Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX wieku" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 363
Tytuł:
"A Body Without a Head". The Elite of the Muslim Minority in the Bulgarian Lands at the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Popek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910216.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Elite
Muslim Minority
Bulgaria
Turn of 20th Century
Emigration
Muslim Minority in Bulgaria
Balkan Islam
elity
mniejszość muzułmańska
Bułgaria
przełom XIX i XX wieku
emigracja
mniejszość muzułmańska w Bułgarii
islam na Bałkanach
Opis:
The Russo-Turkish War of 1877–1878 led to the end of the Ottoman rule in the Bulgarian lands, which entailed a huge emigration of the Muslim population. The Ottoman elite was the first who decided to leave. Officials, hodjas, imams, officers, landowners, urban dwellers, and the intelligentsia moved to the Ottoman Empire out of fear of retaliation for having links with the former authorities. Additionally, after the Unification of the Principality of Bulgaria and Eastern Rumelia in 1885, there was a new migration wave of Muslim officials, local activists, and militia officers from Southern Bulgaria. As a result, in 1879–1949 about 80% of the Muslim population of Bulgaria were small farmers, about 19% lived in cities as craftsmen, and only about 1% had a chance to make a career as entrepreneurs or merchants. The paper will focus on the three elite groups who correspond with the traditional division of the elite: the political (muftis), the economic (landowners, merchants, entrepreneurs), and the intellectuals (teachers – hodjas).
Ciało bez głowy”. Elita mniejszości muzułmańskiej na ziemiach bułgarskich na przełomie XIX i XX wieku Wojna rosyjsko-turecka lat 1877–1878 zakończyła panowanie osmańskie na ziemiach bułgarskich, co równocześnie doprowadziło do wielkiej emigracji ludności muzułmańskiej. Osmańskie elity jako pierwsze opuściły odrodzoną Bułgarię. Urzędnicy, hodżowie, imamowie, oficerzy, posiadacze ziemscy, mieszczanie oraz inteligenci wyjeżdżali do Imperium Osmańskiego w obawie przed rozliczeniami za powiązaniami z dawnymi władzami. Następnie, po zjednoczeniu Księstwa Bułgarii i Rumelii Wschodniej w 1885 roku, doszło do nowej fali migracyjnej muzułmańskich urzędników, działaczy lokalnych oraz oficerów milicji z ziem Bułgarii południowej. W okresie 1879–1949, w 80% muzułmanie w Bułgarii byli drobnymi chłopami, 19% żyli w miastach i pracowali jako rzemieślnicy, jedynie 1% miał szanse zrobić karierę. Artykuł skupia się na trzech grupach elity mniejszości muzułmańskiej w Bułgarii, co koresponduje z tradycyjnym podziałem elit: polityczna (mufti), ekonomiczna (posiadacze ziemscy, kupcy, przedsiębiorcy) oraz intelektualna (nauczyciele – hodżowie).
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 129-141
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Architektura XIX i XX wieku" - sesja naukowa w Krakowie
Autorzy:
Chrzanowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535832.pdf
Data publikacji:
1976
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sesja naukowa w Krakowie 1975
„Architektura XIX i XX wieku”
Katalog zabytków sztuki w Polsce
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1976, 2; 141-143
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Być dobrze zasznurowaną”. Gorset w modzie damskiej, czyli o reinterpretacji przeszłości
“To be well laced up“. A corset in womens fashion, i.e. a reinterpretation of the past
Autorzy:
Grzejszczak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142135.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
bielizna damska
gorset
moda europejska XIX−XX wieku
historia ubioru
socjologia mody
lingerie
corset
19th-20th century European fashion
history of clothing
sociology of fashion
Opis:
Gorset zmieniał swą konstrukcję na przestrzeni stuleci. Zależało to od ideału estetycznego danej epoki. W końcu XIX wieku stał się społecznym symbolem damskiej mody. Wpisał się w charakterystyczne – dla zamożnych warstw społecznych – zjawisko pogoni za modą. Od lat 80. XIX stulecia zmieniała się jego forma, a konieczność noszenia była szeroko dyskutowana. Lekarze oraz dochodzące do głosu przedstawicielki ruchów feministycznych w seriach odczytów i broszur informowali o szkodliwym wpływie gorsetu na zdrowie. Uważano jednak, że kobieta, stanowiąc dla mężczyzny pokusę, potrzebuje do ochrony swego rodzaju pancerza. Thorstein Veblen w Teorii klasy próżniaczej podkreślał, że gorset noszono dla stłumienia witalności i zapewnienia sobie kryjówki. Miało to bowiem znaczenie obyczajowe, kobieta bowiem stawała się moralnie niezwyciężona. W tym czasie kształtował on krawiecką konstrukcję stroju, uwzględniając również artystyczne źródła inspiracji mody damskiej, jak secesyjna stylizacja czy oddziaływanie japonizmu. Sposób, w jaki gorset był sznurowany i noszony, wpływał bezpośrednio na kłopoty zdrowotne kobiet. Nastąpiła zatem jego stopniowa detronizacja, do której przyczyniły się zwiększona aktywność fizyczna, uprawianie sportu, działalność ruchów feministycznych, ale i projektantów mody dostosowujących swoje propozycje do wymogów ergonomii ciała. Doprowadziło to w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku do uwolnienia kobiet z okowów gorsetu. Jednak za sprawą projektantów gorset powrócił w drugiej połowie XX wieku w formie implantu kopii i stylizacji pamięci. Wystarczy przywołać wylansowaną przez Christiana Diora Ligne Carolle czy powszechne w latach 50. XX stulecia gorsety bieliźniane noszone pod sukienkami wieczorowymi, do czego przyczynili się angielscy projektanci Norman Hartnell, Hardy Amies i Charles James, lansujący w modzie kobiecej linię klepsydry. Ale także obserwowane od lat 80. XX wieku pojawienie się gorsetu będącego reinterpretacją jego pierwotnej formy i funkcji, czego wyrazem są projekty Jeana-Paula Gaultiera czy anatomiczne, imitujące ludzką skórę gorsety-pancerze Issey’a Miyake. Artykuł poświęcony został charakterystyce formy i funkcji gorsetu jako elementu garderoby damskiej oraz jego implantowaniu do współczesnej mody przez nadanie mu nowych dystynkcji.
The structure of a corset changed over the course of the last century. Its shape was determined by the aesthetic ideal of a given era. At the end of the 19th century, it came to be recognized as a social symbol of women’s fashion, becoming a key part of the phenomenon of the pursuit of fashion, characteristic for the wealthy social strata of that time. From the 1880s, its form began to change and the necessity of wearing it became a widely discussed topic. Doctors and newly asserted representatives of feminist movements spoke out about harmful effects of the corset on the women’s health through series of lectures and informative brochures. However, it was believed that a woman, being a “temptation” for a man, was in need of a kind of an “armor” providing protection. In “The Theory of the Leisure Class”, Thorstein Veblen emphasized that the corset was worn to “lower the subject’s vitality and rendering her permanently and obviously unfit for work” It had social significance, as the woman became morally invincible. At that time, he also shaped the tailoring structure of the garment, considering its artistic sources of inspiration, such as Art Nouveau stylization or the influence of Japaneseism. The way it was laced and worn had a direct impact on women’s health. Therefore, a gradual dethronement of the corset started to occur, encouraged by women’s increased physical activity, participation in sports and actions of feminist movements, as well as fashion designers adjusting their proposals to the requirements of body ergonomics. This led to the liberation of women in the 10’s of the twentieth century from the shackles of corsets. However, due to the actions of various designers, the corset returned in the second half of the 20th century in the form of “memory copy and styling implant”. One can recall the “Ligne Carolle” publicized by Christian Dior, or the underwear corsets common in the 1950s, worn under evening dresses, which came to fashion thanks to English designers Norman Hartnell, Hardy Amies and Charles James, who promoted women’s ‘hourglass’ silhouette in fashion. Moreover, since the 1980s once could observe appearances of a corset as a reinterpretation of its original form and function, reflected in designs by Jean-Paul Gaultier, or Issey Miyake’s anatomical corset-armor, which imitates human skin. The article is devoted to the characteristics of the form and function of the corset as an element of women’s clothing and its implantation into contemporary fashion by giving it new distinctions.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2021, 7; 91-106
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Felix Culpa” Prymasa Polski Augusta Hlonda?
„Felix Culpa” of Primate of Poland August Hlond?
Autorzy:
Żurek, Waldemar W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1634213.pdf
Data publikacji:
2020-11-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prymas Polski kardynał August Hlond
hierarchia kościelna w Polsce w drugiej połowie XX wieku na Ziemiach Odzyskanych
historia Kościoła w Polsce w XX i XXI wieku
Primate of Poland August Hlond
the church hierarchy in Poland the second half of the 20th century in the Regained Territories
the history of the Church in the 20th and 21st centuries
Opis:
Zmiana granicy państwa polskiego po II wojnie światowej i proces przesiedlania ludności z Kresów Wschodnich do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stworzyły swoisty tygiel ludnościowy na Ziemiach Zachodnich i Północnych, na które przybywały transporty z Kresów Wschodnich, z Polski centralnej i Małopolski oraz emigranci z państw zachodnich. Na tych ziemiach opuszczonych przez Niemców, największego znaczenia nabierały kształtujące się stosunki ludnościowe i religijne. W powojennych warunkach procesy integracyjne na tych terenach następowały powoli, w czym nie do przecenienia miało wpływ ustanowienie organizacji polskiej administracji kościelnej oraz praca pastoralna polskiego duchowieństwa katolickiego. Prymas Polski kard. August Hlond powrócił do Polski 20 lipca 1945 r., w momencie, kiedy miały się decydować losy granic państwa, ustroju, a przede wszystkim tak mocno poszczerbionego przez wojnę i okupację Kościoła. Podejmowane przez komunistów reformy motywowane frazeologią demokratyczną, w rzeczywistości były budową demokracji socjalistycznej. Kościół w  tamtym czasie ucierpiał wskutek reformy rolnej, a znaczącym ostrzeżeniem było wypowiedzenie dnia 12 września 1945 r. przez komunistów konkordatu. Na skutek izolacji Polski w stosunku do Zachodu, kardynał Hlond uważał za konieczne podejmowanie decyzji bez współdziałania ze Stolicą Apostolską, aby na terenach Ziem Odzyskanych z napływową ludnością polską zapewnić polską organizację i hierarchę kościelną, gdyż na podstawie dotychczasowych doświadczeń z Niemcami jasne dla niego było, iż na ziemiach poniemieckich nie może ostać się niemiecka administracja kościelna. Ponadto sądził, że tymi działaniami organizacyjno-prawnymi uniemożliwiał komunistycznemu rządowi stworzenie obszarów wyjętych spod wpływu Kościoła, albo dopuszczenie wprawdzie polskiej organizacji kościelnej, ale całkowicie sobie podporządkowanej, czego próby podejmowano w 1950 r. Zaprowadzenie hierarchii polskiej w miejsce niemieckiej było postrzegane w Niemczech i częściowo w Watykanie jako bezprawie już w 1945 r. W związku z powyższym kardynał Hlond w dokumencie z 24 października 1945 r. (40 stron) do Rzymu, usprawiedliwiającym podjęte przezeń działania oświadczał, iż w świetle zastrzeżeń z Rzymu zorientował się, iż mylnie zinterpretował uzyskane od papieża pełnomocnictwa i instrukcję Tardiniego. Jako kontrargument opisał sytuację na Ziemiach Odzyskanych i konieczność szybkiego działania w sprawach kościelnych i niedopuszczenie do podejmowania w tej materii decyzji przez komunistów, co nastąpiłoby w przypadku pozostawienia niemieckiej administracji kościelnej. Raport Hlonda do Rzymu był rzeczowy i faktograficznie wiarygodny, a dokonane przez niego podziały terytorialne Kościoła i utworzenie administracji apostolskich, nie tylko nie spowodowały interwencji papieża, a – jak się wkrótce okazało – dla Watykanu postępowanie Hlonda było wygodnym rozwiązaniem, ratującym katolicyzm w jednym z państw bloku sowieckiego, za co kardynał nigdy nie został zdezawuowany przez Stolicę Apostolską. Proces beatyfikacyjny Augusta Hlonda rozpoczął się w 1992 r. Na szczeblu diecezjalnym zakończył się w 1996 r. Przeciwny jego beatyfikacji był Związek Wypędzonych i episkopat niemiecki. Opracowane w 2008 r. Positio, Komisja Teologiczna Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych zaopiniowała w 2017 r. pozytywnie. W 2018 r. uczynili to kardynałowie i biskupi z Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Dnia 19 maja 2018 r. papież Franciszek podpisał dekret o heroiczności cnót kard. Hlonda. Przysługuje mu odtąd tytuł Czcigodnego Sługi Bożego.
The change of the border of Poland after the Second World War and the process of the relocation of Poles to the newly established Polish People’s Republic created a kind of melting pot in the Western and Northern Territories, in which transports arrived from the Eastern Borderlands, Central Poland and Little Poland, as well as from Western countries. In these lands abandoned by Germans, it was the emerging population and religious issues that had the greatest importance. In the post-war reality, the integration process was rather slow in these areas, but it must be noted that the establishment of the organization of the Polish church administration and the pastoral work of the Polish Catholic clergy were invaluable in this matter. After the war, Primate of Poland August Hlond returned to Poland on 20 July 1945, at a time when the fate of the state borders, of the system and, above all, of the Church, so severely afflicted by the war and occupation, was to be decided. The post-war reforms, which were introduced by communists and justified by democratic phraseology, were aimed at building socialist democracy. The church at that time suffered due to implementing land reform. Another clear warning was the annulment of the concordat by communists on 12 September 1945. As a result of Poland’s isolation from the West, Cardinal Hlond considered it necessary to make decisions about establishing Polish organization and the church hierarchy in the Regained Territories without cooperation with the Holy See. He thought that the German church administration could not be maintained in the former German lands. Moreover, he believed that these organizational and legal actions would prevent the communist government from creating areas without the influence of the Church, or from establishing Polish church organization completely dependent on communists, which was attempted in 1950. The establishment of the Polish hierarchy in place of the German was seen as lawless in Germany and partly in the Vatican as early as 1945. On 24 October 1945 Cardinal Hlond sent the document (40 pages) to Rome justifying his actions. He stated that seeing the objections expressed by Rome, he realized that he had misinterpreted the powers and instructions of Tardini obtained from the Pope. As a counter-argument, he described the situation in the Recovered Territories and explained that he had had to act quickly in church matters in order to prevent communists from making decisions in this matter, which would have happened if the German church administration had remained. Hlond’s report to Rome was factually credible, and his territorial divisions of the Church and the establishment of the apostolic administrations did not invoke the Pope’s intervention. Soon it transpired that Hlond’s actions were convenient for the Vatican, and thus he saved Catholicism in one of the countries of the Soviet Bloc. That is why Hlond was never disapproved by the Holy See for what he had done. August Hlond’s beatification process began in 1992. It ended in 1996 at the diocesan level. The Federation of Expellees and the German episcopate were against Hlond’s beatification. In 2017, the Theological Commission of the Congregation for the Causes of Saints gave a positive opinion about the Positio of 2008. In 2018, the same was done by the cardinals and bishops of the Congregation for the Causes of Saints. On 19 May 2018, Pope Francis signed a decree on the heroic virtues of Cardinal Hlond. Since then he has had the title of the Venerable Servant of God.
Źródło:
Studia Polonijne; 2020, 41; 255-266
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jesteśmy pytaniem”. Przyczynek do dyskusji o środkowoeuropejskiej (nie)tożsamości.
We are the question. Notes to a discussion of Central European (non) identity.
Autorzy:
Pospiszil, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441348.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Europa Środkowa
tożsamość
pogranicze
literatura XX wieku
Central Europe
identity
borderlands
20th-century literature
Opis:
Istnieje wiele definicji Europy Środkowej, trzeba jednak stwierdzić, że żadna z nich nie jest pełna, granice tego regionu określa się jako niejasne, płynne, zmienne; z podobną sytuacją mamy do czynienia w przypadku tutejszej tożsamości. Autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytania: Czy istnieje środkowoeuropejska tożsamość? Czy jest ona czymś w rodzaju ponadnarodowej tożsamości lub autostereotypu? Odpowiedzi szuka w XX-wiecznej literaturze tego regionu, która pozwala jej dojść do wniosku, że tubylec jest opisywany dwojako: 1) jako niepełny, w pewnym sensie ułomny człowiek, który nie potrafi wyjść poza siebie, czyli dokonać czegoś niezwykłego (ten typ ma kilka podtypów); 2) jako intelektualista, który nie poddaje się amerykanizacji i który pielęgnuje tradycyjne europejskie wartości. Autorka próbuje spojrzeć na powyższe typy jako na przykłady tożsamości pogranicza.
There are many definitions of Central Europe, but most of them consider the borders of this region to be unclear, vague and changeable; we also have a similar situation in the case of Central European identity. Author tries to answer the questions: does this identity exist? is it some kind of supranational identity or auto stereotype? She was searching for answer in Central European literature of the twentieth century and she found an inhabitant of this region is usually depicted in two ways: 1. as a defective, incomplete man who cannot transcend himself (this type has some subtypes) 2. as an intellectual, who did not undergo Americanization and who cherishes traditional European values. She also considers this Central European types of character as examples of borderland identity.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2011, 10; 141-153
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Łzy lejąca” w arcydziełach muzyki polskiej XX wieku
„Mother weeping” in the masterpieces of Polish music of the 20th century
Autorzy:
Bolesławska-Lewandowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147542.pdf
Data publikacji:
2021-05-31
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
Stabat Mater w muzyce polskiej
muzyka polska XX wieku
Szymanowski
Panufnik
Górecki
Padlewski
Penderecki
Stabat Mater in Polish music
Polish music in the 20th century
Opis:
Motyw Matki Bolesnej obecny jest w muzyce od wieków. Średniowieczna sekwencja Stabat Mater dolorosa przyniosła wiele znakomitych interpretacji. Jeśli chodzi o muzykę polską XX wieku, w pierwszej kolejności należy tu przywołać nazwisko Karola Szymanowskiego i jego arcydzieło Stabat Mater op. 53. Utwór ten, wykorzystujący tekst w języku polskim oraz odwołujący się do ludowości, wyznaczył jeden kierunek interpretacji motywu Matki Bolesnej w muzyce polskiej ubiegłego stulecia. Nawiązał do niego m.in. Andrzej Panufnik w niebanalnej interpretacji Gorzkich żali w suicie Hommage à Chopin na głos i fortepian, a przede wszystkim Henryk Mikołaj Górecki w Symfonii pieśni żałosnych. Drugą linię interpretacyjną wyznaczają kompozycje utrzymane w tradycji łacińskiej, bez wyraźnych odniesień do wątków polskich – jak Stabat Mater Romana Padlewskiego i Stabat Mater Krzysztofa Pendereckiego. Artykuł przybliża obie linie interpretacyjne motywu „łzy lejącej” w twórczości kompozytorów polskich XX wieku na przykładzie przywołanych wyżej arcydzieł polskiej kultury muzycznej ubiegłego stulecia.
The theme of the sorrowful mother has been present in music for centuries. The medieval sequence Stabat mater dolorosa brought many excellent interpretations. As far as the music of Polish composers in the 20th century is concerned, the first name to be mentioned is Karol Szymanowski and his masterpiece: Stabat Mater, Op. 53 (1926). This work, using a text in Polish and referring to folklore, set one direction for the interpretation of the theme of the sorrowful mother in the Polish music of the last century. It was continued by Andrzej Panufnik in his touching interpretation of Gorzkie żale in the suite Hommage à Chopin for voice and piano (1949), and particularly Henryk Mikołaj Górecki in his Symphony of Sorrowful Songs (1976). The second line is marked by compositions referring to the Latin tradition, with no clear references to Polish themes – such as Stabat Mater by Roman Padlewski (1939) and Stabat Mater by Krzysztof Penderecki (1962). The article outlines both lines of interpretation of the “Mother weeping” motif in the works of Polish composers of the 20th century on the example of the above-mentioned masterpieces of Polish musical culture of the last century.
Źródło:
Sympozjum; 2021, 1(40); 67-82
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Manuscripts don’t burn:” The reconstruction of the text of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota
„Rękopisy nie płoną”. O rekonstrukcji tekstu opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota
Autorzy:
Madyda, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312328.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish narrative prose of the 20th century
short story
Zygmunt Haupt
editing
textology
reconstruction
polska proza narracyjna XX wieku
opowiadanie
edytorstwo
tekstologia
rekonstrukcja
Opis:
Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji brakujących fragmentów opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota, której dokonano na podstawie znajomości całego dorobku pisarskiego, charakteryzującego się powtarzalnością motywów i odpowiadających im sformułowań językowych. Przy wyborze konkretnej leksyki kierowano się również najbliższym kontekstem rekonstruowanego miejsca oraz względami gramatycznymi i stylistycznymi.
The article is devoted to the reconstruction of the missing fragments of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota. Expert knowledge of Haupt’s entire oeuvre and style, characterized by recurring motifs and corresponding expressions, was the basis for the reconstruction. The context of the reconstructed gap as well as grammatical and stylistic considerations were also taken into account in the reconstruction process.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 32; 98-111 (eng); 94-105 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mój Jureczku najdroższy…”. O listach Jarosława Iwaszkiewicza do Jerzego Błeszyńskiego
Autorzy:
Wieczyński, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630723.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
XX-th century literature
homosexuality
epistolography
Jarosław Iwaszkiewicz
literatura XX wieku
homoseksualizm
epistolografia
Opis:
Author notes the problem of the relationship between the older prose writer and the young boy. This relationship has gone through various kinds of turmoil, which have been problematic over the work of Jarosław Iwaszkiewicz. Recently issued lists of two lovers are the basis for various theories. The author also tries to analyze individual scientific studies that address the issue of homosexuality in literature.
Autor podejmuje problem związku między starszym wiekiem pisarzem – Jarosławem Iwaszkiewiczem a młodym mężczyzną – Jerzym Błeszyńskim. Relacja ta przeszła bowiem przez różnego rodzaju zawirowania, które miały znaczący wpływ na twórczość prozaika. Podstawą do różnych teorii opisanych w tej pracy stały się wydane niedawno listy Iwaszkiewicza do Błeszyńskiego. Autor wykorzystuje w swoim artykule także rozprawy naukowe, które poruszają kwestię homoseksualności w literaturze.
Źródło:
Acta Humana; 2018, 9
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Moje Wspomnienia…” Przedstawienie wybranych fragmentów pamiętnika Ignacego Dzierżyńskiego, rodzonego brata Feliksa, dotyczące głównie dziejów szkolnictwa na przełomie XIX i XX wieku
Ignacy Dzierżyński’s ‘My Memories...’ as a Source for the Biography of the Bloody Tyrant, and above all, for the History of Learning in the Second Polish Republic
Autorzy:
Żukowski, Przemysław Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571033.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Ignacy Dzierżyński
Feliks Dzierżyński
Uniwersytet w Petersburgu
historia oświaty XIX–XX wiek
Polacy w Rosji XIX–XX w wieku
the University of St. Petersburg
the history of education at the turn of the nineteenth century
Poles in Russia at the turn of the nineteenth century
Opis:
Prezentowane wspomnienia Ignacego Dzierżyńskiego mogą zainteresować każdego, kto chce zgłębić rozwój oświaty w okresie międzywojennym. Ignacy Dzierżyński (1879–1953) był nauczycielem, a w niepodległej Polsce między innymi pracownikiem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz kuratoryjnym wizytatorem szkół okręgu szkolnego warszawskiego. Opublikowany fragment jest częścią większej całości, składającej się z kilkunastu rozdziałów odpowiadających biegowi życia ich Autora. Przedstawiony poniżej drobny fragment dotyczy czasu rozpoczęcia nauki gimnazjalnej oraz studiów uniwersyteckich Ignacego Dzierżyńskiego w Moskwie. Przedstawiony jest klimat miasta, a także krótki obraz społeczeństwa zarówno rosyjskiego, jak i polskiego na przełomie XIX i XX wieku, tuż przed wybuchem wojny japońsko-rosyjskiej i wydarzeniami nazwanymi rewolucją 1905 roku.
The memories of Ignacy Dzierżyński may be interesting to every person willing to broaden their knowledge of the history of learning in the interwar period. Ignacy Dzierżyński (1879–1953) was a teacher. In independent Poland he worked i.a. for the Ministry of Religion and Public Education as well as for the Department of Education, where he was employed as a school inspector. This brief fragment is part of a bigger whole, i.e. of a volume consisting of a dozen or so chapters corresponding to the course of life of their author. It covers the period from the beginning of his education in secondary school to the years of his university studies in Moscow. It also gives a glimpse of the atmosphere of that city, together with a portrayal of both the Russian as well as the Polish societies at the turn of the nineteenth century, just before the outbreak of the Russo-Japanese war and the Revolution of 1905.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2014, 64; 65-87
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Oficyna Poetów” — niszowy kwartalnik literacko-artystyczny (1966–1980)
Oficyna Poetów [Poets’ Press] — a high-end arts and literary quarterly (1966–1980)
Autorzy:
Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421944.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polskie czasopisma emigracyjne w Wielkiej Brytanii XX wieku
kwartalnik „Ofi cyna Poetów”
Czesław i Krystyna Bednarczykowie
Polish press in the United Kingdom after World War II
Oficyna Poetów
Czesław Bednarczyk (1912–1994)
Krystyna Bednarczyk (1923–2011)
Opis:
Autorka usytuowała działalność Oficyny Poetów i Malarzy Czesława i Krystyny Bednarczyków w Londynie (1949–1991/1992) na tle innych polskich wydawnictw na Wyspach Brytyjskich od wybuchu II wojny światowej do dnia dzisiejszego. Skupiła się szczególnie na bezprecedensowej inicjatywie wydawniczej — elitarnym kwartalniku „Ofi cyna Poetów”, który ukazywał się w latach 1966–1980
This article charts the place of the Poets and Painters’ Press, run in London from 1949 until 1991/92 by Czesław and Krystyna Bednarczyk in the context of other Polish media that functioned in the United Kingdom since the outbreak of World War II. This study focuses in particular on the Bednarczyks’ most extraordinary labour of love — the high-end quarterly Ofi cyna Poetów [Poets’ Press] which appeared regularly between 1966 and 1980
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 2(32)
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pan Bóg stworzył wieś, a człowiek miasto”, czyli Adama Marczyńskiego „powroty do natury”
“God Created the Countryside, and Man Created the City”: Adam Marczyński’s “Returns to Nature”
Autorzy:
Błotnicka-Mazur, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850522.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Adam Marczyński
art colony
Polish art of the 1940s and 1950s
countryside
city
kolonia artystyczna
sztuka polska lat 40. i 50. XX wieku
wieś
miasto
Opis:
Znaczenie zagranicznych wojaży artystów dla ich dalszej formacji jest bezsprzeczne. W niniejszym artykule autorka dowartościowuje podróże bliskie, wywodzące się z potrzeby ucieczki artystów z miasta na wieś w celu szukania inspiracji w otoczeniu natury. Ich bezpośrednim następstwem były licznie powstające kolonie artystyczne, zwłaszcza w pierwszej połowie XX wieku. Tytułowe „powroty do natury” ukazano, opierając się na kazusie Adama Marczyńskiego (1908-1985) z Grupy Krakowskiej. Polski malarz znany jest przede wszystkim z kompozycji abstrakcyjnych, półplastycznych obrazów-obiektów wypełnianych drewnianymi kasetonami z ruchomymi klapkami. Równolegle do poszukiwań w obrębie sztuki niefiguratywnej tworzył liczne szkice z natury, a także wysmakowane kolorystycznie portrety i widoki. Artysta nigdy nie zrezygnował z tego rodzaju twórczości, dając upust zamiłowaniu do obserwacji natury wyznaczającej rytm jego życiu i sztuce – naturalny i wolniejszy poza miejskim gwarem.
The significance of foreign travel for the development of artists is undeniable. In this article, the author emphasises the value of short trips, which reflect artists’ need to escape from the city to the countryside to seek inspiration in nature. One direct consequence of such trips was the creation of numerous artistic colonies, especially in the first half of the 20th century. The eponymous “returns to nature” are exemplified by the case of Adam Marczyński (1908-1985) from the Kraków Group. The Polish painter is primarily known for his abstract, semi-sculptural paintings filled with wooden panels with movable flaps. Alongside his exploration of non-figurative art, he created numerous sketches from nature, as well as beautifully coloured portraits and landscapes. Marczyński never abandoned this kind of artistic expression, giving vent to his passion for observing nature, which set the rhythm of his life and art – natural and slow, away from the hubbub of city life.
Źródło:
Facta Simonidis; 2023, 16, 1; 253-264
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pomiędzy kulturą a ziemią”. Od świata globalnego do lokalnego na przykładzie literatury „stąd”
Autorzy:
Pławecka, Katarzyna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783067.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
nauczanie języka polskiego
kształcenie regionalne
edukacja lokalna w świecie globalnym
literatura „stąd”
kształtowanie tożsamości współczesnej młodzieży
„mała ojczyzna”
Limanowszczyzna/Ziemia Limanowska
Władysław Dunarowski
proza XX wieku
Opis:
Celem publikacji jest zwrócenie szczególnej uwagi na znaczącą rolę polonistycznej edukacji regionalnej, która domaga się odpowiedzi na pytanie − jak w płynnonowoczesnej, często odhumanizowanej, anonimowej kulturze pomagać uczniowi w „zakorzenianiu” się? Przywołane propozycje dydaktyczne idą w kierunku „czytania” kultury współczesnej, czyli: 1) reklamy Coca-Coli, globalnego napoju ze złudną tożsamością „jesteśmy stąd”; 2) nauczania papieskiego (ukontekstowionego globalnie), akcentującego potencjał kultury regionu i wartości, jakie tkwią w wartościach zakorzenionych właśnie w tej kulturze (np.: siła więzi emocjonalno-psychicznej człowieka z drugim człowiekiem, dzieciństwem, najbliższą sercu okolicą). Kontekst kultury współczesnej prowadzi bezpośrednio do regionalistycznego wymiaru kształcenia i propozycji czytania biografii oraz prozy Władysława Dunarowskiego, rodem z Limanowszczyzny. Walorów proponowanych tekstów literackich jest wiele. Zaliczyłam do nich m.in.: otwieranie się na problemy kultury i mikrohistorie ludzi zamieszkujących w przeszłości obszar Ziemi Limanowskiej; kierowanie myślenia młodzieży w stronę człowieka „stąd” i jego prywatnych sposobów doświadczania „małej ojczyzny”. Głębsze spojrzenie na literaturę „stąd” pozwoliło dostrzec ponadczasową moc ujawniania problemów ludzkich, które okazują się uniwersalne. W końcowej konkluzji wskazałam na szczególną rolę literatury „stąd” we współczesnym świecie − zwiększanie szans życiowych młodzieży w świecie globalnym.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2017, 8, 227; 198-215
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Przepisywanie” dramatu jako przykład transferu literackich mitów
„Rewriting” Drama as a Transfer of the Literary Myths
Autorzy:
Figzał-Janikowska, Magdalena Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467727.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
przepisywanie, transfer, mit literacki, dramat XX wieku, Heiner Müller, Pier Paolo Pasolini
rewriting, transfer, literary myth, 20th century drama, Heiner Müller, Pier Paolo Pasolini
Opis:
The article is focused on “rewriting” classic dramas as a tendency which is representative for dramaturgy of the second half of the 20th century. This phenomenon is strictly related to the paradigm shift in literature and theatre. “Rewriting” is based on re-interpretation and re-contextualisation of the well-known literary myths, and as a method of writing it helps to discover the new meanings of classic literature. “Rewriting” can also be considered as a transfer of the original classic text to a new cultural, social, and historical reality. The article is an attempt to characterise this kind of dramaturgy using selected plays of Heiner Müller and Pier Paolo Pasolini.
Artykuł traktuje o zjawisku „przepisywania” klasycznych tekstów jako tendencji charakterystycznej dla dramaturgii drugiej połowy XX wieku, ściśle związanej z przemianami na gruncie literatury oraz zmianą paradygmatu w zakresie sztuk widowiskowych. Jako praktyka dramatopisarska „przepisywanie” polega na reinterpretacji i rekontekstualizacji utrwalonych kulturowo mitów literackich, dzięki czemu mogą one odsłonić całkiem nowe znaczenia. Dochodzi tu zatem do swoistego transferu pierwotnego tekstu do nowej rzeczywistości społecznej, historycznej i kulturowej, którego celem staje się poszukiwanie punktów stycznych między tradycją a współczesnością. Powyższe zjawisko zobrazowane zostaje na przykładzie tekstów dwóch współczesnych dramatopisarzy: Heinera Müllera i Piera Paolo Pasoliniego.  
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2019, 39; 25-38
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 363

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies