Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX wieku" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 363
Tytuł:
Фантазмите за България в някои полски репортажи от втората половина на ХХ век
Autorzy:
Kovacheva, Adriana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681565.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
reportage, censorship, literature of socialism, the image of the Other, Polish-Bulgarian literary contacts, orientalism
reportaż, cenzura, literatura drugiej połowy XX wieku, polsko-bułgarskie kontakty literackie, orientalizm
Opis:
The reportages analyzed in the article are interpreted as texts that illustrate the ways in which knowledge about socialist countries in the era of increasing censorship is shaped. The main purpose of the article is to present how the authors of the reportages reproduce colonial discourse, replacing the ideological fiction of a colonizer with fiction, created for the sake of the totalitarian state.
Fantazmaty o Bułgarii w niektórych polskich reportażach z drugiej połowy XX wiekuAnalizowane w artykule reportaże są rozpatrywane jako teksty, które ilustrują sposoby kształtowania wiedzy o państwach socjalistycznych w dobie nasilającej się cenzury. Ukazano w nim w jaki sposób autorzy reportaży reprodukują dyskurs kolonialny, zastępując ideologiczną fikcję kolonizatora fikcją, stworzoną na użytek państwa totalitarnego.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Украинская литературная теория ХХ века в контексте идеи кризиса и смерти поэтики
Autorzy:
Червинская, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030326.pdf
Data publikacji:
2021-06-07
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
poetics
literary theory
poetyka
teoria literatury
Ukraina
metodologia badań literackich
ukraiński dyskurs literaturoznawczy XX wieku
Opis:
The article analyses the methodological principles according to which the Ukrainian literary discourse of the 20th century was formed. The seamlessness of this process is expounded as a natural phenomenon motivated by the historical situation and the contextual connections with the European scientific experience. The selected research aspect is related to the peculiarity of the literary text perception. At the same time, the article explains and highlights the necessity to make a fundamental distinction between hermeneutical methods and receptive poetics viewed as phenomenologically opposite methodologies, as well as the relevance of both components of the modern methodological practice to the development of the theory of intertextuality
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 244-265
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ПРОЗРЕНИЯТА В ДАЛЧЕВИЯ "КАМЪК". ИНТЕРПРЕТАТИВНИ ПРОБЛЕМИ НА ПОЕТИЧЕСКИЯ ТЕКСТ В МУЛТИКУЛТУРНА СРЕДА
Autorzy:
Rikev, Kamen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681603.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Atanas Dalchev, XX c. Bulgarian poetry, Christian motifs, stone as a symbol
Atanas Dałczew, poezja bułgarska XX wieku, chrześcijańskie motywy w literaturze, kamień jako symbol literacki
Opis:
The paper presents a historical account of the interpretations of Atanas Dalchev’s poem Stone (1926). It also suggests two possible further approaches towards the poetic work in the light of Quranic surah 112 and the Christian tradition. The author concludes that Dalchev’s poem will continue to provoke literary historians’ and critics’ discussions due to its highly metaphorical nature.
Artykuł podaje historyczny przebieg analiz i interpretacji wiersza Kamień (1926) bułgarskiego poety Atanasa Dałczewa. Autor sugeruje również dwa możliwe nowe podejścia do utworu: w świetle koranicznej sury 112 oraz tradycji chrześcijańskiej. Autor stwierdza, że wiersz Dałczewa nadal będzie prowokować krytyków i historyków literatury ze względu na jego metaforykę i wieloznaczność.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Праблема рэпрэзентацыі жанчыны ў мужчынскай прозе ў асэнсаванні беларускіх даследчыкаў 1960–1980-х гг.
Problem reprezentacji kobiety w prozie męskiej w ocenie białoruskich badaczy w latach 1960–1980
The problem of women representation in men’s prose reflected by Belarusian literary critics between 1960s and 1980s
Autorzy:
Чарнавокая, Аляксандра
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/960094.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
гісторыя беларускага літаратуразнаўства
беларуская проза першай паловы хх ст.
жаночы вобраз
прататып
псіхалагізм
гендарныя стэрэатыпы
historia literaturoznawstwa białoruskiego
proza białoruska pierwszej połowy xx wieku
obraz kobiety
prototyp
psychologizm
stereotypy genderowe
history of belarusian literary criticism
belarusian prose of the first half of the xxth century
female image
prototype
psychologism
gender stereotypes
Opis:
У артыкуле разглядаюцца працы А. Матрунёнка, А. Адамовіча, А. Яскевіча і іншых даследчыкаў, дзе закранаецца праблема рэпрэзентацыі жанчыны ў мужчынскай прозе. Для беларускага літаратуразнаўства 1960–1980-х гг. гэта праблема не мела цэнтральнага значэння, аднак уздымалася пры аналізе твораў Я. Коласа, М. Зарэцкага, К. Чорнага, І. Шамякіна. Над¬звычай важным для тагачасных даследчыкаў было пытанне асабістага досведу творцаў, рэалістычнасці і псіхалагічнай дакладнасці персанажаў. Рознасць гендарнага досведу разглядалася як перашкода для глыбокай псіха¬лагічнай распрацоўкі жаночых вобразаў у мастацкай прозе. У артыкуле акрэс-ліваюцца розныя падыходы пісьменнікаў-мужчын да стварэння жаночых персанажаў.
W artykule przedstawiono analizę prac A. Matrunionka, A. Adamowicza, A. Jaskiewicza i innych badaczy, które dotyczą kwestii reprezentacji kobiet w prozie mężczyzn. W białoruskim literaturoznawstwie z lat 1960–1980 zagad-nienie to nie miało centralnego znaczenia, ale było omawiane w analizie utworów J. Kołasa, M. Zareckiego, K. Czornego i I. Szamiakina. Szczególnie ważny dla ówczesnych badaczy był aspekt własnego doświadczenia twórców, realizmu i wiernego odwzorowania psychologicznego bohaterów. Różnorodność genderowego doświadczenia była postrzegana jako przeszkoda dla stworzenia pogłębionej psychologicznie postaci kobiety w utworach literatury pięknej. Artykuł przedstawia różne podejścia pisarzy-mężczyzn do tworzenia postaci kobiecych.
The works of A. Matrunenak, A. Adamovich, A. Yaskevich and other resear¬chers who addressed the problem of representation of women in men's prose are examined in the article. For Belarusian literary criticism of the 1960s – 1980s period, this problem was not of central importance but was raised in the analysis of the works written by J. Kolas, M. Zaretsky, K. Chorny and I. Shemyakin. The authors' personal experience, as well as the realism and psychological accuracy of the characters were immensely important for the researchers. The difference in gender experience was one of the reasons for creative failures in the development of female images. The article outlines different approaches to the creation of female characters.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2020, 20; 95-109
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Поэзия Марины Цветаевой в контексте проблемы „писатель и власть”
Poezja Mariny Cwietajewej w kontekście problemu „pisarz i władza”
Autorzy:
Дубровская, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22648222.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura rosyjska
Marina Iwanowna Cwietajewa
rosyjska poezja XX wieku
poemat "Syberia"
totalitaryzm
wiersze antyradzieckie
Opis:
W pracy zostały ukazane złożone relacje między M. Cwietajewą a władzą radziecką z uwzględnieniem stosunku poetki do dziedzictwa historycznego i monarchii. Tragiczne przeżycia osobiste powodują, że rewolucję poetka postrzega jako bolesne doświadczenie życiowe, czemu daje wyraz w cyklu antyradzieckich wierszy o Białej Gwardii oraz w poemacie Syberia o zabójstwie carskiej rodziny. Złożone doświadczenia emigracyjne powodują złagodzenie postawy Cwietajewej (Wiersze do syna). Nie biorąc czynnie udziału w życiu politycznym swoich czasów, Cwietajewa zawsze broni humanitarnych wartości i otwarcie demonstruje niechęć do europejskich totalitarnych reżimów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 133-138
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
От «Бега» к «Таракановщине» – и далее. Инсектный дискурс пьесы Михаила Булгакова в литературном контексте конца 1920-х годов
Od „Biegu” do „Karakanowszczyzny” – i dalej. Entomologiczny dyskurs dramatu Michaiła Bułhakowa w literackim kontekście końca lat 20. XX wieku
Autorzy:
Jablokov, Evgenij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1622429.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Michaił Bułhakow
Władimir Majakowski
literatura rosyjska lat 20. XX wieku
komedia Lwa Nikulina i Wiktora Ardowa Karakanowszczyzna
pamflet
motywy entomologiczne w literaturze
spór polityczny we władzy sowieckiej lat 20. XX wieku
