia during the war in Croatia 1991–1995
Autorzy:: Mladenov Jovanović, Srđan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/910255.pdf
Data publikacji:: 2020-12-13
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: forced mobilization
culling
Yugoslav wars
Željko Ražnatović Arkan
Opis:: However much interest the Yugoslav conflicts of the nineties seem to have sparked within the broader academic community, some relevant topics are still found to be missing or underresearched. The forced mobilization during the Milošević regime that culled men of almost all age in order for them to fight for their country is one of them. With the recently published Untold stories of the victims of the forced mobilization, some new light has been shed on the cullings of the 1990s. This article explores those stories, including recently emerged transcripts from the governmental sessions discussing them, and puts them through a historical lens.
Źródło:: Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 167-180
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:: Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Socjalistyczny w formie, narodowy w treści. Chorwacka odmiana komunistycznej nowomowy w czasie tzw. chorwackiej wiosny
Socialist in Formand National in Content: The Croatian Version of the Communist Newspeak during the so-called Croatian Spring
Autorzy:: Czerwiński, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/953412.pdf
Data publikacji:: 2020-12-12
Wydawca:: Uniwersytet Opolski
Tematy:: Yugoslav Newspeak
Cwatian communism
national codę
communist code
semiotics
Opis:: In this article the problem o f Yugoslav Newspeak, in the Croatian version that appeared in the period o f the so-called Croatian Spring (1971), is taken into consideration. The aim ofthe analysis is to demonstrate how Croatian national values and beliefs - understood in semiotic terms as a ‘m onal codę’ - were conveyed within the rigid and inflexiblecommunist discourse (understood as a ‘communist codę ). Thus, the Stalinist slogan “National in form, socialist in content” is dcliberately shifted into “Socialist in Form andNational in Content”. This shift aims at demonstrating that the Croatian elite took advantage of the communist Newspeak in order to explicate its own national consciousness without being accused of anti-Serbian nationalism, or de stroying the idea o f “brotherhood and unity”. The interrelation of the two codes brings about a very complex linguistic phenomenon. In the article the analysis concems several problems: (1) the semiotic capacity of the genre that enablcd one to convey national values without questiomng Yugoslav unity, (2) discursive formations hringing about sensitive relations hetween Croats and Serbs, including certain semantic and formal strategies, and (3) the issue o f the purist consciousness with respect to Newspeak. The article demonstrates that the communist political leaders play an important role re-establishing independent Croatian discourse. This stratégy is not limited to Croatia sińce in all of the former socialist republics o f the Yugoslav I cderal >n the same situation occurred.
Źródło:: Stylistyka; 2012, 21; 97-118
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:: Stylistyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Bosniak Identity and the Bogomil Tradition: Medieval Dualist Heretics as Desirable Ancestors of Present-Day Post-Yugoslav Muslim Slavs
Autorzy:: Mindak-Zawadzka, Jolanta
Lipszyc, Adam
Sławek, Tadeusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/chapters/977733.pdf
Data publikacji:: 2019-02-22
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: Bosniak identity
Yugoslav Muslims
Bosnian Church
Bogomilist roots
Torbeshes
Gorani
Opis:: The paper deals with the presumed Bogomilist roots of Yugoslav Muslims (Bosniaks), recently appearing as a crucial element of a new Bosniak ethnomythology. It tries to examine the social and political reasons and circumstances concerning the recent expansion of this concept, especially on the internet.
Źródło:: The Experience of Faith in Slavic Cultures and Literatures in the Context of Postsecular Thought; 117-128
9788323537175
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Yugoslav" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język