Opis:
W centrum artykułu znajduje się mało znana komedia Lwa Nikulina i Wiktora Ardowa pt. Karakanowszczyzna, napisana latem 1928 roku, kilka miesięcy po zakończeniu przez Bułhakowa pracy nad dramatem Ucieczka. Autorzy komedii sparafrazowali motywy entomologiczne dzieła Bułhakowa, obrazując poprzez pamflet sowieckie środowisko literackie końca lat 20. XX wieku, a właściwie cały system społeczno-polityczny ZSRR. Przestrzeń aluzji w Karakanowszczyźnienie została ograniczona do sztuki Ucieczka. W komedii Nikulina i Ardowa, obok wątków „karaluszych”, obecne są również motywy „zapluskwienia”, sparodiowany został też scenariusz filmowy Władimira Majakowskiego Zapomnij o kominku, z którego ostatecznie wywodzi się komedia Pluskwa. Ponadto sam Majakowski został przedstawiony w Karakanowszczyźnie jako poeta Moskowskij. Analiza porównawcza dowodzi, iż wiele motywów Karakanowszczyzny koresponduje z linią literacką Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa, który rozpoczął pracę nad powieścią właśnie w 1928 roku. Przeanalizowany w artykule materiał pozwala na sformułowanie wniosku, iż Karakanowszczyzna była nie tylko reakcją na sztukę Ucieczka, ale w dużej mierze wpłynęła także na koncepcję „powieści o diable” Bułhakowa.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2020, 3, 3
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Место либерально-правовой мысли конца XIX – начала XX веков в современном юридическом образовании
Miejsce liberalnej myśli końca XIX – początku XX wieku we współczesnym kształceniu w zakresie prawa
The role and place of the liberal legal thought in the late XIX – early XX centuries in contemporary legal education
Autorzy:
Макарова, Ольга
Пузиков, Руслан
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813894.pdf
Data publikacji:
2019-12-11
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
либерально-правовая мысль конца XIX – начала XX вв.
образование
правосознание
правовая культура
liberal legal thought the late XIX – early XX centuries
Education
legal awareness
legal culture
liberalna myśl prawna końca XIX – początku XX wieku
kształcenie
świadomość prawna
kultura prawna
Opis:
В статье анализируются место и роль либерально-правовой мысли конца XIX – начала XX вв. в современном юридическом образовании. Авторами указывается, что многие идеи либеральных ученых указанного периода актуальны на сегодняшний день, однако они не изучаются в рамках учебного курса юридических ВУЗов.
The article analyzes the role and place of the liberal legal thought in the late XIX – early XX centuries in contemporary legal education. The author points out that many of the ideas of liberal scholars of this period are relevant today, but they are not covered in the training course law schools.
W artykule analizie poddano miejsce i rolę liberalnej myśli prawnej końca XIX – początku XX wieku we współczesnym kształceniu w zakresie prawa. Autorzy wskazują na fakt, iż wiele idei liberalnych uczonych we wskazanym okresie są aktualne do dzisiaj, jednak nie zostały włączone do programów kształcenia na kierunkach prawniczych.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2016, 13, 13; 115-131
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Касмаганiчны мiф Максiма Гарэцкага
Mit kosmogoniczny Maksyma Gareckiego
M. Haretski’s cosmogonic myth
Autorzy:
Леська, Лiлiя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945030.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian literature of the early 20th century
crisis
myth
cosmogonic myth
chaos
cosmos
childhood myth
harmony
renewal
kryzys
mit
literatura białoruska na początku xx wieku
kosmogoniczny
kosmos
odrodzenie
mit w dzieciństwie
harmonia
Opis:
W artykule dokonano analizy mitologicznego modelu Maksyma Gareckiego, który tworzono etapami, od kosmogonii i etymologii do antropologii, a następnie do eschatologii. Kosmologiczne otwieranie się świata w autorskim mitologizmie pisarza następuje na specjalnych przestrzenno-czasowych współrzędnych, których elementami składowymi są obrazy Chaosu. Na początku bohaterowie M. Gareckiego próbują znaleźć się w pierwotnym Chaosie, okrzepnąć na tak zwanym ojcowskim łonie, które metaforycznie przejawia się w obrazach błota, rodzinnego domu, drzewa wszechświata (axis mundi). Mityczno-poetycka koncepcja drzewa wszechświata w autorskim mitologizowaniu wyraża sytuację uniwersalną – wybór między życiem a śmiercią, który w określonych sytuacjach jest gwarancją duchowości i stabilności.
The article considers M. Haretski’s mythological model, which was built stepwise, from cosmogony and etymology to anthropology, and later – to eschatology. The cosmological disclosure of the world in the writer’s mythology occurs in the distinctive spatial-temporal coordinates, the initial constituents of which are represented by the images of Chaos. Primarily, M.Haretski’s characters aspire to appear in initial Chaos, to gain strength in the so-called parental bosom, which is metaphorically represented in the images of bog, parental home, world tree. The mythical-poetic concept of the world tree in the author’s mythologization reflects the most universal situation – the choice between life and death, which, in some cases, guarantees spirituality and stability.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Касмаганiчны мiф Максiма Гарэцкага
Mit kosmogoniczny Maksyma Gareckiego
M. Haretski’s cosmogonic myth
Autorzy:
Леська, Лiлiя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109956.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura białoruska na początku XX wieku
kryzys
mit
mit kosmogoniczny
chaos
kosmos
odrodzenie
mit w dzieciństwie
harmonia
Belarusian literature of the early 20th century
crisis
myth
cosmogonic myth
cosmos
renewal
childhood myth
harmony
Opis:
W artykule dokonano analizy mitologicznego modelu Maksyma Gareckiego, który tworzono etapami, od kosmogonii i etymologii do antropologii, a następnie do eschatologii. Kosmologiczne otwieranie się świata w autorskim mitologizmie pisarza następuje na specjalnych przestrzenno-czasowych współrzędnych, których elementami składowymi są obrazy Chaosu. Na początku bohaterowie M. Gareckiego próbują znaleźć się w pierwotnym Chaosie, okrzepnąć na tak zwanym ojcowskim łonie, które metaforycznie przejawia się w obrazach błota, rodzinnego domu, drzewa wszechświata (axis mundi). Mityczno-poetycka koncepcja drzewa wszechświata w autorskim mitologizowaniu wyraża sytuację uniwersalną – wybór między życiem a śmiercią, który w określonych sytuacjach jest gwarancją duchowości i stabilności.
The article considers M. Haretski’s mythological model, which was built stepwise, from cosmogony and etymology to anthropology, and later – to eschatology. The cosmological disclosure of the world in the writer’s mythology occurs in the distinctive spatial-temporal coordinates, the initial constituents of which are represented by the images of Chaos. Primarily, M.Haretski’s characters aspire to appear in initial Chaos, to gain strength in the so-called parental bosom, which is metaphorically represented in the images of bog, parental home, world tree. The mythical-poetic concept of the world tree in the author’s mythologization reflects the most universal situation – the choice between life and death, which, in some cases, guarantees spirituality and stability.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 89-108
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Второй Всебелорусский конгресс (июнь 1944): забытая страница истории наших восточных соседей
The Second All-Byelorussian Congress (June 1944): a forgotten page of our eastern neighbors’ history
Autorzy:
Червонная (Czerwonnaja), Светлана (Swietłana)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189177.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rezultaty II wojny światowej
ruchy narodowe ludów Związku Radzieckiego w nadzwyczajnych warunkach wojny i okupacji
kontrasty interpretacji historiograficznej wydarzeń lat 40. XX wieku
Results of the II World War
national movements of the Soviet Union peoples in the war’s and occupation’s extraordinary circumstances
historiography’s contrasts in the events’ interpretation of the 1940s years
Opis:
The second All-Belarusian Congress (after the First Congress in 1917, which laid the foundations of the Belarusian national statehood) was held in Minsk on June 27, 1944 on the eve of Soviet Army invasion in the capital of Belarus (‘liberation’ of Minsk from Nazi occupation). In Soviet historiography, this Congress was treated unambiguously negative as a criminal ‘gathering’ of Hitler’s henchmen. Official historiography of Soviet Belarus ignored this event. Several generations of citizens grew up in the post-war decades who had no idea about the Second Congress, its decisions and speeches that were voiced from the tribune. The task of overcoming this ignorance is still relevant which, of course, does not exclude the development of modern critical thinking about political and ideological positions of the national movement leaders of that dramatic era. This problem is connected with concurrent need to revise the view at the Second All-Belarusian Congress, which was dominant in science and political journalism of Eastern European countries, particularly in Polish historical literature – until 1989 in Polish emigre circles and in the last decades in Polen itself. Here this Congress was well know (down to the smallest detail in the memory of eyewitnesses of what happened in June 1944) and discussed openly. Irreconcilable contradictions between Poland and Belarus and anti-Polish sentiment of the Congress were often emphasized. Allegedly, Congrees participants were more concerned about the imaginary ‘Polish threat’ rather than salvation of their country from the Nazi and Soviet occupation in those tragic days (the last days of their stay in the native land). Based on the sources found in archives and examined by the author, primarily the full transcript of the Congress, we can imagine that the content and emotional speeches of Congress delegates (chairman Yauhim Kipel, head of the Belarusian Central Rada Radoslav Austroysky / Ostrovsky, Archbishop of Mogilev and Minsk – Filafey, General Constance Ezavitov, Master M. Shkelionk and culture referent – Nadzeiya Mizkevich) were aimed at protecting the Belarusian national statehood and culture against the threat of degeneration in the USSR. Great moral value in the perspective of revival of the Belarusian state and political activities in the strategy of the Belarusian emigration in the postwar world had Declaration ‘On breakup with the Bolshevik Moscow’ passed by the Congress. The myth engrafted by communist propaganda that the Second All-Belarusian Congress was initiated by the Nazi occupants of Belarus should be dispelled in today’s public consciousness. In fact, the leaders of the Belarusian national movement managed to convene Congress in spite of resistance, prohibitions and unwillingness of the occupation authorities (which is why it only became possible in the last days before the entrance of the Soviet Army in Minsk). Belarussians were the only peoples of the former Soviet Union (who found themselves ‘between a rock and a hard place’ of rivaling forces during the Second World War – Nazi Germany and the Kremlin), who managed to articulate their national objectives and claims primarily related to public integrity and independence of Belarus at the level of the national congress. The very date of the Second All-Belarusian Congress (June 27th) signifies an important additional perspective, which should be considered in the history of the peoples of Eastern Europe of 1944. It turns out that you can do a lot in the last minute. The trail of All-Belarusian Congress, conducted in emergency circumstances, should not be erased from the memory of the Belarusian people and the international community. Comparative analysis of the Congress delegates’ speeches and those of leaders of Belarusian Popular Front ‘Adrazhenne / Renaissance’ that were made in Minsk at the turn of 1980–1990s (for example, at a rally in memory of victims of Stalin’s repression in Minsk on November 1, 1987) shows that there is a political relay race passing from the First to the Second All-Belarusian Congress, to the Belarusian emigration of 1940–1950s (especially to international ‘Promethean League of Atlantic Charta’, speaking also on behalf of the Belarusian people), to democratic forces of the country, entered the historical arena in the era of perestroika.
Drugi Wszechbiałoruski Kongres (podczas Pierwszego Kongresu z 1917 r. ustalono podstawy białoruskiego państwowości narodowej) odbył się w Mińsku 27 czerwca 1944 r., dosłownie w przeddzień inwazji Armii Radzieckiej na stolicę Białorusi (jej „wyzwolenia” spod okupacji niemiecko-faszystowskiej). Radziecka historiografia oceniała go jednoznacznie negatywnie jako przestępcze zbiegowisko hitlerowskich wspólników a oficjalna białoruska nauka historyczna ignorowała to wydarzenie. W ciągu powojennych dziesięcioleci narodziło się już kilka generacji obywateli tego kraju, którzy nigdy nie słyszeli o tym kongresie i o treści przyjętych przez niego uchwał, deklaracji i wygłoszonych z jego trybuny mów. Przezwyciężenie tej „niewiedzy” pozostaje do dziś aktualnym zadaniem, co – rzecz jasna – nie wyklucza wypracowania w naszych czasach krytycznego stosunku do politycznej i ideologicznej pozycji liderów narodowego ruchu tej dramatycznej epoki. Jest ono związane z koniecznością ponownego rozpatrzenia punktu widzenia na Drugi Wszechbiałoruski Kongres, który ustalił się w nauce i publicystyce Europy Wschodniej, w tym w polskiej literaturze historycznej – do 1989 r. przede wszystkim na uchodźstwie, w środowisku emigracji politycznej, natomiast w ostatnich dekadach w samej Polsce. Tutaj ten kongres był znany (nawet w drobnych szczegółach, które pozostały w pamięci świadków tego, co zdarzyło się w czerwcu 1944 r.), pisano o nim często, ale zazwyczaj akcentowano jedynie trudne do pogodzenia białorusko-polskie animozje, antypolskie nastroje delegatów kongresu, w tych tragicznych czasach (ostatnie dni ich obecności w ojczyźnie) rzekomo bardziej zaniepokojonych „polskim zagrożeniem” niż zainteresowanych uratowaniem ojczyzny przed nazistowską i bolszewicką okupacją. Na podstawie zbadanych przez autorkę źródeł archiwalnych, przede wszystkim autentycznego stenogramu posiedzeń kongresu, udowodniono, że treść i patos emocjonalny wystąpień delegatów (przewodniczącego Jauchima Kapela, prezydenta Białoruskiej Centralnej Rady Radosława Ostrowskiego, arcybiskupa mohylewskiego i mińskiego Fiłafeja, generała Konstancyja Jezawitowa, magistra M. Szkielonka, referentki do spraw kultury Nadziei Mickiewicz) wynikały z konieczności obrony białoruskiej narodowej państwowości i kultury przed zagrożeniem ich zniszczenia przez ZSRR. Wielkie znaczenie moralne – w perspektywie przyszłości, odrodzenia państwa białoruskiego i w strategii działalności politycznej białoruskiej emigracji w powojennym świecie – miała jednogłośnie uchwalona przez kongres deklaracja „O zerwaniu stosunków z bolszewicką Moskwą”. Współcześnie należy obalić stworzony przez komunistyczną propagandę mit, jakoby inicjatorami Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu byli nazistowscy okupanci Białorusi. W rzeczywistości liderzy białoruskiego ruchu narodowego zorganizowali ten kongres wbrew oporowi, zakazom i niechęci władz okupacyjnych (i właśnie dlatego udało się zwołać go dosłownie kilka dni przed wejściem Armii Radzieckiej do Mińska). Przy tym Białorusini są jedynym narodem dawnego ZSRR, które znalazł się „między młotem a kowadłem” rywalizujących ze sobą sił hitlerowskich Niemiec i Kremla, narodem, któremu udało się sformułować narodowe zadania i cele, przede wszystkim dotyczące państwowej integralności i niezależności Białorusi, na poziomie uchwał ogólnonarodowego zjazdu. Już sama data przeprowadzenia Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu wskazuje na ważny aspekt, w którym musimy rozpatrywać 1944 r. w historii narodów Europy Wschodniej: nawet w ostatniej chwili można zrobić bardzo dużo, a ślad Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu, który odbył się w nadzwyczajnych i dramatycznych okolicznościach, nie powinien być zatarty w pamięci narodu białoruskiego i świata. Analiza porównawcza wystąpień delegatów tego kongresu z mowami liderów Białoruskiego Frontu Ludowego „Адражэньне” („Odrodzenie”), wygłoszonymi w Mińsku pod koniec lat 80. (na przykład na wiecu poświęconym pamięci ofiar represji stalinowskich w Mińsku 1 listopada 1987 r.), wskazuje, że w wielu kwestiach można dostrzec sztafetę polityczną od Pierwszego do Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu oraz do białoruskiej emigracji lat 40. i 50. (przede wszystkim do Prometejskiej Ligi Karty Atlantyckiej, która działała również w imieniu narodu białoruskiego), a także do tych demokratycznych sił Białorusi, które pojawiły się w czasach „pierestrojki”.
Źródło:
Studia Orientalne; 2014, 2(6); 215-240
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Власть и судьба в символике чисел Анны Ахматовой
Władza i los w symbolice liczb Anny Achmatowej
Autorzy:
Мних, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22647382.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Anna Achmatowa
literatura rosyjska
poezja rosyjska XX wieku
Opis:
Niniejsze opracowanie przybliża problem symboliki liczb w języku poetyckim A. Achmatowej. W kontekście losu poetki szczególnego znaczenia nabierają w jej twórczości liczby 3, 4, 7, 13. Ich symbolikę determinują w znacznej mierze tradycje chrześcijańskie, ludyczne oraz tragiczne osobiste doświadczenia Achmatowej i pokolenia, do którego należała.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 139-145
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Библейская символика и проблема власти в русской поэзии XX века
Symbolika biblijna i problem władzy w poezji rosyjskiej XX wieku
Autorzy:
Mnich, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22648629.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura rosyjska
totalitaryzm
symbolika biblijna
poezja rosyjska XX wieku
Aleksandr Arkadjewicz Galicz
Opis:
Artykuł przedstawia związki i zależności rosyjskiej porewolucyjnej poezji z symboliką biblijną. W antytotalitarnym Poemacie o Stalinie A. Galicza profanacja ewangelicznych wątków służy wyjawieniu okrucieństwa radzieckiej rzeczywistości. W poezji A. Achmatowej, B. Pastemaka i M. Cwietajewej sakralizacja biblijnej symboliki podkreśla tragizm ludzkiego życia w społeczeństwie zniewolonym totalitarnym reżimem.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 123-131
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zygmunt Mycielski – Andrzej Panufnik: Korespondencja. Część 1: lata 1949–1969, opracowanie, wstęp i komentarze Beata Bolesławska-Lewandowska, Warszawa 2016 Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk, ss. 252. ISBN 9788365630315
Autorzy:
Szymańska-Stułka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408957.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zygmunt Mycielski
Andrzej Panufnik
korespondencja
muzyka polska
muzyka XX wieku
Zygmunta Mycielski
correspondance
Polish music
twentieth-century music
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 2; 147-149
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie łódzkich rodzin w czasach kryzysu ekonomicznego lat trzydziestych XX wieku w przekazie gazety „Ilustrowana Republika”
The Life of Lodz Families in the Time of Economic Crises in the 1930s. Presented by „Ilustrowana Republika” Journal
Autorzy:
Michalska, Iwonna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097219.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
kryzys gospodarczy w Polsce (1929–1935)
dziennik „Ilustrowana Republika”
sytuacja łódzkich rodzin w latach trzydziestych XX wieku
economic crises in Poland (1929–1935)
situation of Lodz families in the 30. of XX c.
„Ilustrowana Republika” journal
Opis:
Dziennik „Ilustrowana Republika” wydawany w Łodzi w okresie międzywojennym zamieszczał na swych łamach wiadomości ogólnokrajowe oraz lokalne o tematyce politycznej, społecznej, handlowej i kulturalnej. Dokonana rekonstrukcja tych treści pozwoliła odtworzyć sytuację bytową, w jakiej znalazła się ludność tego miasta w latach wielkiego kryzysu ekonomicznego. Przemysłowy charakter Łodzi powodował, że poważna liczba mieszkańców wiązała swoje życie zawodowe z pracą, głównie w fabrykach włókienniczych, które w okresie niekorzystnej koniunktury gospodarczej początkowo ograniczały, a później redukowały zatrudnienie. Masowe bezrobocie stawiało wiele rodzin, nie tylko robotniczych, w trudnej sytuacji materialnej. Brak pracy i drożyzna zwielokrotniały zasięg ubóstwa. Zdecydowanemu nasileniu uległy zjawiska eksmitowania z mieszkań za długi w należnościach za komorne, wyprzedaży posiadanego dorobku, usuwania dzieci ze szkół z powodu zaległości w opłacie czesnego, nieporozumień i konfliktów rodzinnych. Odnotowywano wzrost samobójstw z powodów ekonomicznych, szerzenie się żebractwa i demoralizacji dzieci (kradzieże, prostytucja, picie alkoholu). Mimo czynionych wysiłków, udzielana przez władze miejskie i komitety obywatelskie pomoc nie była w stanie uchronić od nędzy wszystkich miejscowych rodzin. Należy podkreślić, że „Ilustrowana Republika” nie rejestrowała pełnego obrazu biedy łódzkich środowisk, a ukazywała jedynie sytuacje najbardziej dramatyczne. Słowa kluczowe: kryzys gospodarczy w Polsce (1929–1935), sytuacja łódzkich rodzin w latach trzydziestych XX wieku, dziennik „Ilustrowana Republika”.
The „Ilustrowana Republika” journal issued in Lodz in the inter-war period mainly concentrated on local and national topics of political, social, economic, and cultural problems. The reconstruction of the contents has enabled the presentation and recreation of the conditions of existence of Lodz residents during the years of the great economic crises. The industrial character of Lodz had influenced the inhabitants’ activity. They worked in textile factories. In the times of unprofitable business conditions factory-owners restricted, and later seriously reduced the number of employees. Mass unemployment was the source of the tough economic situation for working-class families, and others. The lack of work and enormously high prices multiplied the range of poverty. The process of eviction due to rent arrears, selling of previously gathered goods, the expulsion of children form school because of delays in school-fee payment, misunderstandings and family conflicts became much more common and intensive. The growth of economic suicides, begging, and child demoralization (thefts, prostitution, and alcohol consumption) was easily noticed. In spite of the help provided by many municipal and civic committees these efforts were not sufficient to protect many families from a state of extreme poverty.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2016, XIV, (2/2016); 195-208
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i pisanie (dla) wspólnoty: Käthe Schirmacher i Stefania Laudyn-Chrzanowska między feminizmem a nacjonalizmem
The self, community, and writing: Käthe Schirmacher and Stefania Laudyn-Chrzanowska between feminism and nationalism
Autorzy:
Bednarczuk, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690338.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
subjectivity and community
narration
early feminism
German and Polish nationalism in 20th century
political solstice
Stefania Laudyn-Chrzanowska
Käthe Schirmacher
jednostka i wspólnota
narracja
wczesny feminizm
nacjonalizm polski i niemiecki w XX wieku
polityczne przesilenie
Opis:
Two controversial women, a German and a Pole, are presented in this comparative study. Käthe Schirmacher and Stefania Laudyn-Chrzanowska were radical women’s rights advocates who became passionate nationalists. The article is an attempt at interpreting their lives and writings as a kind of self-narration and at the same time a narration of community (identity). As Carolyn Heilbrun puts it, a woman can write her life by telling it in an autobiography, she can write it as a fictional narrative or write it “in advance by living it”. Therefore, the paper focuses on both texts and (real) lives. Moreover, individual identity continuously intersects with group identity in the biographies and narrations displayed here. For Schirmacher and Laudyn narrating the self often means narrating community: either narrating the imagined women’s community or narrating the nation. Hence both authors challenge the model of an autonomous individual narrating a single life. A further point of departure is the relationship between identity and interaction with other languages or national groups. It is not entirely coincidental that Schirmacher and Laudyn developed strongly nationalistic and anti-Semitic attitudes after having lived abroad for a long period of time. The first few years were marked by a deep belief in supra- -national women’s organizations and women’s solidarity. Then a kind of “political solstice” took place (Schirmacher). Obviously, the radical change of views was due to a number of factors but the everyday confrontation with “the other” intensified the awareness of cultural boundaries and resulted in the sacralization of their own respective nations. The paper offers thus a double portrait of both activists as feminists and nationalists, and also, more or less deliberately, chronists of two different, though intertwined, ‘imagined communities’.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2017, LXXII; 139-161
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 363

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies